Strategia Rozwiązywania Problemów

Transkrypt

Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta i Gminy
Myślenice, na lata 2008 – 2013
Myślenice 2008
SPIS TREŚCI
1
1.1
1.2
1.3
2
2.1
2.1.1
2.1.2
2.2
2.2.1
2.2.2
2.2.3
2.2.4
2.2.5
3
4
5
6
6.1
6.1.1
6.1.2
6.1.3
6.1.4
6.1.5
6.1.6
6.1.7
6.1.8
6.2
6.2.1
6.2.2
6.2.3
7
8
9
Wstęp ........................................................................................................................................................... 3
Gmina Myślenice......................................................................................................................................... 3
Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych załoŜenia metodologiczne, uwarunkowania
faktyczne i formalne, zakres strategii ......................................................................................................... 5
Rodzina, centralny element Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych ........................................ 9
Diagnoza społeczna społeczności lokalnej Miasta i Gminy Myślenice..................................................... 13
Społeczność lokalna Miasta i Gminy Myślenice, struktura demograficzna.............................................. 13
Procesy demograficzne w społeczności lokalnej Miasta i Gminy Myślenice............................................ 16
Sytuacja ekonomiczna gospodarstw domowych i rodzin .......................................................................... 18
Ogólna charakterystyka obszarów „problemów społecznych” w społeczności lokalnej
Miasta i Gminy Myślenice......................................................................................................................... 20
Wprowadzenie, uzasadnienie wyboru obszarów „problemów społecznych” ............................................ 21
Problem ubóstwa w społeczności lokalnej Miasta i Gminy Myślenice ..................................................... 22
Problem społeczny bezrobocia w społeczności lokalnej Miasta i Gminy Myślenice ................................ 25
Problem społeczny niepełnosprawności w społeczności lokalnej Miasta i Gminy Myślenice .................. 28
Problem społeczny uzaleŜnienia od alkoholu interpolacja danych PARPA na społeczność
lokalną Miasta i Gminy Myślenice oraz wybrane aspekty zjawiska w Mieście i Gminie Myślenice........ 32
Misja Samorządu Miasta i Gminy Myślenice w odniesieniu do problemów społecznych ........................ 35
Cel strategiczny, Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta i Gminy Myślenice............ 36
Priorytety w obszarach planowania strategicznego ................................................................................... 36
Uzasadnienie wyboru priorytetów w obszarach planowania strategicznego ............................................. 39
Uzasadnienie wyboru priorytetów merytorycznych w obszarach planowania strategicznego,
harmonogram na rok 2008 ......................................................................................................................... 39
Potrzeby społeczności lokalnej Miasta i Gminy Myślenice, w obszarze problemu ubóstwa .................... 39
Zadania planowane do realizacji w ramach priorytetu: DąŜenie do ograniczenia zasięgu i głębokości
ubóstwa, poprzez podejmowanie działań na rzecz umacniania rodzin w ich prawidłowym
funkcjonowaniu.......................................................................................................................................... 39
Potrzeby społeczności lokalnej Miasta i Gminy Myślenice, w obszarze problemu bezrobocia ................ 40
Zadania planowane do realizacji w ramach priorytetu: Wsparcie w integracji społecznej
i zawodowej osób bezrobotnych w tym długotrwale bezrobotnych, szczególnie z wykorzystaniem
instrumentów wspieranego zatrudnienia będących w posiadaniu Powiatowego Urzędu Pracy. .............. 41
Potrzeby społeczności lokalnej Gminy Myślenice, w obszarze problemu niepełnosprawności ................ 42
