PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY GŁÓWNY INSPEKTORAT

PAŃSTWOWA INSPEKCJA PRACY
GŁÓWNY INSPEKTORAT PRACY
Działalność agencji zatrudnienia,
w tym przestrzeganie przez nie przepisów
ustawy o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy – na podstawie
wyników kontroli w latach 2008-2010
Warszawa, wrzesień 2011 r.
Aktualny stan prawny uwzględniający zmiany w przepisach
Prezentowany materiał stanowi kompleksowe opracowanie, poświęcone kontrolom
przestrzegania przez agencje zatrudnienia przepisów ustawy o promocji zatrudnienia
i instytucjach rynku pracy, przeprowadzonym przez inspektorów pracy w latach
2008 - 2010. W opracowaniu przedstawiono wyniki kontroli w agencjach zatrudnienia
oraz przyjętą przez Państwową Inspekcję Pracy metodykę ich prowadzenia,
ukierunkowaną na poprawę przestrzegania przez agencje obowiązujących przepisów.
W okresie objętym niniejszym sprawozdaniem nastąpiły liczne zmiany w ustawie
z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Z punktu
widzenia prowadzonych przez Państwową Inspekcję Pracy kontroli w agencjach
zatrudnienia, szczególne znaczenie mają dwie nowelizacje przepisów tej ustawy, które
weszły w życie odpowiednio z dniem:
−
1 lutego 2009 r. – na mocy ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie
ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o zmianie
niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r., Nr 6, poz. 33 z późn. zm.) i
−
1 lutego 2011 r. – na podstawie ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie
ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. z 2010 r. Nr 257, poz. 1725).
Pierwsza z wymienionych nowelizacji zliberalizowała przepisy dotyczące
funkcjonowania podmiotów świadczących usługi z zakresu agencji zatrudnienia,
w szczególności poprzez uproszczenie procedury uzyskiwania wpisu do rejestru
agencji. Ponadto zwiększyła ona stopień ochrony osób będących klientami agencji
zatrudnienia. Spośród dokonanych zmian istotną rolę dla postępowań kontrolnych
prowadzonych przez inspektorów pracy spełniają następujące regulacje:
•
wprowadzenie jednego certyfikatu, potwierdzającego dokonanie wpisu
do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia i uprawniającego
do świadczenia wszystkich rodzajów usług z zakresu działalności takich
agencji;
•
rezygnacja z wydawania tzw. certyfikatu wstępnego podmiotom ubiegającym
się po raz pierwszy o wpis do rejestru;
•
zniesienie
obowiązku
zwrotu
przez
agencję
zatrudnienia
certyfikatu
po wykreśleniu jej z rejestru oraz sankcji z tego tytułu;
•
umożliwienie agencjom zatrudnienia prowadzenia działalności polegającej
na kierowaniu do pracy za granicą również cudzoziemców (a nie tylko
obywateli polskich);
2
•
zastrzeżenie formy pisemnej dla umów zawieranych przez agencje
zatrudnienia z osobami kierowanymi do pracy za granicą u pracodawców
zagranicznych, a także dla umów pomiędzy agencjami zatrudnienia
i pracodawcami zagranicznymi, do których mają być kierowane osoby
do pracy za granicą;
•
uznanie za wykroczenie, zagrożone karą grzywny nie niższej niż 4000 zł
(do 5000 zł), nieprzestrzegania obowiązku zawarcia pisemnej umowy
z osobą kierowaną przez agencję do pracy za granicą u pracodawcy
zagranicznego.
Druga ze wspomnianych nowelizacji przyjmowała jako główny cel wprowadzenie
zmian służących doprecyzowaniu przepisów, które budziły wątpliwości interpretacyjne,
przysparzając trudności w ich praktycznym stosowaniu. Dokonane zmiany dotyczyły
zasad funkcjonowania agencji zatrudnienia oraz podmiotów kierujących osoby
na praktyki i staże (w tej ostatniej kwestii nastąpiło rozszerzenie kompetencji kontrolno –
nadzorczych PIP).
W myśl omawianej ustawy zmieniającej, postanowiono, że wpisu do rejestru
podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia nie wymaga m.in. działalność
w zakresie kierowania osób do podmiotów w celu nabywania umiejętności praktycznych,
w szczególności odbycia praktyki absolwenckiej, praktyki lub stażu zawodowego,
niebędących zatrudnieniem lub inną pracą zarobkową. Równocześnie jednak – celem
zapewnienia ochrony praw osób odbywających praktyki lub staże – w odniesieniu
do podmiotów kierujących osoby w celu nabywania umiejętności praktycznych nowe
przepisy ustanawiają pewne obowiązki i ograniczenia na zasadach tożsamych, jak
w przypadku agencji zatrudnienia, tzn.:
−
wprowadzają zakaz pobierania dodatkowych opłat od osób korzystających
z usług w powyższym zakresie, innych niż z tytułu faktycznych kosztów
związanych ze skierowaniem osoby na zagraniczną praktykę lub staż,
poniesionych na: dojazd i powrót osoby skierowanej, wydanie wizy, badania
lekarskie, tłumaczenia dokumentów;
−
nakładają na podmioty prowadzące taką działalność obowiązek zawarcia
pisemnej umowy z osobą kierowaną na praktykę lub staż za granicą
w podmiocie zagranicznym.
Nieprzestrzeganie ww. zasad zmieniona ustawa kwalifikuje jako wykroczenia.
Kontrolę ich przestrzegania oraz ściganie wspomnianych wykroczeń – w drodze
kierowania wniosków o ukaranie do sądu – powierzono inspektorom pracy.
3
Ponadto, uwzględniając wnioski legislacyjne naszego Urzędu, doprecyzowano
katalog podmiotów podlegających kontroli Państwowej Inspekcji Pracy, zawarty
w art. 13 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o PIP. Przepis ten wywoływał dotąd
wątpliwości, czy Inspekcja Pracy ma prawo prowadzić czynności kontrolno – nadzorcze
w stosunku do agencji zatrudnienia, które nie mają statusu pracodawcy ani
przedsiębiorcy. Chodzi tu w szczególności o stowarzyszenia, fundacje i inne podobne
organizacje (nie będące przedsiębiorcami w rozumieniu prawa), które nie zatrudniają
pracowników. Były też kontrowersje, czy inspektorzy pracy mogą kontrolować agencje,
które wprawdzie są przedsiębiorcami (jednoosobowa działalność gospodarcza, spółka
itp.), ale nie powierzają pracy osobom fizycznym, np. agencję prowadzi sam właściciel.
