Word 2010 cwiczenia

Transkrypt

Word 2010 cwiczenia

Ebookpoint.pl KOPIA DLA: Tomasz Szygulski [email protected]
Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości
lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione.
Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie
książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie
praw autorskich niniejszej publikacji.
Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi
bądź towarowymi ich właścicieli.
Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte
w tej książce informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej
odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne
naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION
nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe
z wykorzystania informacji zawartych w książce.
Redaktor prowadzący: Ewelina Burska
Projekt okładki: Maciej Pasek
Materiały graficzne na okładce zostały wykorzystane za zgodą iStockPhoto Inc.
Dodatki A i B można pobrać pod adresem:
ftp://ftp.helion.pl/online/inne/cwwo10_dodatkowe_rozdzialy.pdf
Wydawnictwo HELION
ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE
tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63
e-mail: [email protected]
WWW: http://helion.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)
Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres
http://helion.pl/user/opinie?cwwo10_ebook
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.
ISBN: 978-83-246-7817-4
Copyright © Helion 2010
Printed in Poland.
• Poleć książkę na Facebook.com
• Kup w wersji papierowej
• Oceń książkę
• Księgarnia internetowa
• Lubię to! » Nasza społeczność
Spis treści
Zamiast wstępu…
Rozdział 1. Interfejs użytkownika edytora Word 2010
Wstążka
Przyciski Uruchom okno dialogowe
Karty kontekstowe
Karty programów
Galerie
Pasek narzędzi Szybki dostęp
Inne elementy interfejsu użytkownika Word 2010
Rozdział 2. Tworzenie i edycja pierwszych dokumentów
Wpisywanie tekstu
Zaznaczanie tekstu
Wstawianie symboli i znaków specjalnych
Wycofywanie i powtarzanie ostatnich poleceń
Kopiowanie, przenoszenie i wklejanie elementów
Wyszukiwanie i zamiana tekstu
Tworzenie dokumentów opartych na istniejących
szablonach
Rozdział 3. Formatowanie dokumentów
Formatowanie znaków
Formatowanie akapitów
Formatowanie z wykorzystaniem stylów
5
13
14
18
18
19
20
20
23
27
27
33
36
38
41
46
56
63
64
79
97
4
Word 2010 PL • Ćwiczenia praktyczne
Rozdział 4. Tworzenie i edycja list
Listy wypunktowane
Listy numerowane
Listy wielopoziomowe (hierarchiczne)
Rozdział 5. Tworzenie tabel
Rysowanie tabel, czyli przyjemne z pożytecznym
Rozdział 6. Praca z elementami graficznymi
Zdjęcia, obrazy i inne elementy graficzne
Dodatek A
103
103
107
112
115
136
149
149
Zarządzanie plikami
Format plików Microsoft Office 2010
Otwieranie dokumentów
Zapisywanie dokumentów
(do pobrania z ftp://ftp.helion.pl/online/inne/cwwo10_dodatkowe_rozdzialy.pdf)
Dodatek B
Drukowanie dokumentów
Ustawienia strony
Drukowanie — podgląd wydruku
Drukowanie dokumentów
(do pobrania z ftp://ftp.helion.pl/online/inne/cwwo10_dodatkowe_rozdzialy.pdf)
Zamiast wstępu…
Zanim rozpoczniesz pracę z programem Microsoft Word 2010,
w zasadzie wskazane byłoby uprzednie zainstalowanie pakietu
Microsoft Office 2010. Proces instalacji jest stosunkowo prosty
i w dużej części zautomatyzowany — program instalacyjny automatycznie określa optymalną konfigurację dla danego komputera, biorąc
pod uwagę już zainstalowane programy i ustawienia systemowe. Instalacja tego pakietu nie powinna sprawiać żadnych kłopotów nawet
laikowi, jeżeli jednak nie masz doświadczenia z instalacją i konfiguracją oprogramowania, to najlepiej będzie, jak poprosisz o pomoc znajomego informatyka lub sprzedawcę w firmie, w której zakupiłeś program. Sam proces instalacji nie trwa długo i zajmuje zwykle około
kilkunastu minut (oczywiście czas instalacji w dużej mierze zależy od
„siły” komputera, na którym pracujesz…).
Nie musisz instalować wszystkich potrzebnych składników od razu
na dysk twardy — miejsca na nim nigdy nie jest za wiele, a bardziej
rozbudowana instalacja pakietu Microsoft Office 2010 PL może wymagać nawet 3,5 GB miejsca na dysku! Podobnie jak to miało miejsce
w przypadku poprzednich pakietów, również wersja 2010 pozwala
na uruchamianie niektórych opcji bezpośrednio z dysku CD-ROM,
a także oferuje możliwość instalacji na żądanie.
Jak zapewne sam się orientujesz, pewne funkcje pakietu Office są
wykorzystywane stosunkowo rzadko bądź wręcz sporadycznie, zatem
instalowanie dodatkowych kilkuset megabajtów może się okazać po
prostu niepotrzebne (chyba że dysponujesz ogromnym dyskiem twardym i nie bardzo wiesz, co robić z dostępnym miejscem). Jak to działa?
Wystarczy, że podczas instalacji dla takiego elementu zaznaczysz opcję
6
Instalowane przy pierwszym użyciu — jeżeli okaże się, że potrzebujesz którejkolwiek z takich opcji, to wymagany składnik zostanie automatycznie zainstalowany (pod warunkiem oczywiście, że w napędzie
CD znajduje się odpowiednia płytka z pakietem Office — jeżeli jej
tam nie ma, to w przypadku skorzystania z powyższych opcji komputer poprosi Cię o włożenie płytki instalacyjnej Office). Rozwiązanie
takie pozwala Ci zaoszczędzić całkiem sporo miejsca na dysku Twojego
komputera, a przy okazji zorientujesz się, z ilu opcji tak naprawdę
korzystasz bardzo rzadko lub nawet nie korzystasz wcale.
Załóżmy teraz, że wszelkie sprawy związane z instalacją pakietu
Microsoft Office 2010 masz już za sobą i jesteś gotowy do rozpoczęcia
pracy z edytorem Microsoft Word 2010. A zatem… do dzieła!
Wymagania systemowe
pakietu Office 2010
Do uruchomienia pakietu Microsoft Office 2010 niezbędny będzie
komputer z zainstalowanym „na pokładzie” systemem Microsoft
Windows XP SP3 lub nowszym — niestety, pakiet ten nie będzie już
współpracował ze starszymi systemami operacyjnymi. Co ciekawe,
nowy pakiet Office występuje w dwóch wersjach: 32-bitowej oraz
64-bitowej.
Poniżej przedstawiono minimalną konfigurację sprzętu, jaki będzie
niezbędny do uruchomienia pakietu Microsoft Office Professional
Plus 2010:
System operacyjny
Windows XP SP3 (32-bitowy)
Windows Vista SP1 (32-bitowy
lub 64-bitowy)
Windows Server 2003 R2 (32-bitowy
lub 64-bitowy) z pakietem MSXML 6.0
Windows Server 2008 lub nowszy
(32-bitowy lub 64-bitowy)
Windows 7 (32-bitowy lub 64-bitowy)
Zamiast wstępu…
7
Komputer i procesor
Procesor z zegarem min. 500 MHz1
min. 256 MB2 pamięci RAM
napęd DVD
Dysk twardy
ok. 3,5 GB wolnego miejsca na potrzeby
pełnej instalacji (ilość niezbędnej wolnej
przestrzeni na dysku może się zmieniać
w zależności od wybranej konfiguracji
pakietu)
Rozdzielczość monitora 1024×768 pikseli lub wyższa
Połączenie internetowe min. 128 Kb/s (niezbędne w celu
pobierania i aktywacji produktów)
Składniki dodatkowe
Internet Explorer 6.0 lub nowszy
(zalecany IE8)
Urządzenia peryferyjne mysz Microsoft Mouse, Microsoft
Intellimouse ® lub inna, mile widziana
drukarka
Uruchamianie edytora Word 2010
Po załadowaniu systemu operacyjnego przychodzi pora na uruchomienie programu Word 2010. W jaki sposób tego dokonać? Microsoft nie
przygotował nam tutaj żadnej niespodzianki i proces uruchamiania
tego edytora jest dokładnie taki sam, jak to miało miejsce w poprzednich edycjach pakietu Office (oczywiście poza zmianą nazwy samego
programu). A zatem, aby uruchomić program Microsoft Word 2010,
powinieneś z menu Start wybrać polecenie Programy/Microsoft Office,
1
Min. 1 GHz jeżeli korzystasz z Microsoft Office Outlook 2010 z dodatkiem
Business Contact Manager.
2
Min. 512 MB RAM jest zalecane, jeżeli korzystasz z funkcji graficznych,
korzystasz z opcji Outlook Instant Search, Microsoft Office Outlook 2010
z dodatkiem Business Contact Manager i innych zaawansowanych funkcji.
Uwaga — sprawdzanie poprawności pisowni oraz gramatyki w programie
Word 2010 nie będzie dostępne, jeżeli komputer nie ma min. 1 GB pamięci
RAM.
8
a następnie odszukać polecenie
i kliknąć je lewym przyciskiem myszki. Na ekranie zostanie wyświetlona winieta edytora
Microsoft Word 2010, a po chwili pojawi się główne okno programu
(patrz rysunek 0.1).
Rysunek 0.1. Okno powitalne edytora Word 2010
Aktywacja programów
pakietu Office 2010
Aktywacja produktów firmy Microsoft jest technologią firmy Microsoft
zaprojektowaną w celu weryfikacji legalności używanego oprogramowania i uniemożliwienia korzystania z nielegalnych, pirackich kopii
pakietu Microsoft Office 2010. Podczas procesu aktywacji pakiet Office
dokonuje sprawdzenia, czy klucz produktu podany przez użytkownika podczas instalacji produktu jest legalny, to znaczy, czy nie został
już wcześniej użyty do zainstalowania tego pakietu na większej liczbie
komputerów, niż to przewiduje dana licencja. Jeżeli nie dokonasz
aktywacji swojego pakietu Office, to będziesz mógł go uruchamiać tylko
przez 30 dni (jest to tzw. okres prolongaty), po czym pakiet automatycznie wejdzie w tzw. tryb zmniejszonej funkcjonalności. W takim
trybie pakiet Office będzie działał tylko i wyłącznie jako przeglądarka
dokumentów. Będziesz mógł otwierać i przeglądać dokumenty pakietu
Office, ale nie będziesz miał możliwości tworzenia nowych dokumen-
Zamiast wstępu…
9
tów ani modyfikacji i zapisywania dokumentów istniejących, a ogólna funkcjonalność pakietu będzie mocno ograniczona. Na szczęście
jest to proces całkowicie odwracalny — po pomyślnym przeprowadzeniu procesu aktywacji i wprowadzeniu klucza produktu oprogramowanie wraca do pełnej funkcjonalności. Warto również zauważyć,
że aktywacja jest całkowicie anonimowa i żadne informacje osobiste
nie są wymagane ani nie są wysyłane do firmy Microsoft.
Jak dokonać aktywacji pakietu Office 2010
Przy pierwszym uruchomieniu programu po zakończeniu procesu
instalacji na ekranie automatycznie pojawi się okno dialogowe Kreator
aktywacji produktu Microsoft Office (patrz rysunek 0.2).
Rysunek 0.2. Okno kreatora aktywacji produktu Microsoft Office
Kreator aktywacji daje Ci do dyspozycji dwa sposoby aktywacji pakietu
Office:
T Aktywowanie za pośrednictwem Internetu — Jeżeli dysponujesz
połączeniem z siecią Internet, to będzie to dla Ciebie
najwygodniejszy sposób aktywacji pakietu, pozwalający
na jej dokonanie zaraz po zainstalowaniu pakietu (lub też później,
w dowolnie wybranym momencie). Po wybraniu tego typu
10
aktywacji Kreator aktywacji automatycznie połączy się
z odpowiednimi serwerami licencjonowania firmy Microsoft
i dokona sprawdzenia podanego przez Ciebie klucza produktu.
Jeżeli podałeś prawidłowy klucz produktu, weryfikacja
z pewnością wypadnie pomyślnie i Twój pakiet Microsoft
Office 2010 zostanie natychmiast aktywowany. Zwróć uwagę
na fakt, że podczas procesu aktywacji podany przez Ciebie klucz
produktu (a tak naprawdę tzw. identyfikator produktu,
automatycznie utworzony przez Kreatora instalacji na podstawie
podanego klucza produktu) jest przesyłany do firmy Microsoft.
Nie musisz się jednak niczego obawiać, ponieważ cała transmisja
jest szyfrowana i przechwycenie Twojego identyfikatora produktu
przez osoby niepowołane jest praktycznie niemożliwe.
Po dokonaniu pomyślnej weryfikacji serwer licencjonowania
odsyła z powrotem do Twojego komputera tzw. identyfikator
potwierdzenia, na podstawie którego Kreator aktywacji dokonuje
ostatecznej aktywacji pakietu.
T Aktywowanie za pośrednictwem telefonu — Jeżeli nie masz
łącza internetowego, to możesz skorzystać z aktywowanie
za pośrednictwem telefonu. Proces ten, pomimo swojej nieco
dumnie brzmiącej nazwy sprowadza się po prostu do… wykonania
telefonu do Centrum aktywacji firmy Microsoft, gdzie
przedstawiciel biura obsługi klientów pomoże Ci w aktywacji
produktu. Numer telefonu odpowiedniego Centrum aktywacji
firmy Microsoft3 znajdziesz na ekranie Kreatora aktywacji.
Aktywacja telefoniczna jest bardzo prosta i stosunkowo szybka
— pamiętaj jednak, że aby wszystko poszło sprawnie i bez zacięć,
powinieneś mieć przygotowany pod ręką klucz produktu i mieć
dostęp do komputera, na którym zainstalowałeś pakiet Office
poddawany procesowi aktywacji. Po uzyskaniu połączenia
z odpowiednim Centrum aktywacji przedstawiciel centrum
poprosi Cię o podanie identyfikatora instalacji, który znajdziesz
na ekranie oraz o kilka innych potrzebnych informacji
niezbędnych do weryfikacji Twojej licencji na używanie pakietu
Office. Po dokonaniu pomyślnej weryfikacji przedstawiciel
Centrum poda Ci identyfikator potwierdzenia, który powinieneś
następnie wpisać w odpowiednim polu Kreatora instalacji.
3
Numery telefonów Centrów aktywacji różnią się w zależności od rodzaju
licencji oraz kraju, w jakim dokonujesz aktywacji.
Zamiast wstępu…
11
Jak przeprowadzić aktywację później,
w dogodnym dla siebie momencie?
Aktywacji pakietu nie musisz przeprowadzać od razu. Zanim pakiet wejdzie
w tryb zmniejszonej funkcjonalności, możesz z niego korzystać przez 30 dni,
a zatem w razie potrzeby możesz bez żadnego problemu odłożyć aktywację
na później. Aby później dokonać aktywacji produktu, powinieneś wykonać
następujące polecenia (patrz rysunek 0.3):
1. Przejdź na kartę Plik.
2. Z menu wybierz polecenie Pomoc.
3. Sprawdź, ile dni pozostało do wygaśnięcia licencji.
4. Jeżeli chcesz aktywować pakiet Microsoft Office, naciśnij przycisk
Aktywuj produkt. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Kreator
aktywacji produktu Microsoft Office.
Rysunek 0.3. Uruchamianie kreatora aktywacji produktu
Microsoft Office
12
1
Interfejs użytkownika
edytora Word 2010
Interfejs użytkownika programu Word 2010 jest w prostej linii
kontynuacją interfejsu zaprezentowanego po raz pierwszy
w pakiecie Office 2007, stąd dla użytkowników tego pakietu
interfejs wersji 2010 będzie wyglądał bardzo znajomo. Jeżeli jednak
„przesiadłeś się” na Worda 2010 z którejś z wcześniejszych wersji: 97,
2000, 2002 czy 2003, to kiedy główne okno edytora Word 2010 po
raz pierwszy pojawi się na ekranie Twojego komputera, z pewnością
będziesz zaskoczony jego wyglądem. Firma Microsoft nieco przyzwyczaiła nas do tego, że interfejs edytora Word, a przynajmniej jego
wygląd i układ najważniejszych poleceń w wielu kolejnych wersjach
(97, 2000, 2002, 2003) pozostawał niemal niezmieniony, a większość
modyfikacji sprowadzała się do wprowadzania nowych poleceń.
Word 2010 (a także jego poprzednik Word 2007) otrzymał jednak
zupełnie nowy interfejs użytkownika, zaprojektowany tak, aby sprzyjał efektywnemu wykorzystaniu narzędzi poszczególnych aplikacji
i zwiększaniu wydajności pracy w programie. Nowy interfejs daje
użytkownikowi przejrzysty obszar roboczy, który nie rozprasza uwagi
i pozwala szybciej i łatwiej uzyskiwać pożądane wyniki, a jednocześnie oferuje wiele nowych elementów znakomicie usprawniających
pracę z edytorem i pozwalających użytkownikowi szybciej i efektywniej tworzyć profesjonalnie wyglądające dokumenty.
14
Wstążka
W nowym interfejsie użytkownika menu, paski narzędzi i większość
okienek zadań dobrze znanych ze starszych wersji programu Word
zastąpiono jednym mechanizmem, tzw. Wstążką (ang. Ribbon), która
została zaprojektowana tak, aby maksymalnie ułatwić użytkownikowi
odszukiwanie i wykorzystywanie pełnego zestawu funkcji oferowanych
przez daną aplikację (patrz rysunek 1.1).
Rysunek 1.1. Tradycyjne menu Worda zostało zastąpione Wstążką
1. Karty — grupują polecenia związane z poszczególnymi
kategoriami wykonywanych operacji (Plik, Narzędzia główne,
Wstawianie, Układ strony, Odwołania, Korespondencja, Recenzja,
Widok).
2. Grupy — są elementami składowymi poszczególnych kart, dzielą
polecenia w ramach danej operacji na podzadania (Schowek,
Czcionka, Akapit, Style, Edytowanie).
3. Przyciski poleceń i galerii — umożliwiają wywoływanie
poszczególnych poleceń lub wyświetlanie menu zawierających
polecenia.
Na Wstążce może się znajdować więcej elementów, takich jak przyciski, galerie i zawartość okien dialogowych, niż w menu i na paskach
narzędzi. Wstążka umożliwia szybkie wybieranie poleceń potrzebnych do wykonania określonego zadania. Każda karta jest związana z określoną kategorią wykonywanych operacji, takich jak pisanie,
formatowanie czy tworzenie układu strony. Poszczególne polecenia
są zorganizowane w grupy funkcjonalnie związane z daną operacją
i zgromadzone razem na odpowiednich kartach.
R o z d z i a ł 1 . • I n t e r f e j s uż y t k o w n i k a e d y t o r a W o r d 2 0 1 0
15
Wstążka została zoptymalizowana do wyświetlania w rozdzielczości ekranu
wynoszącej min. 1024×786 pikseli (przy otwarciu okna programu Microsoft
Word na cały ekran komputera). Jeżeli zaczniesz zmniejszać okno Worda,
to Wstążka automatycznie zacznie zmniejszać ilość wyświetlanych poleceń
oraz zmieniać organizację poszczególnych grup poleceń tak, aby dostosować
je do mniejszego okna. Na rysunku 1.2 przedstawiono wygląd Wstążki
po zmniejszeniu szerokości okna Worda o połowę.
Rysunek 1.2. Wstążka automatycznie dostosowuje ilość
wyświetlanych poleceń do rozdzielczości ekranu
Ukrywanie Wstążki
Pomimo całej swojej atrakcyjności i efektowności Wstążka zajmuje
całkiem sporą część okna edytora Word (patrz rysunek 1.3). W niektórych sytuacjach może to być przyczyną pewnych niedogodności,
stąd w razie potrzeby możesz ją po prostu na pewien czas ukryć i przywołać na ekran dopiero wtedy, kiedy będzie potrzebna (patrz rysunek 1.4). Aby ukryć Wstążkę, po prostu naciśnij kombinację klawiszy
Ctrl+F1. Wszystkie grupy poleceń zostaną ukryte, a na ekranie pozostaną widoczne tylko poszczególne karty Wstążki. Aby przywrócić
Wstążkę w pełnej krasie, ponownie naciśnij kombinację klawiszy
Ctrl+F1. Zamiast tego możesz również nacisnąć przycisk Minimalizuj
Wstążkę, znajdujący się po prawej stronie Wstążki, tuż obok przycisku
przywołującego system pomocy Worda.
Rysunek 1.3. Wstążka w pełnej krasie
16
Rysunek 1.4. Wstążka w wersji zminimalizowanej
Innym sposobem ukrycia Wstążki jest dwukrotne kliknięcie lewym
przyciskiem myszki aktywnej karty. Aby przywrócić Wstążkę na ekran,
ponownie dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszki aktywną kartę.
System pomocy Wstążki
Aby przekonać się, do czego służy dane polecenie zlokalizowane na
Wstążce po prostu ustaw nad nim wskaźnik myszki i przytrzymaj przez
chwilę nieruchomo. Na ekranie pojawi się okienko podpowiedzi ekranowej zawierającej opis danego polecenia (patrz rysunek 1.5).
Rysunek 1.5. W okienku podpowiedzi ekranowej znajdziesz krótki opis
polecenia
Podobnie jak w poprzednich wersjach edytora Word, aby przywołać
na ekran okno pomocy wystarczy nacisnąć klawisz F1.
Obsługa Wstążki przy użyciu klawiatury
Pomimo iż praca ze Wstążką przy użyciu myszy jest całkiem efektywna,
to nie zmienia to faktu, że szerokie grono użytkowników woli posługiwać się klawiaturą — czasami po prostu tak jest szybciej i wygod-
17
niej. Wstążka została w tym celu wyposażona w rozbudowany mechanizm skrótów klawiszowych, który pozwala na szybkie wywołanie
przy użyciu klawiatury niemal każdego polecenia. Każda sekwencja1
klawiszy Wstążki rozpoczyna się od naciśnięcia klawisza lewy Alt2.
Po jego naciśnięciu na poszczególnych kartach Wstążki pojawiają się
informacja o przypisanych do nich klawiszach (patrz rysunek 1.6).
Rysunek 1.6. Wstążkę możesz obsługiwać przy użyciu klawiatury
Aby teraz przejść na wybraną kartę poleceń, naciśnij powiązany z nią
klawisz (np. aby przejść na kartę Układ strony, powinieneś nacisnąć
klawisz A). Po naciśnięciu klawisza karty, zostaje ona otwarta, a na
Wstążce pojawiają się informacje o skrótach klawiszowych przypisanych do poszczególnych poleceń danej karty.
Zwróć uwagę, że niektóre polecenia maja przypisane skróty dwuznakowe; przykładowo poleceniu Obramowania stron został przypisany
skrót PB (patrz rysunek 1.7). W takim przypadku oznacza to po prostu,
że powinieneś nacisnąć najpierw klawisz P, a potem klawisz B. Krótko
mówiąc, jeżeli chcesz wykonać to polecenie przy użyciu klawiatury,
to powinieneś nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, A, P, B, inaczej
mówiąc, kolejno nacisnąć klawisze lewy Alt, potem A, następnie P
i wreszcie B.
1
Wprowadzamy tutaj pojęcie sekwencji klawiszy ze względu na fakt, że podczas
pracy ze Wstążką określone klawisze tworzące skrót klawiszowy musisz
naciskać kolejno, a nie jak do tej pory razem. Przykładowo, polecenie „naciśnij
sekwencję klawiszy lewy Alt, G, A, R” oznacza, że powinieneś wymienione
klawisze nacisnąć kolejno jeden po drugim, a nie przytrzymywać razem,
jak w przypadku kombinacji klawiszy. Oczywiście w wielu przypadkach
skróty klawiszowe znane z poprzednich wersji Worda i reprezentowane
przez kombinacje klawiszy (np. Ctrl+B) nadal działają.
2
Dla odróżnienia od klawisza prawy Alt, którego będziesz używał do
wprowadzania polskich znaków diakrytyzowanych. W razie potrzeby
zamiast klawisza lewy Alt sekwencję klawiszy możesz rozpocząć,
naciskając klawisz F10 (oba sposoby są równoważne).
18
Rysunek 1.7. Skróty klawiszowe przypisane do poszczególnych poleceń Wstążki
Po wybraniu danej karty z klawiatury możesz również wybierać jej
polecenia przy użyciu klawiszy strzałek kursora, przechodząc kolejno od polecenia do polecenia.
Przyciski Uruchom okno dialogowe
W prawym dolnym narożniku niektórych grup poleceń znajdziesz
małe przyciski, których naciśnięcie powoduje otwarcie powiązanego
z daną grupą okna dialogowego lub okna zadań zawierającego dodatkowe opcje (patrz rysunek 1.8). Przykładowo, naciśnięcie przycisku
Uruchom okno dialogowe w grupie Czcionka powoduje wyświetlenie
na ekranie okna dialogowego opcji ustawień czcionek.
Rysunek 1.8. Przyciski Uruchom okno dialogowe
Karty kontekstowe
Niektóre karty poleceń pojawiają się na Wstążce tylko wtedy, kiedy
stają się potrzebne i kiedy ich pojawienie się ułatwia odszukiwanie
i wybieranie poleceń potrzebnych do wykonania operacji — inaczej
mówiąc, pojawiają się tylko w kontekście danej operacji. Karty kontekstowe umożliwiają pracę z określonymi rodzajami obiektów zaznaczonych w treści dokumentu, takimi jak elementy graficzne (rysunek,
obrazek), tabela itp. Po zaznaczeniu wybranego obiektu na Wstążce
pojawia się karta bądź nawet karty kontekstowe zawierające odpowie-
19
dni zestaw powiązanych narzędzi. Dzięki takiemu rozwiązaniu obszar
Wstążki zachowuje swoją przejrzystość i nie jest niepotrzebnie „zaśmiecony” wieloma niezbyt często używanymi poleceniami. Przykładowo,
karty kontekstowe Narzędzia tabel będą widoczne tylko wtedy, kiedy
zaznaczysz tabelę umieszczoną w treści edytowanego dokumentu (patrz
rysunek 1.9).
Rysunek 1.9. Karty kontekstowe pojawiają się tylko wtedy, kiedy są potrzebne
Zwróć uwagę, że karty kontekstowe pojawiające się na Wstążce
są wyróżnione innym kolorem. Aby powrócić do standardowego zestawu
kart, wystarczy kliknąć lewym przyciskiem myszki gdziekolwiek poza
zaznaczonym obiektem.
Karty programów
Kiedy zmieniasz tryb pracy edytora Word 2010 lub widok dokumentu,
standardowy zestaw kart Wstążki jest zastępowany przez odpowiednie
karty programów związane z nowym trybem pracy lub widokiem. Przykładowo, kiedy przed wydrukowaniem dokumentu włączysz widok
Konspekt to na Wstążce pojawi się dodatkowa karta zawierająca polecenia związane z tym widokiem (patrz rysunek 1.10).
Rysunek 1.10. Karty programów pojawiają się po wybraniu określonych
poleceń
20
Galerie
Galerie są to gotowe, predefiniowane zestawy formatowania, układu
elementów wykresu, autokształtów itp., z których użytkownik może
w łatwy sposób wybrać żądany element, unikając w ten sposób czasochłonnego przedzierania się przez kolejne zestawy menu, okien dialogowych i opcji. W wielu wypadkach galerie pozwalają na osiągnięcie znakomitych rezultatów i szybkie przygotowanie profesjonalnie
wyglądających dokumentów (patrz rysunek 1.11).
Rysunek 1.11. Galerie zdecydowanie ułatwiają wybór odpowiedniego elementu
Pasek narzędzi Szybki dostęp
W górnej części okna programu Word znajdziesz pasek o wdzięcznej
nazwie Szybki dostęp, który — jak sama nazwa wskazuje — zapewnia
