Polityka konkurencji

Polityka konkurencji UE
Dr hab. Urszula Kurczewska
Po co UE polityka konkurencji?
 Polityka konkurencji należy do głównych polityk UE.
Zasadność i konieczność jej prowadzenia wiąże się z
jednym z głównych celów UE – stworzenie wspólnego
rynku.
 Polityka konkurencji – w interesie konsumentów i
dąży do zapewnienia im łatwego dostępu do dóbr i
usług oferowanych na jednolitym rynku po
maksymalnie zbliżonych cenach.
 Równocześnie wpływa korzystnie na konkurencyjność
unijnych przedsiębiorstw na rynku światowym
Wspólna polityka konkurencji UE
 Polityka konkurencji obejmuje działania dotyczące:
przedsiębiorstw działających na obszarze
rynku UE
państw członkowskich
 Prawo konkurencji obejmuje wszystkie dziedziny
gospodarki (z wyjątkiem rolnictwa i sektora węgla i
stali).
 W każdym państwie istnieje urząd, którego zadaniem jest dbanie o
przestrzeganie prawa konkurencji. W Polsce – Urząd Ochrony
Konkurencji i Konsumenta.
Sektory polityki konkurencji












Energia
Usługi finansowe
ICT
Media
Motoryzacja
Przemysł farmaceutyczny
Usługi pocztowe
Usługi świadczone w ramach wolnych zawodów
Telekomunikacja
Transport
Dobra konsumpcyjne
Sport
Zakres polityki konkurencji
(5 obszarów):
 1.Zakaz porozumień ograniczających
konkurencję
 2. Niedopuszczanie do wykorzystywania
przez przedsiębiorstwa pozycji dominującej
 3. Kontrole fuzji przedsiębiorstw
 4. Liberalizacja zmonopolizowanych
sektorów gospodarki
 5. Monitorowanie pomocy państwa
Wdrażanie polityki konkurencji , instrumenty
 szczególna rola Komisji Europejskiej.
 W niektórych przypadkach Komisja dzieli się uprawnieniami z władzami i
sądami państw członkowskich,
 W innych (takich jak np. kontrola fuzji przedsiębiorstw, monitorowanie pomocy
państwa) działa sama.
 Komisja ma prawo nakładać na firmy grzywny.
 W odniesieniu do pomocy państwa, Komisja ma prawo nakazać przedsiębiorstwu
zwrot bezprawnie uzyskanej pomocy instytucjom krajowym, które tej pomocy
udzieliły.
 Od decyzji Komisji przysługuje odwołanie do Trybunału Sprawiedliwości.
1.
Zakaz porozumień
ograniczających konkurencję
 Artykuł 81 Traktatu o WE wprowadza zakaz
porozumień ograniczających konkurencję (zakaz
karteli).
 Zakaz ten odnosi się do:
 porozumień horyzontalnych – czyli porozumień
między przedsiębiorstwami działającymi na tym samym
szczeblu produkcji, przetwarzania czy dystrybucji,
 porozumień wertykalnych – czyli porozumień między
przedsiębiorstwami na różnych szczeblach,
niekonkurującymi bezpośrednio między sobą.
W szczególności zakazane są:
 porozumienia cenowe (w odniesieniu do ceny zakupu
lub zbytu towarów i usług) oraz ustalające inne warunki
handlowe,
 porozumienia kontyngentowe (ograniczające lub
wprowadzające kontrolę nad wielkością produkcji,
zbytu, inwestycji oraz postępem technicznym),
 porozumienia o podziale rynku lub źródeł
zaopatrzenia,
 porozumienia dyskryminacyjne (dotyczące nierównego
traktowania partnerów handlowych przy
równorzędnych umowach, prowadzące do szkód
konkurencyjnych),
 porozumienia wiązane (tzn. wymuszanie na partnerach
dodatkowych zobowiązań, nie mających bezpośredniego
związku z głównym przedmiotem umowy).