W
wyniku
nowelizacji
przyznano
organom
Państwowej
Inspekcji
Pracy
niekwestionowaną możliwość realizacji zadań kontrolno – nadzorczych we wszystkich
agencjach zatrudnienia, niezależnie od ich statusu prawnego.
Przychylając się do propozycji PIP, zdecydowano, że osoba, która poprzednio
dopuściła się naruszenia przepisów i z tego powodu prowadzona przez nią agencja
została wykreślona z rejestru, przez 3 lata nie będzie mogła zarejestrować nowej
agencji
zatrudnienia.
Za
przesłankę
odmowy
wpisu
do
rejestru
podmiotów
prowadzących agencje zatrudnienia uznano bowiem sytuację, gdy podmiot został
założony i jest prowadzony przez osobę fizyczną, która poprzednio dopuściła się
naruszenia przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
skutkującego wykreśleniem z rejestru podmiotu prowadzonego przez tę osobę.
Należy zaznaczyć, że Państwowa Inspekcja Pracy stale dąży do poprawy jakości
regulacji prawnych objętych zakresem jej działania. W tym celu prowadzimy stały
monitoring funkcjonowania obowiązujących przepisów oraz cyklicznie zgłaszamy na tej
podstawie wnioski legislacyjne. Na przykład w 2009 r., dokonując oceny efektywności
działania Inspekcji Pracy pod rządem nowej ustawy o PIP z 13 kwietnia 2007 r.
po dwóch latach jej funkcjonowania, w Głównym Inspektoracie Pracy opracowano
materiał pt.: „Wnioski de lege ferenda wynikające z kontroli Państwowej Inspekcji
Pracy”. Został on rozpatrzony przez sejmową Komisję do Spraw Kontroli Państwowej
w dniu 15 grudnia 2009 r., która następnie wystosowała dezyderat do Rady Ministrów
w
zakresie
możliwości
realizacji
postulatów
sformułowanych
w
powyższym
opracowaniu. Zawarte w nim propozycje obejmowały również zagadnienia dotyczące
agencji zatrudnienia.
4
Wstęp
Zadania Państwowej Inspekcji Pracy, dotyczące kontroli przestrzegania przez agencje
zatrudnienia przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
realizowane są przez właściwe organy PIP w związku z przejęciem z dniem 1 lipca
2007 r. kontroli legalności zatrudnienia od działających poprzednio w tym zakresie służb
usytuowanych w strukturze urzędów wojewódzkich. Powierzone Inspekcji Pracy
kompetencje, o których mowa w art. 10 ust. 3 lit. d, e i f ustawy o Państwowej Inspekcji
Pracy, polegają na sprawowaniu kontroli przestrzegania obowiązku:
•
dokonania
wpisu
do
rejestru
agencji
zatrudnienia
działalności,
której
prowadzenie jest uzależnione od uzyskania wpisu do tego rejestru;
•
prowadzenia
agencji
zatrudnienia
zgodnie
z
warunkami
określonymi
w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy;
•
prowadzenia działalności przez podmioty kierujące osoby w celu nabywania
umiejętności praktycznych, w szczególności odbycia praktyki absolwenckiej,
praktyki lub stażu zawodowego, niebędących zatrudnieniem lub inną pracą
zarobkową – zgodnie z warunkami określonymi w odpowiednich przepisach
ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (zadania realizowane
od 1 lutego 2011 r. – przedmiotem kontroli jest zakaz pobierania od kandydatów
niedozwolonych opłat oraz obowiązek zawierania pisemnych umów z osobami
kierowanymi na praktykę lub staż za granicą w podmiocie zagranicznym).
W celu podniesienia skuteczności działań kontrolnych PIP w zakresie legalności
zatrudnienia, z początkiem 2009 r. we wszystkich okręgowych inspektoratach pracy
zostały
utworzone
specjalistyczne
sekcje
legalności
zatrudnienia.
W
skład
wspomnianych zespołów weszli inspektorzy pracy oraz pracownicy merytoryczni,
zajmujący się głównie tą problematyką. Dodatkowo w okręgowych inspektoratach pracy
zostały wyznaczone osoby odpowiedzialne za prawidłowe i terminowe realizowanie
zadań w zakresie działalności kontrolno – nadzorczej w agencjach zatrudnienia
(koordynatorzy tematu).
Mając na względzie zalecone przez Radę Ochrony Pracy zwiększenie
skuteczności kontroli w agencjach, w 2010 r. polecono okręgowym inspektorom pracy
zintensyfikowanie działań o charakterze informacyjno – prewencyjnym i szkoleniowym,
których głównymi adresatami powinni być przedstawiciele agencji zatrudnienia
i zrzeszających je organizacji oraz osoby korzystające bądź zamierzające skorzystać
z usług takich agencji.