Zadania planowane do realizacji w ramach priorytetu: Wspieranie inicjatyw indywidualnych
i społecznych w zakresie uczestnictwa zawodowego i społecznego osób niepełnosprawnych oraz
ograniczających zaleŜność od instytucji, a przez to tworzenie warunków integracji. .............................. 42
Potrzeby społeczności lokalnej Miasta i Gminy Myślenice, w obszarze problemu alkoholizmu.............. 44
Zadania planowane do realizacji w ramach priorytetu: Profilaktyka i wczesna interwencja
w zakresie nadmiernego picia, uzaleŜnienia od alkoholu oraz wsparcie rodzin z problemem
uzaleŜnień i przemocą domową. ............................................................................................................... 44
Uzasadnienie wyboru priorytetów warunkujących realizację strategii w obszarach planowania
strategicznego ............................................................................................................................................ 46
Podnoszenie kwalifikacji kadry realizującej zadania słuŜące realizacji strategii....................................... 46
Modernizacja, podnoszenie standardów oraz rozwój infrastruktury słuŜącej realizacji strategii
poprzez powoływanie do Ŝycia nowych jednostek oraz zespołów ............................................................ 46
Rozwijanie partnerstwa z organizacjami pozarządowymi ........................................................................ 46
Zgodność Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta i Gminy Myślenice na lata 2008 –
2013 z dokumentami strategicznymi o szerszym zasięgu.......................................................................... 47
WdroŜenie oraz monitorowanie realizacji Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
Miasta i Gminy Myślenice, na lata 2008 – 2013 ....................................................................................... 54
Finansowanie przedsięwzięć przewidzianych do realizacji w ramach Gminnej Strategii
Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta i Gminy Myślenice, na lata 2008 – 2013.................... 55
2
1 Wstęp
1.1
Gmina Myślenice
Gmina Myślenice jest gminą miejsko–wiejską, leŜy w centralnej części województwa
małopolskiego 30 km od Krakowa i jest z nim połączona więzami społecznymi,
gospodarczymi i kulturowymi.
Rysunek: Podział administracyjny Województwa Małopolskiego
Źródło: www.gus.pl
Gmina Myślenice zajmuje obszar 153,7 km², z czego samo miasto Myślenice - 30, 1 km².
Obszar gminy stanowi nieco ponad 1% ogólnej powierzchni województwa małopolskiego.
Na terenie Gminy Myślenice uŜytki rolne zajmują 8 199 ha, tj. 53% powierzchni, lasy – 5 141
ha, tj. 34% ogólnego obszaru, grunty pod wodami – 509 ha tj. 3% ogólnego obszaru.
Pozostałe tereny zajmują 1 496 ha, tj. 10% ogólnego obszaru gminy.
Gmina połoŜona jest na wysokości 315 m.n.p.m. nad rzeką Rabą w pobliŜu Zalewu
Dobczyckiego i otaczają ją wzniesienia Dalinu, Chełmu i Uklejny. Przez gminę Myślenice
przebiega droga Nr 7. Ta droga ma znaczenie ponadregionalne – biegnie z Gdańska przez
Warszawę i Kraków do dwóch waŜnych przejść granicznych: w ChyŜnem i w Jurgowie.
3
Rysunek: Mapa drogowa
Kraków
Zakopane
Źródło: LM Consulting
Administracyjnie w skład gminy wchodzi 16 sołectw: Bęczarka, Borzęta, Bysina, Chełm,
Droginia, Głogoczów, Jasienica, Jawornik, Krzyszkowice, Łęki, Osieczany, Polanka, Poręba.
Trzemeśnia, Zasań, Zawada.
Ludność Miasta i Gminy Myślenice liczy 41 080 mieszkańców, w tym miasto Myślenice
18 037 mieszkańców. Mieszkańcy Gminy Myślenice tworzą wspólnotę samorządową –
gminę miejsko-wiejką. Siedziba władz gminnych znajduje się na terenie miasta Myślenice.
Gmina wykonuje zadania publiczne własne gminy i zadania zlecone z zakresu administracji
rządowej. Organami gminy Myślenice są: Rada Miejska w Myślenicach, która sprawuje
władzę uchwałodawczą i kontrolną oraz Burmistrz Miasta i Gminy sprawujący władzę
wykonawczą. O ustroju gminy stanowi jej Statut. Burmistrz Miasta i Gminy Myślenice
wykonuje swoje zadania przy pomocy Urzędu Miasta i Gminy Myślenice oraz jednostek
organizacyjnych gminy.