Wyłączenie spod zakazu:
 - możliwość wyłączenia spod zakazu – gdy porozumienie służy
wzrostowi efektywności gospodarowania, postępowi
technologicznemu i przyniesie bezpośrednie korzyści
konsumentom (np. w postaci obniżki cen), a zarazem nie będzie
ograniczać konkurencji ponad miarę.
 Wyłączenie może mieć charakter indywidualny lub grupowy.
Komisja Europejska może zgodzić się na wyłączenie indywidualne
na wniosek stron porozumienia. Natomiast wyłączenia grupowe są
dokonywane w drodze rozporządzeń Rady oraz rozporządzeń
wykonawczych Komisji i nie wymagają notyfikacji. Wyłączenia
grupowe np. w dziedzinie licencji patentowych, badań i rozwoju
oraz know-how, porozumień franchisingowych, niektórych
porozumień dystrybucyjnych i specjalizacyjnych,
Naruszenie zakazu
 Naruszenie zakazu zawierania porozumień
ograniczających konkurencję między
przedsiębiorstwami wiąże się z różnymi
skutkami prawnymi:
 Porozumienia te stają się z mocy prawa nieważne.
 Komisja Europejska może nakazać jego natychmiastowe
zaniechanie, może też nałożyć karę pieniężną.
 Naruszenie zakazu upoważnia do występowania z roszczeniami
odszkodowawczymi.
Przykłady:
 2014 - Komisja Europejska ukarała 953 mln euro producentów łożysk do aut
osobowych i ciężarowych za zmowę kartelową. Grzywny zapłacą dwie firmy
europejskie (SKF i Schaeffler) i trzy japońskie. Ukarano jeszcze jedną firmę
japońską, ale nie zapłaci grzywny, bo ujawniła istnienie kartelu. Firmy te przez 7
lat potajemnie koordynowały swoje strategie cenowe wobec klientów z sektora
motoryzacyjnego
 2014 – KE nałożyła 114 mln euro grzywny na producentów pianki do
materaców.
 Cztery spółki Vita, Carpenter, Recticel oraz Eurofoam wytwarzające piankę
używaną w produkcji materaców, kanap i foteli samochodowych przez 5 lat
ustalały ceny ich sprzedaży, także na polskim rynku.
 KE nałożyła na nie łącznie 114 mln euro grzywny.

Przykłady:
3.
W 2006 r. KE ukarała (267 mln euro) 14 europejskich koncernów i firm
budowlanych za udział w nielegalnej zmowie cenowej.
Inicjator zawiązania kartelu – koncern Shell razem z innymi firmami
(m.in. Ballast Nedam NV) w 1994-2002 r. potajemnie ustalał ceny asfaltu
sprzedawanego wykonawcom dróg. Koncern BP zdecydował się ujawnić
wszystko, za co został objęty „amnestią” .
1.
W 2002 r. KE ukarała francuski koncern Aventis grzywną w wysokości
2,85 miliona euro za praktyki kartelowe. Należące do tego koncernu
firmy Aventis Pharma S.A. i Rhone–Poulenc Biochemie S.A. oraz
niemiecka firma Merck KgaA w 1990-1999 łamały prawo, uzgadniając
między sobą cenę jednego z półproduktów dla przemysłu
farmaceutycznego. Firma Merck zdecydowała się na współpracę z KE,
dostarczyła informacji o nielegalnych praktykach kartelowych i jako
„świadek koronny”, nie została ukarana grzywną.
2. Niedopuszczania do wykorzystywania przez
przedsiębiorstwa pozycji dominującej
 Konkurencja na rynku może zostać ograniczona na skutek
działań przedsiębiorstw, mających duży udział w rynku.
 W UE obowiązuje zakaz wszelkiego nadużywania przez jeden
podmiot gospodarczy lub grupę podmiotów pozycji
dominującej na rynku, jeśli takie działanie może negatywnie
wpływać na handel między państwami członkowskimi.