szybki dostęp do najczęściej wykorzystywanych poleceń. Domyślnie
znajdują się na nim tylko trzy ikony reprezentujące odpowiednio
21
Aby skorzystać z danej galerii, wystarczy kliknąć lewym przyciskiem myszki
na strzałkę otwierającą galerię (patrz rysunek 1.12), a następnie wybrać
żądany element. Oczywiście bardziej wymagający użytkownicy nadal
mogą korzystać z tradycyjnych okien dialogowych dających nieco większą
kontrolę nad wynikiem operacji, aczkolwiek zapewne w zdecydowanej
większości przypadków proste „rozwiń, wybierz i kliknij” będzie tym, czego
potrzebujesz.
Rysunek 1.12. Przyciski rozwijania galerii
polecenia Zapisz, Cofnij oraz Ponów. Prawdziwa siła tego paska kryje
się jednak w tym, że możesz go dowolnie dopasowywać do własnych
potrzeb i umieszczać na nim polecenia, z których najczęściej korzystasz (rysunki 1.13, 1.14).
Rysunek 1.13. Pasek narzędzi Szybki dostęp
Rysunek 1.14. Pasek narzędzi Szybki dostęp możesz łatwo dostosować
do własnych potrzeb
W razie potrzeby możesz szybko dodać do paska narzędzi Szybki dostęp
wybrane polecenie bezpośrednio ze Wstążki. Aby tego dokonać, kliknij
wybrane polecenie na Wstążce prawym przyciskiem myszki, a następnie
z menu podręcznego wybierz polecenie Dodaj do paska narzędzi Szybki
dostęp.
22
Dostosowywanie Wstążki do własnych potrzeb
Microsoft Word 2010 pozwala na dostosowywanie Wstążki do indywidualnych wymagań użytkownika. W razie potrzeby możesz tworzyć swoje własne, niestandardowe karty i grupy z często używanymi
poleceniami, zmieniać nazwy i kolejność wbudowanych kart domyślnych i grup domyślnych pakietu Microsoft Office 2010. Nie możesz
jednak zmieniać nazw poleceń domyślnych, ikon skojarzonych z tymi
poleceniami ani kolejności tych poleceń.
Ć W I C Z E N I E
1.1
Dostosowywanie Wstążki
Aby dostosować Wstążkę do własnych potrzeb, wykonaj polecenia opisane poniżej (patrz rysunek 1.15).
Rysunek 1.15. Word 2010 pozwala na dostosowanie Wstążki do własnych
potrzeb
23
1. Przejdź na kartę Plik.
2. Z menu wybierz polecenie Opcje.
3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word.
4. Kliknij polecenie Dostosowywanie Wstążki.
5. Zaznacz wybraną kartę i grupę Wstążki.
6. Wybierz z listy polecenie, które chcesz umieścić na karcie
7.
8.
9.
10.
i naciśnij przycisk Dodaj.
Aby dodać nową kartę, naciśnij przycisk Nowa karta.
Aby dodać nową grupę na danej karcie, naciśnij przycisk
Nowa grupa.
Aby zmienić nazwę wybranej karty lub grupy, naciśnij
przycisk Zmień nazwę.
Po zakończeniu naciśnij przycisk OK.
Inne elementy
interfejsu użytkownika Word 2010
Zanim na dobre rozpoczniesz pracę z edytorem Microsoft Word 2010,
powinieneś dokładnie zapoznać się również z innymi elementami jego
interfejsu użytkownika (patrz rysunek 1.16). Aby nieco ułatwić Ci to
zadanie, poniżej zamieszczamy krótkie omówienie poszczególnych
elementów.
1. Karta Plik — tutaj znajdziesz polecenia związane z operacjami
na plikach, informacjami o dokumencie, drukowaniu i opcjach
programu Word.
2. Pasek narzędzi Szybki dostęp — zapewnia szybki dostęp
do najczęściej wykorzystywanych poleceń.
3. Przycisk umożliwiający dopasowanie paska narzędzi Szybki
dostęp do własnych potrzeb.
4. Pasek tytułowy aplikacji — znajdziesz tam nie tylko nazwę
programu, ale również i nazwę aktualnie otwartego dokumentu.
Jeżeli edytujesz zupełnie nowy dokument i jeszcze nie zdążyłeś
24
Rysunek 1.16. Inne elementy interfejsu użytkownika edytora Word 2010
5.
6.
7.
8.
9.
10.
nadać mu nazwy, to Word umieści tam domyślną nazwę
składającą się ze słowa Dokument oraz kolejnego numeru
edytowanego pliku.
Wstążka — umożliwia szybkie wybieranie poleceń potrzebnych
do wykonania określonego zadania.
Przyciski poleceń — umożliwiają wywoływanie poszczególnych
poleceń lub wyświetlanie menu zawierających polecenia.
Grupy — są elementami składowymi poszczególnych kart, dzielą
polecenia w ramach danej operacji na podzadania (np. Schowek,
Czcionka, Akapit, Style, Edytowanie).
Przyciski Uruchom okno dialogowe — powodują otwarcie
powiązanego z daną grupą okna dialogowego lub okna zadań
zawierającego dodatkowe opcje.
Karty — grupują polecenia związane z poszczególnymi kategoriami
wykonywanych operacji (Narzędzia główne, Wstawianie, Układ
strony, Odwołania, Korespondencja, Recenzja, Widok).
Przycisk Minimalizuj — standardowy przycisk systemu Windows,
pozwala na zminimalizowanie danej aplikacji do paska zadań.
25
11. Przycisk Przywróć — standardowy przycisk systemu Windows,
pozwala na przywrócenie okna aplikacji do poprzedniego
rozmiaru.
12. Przycisk Zamknij — standardowy przycisk systemu Windows,
pozwala na zakończenie pracy z danym programem i zamknięcie
jego okna.
13. Przycisk podziału okna — pozwala na jednoczesne przeglądanie
tego samego dokumentu w dwóch oknach edytora (w każdym
z nich możesz użyć innego widoku dokumentu).
14. Pionowy pasek przewijania — pozwala na przewijanie
dokumentów w pionie.
15. Obszar roboczy dokumentu.
16. Punkt wstawiania, symbolizowany przez migający kursor.
17. Przycisk przełączający wyświetlanie przymiaru pionowego
i poziomego (linijki). Przycisk działa na zasadzie przełącznika,
czyli jego pierwsze naciśnięcie włącza wyświetlanie przymiarów,
kolejne naciśnięcie je wyłącza.
18. Pole wyświetlające numer bieżącej strony dokumentu oraz
całkowitą ilość stron w dokumencie. Kliknięcie lewym
przyciskiem myszki tego pola powoduje wyświetlenie okna
dialogowego Przejdź do.
19. Pole wyświetlające ilość słów w dokumencie. Kliknięcie lewym
przyciskiem myszki tego pola powoduje wyświetlenie na
ekranie okna dialogowego zawierającego statystykę tekstu.
20. Pole wyświetlające język dokumentu. Kliknięcie lewym
przyciskiem myszki tego pola powoduje wyświetlenie okna
dialogowego wyboru języka dokumentu.
21. Zestaw ikon pozwalających na przełączanie widoku dokumentu.
Znaczenie poszczególnych ikon (kolejno od lewej) jest
następujące:
T Przycisk Układ wydruku — pozwala na wyświetlanie
dokumentu w taki sposób, w jaki tekst, grafika i inne
elementy tworzonego dokumentu zostaną rozmieszczone
na wydrukowanej stronie. Widok ten jest również przydatny
do edytowania nagłówków i stopek, formatowania strony
oraz pracy z kolumnami i obiektami graficznymi.
26
T Przycisk Odczyt pełnoekranowy — jest to widok, który
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
optymalizuje sposób wyświetlania dokumentu na ekranie
pod kątem czytania dokumentu (tekst jest wyświetlany
przy użyciu specjalnej technologii zwanej Clear Text).
Układ dokumentu widoczny na ekranie podczas pracy
w tym trybie ma raczej niewiele wspólnego z faktycznym
wyglądem danej strony dokumentu na wydruku, niemniej
jednak jest niezastąpiony, zwłaszcza podczas czytania
dużych dokumentów bezpośrednio z ekranu monitora.
T Przycisk Układ sieci Web — układ sieci Web powinien być
używany podczas tworzenia dokumentów przeznaczonych
do publikacji na witrynach sieci Web — edytowany
dokument jest wyświetlany w taki sposób, w jaki będzie
docelowo prezentowany w oknie przeglądarki sieciowej.
T Przycisk Konspekt — widok konspektu pozwala na
przeglądanie i edycję struktury dokumentu (jest to
mechanizm bardzo przydatny, zwłaszcza podczas edycji
dużych, rozbudowanych dokumentów).
T Przycisk Wersja robocza — standardowy, roboczy widok
dokumentu. Z tego widoku najlepiej korzystać podczas
pisania, edytowania i formatowania tekstu. Pamiętaj,
że podczas pracy z widokiem roboczym wyświetlanie układu
strony jest nieco uproszczone, co pozwala na szybkie
edytowanie i wprowadzanie dużych ilości tekstu.
Pole wyświetlające bieżący współczynnik powiększenia widoku
dokumentu. Kliknięcie tego pola lewym przyciskiem myszki
powoduje wyświetlenie okna dialogowego Powiększenie.
Suwak pozwalający na płynną regulację współczynnika
powiększenia widoku dokumentu.
Przycisk Poprzednia strona — naciśnięcie tego przycisku powoduje
wyświetlenie na ekranie poprzedniej strony dokumentu.
Przycisk Przeglądanie zaznaczenia — pozwala na szybką zmianę
sposobu przeglądania dokumentu (domyślnie według stron).
Przycisk Następna strona — naciśnięcie tego przycisku powoduje
wyświetlenie na ekranie następnej strony dokumentu.
Przycisk Pomoc.
Przycisk Minimalizuj Wstążkę.
2
Tworzenie i edycja
pierwszych dokumentów
Wpisywanie tekstu
W jaki sposób najlepiej rozpocząć pracę z nowym programem? Cóż,
na to pytanie nie ma chyba jednoznacznej odpowiedzi. Niektórym
odpowiada bardzo szczegółowe studiowanie dokumentacji programu
i sprawdzanie kolejno jego funkcji. Inni wolą samodzielnie rozgryzać
problemy i do dokumentacji sięgają dopiero wtedy, gdy program zapędzi ich w kozi róg. Wybór metody należy oczywiście do Ciebie i mam
nadzieję, że niniejsza książeczka będzie Ci bardzo pomocna przy
wyborze sposobu postępowania. Nie powinieneś się jednak przejmować — nie taki diabeł straszny, jak go malują, i z pewnością po zakończeniu lektury niniejszej publikacji nie będziesz miał żadnych problemów z tworzeniem nawet bardzo zaawansowanych dokumentów.
Microsoft Word 2010 pozwala na szybkie tworzenie różnego rodzaju
dokumentów, od bardzo prostych do bardzo rozbudowanych, a jego
największą zaletą jest to, że na każdym etapie tworzenia zapewnia
użytkownikowi maksymalne wsparcie i oferuje wiele ułatwień, dzięki
czemu zamiast na docelowym wyglądzie dokumentu możesz skoncentrować się na jego treści — nadanie dziełu profesjonalnego wyglądu
będzie zazwyczaj wymagało tylko kilku dodatkowych naciśnięć klawiszy oraz wykonania kilku prostych poleceń. Resztą zajmie się Word…
28
Ć W I C Z E N I E
2.1
Tworzenie nowego, pustego dokumentu
Jak mogę utworzyć nowy, czysty dokument i kiedy mogę rozpocząć
wpisywanie tekstu?
Nowy dokument został automatycznie utworzony w momencie uruchamiania Worda. Praktycznie rzecz biorąc, wpisywanie treści nowego
dokumentu możesz rozpocząć od momentu, w którym na ekranie edytora pojawi się biała pusta strona z migającym kursorem w pierwszym
wierszu. Jeżeli chcesz utworzyć kolejny pusty dokument, to możesz
tego dokonać w następujący sposób:
1. Przejdź na kartę Plik, klikając ją lewym przyciskiem myszki
lub naciskając kombinację klawiszy lewy Alt+P.
2. Z menu wybierz polecenie Nowe. W środkowej części ekranu
pojawi się lista dostępnych szablonów dokumentów.
3. Zaznacz szablon Pusty dokument.
4. Naciśnij przycisk Utwórz. Gotowe! Na ekranie pojawi się nowy,
pusty dokument i możesz rozpocząć wpisywanie tekstu
(rysunek 2.1).
Rysunek 2.1. Tworzenie nowego, pustego dokumentu
R o z d z i a ł 2 . • T w o r z e n i e i ed y c j a p i e r w s z y c h d o k u m e n t ó w
29
Aby szybko stworzyć nowy, pusty dokument oparty na domyślnym
szablonie, naciśnij po prostu kombinację klawiszy Ctrl+N. Pamiętaj,
że utworzenie nowego, pustego dokumentu nie ma żadnego wpływu
na otwarte wcześniej dokumenty (a w szczególności nie powoduje ich
automatycznego zamknięcia).
Ć W I C Z E N I E
2.2
Wpisywanie tekstu
Utwórz nowy, pusty dokument, a następnie wpisz poniższy fragment
tekstu, zachowując jego układ (patrz rysunek 2.2).
Rysunek 2.2. Przykładowy tekst napisany w edytorze Word 2010
Podczas wpisywania tekstu nie naciskaj klawisza Enter na końcu każdej
linii tekstu (tzw. błąd maszynistki). Pisząc w taki sposób, otrzymałbyś tekst,
w którym każda linia byłaby osobnym akapitem, co później, w trakcie
formatowania dokumentu, sprawiłoby Ci wiele kłopotu. Pamiętaj
— taki sposób wpisywania tekstu jest poważnym błędem. Przeniesienie
niemieszczących się wyrazów do następnej linii jest zadaniem edytora
tekstu — klawisza Enter używaj tylko wtedy, gdy chcesz świadomie
rozpocząć nowy akapit.
30
Jeżeli podczas wprowadzania tekstu pomylisz się, możesz skorygować
tekst, korzystając z opisanych poniżej klawiszy lub ich kombinacji:
Backspace — usuwa jeden znak na lewo od kursora.
Ctrl+Backspace — usuwa jeden wyraz na lewo od kursora.
Delete — usuwa jeden znak na prawo od kursora.
Ctrl+Delete — usuwa jedno słowo na prawo od kursora.
Jeżeli chcesz usunąć większy fragment tekstu, to powinieneś najpierw
go zaznaczyć, a następnie nacisnąć klawisz Delete. Jeżeli chcesz zastąpić
dany fragment tekstu innym, wpisywanym z klawiatury, powinieneś
zaznaczyć fragment tekstu, który chcesz usunąć, i po prostu rozpocząć
wpisywanie nowego tekstu.
Ć W I C Z E N I E
2.3
Wstawianie i zastępowanie tekstu
Word standardowo oferuje dwa tryby wpisywania tekstu: wstawianie
i zastępowanie. Domyślnie włączony jest tryb wstawiania, w którym
wyrazy wpisywane z klawiatury „rozsuwają” istniejący tekst. W drugim, znacznie rzadziej używanym trybie pracy edytora, wyrazy wpisywane z klawiatury „zastępują” istniejący tekst — stąd nazwa „tryb
zastępowania”. Jeżeli korzystałeś z poprzednich wersji edytora Word
i z jakiegoś powodu chcesz przełączyć Word 2010 do pracy w trybie
zastępowania, to może Cię spotkać mała niespodzianka. Zazwyczaj
takiej operacji można było dokonać, naciskając klawisz Insert, który
działał na zasadzie prostego przełącznika zmieniającego tryb wpisywania tekstu — niestety, domyślnie metoda ta nie działa w Wordzie 2010.
Jak zatem można wykonać tę skądinąd — wydawałoby się — prostą
operację? Wystarczy skorzystać z opisanej poniżej metody postępowania (rysunek 2.3).
2. Z menu wybierz polecenie Opcje.
3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word.
4. W lewym panelu odszukaj i kliknij lewym przyciskiem myszki
kategorię Zaawansowane.
5. W prawym panelu odszukaj sekcję Opcje edycji i zaznacz opcję
Użyj klawisza Insert do sterowania trybem zastępowania.
31
Rysunek 2.3. Klawisza Insert możesz użyć do sterowania trybem zastępowania
6. Naciśnij przycisk OK. Gotowe! Od tego momentu wszystko jest
„po staremu” i za pomocą klawisza Insert możesz zmieniać tryb
wpisywania tekstu.
Jeżeli chcesz szybko przywołać na ekran okno dialogowe Opcje programu
Word, powinieneś nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt+P, B.
Ć W I C Z E N I E
2.4
Włączanie znacznika trybu wstawiania tekstu
Jak szybko zorientować się, w jakim trybie wstawiania tekstu pracuje
w tej chwili Word?
Najlepszym sposobem na rozwiązanie tego problemu będzie umieszczenie znacznika trybu wstawiania tekstu na pasku stanu edytora. Aby
tego dokonać, wykonaj poniższe polecenia:
1. Kliknij prawym przyciskiem myszy w dowolnym, pustym
miejscu paska stanu.
2. Z menu podręcznego Dostosuj pasek stanu, które pojawi się
na ekranie, wybierz opcję Zastępowanie. Po wykonaniu tej
32
operacji znacznik trybu wstawiania tekstu pojawi się na pasku
statusu (patrz rysunek 2.4).
Rysunek 2.4. Umieszczanie znacznika trybu wstawiania tekstu na pasku stanu
3. Teraz, aby zmienić tryb wpisywania tekstu, wystarczy po prostu
kliknąć na tym znaczniku lewym przyciskiem myszy. Naciśnięcie
klawisza Insert (po jego uprzedniej aktywacji) również będzie
zmieniało stan tego znacznika.
33
Zaznaczanie tekstu
Jedną z najczęściej wykonywanych podczas pracy z edytorem tekstu
operacji jest zaznaczanie wybranych fragmentów, co niejako stanowi
wstępny etap do wykonywania całego szeregu często bardzo zróżnicowanych operacji edycji bądź formatowania dokumentu.
Ć W I C Z E N I E
2.5
Zaznaczanie fragmentów tekstu przy użyciu myszy
W jaki sposób mogę przy użyciu myszy zaznaczać różne fragmenty
tekstu (np. wyraz, wiersz, kilka kolejnych wierszy itp.)?
Zaznaczanie przy użyciu myszy jest bardzo prostą operacją. Aby się
o tym przekonać, otwórz dowolny dokument, a następnie zaznacz opisane poniżej fragmenty tekstu według podanych instrukcji.
T Dowolny fragment tekstu — ustaw wskaźnik myszy w żądanym
miejscu dokumentu, naciśnij lewy przycisk myszy i przeciągnij
wskaźnik myszy nad tekstem, który chcesz zaznaczyć.
T Wyraz — ustaw wskaźnik myszy nad wybranym wyrazem
i dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszy.
T Wiersz tekstu — przesuń wskaźnik myszy na lewo od wiersza
(kształt wskaźnika zmieni się na strzałkę pochyloną w prawo),
a następnie kliknij lewym przyciskiem myszy.
T Więcej niż jeden wiersz tekstu — przesuń wskaźnik na lewo od
pierwszego wiersza, który chcesz zaznaczyć (kształt wskaźnika
zmieni się na strzałkę pochyloną w prawo), a następnie naciśnij
lewy przycisk myszy i przeciągnij mysz w górę lub w dół.
T Zdanie — wciśnij klawisz Ctrl i kliknij wybrane zdanie lewym
przyciskiem myszy.
T Akapit — przesuń wskaźnik myszy na lewo od akapitu
(kształt wskaźnika zmieni się na strzałkę pochyloną w prawo),
a następnie kliknij dwukrotnie lewym przyciskiem myszy.
Alternatywnym sposobem jest ustawienie wskaźnika myszy
w dowolnym miejscu akapitu i trzykrotne kliknięcie lewym
przyciskiem.
34
T Kilka akapitów — przesuń wskaźnik na lewo od wybranych
akapitów (kształt wskaźnika zmieni się na strzałkę pochyloną
w prawo), a następnie dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem
myszy (po drugim kliknięciu przytrzymaj przycisk) i przeciągnij
w górę lub w dół.
T Duży fragment tekstu — ustaw kursor na początku wybranego
fragmentu tekstu, przewiń dokument do żądanego miejsca,
a następnie wciśnij klawisz Shift i kliknij lewym przyciskiem
myszy.
Aby zlikwidować zaznaczenie, naciśnij dowolny klawisz strzałek kursora
lub kliknij lewym przyciskiem myszy w dowolnym miejscu dokumentu.
Ć W I C Z E N I E
2.6
Zaznaczanie fragmentów tekstu przy użyciu klawiatury
Czy do zaznaczania tekstu zamiast myszy mogę użyć również klawiatury?
Oczywiście! Jeżeli znasz kombinację klawiszy, za pomocą której można
przesuwać punkt wstawiania (kursor), to możesz zaznaczyć tekst, używając tej samej kombinacji klawiszy, dodatkowo przytrzymując klawisz Shift. Aby zlikwidować zaznaczenie, wystarczy nacisnąć któryś
z klawiszy kursora lub po prostu kliknąć myszą w dowolnym miejscu
dokumentu.
Do zaznaczania tekstu możesz również wykorzystać klawisz funkcyjny F8. Następne naciśnięcia tego klawisza pozwalają kolejno na
zaznaczenie bieżącego słowa, zdania, akapitu itd. Przykładowo, aby
zaznaczyć bieżące słowo, dwukrotnie naciśnij klawisz F8. Aby zaznaczyć bieżące zdanie, trzykrotnie naciśnij klawisz F8 itd.
Ć W I C Z E N I E
2.7
Zaznaczanie całego dokumentu
W jaki sposób mogę zaznaczyć cały dokument?
Zaznaczenie całego dokumentu jest wbrew pozorom bardzo przydatną
i stosunkowo często wykonywaną operacją. Aby tego dokonać, możesz
skorzystać z jednej z opisanych poniżej metod:
35
T Przejdź na kartę Narzędzia główne, następnie w grupie
Edytowanie odszukaj i naciśnij przycisk Zaznacz i z listy,
która się pojawi na ekranie, wybierz polecenie Zaznacz
wszystko (patrz rysunek 2.5).
Rysunek 2.5. Zaznaczanie całego dokumentu
T Przesuń wskaźnik myszy na lewy margines dokumentu,
a następnie kliknij trzykrotnie lewym przyciskiem myszy.
T Naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, G, S, N, A.
T Naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+A.
Ze zrozumiałych przyczyn ta ostatnia metoda jest chyba najbardziej
popularna…
Ć W I C Z E N I E
2.8
Szybkie tworzenie strony tytułowej
W jaki sposób mogę utworzyć stronę tytułową mojego dokumentu?
Word 2010 daje Ci do dyspozycji całą galerię gotowych do użycia stron
tytułowych, które oczywiście możesz dopasować do własnych potrzeb.
Aby użyć wybranej strony, wykonaj poniższe polecenia:
1. Przejdź na kartę Wstawianie, klikając na niej lewym
przyciskiem myszy.
2. W grupie poleceń Strony odszukaj i rozwiń galerię Strona
tytułowa (patrz rysunek 2.6).
3. Wybierz żądaną stronę tytułową i kliknij ją lewym przyciskiem
myszy. Word wstawi do dokumentu szablon wybranej strony
tytułowej, a Tobie pozostanie już tylko uzupełnienie szczegółów
(tytuł, nazwisko autora itp.).
36
Rysunek 2.6. Galeria wbudowanych stron tytułowych
Aby szybko wywołać na ekran galerię stron tytułowych, naciśnij sekwencję
klawiszy lewy Alt, V, A.
Wstawianie symboli
i znaków specjalnych
Ć W I C Z E N I E
2.9
Wstawianie symboli
Piszę właśnie tekst techniczny i jestem zmuszony używać różnych
nietypowych symboli, np. Ω, ∞, ∑, ∏, ⅜ itp. Niestety, nie są one bezpośrednio dostępne z klawiatury. Jak mogę uzyskać takie symbole
w moim dokumencie?
37
Bardzo często w różnych tekstach, a zwłaszcza w tekstach technicznych, można spotkać różnego rodzaju symbole i znaki specjalne, które
nie występują na standardowych klawiaturach. Microsoft Word 2010
pozwala na wstawianie dodatkowych symboli i znaków specjalnych
do edytowanego dokumentu, przykładowo, można wstawiać takie symbole, jak znak zastrzeżenia praw autorskich ©, symbol zastrzeżonego
znaku towarowego ®, symbol znaku towarowego ™, symbole ułamków ¼, ½, ¾, symbole niektórych walut, jak np. jena japońskiego ¥,
funta angielskiego £ czy też euro €, a także wiele innych symboli
zarówno matematycznych i graficznych, jak i charakterystyczne dla
różnych języków znaki diakrytyczne, np. Ω, ∞, ∑, ∏ itp.
Jeżeli chcesz wstawić niestandardowy symbol do edytowanego dokumentu, to powinieneś wykonać poniższe polecenia:
1. Ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz wstawić dany
symbol, a następnie przejdź na kartę Wstawianie. Aby tego
dokonać, możesz kliknąć tę kartę lewym przyciskiem myszki
bądź nacisnąć klawisze lewy Alt+V.
2. W grupie poleceń Symbole odszukaj i kliknij lewym
przyciskiem myszki polecenie Symbol.
3. Na ekranie pojawi się lista najczęściej używanych symboli.
Jeżeli poszukiwany symbol znajduje się na niej, po prostu
kliknij go lewym przyciskiem myszki, a Word wstawi go
do edytowanego dokumentu.
4. Jeżeli nie znajdziesz poszukiwanego elementu na liście
najczęściej używanych, wybierz polecenie Więcej symboli
(rysunek 2.7).
Rysunek 2.7. Wstawianie symboli specjalnych
5. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Symbol.
6. Odszukaj żądany symbol i zaznacz go, klikając lewym
przyciskiem myszki (rysunek 2.8).
38
Rysunek 2.8.
Okno dialogowe
Symbol
7. W razie potrzeby rozwiń listę Czcionka i wybierz inny zestaw
znaków. Po odnalezieniu żądanego symbolu zaznacz go,
klikając lewym przyciskiem myszki.
8. Naciśnij przycisk Wstaw — zaznaczony symbol zostanie
wstawiony do tekstu w miejscu położenia kursora. Aby
powrócić do edytowanego dokumentu, naciśnij przycisk
Zamknij (po wstawieniu pierwszego symbolu przycisk Anuluj
zmienia się na Zamknij).
Aby szybko przywołać na ekran okno symboli, naciśnij sekwencję klawiszy
lewy Alt, V, U, M.
Wycofywanie i powtarzanie
ostatnich poleceń
Wyobraź sobie, że masz duży dokument i chcesz, aby cały tekst był
pochylony. Z poprzednich ćwiczeń wiesz, że należy w tym celu zaznaczyć cały tekst. Zaznaczasz go więc, a następnie niby „przypadkiem”
naciskasz dowolny klawisz…
Co się stało? Zniknął cały zaznaczony tekst dokumentu i w jego miejsce pojawiła się jedna jedyna, wciśnięta przez Ciebie „przypadkiem”
literka.
39
Dlaczego tak się stało i co wtedy należy zrobić? Otóż Word domyślnie
przyjmuje, że na zaznaczonym tekście będziesz wykonywał jakieś operacje (w założeniu chciałeś przecież zmienić czcionkę na pochyłą). Ponieważ po zaznaczeniu nacisnąłeś jakiś klawisz, to edytor przyjął, że
chcesz zastąpić zaznaczony fragment właśnie wpisywanym tekstem.
Ć W I C Z E N I E
2.10
Wycofywanie poleceń
Jak mogę cofnąć błędnie wykonane polecenie?
Z pomocą przyjdzie Ci wbudowany w edytorze Word mechanizm
wycofywania poleceń, który pozwala na wycofanie nie tylko ostatnio
wykonanego polecenia — bez żadnych trudności możesz wycofać
nawet kilkaset wykonanych poleceń. To naprawdę nic trudnego! Aby
tego dokonać, nie musisz na szczęście przedzierać się przez gąszcz
menu i okien dialogowych — ikona polecenia Cofnij (patrz rysunek 2.9)
jest zawsze dostępna na pasku narzędzi Szybki dostęp, umieszczonym
w lewym górnym rogu głównego okna edytora Word.
Rysunek 2.9.
Ikona polecenia
Cofnij znajduje
się na pasku
Szybki dostęp
Kliknięcie tej ikony lewym przyciskiem myszy powoduje wycofanie
ostatnio wykonanego polecenia. Jeżeli ustawisz wskaźnik myszy nieruchomo nad tą ikoną, to po krótkiej chwili na ekranie pojawi się podpowiedź ekranowa z nazwą wycofywanego polecenia.
Aby szybko wycofać ostatnio wykonane polecenie, wystarczy nacisnąć
kombinację klawiszy Ctrl+Z.
Jeżeli przyjrzysz się uważnie tej ikonie, to z pewnością zauważysz, że