Rysunek: Mapa Gminy Myślenice z zaznaczonym podziałem administracyjnym
4
Źródło: www.ops.myslenice.pl
Myślenice to takŜe dynamiczna gospodarka, głównie dzięki przedsiębiorczości
mieszkańców rozwijających w warunkach wolnego rynku swoje zakłady rzemieślnicze
oraz inwestycjom w rozwój turystyki weekendowej i letniskowej.
1.2
Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych załoŜenia metodologiczne,
uwarunkowania faktyczne i formalne, zakres strategii
Pojęciem „strategia” posługiwano się niegdyś przede wszystkim w odniesieniu do zadań
militarnych, a teoria strategii konstruowana była w odniesieniu do takich właśnie działań.
Z czasem jednak rozciągnięto to pojęcie takŜe na inne waŜne przedsięwzięcia dokonywane
w celu zmiany jakiegoś zjawiska, struktury społecznej, gospodarczej lub politycznej.
Strategia planowania procesów rozwiązywania problemów społecznych to prawdziwa
sztuka oparta na tworzeniu systemu oddziaływania róŜnego typu instrumentami na
środowisko społeczne w celu modyfikacji, zmiany, przekształceń zorientowanych na poprawę
warunków Ŝycia ludzi. W przeciwieństwie do działań akcyjnych, doraźnych, systemowe
rozwiązania umoŜliwiają skoordynowane działania wielu podmiotów realizujących wspólne
cele na róŜnych płaszczyznach oddziaływania.
W ramach strategii naleŜy opracować takie warunki działań, aby ich wyniki miały
decydujący wpływ na przebieg całego zdarzenia, procesu zmian. Tak więc bardzo waŜne są
nie tylko zasady działania, ale równieŜ jednoznaczne określenie wskaźników, według których
oceniamy skutki.
Strategia - w znaczeniu ogólnym oznacza naczelną orientację gospodarczą, społeczną,
militarną, która wyraŜa dominujący kierunek działania danego systemu. Ta naczelna
orientacja jest główną linią i zarazem wytyczną postępowania kierownictwa systemu
w związku z sytuacjami, jakie zachodzą w otoczeniu i przy uwzględnieniu własnego
potencjału kadrowego, organizacyjnego, finansowego i techniczno-produkcyjnego. NaleŜy
jednak podkreślić, Ŝe strategia w wymiarze podstawowym ma zawsze charakter
5
kompleksowy, poniewaŜ jest projektem przyszłej organizacji i funkcjonowania całego
systemu.
Do podstawowych kanonów strategii naleŜą:
− kanon ekonomii sił i środków potrzebnych do prowadzenia „zmiany” (ocena ilości
i jakości zasobów ludzkich, materialnych i finansowych oraz ich rezerw na wypadek
przedłuŜania się działań lub konieczności ich intensyfikacji)
− kanon zespolenia wysiłków (odnosi się to do organizacji i sposobu przygotowań sił,
tzn. ludzi, środków, pieniędzy)
− kanon zachowania swobody działań w sytuacjach krytycznych
− kanon inicjatywy w sytuacjach nieprzewidzianych.
Nieodłącznym, ściśle sprzęŜonym ze strategią pojęciem jest taktyka jej wdroŜenia
rozumiana jako sposób jej realizacji, metoda postępowania, umiejętność „dozowania” sił
i środków w sposób adekwatny dla osiągnięcia zamierzonych w strategii celów.
Aby sprawnie wdroŜyć zamierzenia o charakterze rozwojowym ujęte w strategii musimy
pamiętać o konieczności zapewnienia następujących warunków:
− zgodności z obowiązującym systemem prawa (konstytucja, kodeksy, ustawy,
rozporządzenia, dokumenty programowe),
− partycypacji obywatelskiej i samorządności jako konstytutywnych zasad
współczesnego społeczeństwa obywatelskiego wyraŜającego w sposób demokratyczny
swoje wartości, potrzeby oraz aktywność,
− swobodnego samorozwoju i rozwoju własnej rodziny.
