Informacja do pobrania

Najstarsze przypadki zakażeń HIV u ludzi
W r. 1983 opublikowano informację o prawdopodobnej infekcji HIV marynarza z Manchesteru, zmarłego w r. 1959 z
powodu zapalenia płuc wywołanego P. carinii i zakażenia CMV 1 . Późniejsze badania tych samych autorów, jak również Zhu i Ho,
nie potwierdziły jednak obecności wirusa w zachowanych w bloczkach parafinowych skrawkach tkanek tego mężczyzny 2 , 3 , 4 .
W tym samym roku pojawiły się kolejne informacje o prawdopodobnych przypadkach AIDS. Sterry i wsp. 5
przedstawili przypadek mężczyzny z Koloniii (Niemcy), homoseksualisty, skrzypka podróżującego często po Europie, u którego w
r. 1979 rozpoznano mięsaka Kaposiego, idiopatyczną pancytopenię aplastyczną oraz liczne infekcje, a który zmarł z
wykrwawienia (liczba płytek krwi w momencie zgonu wynosiła 4 000/μl).
Natomiast Bygbjerg i wsp. 6 opisali przypadek duńskiej lekarki, która w latach 1972 – 1975 pracowała w prymitywnym
wiejskim szpitalu w północnym Zairze, a przez następne 3 lata w Kinszasie. W 1976 r. wystąpiła u niej oporna na leczenie
biegunka, zmęczenie, chudnięcie, a także uogólniona limfadenopatia. Lekarka zmarła w 1977 roku, po drugim epizodzie PCP
(zapalenia płuc wywołanego Pneumocystis carinii).
Wiele uwagi poświęcono w latach osiemdziesiątych minionego stulecia norweskiemu marynarzowi i jego rodzinie.
Marynarz, urodzony w roku 1946, podróżował w latach 1961 – 1965 do Afryki Zachodniej, a później także do innych części
świata. W roku 1966 zaczął chorować, wystąpiły niecharakterystyczne bóle mięśni, stawów, plamisto-grudkowa wysypka i
uogólnione utrzymujące się powiększenie węzłów chłonnych. W następnym roku u jego żony pojawiły się nawracające infekcje, w
tym kandydoza jamy ustnej i błon śluzowych. Ich córka, urodzona w 1967 r., w drugim roku życia zaczęła chorować na poważne,
nawracające zakażenia. Wszyscy troje zmarli w 1976 roku. Obserwacje kliniczne, wyniki badań autopsyjnych i serologicznych
wskazywały na rozpoznanie AIDS 7 , 8 . Analiza genetyczna sekwencji z materiałów autopsyjnych, pochodzących od ojca i córki,
wykazały obecność HIV DNA, który okazał się należeć do wirusa HIV-1 grupy O 9 . Przeciwciała przeciwko wirusom należącym do
grupy O nie były wykrywane przez testy poszukujące przeciwciał anty-HIV I generacji, co tłumaczy, dlaczego w pierwszych
badaniach tej rodziny nie wykazano ich obecności8.
W r. 1986 pojawiło się doniesienie Nahmiasa i wsp. 10 , którzy w jednej z 1 213 zamrożonych surowic pobranych do
badań immunogenetycznych od mieszkańców różnych regionów Afryki w latach 1959 - 1982, stwierdzili obecność przeciwciał
anty-HIV. Surowica należała do mężczyzny z plemienia Bantu, mieszkającego wówczas w Leopoldville (Kongo Belgijskie),
cierpiącego na anemię sierpowatą. W r. 1998 na podstawie licznych badań filogenetycznych potwierdzono, iż jest to najstarszy
znany przypadek infekcji HIV-1 na świecie 11 .
Nie można wykluczyć, iż takie przypadki, a także wiele innych sporadycznych zachorowań, miało miejsce przed 1981
rokiem, ale większość z nich pozostała nierozpoznana z powodu braku metod diagnostycznych i znajomości objawów nowego
zespołu chorobowego.
W roku 1989 w Polskim Tygodniku Lekarskim pojawił się opis przypadku mięsaka Kaposiego, rozpoznanego u 86letniej rolniczki, u której stwierdzono także znaczne wyniszczenie (waga 34 kg) 12 . Nie podano informacji o wynikach badań
laboratoryjnych ani o ewentualnych wcześniejszych podróżach kobiety lub jej partnera seksualnego, nie wykonano testu w
kierunku obecności przeciwciał anty-HIV.
Williams G, Stretton TB, Leonard JC. AIDS in 1959? Lancet 1983;2:1126.
Bailey AS, Corbitt G. Was HIV resent in 1959? Lancet 1996;547:189.
3 Corbitt S, Muller-Trutwin MC, Vermisse P. HIV infection in Manchester, 1959. Lancet 1990;336:51.
4 Zhu T, Ho D. Was HIV present in 1959? Nature, 1995:374:303-5.
5 Sterry W, Marmor M, Kondrat S, Steigelder GK. Kaposi’s Sacoma, aplastic pancytopenia, and multiple infections in a homosexual
(Cologne, 1976). Lancet 1983,1:925-6.
6 Bygbjerg IC. AIDS in a Danish surgeone (Zaire, 1976). Lancet 1983;1:925.
7 Frøland SS, Jenum P, Lindboe CF i wsp. HIV-infection in Norwegian family before 1970. Lancet 1988;1:239-50.
8 Lindboe CF, Frøland SS, Werfing KW i wsp. Autopsy findings in three family members with a presumably acquired immunodeficiency
syndrome of unknown etiology. Acta Pathol Microbiol Immunol Scand 1986;48:117-23.
9 Jonassen TO, Stebene-Johansen K, Berg ES i wsp. Sequence analysis of HIV-1 group O from Norwegian patients infected in the 1960s.
Virology 1997;231:43-7.
10 Nahmias AJ, Weiss J, Jao X i wsp. Evidence for human infection with an HTLVIII/LAV-like virus in central Africa. Lancet 1986;1:127980.
11 Zhu T, Korber BT, Nahmias AJ, Hooper E, Sharp PM, Ho DD. An African HIV-1 sequence from 1959 and implications for the origin of
the epidemic. Nature 1998;391:594-7.
12 Grabski RS. Sarcoma idiopathicum multiplex haemorrhagicum Kaposi. Pol Tyg Lek 1989;44:611-3.
1
2
krajowe centrum ds. AIDS
2
Jest prawdopodobnym, iż także w Polsce, szczególnie w początkowym okresie epidemii AIDS, sporadyczne przypadki
objawowej infekcji HIV pozostawały nierozpoznane.
Badacze amerykańscy w roku 2003 opublikowali wyniki badań surowic zebranych w roku 1981 od zakażonych HIV
obywateli amerykańskich, na podstawie których wykazali, iż epidemia zakażeń HIV, spowodowana podtypem B wirusa,
rozpoczęła się w roku 1968 ± 1,4 roku 13 , czyli 10 lat wcześniej przed udokumentowanym najwcześniejszym przypadkiem
zakażenia w roku 1977 14 .
Dorota Rogowska-Szadkowska
wrzesień 2006r.
13 Robbins KE, Lemey P, Pybus OG i wsp. U.S. human immunodeficiency virus type 1 epidemic: date of origin, population history, and
characterization of early strains. J Virol 2003;77:6359-66.
14 Thomas PR, O’Donnel R, Williams R , Chaisson MA. HIV-infection in hetero-sexual female intravenous drug users in New York City,
1977-1980. N Engl J Med 1988;319:374.
krajowe centrum ds. AIDS