5
Zakres kontroli
Kontrola przestrzegania przez agencje zatrudnienia przepisów ustawy o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy obejmuje szeroki katalog badanych zagadnień,
na który składają się w szczególności:
•
dopełnienie wymogów rejestracyjnych – tj. posiadanie przez agencję
wymaganego wpisu do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia,
ewentualnie złożenie do marszałka województwa zawiadomienia o zamiarze
świadczenia usług na terytorium RP przez przedsiębiorcę zagranicznego,
posiadającego uprawnienia i prowadzącego zgodnie z prawem działalność
w
zakresie
zawodowego
pośrednictwa
pracy,
bądź
tymczasowej
pracy
doradztwa
personalnego,
na
terytorium
poradnictwa
innego
państwa
członkowskiego UE/EOG lub Szwajcarii;
•
przestrzeganie zasad prowadzenia agencji zatrudnienia – obejmujących
przede wszystkim: spełnianie przez agencję wymogów dotyczących warunków
lokalowych
i
wyposażenia
technicznego
oraz
kwalifikacji
personelu
obsługującego osoby korzystające z jej usług, przestrzeganie zakazu pobierania
dodatkowych opłat, innych niż pokrywające koszty skierowania do pracy
za granicą w zakresie: dojazdu i powrotu osoby skierowanej, wydania wizy,
badań lekarskich i tłumaczenia dokumentów; podawanie w dokumentach,
ogłoszeniach i ofertach numeru wpisu do rejestru agencji zatrudnienia, a także
oznaczanie ofert pracy do wykonywania pracy tymczasowej jako „oferty pracy
tymczasowej”;
•
stosowanie się do szczegółowych wymagań dotyczących kierowania osób
do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych – zawieranie przez
agencję zatrudnienia pisemnych umów z osobami kierowanym do pracy
za granicą, jak również z pracodawcą zagranicznym, do którego zamierza
kierować osoby; informowanie osób kierowanych do pracy u pracodawców
zagranicznych o zaliczaniu udokumentowanych okresów zatrudnienia za granicą
do stażu pracy w Polsce, w zakresie uprawnień pracowniczych;
•
przestrzeganie zakazu dyskryminacji osób, dla których agencja poszukuje
zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej – ze względu na płeć, wiek,
niepełnosprawność, rasę, religię, pochodzenie etniczne, narodowość, orientację
seksualną, przekonania polityczne i wyznanie oraz przynależność związkową;
•
dopełnienie
obowiązków
informacyjnych
marszałkowi
województwa
corocznych
–
w
informacji
kwestii
o
przedstawiania
działalności
agencji
zatrudnienia, a także informowania marszałka o zmianie danych objętych
6
wnioskiem o wpis do rejestru, o zaprzestaniu działalności, a także o zawieszeniu
albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej;
•
opłacanie składek na Fundusz Pracy – zgłaszanie do Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych wymaganych i prawdziwych danych mających wpływ na wymiar
składek na FP, opłacanie comiesięcznych składek na ten fundusz oraz
terminowość ich opłacania.
Metodyka kontroli
W ramach kontroli przestrzegania przez daną agencję zatrudnienia przepisów ustawy
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy inspektor pracy poddaje badaniu
całokształt zagadnień objętych kompetencjami PIP w tym zakresie. Jeżeli kontrolowana
agencja prowadzi działalność w zakresie kilku rodzajów usług (pośrednictwa pracy,
doradztwa personalnego, poradnictwa zawodowego lub pracy tymczasowej), w toku
kontroli są weryfikowane poszczególne zagadnienia, które odnoszą się do każdego
rodzaju działalności agencji.
Inspektorzy dokonują ustaleń na podstawie analizy dokumentów, w tym:
certyfikatów potwierdzających wpis do rejestru podmiotów prowadzących agencje
zatrudnienia, dokumentów poświadczających kwalifikacje personelu, dokumentów
dotyczących pobierania opłat od osób korzystających z usług agencji, umów
zawieranych przez agencję pośrednictwa do pracy za granicą z pracodawcami
zagranicznymi oraz z osobami kierowanymi do pracy za granicą, ogłoszeń i ofert,
rocznych informacji o działalności agencji zatrudnienia, a także informacji o zmianie
danych objętych wnioskiem o wpis do rejestru, o zaprzestaniu działalności bądź jej
zawieszeniu lub wznowieniu.
Kontrolując zagadnienie pobierania opłat przez agencję zatrudnienia – w celu
ustalenia, czy i jakie opłaty agencja pobiera – inspektorzy pracy wykorzystują również
takie środki dowodowe, jak: oświadczenie osoby reprezentującej agencję, przesłuchanie
takiej
osoby
w
charakterze
strony
czy
oświadczenia
(przesłuchania)
osób
korzystających z usług agencji.
Kontroli spełniania przez agencję wymogów w zakresie warunków lokalowych
i wyposażenia technicznego dokonuje się przez oględziny obiektów, pomieszczeń oraz
urządzeń. Agencja zatrudnienia powinna posiadać lokal przeznaczony na swoje biuro,
zapewniający
poufność
prowadzonych
rozmów,
jak
również
wyposażenie
w podstawowy sprzęt techniczny, umożliwiający prowadzenie działalności agencji
zatrudnienia.
7
W trakcie kontroli przestrzegania zakazu dyskryminacji inspektor pracy bada
treść ogłoszeń dotyczących pracy i innych dokumentów – pod kątem zamieszczania
w nich kryteriów dyskryminujących. Przy kontroli tego problemu pomocne mogą być
zeznania osoby, której agencja odmówiła poszukiwania zatrudnienia lub innej pracy
zarobkowej, ewentualnie zeznania osób obecnych w trakcie rekrutacji. Za dowód
w sprawie mogą też posłużyć dokumenty (jeżeli są dostępne), np. informacja
skierowana do osoby ubiegającej się o pracę, zawierająca przyczynę odmowy
poszukiwania dla niej zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
Kontrola obowiązku opłacania przez agencję zatrudnienia składek na Fundusz
Pracy polega na:
•
sprawdzeniu
dokumentów
i
informacji
otrzymanych
od
podmiotu
kontrolowanego (zawarte umowy o pracę i umowy cywilnoprawne, listy
obecności, listy płac, dokumenty zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego,
deklaracje rozliczeniowe ZUS, dowody wpłat składek na Fundusz Pracy),
•
weryfikacji powyższych dokumentów i informacji z informacjami uzyskanymi
przez inspektora pracy w wyniku: sprawdzenia charakteru pobytu osób
wykonujących
pracę
lub
przebywających
na
terenie
podmiotu
kontrolowanego oraz analizy złożonych przez te osoby oświadczeń
w sprawie legalności zatrudnienia bądź protokołów przesłuchań świadków.
Po stwierdzeniu przypadków naruszenia warunków prowadzenia agencji
zatrudnienia lub nieprawidłowości w zakresie opłacania składek na Fundusz Pracy,
inspektor pracy stosuje odpowiednie środki prawne, w szczególności:
•
wystąpienie do kontrolowanej agencji,
•
wniosek o ukaranie do sądu wobec osób odpowiedzialnych za ujawnione
wykroczenia.
