„Jestem potrzebny” edukacyjny program z zakresu uspołeczniania i

„Jestem potrzebny”
edukacyjny program
z zakresu uspołeczniania i ekologii
dla uczniów
z niepełnosprawnością umysłową
w stopniu
umiarkowanym i znacznym
Opracowanie: mgr Marta Kłódkiewicz
mgr Agata Schirok
WPROWADZENIE
Zachowania prospołeczne to takie, które są ukierunkowane na niesienie
korzyści innym ludziom. „Zachowanie prospołeczne” – wg J. Reykowskiego, to
czynności zorganizowane w taki sposób, by zaspokoić potrzebę cudzą i osoby,
bądź grupy; aby chronić cudze interesy; aby przyczynić się do cudzego dobra
i rozwoju. Do grupy tych zachowań zalicza: życzliwość wobec otoczenia,
skłonność do poświęceń, wrażliwość na cudze potrzeby, gotowość do udzielenia
pomocy, poczucie odpowiedzialności.
Osoby z niepełnosprawnością umysłową postrzegane są jako słabe, jako
jednostki stale skazane na pomoc innych. Chciałyśmy przełamać to twierdzenie,
pokazać, że osoby z niepełnosprawnością intelektualną też mogą być potrzebne,
mogą pomagać innym, słabszym. Stąd pomysł na opracowanie i realizowanie
programu edukacyjnego „Jestem potrzebny”. Nasz program porusza głównie
kwestie ochrony przyrody, pomoc pokrzywdzonym zwierzętom, jak również
pomoc ludziom – dzieciom z domów dziecka oraz osobom starszym.
Program „Jestem potrzebny” przeznaczony jest do realizacji z uczniami
z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym na II oraz III
etapie edukacyjnym. Program będziemy realizowały przez 3 lata. Nasze zajęcia
mają głównie na celu uwrażliwienie uczniów na potrzeby innych, budzenie wiary
we własne możliwości. Zajęcia te sprzyjają realizacji celów wychowawczych i
zadań programowych z zakresu poznania, komunikowania się, współpracy i
działania w grupie.
2
CELE EDUKACYJNE
Cele ogólne:
·
Rozwijanie postaw prospołecznych
·
Kształtowanie właściwych zachowań wobec ludzi i zwierząt;
·
Rozwijanie poczucia przynależności do społeczności lokalnej, regionalnej i
do ojczyzny;
·
Uwrażliwianie na potrzeby innych;
·
Rozwijanie uczucia empatii dla potrzebujących pomocy;
·
Wspieranie zaangażowania w życie społeczne;
·
Wytwarzanie pozytywnych relacji opartych na szacunku, autonomii,
trosce, zaufaniu i wsparciu;
·
Uwrażliwianie na piękno środowiska przyrodniczego;
·
Budzenie
wiary
we
własne
możliwości,
odkrywanie
zainteresowań;
Cele szczegółowe:
·
Uczeń zna pojęcie ekologii;
· Uczeń rozumie znaczenie przyrody w życiu człowieka
·
Uczeń rozumie potrzebę ochrony przyrody;
·
Uczeń rozumie potrzebę pomagania słabszym i pokrzywdzonym
·
Uczeń umie dbać o swoje zwierzęta i rośliny w domu;
3
nowych
·
Uczeń umie włączyć się na miarę swoich możliwości w pomoc
bezdomnym zwierzętom;
·
Uczeń umie włączyć się na miarę swoich możliwości w akcje ekologiczne
mające na celu ratowanie Ziemi;
·
Uczeń umie włączyć się na miarę swoich możliwości w pomoc innym
ludziom
·
Uczeń umie odpowiednio zachować się w kontaktach z ludźmi
i zwierzętami;
·
Uczeń umie kulturalnie zachować się podczas wyjśc poza placówkę;
·
Uczeń umie współdziałać w grupie;
·
Uczeń umie odpowiednio zareagować na polecenia nauczyciela.
4
TREŚCI EDUKACYJNE
Nasi uczniowe w ramach realizacji programu będą uczestniczyć
w spotkaniach z ciekawymi ludźmi, organizacjami proekologicznymi (Straż dla
Zwierząt, Stowarzyszenie na Rzecz Bezpańskich Zwierząt NICZYJE, Klub Gaja,
Azyl Pod Psim aniołem pracownicy Domów Dziecka, Domów Opieki, itp.) oraz
brać udział w takich akcjach jak:
1. Święto Drzewa jest programem edukacji ekologicznej Klubu Gaja
realizowanym od 2003 roku. Jest to ogólnopolska i międzynarodowa akcja
sadzenia drzew co roku 10 października oraz towarzyszący jej program
edukacji ekologicznej. Celem programu Święto Drzewa jest zainspirowanie
dzieci, młodzieży, nauczycieli i wszystkich uczestników do podejmowania
lokalnych działań proekologicznych dotyczących sadzenia i ochrony drzew.
