Ogólne informacje o prawach cz³owieka

Ogólne informacje o prawach człowieka: historia praw człowieka, kategorie
praw człowieka.
Jeszcze na początku XX wieku uznawanie praw człowieka leŜało w gestii
poszczególnych państw. Nie istniał Ŝaden uniwersalny i prawnie wiąŜący katalog
praw człowieka. Dopiero II wojna światowa skłoniła zwycięzców do podjęcia próby
utworzenia międzynarodowego forum rozmów, aby wspólnymi siłami sprostać
wyzwaniom powojennej rzeczywistości, ale przede wszystkim aby nie dopuścić do
powtórzenia błędów historii w przyszłości. Owym forum dyskusyjnym stała się
Organizacja Narodów Zjednoczonych.
Na Konferencji w San Francisco, gdzie 26 czerwca 1945 roku podpisano Kartę
Narodów Zjednoczonych, blisko 40 organizacji pozarządowych zaapelowało
o poświęcenie większej uwagi przestrzeganiu praw człowieka.
Karta Narodów Zjednoczonych stanowi, iŜ ludy Narodów Zjednoczonych są
zdecydowane między innymi: "chronić następne pokolenia przed klęską wojny" oraz
"przywrócić wiarę w podstawowe prawa człowieka". Artykuł 1 Karty głosi, Ŝe
jednym z celów Organizacji Narodów Zjednoczonych będzie dąŜenie do osiągnięcia
międzynarodowej współpracy w "popieraniu praw człowieka oraz zachęcaniu do
poszanowania tych praw i podstawowych wolności dla wszystkich bez względu
na róŜnice rasy, płci, języka lub wyznania ".
W 1946 roku, Narody Zjednoczone utworzyły w obrębie swojego systemu Komisję
Praw Człowieka, główne ciało legislacyjne ds. praw człowieka i organ pomocniczy
Rady Gospodarczej i Społecznej. Pierwotnie Komisja składała się z 18 państwczłonków; obecnie liczy 53. Odbywa corocznie regularne sesje w Genewie w celu
omówienia najwaŜniejszych problemów, kodyfikacji międzynarodowych norm oraz
tworzenia zaleceń dla rządów państw - członków. Aktywną rolę w tym procesie
odgrywają organizacje pozarządowe.
Nowo powstała Komisja, pod przewodnictwem Eleonory Roosevelt (USA), aktywistki
w dziedzinie praw człowieka oraz wdowie po byłym prezydencie USA Franklinie
Roosevelcie, podjęła się zdefiniowania praw człowieka i podstawowych wolności.
Współautorami projektu byli Rene Cassin (Francja), Charles Malik (Liban), Peng
Chun Chang (Chiny), Hernan Santa Cruz (Chile), Alexandre Bogomolov/Alexei
Pavlov (Związek Radziecki), Lord Dukeston/Geoffrey Wilson (Wielka Brytania),
William Hodgson (Australia)
i John Humphrey (Kanada).
Gruntownej analizie poddano praktycznie kaŜde słowo i paragraf, o czym świadczy
przeprowadzenie 1400 rund głosowania. Projekt Deklaracji skierowano poprzez
Radę Gospodarczą i Społeczną do Komitetu Zgromadzenia Ogólnego ds.
Społecznych, Humanitarnych i Kulturalnych (tzw. III Komitet). Został on przez tenŜe
Komitet pozytywnie rozpatrzony i przekazany do Zgromadzenia Ogólnego, celem
podjęcia ostatecznej decyzji.
10 grudnia 1948 roku, Zgromadzenie Ogólne ONZ w ParyŜu przyjęło Powszechną
Deklarację Praw Człowieka.
Prawa człowieka dzielą się na:
prawa indywidualne,
prawa kolektywne.
Prawa indywidualne są przyrodzone, nienaruszalne, niezbywalne i uniwersalne.
W Międzynarodowej Karcie Praw Człowieka wiele praw sformułowanych jest
w sposób, który kaŜdego człowieka czyni głównym beneficjentem: "KaŜdy ma
prawo..." Wśród nich istnieją prawa i wolności, które w Ŝadnych okolicznościach nie
mogą być legalnie zawieszone. Są to:
• prawo do Ŝycia;
• prawo do wolności myśli, sumienia i wyznania;
• prawo kaŜdego człowieka do uznawania wszędzie jego podmiotowości
prawnej;
• zakaz stosowania tortur, nieludzkiego lub poniŜającego traktowania lub
karania;
• zakaz trzymania człowieka w niewolnictwie lub poddaństwie;
• zakaz skazywania człowieka za czyn, który nie stanowił przestępstwa w chwili
jego popełnienia;
• zakaz pozbawiania wolności jedynie z powodu niemoŜności wywiązania się
z zobowiązań umownych.