Jednocześnie okręgowy inspektor pracy zawiadamia marszałka województwa
o naruszeniu warunków prowadzenia agencji zatrudnienia i ewentualnych zaległościach
agencji w zakresie opłacania składek na Fundusz Pracy, zaś właściwy inspektor pracy
kieruje informację o naruszeniu przepisów w zakresie opłacania tych składek do ZUS
i – w razie rażących nieprawidłowości – do starosty powiatu.
Realizacja wniosków Rady Ochrony Pracy przy Sejmie RP
W stanowisku z dnia 22 czerwca 2010 r. w sprawie sprawozdania z działalności
Państwowej Inspekcji Pracy w 2009 r. Rada Ochrony Pracy zwróciła uwagę
na powtarzalność przyczyn stanowiących źródło nieprawidłowości dotyczących
funkcjonowania agencji zatrudnienia. W treści stanowiska podkreślono przede
8
wszystkim: niewystarczającą wiedzę osób prowadzących agencje zatrudnienia,
niestaranność, której skutkiem jest brak realizacji ustawowych obowiązków, dążenie
do zwiększenia zysków agencji przez świadome niestosowanie obowiązujących
regulacji prawnych, a także niedostateczne działania prewencyjne marszałków
województw. Wobec powyższego Rada Ochrony Pracy zaleciła powiadomienie o tym
stanie Marszałka Sejmu oraz wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej.
Realizując zalecenia ROP, pismem z dnia 9 sierpnia 2010 r. Główny Inspektor
Pracy skierował do Marszałka Sejmu RP informację na temat nieprawidłowości
stwierdzonych w trakcie kontroli agencji zatrudnienia w latach 2008 - 2009.
Jednocześnie Główny Inspektor Pracy zwrócił się do Ministra Pracy i Polityki Społecznej
z prośbą o przeanalizowanie sytuacji i podjęcie ewentualnych działań w zakresie
posiadanych przez resort kompetencji, które mogłyby przyczynić się do wyeliminowania
lub zmniejszenia liczby nieprawidłowości w agencjach zatrudnienia, powstałych wskutek
przyczyn wymienionych w stanowisku ROP. Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy,
szczególnie
pożądane
byłoby
zintensyfikowanie
przedsięwzięć
o
charakterze
informacyjno – prewencyjnym, podejmowanych zarówno przez Ministerstwo Pracy
i Polityki Społecznej, jak i organy prowadzące rejestr agencji zatrudnienia (marszałków
województw), w celu zapoznania przedsiębiorców, którzy zamierzają prowadzić lub już
prowadzą agencje zatrudnienia, z ciążącymi na nich obowiązkami.
Państwowa Inspekcja Pracy zadeklarowała współdziałanie z Ministerstwem
Pracy i Polityki Społecznej w zakresie przedsięwzięć prewencyjnych, np. poprzez
organizowanie szkoleń dla przedsiębiorców prowadzących agencje zatrudnienia czy
opracowanie
i
rozpowszechnianie
materiałów
informacyjnych
dla
podmiotów
wykonujących lub mających zamiar wykonywać tego typu działalność. W udzielonej
odpowiedzi
resort
pracy
zapowiedział
intensyfikację
działań
prewencyjnych
we współpracy z PIP (np. materiały informacyjne Inspekcji byłyby zamieszczane
na ministerialnych stronach internetowych oraz rozpowszechniane do wszystkich
wojewódzkich urzędów pracy). Ponadto podkreślono doniosłość inicjatywy PIP w kwestii
organizowania przez okręgowe inspektoraty pracy szkoleń dla przedstawicieli agencji
zatrudnienia z terenu poszczególnych województw.
Mając na względzie powyższe ustalenia i wnioski wynikające ze stanowiska
ROP, do okręgowych inspektoratów pracy skierowano polecenie nawiązania ściślejszej
współpracy
w
z
szczególności
marszałkami
poprzez
województw
prowadzenie
(wojewódzkimi
wspólnych
urzędami
działań
o
pracy),
charakterze
informacyjno-prewencyjnym, w tym przede wszystkim szkoleniowym. Działalność tę
ukierunkowano zwłaszcza na poprawę jakości usług świadczonych przez agencje oraz
eliminację powtarzalnych uchybień, jak np.: nieoznaczanie ofert pracy tymczasowej,
9
niezawieranie pisemnych umów z osobami kierowanymi do pracy za granicą
i nieprawidłowe sporządzanie takich umów czy nieprzestrzeganie zasad zatrudniania
pracowników tymczasowych.
Celem zapobiegania negatywnym zjawiskom na rynku pracy z udziałem agencji
zatrudnienia,
w
Głównym
adresowana
głównie
do
Inspektoracie
osób
Pracy
korzystających
została
z
usług
opracowana
agencji
broszura
zatrudnienia,
w szczególności w zakresie pośrednictwa pracy oraz pracy tymczasowej. Zawiera ona
informacje
na
temat
przepisów
poszukujących
pracy
przy
regulujących
pomocy
agencji
prawa
i
zatrudnienia,
obowiązki
a
także
kandydatów
możliwości
dochodzenia roszczeń od nieuczciwych agencji. Wydanie publikacji zaplanowano
w ramach kampanii prewencyjnej pod hasłem: „Poznaj Swoje Prawa w Pracy”.
Dążąc do podniesienia poziomu bezpieczeństwa osób korzystających z usług
agencji zatrudnienia, w aspekcie działań kontrolnych Państwowa Inspekcja Pracy
obejmuje szczególnym nadzorem podmioty prowadzące działalność w zakresie:
•
kierowania osób do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych,
•
pracy tymczasowej – w szczególności agencje kierujące osoby do wykonywania
takiej pracy za granicą oraz zatrudniające cudzoziemców w charakterze
pracowników tymczasowych.
W ramach typowania podmiotów do kontroli ważną rolę odgrywa monitoring
mediów, w tym elektronicznych, którego podstawowym celem jest eliminowanie z rynku
pracy podmiotów świadczących usługi agencji zatrudnienia w sposób nielegalny, tj. bez
wymaganego wpisu do rejestru prowadzonego przez marszałka województwa.