Przedmiotem opracowania strategii rozwiązywania problemów społecznych pozostają
więc działania z zakresu polityki społecznej. Dlatego teŜ w strategii musimy powołać się na
istotne dla przedmiotu struktury pojęciowe i elementy operacyjne.
Dla sprawnego funkcjonowania polityki społecznej, rozumianej jako tworzenie takich
warunków Ŝycia, aby osoby i rodziny mogły zaspokajać swoje potrzeby i dzięki temu miały
szansę wszechstronnego rozwoju, naleŜy przestrzegać zasad immanentnie związanych z jej
istotą. Do zasad, którym musi się podporządkować opracowywana strategia rozwiązywania
problemów społecznych naleŜą:
− zasada pomocniczości (osoba, rodzina, społeczność lokalna, państwo, kolejność
uwarunkowania aktywności, wsparcia, pomocy),
− zasada efektów odłoŜonych w czasie,
− zasada szerokiego zasięgu skutków,
− zasada akceptacji społecznej,
− zasada kontroli społecznej,
− zasada aktywności, zaangaŜowania społecznego,
− zasada kompleksowości i sprzęŜenia zwrotnego,
− zasada pozornego altruizmu (pomoc tzw. osobom wykluczonym w interesie osób
niewykluczonych).
Niniejsza strategia szczególną uwagę przykłada do wykorzystania zasad: pomocniczości
i partycypacji społecznej. Zasada pomocniczości zakłada, iŜ struktury wyŜsze nie powinny
wyręczać struktur niŜszych. W kontekście społecznym oznacza to, Ŝe osób, rodzin, grup
i społeczności lokalnych nie moŜna wyręczać w tym, z czym mogą one sobie poradzić we
własnym zakresie. Przywołana zasada pomocniczości pozostaje w ścisłym związku
z poszanowaniem autonomii i godności człowieka, jego prawem do wolnego i świadomego
działania – upodmiotowieniem.
6
Strategia rozwiązywania problemów społecznych Miasta i Gminy Myślenice obejmuje
kwestie społeczne istotne dla mieszkańców gminy, ich niezaspokojone potrzeby postrzegane
jako problem. Wyznacza ona kierunki działań na rzecz ograniczania i usuwania zjawisk
destruktywnych społecznie. Precyzuje cele i priorytety działań w sferze polityki społecznej
w latach 2008–2013 w gminie. Jest ona dokumentem planistycznym, który uwzględnia
w szczególności programy pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania problemów
alkoholowych, mające na celu wspieranie grup szczególnego ryzyka, prowadzące do ich
integracji.
Takie oczekiwania wobec dokumentu ale i działania władz lokalnych uzasadnia skala
środków finansowych, angaŜowanych w realizację zadań pomocy społecznej wraz ze
świadczeniami rodzinnymi oraz przeciwdziałania alkoholizmowi i zwalczania narkomanii.
Plan wydatków budŜetu Gminy Myślenice na rok 2007, zapisany w Załączniku nr 2 do
Uchwały BudŜetowej Nr 26/V/07 Rady Miejskiej w Myślenicach z dnia 9 lutego 2007r.
przewiduje środki rzędu 16 406 974zł. na realizację zadań w przedstawionym zakresie,
co stanowi 20,23% wydatków budŜetu.
Wykres: Plan wydatków budŜetu Gminy Myślenice
Zwalczanie narkomanii
30 000zł.
79%
20%
1%
0%
Przeciwdziałanie
alkoholizmowi
520 000zł.
Pomoc społeczna wraz
ze świadczeniami
rodzinnymi
15 886 944zł.
Pozostałe wydaki
budŜetu razem
64 827 631zł.