obok niej znajduje się mała strzałka. Naciśnięcie strzałki spowoduje
rozwinięcie listy ostatnio wykonywanych poleceń, która umożliwia
wycofanie więcej niż jednego polecenia naraz (patrz rysunek 2.10).
W tym celu wystarczy zaznaczyć w liście n kolejnych poleceń i kliknąć
lewym przyciskiem myszy — Word wycofa ostatnio wykonane polecenie(a) i tekst powróci do stanu przed „poprawką (poprawkami)”.
40
Rysunek 2.10. Word pozwala na wycofanie nawet kilkuset ostatnio
wykonanych operacji
Jeżeli nie da się już cofnąć kolejnego polecenia (np. cofnąłeś już wszystkie polecenia z listy ostatnio wykonywanych), to ikona polecenia Cofnij na pasku Szybki dostęp staje się nieaktywna.
Jeżeli chcesz kolejno wycofać ręcznie więcej niż jedno polecenie,
to po prostu naciskaj tyle razy kombinację klawiszy Ctrl+Z, aż wrócisz
do żądanego miejsca edycji tekstu. Praktycznie rzecz biorąc, można
w ten sposób wycofać każde polecenie — zarówno dotyczące formatowania
tekstu, jak i wpisywania, kasowania, rysowania tabel, wstawiania grafiki
i innych.
Aby przekonać się, jak ten mechanizm działa w praktyce, wprowadź
dowolne zmiany do treści wybranego dokumentu, a następnie wycofaj je, doprowadzając dokument do postaci wyjściowej.
Ć W I C Z E N I E
2.11
Powtarzanie wykonanych poleceń
Czy mogę powtórzyć ostatnio wykonywane czynności po wycofaniu
zbyt dużej ilości poleceń?
41
Tak! Jeżeli podczas wycofywania serii np. kilku(nastu) lub więcej poleceń naciśniesz zbyt dużo razy kombinację klawiszy Ctrl+Z (lub też
posługując się ikoną Cofnij z paska Szybki dostęp, wycofasz „z rozpędu” zbyt dużo poleceń), to bez żadnych problemów możesz ponowić
wykonywanie wycofanych poleceń. Aby tego dokonać, powinieneś
nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+Y lub też kliknąć lewym przyciPowtórz zlokalizowaną na pasku naskiem myszy ikonę polecenia
rzędzi Szybki dostęp (patrz rysunek 2.11).
Rysunek 2.11.
Ikona polecenia
Powtórz jest zawsze
dostępna na pasku
narzędzi Szybki
dostęp
Polecenie Wykonaj ponownie spełnia odwrotną rolę w stosunku do
polecenia Cofnij. Mając do dyspozycji takie dwa komplementarne
polecenia, możesz zupełnie swobodnie i bezpiecznie eksperymentować
z treścią, sposobami formatowania i stylami w edytowanym dokumencie
— jeżeli coś pójdzie nie tak, jak powinno, to niemal zawsze będziesz miał
możliwość cofnięcia się do miejsca, w którym rozpocząłeś eksperymenty
z dokumentem, i kontynuowania edycji.
Kopiowanie, przenoszenie
i wklejanie elementów
Kopiowanie, przenoszenie i wklejanie wybranych elementów (wszystkie wymienione operacje realizowane są przy użyciu schowka systemowego bądź schowka pakietu Office, będącego w istocie funkcjonalnym rozszerzeniem schowka systemowego) są niemal chlebem
powszednim każdego użytkownika nie tylko edytorów tekstu, ale
praktycznie każdej innej aplikacji. Jeżeli właśnie stawiasz pierwsze
kroki w pracy z komputerem, to na pierwszy rzut oka brzmi to dosyć
groźnie, ale jak się sam przekonasz, jest bardzo proste. Grupa poleceń schowka pakietu Office znajduje się na karcie Narzędzia główne
42
Rysunek 2.12. Grupa poleceń Schowek znajduje się na karcie Narzędzia
główne
T Polecenie
Wytnij — wykonanie tego polecenia powoduje
wycięcie zaznaczonego elementu z edytowanego dokumentu
i przeniesienie go do schowka systemowego. Polecenie to
możesz wywołać na jeden z kilku sposobów, m.in. naciskając
w grupie poleceń schowka, klikając na zaznaczonym
ikonę
elemencie prawym klawiszem myszy i wybierając z menu
Wytnij czy też po prostu naciskając
podręcznego polecenie
kombinację klawiszy Ctrl+X.
T Polecenie
Kopiuj — jest to polecenie bardzo zbliżone do
poprzedniego, z tym że zaznaczony element zamiast być
wycinany z dokumentu, zostaje po prostu skopiowany
do schowka systemowego. Podobnie jak to miało miejsce
Wytnij, także polecenie
Kopiuj
w przypadku polecenia
możesz wywołać na jeden z kilku sposobów, m.in. naciskając
w grupie poleceń schowka, klikając na zaznaczonym
ikonę
elemencie prawym klawiszem myszy i wybierając z menu
Kopiuj czy też po prostu naciskając
podręcznego polecenie
kombinację klawiszy Ctrl+C.
T Polecenie
Wklej — po wykonaniu go kopia elementu
umieszczonego w schowku systemowym pojawia się w miejscu,
w którym aktualnie znajduje się kursor (punkt wstawiania).
Jak łatwo się domyślić, również i to polecenie może zostać
wywołane na kilka sposobów, m.in. poprzez naciśnięcie
odpowiedniej ikony w grupie poleceń schowka, poprzez
kliknięcie w wybranym miejscu dokumentu prawym klawiszem
myszy i wybranie z menu podręcznego polecenia Wklej czy
też po prostu poprzez naciśnięcie kombinacji klawiszy Ctrl+V.
Pamiętaj! Wszystkie opisane powyżej metody wywoływania poleceń
Wytnij, Kopiuj czy też Wklej są w pełni równoważne — wybór metody
postępowania zależy tylko i wyłącznie od Ciebie!
43
Ć W I C Z E N I E
2.12
Kopiowanie i przenoszenie
Jak mogę przenieść lub skopiować tekst lub inne elementy w inne
miejsce edytowanego dokumentu? Czy mogę w ten sposób przenosić
elementy do innych dokumentów?
Dzięki właściwościom schowka możesz wykorzystywać go do kopiowania bądź przenoszenia elementów nie tylko w obrębie edytowanego
dokumentu, ale również pomiędzy różnymi dokumentami, a nawet
aplikacjami. We wszystkich wymienionych przypadkach sposób postępowania pozostaje taki sam:
1. Zaznacz fragment tekstu lub obiekt, który chcesz przenieść
lub skopiować.
2. Aby przenieść zaznaczony fragment, naciśnij kombinację
klawiszy Ctrl+X (polecenie Wytnij). Aby skopiować zaznaczony
fragment, naciśnij klawisze Ctrl+C (polecenie Kopiuj).
3. Ustaw kursor w docelowym miejscu dokumentu.
4. Naciśnij klawisze Ctrl+V (polecenie Wklej).
5. Zaznaczony element zostanie skopiowany lub przeniesiony
w miejsce ustawienia kursora.
Ć W I C Z E N I E
2.13
Wyświetlanie okna schowka pakietu Office
Czy w schowku mogę przechowywać więcej elementów niż jeden?
Tak! Podobnie jak poprzednicy, pakiet Microsoft Office 2010 oferuje
swój własny schowek, który pozwala na przechowywanie maksymalnie 24 skopiowanych elementów i przenoszenie ich pomiędzy poszczególnymi aplikacjami pakietu (patrz rysunek 2.13). Aby wyświetlić schowek pakietu Office na ekranie, powinieneś przejść na kartę
Narzędzia główne i kliknij przycisk Uruchom okno dialogowe , zlokalizowany w prawym dolnym rogu grupy Schowek. Okno schowka
zostanie wyświetlone w lewej części głównego okna edytora Word.
Jeżeli wolisz korzystać z klawiatury, to aby otworzyć schowek pakietu Office, powinieneś nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, G, F, P.
W schowku pakietu Office możesz umieszczać elementy różnych
44
Rysunek 2.13. Okno schowka pakietu Office pojawia się w lewej części
okna Worda
typów (np. fragmenty tekstu, rysunki, tabele, komórki tabel itp.) —
aby umieścić wybrany element w schowku, zaznacz go, a następnie
wykonaj polecenie Kopiuj lub Wytnij.
Jeśli w obszarze stanu paska zadań systemu jest wyświetlana ikona Schowek
pakietu Office , to znaczy, że schowek jest już wyświetlany przynajmniej
w jednym programie pakietu Office. Dwukrotne kliknięcie tej ikony
spowoduje otwarcie Schowka pakietu Office w aktywnym programie.
Ć W I C Z E N I E
2.14
Wklejanie elementów ze schowka pakietu Office
Jak mogę wkleić do mojego dokumentu wybrany element ze schowka?
1. Ustaw kursor w wybranym miejscu tworzonego dokumentu.
2. Kliknij lewym przyciskiem myszy wybrany element
przechowywany w schowku. Możesz również kliknąć
przycisk zlokalizowany po prawej stronie wybranego
elementu i wybrać z menu polecenie Wklej (patrz
rysunek 2.14).
45
Rysunek 2.14.
Schowek pakietu
Office pozwala
na selektywne
wklejanie
zebranych
elementów
Ć W I C Z E N I E
2.15
Usuwanie elementów ze schowka pakietu Office
Niektóre elementy zebrane w schowku nie będą mi już potrzebne.
W jaki sposób mogę je usunąć?
1. Kliknij przycisk zlokalizowany po prawej stronie wybranego
elementu (patrz rysunek 2.15).
Rysunek 2.15.
Usuwanie
wybranych
elementów
schowka
pakietu Office
2. Wybierz z menu polecenie Usuń. Dany element zostanie
usunięty ze schowka pakietu Office.
46
Ć W I C Z E N I E
2.16
Zmiana kolejności akapitów tekstu przy użyciu schowka
Korzystając ze schowka, zamień miejscami dwa sąsiednie akapity dowolnego dokumentu.
Aby usunąć wszystkie elementy, naciśnij przycisk umieszczony w górnej
części okna schowka pakietu Office, tak jak to zostało przedstawione
na rysunku 2.16.
Rysunek 2.16.
Przycisk Wyczyść
wszystko pozwala
na usunięcie
zawartości schowka
Zanim zaczniemy, przyjmijmy, że w naszym dokumencie mamy dwa
akapity, A i B.
1. Zaznacz cały akapit B (np. klikając go trzykrotnie lewym
przyciskiem myszy).
2. Kliknij ikonę polecenia
Wytnij (zamiast tego możesz
oczywiście skorzystać z menu kontekstowego bądź po prostu
nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+X).
3. Po wykonaniu powyższej operacji akapit B zniknął
z edytowanego dokumentu. Teraz ustaw kursor (punkt
wstawiania) w dowolnym miejscu przed akapitem A i następnie
Wklej (lub wywołaj to polecenie
kliknij ikonę polecenia
w dowolny inny sposób). Gotowe! Jak widać, nie taki schowek
straszny, jak go malują… ☺
Aby szybko zamienić miejscami dwa akapity, wystarczy zaznaczyć jeden
z nich, a następnie nacisnąć kombinację klawiszy, odpowiednio: lewy
Alt+Shift+↑ lub lewy Alt+Shift+↓. Powyższy przykład zamieściliśmy
tylko gwoli zilustrowania metody posługiwania się schowkiem
— oczywiście zamiana akapitów przy użyciu schowka jest operacją
jak najbardziej poprawną!
47
Aby szybko przenieść wybrany akapit (akapity) w inne miejsce, możesz
skorzystać również z innego rozwiązania — zaznacz wybrany akapit i naciśnij
klawisz F2 (zwróć uwagę, że na pasku statusu Worda pojawiło się pytanie
o to, dokąd chcesz przenieść zaznaczony fragment, tak jak to zostało
przedstawione na rysunku 2.17).
Rysunek 2.17. Przenoszenie akapitów przy użyciu klawisza
funkcyjnego F2
Teraz ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz wstawić zaznaczony
fragment i naciśnij klawisz Enter. Gotowe!
Wyszukiwanie i zamiana tekstu
Jednym z częściej wykonywanych zadań podczas edycji dokumentów
jest wyszukiwanie i zamiana fragmentów tekstu i wcześniej czy później na pewno spotkasz się z koniecznością wykonania tej operacji.
Przypuśćmy, że piszesz właśnie umowę z firmą dostarczającą komputery i w całym dokumencie używasz nazwy Helion (dla ścisłości
załóżmy, że występuje ona w Twoim dokumencie aż 64 razy ☺). Twój
szef po przeczytaniu stwierdził jednak, że w całym dokumencie trzeba zmienić nazwę tej firmy na pełne brzmienie: Grupa Wydawnicza
Helion S.A. Ręcznie poprawiając tekst, musisz poświęcić na taką operację nawet kilkanaście minut… Na szczęście Word ma dość rozbudowane narzędzia wyszukiwania i zamiany, za pomocą których wykonasz polecenie szefa w ciągu kilkunastu sekund! Co więcej, Word
pozwala nie tylko na wyszukiwanie i zamianę tekstu, ale także elementów charakteryzujących się określonymi sposobami formatowania oraz wyszukiwanie i zamianę elementów specjalnych, takich jak
48
znaczniki akapitów, pola lub elementy graficzne. Aby zwiększyć efektywność procesu wyszukiwania, Microsoft Word 2010 pozwala na
używanie symboli wieloznacznych (ang. wildcards) — przykładowo,
poszukiwanie sekwencji znaków k?t przyniesie w rezultacie wyniki
kit, kot itp.). Aby się przekonać, jak należy korzystać z tych mechanizmów, powinieneś zapoznać się z ćwiczeniami opisanymi poniżej.
Ć W I C Z E N I E
2.17
Odszukiwanie frazy w dokumencie
Jak mogę odszukać miejsca wystąpienia pewnego tekstu w moim dokumencie?
Załóżmy, że chcesz odnaleźć miejsca, w których w dokumencie występuje określone słowo (w naszym przypadku użyjemy nazwy edytora Word). Aby tego dokonać, wykonaj poniższe polecenia:
1. Przejdź na kartę Narzędzia główne, klikając ją lewym przyciskiem
myszki lub naciskając kombinację klawiszy lewy Alt+G.
2. W grupie Edytowanie odszukaj i kliknij lewym przyciskiem
myszki polecenie Znajdź. Zamiast tego możesz również
nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+F.
3. Na ekranie pojawi się panel Nawigacja.
4. W polu Znajdź wpisz poszukiwaną frazę.
5. Zwróć uwagę, że w miarę wpisywania Word na bieżąco
wyróżnia w tekście pasujące słowa, wyświetla liczbę ich
wystąpień oraz fragmenty tekstu, w których poszukiwane
słowo lub fraza występują (patrz rysunek 2.18).
6. Aby przejść do kolejnego wystąpienia poszukiwanego elementu,
naciśnij strzałkę Wynik wyszukiwania dalej . Word
automatycznie ustawi kursor w miejscu kolejnego wystąpienia
szukanego wyrazu, zaznaczy go i jednocześnie wyświetli ten
fragment dokumentu na ekranie („przewinie” dokument do tego
miejsca). Kolejne naciśnięcie tego przycisku odszuka kolejne
wystąpienie — itd., aż do końca dokumentu. Jeżeli Word
dojdzie do końca dokumentu i już nie odnajdzie następnego
wystąpienia poszukiwanego wyrazu, kolejne naciśnięcie
spowoduje ponowne przeniesienie kursora do
przycisku
miejsca pierwszego wystąpienia. Aby powrócić do poprzedniego
wystąpienia, naciśnij przycisk Wynik wyszukiwania wstecz .
49
Rysunek 2.18. Wyszukiwanie miejsc wystąpienia określonego słowa lub
frazy w dokumencie
7. Jeżeli odszukanych elementów nie jest zbyt wiele, możesz
od razu przejść do wybranego miejsca, klikając odpowiedni
fragment tekstu na liście wyników wyszukiwania, tak jak to
zostało przedstawione na rysunku 2.19.
Rysunek 2.19. Word pozwala na łatwe przechodzenie do miejsc kolejnych
wystąpień poszukiwanej frazy
8. Jeżeli poszukiwana fraza nie zostanie znaleziona, Word wyświetli
komunikat Brak pasujących elementów (patrz rysunek 2.20).
50
Rysunek 2.20.
Komunikat
Brak pasujących
elementów na panelu
Nawigacja
Jeżeli pasujących fragmentów jest zbyt wiele, aby zmieściły się na liście,
Word wyróżni w treści dokumentu odszukane słowa i w panelu Nawigacja
wyświetli tylko liczbę ich wystąpień. Aby przejść do kolejnych lub
poprzednich wystąpień poszukiwanego słowa lub frazy, użyj przycisków
strzałek w panelu Nawigacja (patrz rysunek 2.21).
Rysunek 2.21. Jeżeli odnalezionych elementów jest bardzo dużo,
Word wyświetli ich liczbę
Aby zamknąć panel Nawigacja, naciśnij przycisk Zamknij znajdujący się
w prawym górnym rogu (rysunek 2.22).
Rysunek 2.22.
Zamykanie panelu
Nawigacja
Ć W I C Z E N I E
2.18
Co się stało ze starym oknem wyszukiwania?
Panel Nawigacja to coś zupełnie nowego. Czy mogę skorzystać ze starego okna wyszukiwania?
Jeżeli korzystałeś z poprzednich wersji Worda, być może jesteś nieco
zaskoczony wyglądem panelu wyszukiwania. Na szczęście w razie
potrzeby możesz przywołać na ekran stare, znane z poprzednich wersji okienko wyszukiwania. Aby tego dokonać, wykonaj polecenia opisane poniżej.
51
1. Przywołaj na ekran panel Nawigacja (np. naciskając kombinację
klawiszy Ctrl+F) i naciśnij przycisk ze strzałką, znajdujący się
po prawej stronie pola wyszukiwania (rysunek 2.23).
Rysunek 2.23. Przywoływanie okna dialogowego Znajdowanie i zamienianie
2. Z menu podręcznego, które pojawi się na ekranie, wybierz
polecenie Znajdowanie zaawansowane.
3. Okno dialogowe Znajdowanie i zamienianie pojawi się na ekranie.
Jeżeli chcesz szybko przywołać okno Znajdowanie i zamienianie na ekran,
naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+H i przejdź na kartę Znajdź.
Ć W I C Z E N I E
2.19
Zamiana poszukiwanej frazy na inną
Chciałbym zamienić wszystkie wystąpienia danej frazy na inną. Jak
mogę tego dokonać?
Kiedy wyszukujemy jakieś określone wyrazy w treści dokumentu, bardzo często robimy to po to, aby je zamienić na inne. Aby zamienić
wszystkie wystąpienia pewnego słowa (zwrotu) na inne, powinieneś
wykonać poniższe polecenia:
52
2. W grupie Edytowanie odszukaj i kliknij lewym przyciskiem
myszki polecenie Zamień. Zamiast tego możesz również
nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+H.
3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Znajdowanie
i zamienianie (rysunek 2.24).
Rysunek 2.24. Zamiana poszukiwanej frazy na inną
4. Zwróć uwagę, że znajdujesz się na karcie Zamień — poszczególne
5.
6.
7.
8.
karty okna dialogowego Znajdowanie i zamienianie pozwalają
na wyszukiwanie, wyszukiwanie i zamianę, a także na szybkie
poruszanie się w edytowanym dokumencie.
W polu Znajdź wpisz poszukiwaną frazę.
W polu Zamień na wpisz frazę, na jaką powinna zostać
zamieniona fraza poszukiwana.
Naciśnij przycisk Znajdź następny. Word przeszuka dokument
od początku, ustawi kursor w miejscu pierwszego wystąpienia
fragment dokumentu na ekranie („przewinie” dokument do
tego miejsca).
Jeżeli chcesz zamienić odnaleziony fragment tekstu, naciśnij
przycisk Zamień. Jeżeli nie chcesz zamieniać danej frazy, to aby
53
odszukać jej kolejne wystąpienie, powinieneś ponownie nacisnąć
przycisk Znajdź następny. Powtarzaj taką sekwencję poleceń
tak długo, aż wszystkie żądane wystąpienia danej frazy zostaną
zamienione. Jeżeli jesteś pewny, że chcesz zamienić wszystkie
wystąpienia danej frazy na inną, możesz skorzystać z przycisku
Zamień wszystko, co znacznie skróci czas wykonywania operacji
zamiany, zwłaszcza w przypadku większych dokumentów. Proces
wyszukiwania i zamiany możesz zakończyć w dowolnym
momencie, naciskając przycisk Anuluj.
Korzystanie z polecenia Zamień wszystko niesie ze sobą potencjalne
niebezpieczeństwo dokonania niezamierzonych zmian w dokumencie.
Wyobraź sobie, że zamieniasz w całym dokumencie słowo mysz na słowo
kot. Naciskasz przycisk Zamień wszystko i co się dzieje? Słowo mysz
zamienione zostało na kot, tak jak chciałeś, ale także słowo myszołów
zostało zamienione na kotołów, myszków na kotków, myszowaty na
kotowaty itd.!!! Oczywiście wszystko zależy od tego, co zmieniasz
w dokumencie, ale — jak widzisz — czasem efekty mogą być zgoła
nieoczekiwane. Aby zapobiec takiemu zjawisku, możesz skorzystać z opcji
Znajdź tylko całe wyrazy — jej zastosowanie wymusi na edytorze zamianę
dokładnie takich wyrazów (i tylko takich!), jakie wpisałeś w polu Znajdź.
Ć W I C Z E N I E
2.20
Wyszukiwanie i zamiana
z użyciem symboli wieloznacznych
Czy mogę odszukać (ewentualnie zamienić) wszystkie wyrazy, które
np. rozpoczynają się od litery „s” i kończą na literę „k”?
Oczywiście! Podczas wyszukiwania (zamiany) Word pozwala na stosowanie tzw. symboli wieloznacznych (z ang. wildcards). Takim symbolem jest np. znak zapytania ?, który zastępuje dowolny znak w poszukiwanej frazie, czy też gwiazdka *, która zastępuje dowolny ciąg
znaków. Przykładowo, wpisanie w polu Znajdź ciągu znaków s*k
spowoduje odnalezienie takich wyrazów, jak sok, smok, sęk, smoczek
itd. Aby podczas wyszukiwania i zamiany skorzystać z symboli wieloznacznych, wykonaj polecenia opisane poniżej:
1. Przejdź na kartę Narzędzia główne, odszukaj grupę Edytowanie
i kliknij lewym przyciskiem myszki polecenie Zamień. Zamiast
tego możesz również nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+H. Na
ekranie pojawi się okno dialogowe Znajdowanie i zamienianie.
54
2. Naciśnij przycisk Więcej.
3. Na ekranie pojawi się dodatkowa część okna dialogowego
Znajdowanie i zamienianie, zawierająca szereg
zaawansowanych opcji wyszukiwania (rysunek 2.25).
Rysunek 2.25. Wyszukiwanie i zamiana z użyciem symboli wieloznacznych
4. W sekcji Opcje wyszukiwania odszukaj i zaznacz opcję Użyj
5.
6.
7.
8.
9.
symboli wieloznacznych.
Zwróć uwagę, że po zaznaczeniu opcji Użyj symboli
wieloznacznych poniżej pola Znajdź pojawiła się informacja
Opcje: Użyj symboli wieloznacznych, a opcje Uwzględnij wielkość
liter oraz Znajdź tylko całe wyrazy przestały być dostępne.
W polu Znajdź wpisz poszukiwaną frazę.
W polu Zamień na wpisz frazę, na jaką powinna zostać
zamieniona fraza poszukiwana.
Naciśnij przycisk Znajdź następny. Word przeszuka dokument
od początku, ustawi kursor w miejscu pierwszego wystąpienia
fragment dokumentu na ekranie („przewinie” dokument do
tego miejsca).
Jeżeli chcesz zamienić odnaleziony fragment tekstu, naciśnij
przycisk Zamień na. Jeżeli nie chcesz zamieniać danej frazy,
to aby odszukać jej kolejne wystąpienie, powinieneś ponownie
55
nacisnąć przycisk Znajdź następny. Powtarzaj taką sekwencję
poleceń tak długo, aż wszystkie żądane wystąpienia danej
frazy zostaną zamienione. Jeżeli jesteś pewny, że chcesz
zamienić wszystkie wystąpienia danej frazy na inną, możesz
skorzystać z przycisku Zamień wszystko, co znacznie skróci
czas wykonywania operacji zamiany, zwłaszcza w przypadku
większych dokumentów. Proces wyszukiwania i zamiany możesz
zakończyć w dowolnym momencie, naciskając przycisk Anuluj.
Ć W I C Z E N I E
2.21
Wyszukiwanie i zamiana znaków specjalnych
Czy mogę w treści dokumentu zamienić wybrane znaki specjalne (np.
tabulatory) na inne?
Oczywiście! Jeżeli chcesz wyszukiwać i (lub) zamieniać różnego rodzaju znaki specjalne, takie jak znaczniki akapitu, znaki podziału strony i inne temu podobne, powinieneś postępować zgodnie z poniższymi poleceniami:
1. Jeżeli chcesz wyszukiwać symbole specjalne, przywołaj
na ekran okno dialogowe Znajdowanie i zamienianie
(np. naciskając kombinację klawiszy Ctrl+H) i przejdź na
kartę Znajdź. Jeżeli chcesz wyszukiwać i zamieniać symbole
specjalne, przejdź na kartę Zamień.
2. Jeżeli opcje dodatkowe wyszukiwania i zamiany nie są
widoczne, naciśnij przycisk Więcej.
3. Naciśnij przycisk Specjalne — na ekranie rozwinie się lista
dostępnych znaków specjalnych (patrz rysunek 2.26).
4. Wybierz żądany symbol specjalny — jego kod zostanie
automatycznie wpisany w polu Znajdź. Jeżeli pamiętasz kod
wybranego znaku specjalnego, możesz go bezpośrednio wpisać
w polu Znajdź (bez konieczności rozwijania menu Specjalne).
5. Jeżeli chcesz dokonać zamiany wybranego znaku specjalnego
na inny, w polu Zamień na wpisz element zastępujący.
6. Naciśnij przycisk Znajdź następny — Word przeszuka edytowany
dokument i ustawi kursor w miejscu pierwszego wystąpienia
poszukiwanego znaku specjalnego. Jeżeli chcesz zamienić
odnaleziony znak, naciśnij przycisk Zamień na. Jeżeli nie
chcesz zamieniać, ponownie naciśnij przycisk Znajdź następny.
56
Rysunek 2.26. Wyszukiwanie i zamiana znaków specjalnych
7. Powtarzaj polecenia z punktu 6. tak długo, aż wszystkie żądane
wystąpienia danego elementu zostaną zamienione. Jeżeli jesteś
pewny, że chcesz zamienić wszystkie wystąpienia danego
elementu, możesz skorzystać z przycisku Zamień wszystko.
Tworzenie dokumentów
opartych na istniejących szablonach
Microsoft Word 2010 pozwala na proste tworzenie różnego typu dokumentów — możesz m.in. szybko utworzyć różnego rodzaju życiorysy, listy, faksy, noty i raporty, a nawet dokumenty typu broszura czy
prosty podręcznik. To wszystko jest możliwe dzięki temu, że Word
udostępnia Ci gotowe, wcześniej przygotowane szablony takich dokumentów — wystarczy, że wybierzesz jeden z dostępnych szablonów,
a Word automatycznie utworzy odpowiednio sformatowany dokument,
z gotowymi niektórymi elementami. Pozostanie Ci tylko wpisać treść
57
i gotowe! Co więcej, jeżeli standardowe szablony dokumentów nie
spełniają Twoich wymagań, możesz skorzystać z setek szablonów dostępnych na witrynie Microsoft Office Online (Office.com) — oczywiście pod warunkiem że masz połączenie z siecią Internet.
Dlaczego program Word nie może odnaleźć poszukiwanego tekstu?
Jak łatwo sobie wyobrazić, możliwych przyczyn jest bardzo wiele, niemniej
jednak aby nieco ułatwić Ci diagnozowanie problemu, poniżej
zamieszczamy kilka przydatnych wskazówek:
Czy poprawnie wpisałeś poszukiwany tekst? Upewnij się, że nie
popełniłeś literówek ani nie wpisałeś dodatkowych odstępów przed
i po poszukiwanej frazie.
Czy prawidłowo określiłeś poszukiwany format? Jeżeli chcesz usunąć
format, kliknij przycisk Bez formatowania.
Jeżeli przed rozpoczęciem szukania zaznaczyłeś jakąkolwiek część
dokumentu, to Word będzie przeszukiwał tylko zaznaczony fragment.
Jeżeli zaznaczyłeś pole wyboru Uwzględnij wielkość liter, to Word
przy poszukiwaniu będzie uwzględniał wielkość liter podanych
w wyszukiwanym tekście (np. jeżeli szukasz wyrazu Komin, nie zostaną
odnalezione wyrazy komin ani KOMIN).