Monitoring ten pozwala również na ujawnianie agencji, wobec których może zachodzić
podejrzenie przestępstwa handlu ludźmi do pracy przymusowej bądź występowania
takich nieprawidłowości, jak np. nieprzestrzeganie zakazu dyskryminacji wobec
kandydatów do pracy czy pobierania od nich niedozwolonych opłat.
Istotne znaczenie w kwestii wykluczania nielegalnych agencji zatrudnienia
ma także prowadzona przez polską Inspekcję Pracy współpraca międzynarodowa.
Główny Inspektorat Pracy pełni funkcję instytucji łącznikowej w rozumieniu dyrektywy
nr 96/71/WE z dnia 16 grudnia 1996 r., dotyczącej delegowania pracowników w ramach
świadczenia usług. Otrzymuje on od partnerów z innych państw członkowskich UE/EOG
informacje o naruszeniu prawa przez polskie podmioty kierujące pracowników
tymczasowych do danego kraju lub rekrutujące osoby na terytorium Polski celem
wykonywania pracy za granicą. Na tej podstawie przeprowadzono szereg kontroli,
w wyniku których ujawniono nielegalne agencje zatrudnienia, działające w Polsce oraz
na terenie innych państw członkowskich UE/EOG.
10
Działalność PIP dotyczy ponadto przypadków naruszeń prawa przez agencje
zatrudnienia w stosunku do osób (głównie obywateli polskich) kierowanych do pracy
w innych krajach UE/EOG, w tym wobec pracowników tymczasowych. W roku bieżącym
przeprowadzono kilka postępowań kontrolnych, mających na celu wyjaśnienie sytuacji
obywateli
polskich
skierowanych
przez
agencję
zatrudnienia
do
pracodawcy
na terytorium Holandii. W większości tych przypadków sygnały inicjujące podjęcie
współpracy międzynarodowej zostały uzyskane w wyniku monitoringu mediów
(publikacje prasowe i internetowe). Na podstawie dotychczasowych doświadczeń należy
jednakże zaznaczyć, że większość zarzutów wysuwanych przez osoby skierowane
do pracy w innych państwach UE/EOG jest związana z niedopełnieniem obowiązków
przez pracodawcę zagranicznego (np. nieprawidłowościami dotyczącymi wypłaty
świadczeń
pracowniczych,
pracy
w
godzinach
nadliczbowych
oraz
warunków
lokalowych). Za tego rodzaju uchybienia odpowiedzialny jest podmiot zagraniczny, zaś
dochodzenie ewentualnych roszczeń, co do zasady, podlega zagranicznym sądom
i organom (z czego nie zawsze zdają sobie sprawę pracownicy, którzy często uważają
za swojego pracodawcę agencję pośrednictwa pracy).
Wyniki kontroli przeprowadzonych w latach 2008 – 2010
Kontrole dotyczące działalności agencji zatrudnienia
Zgodnie z informacjami zawartymi na stronie internetowej www.kraz.praca.gov.pl
na terenie Polski działa legalnie blisko 3 tys. agencje zatrudnienia. Uwzględniając stan
na dzień 31 grudnia każdego roku, liczba agencji wpisanych w internetowym Rejestrze
Podmiotów
Prowadzących
Agencje
Zatrudnienia
(strona
obsługiwana
przez
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej) przedstawiała się następująco:
−
2008 r. – 2628 podmiotów,
−
2009 r. – 2944,
−
2010 r. – 2991.
Na przestrzeni ostatnich trzech lat (2008 – 2010) inspektorzy pracy
przeprowadzili łącznie blisko 1300 kontroli przestrzegania przez agencje zatrudnienia
przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Kontrolami tymi
objęto 1260 podmiotów świadczących usługi z zakresu agencji zatrudnienia.
Tabela 1. Dane dotyczące liczby kontroli agencji zatrudnienia w latach 2008 – 2010
Liczba kontroli
2010
2009
2008
Łącznie
427
392
470
1289
Źródło: dane PIP
11
W kontrolowanych agencjach pracowało ponad 183 tys. osób, w tym 74,9 tys.
(41%) na podstawie umów cywilnoprawnych.
Zgodnie z przyjętymi założeniami, kontrole dotyczyły głównie 2 rodzajów usług
agencji zatrudnienia, tj. pracy tymczasowej oraz pośrednictwa pracy, ze szczególnym
uwzględnieniem kierowania osób do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych.
Tabela 2. Skontrolowane agencje zatrudnienia – według rodzaju prowadzonej
działalności
Prowadzona działalność
2010
2009
2008
Łącznie
pośrednictwo pracy, w tym:
260
282
196
738
kierowanie osób do pracy za granicą
u pracodawców zagranicznych
124
146
168
438
praca tymczasowa
227
176
166
569
doradztwo personalne
83
124
145
352
poradnictwo zawodowe
52
72
69
193
Źródło: dane PIP
W analizowanym okresie, obejmującym lata 2008 - 2010, ponad 60% kontroli
przeprowadzono w podmiotach małych, zatrudniających do 9 pracowników.
Nieprawidłowości polegające na nieprzestrzeganiu zasad prowadzenia agencji
zatrudnienia lub braku wymaganego wpisu do rejestru prowadzonego przez marszałka
województwa – stwierdzono w:
−
49% agencji poddanych kontroli w 2010 r.
−
58% agencji skontrolowanych w 2009 r.
−
66% agencji objętych kontrolą w 2008 r.
Z ustaleń inspektorów wynika, że w poszczególnych latach ujawniono zbliżoną
liczbę podmiotów nielegalnie świadczących usługi z zakresu agencji zatrudnienia, tzn.
bez
wymaganego
certyfikatu
potwierdzającego
wpis
do
rejestru
podmiotów
prowadzących agencje zatrudnienia:
−
w 2008 r. dotyczyło to 19 podmiotów,
−
w 2009 r. – 18 podmiotów,
−
w 2010 r. – 19 podmiotów.
W latach 2008 - 2010 łącznie 56 podmiotów prowadziło działalność, nie
uzyskawszy
certyfikatu.