 Pozycja dominująca – sytuacja, kiedy udział jednej firmy na
rynku jest bardzo wysoki (np. powyżej 65%), a aktualni lub
potencjalni rywale tej firmy nie mają realnej możliwości
podważenia jej pozycji.
Formy nadużywania pozycji dominującej są :
 narzucanie w sposób bezpośredni lub pośredni uciążliwych cen
i dyskryminacyjnych warunków transakcji;
 ograniczanie produkcji, zbytu lub postępu technicznego,
niekorzystnych dla konsumentów;
 stosowanie zróżnicowanych warunków przy analogicznych
transakcjach z różnymi partnerami;
 uwarunkowanie kontraktów od dodatkowych zobowiązań, nie
związanych z przedmiotem transakcji.
Przykłady:
 W 2001 r. KE nałożyła grzywnę 72 mln euro na
amerykańsko-niemiecki koncern DaimlerChrysler
za nadużywanie pozycji dominującej na rynku
europejskim.
 Zabraniał członkom swojej sieci Mercedesa w Niemczech sprzedaży
samochodów poza wyznaczonym rejonem działania; zmuszał ich do pobierania
15% zaliczki od nabywców z innych krajów UE kupujących samochód w
Niemczech, mimo że nie byli do tego zobowiązani niemieccy klienci.
 Zakazywał sprzedaży mercedesów niezależnym firmom leasingowym w
Niemczech i Hiszpanii, dopóki nie znaleźli konkretnego klienta. W rezultacie
nie mogli oni wystawiać samochodów w swoich salonach. Byli więc w gorszej
sytuacji niż firmy leasingowe należące do DaimleraChryslera.
 Ograniczał możliwość promocji mercedesów w Belgii. Filia Mercedes Belgium i
inni dealerzy, nie chcąc narazić się dostawcy, musieli ograniczać rabaty do 3% w
stosunku do ceny wyznaczonej przez koncern.
 W 2004r. koncern Microsoft został ukarany przez KE
grzywną 497 mln euro za nadużywanie pozycji dominującej
na rynku komputerowych systemów operacyjnych poprzez
stosowanie sprzedaży wiązanej zakazanej unijnym prawem
konkurencji
 Microsoft naruszał przepisy o konkurencji, ponieważ jego system operacyjny Windows,
dominujący w komputerach osobistych, utrudnia korzystanie z oprogramowania
pochodzącego z innych źródeł. Chodzi przede wszystkim o zintegrowanie z systemem
Windows aplikacji Media Player, służącej do odtwarzania plików audio i video.
 Użytkownicy Windows nie mieli wyboru, zmuszeni byli do kupowania kolejnych produktów
firmy Microsoft, żeby zapewnić niezakłóconą pracę swych systemów komputerowych.
 Oprócz nałożenia kary pieniężnej, Microsoft został zobligowany do jak najszybszego
zaoferowania klientom zmienionej wersji Windows, pozbawionej aplikacji Media Player. Ma
to zwiększyć rynkowe szanse firm konkurencyjnych, w tym Sun Microsystems. Microsoft
został też zobowiązany do przedstawienia dokładnych i pełnych informacji o swym
oprogramowaniu dla serwerów, aby twórcy konku­ren­cyjnego oprogramowania mogli
zapewnić pełną współpracę ich produktów z serwerami i komputerami osobistymi Microsoftu
3. Kontrola fuzji przedsiębiorstw
 W procesie globalizacji powszechna jest tendencja do łączenia się
przedsiębiorstw. Prawo UE zakazuje nadmiernej koncentracji, która grozi
zniekształceniem swobody konkurencji.

 „Koncentracja” przedsiębiorstw – kiedy jedna firma przejmuje całkowitą
kontrolę nad drugą, gdy firma jest kontrolowana wspólnie z drugą firmą
lub też w przypadku, kiedy kilka firm łączy się, przejmuje wspólnie
kontrolę nad daną firmą lub tworzy nową.