Jeżeli zaznaczyłeś pole wyboru Znajdź tylko całe wyrazy, to Word
będzie uwzględniał przy poszukiwaniu tylko całe wyrazy (np. przy
poszukiwaniu wyrazu komin wyraz kominek zostanie pominięty).
Jeżeli wybrałeś jedną z opcji (Wyszukaj) W dół lub W górę, to Word
przeszuka tylko dokument główny (bez nagłówków, przypisów,
komentarzy itd.).
Jeżeli zaznaczyłeś opcję Użyj symboli wieloznacznych, to niektóre znaki
(np. ? lub *) będą interpretowane jako symbole wieloznaczne.
Każdy dokument tworzony w programie Word jest oparty na wybranym
szablonie. Szablon przechowuje ogólną strukturę dokumentu oraz jego
ustawienia, takie jak biblioteki tekstów standardowych, niestandardowe
paski narzędzi, makra, klawisze skrótu, układ strony, style oraz pozycje
Autotekstu (więcej informacji na ten temat znajdziesz w dalszej części
książki). Możemy wyróżnić dwa rodzaje szablonów: szablony globalne oraz
szablony dokumentów (takie jak np. szablony faksów, listów, zestawień
itp.). Szablony globalne zawierają ustawienia dostępne dla wszystkich
dokumentów, z kolei szablony dokumentów (np. szablony faksów, listów,
raportów) zawierają ustawienia dostępne wyłącznie dla dokumentów
tworzonych na bazie tych szablonów.
58
Ć W I C Z E N I E
2.22
Tworzenie nowych dokumentów
na bazie dokumentów istniejących
Czy zamiast szablonu mogę użyć istniejącego dokumentu?
Oczywiście! W praktyce bardzo często zdarza się sytuacja, że chcesz
utworzyć nowy dokument na bazie dokumentu już istniejącego (np.
kolejny comiesięczny raport, sporządzany na podstawie raportu z poprzedniego miesiąca). Word umożliwia tworzenie takich dokumentów w prosty sposób (rysunek 2.27). Aby tego dokonać, powinieneś
wykonać następujące polecenia:
Rysunek 2.27. Tworzenie nowego dokumentu na bazie dokumentu
istniejącego
2.
3.
4.
5.
6.
Z menu wybierz polecenie Nowe. W środkowej części okna
pojawi się lista dostępnych szablonów dokumentów.
Odszukaj i kliknij ikonę polecenia Nowy z istniejącego.
Na ekranie pojawi się okno dialogowe Nowy z istniejącego
dokumentu.
Odszukaj i zaznacz dokument, na podstawie którego Word 2010
powinien utworzyć nowy dokument (będący w istocie kopią
istniejącego dokumentu).
Naciśnij przycisk Utwórz nowy (rysunek 2.28). Jeżeli będziesz
chciał po raz pierwszy zapisać taki dokument, Word
automatycznie wyświetli na ekranie okno dialogowe Zapisz jako.
59
Rysunek 2.28. Wybór dokumentu bazowego
Ć W I C Z E N I E
2.23
Tworzenie nowych dokumentów na podstawie szablonu
Chciałbym napisać faks, korzystając z gotowego szablonu. Jak mogę
tego dokonać?
Word ma cały szereg wbudowanych szablonów dokumentów — aby
z nich skorzystać, wykonaj polecenia opisane poniżej:
2. Z menu wybierz polecenie Nowe.
3. W środkowej części okna odszukaj i kliknij przycisk
Przykładowe szablony.
4. W środkowej części okna pojawi się lista dostępnych,
zainstalowanych szablonów dokumentów. Odszukaj i zaznacz
żądany szablon (rysunek 2.29).
5. Zwróć uwagę, że w prawej części okna pojawi się podgląd
wybranego szablonu, dzięki czemu możesz szybko ocenić,
czy dany szablon spełnia Twoje wymagania.
60
Rysunek 2.29. Wybór szablonu dokumentu
Rysunek 2.30. Wbudowane szablony faksów
6. Naciśnij przycisk Utwórz. Word utworzy dokument oparty
na wybranym szablonie i wyświetli jego zawartość na ekranie.
Teraz pozostaje Ci jedynie wypełnić odpowiednie pola, wpisać
treść i gotowe!
7. Jeżeli żaden z zainstalowanych przykładowych szablonów
(rysunek 2.30) nie spełnia Twoich oczekiwań, możesz
skorzystać z jednego z setek szablonów dostępnych na witrynie
Office.com (rysunek 2.31). Aby utworzyć dokument w oparciu
o szablon sieciowy, wróć do poprzedniego okna, naciskając
przycisk Strona główna.
Rysunek 2.31. Na witrynie Office.com znajdziesz setki dodatkowych
szablonów dokumentów
Rysunek 2.32. Pobieranie szablonu z witryny Office.com
8. W sekcji Szablony w witrynie Office.com odszukaj i kliknij
kategorię Faksy (lub dowolną inną).
61
62
9. Word połączy się z odpowiednim serwerem internetowym firmy
Microsoft i pobierze listę dostępnych szablonów sieciowych
z wybranej kategorii. Odszukaj na liście i zaznacz wybrany
szablon dokumentu.
10. Sprawdź w oknie podglądu, czy wybrany szablon sieciowy
spełnia Twoje wymagania.
11. Naciśnij przycisk Pobierz.
3
Formatowanie
dokumentów
Można z czystym sumieniem powiedzieć, że formatowanie
dokumentu to operacja nadawania mu ostatecznego wyglądu,
formy i kształtu. W zasadzie można wyróżnić dwa główne sposoby formatowania dokumentu:
T Bezpośrednie formatowanie znaków, słów i akapitów.
T Formatowanie tekstu z wykorzystaniem stylów.
Czy można obejść się bez formatowania dokumentu? Parafrazując słowa
niezapomnianego Pawlaka z kultowej komedii Sami swoi, można by
przecież rzec: „A na co mnie to formatowanie?”. Odpowiedź jest jednak
oczywista: bez odpowiedniego formatowania dokumenty wyglądają
szaro, nudno i nieprofesjonalnie. Nasuwa się zatem pytanie: kiedy
należy rozpocząć formatowanie dokumentu? To zależy praktycznie
wyłącznie od Ciebie i nie ma tutaj jakiejś jednoznacznej wykładni. Niektórzy użytkownicy najpierw wpisują całą treść dokumentu, a dopiero
po zakończeniu przystępują do formatowania i nadają dokumentowi
ostateczną formę i wygląd. Inni z kolei (a nie przymierzając, ja również
do nich należę…) wolą formatować poszczególne partie tekstu od
razu podczas wpisywania i ewentualnie po zakończeniu poddać go
jeszcze drobnej korekcie. Zapewne teraz zapytasz, która z tych metod
jest lepsza? Niestety, na to pytanie również nie ma jednoznacznej
odpowiedzi i każdy użytkownik musi sobie wypracować własną
metodę postępowania. Osobiście uważam, że ten drugi sposób pozwala
64
na lepsze rozplanowanie dokumentu oraz szybsze i łatwiejsze osiągnięcie zamierzonego rezultatu końcowego, niemniej jednak jest to tylko
i wyłącznie prywatne zdanie autora tej książki i bynajmniej nie zamierzam nikogo na siłę przekonywać do jego słuszności. Krótko mówiąc,
każda metoda formatowania jest dobra, jeżeli prowadzi do uzyskania
satysfakcjonującego efektu końcowego — problem tylko w tym, aby
nauczyć się z nich korzystać we właściwy sposób. Mam nadzieję, że po
wykonaniu ćwiczeń zamieszczonych w tym rozdziale będziesz w stanie
samodzielnie wybrać najlepszy dla Ciebie sposób postępowania.
Formatowanie znaków
Zazwyczaj każdy początkujący użytkownik Worda 2010 rozpoczyna
swoją przygodę z formatowaniem tekstu od poleceń na karcie Narzędzia główne — jest to szybki i dosyć efektywny sposób postępowania,
aczkolwiek powinieneś pamiętać, że niemal każde polecenie dostępne
czy to na tej karcie, czy też na minipasku narzędzi może zostać wywołane za pomocą odpowiedniej kombinacji klawiszy. Początkowo zapamiętywanie różnych skrótów klawiszowych może Ci się wydawać nieco
karkołomnym przedsięwzięciem, niemniej jednak po pewnym czasie
sam z całą pewnością stwierdzisz, że jest to najbardziej efektywny
sposób pracy z edytorem, pozwalający na formatowanie dokumentu
bez konieczności odrywania rąk od klawiatury i sięgania po myszkę.
Na karcie Narzędzia główne znajdziesz grupę poleceń Czcionka, obejmującą szereg poleceń pozwalających na formatowanie: zmianę kroju,
rozmiaru i atrybutów czcionek oraz nadawanie im efektów specjalnych
Rysunek 3.1. Grupa poleceń Czcionka
Niezależnie od tego, czy korzystasz ze Wstążki, minipaska narzędzi, czy
też skrótów klawiszowych, procedura postępowania podczas formatowania dokumentu pozostaje praktycznie zawsze taka sama — najpierw
zaznaczasz wybrany fragment dokumentu, a następnie wykonujesz
odpowiednie operacje formatujące.
Rozdział 3. • Formatowanie dokumentów
65
Zmiana kroju czcionek
Niewątpliwie jedną z najczęściej wykonywanych operacji podczas
edycji tekstu jest zmiana kroju czcionki. Być może będzie to dla Ciebie
zaskoczenie, ale Word nie ma nic wspólnego z tym, jakie czcionki masz
do dyspozycji. Liczba i krój dostępnych czcionek zależą od zasobów
systemu operacyjnego komputera, na którym aktualnie pracujesz,
innymi słowy. Microsoft Word 2010 może korzystać z takich czcionek,
jakie w danej chwili są zainstalowane na Twoim komputerze. Z pewnością jednak zauważyłeś, że po zainstalowaniu pakietu Office lista
dostępnych czcionek gwałtownie się rozszerzyła. Pakiet Microsoft
Office 2010 jest domyślnie instalowany ze swoim zestawem dodatkowych czcionek, aczkolwiek w razie potrzeby możesz z niego zrezygnować, wybierając odpowiednie opcje podczas procesu instalacji.
Ć W I C Z E N I E
3.1
Zmiana kroju czcionki przy użyciu Wstążki
Jak mogę zmienić krój czcionki wybranych fragmentów mojego dokumentu?
Krój czcionki możesz zmienić na kilka różnych sposobów, które zostaną
krótko omówione poniżej. Aby zmienić krój czcionki, posługując się
Wstążką, powinieneś wykonać poniższe polecenia (rysunek 3.2).
1. Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zmienić krój czcionki.
2. Przejdź na kartę Narzędzia główne. Aby tego dokonać, możesz
kliknąć tę kartę lewym przyciskiem myszki bądź też nacisnąć
kombinację klawiszy lewy Alt+G.
3. W grupie poleceń Czcionka odszukaj i rozwiń listę dostępnych
czcionek.
Z pewnością zwróciłeś uwagę, że Microsoft Word 2010 wyświetla
poszczególne nazwy czcionek przy użyciu odpowiadających im krojów
czcionek, co jest niewątpliwie ogromnym ułatwieniem podczas
formatowania dokumentu. Jeżeli jednak nie wiesz, jaką czcionkę wybrać,
po prostu przytrzymaj nieruchomo wskaźnik myszki nad nazwą danej
czcionki. Word automatycznie zmieni krój czcionki zaznaczonego
fragmentu, dzięki czemu będziesz mógł ocenić, czy dana czcionka spełnia
Twoje wymagania.
66
Rysunek 3.2. Zmiana kroju czcionki przy użyciu Wstążki
4. Odszukaj i zaznacz na liście wybrany krój czcionki, klikając jego
nazwę lewym przyciskiem myszki. Gotowe! Word automatycznie
zmieni krój czcionki zaznaczonego fragmentu tekstu.
Ć W I C Z E N I E
3.2
Zmiana kroju czcionki przy użyciu minipaska narzędzi
Jak używać minipaska narzędzi do zmiany kroju czcionki?
W pewnych sytuacjach minipasek narzędzi okazuje się bardzo przydatnym mechanizmem, pozwalającym na szybkie formatowanie edytowanych fragmentów tekstu. Aby wykorzystać go do zmiany kroju
czcionki, powinieneś wykonać poniższe polecenia (rysunek 3.3):
1. Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zmienić krój czcionki.
2. Kliknij zaznaczony fragment prawym przyciskiem myszki.
Na ekranie pojawi się menu podręczne oraz minipasek narzędzi
formatowania.
67
Rysunek 3.3. Zmiana kroju czcionki przy użyciu minipaska narzędzi
3. Na minipasku narzędzi odszukaj i kliknij lewym przyciskiem
myszki listę Czcionka, co spowoduje rozwinięcie dobrze Ci już
znanej listy dostępnych czcionek.
4. Wybierz z listy żądaną czcionkę i kliknij jej nazwę lewym
przyciskiem myszki. Gotowe! Word zmieni krój czcionki
zaznaczonego fragmentu tekstu.
Krój czcionki możesz również zmieniać przy użyciu okna dialogowego
Czcionka. Jeżeli chcesz szybko przywołać je na ekran, naciśnij następującą
sekwencję klawiszy: lewy Alt, G, F, N bądź też naciśnij kombinację
Ctrl+Shift+F lub Ctrl+D. We wszystkich trzech przypadkach efekt będzie
ten sam. A zatem z której metody korzystać? No cóż, jak zwykle wybór
należy do Ciebie…
Pamiętaj, aby nie używać zbyt wielu krojów czcionek na jednej stronie
(w jednym dokumencie). Strony, na których użyjesz więcej niż dwóch,
trzech krojów czcionek, nie tylko nie są bardziej czytelne dla odbiorcy,
ale również zwykle wyglądają chaotycznie i nieelegancko.
68
Zmiana rozmiaru czcionek
Podczas formatowania dokumentu zmiana kroju czcionki idzie w parze
ze zmianą jej rozmiaru. Pod tym względem Microsoft Word 2010, podobnie jak i jego poprzednicy, może Cię bardzo mocno wspierać —
możesz stosować czcionki o rozmiarach od 1 do 1638 punktów, co
w praktyce oznacza, że w tym ostatnim przypadku czcionka będzie
miała „na nasze” wysokość aż ponad 57 cm1 (ponad 22,7 cala czy,
jak kto woli, prawie dwie stopy)!!! Oczywiście stosowanie czcionek
o rozmiarze 1 punktu mija się z celem (gdzie ja zostawiłem te piekielne
okulary?!), a z kolei operowanie czcionkami o rozmiarach rzędu 1000
i więcej punktów to już jawny przejaw megalomanii… W praktyce
najczęściej stosowane są rozmiary czcionek z zakresu od 8 do 72 punktów (czyli o wysokości od 2,8 do 25,4 mm). W zdecydowanej większości przypadków powinno to w zupełności wystarczyć, a jeżeli nie
wystarczy… no cóż, w końcu Word jest „tylko” edytorem tekstów, a nie
wyspecjalizowanym programem do grafiki wektorowej, w którym możliwość drukowania tekstu czcionkami o wysokości 2 metrów nie jest
nawet warta większej wzmianki…
Ć W I C Z E N I E
3.3
Zmiana rozmiaru czcionki przy użyciu Wstążki
Ze zmianą kroju czcionki już sobie poradziłem, ale chciałbym również
zmienić jej rozmiar. Jak tego dokonać?
Podobnie jak to miało miejsce w przypadku kroju czcionki, masz do
wyboru kilka sposobów. Aby zmienić rozmiar czcionki, posługując się
Wstążką, powinieneś wykonać poniższe polecenia (rysunek 3.4):
1. Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zmienić rozmiar
czcionki.
2. Przejdź na kartę Narzędzia główne. Aby tego dokonać, możesz
kliknąć tę kartę lewym przyciskiem myszki bądź też nacisnąć
1
…dokładnie 57,8 cm — 1 punkt typograficzny = 1/72 cala = 0,353 mm, stąd
1638 punktów daje właśnie czcionkę o wysokości 57,8 cm.
69
Rysunek 3.4. Zmiana rozmiaru czcionki przy użyciu Wstążki
3. W grupie poleceń Czcionka odszukaj i rozwiń listę Rozmiar
czcionki.
4. Odszukaj i zaznacz na liście wybrany rozmiar czcionki, klikając
go lewym przyciskiem myszki. Gotowe! Word automatycznie
zmieni rozmiar czcionki zaznaczonego fragmentu tekstu.
Jeżeli nie wiesz, jaki rozmiar czcionki wybrać, po prostu przytrzymaj
nieruchomo wskaźnik myszki nad pozycją listy reprezentującą dany
rozmiar. Word automatycznie zmieni rozmiar czcionki zaznaczonego
fragmentu, dzięki czemu będziesz mógł ocenić, czy dany rozmiar spełnia
Twoje wymagania.
Ć W I C Z E N I E
3.4
Zmiana rozmiaru czcionki
przy użyciu minipaska narzędzi
Jak używać minipaska narzędzi do zmiany rozmiaru czcionki?
Aby wykorzystać minipasek narzędzi do zmiany rozmiaru czcionki,
powinieneś wykonać poniższe polecenia (rysunek 3.5):
1. Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zmienić rozmiar
czcionki.
2. Kliknij zaznaczony fragment prawym przyciskiem myszki.
Na ekranie pojawi się menu podręczne oraz minipasek narzędzi
formatowania.
3. Na minipasku narzędzi odszukaj i kliknij lewym przyciskiem
myszki listę Rozmiar czcionki.
70
Rysunek 3.5. Zmiana rozmiaru czcionki przy użyciu minipaska narzędzi
4. Wybierz z listy żądany rozmiar czcionki i kliknij go lewym
przyciskiem myszki. Gotowe! Word zmieni rozmiar czcionki
zaznaczonego fragmentu tekstu.
Rozmiar czcionki możesz również zmieniać, korzystając z tych samych
metod co w przypadku kroju czcionki — w zależności od potrzeb i swoich
upodobań możesz skorzystać ze Wstążki, minipaska narzędzi oraz okna
dialogowego Czcionka. Wybór należy do Ciebie.
Word oferuje jeszcze kilka skrótów klawiszowych, które mogą być bardzo
przydatne podczas pracy z dokumentami. Poniżej zamieszczamy ich
zestawienie wraz z krótkim opisem działania:
Ctrl+Shift+P — to już znasz…
Ctrl+] — zwiększa rozmiar czcionki zaznaczonego tekstu o 1 punkt.
Ctrl+[ — zmniejsza rozmiar czcionki zaznaczonego tekstu o 1 punkt.
Ctrl+Shift+> — zwiększa rozmiar czcionki zaznaczonego tekstu
do kolejnej wielkości (w górę) w typoszeregu 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20,
22, 24, 28, 36, 48, 72.
Ctrl+Shift+< — zmniejsza rozmiar czcionki zaznaczonego tekstu
do kolejnej wielkości (w dół) w typoszeregu 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20,
22, 24, 28, 36, 48, 72.
71
Zmiana atrybutów czcionek
Kolejną operacją często wykonywaną podczas formatowania dokumentów jest zmiana atrybutów czcionek (nazywanych czasami również efektami). Podobnie jak to miało miejsce podczas zmiany kroju
i rozmiaru (wielkości) czcionek, standardowa procedura modyfikacji
atrybutów tekstu polega na zaznaczeniu fragmentu tekstu (może to
dotyczyć zarówno pojedynczych liter, jak i całych słów, zdań czy też
akapitów), a następnie wybraniu odpowiedniego atrybutu. Na karcie
Narzędzia główne w grupie poleceń Czcionka znajdziesz ikony
pozwalające na zastosowanie kilku podstawowych atrybutów tekstu:
pogrubienie,
kursywa,
kilka rodzajów podkreślenia,
indeks górny
przekreślenie,
oraz
(indeksy dolne i górne
indeks dolny
7
wykorzystują czcionkę o wielkości /12 rozmiaru czcionki bazowej).
Dodatkowo Word 2010 pozwala na wykorzystanie całej gamy spektakularnych efektów tekstowych, które pozwolą Ci na tworzenie efektownych i zwracających uwagę dokumentów. Kilka przykładów dostępnych efektów tekstowych przedstawiono na rysunku 3.6.
Rysunek 3.6. Przykłady efektów tekstowych
Zwróć uwagę na fakt, że nie są to znane z poprzednich wersji edytora
elementy typu WordArt, ale zwykły, aczkolwiek bardzo efektownie
72
sformatowany tekst! Oczywiście jest to tylko niewielki podzbiór atrybutów tekstu, którymi możesz się posługiwać, pracując z edytorem
Microsoft Word 2010.
Większość wymienionych wyżej atrybutów jest dostępna zarówno
poprzez polecenia grupy Czcionka karty Narzędzia główne, jak i poprzez
wybrane skróty klawiszowe (nie możemy tutaj zapominać również
o minipasku narzędzi). W większości przypadków poszczególne atrybuty tekstu można ze sobą łączyć, uzyskując efekty mieszane (np. kursywa pogrubiona, kursywa pogrubiona i podkreślona itp.), niemniej
jednak niektóre z nich można stosować tylko rozłącznie (np. fragment
tekstu nie może być jednocześnie uwypuklony i wgłębiony). Liczba
możliwych kombinacji atrybutów jest ogromna, ale na szczęście Word
ma nad nimi pełną kontrolę i po prostu nie pozwoli na połączenie ze
sobą atrybutów tekstu, które wzajemnie się wykluczają.
Ć W I C Z E N I E
3.5
Zmiana podstawowych atrybutów tekstu
przy użyciu Wstążki
Jeżeli chcesz zmieniać atrybuty tekstu, używając poleceń grupy
Czcionka karty Narzędzia główne, możesz skorzystać z sześciu podstawowych atrybutów: pogrubienie, kursywa, podkreślenie, przekreślenie oraz indeksy dolny i górny, co w większości przypadków powinno
być w zupełności wystarczające. Aby zastosować wybrane atrybuty do
edytowanego tekstu, powinieneś postępować następująco:
1. Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zastosować wybrany
atrybut (wybrane atrybuty).
2. Przejdź na kartę Narzędzia główne, naciskając kombinację
klawiszy lewy Alt+G.
3. Kliknij lewym przyciskiem myszki odpowiedni przycisk
(przyciski) w grupie Czcionka (patrz rysunek 3.7). Pamiętaj,
że przyciski działają jak przełączniki, czyli pierwsze wciśnięcie
włącza dany atrybut, a kolejne — wyłącza.
Rysunek 3.7.
Przyciski zmiany
atrybutów w grupie
poleceń Czcionka
73
4. Gotowe! Word nada zaznaczonemu fragmentowi tekstu wybrane
przez Ciebie atrybuty.
Aby szybko uzyskać dostęp do poleceń nadawania atrybutów, możesz
zaznaczyć wybrany fragment tekstu, a następnie kliknąć go prawym
przyciskiem myszy i z minipaska narzędzi wybrać odpowiednie przyciski
atrybutów.
Ć W I C Z E N I E
3.6
Zmiana atrybutów tekstu
przy użyciu skrótów klawiszowych
Czy mogę zmieniać atrybuty tekstu za pomocą skrótów klawiszowych?
Oczywiście tak! Posługiwanie się przyciskami poleceń do zmiany atrybutów tekstu może być na dłuższą metę nieco niewygodne i z pewnością po pewnym czasie sam zauważysz, że o wiele wygodniej jest
korzystać po prostu z odpowiednich skrótów klawiszowych. Oczywiście procedura pozostaje taka sama — zaznaczasz fragment tekstu, dla
którego chcesz zmienić wybrany atrybut (wybrane atrybuty), i naciskasz odpowiednią kombinację klawiszy. Pamiętaj, że kombinacje klawiszy, podobnie jak przyciski Wstążki, działają jak przełączniki —
pierwsze wciśnięcie włącza dany atrybut, kolejne — wyłącza go.
Poniżej przedstawiono zestawienie skrótów klawiszowych umożliwiających nadawanie niektórych atrybutów.
Efekt
Skrót klawiszowy
Pogrubienie
Ctrl+B
Pochylenie
Ctrl+I
Podkreślenie
Ctrl+U
Podkreślanie tylko wyrazów
Ctrl+Shift+W
Podwójne podkreślenie tekstu
Ctrl+Shift+D
WERSALIKI
Ctrl+Shift+A
KAPITALIKI
Ctrl+Shift+K
Indeks górny
Ctrl+Shift+znak plus
Indeks dolny
Ctrl+=
74
Jeżeli chcesz szybko przywrócić domyślne atrybuty tekstu (czyli usunąć
ręczne formatowanie znaków), zaznacz wybrany fragment i naciśnij
kombinację klawiszy Ctrl+spacja.
Ć W I C Z E N I E
3.7
Zmiana atrybutów tekstu
przy użyciu okna dialogowego Czcionka
Opisane powyżej metody nadawania atrybutów tekstu z pewnością
są bardzo szybkie i wygodne, niemniej jednak może zdarzyć się sytuacja, w której będziesz chciał skorzystać z pomocy okna dialogowego
Czcionka. Pozwala ono na szybkie nadawanie zaznaczonemu fragmentowi tekstu całej grupy atrybutów jednocześnie i umożliwia podgląd
tego, jak będzie wyglądał zaznaczony tekst po nadaniu określonych
atrybutów.
Aby skorzystać z okna dialogowego Czcionka, powinieneś wykonać
poniższe operacje (rysunek 3.8):
1. Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zastosować wybrany
atrybut (wybrane atrybuty).
2. Naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+D (tak jest najszybciej,
ale oczywiście możesz skorzystać z dowolnej innej metody
przywołania na ekran tego okna dialogowego). Na ekranie pojawi
się okno dialogowe Czcionka.
3. Z listy Styl czcionki wybierz i zaznacz podstawowe atrybuty tekstu
(zazwyczaj znajdziesz tutaj od jednego do kilku podstawowych
atrybutów — czcionka pogrubiona, czcionka pochylona, czcionka
pogrubiona i pochylona itp.; opcja Standardowy oznacza tekst
bez atrybutów).
4. W sekcji Efekty odszukaj i zaznacz wymagane atrybuty tekstu.
Zwróć uwagę, że jeżeli jakieś atrybuty muszą być stosowane
rozłącznie, to Word sam o to zadba.
5. W oknie podglądu możesz na bieżąco sprawdzać, jak będzie
wyglądał zaznaczony fragment tekstu po nadaniu mu określonego
zestawu atrybutów.
6. Po zakończeniu naciśnij przycisk OK. Gotowe!
75
Rysunek 3.8. Zmiana atrybutów tekstu przy użyciu okna dialogowego Czcionka
Zmiana kolorów czcionek
Jeszcze nie tak dawno, kiedy ceny drukarek kolorowych były dla przeciętnego użytkownika dosyć „zaporowe”, tworzenie dokumentów
wykorzystujących różnokolorowe czcionki zahaczało o egzotykę —
cóż z tego, że dokument ładnie wyglądał na ekranie, kiedy wysłużona
atramentowa plujka i tak z podziwu godną cierpliwością przerabiała
cały dokument na wydruk w różnych odcieniach szarości (a niektórzy starsi użytkownicy zapewne pamiętają jeszcze czasy, kiedy to —
parafrazując — drukarki postępowały zgodnie z dewizą Henry’ego
Forda z 1914 roku: „możesz otrzymać wydruk w każdym dowolnym
kolorze, pod warunkiem że będzie to kolor czarny”). Obecnie kolorowe
drukarki atramentowe już nikogo nie zaskakują, a i kolorowe drukarki
laserowe pomału odnajdują swoją drogę nie tylko do biur i zakładów
pracy, ale również pod „strzechy”. Oczywiście możliwość przygotowania pełnokolorowego dokumentu nie musi koniecznie oznaczać drukowania go w kolorze (wystarczy wspomnieć np. o dokumentach publikowanych na stronach sieci Web), niemniej jednak często tak właśnie
76
się dzieje. Jeżeli chcesz nieco „ożywić” przygnębiającą czerń i szarość
codziennych dokumentów Worda, to powinieneś zapoznać się z opisanymi poniżej ćwiczeniami.
Ć W I C Z E N I E
3.8
Zmiana koloru czcionki
Właśnie kupiłem kolorową drukarkę. W jaki sposób mogę zmienić kolor
czcionki dla wybranych fragmentów tekstu?
Jak zwykle, nie jest to wcale trudne zadanie. Aby szybko zmienić kolor
czcionki wybranego fragmentu tekstu, wykonaj polecenia opisane
poniżej (rysunek 3.9):
1. Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zmienić kolor
czcionki.
2. Kliknij zaznaczony fragment prawym przyciskiem myszy.
Na ekranie pojawi się minipasek narzędzi i menu podręczne.
3. Kliknij przycisk ze strzałką, znajdujący się po prawej stronie
przycisku Kolor czcionki .
4. Z podręcznego menu wybierz żądany kolor. Gotowe! Word
użyje tego koloru do zaznaczonego wcześniej tekstu.
Rysunek 3.9. Zmiana koloru czcionki
Ciekawe efekty możesz również uzyskać, korzystając z opcji wypełnienia gradientowego, która daje znakomite rezultaty zwłaszcza w przy