Działalność
wykonywana
przez
poszczególne
agencje
z naruszeniem obowiązku rejestracyjnego obejmowała jeden bądź kilka rodzajów usług
i dotyczyła pośrednictwa pracy, w tym kierowania osób do pracy za granicą
u pracodawców zagranicznych (27 podmiotów) oraz pracy tymczasowej (26).
12
Ponadto w 2010 r. stwierdzono 1 przypadek świadczenia usług na terytorium
Polski przez przedsiębiorcę zagranicznego, uprawnionego do prowadzenia działalności
w zakresie agencji zatrudnienia w innym państwie członkowskim UE/EOG – bez
dopełnienia obowiązku zawiadomienia marszałka województwa.
Wykres. Agencje zatrudnienia – naruszenia przepisów ujawnione w latach 2008 - 2010Age
zawieranie przez agencje zatrudnienia
pisem nej umowy z pracodawcą
zagranicznym, do którego zam ierza
kierować osoby do pracy za granicą
wymagany wpis do rejestru podmiotów
prowadzących agencje zatrudnienia
spełnianie wym ogów w zakresie
kwalifikacji personelu
spełnianie wymogów w zakresie
warunków lokalowych i wyposażenia
technicznego
3
11
9
4
5
4
4
6
9
5
5
8
9
zawieranie pisem nej umowy z osobam i
kierowanym i do pracy za granicą u
pracodawców zagranicznych
11
11
17
dopełnienie obowiązków inform acyjnych
wobec marszałka województwa
16
15
20
oznaczanie ofert pracy do wykonywania
pracy tymczasowej jako "oferty pracy
tymczasowej"
21
24
21
prawidłowa treść umowy zawieranej z
osobam i kierowanym i do pracy za granicą
u pracodawców zagranicznych
18
16
inform owanie osób kierowanych do pracy
za granicą o zaliczaniu
udokum entowanych okresów zatrudnienia
za granicą u pracodawców zagranicznych
23
25
15
prawidłowa treść umowy zawieranej przez
agencję zatrudnienia z pracodawcą
zagranicznym , do którego zamierza
kierować osoby do pracy za granicą
24
17
14
24
podawanie w dokumentach, ogłoszeniach
i ofertach num eru wpisu do rejestru
agencji zatrudnienia
2008
Źródło: dane PIP
2009
32
39
2010
% agencji naruszających przepisy
13
Przeważające uchybienie w 3-letnim okresie sprawozdawczym stanowiło
niezamieszczanie w dokumentach, ogłoszeniach i ofertach numeru wpisu
do rejestru agencji zatrudnienia. Warto jednak zaznaczyć, że w 2010 r. odnotowano
znaczący spadek odsetka agencji naruszających przepisy w tym zakresie. Łącznie
w analizowanym okresie powyższy obowiązek naruszyło 397 agencji zatrudnienia
(32% skontrolowanych).
Z roku na rok wzrasta natomiast odsetek agencji, gdzie kontrolujący stwierdzili
nieprawidłową
treść
umów
zawieranych
z
pracodawcami
zagranicznymi,
do których są kierowane osoby do pracy za granicą. W latach 2008 – 2010 inspektorzy
pracy poddali kontroli 930 takich umów i ujawnili nieprawidłowości w 170 z nich (18%).
Uchybienia te wykazano w 96 agencjach.
Jednocześnie w 100 przypadkach stwierdzono, że agencje zatrudnienia,
prowadzące
działalność
w
zakresie
kierowania
osób
do
pracy
za
granicą
u pracodawców zagranicznych, nie zawierały pisemnych umów z tymi pracodawcami.
Należy jednak zwrócić uwagę na pozytywną tendencję: w 2008 r. ujawniono 25 agencji
niezawierających takich umów, w 2009 r. – 16 agencji niestosujących się
do powyższego wymogu, natomiast w 2010 r. – problem ten dotyczył już tylko
4 kontrolowanych agencji.
Od 2008 r. znacząco wzrosła liczba stwierdzonych przypadków niezawarcia
przez agencję zatrudnienia pisemnej umowy z osobami kierowanymi do pracy
za granicą u pracodawców zagranicznych (choć liczba agencji dopuszczających się
uchybień w tym względzie z roku na rok maleje). W okresie objętym niniejszym
opracowaniem skontrolowano ponad 11,8 tys. przypadków, w których istniał obowiązek
zawarcia takich umów. Stwierdzono, że łącznie nie zostały zawarte 6572 umowy,
natomiast 1306 umów miało nieprawidłową treść. Bardzo znamienne jest, że w ciągu
3
lat
stosownych
umów
nie
otrzymała
ponad
połowa
osób,
które
za pośrednictwem agencji zatrudnienia wyjechały do pracy u pracodawców
zagranicznych. Brak zawarcia pisemnej umowy ujawniono w 58 agencjach (w 2008 r. –
31, w 2009 r. – 16, w 2010 r. – 11) , natomiast niewłaściwą treść umów – w 100
agencjach (w 2008 r. – 47, w 2009 r. – 27, w 2010 r. – 26).
W okresie poddanym analizie zmalała – aczkolwiek nadal utrzymuje się na dość
wysokim poziomie – skala naruszeń przepisów w zakresie:
−
oznaczania przez agencje zatrudnienia ofert dotyczących wykonywania pracy
tymczasowej jako „oferty pracy tymczasowej” – nieprzestrzeganie tego
obowiązku inspektorzy wykazali w przypadku 147 agencji;
−
pisemnego informowania osób kierowanych do pracy za granicą o zaliczaniu
udokumentowanych
okresów
zatrudnienia
14
za
granicą
u
pracodawców
zagranicznych do okresów pracy w RP, w zakresie uprawnień pracowniczych –
obowiązek informowania inspektorzy zbadali łącznie w odniesieniu do ponad
11,8 tys. osób, a nieprawidłowości dotyczyły blisko 7,4 tys. osób (62%),
korzystających z usług 110 agencji (liczba agencji naruszających ww. obowiązek
z każdym rokiem ulega zmniejszeniu: w 2008 r. były to 44 agencje,
w 2009 r. – 37, zaś w 2010 r. – 29).