Placówki oświatowe w całym kraju nawiązują współpracę z najbliższym
Nadleśnictwem. Lasy Państwowe, które są partnerem programu, udostępniają
sadzonki drzew uczestnikom oraz służą pomocą swoich specjalistów.
2. Zbieraj makulaturę, ratuj konie to akcja zbiórki makulatury na ratowanie
koni. Klub Gaja przeznacza pieniądze ze sprzedaży surowców wtórnych na
akcję ratowania koni wyworzonych na rzeź. Na uratowane zwierzęta czekają
stowarzyszenia
i
fundacje
zajmujące
się
hipoterapią,
pomocą
niepełnosprawnym czy prowadzące schroniska dla koni. Organizacje te
zapewnią im dobre warunki i dożywotnią opiekę.
3. Zwierzę nie jest rzeczą – cykl spotkań z komendantem głównym Straży dla
Zwierząt w Warszawie. Spotkania te mają na celu uwrażliwienie uczniów na
los poszkodowanych, opuszczonych zwierząt.
5
4. Buda dla Azora - to akcja na rzecz bezpańskich zwierząt ze schroniska w
Ostrowi Mazowieckiej. Uczniowie podczas zajęć technicznych obróbki
drewna budują budy dla zwierząt ze schroniska.
5. Ratujmy razem – zbiórka darów (karma, koce, miski, itp.) na rzecz
bezpańskich zwierząt podopiecznych Azylu Pod Psim Aniołem w Falenicy.
6. Zbiórka maskotek dla dzieci z domów dziecka.
7. Spotkania z dziećmi z domów dziecka na terenie domu dziecka – wspólne
zabawy, wdrażanie do opieki nad młodszymi i słabszymi.
8. Spotkania z osobami starszymi z domów opieki na terenie zakładu opieki –
wdrażanie do opieki nad starszymi ludźmi, wdrażanie do poczucia
odpowiedzialności za druga osobę.
Program zajęć dostosowany jest do możliwości psychofizycznych
i umiejętności uczniów. Zawiera on poszczególne zadania, cele i treści
kształcenia adekwatne do rozwoju uczniów.
6
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
Prawidłowy dobór form oraz metod pracy ułatwia realizację postawionych
celów i zadań. W pracy z osobami z niepełnosprawnością intelektualną zawsze
należy brać pod uwagę ich umiejętności oraz potrzeby.
Osiągnięcie oczekiwanych rezultatów w pracy z osobami
z niepełnosprawnością intelektualną wymaga systematyczności, ciągłości oraz
stopniowania trudności. Zajęcia należy prowadzić zgodnie z zasadami
oddziaływań wychowawczych:
· Indywidualizacji środków i metod;
· Stopniowania trudności;
· Systematyczności oraz ciągłości oddziaływań.
Proponowane zajęcia:
1. Zajęcia wprowadzające w problematykę (pogadanki, zabawy tematyczne,
krzyżówki, quizy, itp.)
2. Spotkania z ciekawymi ludźmi związanymi z opieką nad dziećmi, osobami
starszymi i zwierzętami
3. Udział w akcjach proekologicznych
4. Wycieczki (dom dziecka, dom opieki, lecznica dla zwierząt, szpital dla
zwierząt, itp.)
5. Zbiórki darów
Wykorzystywna środki dydaktyczne to:
- Plansze
- Zdjęcia
- Filmy
- Prezentacje
7
Progam będzie ralizowany podczas zajęć pozalekcyjnych oraz podczas
wyjazdów biwakowych harcerskiej dużyny Nieprzetartego Szlaku przez 3 lata.
Po tym czasie nastąpi ewaluacja (arkusz obserwacji) i modyfikacja programu.
8
PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCI UCZNIÓW I ICH OCENA
Ocenianie uczniów niepełnosprawnych intelektualnie jest rzeczą bardzo
trudną, wymagającą od nauczyciela szerokiej wiedzy o możliwościach
psychofizycznych swoich wychowanków.
Oceny dokonuje się na postawie obserwacji uczniów podczas pracy oraz
analizy efektów pracy ucznia.
Spodziewane efekty:
· Uczeń angażuje się w pomoc potrzebującym, czuje się potrzebny;
· Uczeń przeżywa sukces, czuje się zauważony i doceniony;
· Uczeń podwyższa własny poziom samooceny i samoakceptacji, dzięki czemu
nabywa większej pewności siebie;
· Uczeń pracuje w grupie, nawiązuje prawidłowe kontakty rówieśnicze
i społeczne;
· Uczeń nabywa wiedzę oraz umiejętności praktyczne z zakresu ekologii
i ochrony przyrody;
9