Źródło: Wyliczenia własne na podstawie www.myslenice.pl
Podejmowane działania wymuszają konieczność zapewnienia efektywnej absorpcji
wydatkowanych środków przez wszystkich beneficjentów systemu wsparcia, a formułowana
strategia musi równieŜ wyznaczać perspektywę ewolucji systemu wsparcia w przedziale
czasowym, przy uwzględnieniu:
1. oczekiwań społeczności lokalnej wiązanych z rozwojem,
2. obowiązków wynikających z uregulowań o charakterze normatywnym,
7
Powszechnie oczekuje się, Ŝe instytucje pomocy społecznej oraz inne podmioty systemu
wsparcia powołane przez państwo, powinny proponować model rozwiązywania problemów
społecznych. Oczekiwania te sformułowano w ustawie z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy
społecznej (Dz. U. z 2004 r. Nr 64 poz. 593 z późniejszymi zmianami). Zgodnie z art. 17 ust.
1 pkt 1 w. wym. ustawy zadaniem własnym gminy o charakterze obowiązkowym jest
opracowanie i realizacja gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych ze
szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania
problemów alkoholowych i innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup
szczególnego ryzyka.
Zatem ujęcie tej perspektywy w całościowy dokument, gminną strategię rozwiązywania
problemów społecznych przewidział równieŜ ustawodawca. Istotnym jest tutaj fakt, Ŝe
instytucje te funkcjonują w środowisku lokalnym, w ramach lokalnej struktury
instytucjonalnej, a w ich otoczeniu działają równieŜ liczne organizacje pozarządowe i grupy
interesów. Dlatego teŜ uznajemy, Ŝe realizacja załoŜeń strategii nie moŜe mieć charakteru
jednostronnego, uwzględniającego perspektywę widzenia problemu z instytucjonalnego
punktu widzenia.
W realizacji strategii rozwiązywania problemów społecznych uczestniczyć zatem będzie
administracja samorządowa, organizacje społeczne, oraz bezpośredni beneficjanci systemu
wsparcia i świadczeniobiorcy. Ich zaangaŜowanie we wdraŜanie strategii zadecyduje
o sprawności jego realizacji.
Zakres strategii rozwiązywania problemów społecznych Gminy Myślenice podyktowany
został wytycznymi ustawodawcy, zawartymi w przywołanej powyŜej ustawie o pomocy
społecznej. Zgodnie z zapisami ustawowymi obejmuje on obszar pomocy społecznej, oraz
obszary uzaleŜnień słuŜące integracji osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka.
Zastosowany więc w ustawie o pomocy społecznej podział obszaru planowania
strategicznego przybiera charakter: instytucjonalny (program pomocy społecznej) i mieszany
(profilaktyka i rozwiązywanie problemów alkoholowych).
Odpowiednio w kompetencjach poszczególnych komórek pozostają kwestie związane z:
1. pomocą społeczną – Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej,
2. profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych – Urząd Miasta i Gminy
Myślenice.
Zaproponowany przez ustawodawcę oraz przez zespół pracujący nad konstruowaniem
Strategii dobór obszarów w których generowane są problemy społeczne znajduje swoje
odniesienie równieŜ na gruncie polityki społecznej.
WyróŜniając obszary „problemów”, szczególnie w kontekście rozwiązywania
problemów lokalnych naleŜy w pierwszym rzędzie odnieść się do potrzeb. Zdefiniowanie
relacji pomiędzy potrzebami społeczności lokalnej, a występującymi w niej obszarami
„problemowymi” pozwala na sformułowanie odpowiedzi, na pytania o poziom „zaspokojenia
potrzeb”, a w konsekwencji na sformułowanie priorytetów o charakterze strategicznym
słuŜącym właściwemu ich zaspakajaniu.
Po określeniu obszarów problemowych i poziomu zaspokojenia występujących w nich
potrzeb uzyskamy więc odpowiedź na pytania formułowane w odniesieniu do głównych
problemów społecznych występujących w społeczności lokalnej.
Prace nad Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych prowadzono zgodnie
z układem obszaru planowania strategicznego, zaproponowanym w ustawie o pomocy
społecznej przyjmującym przywołany juŜ wyŜej model:
− instytucjonalny (programu pomocy społecznej) oraz
8
− mieszany (profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych).
Konstrukcja ta nałoŜyła się równieŜ na strukturę organizacyjną i zakres kompetencji komórek
organizacyjnych Urzędu Miasta i Gminy Myślenice oraz Gminnych Jednostek
Organizacyjnych.