padku czcionek o dużych rozmiarach. Aby skorzystać z tej możliwości,
77
Jeżeli chcesz użyć innego koloru niż dostępne na liście, z menu wybierz
polecenie Więcej kolorów. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Kolory,
wyposażone w dwie karty. Na karcie Standardowy znajdziesz rozszerzoną
listę predefiniowanych kolorów czcionek, natomiast karta Niestandardowy
pozwala na precyzyjne zdefiniowanie dowolnego koloru czcionki,
i to zarówno w standardzie RGB2, jak i HSL3.
Rysunek 3.10. Word pozwala na zdefiniowanie koloru czcionki
w modelach RGB i HSL
zaznacz wybrany fragment tekstu, kliknij go prawym przyciskiem
myszy, rozwiń listę Kolor czcionki i z menu podręcznego wybierz polecenie Gradient (patrz rysunek 3.11).
2
RGB — z ang. Red, Green, Blue; sposób zapisu barwy punktu, w którym kolor
jest określany poprzez wartości nasycenia trzech składowych koloru:
składowej czerwonej (Red), składowej zielonej (Green) i składowej niebieskiej
(Blue). Poziom nasycenia każdego z kolorów określa się za pomocą ośmiu
bitów danych (czyli każdy może przyjąć wartości od 0 do 255). Kolor czarny
jest zazwyczaj definiowany jako R = 0, G = 0, B = 0, czyli brak nasycenia
we wszystkich kolorach, zaś biały jako R = 255, G = 255, B = 255, a więc
maksymalne nasycenie wszystkich trzech składowych.
3
HSL — z ang. Hue, Saturation, Luminance; inny sposób zapisu barwy punktu,
w którym kolor jest określany poprzez wartości trzech składowych: barwy
(Hue), nasycenia (Saturation) oraz jaskrawości (Luminance). Poziom każdego
z parametrów określa się, podobnie jak w standardzie RGB, za pomocą ośmiu
bitów danych (czyli każdy może przyjąć wartości od 0 do 255). Kolor czarny
jest zazwyczaj definiowany jako H = dowolne, S = dowolne, L = 0, czyli
jaskrawość równa 0, zaś biały jako H = dowolne, S = dowolne, L = 255,
a więc maksymalna wartość jaskrawości. Wartości pośrednie poszczególnych
składowych dają w efekcie pełną paletę kolorów.
78
Rysunek 3.11. Word pozwala na wypełnianie czcionek gradientem kolorów
Jeżeli korzystasz z danego koloru w kilku miejscach tekstu, to zwróć uwagę,
że pod ikoną Kolor czcionki znajduje się mały prostokącik w takim kolorze,
. Jeżeli chcesz ponownie wykorzystać ten
jaki był ostatnio używany
kolor, zaznacz fragment tekstu, a następnie po prostu kliknij ikonę Kolor
czcionki.
Ć W I C Z E N I E
3.9
Wyróżnianie fragmentów tekstu
Pracując z papierowymi wersjami dokumentów, do wyróżniania pewnych fragmentów tekstu często używam kolorowych markerów. Czy
w edytorze Microsoft Word 2010 istnieje podobne narzędzie?
Oczywiście! Word ma narzędzie o nazwie Kolor wyróżnienia tekstu,
które działa właśnie na podobieństwo owego markera — „komputerowy” marker pozwala na zmianę koloru tła wybranych fragmentów
tekstu. Aby z niego skorzystać, wykonaj poniższe polecenia.
myszy lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G.
2. W grupie poleceń Czcionka odszukaj i kliknij lewym przyciskiem
Kolor wyróżnienia tekstu. Znajdujący się na dole
myszy ikonę
79
ikony kolorowy prostokąt określa aktualnie wybrany kolor
wyróżniania. Jeżeli chcesz go zmienić, powinieneś kliknąć lewym
przyciskiem myszy małą czarną strzałkę umieszczoną z prawej
strony ikony — na ekranie pojawi się wtedy lista kolorów
dostępnych dla naszego „markera” (patrz rysunek 3.12).
Rysunek 3.12. Narzędzie Kolor wyróżnienia tekstu działa na podobieństwo
markera.
3. Zauważ, że po wybraniu żądanego koloru (lub zaakceptowaniu
koloru domyślnego) kształt wskaźnika myszy zmienił się na .
Zaznacz wybrane fragmenty tekstu, klikając i przeciągając myszą
(możesz je zaznaczać kolejno, jeden po drugim).
4. Aby wyłączyć wyróżnianie, ponownie kliknij ikonę
Kolor
wyróżnienia tekstu bądź po prostu naciśnij klawisz Esc.
Aby szybko przywołać „marker” na ekran, możesz po prostu nacisnąć
sekwencję klawiszy lewy Alt, G, I. W razie potrzeby możesz również kliknąć
prawym przyciskiem myszy w dowolnym miejscu dokumentu i z minipaska
Kolor wyróżniania tekstu.
narzędzi wybrać polecenie
Formatowanie akapitów
Zapewne często spotykałeś się z określeniem, że tekst dokumentu jest
podzielony na poszczególne akapity. Czym zatem jest ów wspomniany
akapit? W programie Microsoft Word akapit jest to wydzielony fragment tekstu mogący charakteryzować się indywidualnymi atrybutami
formatu, np. sposobem wyrównania, odstępami i stylami. Po akapicie
zawsze następuje znacznik akapitu — który możesz tłumaczyć jako
znacznik określający miejsce zakończenia akapitu. Sposób formatowania
akapitów w dokumencie zależy od zamierzonego zastosowania i stylu
80
dokumentu. Niejednokrotnie będziesz stosował kilka różnych rodzajów
formatowania akapitów w obrębie jednego dokumentu. Na przykład
przy pisaniu pracy magisterskiej możesz utworzyć stronę tytułową,
na której będzie umieszczony tytuł wyrównany do środka w jednym
akapicie, a następnie, w osobnych akapitach, nazwisko autora i data
wyrównane do prawego marginesu na dole strony. Tekst części zasadniczej opracowania może być wyrównany do lewego marginesu z odstępem pomiędzy wierszami (tzw. interlinią) ustawionym na 1½ wiersza.
Twój dokument może zawierać także nagłówki, stopki oraz przypisy
dolne i końcowe, sformatowane jako odrębne akapity.
Format akapitu można określić na dwa sposoby: najpierw ustawić atrybuty formatu akapitu i potem wpisać tekst lub wpisać tekst, zaznaczyć wpisany tekst razem ze znacznikiem akapitu i wtedy ustawić
atrybuty formatu.
Po naciśnięciu klawisza Enter w celu zakończenia jednego akapitu
i rozpoczęcia następnego nowo tworzony akapit będzie miał takie
same atrybuty formatu jak poprzedni. Na przykład aby wszystkie
akapity w pisanej pracy magisterskiej były wyrównane do lewej strony
i miały podwójne odstępy między wierszami, wystarczy te atrybuty
ustawić tylko dla pierwszego akapitu. Naciśnięcie klawisza Enter spowoduje przeniesienie formatowania do kolejnego akapitu.
Wyrównywanie akapitów
Jak zapewne zauważyłeś, Word domyślnie formatuje akapit, wyrównując tylko lewy margines — prawy jest „poszarpany”, zupełnie jak
w przypadku maszyny do pisania. Word pozwala na wyrównywanie
akapitów na jeden z czterech sposobów:
T wyrównywanie lewego marginesu akapitu (ustawienie domyślne);
T wyrównywanie prawego marginesu akapitu;
T wyrównywanie obu marginesów akapitu (lewego i prawego)
jednocześnie, nazywane również justowaniem akapitu;
T wyrównywanie zawartości akapitu względem środka strony
dokumentu (centrowanie).
Jeżeli chcesz, aby Twój dokument wyglądał bardziej elegancko, z ładnie wyrównanymi marginesami i wyśrodkowanym tytułem, powinieneś
bliżej zapoznać się z metodami wyrównywania akapitów.
81
Ć W I C Z E N I E
3.10
Wyrównywanie akapitów przy użyciu Wstążki
W jaki sposób mogę wyrównywać marginesy akapitu?
Jeżeli chcesz zmienić sposób wyrównywania pojedynczego akapitu,
nie musisz go zaznaczać — wystarczy ustawić punkt wstawiania
(kursor) w jego obrębie. Jeżeli jednak chcesz modyfikować sposób
wyrównywania dla kilku akapitów jednocześnie, to powinieneś je najpierw zaznaczyć.
Aby zmienić sposób wyrównywania akapitu za pomocą Wstążki, powinieneś wykonać poniższe polecenia:
1. Jeżeli chcesz zmienić sposób wyrównywania pojedynczego
akapitu, umieść w nim kursor (punkt wstawiania). Jeżeli chcesz
zmienić sposób wyrównywania kilku akapitów, zaznacz je.
myszki bądź naciskając kombinację klawiszy lewy Alt+G.
3. W grupie Akapit odszukaj polecenia pozwalające na zmianę
wyrównania akapitów, a następnie kliknij ikonę wybranego
sposobu formatowania (kolejno od lewej: wyrównywanie do
lewego marginesu, wyśrodkowanie, wyrównywanie do
prawego marginesu, wyrównywanie do obu marginesów
— patrz rysunek 3.13).
Rysunek 3.13. Wyrównywanie akapitów przy użyciu Wstążki
4. Gotowe! Word zmieni sposób wyrównywania zaznaczonych
akapitów.
Podobnie jak w przypadku atrybutów — przyciski wyrównywania
akapitów zlokalizowane w grupie poleceń Akapit karty Narzędzia główne
(a także przypisane do nich skróty klawiszowe) działają jak przełączniki,
tzn. pierwsze wciśnięcie włącza dany sposób wyrównywania akapitów,
kolejne — wyłącza.
82
Zapewne niejednokrotnie przekonałeś się już, że korzystanie ze skrótów
klawiszowych do wywoływania poszczególnych poleceń Worda jest o wiele
bardziej efektywne niż tradycyjne ich wywoływanie przy użyciu myszki.
Jak łatwo się domyślić, również polecenia służące do wyrównywania
akapitów mogą być wywoływane przy użyciu odpowiednich skrótów
klawiszowych. Aby wyrównać wybrane akapity, korzystając z klawiszy
skrótu, zaznacz je, a następnie naciśnij jedną z podanych poniżej kombinacji
klawiszy:
— wyrównywanie lewego marginesu akapitu
Ctrl+L —
(ustawienie domyślne).
— centrowanie zawartości akapitu względem środka
Ctrl+E —
strony dokumentu.
Ctrl+R —
— wyrównywanie prawego marginesu akapitu.
— wyrównywanie obu marginesów (lewego i prawego)
Ctrl+J —
akapitu jednocześnie, nazywane również justowaniem akapitu.
Bardziej dociekliwi użytkownicy mogą również do osiągnięcia tych samych
rezultatów użyć nowych sekwencji klawiszowych Wstążki, odpowiednio:
lewy Alt, G, AL (do lewej), lewy Alt, G, AP (wyśrodkowanie), lewy Alt, G,
AR (do prawej) oraz lewyAlt, G, AY (oba marginesy). Czy jednak warto
uczyć się nowych sekwencji klawiszy? Cóż, jak zwykle, wybór należy
do Ciebie…
Tworzenie wcięć
Wcięcie określa odległość akapitu od lewego lub prawego marginesu.
Jedną z bardziej efektywnych metod ustawiania wcięć w edytowanym
dokumencie jest wykorzystanie znaczników zlokalizowanych na linijce
poziomej. Ten często niedoceniany przyrząd może jeszcze niejednokrotnie oddać nam ogromną przysługę w najmniej spodziewanych
sytuacjach. Przykładowo za pomocą linijki możesz ustawić cztery
rodzaje wcięć akapitu:
T wcięcie akapitu od lewej,
T wcięcie akapitu od prawej,
T wcięcie pierwszego wiersza,
T wysunięcie pierwszego wiersza akapitu (tzw. wcięcie wiszące).
83
Ć W I C Z E N I E
3.11
Wyświetlanie linijki
Na moim ekranie linijka nie jest widoczna — jak mogę ją włączyć?
Domyślnie po włączeniu Worda linijka nie jest wyświetlana. Aby ją
włączyć, wykonaj poniższe polecenia (rysunek 3.14):
1. Przejdź na kartę Widok, klikając ją lewym przyciskiem myszki
bądź też naciskając kombinację klawiszy lewy Alt+O.
2. W grupie poleceń Pokazywanie/ukrywanie odszukaj i zaznacz
opcję Linijka.
Rysunek 3.14. Włączanie wyświetlania linijki
3. Na ekranie pojawi się linijka pozioma oraz linijka pionowa.
Jeżeli chcesz szybko włączyć lub wyłączyć wyświetlanie linijki, powinieneś
skorzystać z sekwencji klawiszy lewy Alt, O, L. Zamiast tego możesz również
nacisnąć przycisk Linijka zlokalizowany nad górną strzałką suwaka
przewijania pionowego (patrz rysunek 3.15). Przycisk ten działa jak
przełącznik, powodując kolejno włączanie i wyłączanie linijki.
Rysunek 3.15. Przycisk Linijka pozwala na szybkie włączanie
i wyłączanie wyświetlania linijki
84
Tworzenie wcięć przy użyciu linijki
Jak już wspominaliśmy wcześniej, na linijce poziomej zostały umieszczone cztery znaczniki pozwalające na szybkie ustawianie i modyfikację wcięć poszczególnych akapitów dokumentu (rysunek 3.16).
Rysunek 3.16. Na linijce zostały umieszczone cztery znaczniki wcięć
W dalszej części tego rozdziału znajdziesz kilka ćwiczeń szczegółowo
ilustrujących sposoby tworzenia poszczególnych rodzajów wcięć.
Ć W I C Z E N I E
3.12
Tworzenie wcięcia akapitu z lewej strony
Jeżeli chcesz utworzyć wcięcie z lewej strony akapitu (inaczej mówiąc,
jeżeli chcesz odsunąć cały akapit od lewego marginesu), powinieneś
wykonać następujące polecenia:
1. Ustaw kursor w obrębie akapitu, w którym chcesz zrobić wcięcie
(zamiast tego możesz również zaznaczyć jeden lub więcej
akapitów).
2. Kliknij lewym przyciskiem myszki i przytrzymaj znacznik Wcięcie
z lewej zlokalizowany na linijce poziomej.
3. Za pomocą myszki przesuń znacznik Wcięcie z lewej tak,
aby uzyskać żądane wcięcie (patrz rysunek 3.17). Gotowe!
85
Rysunek 3.17. Tworzenie wcięcia akapitu z lewej strony
Metoda opisana powyżej pozwala na płynne ustalanie wcięcia z lewej
strony akapitu. Jeżeli chcesz ustawić wcięcia na szerokość (lub wielokrotność)
tabulatora, powinieneś po ustawieniu kursora w obrębie akapitu skorzystać
Zmniejsz wcięcie lub
Zwiększ wcięcie, znajdujących
z przycisków
się w grupie poleceń Akapit karty Narzędzia główne.
Ć W I C Z E N I E
3.13
Tworzenie wcięcia akapitu z prawej strony
Jeżeli chcesz utworzyć wcięcie z prawej strony akapitu (inaczej
mówiąc, jeżeli chcesz odsunąć cały akapit od prawego marginesu),
powinieneś wykonać następujące polecenia:
akapitów).
z prawej, zlokalizowany na linijce poziomej.
86
3. Za pomocą myszki przesuń znacznik Wcięcie z prawej tak,
aby uzyskać żądane wcięcie (patrz rysunek 3.18). Gotowe!
Rysunek 3.18. Tworzenie wcięcia akapitu z prawej strony
Ć W I C Z E N I E
3.14
Tworzenie wcięcia pierwszego wiersza akapitu
Jeżeli chcesz utworzyć wcięcie pierwszego wiersza akapitu (inaczej
mówiąc, jeżeli chcesz odsunąć tylko pierwszy wiersz akapitu od lewego
marginesu), powinieneś wykonać następujące polecenia:
akapitów).
pierwszego wiersza zlokalizowany na linijce poziomej.
3. Za pomocą myszki przesuń znacznik Wcięcie pierwszego wiersza
tak, aby uzyskać żądane wcięcie (patrz rysunek 3.19). Gotowe!
87
Rysunek 3.19. Tworzenie wcięcia pierwszego wiersza akapitu
Ć W I C Z E N I E
3.15
Tworzenie wysunięcia (wcięcia wiszącego)
Jeżeli chcesz utworzyć wysunięcie akapitu (inaczej mówiąc, jeżeli
chcesz utworzyć tzw. wcięcie wiszące, czyli odsunąć od lewego marginesu wszystkie wiersze akapitu poza pierwszym), powinieneś wykonać następujące polecenia:
akapitów).
2. Kliknij lewym przyciskiem myszki i przytrzymaj znacznik
Wysunięcie zlokalizowany na linijce poziomej.
3. Za pomocą myszki przesuń znacznik Wysunięcie tak, aby uzyskać
żądane wcięcie (patrz rysunek 3.20). Gotowe!
88
Rysunek 3.20. Tworzenie wysunięcia (wcięcia wiszącego)
Ustawianie odstępów międzywierszowych
Ustawianie odstępów międzywierszowych bardzo szybko i bezpośrednio przekłada się na czytelność dokumentu oraz — co logiczne — na
liczbę stron przezeń zajmowaną. Zasada jest prosta — im większy zdefiniujemy odstęp międzywierszowy, czyli, inaczej mówiąc, im większy
będzie rozmiar interlinii, tym większą liczbę stron dokument będzie
zajmował — natomiast nie zawsze oznacza to jednak, że zwiększy się
jego czytelność (zwykle jest wręcz przeciwnie).
Interlinia, czyli odstęp między wierszami, w Wordzie określa ilość
miejsca od dolnej krawędzi jednego wiersza do dolnej krawędzi następnego wiersza. Edytor ustala odstępy między wierszami na podstawie
rozmiaru czcionki, jaka została użyta do napisania danego tekstu. Przykładowo w przypadku zastosowania czcionki o rozmiarze 10 punktów
i pojedynczych odstępów międzywierszowych odstęp pomiędzy kolejnymi wierszami tekstu wynosił będzie 10 punktów plus minimalny
odstęp dodatkowy. Word automatycznie dopasowuje odstępy między
89
Jeżeli chcesz precyzyjnie ustawić wcięcia, to podczas przeciągania
myszą znaczników trzymaj wciśnięty klawisz lewy Alt. Na linijce
pojawią się wtedy dokładne informacje o szerokości tworzonych
wcięć (patrz rysunek 3.21).
Rysunek 3.21. Wciśnięcie klawisza Alt pozwala na dokładne ustawienie
szerokości wcięcia
Jeżeli chcesz odsunąć dany akapit bądź akapity od lewego i (lub)
prawego marginesu o ściśle określoną odległość, to zamiast linijką
możesz się w takiej sytuacji posłużyć Wstążką. Aby tego dokonać,
zaznacz odpowiedni akapit bądź akapity, a następnie przejdź na kartę
Układ strony, klikając ją lewym przyciskiem myszki bądź naciskając
kombinację klawiszy lewy Alt+A. Następnie w grupie poleceń Akapit
odszukaj sekcję Wcięcie i za pomocą umieszczonych tam pól ustaw
żądany rozmiar wcięcia (patrz rysunek 3.22).
Rysunek 3.22. Precyzyjne określanie szerokości wcięcia
Jeżeli chcesz szybko ustawić wcięcie od lewej dla bieżącego akapitu
(bądź też dla kilku zaznaczonych akapitów), to w celu zwiększenia
wcięcia o domyślny odstęp tabulatora naciśnij kombinację klawiszy
Ctrl+M, natomiast w celu zmniejszenia wcięcia naciśnij kombinację
klawiszy Ctrl+Shift+M.
wierszami odpowiednio do największej czcionki lub największego
elementu graficznego w danym wierszu. W Wordzie jako domyślny
odstęp między wierszami przyjmowana jest wartość 1,15, aczkolwiek
często spotyka się również dokumenty z interlinią ustawioną na 1 czy
na 1,5 wiersza. Stosowanie większych rozmiarów interlinii nie jest już
tak często praktykowane.
Ć W I C Z E N I E
3.16
Ustawianie odstępów międzywierszowych
W jaki sposób mogę zmienić odstęp między wierszami na 1,5 linii?
Zmiana rozmiaru interlinii nie jest zadaniem skomplikowanym. Aby
się o tym przekonać, wykonaj poniższe polecenia (rysunek 3.23):
90
1. Ustaw kursor w obrębie modyfikowanego akapitu bądź zaznacz
kilka akapitów, dla których chcesz zmienić wielkość interlinii.
3. W grupie poleceń Akapit odszukaj i naciśnij ikonę polecenia
Interlinia i odstępy między akapitami. Na ekranie pojawi się lista
dostępnych wartości interlinii (aby szybko wykonać polecenia
opisane w punktach 2. i 3., możesz po prostu nacisnąć sekwencję
klawiszy lewy Alt, G, O — efekt będzie ten sam).
4. Wybierz z listy żądany rozmiar interlinii. Gotowe!
Rysunek 3.23. Zmiana ustawień odstępów międzywierszowych
Jeżeli chcesz szybko ustawić rozmiar interlinii, powinieneś zaznaczyć
wybrane akapity, a następnie nacisnąć jeden z poniższych, standardowych
skrótów klawiszowych:
Ctrl+1 — ustawia interlinię o rozmiarze 1 linii (pojedynczą).
Ctrl+2 — ustawia interlinię o rozmiarze 2 linii (podwójną).
Ctrl+5 — ustawia interlinię o rozmiarze 1,5 linii (półtorej linii).
Ć W I C Z E N I E
3.17
Ustawianie odstępów między akapitami
Jak mogę zmienić domyślne odstępy pomiędzy kolejnymi akapitami?
Inną metodą zwiększenia czytelności edytowanego dokumentu jest
umieszczenie dodatkowych odstępów pomiędzy akapitami. Word
pozwala na umieszczanie odstępów zarówno przed, jak i po każdym
91
akapicie. Odpowiednie i konsekwentne stosowanie odstępów międzyakapitowych pozwala na zachowanie spójnego wyglądu całego dokumentu z wyraźnie zaznaczonymi akapitami, co — zwłaszcza przy
długich dokumentach — może się bezpośrednio przekładać na liczbę
stron zajmowanych przez taki dokument. W jaki sposób zmienić rozmiary odstępów międzyakapitowych? Nic trudnego — wykonaj po
prostu poniższe polecenia (rysunek 3.24):
1. Ustaw kursor w obrębie danego akapitu bądź zaznacz kilka
akapitów, dla których chcesz zmienić odstępy międzyakapitowe.
2. Przejdź na kartę Układ strony, klikając ją lewym przyciskiem
myszki bądź też naciskając kombinację klawiszy lewy Alt+A.
3. W grupie poleceń Akapit odszukaj sekcję Odstępy i wpisz
w odpowiednich polach żądane wartości (wyrażone w punktach
— pamiętaj, że 72 punkty oznaczają w praktyce odstęp mniej
więcej jednego cala, czyli ok. 25,4 mm).
Rysunek 3.24. Zmiana odstępów pomiędzy akapitami
Jeżeli chcesz szybko dodać przed wybranym akapitem (akapitami)
jednowierszowy odstęp, to wystarczy, że zaznaczysz żądany akapit (akapity)
i naciśniesz kombinację klawiszy Ctrl+0. Jeżeli zaznaczyłeś kilka akapitów,
to po naciśnięciu kombinacji klawiszy Ctrl+0 jednowierszowy odstęp przed
zostanie utworzony dla każdego z nich osobno.
Tworzenie obramowania strony dokumentu
W wielu publikacjach często spotykasz się z różnymi rodzajami obramowań strony. Obramowania można dodać do dowolnego boku lub
wszystkich boków wybranej strony Twojego dokumentu. Obramowania dodawane do stron mogą mieć rozmaite style linii i kolory, możesz
również skorzystać z dużej liczby dostępnych obramowań rysunkowych. Obramowania można dodawać do stron, tekstu, tabel i komórek
tabel, obiektów graficznych i obrazów.
92
Ć W I C Z E N I E
3.18
Dodawanie obramowania
do poszczególnych stron dokumentu
Chciałbym dodać obramowanie do poszczególnych stron mojego dokumentu. W jaki sposób mogę to zrobić?
Aby dodać obramowanie strony do edytowanego dokumentu, powinieneś wykonać poniższe polecenia (rysunek 3.25).
1. Przejdź na kartę Układ strony, klikając ją lewym przyciskiem
myszki bądź naciskając kombinację klawiszy lewy Alt+A.
2. W grupie poleceń Tło strony odszukaj i kliknij polecenie
Obramowania strony.
3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Obramowanie
i cieniowanie.
Rysunek 3.25. Tworzenie obramowania strony
4. Po lewej stronie okna znajdziesz zestaw predefiniowanych
obramowań strony:
93
Opcja Brak — powoduje wyłączenie obramowania strony
(jeżeli takie zostało wcześniej utworzone).
T Opcja Ramka — powoduje utworzenie dookoła strony
domyślnego obramowania.
T Opcja Cień — powoduje utworzenie dookoła strony
obramowania ze stylizowanym cieniem.
T Opcja 3-W — powoduje utworzenie dookoła strony
stylizowanego obramowania trójwymiarowego.
T Opcja Niestandardowe — pozwala na utworzenie swojego
własnego, dopasowanego do specyficznych potrzeb
obramowania strony.
5. Wybierz jedną z opcji i po prostu naciśnij przycisk OK. Word
utworzy odpowiednie obramowanie strony.
T
Aby szybko przywołać na ekran okno Obramowanie i cieniowanie,
naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, A, PB.
Jeżeli chcesz zobaczyć obramowanie strony „w pełnej krasie”, przejdź
na kartę Widok, a następnie w grupie poleceń Powiększenie wybierz
polecenie Jedna strona (zamiast tego możesz również nacisnąć
sekwencję klawiszy lewy Alt, O, 1). Aby powrócić do normalnego
widoku strony, wybierz polecenie 100% lub Szerokość strony
(rysunek 3.26).
Rysunek 3.26. Wyświetlanie obramowania strony
Aby usunąć obramowanie strony, przywołaj na ekran okno
Obramowanie i cieniowanie (np. naciskając sekwencję klawiszy
lewy Alt, A, PB), w sekcji Ustawienie wybierz opcję Brak, a następnie
naciśnij przycisk OK. To wszystko! Word automatycznie usunie ramkę
ze strony.
Zmiana koloru tła akapitu
Innym sposobem wyróżniania akapitów czy też, ogólnie, fragmentów
tekstu jest zmiana koloru tła. Przypuśćmy np., że tworzysz formularz, który później będzie wypełniany ręcznie. W takim przypadku,
94
aby ułatwić jego uzupełnianie, możesz w polach, które trzeba uzupełnić, zmienić kolor tła np. na szary — na pewno będą one bardziej
widoczne i trudniej się będzie pomylić!
Ć W I C Z E N I E
3.19
Zmiana koloru tła akapitu
Jak mogę szybko zmienić kolor tła wybranych akapitów?
Aby szybko zmieniać cieniowanie w tabeli, akapicie lub wybranym
tekście, możesz skorzystać bezpośrednio z polecenia Cieniowanie zlokalizowanego w grupie poleceń Akapit karty Narzędzia główne. Aby
tego dokonać, wykonaj poniższe polecenia (rysunek 3.27):
1. Ustaw kursor w obrębie modyfikowanego akapitu (bądź zaznacz
wybrane akapity) i przejdź na kartę Narzędzia główne.
2. Z grupy Akapit wybierz polecenie Cieniowanie.
3. Z listy kolorów wybierz żądany kolor, klikając go lewym
przyciskiem myszki. Zwróć uwagę, że jeżeli przytrzymasz
wskaźnik myszki przez chwilę nieruchomo nad danym kolorem,
to Word automatycznie zmieni kolor tła zaznaczonego akapitu,
dzięki czemu będziesz mógł sprawdzić, czy dany kolor odpowiada
Twoim wymaganiom. Aby szybko wyświetlić na ekranie listę
kolorów, możesz po zaznaczeniu akapitów nacisnąć sekwencję
klawiszy lewy Alt, G, D.
4. Gotowe! Word zmieni kolor tła zaznaczonych akapitów.
Rysunek 3.27. Zmiana koloru tła akapitu
95
Kopiowanie formatowania, czyli Malarz formatów
Niezależnie od tego, czy formatujesz dokument bezpośrednio, czy też
wykorzystujesz style, Word daje Ci do dyspozycji jeszcze jedno bardzo
przydatne narzędzie — o niezbyt fortunnej nazwie Malarz formatów.
Mechanizm Malarza formatów (zwanego czasem mechanizmem szybkiego formatowania — osobiście wolę tę drugą nazwę i bardzo żałuję,
że jakoś nie chce się przyjąć…) pozwala na przenoszenie sposobu formatowania określonego fragmentu tekstu na inny obszar, w którym
powinien być zastosowany identyczny sposób formatowania. Za pomocą szybkiego formatowania można kopiować zarówno podstawowe formatowanie tekstu, takie jak krój i rozmiar czcionki oraz