 Przedmiotem przejęcia może być całość lub część przedsiębiorstwa , a
przejęcie kontroli może nastąpić przez nabycie akcji, nabycie majątku,
zawarcie stosownej umowy lub w inny sposób.
Procedura kontroli połączeń przedsiębiorstw
 Kontrola połączeń sprawowana przez Komisję ma
charakter dwustopniowy:
 - badanie wstępne (ewaluacji zgłoszeń) oraz badania zasadniczego
(ewaluacji fuzji).
 Procedura kończy się bezwarunkową zgodą Komisji na fuzję (taka
decyzja zapada już na etapie badania wstępnego w ok. 90 proc.
przypadków), zgodą warunkową (częstą na etapie badania
zasadniczego), albo (rzadko) - odmową.
 UE kontroluje fuzje i przejęcia, w których:
 - całkowity obrót łączących się firm przekracza 5 mld eur rocznie,
 - suma obrotów firm w UE jest wyższa od 250 mln euro,
 - całkowity obrót przypadający na UE co najmniej dwóch
zaangażowanych przedsiębiorstw wynosi więcej niż 250 mln euro,

Przejęcia – postępowania
W latach 1990-2011
4218 postępowań wszczętych
 91 pozwoleń warunkowych
 20 zakazów
 9 decyzji o nałożeniu kar finansowych
Przykłady:
 1. 2013 – zgoda KE na nabycie przez Azoty Tarnów większościowego
pakietu akcji ZA Puławy. Udział Azotów Tarnów w kapitale ZA Puławy
wzrósł do 84%.
 2. 2012 – sprzeciw KE wobec połączenia Deutsche Boerse z NYSE
Euronext ze względu na ryzyko ograniczenia konkurencji. KE zarzuciła
także, że fuzja operatorów doprowadziłaby do nadmiernej koncentracji
obrotu kontraktami terminowy, a także akcjami, tworząc sytuację bliską
monopolu. Deutsche Boerse to operator giełdy we Frankfurcie. NYSE
Euronext to amerykański właściciel giełd w Paryżu, Lizbonie, Amsterdamie
i Brukseli. DB złożyła ofertę kupna NYSE Euronext, której wartość
wyniosła 7,3 mld dolarów.
3. 2005 KE sprzeciwiła się fuzji dwóch szwedzkich producentów
samochodów ciężarowych i autobusów – Volvo i Scanii.
Po analizie projektu fuzji Komisja uznała, że nowa szwedzka firma
motoryzacyjna byłaby zbyt potężna w krajach Europy Północnej, z
czym wiąże się zagrożenie nadużywania pozycji dominującej ze
szkodą dla innych firm i konsumentów.

4. Liberalizacja zmonopolizowanych
sektorów gospodarki
 W UE nadal istnieją przedsiębiorstwa posiadające monopol w niektórych
dziedzinach. Dotyczy to usług o charakterze powszechnym: usługi
pocztowe, transport kolejowy, wysyłanie i przesyłanie energii
elektrycznej, wodociągi, telekomunikacja itp. Samo istnienie monopolu
prowadzi do wysokich cen, niskiej jakości usług oraz zapóźnienia
technologicznego.
 Z tego względu UE dąży do liberalizacji branż i sektorów.
 Istota liberalizacji – koncepcja rozdzielenia infrastruktury od działalności
komercyjnej .
 Sektory objęte liberalizacją:
 Usługi telekomunikacyjne
 Gaz
 Elektryczność
 Usługi pocztowe
 Transport kolejowy i lotniczy
Liberalizacja cd.
 Od 2004 r. zliberalizowano w ten sposób m.in. rynek usług
telekomunikacyjnych, zarówno w telefonii stacjonarnej jak i
komórkowej, rynek gazu i elektryczności, rynek lotniczy, rynek
usług pocztowych.