1.3
Rodzina, centralny element Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
Powstające i pogłębiające się kwestie społeczne powodują marginalizację
i wykluczenie określonych kategorii jednostek i grup społecznych, szczególnie dotkliwy jest
problem wykluczenia społecznego dotykający rodziny.
Przy definiowaniu terminów marginalizacji i wykluczenia społecznego wskazuje się
na deficyty statusowych uprawnień przysługujących jednostkom i grupom społecznym,
a takŜe na deficyty moŜliwości realizowania tych uprawnień. Konsekwencjami marginalizacji
jest ograniczone uczestnictwo w określonym porządku społecznym i brak dostępu do jego
podstawowych instytucji takich jak rynek pracy, rynek konsumpcji, system instytucji
wymiaru sprawiedliwości, system edukacyjny, system gwarancji socjalnych.
W wielu przypadkach, szczególnie w rodzinach spotykamy się z przekazywaniem
niskiego statusu społecznego z pokolenia na pokolenie, dziedziczeniem marginalizacji
i wykluczenia społecznego.
Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat moŜna zauwaŜyć bardzo istotne przeobraŜenia
w sytuacji rodzin i dzieci. Postępujące procesy industrializacji i urbanizacji doprowadziły do:
− odłączenia się gospodarstwa domowego od rodziny i związanego z tym zanikania
typu rodziny wielopokoleniowej,
− zmniejszenia się liczby dzieci w rodzinie małej,
− przejścia kobiety zamęŜnej do pracy zawodowej poza domem i jej ekonomicznego
uniezaleŜnienia się od męŜa,
− zmiany tradycyjnego podziału ról małŜeńsko-rodzinnych i wychowawczych,
− uzaleŜnienia trwałości związku małŜeńskiego od czynników natury osobistej
współmałŜonków.
Wśród rodzin polskich ok. 41 % stanowią rodziny jednodzietne, ok. 38 % rodziny
dwudzietne. W zaledwie co piątej rodzinie wychowuje się troje i więcej dzieci.
Zmniejsza się wielość funkcji pełnionych dotychczas przez rodziny - część z nich
przejmowana jest przez róŜne instytucje lub pozostaje poza obszarem działań zarówno
rodziny, jak i instytucji społecznych, co moŜe skutkować kształtowaniem się niewłaściwych
postaw i systemów wartości wśród dzieci i młodzieŜy.
PowaŜnym zagroŜeniem dla rodziny stało się zachwianie poczucia bezpieczeństwa
socjalnego oraz przewidywalności przyszłości. Analizując dane z kolejnych
przeprowadzanych corocznie przez zespół prof. Czaplińskiego „diagnoz społecznych”
moŜemy zauwaŜyć, Ŝe wśród grup zagroŜonymi marginalizacją i wykluczeniem szczególnie
zagroŜone są rodziny wielodzietne i rodziny niepełne. Grupę najbardziej zagroŜoną ubóstwem
stanowią rodziny wielodzietne, ubóstwem skrajnym zagroŜonych jest ok. 3% gospodarstw
jednoosobowych, ponad 7% osób w gospodarstwach liczących 4 osoby, a w gospodarstwach
złoŜonych, z co najmniej 6 osób aŜ 25%.
Rodziny wielodzietne i rodziny niepełne mają trudności z realizacją przede wszystkim
funkcji ekonomicznej i opiekuńczej. Wynika to z niskiego poziomu dochodów oraz
ograniczonych moŜliwości poprawy sytuacji materialnej przez podjęcie pracy zarobkowej
przez obojga rodziców w przypadku rodziny wielodzietnej i przez osobę samotnie
wychowującą dzieci w przypadku rodziny niepełnej.
9
Znaczna część rodzin ma trudności z adaptacją do nowych warunków, powstałych
wskutek zmian ustrojowych. ZagroŜenie bezdomnością, rozbicie rodziny, bezrobocie z jednej
strony, a z drugiej konieczność skupienia się na pracy, często konieczność emigracji
zarobkowej w celu zapewnienia rodzinie bytu, prowadzą do powaŜnych kryzysów
rodzinnych.