atrybuty (pogrubienie, kursywa itp.), jak również formatowanie wynikające z zastosowanego w obszarze źródłowym stylu (z samym stylem włącznie).
Ć W I C Z E N I E
3.20
Kopiowanie formatowania
Jak mogę skopiować formatowanie z jednego fragmentu tekstu do
innego?
Samo określenie „mechanizm szybkiego formatowania” sugeruje, że
nie może to być operacja skomplikowana — i tak też jest w istocie.
Całą procedurę można w zasadzie sprowadzić do kilku następujących
kroków (rysunek 3.28):
1. Zaznacz fragment tekstu, którego sposób formatowania chcesz
skopiować w innym miejscu dokumentu.
3. Włącz mechanizm szybkiego formatowania (czy, jak kto woli,
hm, Malarza formatów…), klikając lewym przyciskiem myszki
Malarz formatów zlokalizowaną w grupie poleceń
ikonę
Schowek.
4. Zwróć uwagę na fakt, że wskaźnik myszki zmienił kształt
na reprezentujący Malarza formatów.
5. Kliknij bądź zaznacz fragment tekstu, do którego chcesz skopiować
sposób formatowania. Gotowe! Całą resztą zajmie się już Word.
96
Rysunek 3.28. Zastosowanie Malarza formatów
Zwróć uwagę, że mechanizm szybkiego formatowania automatycznie
wyłącza się po jednokrotnym użyciu. Jeżeli chcesz przenieść źródłowy
sposób formatowania do kilku różnych miejsc edytowanego dokumentu,
to powinieneś dwukrotnie kliknąć ikonę
Malarz formatów
— mechanizm ten pozostanie wtedy włączony tak długo, aż ponownie
nie klikniesz tej ikony bądź nie naciśniesz klawisza Esc.
Jeżeli nie lubisz korzystać z przycisków na paskach narzędzi bądź
też źródłowy obszar formatowania jest dosyć znacznie oddalony
od obszaru docelowego, możesz skorzystać z kombinacji klawiszy
Ctrl+Shift+C oraz Ctrl+Shift+V. Tak, to nie przypadek, że mogą się
one kojarzyć ze standardowymi kombinacjami klawiszy służącymi
do kopiowania i wklejania — naciśnięcie pierwszej kombinacji klawiszy
powoduje zapamiętanie sposobu formatowania zaznaczonego obszaru
bądź obszaru, w którym obecnie znajduje się kursor, natomiast
kombinacja druga powoduje wklejenie sposobu formatowania
w obszarze docelowym. Jak to działa w praktyce? Bardzo podobnie
do standardowego mechanizmu Malarza formatów: zaznacz obszar
tekstu, którego sposób formatowania chcesz skopiować w innym
miejscu, następnie naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Shift+C, zaznacz
fragment tekstu, do którego chcesz skopiować sposób formatowania,
i naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Shift+V. Gotowe!
97
Formatowanie z wykorzystaniem stylów
Mechanizm stylów został wprowadzony do edytorów tekstu już wiele
lat temu — pół żartem, a pół serio można powiedzieć, że jego głównym
zadaniem było i jest do tej pory uwolnienie użytkownika od konieczności wielokrotnego formatowania w identyczny sposób różnych
akapitów tworzonego dokumentu. Style ściśle określają wygląd różnych
elementów dokumentu, takich jak nagłówki, podpisy i tekst podstawowy. Wykonując jedną prostą operację, można do akapitu lub wyrazu
zastosować całą grupę elementów formatowania znaku lub akapitu,
bądź jednego i drugiego naraz — przykładowo, aby całkowicie zmienić
formatowanie tekstu określonego fragmentu, wystarczy zmienić styl,
który zastosowano do tego fragmentu.
Microsoft Word 2010 na dzień dobry oferuje użytkownikowi spory,
predefiniowany zestaw stylów wbudowanych, z których można korzystać zaraz po uruchomieniu edytora i otwarciu nowego dokumentu.
Jeżeli jednak style wbudowane nie spełniają wymagań użytkownika,
to nic nie stoi na przeszkodzie, aby zdefiniować swój własny zestaw
stylów, który będzie idealnie dopasowany do oczekiwań użytkownika.
Ć W I C Z E N I E
3.21
Szybkie formatowanie przy użyciu stylów
Chciałbym użyć stylów do formatowania mojego dokumentu. Jak się do
tego zabrać?
Aby szybko nadać określonemu fragmentowi tekstu wybrany styl formatowania, wykonaj poniższe polecenia (rysunek 3.29):
1. Zaznacz fragment tekstu, który chcesz sformatować przy użyciu
wybranego stylu.
3. W grupie poleceń Style kliknij ikonę wybranego stylu — zwróć
uwagę, że jeżeli przytrzymasz przez chwilę nieruchomo wskaźnik
myszki nad wybraną ikoną stylu, Word pokaże Ci, w jaki sposób
będzie wyglądał zaznaczony tekst po nadaniu stylu. Dzięki
takiemu rozwiązaniu możesz szybko zorientować się, który styl
najbardziej odpowiada Twoim wymaganiom.
98
Rysunek 3.29. Szybkie formatowanie przy użyciu stylów
4. Jeżeli żaden z widocznych stylów nie spełnia Twoich oczekiwań,
kliknij przycisk Więcej, który wyświetla na ekranie galerię
dostępnych szybkich stylów.
5. Kliknij wybrany styl — Word zaaplikuje go do zaznaczonego
fragmentu tekstu.
W razie potrzeby możesz przywołać na ekran okno stylów, w którym
wyświetlana jest lista wszystkich stylów dostępnych w dokumencie.
Aby to zrobić, przejdź na kartę Narzędzia główne i naciśnij przycisk Uruchom
okno dialogowe, znajdujący się w grupie poleceń Style (patrz rysunek 3.30).
Zamiast tego możesz również nacisnąć kombinację klawiszy Alt+Ctrl+S
lub sekwencję klawiszy lewy Alt, G, F, Y.
Rysunek 3.30. Włączanie okna stylów
Na ekranie pojawi się okno stylów, w którym znajdziesz listę wszystkich
stylów dostępnych w dokumencie. W dolnej części okna znajdziesz opcję
Pokaż podgląd, której włączenie powoduje, że nazwy stylów są wyświetlane
w taki sposób, w jaki pojawiają się w dokumencie (z zachowaniem kroju,
rozmiaru i atrybutów czcionki oraz wcięć akapitów).
99
Ć W I C Z E N I E
3.22
Tworzenie szybkich stylów
Jak mogę utworzyć swój własny szybki styl formatowania?
Predefiniowane zestawy szybkich stylów powinny być w zupełności
wystarczające w zdecydowanej większości przypadków, niemniej jednak od czasu do czasu możesz mieć potrzebę utworzenia nowego stylu.
Jedną z najszybszych metod tworzenia nowych stylów podczas edytowania dokumentu jest robienie tego w oparciu o istniejące formatowanie akapitu. Brzmi groźnie? Nic nie szkodzi — jak się za moment
sam przekonasz, trudno o łatwiejsze zadanie. Załóżmy, że po napisaniu
tekstu ręcznie nadałeś akapitowi odpowiednie formatowanie i stwierdziłeś, że w zasadzie taki sposób formatowania będzie przydatny
również w innych częściach dokumentu — więc po prostu zabierasz się
za tworzenie nowego stylu. Jak? Nic trudnego, przecież JUŻ MASZ
odpowiednio sformatowany akapit — dlaczego miałbyś z tego nie
skorzystać?
1. Zaznacz sformatowany fragment tekstu (oczywiście zawsze
możesz jeszcze zmienić krój czcionki, jej atrybuty, rozmiar itp.).
3. Rozwiń galerię szybkich stylów, klikając przycisk Więcej.
4. Wybierz z menu polecenie Zapisz zaznaczenie jako nowy
szybki styl.
5. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Tworzenie nowego stylu
na podstawie formatowania.
6. W polu Nazwa wpisz unikalną nazwę tworzonego stylu.
7. Po zakończeniu naciśnij przycisk OK. Od tej chwili nowy styl
będzie dostępny w galerii szybkich stylów (rysunek 3.31).
Nowy styl jest zapisywany w galerii szybkich stylów i będzie również
widoczny w oknie Style.
100
Rysunek 3.31. Tworzenie własnych stylów formatowania
Ć W I C Z E N I E
3.23
Zmiana domyślnego zestawu szybkich stylów
Zestaw szybkich stylów dostępny domyślnie po uruchomieniu Worda
nie jest jedynym dostępnym, gotowym zestawem stylów. Oprócz niego
edytor daje Ci do wyboru jeszcze dziesięć dodatkowych, dobrze zaprojektowanych i zgranych zestawów stylów, które mogą stanowić nieocenioną pomoc podczas formatowania różnego rodzaju dokumentów.
Aby zmienić używany zestaw szybkich stylów, powinieneś wykonać
polecenia przedstawione poniżej (rysunek 3.32):
2. W grupie poleceń Style odszukaj i kliknij lewym przyciskiem
myszki polecenie Zmień style.
3. Z menu wybierz polecenie Zestaw stylów.
4. Wybierz żądany zestaw stylów z listy.
101
Rysunek 3.32. Zmiana domyślnego zestawu szybkich stylów
5. Zwróć uwagę, że jeżeli ustawisz nieruchomo wskaźnik myszki
nad wybraną pozycją listy, to Word automatycznie pokaże, w jaki
sposób będzie wyglądał Twój dokument po wybraniu danego
zestawu stylów. Dzięki takiemu mechanizmowi możesz się szybko
przekonać, czy określony zestaw stylów będzie spełniał Twoje
oczekiwania.
102
4
Tworzenie i edycja list
Jeżeli najdzie Cię ochota na utworzenie listy, to nic prostszego,
jak po prostu „odpalić” Worda i taką listę utworzyć ☺. Oczywiście możesz ją wstawić w dowolnym miejscu dokumentu
i nadać jej wygląd na wiele różnych sposobów. Jedyny problem, na
jaki możesz się natknąć, to… ogromna liczba możliwych sposobów
formatowania takiej listy — może się to skończyć tak, że większość
czasu zaczniesz poświęcać na zastanawianie się nad tym, jak Twoja
lista ma wyglądać, a sprawa jej treści zejdzie na dalszy plan ☺.
Listy wypunktowane
Lista wypunktowana to inaczej lista akapitów poprzedzonych wybranym znakiem lub symbolem wyróżniającym poszczególne elementy
listy.
Ć W I C Z E N I E
4.1
Tworzenie prostej listy wypunktowanej
Aby zilustrować zagadnienie, utworzymy prostą listę wypunktowaną,
tak jak to przedstawiono na rysunku 4.1.
Aby utworzyć listę wypunktowaną, powinieneś wykonać poniższe
polecenia:
104
Rysunek 4.1. Przykładowa lista wypunktowana
1. Ustaw punkt wstawiania (kursor) w miejscu, w którym chcesz
2.
3.
4.
5.
wstawić listę wypunktowaną.
Wpisz znak * (gwiazdka) i naciśnij spację — jest to dla Worda
informacja, aby automatycznie rozpoczął tworzenie listy
wypunktowanej.
Wpisz treść pierwszego punktu: Procesor i naciśnij klawisz Enter
— Word zamieni znak * na domyślny punktor i automatycznie
wygeneruje kolejny punkt.
Wpisz kolejne punkty — zwróć uwagę, że Word automatycznie
używa odpowiedniego stylu listy wypunktowanej. Po każdym
punkcie naciskaj klawisz Enter.
Aby zakończyć tworzenie listy, po prostu naciśnij dwa razy
klawisz Enter.
Powyższy sposób jest najprostszą metodą tworzenia listy wypunktowanej.
W zupełności wystarczy do napisania nieskomplikowanych wykazów czy
zestawień. Co masz jednak zrobić, jeżeli chciałbyś, aby niektóre punkty
listy były bardziej wcięte niż reszta? Wystarczy, że przed rozpoczęciem
pisania podpunktu bardziej wciętego naciśniesz klawisz Tab, a dany
podpunkt przesunie się w prawo. I odwrotnie: aby „cofnąć” dany podpunkt,
naciśnij kombinację klawiszy Shift+Tab. Jeżeli chcesz zmienić wcięcie
istniejącego punktu listy, ustaw kursor zaraz za punktorem i w zależności
od potrzeby naciśnij klawisz Tab lub kombinację klawiszy Shift+Tab.
R o z d z i a ł 4 . • T w o r z e n i e i ed y c j a l i s t
105
Ć W I C Z E N I E
4.2
Usuwanie wybranych punktorów z listy
Aby usunąć wybrane punktory z listy, powinieneś wykonać poniższe
polecenia:
1. Ustaw kursor w wierszu, z którego chcesz usunąć wypunktowanie
(jeżeli chcesz usunąć wypunktowanie od razu z kilku wierszy
— to po prostu je zaznacz).
2. Przejdź na kartę Narzędzia główne, a następnie w grupie poleceń
Punktory — w ten sposób
Akapit odszukaj i naciśnij przycisk
wyłączysz punkty listy dla zaznaczonych wierszy. Zauważ,
że przycisk działa jak przełącznik: klikasz raz — włączasz
wypunktowanie, klikasz ponownie — wyłączasz wypunktowanie.
Aby usunąć pojedynczy punktor, kliknij go lewym przyciskiem myszki
i naciśnij klawisz Backspace.
Ć W I C Z E N I E
4.3
Zamiana akapitów na listę wypunktowaną
Jeżeli w czasie edycji dokumentu dojdziesz do wniosku, że chcesz
zamienić kilka istniejących akapitów na listę wypunktowaną, możesz
tego dokonać za pomocą kilku kliknięć myszą (rysunek 4.2).
1. Zaznacz akapity, które chcesz zamienić na listę wypunktowaną.
2. Przejdź na kartę Narzędzia główne.
3. Naciśnij przycisk Punktory znajdujący się w grupie opcji Akapit.
4. Z listy dostępnych punktorów wybierz punktor, którego chcesz
użyć do utworzenia listy. Word zamieni proste akapity na listę
wypunktowaną.
Jeżeli utworzyłeś listę wypunktowaną i chcesz szybko zmienić rodzaj
punktora, to po prostu kliknij prawym przyciskiem myszki w dowolnym
punkcie listy, a następnie z menu podręcznego wybierz polecenie Punktory
i z galerii punktorów wybierz nowy punktor.
106
Rysunek 4.2. Zamiana akapitów na listę wypunktowaną
Ć W I C Z E N I E
4.4
Zmiana punktora dla wybranych elementów listy
Jeżeli chcesz zmienić rodzaj punktora tylko dla wybranych punktów
listy, zaznacz je i rozwiń listę Punktory oraz wybierz z listy nowy rodzaj
punktora.
Aby zmienić rodzaj używanego punktora, powinieneś wykonać poniższe polecenia:
1. Zaznacz wybrane wiersze listy wypunktowanej.
2. Kliknij prawym przyciskiem myszy zaznaczony punkt listy
i z menu podręcznego wybierz polecenie Punktory.
3. Z listy dostępnych punktorów wybierz nowy punktor lub naciśnij
przycisk Zdefiniuj nowy punktor.
Ć W I C Z E N I E
4.5
Zmiana położenia listy wypunktowanej
Aby zmienić położenie listy wypunktowanej, możesz skorzystać z prostej metody „przeciągnij i upuść”:
1. Ustaw wskaźnik myszki nad pierwszym punktorem listy,
a następnie wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki. Kolejne
punktory listy zostaną zaznaczone.
107
Aby szybko rozwinąć galerię punktorów, naciśnij sekwencję klawiszy
lewy Alt, G, U.
Aby zdefiniować nowy punktor, wybierz z listy polecenie Zdefiniuj
nowy punktor. Po jego wybraniu na ekranie pojawi się okno dialogowe
Definiowanie nowego punktora. Jeżeli zdecydujesz się na zdefiniowanie
punktora w postaci elementu graficznego (przycisk Obraz), na ekranie
pojawi się okno dialogowe Punktor obrazu (patrz rysunek 4.3). Zwróć
uwagę na przycisk Importuj zlokalizowany w jego lewym dolnym
narożniku. Za jego pomocą możesz dodać do listy punktorów niemal
dowolny plik graficzny. Po naciśnięciu tego przycisku na ekranie pojawi
się okno, za pomocą którego możesz odszukać na dysku żądany plik
graficzny i użyć go jako punktora swojej listy. Pamiętaj, że rozmiary
takiego pliku powinny być odpowiednio małe, tak aby szczegóły grafiki
były widoczne (Word automatycznie przeskalowuje duże pliki
do rozmiarów standardowego punktora).
Rysunek 4.3.
Definiowanie
nowego punktora
2. Przeciągnij wskaźnik myszki w poziomie, tak aby uzyskać żądane
położenie listy na stronie, a następnie zwolnij lewy przycisk
myszki (patrz rysunek 4.4).
Listy numerowane
Uf… Pierwsze koty (listy?) za płoty. Podobno od nadmiaru głowa nie
boli, ale mnogość przeróżnych symboli dostępnych dla list wypunktowanych o ból głowy z pewnością przyprawić może. Teraz postaramy
108
Rysunek 4.4. Zmiana położenia listy wypunktowanej
się przybliżyć drugi rodzaj list — listy numerowane. Z definicji są to
listy, w których poszczególne punkty są poprzedzone kolejnymi numerami bądź literami.
Ć W I C Z E N I E
4.6
Tworzenie prostych list numerowanych
Utwórz listę numerowaną zgodnie ze wzorem przedstawionym na
rysunku 4.5.
Rysunek 4.5. Przykładowa lista numerowana
Aby to zrobić, powinieneś wykonać poniższe polecenia:
1. Ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz wstawić listę
numerowaną.
2. Wpisz 1. i naciśnij spację — jest to dla edytora Word informacja,
żeby automatycznie utworzył listę numerowaną.
109
3. Wpisz treść pierwszego punktu: Procesor, a następnie naciśnij
klawisz Enter — Word automatycznie wygeneruje kolejny punkt.
4. Wpisz kolejne punkty, naciskając po każdym z nich klawisz Enter.
5. Aby zakończyć tworzenie listy, po prostu naciśnij klawisz Enter
dwukrotnie.
Powyższy przykład jest tylko jedną z kilku możliwości prostego generowania
list numerowanych. W analogiczny sposób możesz generować inne listy,
tak jako to zostało przedstawione na rysunku 4.6:
Rysunek 4.6. Przykłady innych rodzajów list numerowanych
Pamiętaj, że gdy rozpoczynasz generowanie nowej listy, za pierwszym
razem po znaczniku punktu musisz wpisać spację — bez niej Word
nie będzie w stanie rozpoznać, że chcesz utworzyć listę numerowaną!
Jeżeli chcesz, aby niektóre punkty były bardziej wcięte niż inne — możesz
posłużyć się tą samą metodą co w przypadku list wypunktowanych: użyj
klawisza Tab do zwiększenia wcięcia punktu i kombinacji klawiszy Shift+Tab
do zmniejszenia wcięcia punktu.
Ć W I C Z E N I E
4.7
Szybka zmiana formatowania listy numerowanej
Jeżeli utworzyłeś listę numerowaną i chcesz szybko zmienić sposób
jej formatowania, to po prostu kliknij prawym przyciskiem myszki
w dowolnym punkcie listy, a następnie z menu podręcznego wybierz
polecenie Numerowanie i z galerii stylów wybierz żądany rodzaj formatowania.
Ć W I C Z E N I E
4.8
Zmiana sposobu numerowania elementów listy
Aby zmienić sposób numerowania elementów listy, powinieneś wykonać poniższe polecenia (rysunek 4.7):
1. Jeżeli chcesz zmodyfikować istniejącą listę, to najpierw zaznacz
jej wybrane wiersze. Jeżeli chcesz utworzyć nową listę
110
Rysunek 4.7. Szybka zmiana formatowania listy numerowanej
2.
3.
4.
5.
6.
7.
numerowaną, po prostu przejdź na kartę Narzędzia główne,
klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając kombinację
klawiszy lewy Alt+G.
W grupie poleceń Akapit odszukaj i rozwiń galerię Numerowanie.
Wybierz z galerii żądany sposób numerowania i kliknij go lewym
przyciskiem myszki. Word zastosuje go do tworzonej listy.
Jeżeli nie odpowiadają Ci standardowe sposoby numerowania
listy, naciśnij przycisk Definiuj nowy format numeracji. Na ekranie
pojawi się okno dialogowe Definiowanie nowego formatu
numeracji (rysunek 4.8).
Lista Styl numeracji pozwala na wybranie jednego z kilku
dostępnych predefiniowanych stylów numeracji elementów listy.
Po naciśnięciu przycisku Czcionka będziesz miał możliwość
wybrania domyślnej czcionki, przy użyciu której będą wyświetlane
kolejne punkty listy numerowanej.
W razie potrzeby sposób numerowania listy może przybierać
dosyć złożoną postać, która na pierwszy rzut oka niekoniecznie
111
Rysunek 4.8. Zmiana sposobu numerowania listy
musi się wszystkim kojarzyć ze standardowymi listami
numerowanymi. Wpisując w polu Format numeracji dodatkowe
elementy, możesz dowolnie zmieniać wygląd listy.
8. Lista Wyrównanie pozwala na zmianę domyślnego sposobu
wyrównywania elementów listy.
9. Po zakończeniu tworzenia nowego sposobu formatowania naciśnij
przycisk OK. Word doda nowy styl do biblioteki i zastosuje
go do Twojej listy.
Aby szybko rozwinąć galerię stylów numerowania listy, naciśnij
sekwencję klawiszy lewy Alt, G, N.
Jeżeli chcesz wstawić nową pozycję listy numerowanej pomiędzy
już istniejące punkty, nie powinieneś się martwić — to nic trudnego.
Po prostu ustaw kursor na końcu punktu, po którym chcesz wstawić
nowy punkt, i naciśnij klawisz Enter. Word wstawi nowy punkt
o kolejnym numerze, a reszta Twojej listy zostanie automatycznie
przenumerowana.
112
Listy wielopoziomowe (hierarchiczne)
Poznałeś już dwa rodzaje list: wypunktowane i numerowane. Teraz
zapoznasz się z bardziej zaawansowaną wersją listy numerowanej —
listą wielopoziomową, inaczej zwaną hierarchiczną. Lista taka umożliwia numerację typu 1., 1.1, 1.1.1 itd. aż do maksymalnie dziewięciu
poziomów (czyli w praktyce do punktów typu 1.1.1.1.1.1.1.1.1.1 ☺).
Dla każdego poziomu numerowania możesz zmieniać format numerowania, wypunktowania oraz tekst dla poszczególnych elementów
listy. Taki sposób prezentacji będzie niezastąpiony przy tworzeniu
różnego rodzaju raportów, sprawozdań i zestawień.
Ć W I C Z E N I E
4.9
Tworzenie prostej listy wielopoziomowej
Przyjrzyj się liście wielopoziomowej, którą zamieściliśmy na rysunku 4.9. Pomimo jej stosunkowo złożonej, na pierwszy rzut oka,
struktury utworzenie takiej listy przy użyciu Worda nie powinno
sprawić Ci większych problemów. Aby się o tym przekonać, wykonaj
polecenia zamieszczone poniżej (rysunek 4.10).
Rysunek 4.9. Przykładowa lista wielopoziomowa (hierarchiczna)
113
1. Ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz wstawić listę
wielopoziomową, a następnie przejdź na kartę Narzędzia
główne, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając
2. W grupie poleceń Akapit odszukaj i rozwiń galerię Lista
wielopoziomowa.
3. Wybierz z galerii żądany rodzaj listy wielopoziomowej.
4. Word wygeneruje pierwszy punkt Twojej listy. Wpisz treść:
Procesory i naciśnij klawisz Enter.
Rysunek 4.10. Tworzenie listy wielopoziomowej
5. Word wygenerował drugi punkt. Teraz, aby przesunąć się
w hierarchii listy na niższy poziom, naciśnij klawisz Tab
Zwiększ wcięcie. Word zmieni numerację
lub kliknij ikonę
punktu na 1.1. Wpisz treść punktu: Intel. Naciśnij klawisz Enter.
6. Otrzymałeś punkt 1.2. Naciśnij klawisz Tab (lub użyj ikony
Zwiększ wcięcie), aby otrzymać punkt 1.1.1. Wpisz treść punktu:
Celeron. Naciśnij klawisz Enter.
7. Otrzymałeś punkt 1.1.2. Wpisz treść punktu: Pentium. Naciśnij
klawisz Enter.
114
8. Otrzymałeś punkt 1.1.3. Aby cofnąć się o kolejny punkt
w hierarchii (czyli aby otrzymać punkt 1.2), naciśnij kombinację
Zmniejsz wcięcie.
klawiszy Shift+Tab lub kliknij ikonę
Word automatycznie wygeneruje punkt o jeden poziom wyżej
w hierarchii. Wpisz treść punktu: AMD i naciśnij klawisz Enter.
9. Jak się pewnie spodziewałeś, otrzymałeś punkt 1.3. A dalej…
Znasz już zasady. Odpowiednio modyfikując poziomy hierarchii
listy za pomocą klawiszy Tab bądź Shift+Tab (lub po prostu
używając odpowiednich ikonek ☺), dokończ wpisywanie naszej
listy. Pamiętaj, że klawisz Tab przeniesie Cię w dół hierarchii
o tyle poziomów, ile razy go naciśniesz. Analogicznie kombinacja
Shift+Tab przeniesie Cię w górę hierarchii o tyle poziomów,
ile razy ją naciśniesz.
10. Jeżeli chcesz zakończyć tworzenie listy hierarchicznej, to po prostu
po wygenerowaniu kolejnego punktu (już niepotrzebnego) naciśnij
dwukrotnie klawisz Enter. Word automatycznie zakończy edycję
listy i wrócisz do normalnego trybu pracy z dokumentem.
Jeżeli chcesz przesunąć całą listę numerowaną w prawo (zwiększając
tym samym jej odstęp od lewego marginesu strony) bądź w lewo
(zwiększając odstęp od prawego marginesu strony), nie musisz w tym
celu wykonywać żadnych skomplikowanych manewrów. Wystarczy,
że klikniesz lewym przyciskiem myszki pierwszy punkt Twojej listy
(zauważ, że poszczególne punkty zostaną zaznaczone), przytrzymasz
go i przeciągniesz wskaźnik myszki na żądane miejsce. W trakcie tej
operacji zostanie przesunięta cała lista, a poziomy numerowania nie
ulegną zmianie.
Alternatywną metodą przesunięcia całej listy jest kliknięcie lewym
przyciskiem myszki jej pierwszego punktu, a następnie skorzystanie
Zwiększ wcięcie i
z klawiszy Tab bądź Shift+Tab lub też ikon
Zmniejsz wcięcie.
Aby zmienić poziom hierarchii wybranego punktu, powinieneś ustawić
kursor gdziekolwiek w jego obrębie i skorzystać z klawiszy Tab bądź
Shift+Tab lub też ikon
Zwiększ wcięcie i
Zmniejsz wcięcie
do zmiany położenia punktu. Po wykonaniu takiej operacji Word
automatycznie przenumeruje resztę listy, tak aby kolejność punktów
się zgadzała.
5
Tworzenie tabel
Tabele. Trudno dyskutować o przydatności tego elementu
w różnego rodzaju zestawieniach, raportach i sprawozdaniach
i chyba nie ma użytkownika komputera, który choć raz nie
stanął przed koniecznością utworzenia mniej lub bardziej skomplikowanej tabeli. Microsoft Word 2010 ma bardzo rozbudowany i elastyczny
moduł tabel, który pozwala bardzo szybko tworzyć tabele — od tych
najprostszych aż do takich, od których użytkownikom edytorów tekstu
starszych generacji „włos jeży się na głowie”. Jak szybko się przekonasz, tworzenie tabel wcale nie musi być trudne, zwłaszcza jeżeli
masz do dyspozycji tak wyrafinowane narzędzie jak Word. A więc —
do dzieła!
Ć W I C Z E N I E
5.1
Tworzenie prostych tabel
Załóżmy, że chcesz utworzyć prostą, nieskomplikowaną tabelkę o rozmiarach 4 kolumny na 5 wierszy. Jak najszybciej można się do tego
zabrać?
1. Przejdź na kartę Wstawianie, klikając ją lewym przyciskiem myszki
lub naciskając kombinację klawiszy lewy Alt+V.
2. W sekcji Tabela odszukaj i naciśnij przycisk Tabela.
3. Na ekranie pojawi się menu tworzenia tabel. Wybierz polecenie
Wstaw tabelę.
4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wstawianie tabeli.
5. W polu Liczba kolumn wpisz wartość 4 (rysunek 5.1).
116
Rysunek 5.1. Tworzenie prostej tabeli
6. W polu Liczba wierszy wpisz wartość 5.
7. Naciśnij przycisk OK — Word utworzy w dokumencie tabelę
o rozmiarze 5 wierszy i 4 kolumn i tak dobierze szerokość kolumn,
aby tabela zajmowała całą szerokość strony.