 Według Komisji Europejskiej nadal niewystarczający jest stopień
integracji unijnego rynku energii elektrycznej, czego przejawem są:
utrzymujące się znaczne różnice cenowe pomiędzy krajami Unii
oraz niski poziom transgranicznego handlu energią.
 Według Europejskiej Unii Przemysłu Elektroenergetycznego
(Eurelectric), potrzebne są stabilne ramy regulacyjne sprzyjające
inwestycjom w rozbudowę nie tylko nowych połączeń
transgranicznych, zwiększających ich przepustowość, ale również
nowych źródeł wytwarzania energii.
Transport kolejowy
 Od 2007 r. nastąpiła w UE pełna liberalizacja kolejowych przewozów
towarowych. Oznacza to m.in., że publiczne lub prywatne
przedsiębiorstwo transportowe, chcące użyć sieci kolejowej innego kraju
będzie mogło to zrobić pod warunkiem posiadania licencji we własnym
kraju i zgody władz kraju, przez który przejeżdża. Te władze będą zaś
mogły odmówić zgody, jeżeli przedsiębiorstwo nie spełnia europejskich
norm, przede wszystkim w dziedzinie bezpieczeństwa.
 W Polsce nie nastąpiła pełna liberalizacja rynku towarowych przewozów
kolejowych. Rozwój rynku hamują nadal skomplikowane procedury
dostępu do infrastruktury i jej zły stan techniczny.
 Systematycznie zmienia się jednak struktura rynku. Maleje udział w tym
rynku PKP Cargo na rzecz wzrostu udziału przewoźników prywatnych, co
można uznać za pozytywny trend. Do 1 czerwca 2006 r. w Polsce wydano
70 licencji na przewozy kolejowe, w tym 56 na przewóz towarów.
Prywatne firmy opanowały już ponad 18% rynku. W Niemczech taki
rezultat osiągnięto po 10 latach reform.
Polska – transport kolejowy
Stopniowa liberalizacja rynku towarowych
przewozów kolejowych w Polsce oznacza m.in.
następujące skutki:
 Wzrost konkurencji i systematyczny spadek stawek przewozowych,
zwłaszcza w stosunku do transportu ładunków masowych (od 15% do
30%).
 Wojnę cenową pomiędzy przewoźnikami.
 Trudności niektórych przewoźników z wywiązywaniem się z realizacji
kontraktów pozyskanych po niezwykle niskich cenach.
 Spadek przewozu węgla w eksporcie (w ostatnich 3-4 latach wyniósł około
30%). Dla większości przewoźników prywatnych był to podstawowy
ładunek, na którym dotychczas zarabiali. Zmiana sytuacji zmusiła ich do
rozwoju przewozów innych grup towarowych, głównie
skonteneryzowanych.
 Rozszerzenie działalności poprzez działanie na rynkach innych państw
unijnych.
 Inwestycje pozwalające na rozszerzenie usług kolejowych o usługi
logistyczne.
Liberalizacja usług pocztowych w RP
5. Monitorowanie pomocy państwa
 wszelka pomoc państwa jest niedopuszczalna, jeśli prowadzi
do wypaczenia konkurencji w handlu między krajami
członkowskimi, w wyniku uprzywilejowania niektórych
przedsiębiorstw lub wybranych dziedzin produkcji.

Ogólny zakaz pomocy dotyczy zarówno bezpośrednich
subsydiów i dotacji, nabywania udziałów w spółkach, ulg
podatkowych czy ulg w składkach na ubezpieczenie społeczne,
udzielania gwarancji, dofinansowywania oprocentowania
kredytów itd.
 Przewidziano jednak pewne wyłączenia automatyczne spod tego zakazu – np.
kiedy pomoc ma charakter socjalny i jest przyznawana indywidualnym
konsumentom lub ma na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami
żywiołowymi.