Zdecydowanemu zmniejszeniu uległa też liczba stwierdzonych przypadków
pobierania przez agencje niedozwolonych opłat od osób, dla których agencja
poszukuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej bądź którym udziela pomocy
w wyborze odpowiedniego zawodu i miejsca zatrudnienia. W 2010 r. kontrolujący
odnotowali jedynie 5 tego typu przypadków (pobrano nielegalne opłaty w łącznej kwocie
1780 zł), podczas gdy w 2009 r. stwierdzili pobranie takich opłat aż od 203 osób
(na sumę 84 tys. zł).
Na podobnie niskim poziomie utrzymuje się na przestrzeni lat 2008 - 2010
skala wykazywanych przez inspektorów pracy nieprawidłowości w kwestii:
−
przestrzegania przez agencje zatrudnienia zakazu dyskryminacji osób, dla
których poszukują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, ze względu na płeć,
wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, pochodzenie etniczne, narodowość,
orientację seksualną, przekonania polityczne i wyznanie bądź ze względu
na przynależność związkową – 26 agencji naruszyło przepisy wobec 203 osób
(w 2008 r. – wobec 127 osób, w 2009 r. – 50, w 2010 r. – 26);
−
spełniania
wymogów
dotyczących
warunków
lokalowych
i
wyposażenia
technicznego agencji zatrudnienia – 53 agencje nie posiadały wymaganych
warunków lokalowych i (lub) wyposażenia technicznego, a w 29 przypadkach
stwierdzono inne uchybienia w tym zakresie;
−
spełniania wymogów odnoszących do kwalifikacji personelu obsługującego
osoby
korzystające
z
usług
agencji
zatrudnienia
–
spośród
2,5
tys.
sprawdzanych osób należących do personelu agencji wymaganych kwalifikacji
nie posiadało 181 osób (7%), w tym w 2008 r. – 122 osoby, w 2009 r. – 35,
w 2010 r. – 24;
−
przestrzegania obowiązku przedstawiania marszałkowi województwa corocznych
informacji o działalności agencji zatrudnienia – 28 agencji nie przedstawiło
marszałkowi takich informacji, natomiast w 113 przypadkach inspektorzy
wykazali inne nieprawidłowości w tym zakresie;
15
−
przestrzegania obowiązku informowania marszałka województwa o zmianie
danych objętych wnioskiem o wpis do rejestru lub o zaprzestaniu działalności –
ujawniono uchybienia w 82 agencjach.
W 2010 r. rozszerzono zakres kontroli prowadzonych w agencjach zatrudnienia
o badanie realizacji obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy. Skalę
ujawnionych w tej kwestii uchybień należy uznać za niepokojącą. Nieopłacenie składek
lub ich nieterminowe opłacanie stwierdzono w co trzecim podmiocie poddanym kontroli.
Składki na FP nie zostały opłacone za 3,1 tys. osób, co stanowi 19% osób objętych
kontrolą w tym zakresie. Opóźnienia w opłacaniu składek dotyczyły przeszło 10 tys.
osób (ponad połowa sprawdzanych).
Również w 2010 r. zintensyfikowano kontrole agencji pracy tymczasowej
zatrudniających cudzoziemców. Zwłaszcza w agencjach działających w branży
rolniczej ujawniono liczne przypadki powierzania nielegalnej pracy obcokrajowcom.
Dotyczyło to w szczególności: kierowania cudzoziemców do innego pracodawcy
użytkownika niż wskazany w zezwoleniu na pracę, nieprzestrzegania warunków
powierzania pracy na innym stanowisku czy zawierania mniej korzystnych dla
pracownika umów niż określone w treści zezwoleń (umów cywilnoprawnych zamiast
umów o pracę). Istotnym problemem pozostaje też rekrutacja cudzoziemców do pracy
tymczasowej na terytorium RP z naruszeniem obowiązujących przepisów. Odnosi się
to do obcokrajowców podejmujących pracę na podstawie oświadczeń pracodawców
o zamiarze zatrudnienia cudzoziemca. Stwierdzano przypadki, w których agencje pracy
tymczasowej zarejestrowały w powiatowym urzędzie pracy znaczną liczbę oświadczeń
o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcom (przede wszystkim z Ukrainy), jednak
żaden z nich nie podjął pracy w agencji bądź uczynili to tylko nieliczni.
Zastosowane środki prawne
W rezultacie 1289 kontroli agencji zatrudnienia, przeprowadzonych w latach
2008 - 2010 inspektorzy pracy skierowali wystąpienia do 1004 pracodawców
i przedsiębiorców. Wystosowano w nich ponad 4,7 tys. wniosków zobowiązujących
do usunięcia nieprawidłowości, z czego 1909 dotyczyło przestrzegania przez agencje
zatrudnienia przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Dominowały wnioski w kwestii przestrzegania przez agencje obowiązku
podawania w dokumentach, ogłoszeniach i ofertach numeru wpisu do rejestru
(19% wniosków) a także – w dalszej kolejności – wnioski dotyczące:
−
zamieszczania w ofertach pracy ogłaszanych
tymczasowej określenia „oferta pracy tymczasowej”,
16
przez
agencje pracy
−
opłacania składek na Fundusz Pracy w przewidzianym przepisami terminie,
−
pisemnego
informowania
osób
kierowanych
do
pracy
za
granicą
o przysługującym im uprawnieniu do zaliczenia udokumentowanych okresów
zatrudnienia u pracodawców zagranicznych do okresów pracy w RP,
w zakresie uprawnień pracowniczych,
−
sporządzania umów z osobami kierowanymi do pracy za granicą
u pracodawcy zagranicznego,
−
terminowego zgłaszania do ubezpieczenia społecznego osób zatrudnionych
lub wykonujących inną pracę zarobkową.
Kontrolując problematykę agencji zatrudnienia, inspektorzy pracy ujawnili
231 wykroczeń określonych w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy. W stosunku do sprawców wykroczeń inspektorzy:
−
skierowali do sądów 140 wniosków o ukaranie – w 135 przypadkach
na sprawców nałożono grzywny na łączną sumę blisko 300 tys. zł (średnia
kwota grzywny to 2177 zł), wobec 3 obwinionych orzeczono karę nagany;
−
zastosowali 29 środków oddziaływania wychowawczego na podstawie
art. 41 Kodeksu wykroczeń (pouczenie, ostrzeżenie, zwrócenie uwagi itp.);
−
w 7 przypadkach skierowali do Prokuratury zawiadomienia o podejrzeniu
popełnienia przestępstwa – dominowały sprawy dotyczące utrudniania bądź
udaremniania inspektorom pracy wykonywania czynności służbowych (5).