8. Gotowa tabela pojawia się na ekranie, a kursor zostaje
umieszczony w lewej górnej komórce tabeli.
9. Zwróć uwagę, że na Wstążce pojawiły się dwie nowe karty:
Projektowanie i Układ, należące do kategorii Narzędzia tabel.
Obie karty będą widoczne na Wstążce tylko i wyłącznie wtedy,
kiedy ustawisz kursor w obrębie dowolnej tabeli. W kolejnych
sekcjach będziemy szczegółowo omawiać polecenia dostępne
na tych kartach.
Ć W I C Z E N I E
5.2
Zastosowanie szablonów tabel
Microsoft Word 2010 ma bibliotekę gotowych do użycia wzorów tabel,
wypełnionych przykładowymi danymi, które można umieścić w dokumencie kilkoma kliknięciami myszy. Aby się o tym przekonać, wykonaj
poniższe polecenia:
Rozdział 5. • Tworzenie tabel
117
Jak widać, wstawianie tabeli jest operacją zupełnie prostą. Polecenie Wstaw
tabelę jest szczególnie użyteczne przy tworzeniu dużych tabel o klasycznym
układzie (zwykły podział wiersze – kolumny). Okno opcji tabeli zawiera
kilka bardzo użytecznych funkcji, które już na etapie tworzenia pozwolą
Ci dopasować tabelę do swoich potrzeb:
Stała szerokość kolumn — wybierz tę opcję, jeżeli chcesz, aby kolumny
miały zawsze określony rozmiar. Wpisz lub kliknij pożądaną szerokość
kolumny. Aby kolumny wstawiane między marginesy dokumentu miały
jednakowy rozmiar, wybierz opcję Auto.
Autodopasowanie do zawartości — powoduje automatyczne
dopasowanie szerokości kolumn w tabeli do ilości wpisywanego
przez Ciebie tekstu.
Autodopasowanie do okna — powoduje automatyczne dopasowanie
rozmiaru tabeli do okna wyświetlanego przez przeglądarkę sieci Web.
Zapamiętaj rozmiary nowych tabel — powoduje zapamiętanie aktualnej
liczby kolumn i wierszy oraz ustawień opcji autodopasowania, traktując
te parametry jako ustawienia domyślne podczas tworzenia nowych tabel.
Pamiętaj, że w komórkach tabeli obowiązują te same zasady nadawania
atrybutów oraz wyrównywania marginesów tekstu co przy normalnej edycji
dokumentu.
Szybkie tabele.
4. Na ekranie pojawi się lista wbudowanych tabel. Wybierz z listy
interesującą Cię pozycję i kliknij ją lewym przyciskiem myszki.
Word wstawi gotową, sformatowaną tabelę do dokumentu.
Aby szybko wyświetlić na ekranie listę szablonów tabel, możesz nacisnąć
sekwencję klawiszy lewy Alt, V, 4, T.
Ć W I C Z E N I E
5.3
Szybkie wstawianie prostych tabel
Jeżeli chcesz szybko wstawić tabelę, możesz również skorzystać z prostego mechanizmu, który świetnie nadaje się do szybkiego wstawiania
niezbyt dużych tabel o prostym układzie (maksymalnie 10 kolumn
na 8 wierszy) i automatycznie dobieranej szerokości kolumn. Jak tego
dokonać? Spójrz poniżej (rysunek 5.2):
118
Rysunek 5.2. Zastosowanie szablonów tabel
2. W sekcji Tabela odszukaj i naciśnij przycisk Tabela (rysunek 5.3).
Rysunek 5.3. Szybkie wstawianie prostych tabel
3. Na ekranie pojawi się menu tworzenia tabel. W jego górnej części
znajdziesz raster Wstawianie tabeli. Przeciągnij po nim myszką
119
(bez naciskania żadnego klawisza), zaznaczając odpowiednią
liczbę wierszy i kolumn (maksymalnie 10×8). Zwróć uwagę,
że w miarę jak zaznaczasz kolejne wiersze i kolumny, Word
automatycznie wyświetla podgląd takiej tabeli w treści
dokumentu.
4. Po zaznaczeniu kliknij lewym przyciskiem myszki. Word wstawi
tabelę do dokumentu, a kursor zostanie umieszczony w jej lewej
górnej komórce.
Ć W I C Z E N I E
5.4
Zaznaczanie poszczególnych elementów tabeli
Poszczególne elementy, z których składa się tabela (komórki, wiersze,
kolumny), mogą być szybko i wygodnie zaznaczane przy użyciu myszy. Aby się o tym przekonać, po prostu wykonaj poniższe polecenia.
1. Aby zaznaczyć komórkę, kliknij lewym przyciskiem myszy
w pobliżu lewej krawędzi komórki — zwróć uwagę na zmianę
kształtu wskaźnika myszy (rysunek 5.4).
Rysunek 5.4. Zaznaczanie pojedynczej komórki tabeli
2. Aby zaznaczyć wiersz tabeli, kliknij lewym przyciskiem myszy
w pobliżu lewej krawędzi tabeli na wysokości wiersza, który
chcesz zaznaczyć (rysunek 5.5).
Rysunek 5.5. Zaznaczanie wiersza tabeli
3. Aby zaznaczyć kolumnę tabeli, kliknij lewym przyciskiem myszy
w pobliżu górnej krawędzi wybranej kolumny; zwróć uwagę,
że wskaźnik myszy przybiera kształt małej czarnej strzałki
skierowanej w dół (rysunek 5.6).
120
Rysunek 5.6. Zaznaczanie kolumny tabeli
4. Aby zaznaczyć kilka kolejnych elementów tabeli (komórek,
wierszy, kolumn), zaznacz pierwszy z nich, a następnie
trzymając wciśnięty lewy przycisk myszy, przeciągnij mysz
aż do zaznaczenia żądanego obszaru (rysunki 5.7, 5.8, 5.9).
Rysunek 5.7. Zaznaczanie obszaru komórek tabeli
Rysunek 5.8. Zaznaczanie kilku kolumn tabeli
Rysunek 5.9. Zaznaczanie kilku wierszy tabeli
5. Aby zaznaczyć kilka różnych, niezależnych elementów tabeli,
zaznacz pierwszy z nich, następnie wciśnij i przytrzymaj
klawisz Ctrl, a przy użyciu myszy zaznacz następne elementy
(rysunek 5.10).
Rysunek 5.10. Zaznaczanie niezależnych elementów tabeli
6. Aby zaznaczyć całą tabelę, kliknij na uchwycie przenoszenia
tabeli znajdującym się nieco powyżej lewego górnego narożnika
tabeli (rysunek 5.11).
121
Rysunek 5.11. Zaznaczanie całej tabeli
Ć W I C Z E N I E
5.5
Zaznaczanie elementów tabeli przy użyciu Wstążki
Jeżeli nie lubisz zaznaczać, posługując się myszką, to do zaznaczania
elementów tabeli możesz użyć poleceń Wstążki. Aby tego dokonać:
1. Ustaw kursor w wybranej komórce tabeli (rysunek 5.12).
2. Przejdź na kartę Narzędzia tabel/Układ.
3. W grupie poleceń Tabela odszukaj i naciśnij przycisk Zaznacz.
Rysunek 5.12. Zaznaczanie elementów tabeli przy użyciu Wstążki
4. Z menu wybierz element, który chcesz zaznaczyć.
Jeżeli chcesz szybko zaznaczyć wybrany element tabeli, to po ustawieniu
kursora w wybranej komórce naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U,
K, a następnie literę odpowiadającą elementowi, który chcesz zaznaczyć:
A — komórka, K — kolumna, W — wiersz lub T — tabela. Można
i tak, ale chyba zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest po prostu
użycie do tego celu myszy…
122
Ć W I C Z E N I E
5.6
Zmiana rozmiarów wierszy i kolumn w tabeli
Aby zmienić rozmiary wiersza (kolumny) edytowanej tabeli, powinieneś wykonać poniższe polecenia:
1. Umieść kursor w dowolnej komórce edytowanej tabeli.
2. Ustaw wskaźnik myszki na linii dzielącej kolumny lub wiersze
— jego kształt zmieni się na podwójną czarną strzałkę (rysunki
5.13, 5.14).
Rysunek 5.13. Zmiana szerokości kolumny
Rysunek. 5.14. Zmiana wysokości wiersza
3. Wciśnij i przytrzymaj lewy klawisz myszki, a następnie przeciągnij
krawędź kolumny (wiersza) aż do uzyskania żądanej szerokości
(wysokości).
4. W opisany sposób zmodyfikuj szerokości (wysokości) pozostałych
kolumn (wierszy).
Podczas modyfikacji szerokości kolumn przy użyciu myszki powinieneś
upewnić się, że nie są zaznaczone jakieś komórki tabeli — jeżeli tak,
to zmiana szerokości będzie dotyczyła tylko zaznaczonych komórek,
a prawdopodobnie nie jest to efekt, o który Ci chodzi…
Ć W I C Z E N I E
5.7
Zmiana szerokości kolumn tabeli przy użyciu linijki
Wbrew pozorom linijka jest całkiem wygodnym narzędziem pozwalającym na modyfikację szerokości kolumn edytowanej tabeli. Aby się
o tym przekonać, wykonaj poniższe polecenia (rysunek 5.15):
1. Ustaw kursor w dowolnej komórce tabeli.
123
Rysunek 5.15. Zmiana szerokości kolumn tabeli przy użyciu linijki
2. Jeżeli linijka nie jest widoczna, to przywołaj ją na ekran
(np. klikając ikonę Linijka zlokalizowaną nad górną strzałką
suwaka przewijania pionowego).
3. Za pomocą myszki „złap” na linijce znacznik odpowiadający
kolumnie, której szerokość chcesz zmodyfikować, i przeciągnij
go do uzyskania żądanego rozmiaru — zwróć uwagę, że podczas
tej operacji wskaźnik myszki przybiera kształt czarnej,
dwustronnej strzałki.
4. W analogiczny sposób możesz modyfikować wysokość wierszy.
Złap na linijce pionowej znacznik wysokości danego wiersza
i przesuń go tak, aby uzyskać żądany efekt.
Zauważ, że jeżeli zmieniasz szerokość kolumny, korzystając z linijki,
Word odpowiednio zmienia szerokość całej tabeli. Aby tego uniknąć
(choć czasami jest to zachowanie pożądane), podczas przeciągania myszki
trzymaj wciśnięty klawisz Shift.
Ręcznie modyfikując szerokość kolumn, trudno sprawić, aby były one
równe. Jeżeli jednak podczas przeciągania myszki będziesz trzymał wciśnięte
klawisze Ctrl+Shift, Word wyrówna szerokość wszystkich kolumn na prawo
od kolumny modyfikowanej — szerokość tabeli pozostanie bez zmian.
124
Ć W I C Z E N I E
5.8
Dokładne ustawianie rozmiarów tabeli
przy użyciu Linijki
Załóżmy, że chciałbyś szybko utworzyć tabelę o wymiarach 4 kolumny
na 5 wierszy, której poszczególne kolumny będą miały szerokość
odpowiednio: 1. kolumna — 2,5 cm; 2. kolumna — 3,25 cm; 3. kolumna
— 2,75 cm; 4. kolumna — 5 cm. W jaki sposób możesz tego dokonać?
Nic trudnego — po prostu powinieneś wykonać poniższe polecenia:
1. Utwórz prostą tabelę o wymiarach 4 kolumny na 5 wierszy.
2. Jeżeli linijka nie jest widoczna, to przywołaj ją na ekran
Linijka zlokalizowaną nad górną strzałką
(np. klikając ikonę
suwaka przewijania pionowego).
3. Ustaw kursor w dowolnej komórce tabeli, następnie wciśnij
i przytrzymaj klawisz lewyAlt i za pomocą myszki „złap” na linijce
znacznik odpowiadający kolumnie, której szerokość chcesz
zmodyfikować, oraz przeciągnij go do uzyskania żądanego
rozmiaru — zauważ, że na linijce Word wyświetla szerokości
kolumn — dzięki temu możesz szybko i precyzyjnie ustawić
żądaną szerokość poszczególnych kolumn tabeli (rysunek 5.16)!
Rysunek 5.16. Dokładne ustawianie szerokości kolumn przy użyciu linijki
W identyczny sposób możesz zmieniać wysokość wierszy tabeli (oczywiście
powinieneś w tym celu posługiwać się znacznikami umieszczonymi
na linijce pionowej).
125
Ć W I C Z E N I E
5.9
Precyzyjne ustawianie rozmiarów tabeli
Opisana w poprzednim punkcie metoda jest szybka i precyzyjna — ale
mimo to w pewnych sytuacjach wymagających dużej dokładności może
się okazać niewystarczająca. Wówczas możesz skorzystać z możliwości ręcznego ustawiania szerokości poszczególnych kolumn lub
wierszy, jaką daje Ci okno właściwości tabeli. Przykładowo załóżmy, że
musisz utworzyć tabelę o wymiarach 4 kolumny na 5 wierszy, w której
poszczególne kolumny z takich czy innych przyczyn muszą mieć
dokładnie sprecyzowane wymiary: 1. kolumna — 2,77 cm; 2. kolumna
— 4,13 cm; 3. kolumna — 2,88 cm; 4. kolumna — 3,32 cm. Jak tego
dokonać? Za moment przekonasz się, że wcale nie jest to takie trudne
(rysunek 5.17).
1. Utwórz tabelę o wymiarach 4 kolumny na 5 wierszy, a następnie
ustaw kursor w dowolnej komórce pierwszej kolumny.
2. Przejdź na kartę Układ, klikając ją lewym przyciskiem myszki
lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U.
3. W grupie poleceń Tabela odszukaj i naciśnij przycisk Właściwości.
Rysunek 5.17. Precyzyjne ustawianie rozmiarów tabeli
126
4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Właściwości tabeli.
5. Przejdź na zakładkę Kolumna.
6. Zaznacz opcję Preferowana szerokość, a następnie w polu obok
wpisz wartość 2,77 cm (zakładany rozmiar pierwszej kolumny).
7. Naciśnij przycisk Następna kolumna. Word przejdzie
do ustawiania parametrów kolumny numer 2. W polu Preferowana
szerokość wpisz wartość 4,13 cm i ponownie naciśnij przycisk
Następna kolumna. W ten sam sposób zmodyfikuj szerokość
pozostałych kolumn.
8. Naciśnij przycisk OK.
Aby szybko wyświetlić na ekranie okno właściwości tabeli, ustaw kursor
w dowolnej komórce tabeli i naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U, O.
Ć W I C Z E N I E
5.10
Usuwanie tabeli
Usuwanie tabeli test bardzo prostą i nieskomplikowaną operacją. Jeżeli
chcesz usunąć tabelę z edytowanego dokumentu, powinieneś wykonać
poniższe polecenia (rysunek 5.18):
Rysunek 5.18. Usuwanie tabeli
3. W grupie poleceń Wiersze i kolumny odszukaj i naciśnij przycisk
Usuń.
127
4. Z menu wybierz polecenie Usuń tabelę.
Pamiętaj, że usunięcie tabeli jest operacją odwracalną — jeżeli omyłkowo
usuniesz tabelę z dokumentu, możesz ją bardzo szybko przywrócić,
Cofnij
naciskając kombinację klawiszy Ctrl+Z lub klikając przycisk
zlokalizowany na pasku Szybki dostęp.
Aby szybko usunąć tabelę z dokumentu, możesz ją zaznaczyć, klikając
znacznik
umieszczony w jej lewym górnym rogu, i nacisnąć kombinację
klawiszy Ctrl+X. Co prawda, w ten sposób tabela nie zostanie „usunięta”,
ale po prostu wycięta z dokumentu i umieszczona w schowku, lecz z punktu
widzenia naszego dokumentu zamierzony efekt zostanie osiągnięty.
Ć W I C Z E N I E
5.11
Usuwanie kolumn z tabeli
Aby usunąć kolumnę z tabeli, powinieneś wykonać poniższe polecenia
(rysunek 5.19):
1. Ustaw kursor w dowolnej komórce kolumny przeznaczonej
do usunięcia. Jeżeli chcesz usunąć więcej niż jedną kolumnę,
po prostu zaznacz kolumny, które chcesz usunąć.
3. W grupie poleceń Wiersze i kolumny odszukaj i naciśnij
przycisk Usuń.
4. Z menu wybierz polecenie Usuń kolumny.
Rysunek 5.19. Usuwanie kolumn z tabeli
Zamiast tego możesz również kliknąć zaznaczone kolumny prawym
przyciskiem myszy i z menu podręcznego wybrać polecenie Usuń kolumny (patrz rysunek 5.20).
128
Rysunek 5.20. Kolumny możesz usuwać za pomocą menu podręcznego
Aby szybko usunąć wybrane kolumny z tabeli, zaznacz je i po prostu
naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+X.
Ć W I C Z E N I E
5.12
Usuwanie wierszy z tabeli
Aby usunąć wiersz z tabeli, powinieneś wykonać poniższe polecenia
(rysunek 5.21):
1. Ustaw kursor w dowolnej komórce wiersza przeznaczonego
do usunięcia. Jeżeli chcesz usunąć więcej niż jeden wiersz,
po prostu zaznacz wiersze, których chcesz się pozbyć.
3. W grupie poleceń Wiersze i kolumny odszukaj i naciśnij
przycisk Usuń.
4. Z menu wybierz polecenie Usuń wiersze.
Zamiast tego możesz również kliknąć zaznaczone wiersze prawym
przyciskiem myszy i z menu podręcznego wybrać polecenie Usuń
wiersze.
129
Rysunek 5.21. Usuwanie wierszy z tabeli
Aby szybko usunąć wybrane wiersze z tabeli, zaznacz je i po prostu naciśnij
kombinację klawiszy Ctrl+X.
Ć W I C Z E N I E
5.13
Wstawianie kolumn
Jeżeli chcesz wstawić nową kolumnę do edytowanej tabeli, powinieneś
wykonać poniższe polecenia (rysunek 5.22):
1. Ustaw kursor w dowolnej komórce kolumny, przed którą bądź
za którą chcesz wstawić nową kolumnę. Jeżeli chcesz wstawić
więcej niż jedną kolumnę naraz, po prostu zaznacz tyle kolumn,
ile chcesz wstawić.
Wstaw z lewej lub Wstaw z prawej.
Aby szybko wstawić nową kolumnę do tabeli, ustaw kursor w dowolnej
komórce kolumny, przed którą bądź za którą chcesz wstawić nową
kolumnę, lub zaznacz tyle kolumn, ile chcesz wstawić, a następnie kliknij
zaznaczony obszar prawym przyciskiem myszki i z menu podręcznego
wybierz polecenie Wstaw/Wstaw kolumny z lewej lub Wstaw/Wstaw
kolumny z prawej. Jeżeli wolisz posługiwać się klawiaturą, to aby wstawić
kolumny po lewej stronie zaznaczonego obszaru, naciśnij sekwencję klawiszy
lewy Alt, J, U, 8; aby wstawić kolumny po prawej stronie, naciśnij sekwencję
klawiszy lewy Alt, J, U, R.
130
Rysunek 5.22. Wstawianie kolumn do tabeli
Ć W I C Z E N I E
5.14
Wstawianie wierszy
Jeżeli chcesz wstawić nowy wiersz do edytowanej tabeli, powinieneś
wykonać poniższe polecenia (rysunek 5.23):
1. Ustaw kursor w dowolnej komórce wiersza, powyżej lub poniżej
którego chcesz wstawić nowy wiersz. Jeżeli chcesz wstawić więcej
niż jeden wiersz naraz, po prostu zaznacz tyle wierszy, ile chcesz
wstawić.
Wstaw powyżej lub Wstaw poniżej.
Rysunek 5.23. Wstawianie wierszy do tabeli
131
Aby szybko wstawić nowy wiersz do tabeli, ustaw kursor w dowolnej
komórce wiersza, powyżej lub poniżej którego chcesz wstawić nowy
wiersz, lub zaznacz tyle wierszy, ile chcesz wstawić, a następnie
kliknij zaznaczony obszar prawym przyciskiem myszki i z menu
podręcznego wybierz polecenie Wstaw/Wstaw wiersze powyżej
lub Wstaw/Wstaw wiersze poniżej. Jeżeli wolisz posługiwać się
klawiaturą, to aby wstawić wiersz powyżej zaznaczonego obszaru,
naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U, 6; aby wstawić wiersz
poniżej, naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U, A.
Nowe wiersze mogą być również wstawiane podczas wpisywania
danych do tabeli. W tym celu wystarczy ustawić kursor w ostatniej
komórce ostatniego wiersza na końcu znajdującego się tam tekstu
i nacisnąć klawisz Tab — Word automatycznie dołoży do tabeli jeden
wiersz. W ten sposób możesz niejako tworzyć tabelę „na bieżąco”,
w trakcie wpisywania tekstu, sukcesywnie wstawiając nowe wiersze
w miarę potrzeby.
Ć W I C Z E N I E
5.15
Łączenie wybranych komórek tabeli
Podczas tworzenia bardziej rozbudowanych tabel często stajesz przed
koniecznością połączenia (scalenia) kilku komórek, kolumn czy też
wierszy w jedną całość. Wykonanie takiej operacji nie jest trudne
i wymaga zaledwie kilku kliknięć myszą. Aby tego dokonać, wykonaj
poniższe polecenia (rysunek 5.24):
1. Zaznacz komórki, wiersze bądź kolumny, które chcesz
połączyć (scalić).
2. Przejdź na kartę Układ, klikając ją lewym przyciskiem
myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U.
3. W grupie poleceń Scalanie odszukaj i naciśnij przycisk
Scal komórki. Gotowe!
4. Jeżeli chcesz, możesz posłużyć się nieco inną metodą:
po zaznaczeniu obszaru do scalenia kliknij go prawym
przyciskiem myszki, a następnie z menu podręcznego
wybierz polecenie Scal komórki. Efekt będzie ten sam!
132
Rysunek 5.24. Łączenie wybranych komórek tabeli
W opisany wyżej sposób możesz połączyć dowolną liczbę komórek,
a nawet wszystkie komórki tabeli, tworząc jedną dużą komórkę. Możesz
również już połączone komórki znów łączyć z innymi. Jedynym
ograniczeniem, które narzuca Ci Word, jest fakt, że łączony obszar musi
być prostokątny — przykładowo scalenie obszaru przedstawionego poniżej
w jedną, dużą komórkę o nieregularnym kształcie nie jest możliwe
Rysunek 5.25. Word pozwala na łączenie tylko prostokątnych
obszarów tabeli
Ć W I C Z E N I E
5.16
Dzielenie komórek tabeli
Od czasu do czasu zapewne spotkasz się z sytuacją, w której konieczne
okaże się podzielenie komórek tabeli (niezależnie od tego, czy zostały
133
one wcześniej scalone, czy po prostu chcesz wprowadzić dodatkowe
podziały). Aby dokonać operacji podzielenia komórek tabeli, powinieneś wykonać poniższe polecenia (rysunek 5.26):
1. Zaznacz obszar tabeli, w którym chcesz dokonać podziału
komórek (może to być dowolny, prostokątny obszar komórek
— kilka wierszy, kilka kolumn bądź nawet cała tabela).
3. W grupie poleceń Scalanie odszukaj i naciśnij przycisk Podziel
komórki.
Rysunek 5.26. Dzielenie komórek tabeli
4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Dzielenie komórek.
5. W polach Liczba kolumn oraz Liczba wierszy wpisz odpowiednie
wartości odpowiadające żądanemu podziałowi tabeli (patrz uwaga
poniżej!).
6. Opcja Scal komórki przed podziałem powoduje, że Word najpierw
scala zaznaczone komórki, a następnie do całego zaznaczonego
fragmentu stosuje ustawienia podane w polach Liczba kolumn
oraz Liczba wierszy. Jeżeli chcesz szybko zmienić podział
zaznaczonego obszaru (np. zmienić obszar o wymiarach 3×3
komórki w obszar o wymiarach 5×3), powinieneś zaznaczyć
134
tę opcję. Jeżeli chcesz zastosować wartości podane w polach
Liczba kolumn oraz Liczba wierszy indywidualnie do każdej
zaznaczonej komórki, powinieneś usunąć zaznaczenie.
7. Naciśnij przycisk OK. Gotowe!
W podany powyżej sposób możesz podzielić zaznaczony obszar
na niemal dowolną liczbę kolumn. W przypadku dzielenia na wiersze
czasami możesz spotkać się z sytuacją, że Word nie pozwoli Ci uzyskać
pewnej konkretnej liczby wierszy. Nie pozostaje Ci wtedy nic innego,
jak podzielić komórki inaczej bądź skorzystać z trzeciej metody
tworzenia tabel, którą poznasz dokładniej nieco później.
Jeżeli chcesz podzielić tabelę na dwie lub więcej osobnych tabel, ustaw
kursor w wierszu, który ma być pierwszym wierszem nowej tabeli,
przejdź na kartę Układ, a następnie w grupie Scalanie odszukaj i naciśnij
przycisk Podziel tabelę.
Ć W I C Z E N I E
5.17
Przenoszenie tabeli w inne miejsce
Aby przenieść tabelę w inne miejsce edytowanego dokumentu, możesz
po prostu skorzystać ze schowka. Aby tego dokonać, zaznacz całą
tabelę, naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+X, a następnie ustaw kursor
w miejscu, w którym chcesz ją wstawić, i naciśnij kombinację klawiszy
Ctrl+V. Jeżeli jednak wolisz posługiwać się myszką, powinieneś wykonać polecenia opisane poniżej.
1. Ustaw wskaźnik myszki nad obszarem tabeli — w okolicach
jej lewego górnego narożnika pojawi się uchwyt przenoszenia
tabeli.
2. „Złap” uchwyt lewym przyciskiem myszki i przesuń tabelę
w żądane miejsce (rysunek 5.27).
Rysunek 5.27. Przenoszenie tabeli w inne miejsce dokumentu
135
Jeżeli Twoja tabela została utworzona w pierwszym wierszu pierwszej
strony i chcesz ją „obniżyć”, to ustaw kursor na początku pierwszej komórki
pierwszego wiersza, a następnie naciśnij kilka razy klawisz „strzałka w lewo”.
Niby nic się na ekranie nie dzieje (tak ma być), ale jeżeli naciśniesz teraz
klawisz Enter — tabela zacznie się przesuwać w dół strony.
Ć W I C Z E N I E
5.18
Automatyczne powielanie nagłówków tabeli
Od czasu do czasu będziesz zmuszony utworzyć bardzo dużą tabelę,
obejmującą kilka czy nawet kilkanaście stron. W takiej sytuacji zazwyczaj będziesz chciał, aby wiersz zawierający nagłówki poszczególnych kolumn był automatycznie powtarzany na kolejnych stronach.
Aby tego dokonać, powinieneś wykonać polecenia przedstawione poniżej (rysunek 5.28):
1. Zaznacz na początku tabeli wiersz lub wiersze, które stanowią
jej nagłówek i będą powielane na kolejnych stronach.
3. W grupie poleceń Dane odszukaj i naciśnij przycisk Powt.
wiersze nagł. Gotowe!
Rysunek 5.28. Powielanie nagłówków tabeli
136
Pamiętaj, że polecenie Powt. wiersze nagł. jest dostępne jedynie wtedy,
gdy jednym z zaznaczonych wierszy jest pierwszy górny wiersz tabeli.
Po wybraniu polecenia Powt. wiersze nagł. Word automatycznie będzie
powielał zaznaczony wiersz na kolejnych stronach dokumentu.
Jeżeli chcesz wyłączyć nagłówek tabeli, po prostu ponownie zaznacz
odpowiednie początkowe wiersze tabeli na pierwszej stronie i ponownie
naciśnij przycisk Powt. wiersze nagł.
W przypadku gdy chcesz poprawić treść wiersza (wierszy) automatycznie
powielanego nagłówka tabeli, pamiętaj, że możesz to zrobić tylko
i wyłącznie na początku tabeli. Na pozostałych stronach nie będziesz
mógł nawet ustawić kursora w obrębie wyświetlanego nagłówka tabeli.
Rysowanie tabel,
czyli przyjemne z pożytecznym
Wreszcie nadszedł czas na omówienie najbardziej zaawansowanej
i najwygodniejszej metody tworzenia tabel —rysowania tabeli. Metoda
ta polega na rysowaniu tabeli za pomocą narzędzia do złudzenia przypominającego ołówek. Co więcej, jeżeli masz ołówek, to masz również
i gumkę, za pomocą której możesz usuwać ze swojej tabeli zbędne
linie. Metoda ta pokazuje pazury dopiero w połączeniu z metodami
omówionymi przed chwilą. Wyobraź sobie, że masz do zrobienia nietypowo podzieloną tabelkę. Tworzysz najpierw szkielet tabeli… a następnie za pomocą myszy po prostu wrysowujesz potrzebny układ
komórek. Brzmi niemal jak bajka dla kogoś, kto projektował takie tabele
w innych, starszych edytorach — ale dość tego gadania, zobaczmy, jak
to wygląda w praktyce.
Ć W I C Z E N I E
5.19
Rysujemy tabelę — trochę praktyki
Zadanie: utwórz tabelę przedstawioną na rysunku 5.29.
Jak zapewne już sam sobie z tego zdajesz sprawę, wpadanie w panikę
nic tutaj nie pomoże. Za moment przekonasz się, że dzięki metodzie
137
Rysunek 5.29. Utworzenie tak złożonej tabeli może wydawać się trudne
rysowania tabel utworzenie takiej, jakby na to nie patrzeć, dosyć złożonej tabeli zajmie nie więcej niż… kilkadziesiąt sekund… Nie wierzysz? To po prostu wykonaj poniższe polecenia (rysunek 5.30).
Rysuj tabelę.
4. Wskaźnik myszki powinien przyjąć kształt ołówka .
Rysunek 5.30. Word pozwala na „rysowanie” złożonych tabel
5. Ustaw wskaźnik myszki w miejscu, gdzie chcesz narysować
tabelkę, wciśnij lewy przycisk myszy, przytrzymaj i przeciągnij
myszkę, aż narysujesz obrys tabeli o żądanym rozmiarze.