 Kraje mają obowiązek powiadamiania Komisji o każdym
zamierzonym nowym programie pomocy lub zmianie już
istniejącego, z wyjątkiem pomocy na rzecz małych i średnich
przedsiębiorstw, na szkolenia oraz pomocy o wartości nie
przekraczającej niewielkiego pułapu.
 Po otrzymaniu notyfikacji, Komisja wszczyna postępowanie zamieszczając
informację o zamierzonym systemie pomocy w Dzienniku Urzędowym
Wspólnoty Europejskiej. Daje to zainteresowanym stronom możliwość
przekazania Komisji swoich opinii. Jeśli Komisja uzna, że notyfikowana
pomoc jest sprzeczna z prawem i że nie można jej potraktować jako
wyjątek, nakazuje danemu państwu zmianę lub likwidację tej formy
pomocy. W przypadku, gdy państwo członkowskie nie zastosuje się do
decyzji Komisji, może ono zostać zaskarżone przez Komisję lub inne
państwo członkowskie przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości.
Do wyłączeń fakultatywnych, czyli wyjątków od ogólnej zasady
zabraniającej udzielania pomocy publicznej w Unii Europejskiej
kwalifikują się następujące przypadki:
 wsparcie rozwoju ekonomicznego obszarów, gdzie standard życia jest
szczególnie niski lub występuje wysoki poziom bezrobocia;
 promowanie realizacji projektów ważnych dla wspólnego interesu
europejskiego;
 ułatwianie rozwoju pewnych rodzajów działalności gospodarczej lub
pewnych obszarów, jeśli nie wpływa to negatywnie na warunki handlu
między krajami członkowskimi;
 promowanie kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego.
 wsparcie socjalne dla poszczególnych konsumentów, pod warunkiem
jednak, że nie faworyzuje się żadnego z dostawców towarów lub usług
przekazywanych potrzebującym,
 pomoc w likwidacji klęsk żywiołowych,
W niektórych przypadkach zakaz pomocy nie
dotyczy także (decyzję podejmuje Komisja
Europejska):
 pomocy w rozwoju gospodarczym regionów o nienormalnie niskim
poziomie życia lub niedostatecznym zatrudnieniu (PKB na mieszkańca
niższy o 15% od średniej krajowej, stopa bezrobocia wyższa od średniej o
10%),
 projektów o ogólnoeuropejskim znaczeniu (ochrona środowiska,
telekomunikacja, transport w skali UE) lub zapobiegających poważnym
zakłóceniom w gospodarce któregokolwiek państwa UE,
 ułatwiania rozwoju pewnych form działalności lub regionów
gospodarczych, jeżeli nie zmienia to warunków handlu w ramach UE,
 wsparcia kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego
Pomoc państwa cd.
 Pomoc państwa może mieć charakter sektorowy lub horyzontalny.
Stosunek UE do pomocy o charakterze sektorowym jest zasadniczo
negatywny, ale istnieją możliwości udzielania takiej pomocy, na podstawie
wytycznych KE, w sektorach odczuwających największe trudności
strukturalne (m.in. w przemyśle odzieżowym, włókien syntetycznych,
tekstylnym, motoryzacyjnym, stoczniowym, stalowym, górniczym). Na
podstawie specjalnych kryteriów sektorowych jest też oceniania i
kontrolowana pomoc państwa w dziedzinach objętych wspólną polityką,
takich jak: rolnictwo, rybołówstwo i transport.
Pomoc o charakterze horyzontalnym ma charakter powszechny i jest
adresowana do wszystkich przedsiębiorstw spełniających określone kryteria
lub warunki. Popularne są np. w UE różne programy pomocy dla małych i
średnich przedsiębiorstw, dla firm podejmujących inwestycje mające na celu
lepszą ochronę środowiska naturalnego, dla przedsiębiorstw inwestujących
w badania i rozwój, na rzecz ułatwienia przekwalifikowania pracowników,
a także w ramach pomocy regionalnej.