Realizując obowiązki określone w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy, w 444
przypadkach zawiadomiono właściwe organy władzy i organy nadzoru nad warunkami
pracy o naruszeniach przepisów w zakresie prowadzenia agencji zatrudnienia.
Dominowały powiadomienia kierowane do marszałków województw – 298 przypadków
oraz wojewódzkich urzędów pracy – 105. Poza tym w 107 przypadkach kontrole zostały
przeprowadzone na wniosek wojewódzkich urzędów pracy.
Na podstawie zawiadomień skierowanych przez inspektorów pracy z rejestru
podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia zostało wykreślonych 89 podmiotów
(przy czym niektóre decyzje pozostają nieprawomocne w związku z toczącymi się
postępowaniami odwoławczymi).
Przyczyny stwierdzonych nieprawidłowości
Nieprawidłowości ujawnione w wyniku kontroli były najczęściej spowodowane:
−
świadomym
naruszaniem
obowiązujących
przepisów,
w
szczególności
w zakresie realizacji obowiązku oznaczania ogłoszeń i ofert numerem wpisu
do rejestru lub jako „oferty pracy tymczasowej” (może to po części wynikać z obaw
17
agencji, iż ogłoszenia bądź oferty w ten sposób oznaczone wywołają mniejszy
odzew zainteresowanych);
−
dążeniem do obniżenia kosztów prowadzenia agencji, poprzez celowe
niestosowanie się do obowiązujących uregulowań, np. w kwestii zapewnienia
wyspecjalizowanej kadry do obsługi osób korzystających z usług agencji – często
obowiązki związane z działalnością agencji są powierzane jednej osobie, nie zawsze
spełniającej wymogi co do kwalifikacji;
−
niestarannością w zakresie sporządzania dokumentów, ogłoszeń i ofert oraz
składania rocznych sprawozdań do marszałka województwa, a także brakiem
wystarczająco skutecznego nadzoru wewnętrznego nad jakością pracy osób
bezpośrednio wykonujących zadania związane z funkcjonowaniem agencji;
−
trudnościami finansowymi podmiotów, wynikającymi także z nieterminowego
regulowania należności przez kontrahentów, czego skutkiem mogą być zaległości
w opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy, podatków oraz
innych należności publicznych.
Osoby reprezentujące agencje wskazywały ponadto na często nieprecyzyjne
i trudne w odbiorze przepisy ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
oraz narzucony przez nie nadmierny formalizm, zwłaszcza w zakresie dokumentacji,
którą ma obowiązek prowadzić agencja.
Pozytywnie należy ocenić zmiany przepisów wprowadzone od 1 lutego 2011 r.
ustawą z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach
rynku pracy oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta uwzględnia niektóre wnioski
legislacyjne Państwowej Inspekcji Pracy, m.in. eliminując wątpliwości dotyczące
posiadania przez naszą Instytucję uprawnień do podejmowania kontroli w agencjach
zatrudnienia nieposiadających statusu pracodawcy ani przedsiębiorcy (stowarzyszenia,
fundacje itp.) bądź takich, które nie powierzają pracy osobom fizycznym (np. gdy
agencję prowadzi sam właściciel). Ponadto z inicjatywy PIP ustanowiono zakaz
rejestrowania (przez okres 3 lat) nowych agencji zatrudnienia przez osoby fizyczne,
które poprzednio dopuściły się określonych naruszeń przepisów i z tego powodu
prowadzone przez nie agencje zostały wykreślone z rejestru.
Podsumowanie i wnioski
Biorąc pod uwagę zagadnienia badane w toku kontroli przestrzegania przez agencje
zatrudnienia przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, należy
stwierdzić, że stan praworządności w tej dziedzinie ulega stopniowej poprawie.
W szczególności udało się utrzymać trwający od kilku lat systematyczny spadek odsetka
18
kontrolowanych podmiotów, które dopuściły się naruszenia zasad prowadzenia agencji
zatrudnienia (2008 r. – 66%, 2009 r. – 58%, 2010 r. – 49%). Jednakże w pewnych
obszarach, w tym również bezpośrednio związanych z ochroną osób korzystających
z usług agencji, skala nieprawidłowości jest nadal niepokojąca (odnosi się to m.in.
do zawierania umów z osobami kierowanymi do pracy za granicą u pracodawców
zagranicznych).
W celu poprawy wyżej przedstawionego stanu za konieczne należy uznać
w szczególności:
•
kontynuację i rozwijanie działań prewencyjnych, w tym popularyzację wiedzy
poprzez opracowanie i rozpowszechnianie materiałów informacyjnych (np. ulotek,
broszur, zamieszczanie informacji na stronach internetowych itd.), a także
organizowanie szkoleń dla podmiotów prowadzących lub mających zamiar
prowadzić agencje zatrudnienia;
•
rozwijanie współdziałania Państwowej Inspekcji Pracy z właściwymi urzędami
państw UE/EOG oraz placówkami dyplomatycznymi RP, w szczególności
w zakresie eliminowania nieprawidłowości dotyczących zatrudniania polskich
pracowników tymczasowych, którzy korzystają z usług agencji kierujących ich
do pracy za granicą;
•
monitoring ogłoszeń ukazujących się w mediach pod kątem wykrywania agencji
działających
bez
wymaganych
certyfikatów,
zamieszczających
kryteria
dyskryminacyjne w ogłoszeniach lub naruszających inne zasady zawarte w ustawie
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy – jako jedna z przesłanek
typowania podmiotów do kontroli;
•
rozważenie możliwości wprowadzenia zmian legislacyjnych, mających na celu
uznanie powierzenia nielegalnej pracy cudzoziemcowi za podstawę wykreślenia
agencji zatrudnienia z rejestru.
19