138
6. Zwolnij lewy przycisk myszki — Word narysuje obrys tabeli.
Teraz zacznij wrysowywać poszczególne linie dzielące komórki
tabeli (patrz rysunek 5.31). Pamiętaj, że kolejne linie musisz
prowadzić od krawędzi do krawędzi — Word nie pozwala rysować
tak, że np. do połowy tabeli ciągniesz linię prosto, a potem
skręcasz w prawo.
Rysunek 5.31.
Tworzenie tabeli
metodą rysowania
a)
b)
c)
d)
139
7. Dokończ rysowanie pozostałych linii — i gotowe! Utworzyłeś
— przepraszam — narysowałeś swoją pierwszą tabelkę! Aby
wyłączyć „ołówek”, po prostu naciśnij klawisz Esc.
Pamiętaj, aby najpierw narysować obrys tabelki, a dopiero potem linie
tworzące poszczególne komórki. Co prawda, jest możliwe dorysowanie
nowych komórek do istniejącego obrysu tabeli, ale w praktyce może to być
dość trudne i wymagać sporej wprawy. Rysując podziały komórek, prowadź
linie od krawędzi do krawędzi — Word bardzo wspomaga tę czynność,
sugerując, dokąd powinieneś dociągnąć poszczególne linie. Jeżeli coś
pójdzie nie tak, po prostu naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Z, aby wycofać
ostatnią operację (w tym przypadku rysowanie), i narysuj daną linię
jeszcze raz.
Ć W I C Z E N I E
5.20
Usuwanie błędnie wprowadzonych krawędzi
Aby zilustrować to zagadnienie, usuniemy z utworzonej w poprzednim
przykładzie tabeli kilka linii, doprowadzając ją do postaci przedstawionej na rysunku 5.32.
Rysunek 5.32.
Nowa wersja tabeli
2. Przejdź na kartę Projektowanie, klikając ją lewym przyciskiem
myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, T.
3. W grupie poleceń Rysowanie obramowań odszukaj i naciśnij
przycisk Gumka.
4. Wskaźnik myszy zmieni swój kształt na coś w rodzaju stylizowanej
„gumki” — czyli narzędzia do usuwania linii wyznaczających
podział komórek (rysunek 5.33).
140
Rysunek 5.33. Usuwanie krawędzi komórek tabeli
5. Przeciągnij gumką po liniach, które chcesz usunąć (patrz
rysunek 5.34) — pamiętaj, że komórki w tabelach Worda
muszą być prostokątne!
6. Gotowe! Aby wyłączyć gumkę, naciśnij po prostu klawisz Esc.
Pamiętaj! Wszystkie operacje wykonywane metodą „ołówek i gumka”
mają również zastosowanie przy tabelach utworzonych normalną,
„okienkową” metodą. Takie rozwiązanie pozwala na bardzo dużą
elastyczność przy tworzeniu tabel — przecież dodanie kolumny do tabeli
to nic innego jak dorysowanie „ołówkiem” pionowej linii przez całą
jej długość, usunięcie kolumny to nic innego jak „wygumowanie” linii
ją tworzącej na całej długości tabeli, a połączenie komórek to nic innego
jak „wygumowanie” linii je dzielących itd.! Zastosowania można mnożyć,
natomiast na pytanie, której konkretnie metody użyć, nie ma jednoznacznej
odpowiedzi. Masz pełną swobodę wyboru, więc po prostu, nie zważając
na nic, używaj tej metody, która jest dla Ciebie wygodniejsza!
Ć W I C Z E N I E
5.21
Tworzenie tabel metodą mieszaną
Czy w praktyce można połączyć klasyczne metody tworzenia tabel
z metodą „dorysowywania” linii podziałów komórek? Oczywiście!
Word 2010 jest tutaj bardzo elastyczny, dzięki czemu zamiast zastanawiać się, jak to zrobić, możesz po prostu skupić się na samej strukturze tworzonej tabeli.
Rysunek 5.34.
„Gumka” pozwala
na wygodne
usuwanie
niepotrzebnych
linii
a)
b)
c)
d)
e)
141
142
Aby zilustrować to zagadnienie, najpierw — używając metody klasycznej — utworzymy tabelkę o wymiarach 4 kolumny na 5 wierszy o szerokości kolumn 3 cm, a następnie, używając „ołówka i gumki”, zmodyfikujemy ją do postaci przedstawionej na rysunku 5.35:
Rysunek 5.35.
Metoda mieszana
pozwala
na szybkie
tworzenie
złożonych tabel
2. W grupie poleceń Tabela odszukaj i naciśnij przycisk Tabela.
3. Z menu wybierz polecenie Wstaw tabelę.
4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wstawianie tabeli
(rysunek 5.36).
Rysunek 5.36. Tworzenie tabeli metodą mieszaną
5. W polu Liczba kolumn wpisz wartość 4, a w polu Liczba wierszy
wpisz wartość 5. Następnie w polu Stała szerokość kolumn wpisz
wartość 3 cm.
143
6. Naciśnij przycisk OK — Word utworzy w dokumencie tabelę
o żądanych wymiarach.
7. Przejdź na kartę Projektowanie, a następnie w grupie poleceń
Rysowanie obramowań odszukaj i naciśnij przycisk Gumka.
Wskaźnik myszki powinien przybrać znany Ci już kształt
stylizowanej gumki .
8. Usuń niepotrzebne już linie podziałów komórek tabeli,
doprowadzając ją do postaci przedstawionej na rysunku 5.37:
Rysunek 5.37. Poprawiona wersja tabeli
9. Przejdź na kartę Projektowanie, a następnie w grupie poleceń
Rysowanie obramowań odszukaj i naciśnij przycisk Rysuj tabelę
(patrz rysunek 5.38). Wskaźnik myszki przybierze kształt
ołówka .
Rysunek 5.38. Grupa poleceń Rysowanie obramowań
10. Dorysuj niezbędne linie, doprowadzając tabelę do postaci
przedstawionej na początku tej sekcji. Teraz sam już chyba
przyznasz, że „ołówek” do spółki z „gumką” tworzą znakomicie
uzupełniający się tandem wygodnych narzędzi do tworzenia
i edycji tabel.
Ć W I C Z E N I E
5.22
Zmiana grubości i rodzajów krawędzi
Tworząc tabele przy użyciu Worda, masz do wyboru ponad 20 różnych
stylów linii obrysowujących, przy czym każdy rodzaj linii może występować w kilku, a nawet kilkunastu grubościach. Jak użyć wybranego
144
stylu linii do komórek tabeli? Rozwiązanie w zasadzie nasuwa się
samo — w końcu znasz już ołówek , więc chyba nic więcej nie trzeba
tutaj wyjaśniać…
Aby zilustrować to zagadnienie, postaramy się teraz doprowadzić
tabelkę z poprzedniej sekcji do postaci przedstawionej na rysunku 5.39:
Rysunek 5.39.
Przykład tabeli
o różnych
krawędziach
komórek
2. Przejdź na kartę Projektowanie.
3. W grupie poleceń Rysowanie obramowań odszukaj i rozwiń listę
Styl pióra, a następnie wybierz z niej pojedynczą, ciągłą, cienką
linię. Zwróć uwagę, że wskaźnik myszki automatycznie zmienił
kształt na ołówek (rysunek 5.40).
Rysunek 5.40. Zmiana grubości i rodzaju krawędzi komórek tabeli
4. Następnie w tej samej grupie poleceń odszukaj i rozwiń listę
Grubość pióra i wybierz grubość 2¼ punktu.
5. Ustaw wskaźnik myszki na pierwszej linii, którą chcesz pogrubić,
wciśnij i przytrzymaj lewy klawisz myszki, a następnie przeciągnij
wskaźnik po wybranej linii i zwolnij lewy klawisz. Linia została
145
pogrubiona (jak zauważyłeś, podczas rysowania Word całkiem
fajnie pomaga „trafić” myszką w linię). W ten sam sposób popraw
kolejne linie, które powinny mieć taką grubość.
6. Z listy Styl pióra wybierz potrójną, cienką, ciągłą linię i ustaw jej
grubość na ¼ punktu. Popraw dwie linie tworzące kolumny 1. i 4.
7. Zmień grubość linii na 1½ punktu i przerysuj środkową pionową
linię w tabeli. Gotowe!
Jak widzisz, za pomocą opisanej metody możesz szybko i bardzo
wygodnie zmieniać wygląd Twojej tabeli. Co więcej, dokładnie tak samo
możesz modyfikować jej układ — jeżeli przeciągniesz „ołówkiem”
po istniejącej linii, to zmienisz jej styl i grubość na aktualnie wybrane,
a jeżeli przeciągniesz „ołówkiem” w miejscu, gdzie dotychczas nie
było żadnych linii, to Word automatycznie je tam dorysuje. Każdą linię
możesz zmieniać wielokrotnie bez żadnych konsekwencji.
Jeżeli jesteś szczęśliwym posiadaczem drukarki kolorowej i postanowiłeś
utworzyć tabelę „w pełnej krasie”, zwróć uwagę na przycisk Kolor pióra,
również znajdujący się w grupie poleceń Rysowanie obramowań.
Naciśnięcie tego przycisku otwiera menu pozwalające na wybór
jednego z wielu kolorów linii. Po zmianie koloru wszystkie linie, które
narysujesz (bądź przerysujesz, jeżeli już istniały), pojawią się w nowym,
wybranym przez Ciebie kolorze.
Ć W I C Z E N I E
5.23
Zmiana koloru tła komórek tabeli
Nietrudno się domyślić, że zmiana koloru tła tabeli nie jest operacją
trudną — zresztą, czy do tej pory jakakolwiek operacja związana
z tabelami była trudna? Aby się jednak o tym przekonać, doprowadzimy naszą tabelkę do postaci przedstawionej na rysunku 5.41:
Rysunek 5.41.
Przykład komórek
tabeli z innym
kolorem tła
1. Zaznacz obszar tabeli, dla którego chcesz zmienić kolor tła
(w naszym przypadku będzie to cały pierwszy wiersz tabeli).
146
2. Przejdź na kartę Projektowanie.
3. W grupie poleceń Style tabeli odszukaj i naciśnij przycisk
Cieniowanie. Na ekranie pojawi się menu dostępnych kolorów,
z którego możesz wybrać żądany kolor tła. Zwróć uwagę, że jeżeli
przytrzymasz wskaźnik myszki przez chwilę nieruchomo nad
danym kolorem, Word automatycznie zmieni kolor zaznaczonego
obszaru tabeli, dzięki czemu możesz od razu sprawdzić, czy dany
kolor spełnia Twoje wymagania. Gotowe!
4. Jeżeli żaden z kolorów Ci nie odpowiada, możesz z menu wybrać
polecenie Więcej kolorów, które przywoła na ekran dobrze Ci już
znane okno pozwalające na wybór kolorów z pełnej palety RGB
bądź HSL.
Aby usunąć cieniowanie (kolor tła), zaznacz wybrany obszar, a następnie
z menu kolorów wybierz polecenie Brak koloru.
Ć W I C Z E N I E
5.24
Obracanie tekstu w tabeli o 90°
Aby zilustrować problem, utworzymy tabelę przedstawioną na rysunku 5.42:
Rysunek 5.42. Przykład tabeli z tekstem obróconym o 90°
1. Za pomocą jednej z poznanych metod utwórz tabelę o rozmiarach
2.
3.
4.
5.
12 kolumn na 3 wiersze.
Do poszczególnych komórek pierwszego wiersza wpisz kolejne
nazwy miesięcy.
Zaznacz pierwszy wiersz tabeli (rysunek 5.43).
Przejdź na kartę Układ, klikając ją lewym przyciskiem myszki
W grupie poleceń Wyrównanie odszukaj przycisk Kierunek tekstu,
a następnie kilka razy go naciśnij, tak aby uzyskać żądany efekt.
147
Rysunek 5.43. Obracanie tekstu w tabeli o 90°
Zwróć uwagę, że po każdym naciśnięciu wygląd przycisku się
zmienia, odzwierciedlając aktualny kierunek tekstu.
6. Jeżeli chcesz wyrównać rozmieszczenie poszczególnych nazw
umieszczonych w komórkach tabeli, odszukaj odpowiednią
grupę przycisków w grupie poleceń Wyrównanie i wybierz np.
przycisk Wyrównaj do środka w poziomie. Gotowe!
Ć W I C Z E N I E
5.25
Formatowanie tabel
W poprzednich sekcjach w zasadzie omówiliśmy już podstawowe sposoby formatowania tabeli — wiesz już, w jaki sposób utworzyć tabelę,
dobrać szerokości kolumn i wysokości wierszy, jak zmienić styl obrysu
tabeli, kolory cieniowania itd. Formatowanie tabeli poznanymi metodami może być jednak nieco czasochłonne, zwłaszcza jeżeli wielokrotnie używamy tych samych, ściśle określonych sposobów formatowania
w wielu różnych dokumentach. Microsoft Word 2010 ma bogatą bibliotekę wbudowanych stylów formatowania, które możesz zastosować
do tabeli za pomocą kilku kliknięć myszą. Aby się o tym przekonać,
wykonaj poniższe polecenia (rysunek 5.44):
1. Ustaw kursor w dowolnej komórce formatowanej tabeli.
2. Przejdź na kartę Projektowanie, klikając ją lewym przyciskiem
myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, T.
148
Rysunek 5.44. Formatowanie przy użyciu stylów tabeli
3. W grupie poleceń Style odszukaj przycisk Więcej zlokalizowany
w prawym dolnym narożniku galerii stylów. Po jego naciśnięciu
na ekranie pojawi się lista dostępnych stylów formatowania
tabeli.
4. Wybierz z listy żądany styl formatowania, klikając go lewym
przyciskiem myszki. Zwróć uwagę, że jeżeli przytrzymasz
nieruchomo wskaźnik myszy nad wybranym stylem, Word
automatycznie zaaplikuje go do tabeli, dzięki czemu będziesz
mógł ocenić, czy spełnia on Twoje wymagania. Gotowe!
6
Praca z elementami
graficznymi
Co prawda, Microsoft Word jest formalnie edytorem tekstu, ale
nie zmienia to w niczym faktu, że bardzo mocno wspiera użytkowników w zakresie wzbogacania dokumentów różnego
rodzaju elementami graficznymi. Pracując z Wordem, możemy rozróżnić dwa podstawowe rodzaje grafiki, pozwalające uatrakcyjnić tworzone dokumenty: obiekty rysunkowe (takie jak autokształty, diagramy,
krzywe, linie i obiekty typu WordArt) i obrazy (zdjęcia i grafiki czy
elementy typu ClipArt).
Zdjęcia, obrazy
i inne elementy graficzne
Jeden obraz jest wart tysiąca słów. Wstawienie odpowiednio dobranego
zdjęcia czy rysunku do edytowanego dokumentu może z pewnością
podnieść jego atrakcyjność i zwrócić uwagę użytkownika na prezentowane treści. Word 2010 pozwala nie tylko na proste wstawianie
rysunków i zdjęć, ale umożliwia również tworzenie i zarządzanie
kolekcjami zdjęć, rysunków i innych elementów graficznych, pozwala
150
skalować i modyfikować zdjęcia i obrazy, korzystać z bardzo rozbudowanej galerii efektów graficznych i umieszczać takie elementy dokładnie w takim miejscu dokumentu, w jakim najlepiej będą spełniały swoje
zadanie.
Ć W I C Z E N I E
6.1
Wstawianie elementów typu WordArt
Obiekty typu WordArt to inaczej ozdobne elementy tekstowe umieszczane w dokumencie. Wygląd takiego przykładowego elementu przedstawiono na rysunku 6.1.
Rysunek 6.1.
Przykładowy
element typu
WordArt
Aby wstawić prosty obiekt typu WordArt do dokumentu, powinieneś
wykonać polecenia opisane poniżej.
1. Przejdź na kartę Wstawianie.
2. W grupie opcji Tekst odszukaj i naciśnij przycisk WordArt.
3. Z galerii wybierz styl elementu WordArt, który chcesz wstawić
do dokumentu.
4. Na ekranie pojawi się pole tekstowe. Wpisz tekst, który będzie
treścią obiektu WordArt, i po zakończeniu kliknij lewym
przyciskiem myszy dowolne miejsce dokumentu poza obszarem
obiektu WordArt. Gotowe!
Ć W I C Z E N I E
6.2
Modyfikacja obiektów typu WordArt
Obiekt WordArt, który utworzyliśmy przed chwilą, nie jest jednak zbyt
efektowny. Jak zatem można uzyskać nieco bardziej spektakularne
efekty? Nic trudnego — aby się o tym przekonać, wykonaj polecenia
opisane poniżej (rysunek 6.2).
1. Kliknij obiekt WordArt, którego wygląd chcesz zmodyfikować.
Zwróć uwagę, że na Wstążce pojawiła się nowa grupa, Narzędzia
do rysowania, zawierająca kartę Formatowanie.
Rozdział 6. • Praca z elementami graficznymi
151
Rysunek 6.2. Wstawianie elementów typu WordArt
2. Aby zmienić styl obiektu WordArt, zaznacz odpowiedni fragment
3.
4.
5.
6.
obiektu, rozwiń listę Szybkie style i z galerii wybierz nowy styl.
Aby zmienić rodzaj wypełnienia tła obiektu WordArt, kliknij
obiekt lewym przyciskiem myszy, rozwiń galerię wypełnienia
tła i wybierz z niej odpowiedni motyw.
Jeżeli nie odpowiadają Ci podstawowe wypełnienia motywów,
kliknij opcję Inne wypełnienia motywów
Wybierz żądany motyw z dodatkowej listy (rysunek 6.3).
Aby zmienić wygląd obiektu typu WordArt, kliknij obiekt lewym
przyciskiem myszy, rozwiń galerię Efekty tekstowe i wybierz rodzaj
efektu, który chcesz zastosować. Do wyboru masz cały szereg
efektów z kategorii Cień, Odbicie, Poświata, Skos, Obrót 3-W
oraz Przekształcenie. Ponieważ ilość dostępnych efektów i ich
kombinacji jest ogromna, a wybór prosty, nie będziemy tutaj
szczegółowo opisywać poszczególnych opcji — po prostu spróbuj
poeksperymentować z różnymi ustawieniami!
152
Rysunek 6.3. Zmiana rodzaju wypełnienia tła obiektu WordArt
Ć W I C Z E N I E
6.3
Wstawianie zdjęć i obrazów
Aby wstawić wybrane zdjęcie lub obraz do edytowanego dokumentu,
powinieneś wykonać polecenia opisane poniżej.
1. Umieść punkt wstawiania (kursor) w miejscu, w którym chcesz
wstawić zdjęcie lub obraz.
2. Przejdź na kartę Wstawianie (np. naciskając kombinację klawiszy
lewy Alt+V).
3. Naciśnij przycisk Obraz, znajdujący się w grupie poleceń
Ilustracje.
4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wstawianie obrazu.
5. Odszukaj i zaznacz wybrane zdjęcie lub obraz.
6. Naciśnij przycisk Wstaw. Wybrany element graficzny zostanie
wstawiony do dokumentu.
153
Często po wstawieniu rysunku czy zdjęcia do dokumentu rozmiary takiego
elementu nie będą odpowiadały Twoim wymaganiom. Aby szybko zmienić
rozmiary kliknij taki element lewym przyciskiem myszy, a następnie „złap”
przy użyciu myszy wybrany znacznik narożnika i przeciągnij tak, aby
uzyskać żądane rozmiary elementu.
Modyfikacja zdjęć i obrazów
Wstawione do dokumentu obrazy lub zdjęcia można modyfikować,
zmieniając jasność, kontrast lub rozmycie obrazu, dodając do nich różnego rodzaju efekty graficzne, takie jak cienie, poświaty, odbicia, krawędzie wygładzone, skosy i obroty trójwymiarowe (3-W), czy też stosując szeroką gamę efektów artystycznych.
Ć W I C Z E N I E
6.4
Zmiana jasności oraz wyostrzanie i zmiękczanie
obrazu lub zdjęcia
Zapewnie nie raz miałeś okazję się przekonać, że „doskonałe” zdjęcie,
które udało Ci się wczoraj zrobić, jest zbyt jasne czy zbyt mało kontrastowe. Na szczęście takie zdjęcie nie jest stracone, a Word pozwoli
Ci je odpowiednio „podrasować”. Dzięki odpowiedniemu rozjaśnieniu
obrazu możesz zwiększyć czytelność szczegółów w prześwietlonych
lub niedoświetlonych obszarach zdjęcia, a zwiększając lub zmniejszając kontrast, możesz wpływać na to, jak wyraźne są granice przejścia
pomiędzy jasnymi i ciemnymi obszarami zdjęcia.
Aby zmienić jasność lub wyostrzyć (zmiękczyć) obraz lub zdjęcie
umieszczone w edytowanym dokumencie, powinieneś wykonać polecenia opisane poniżej (rysunek 6.4).
1. Kliknij obraz lub zdjęcie, którego jasność chcesz zmodyfikować.
2. Na Wstążce pojawi się karta Formatowanie.
3. Naciśnij przycisk Korekty, znajdujący się w grupie poleceń
Dopasowywanie.
4. Aby wyostrzyć zdjęcie lub zmienić jego jasność, wybierz z galerii
żądany poziom korekty obrazu.
154
Rysunek 6.4. Zmiana jasności oraz wyostrzanie i zmiękczanie zdjęcia
5. Jeżeli chcesz bardziej precyzyjnie zmienić poziom jasności lub
wyostrzyć zdjęcie, wybierz z galerii polecenie Opcje korekty
obrazu.
6. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Formatowanie obrazu
Rysunek 6.5.
Okno dialogowe
Formatowanie
obrazu
7. Aby zmienić ustawienia wyostrzenia obrazu, skorzystaj z opcji
i suwaków w obszarze Wyostrzanie i zmiękczanie.
8. Aby zmienić ustawienia jasności i kontrastu, skorzystaj z opcji
i suwaków w obszarze Jasność i kontrast.
9. Po zakończeniu modyfikacji naciśnij przycisk Zamknij.
155
Jeżeli ustawisz wskaźnik myszy nad dowolnie wybraną miniaturą w galerii
i przez chwilę przytrzymasz nieruchomo, Word zmieni wygląd
zaznaczonego zdjęcia tak, że będziesz mógł ocenić, jak będzie wyglądało
po wprowadzeniu wybranej poprawki.
Ć W I C Z E N I E
6.5
Dodawanie efektów graficznych
Jak już wspominaliśmy wcześniej, obrazy lub zdjęcia wstawione do
dokumentu możesz ulepszać, dodając do nich różnego rodzaju efekty
graficzne, takie jak cienie, poświaty, odbicia, krawędzie wygładzone
skosy i obroty trójwymiarowe (3-W).
Poniżej przykładowe zdjęcie po zastosowaniu kilku wybranych efektów
graficznych (rysunek 6.6).
a)
b)
c)
d)
e)
Rysunek 6.6. Efekty graficzne możesz dodawać za pomocą kilku prostych
kliknięć
Aby dodać wybrany efekt do zdjęcia, wykonaj polecenia opisane poniżej.
1. Kliknij obraz lub zdjęcie, do których chcesz dodać efekt graficzny.
3. Naciśnij przycisk Efekty obrazów znajdujące się w grupie poleceń
Style obrazu.
4. Aby wybrać jeden z predefiniowanych zestawów efektów
graficznych, rozwiń listę Ustawienie wstępne, a następnie kliknij
odpowiedni efekt. Aby dostosować ustawienia do własnych
potrzeb, wybierz z listy polecenie Opcje 3-W.
5. Aby dodać cieniowanie, rozwiń listę Cień, a następnie kliknij
odpowiedni efekt. Aby dostosować ustawienia cieniowania
do własnych potrzeb, wybierz z listy polecenie Opcje cienia.
156
6. Aby dodać lub zmienić ustawienia odbicia, rozwiń listę
Odbicie, a następnie kliknij odpowiedni efekt. Aby dostosować
ustawienia odbicia do własnych potrzeb, wybierz z listy
polecenie Opcje odbicia.
7. Aby dodać lub zmienić ustawienia poświaty, rozwiń listę
Poświata, a następnie kliknij odpowiedni efekt (rysunek 6.7).
Aby dostosować ustawienia poświaty do własnych potrzeb,
wybierz z listy polecenie Więcej kolorów z poświatą lub Opcje
poświaty.
Rysunek 6.7. Dodawanie efektów graficznych
8. Aby dodać lub zmienić ustawienia krawędzi, rozwiń listę
Wygładzone krawędzie, a następnie kliknij odpowiedni efekt.
Aby dostosować ustawienia krawędzi do własnych potrzeb,
wybierz z listy polecenie Opcje krawędzi wygładzonych.
9. Aby dodać lub zmienić ustawienia skosów obramowań,
rozwiń listę Skos, a następnie kliknij odpowiedni efekt.
Aby dostosować ustawienia skosów do własnych potrzeb,
wybierz z listy polecenie Opcje 3-W.
10. Aby zmienić ustawienia obrotów 3-W, rozwiń listę Obrót 3-W,
a następnie kliknij odpowiedni obrót. Aby dostosować
ustawienia obrotów do własnych potrzeb, wybierz z listy
polecenie Opcje obrotu 3-W.
157
Ć W I C Z E N I E
6.6
Dodawanie efektów artystycznych
Efekty artystyczne pozwalają na wzbogacenie edytowanych dokumentów obrazami lub zdjęciami, które wyglądają jak szkic, rysunek czy
malowany obraz. Word pozwala również na używanie obrazów jako
wypełnienia innych obiektów graficznych.
Na rysunku 6.8 przedstawiono przykładowe zdjęcie po zastosowaniu
kilku wybranych efektów artystycznych.
a)
b)
c)
d)
e)
Bez efektów
Ołówek
Ekran świetlny
Szkło
Fotokopia
Rysunek 6.8. Efekty artystyczne również możesz dodawać za pomocą kilku
kliknięć
Aby zastosować wybrany efekt artystyczny, wykonaj polecenia opisane poniżej.
1. Kliknij obraz lub zdjęcie, do którego chcesz zastosować wybrany
efekt artystyczny.
3. Naciśnij przycisk Efekty artystyczne, znajdujący się w grupie
opcji Dopasowywanie.
4. Wybierz z galerii żądany efekt artystyczny.
5. Aby dopasować efekt artystyczny do własnych potrzeb, wybierz
z galerii polecenie Opcje efektów artystycznych.
W tym samym czasie do obrazu lub zdjęcia możesz użyć tylko jednego
efektu artystycznego. Zastosowanie kolejnego efektu artystycznego w tym
samym czasie spowoduje usunięcie poprzednio zastosowanego efektu.
158
Aby usunąć wybrany efekt artystyczny, kliknij obraz lub zdjęcie, przejdź
na kartę Formatowanie, naciśnij przycisk Efekty artystyczne i z galerii wybierz
pierwszą opcję, Brak (patrz rysunek 6.9).
Rysunek 6.9.
Usuwanie efektów
artystycznych
Wstawianie kształtów
Kształty to zestaw małych, wstępnie zdefiniowanych rysunków wektorowych, które możesz wstawiać do dokumentu. Dodatkowo możesz
również tworzyć swoje własne kształty poprzez modyfikację istniejących bądź rysowanie od podstaw.
Ć W I C Z E N I E
6.7
Wstawianie kształtów
Aby wstawić wybrany kształt, wykonaj polecenia opisane poniżej (rysunek 6.10).
1. Przejdź na kartę Wstawianie.
2. Naciśnij przycisk Kształty, znajdujący się w grupie poleceń
Ilustracje.
3. Wybierz z galerii żądany kształt i kliknij go lewym przyciskiem
myszy.
4. Wskaźnik myszy zmieni kształt na znak +. Wciśnij i przytrzymaj
lewy przycisk myszy i „narysuj” obrys kształtu.
5. Aby zmienić rozmiary wstawionego kształtu, „złap” lewym
przyciskiem myszy wybrany uchwyt i przeciągnij tak,
aby otrzymać żądane rozmiary kształtu.
159
Rysunek 6.10. Wstawianie kształtów
Kiedy zmieniasz rozmiary kształtu, powinieneś pamiętać o kilku prostych
zasadach:
Aby środek obiektu pozostał w tym samym miejscu, podczas
przeciągania uchwytu zmiany rozmiaru, przytrzymaj wciśnięty
klawisz Ctrl.
Aby proporcje obiektu zostały podczas skalowania zachowane,
podczas przeciągania uchwytu zmiany rozmiaru przytrzymaj
wciśnięty klawisz Shift.
Aby podczas skalowania środek obiektu pozostał w tym samym
miejscu i jednocześnie aby proporcje obiektu zostały zachowane,
podczas przeciągania uchwytu zmiany rozmiaru przytrzymaj
naciśnięte klawisze Ctrl+Shift.
Jak już zapewne zdążyłeś się zorientować, Word 2010 ma bardzo rozbudowane możliwości wzbogacania dokumentów elementami graficznymi, których szczegółowe omówienie wykracza daleko poza zakres
niniejszej książki. W tym rozdziale omówiliśmy jednak kilka podstawowych metod pracy z elementami graficznymi, które z pewnością
pozwolą Ci na samodzielne odkrywanie innych możliwości, które
oferuje Word 2010.
232
|
Sztuka wojny w uwodzeniu kobiet

Word 2010 cwiczenia

Transkrypt

Podobne dokumenty

Maj jest miesiącem gdzie większośd paostw obchodzi Dzieo Matki.

Schemat podłączenia Battery Protect

bezpłatne szkolenia komputerowe

INSTRUKCJA INSTALACJI OPROGRAMOWANIA SUNBIRD 1

Rysunek dziecka a przemoc

Zadania dodatkowe Zadania klasa 1 Zadania klasa 3

Matematyka – to taka abstrakcja (refleksje o nauczaniu matematyki)

Załącznik Nr 5 TRUDNOŚCI Formy/metody/sposoby dostosowania

Ćwiczenie - MBM - Edytor tekstu Ćwiczenie polega na dodaniu do

Microsoft Office Word 2007 Kurs podstawowy