Realizacja monitoringu pomocy państwa
 W 2006 r. zarejestrowano 921 nowych spraw, a Komisja
podjęła 710 decyzji ostatecznych. W większości
przypadków Komisja zatwierdziła zgłoszone środki,
stwierdzając w:
 91 % wszystkich decyzji zgodność pomocy z zasadami pomocy
państwa; w 4 % spraw uznała, że przyznana pomoc nie spełnia
kryteriów pomocy państwa. Ponadto w przypadkach, w których
wystąpiły wątpliwości, czy dane środki pomocy są zgodne z
zasadami pomocy państwa, Komisja przeprowadziła formalne
postępowanie wyjaśniające. W wyniku tych postępowań Komisja
podjęła decyzje zatwierdzające pomoc, decyzje warunkowe lub
stwierdzające, że dany środek nie stanowi pomocy (3 % wszystkich
decyzji), a także uznała, że dana pomoc nie jest zgodna z zasadami
pomocy państwa (2 % wszystkich decyzji).
Przykłady :
 Decyzja Komisji Europejskiej dotycząca zwrot u pomocy
publicznej przez lotnisko Gdynia-Kosakowo
 Komisja Europejska wydała w 2014 nakaz zwrotu przez port lotniczy GdyniaKosakowo prawie 22 mln euro (92 mln zł) pomocy, jaką otrzymał od samorządów
Gdyni i gminy Kosakowo.
 Komisja Europejska stwierdziła, że środki publiczne przekazane przez gminy
Gdynia i Kosakowo na rzecz portu lotniczego Gdynia-Kosakowo przyznają
beneficjentowi nienależną przewagę konkurencyjną, w szczególności nad
lotniskiem w Gdańsku, co stanowi naruszenie unijnych zasad pomocy państwa.
 Komisja dodała, że zasady te nie pozwalają krajom UE na przyznawanie pomocy
na "powielanie" infrastruktury portów lotniczych, jeśli popyt na nią jest
niewystarczający.
1.
Lotnisko w Gdyni jest oddalone 25 km od lotniska w Gdańsku, a samo
lotnisko w Gdańsku jest wykorzystywane tylko w 60 % swoich
możliwości.
 W 2002 r. Komisja Europejska zaakceptowała plan
restrukturyzacji włoskich linii lotniczych Alitalia,
opiewający na 1,4 mld euro. Oprócz środków
zagwarantowanych przez rząd włoski, 38% sumy
zdecydowali się pokryć trzej prywatni inwestorzy.
 W 2001 r. włoskie linie lotnicze Alitalia zanotowały 907 mln euro strat. Po
kryzysie w branży lotniczej wywołanej atakami na World Trade Centre w
2001 r. i stratami przewoźników lotniczych, związanymi m.in. z
cztero­dniowym zamknięciem przestrzeni powietrznej USA dla
zagranicznych towarzystw lotniczych – Komisja Europejska zgodziła się na
czasowe wsparcie tej branży dotacjami państwowymi.
 Dyskusyjna wydaje się kolejna zgoda Komisji (z lipca 2004 r.) na udzielenie
pomocy publicznej (w formie rządowych gwarancji kredytowych) Alitalii
w wysokości 400 mln euro. Dzięki tym gwarancjom narodowy włoski
przewoźnik będzie mógł zaciągnąć pożyczkę oprocentowaną według
rynkowych stóp procentowych, którą będzie musiał spłacić w ciągu roku.
Ponowne wsparcie Alitalii oceniane jest jako wynik skutecznych negocjacji
rządu włoskiego z Komisją Europejską, a krytykowane przez
przewoźników brytyjskich – British Airways (BA) oraz easyJet. Uważają
oni, że pomoc dla włoskiego konkurenta wpłynie na ich pozycję na rynku
przewoź­ników lotniczych.