Obecnie w duŜych miastach 35 związków małŜeńskich na 100 zawartych w danym
roku kończy się rozwodem. Około 70 % rozwodzących się małŜeństwa posiada dzieci. Około
80 % tych dzieci jest w wieku przedszkolnym i szkolnym, a więc w wieku, kiedy najbardziej
potrzebują w procesie wychowania obydwojga rodziców.
Coraz częstsze problemy w pełnieniu ról rodzicielskich są zauwaŜalne w sferze
opiekuńczo – wychowawczej i często prowadzą do dysfunkcjonalności rodzin, przejawiającej
się w niezaradności w prowadzeniu gospodarstwa domowego, wzrostu agresji
i przestępczości wśród dzieci i młodzieŜy, uzaleŜnień od alkoholu i narkotyków, przemocy
domowej. Istnieje duŜe prawdopodobieństwo przenoszenia tych dysfunkcji przez dzieci do
rodzin przez nie zakładanych.
Wskaźniki epidemiologiczne (w zaleŜności od źródeł) wskazują na fakt, iŜ od około
3,6% do 10% rodzin z dziećmi zagroŜonych jest patologią, czyli np. uzaleŜnieniami,
zachowaniami przestępczymi.
Społeczeństwo polskie od kilkunastu lat jest społeczeństwem ryzyka. Wpływ na to mają
róŜnie rozumiane i realizowane hasła, takie jak: wolność, demokracja, pluralizm, gospodarka
rynkowa. W społeczeństwie ryzyka występuje takŜe „rodzina ryzyka”, dla której
bezpośrednim zagroŜeniem są: uboŜenie społeczeństwa, bezrobocie, czasowa emigracja
zarobkowa, liberalizacja poglądów w dziedzinie etycznej, traktowanie rodziny jako sprawy
ściśle prywatnej.
Dostrzegając rangę zagroŜenia wykluczeniem społecznym rodzin, strategię
skonstruowano w taki sposób aby struktura priorytetów i zadań, jakie realizowane będą
w poszczególnych okresach jej obowiązywania zawierała w sobie elementy związane
ze wsparciem rodzin. PoniŜej omówiono zasady funkcjonowania strategii w odniesieniu
do wspierania rodzin.
1. Wsparcie rodziny w prawidłowym funkcjonowaniu:
Podstawą do rozwiązywania problemów społecznych jest wsparcie rodziny
w odbudowywaniu prawidłowych relacji w rodzinie oraz we właściwym wypełnianiu ról
społecznych przez jej członków. Wsparcie rodziny powinno być w miarę moŜliwości wczesne
i mieć charakter profilaktyczny, ochronny. Priorytetem wspierania rodziny jest zapewnienie
odpowiednich warunków rozwoju dzieci, młodzieŜy oraz kształtowania wartości i norm
związanych z ich wychowaniem.
2. Usamodzielnianie rodziny i osób:
Rodziny i osoby korzystające z pomocy społecznej, w pierwszej kolejności, powinny
mieć moŜliwość samodzielnego zmierzenia się ze swymi problemami, co pozwala zwiększyć
ich szansę na prawidłowe funkcjonowanie w środowisku oraz stymuluje aktywność własną,
wyzwala potencjał i pozwala na uczenie się nowych umiejętności.
Pomoc powinna w miarę moŜliwości doprowadzić do Ŝyciowego usamodzielnienia osób
i rodzin poprzez przezwycięŜanie trudnych sytuacji Ŝyciowych przy wykorzystaniu własnych
zasobów oraz zasobów środowiska. Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są
obowiązane do współudziału w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji Ŝyciowej.
10
3. Zasada pomocniczości:
Pomoc powinna być nakierowana w pierwszej kolejności na wykorzystanie zasobów
własnych osób i rodzin korzystających z pomocy społecznej. Wsparcie osoby opiera się na
poszukiwaniu potencjału do rozwiązywania problemów w rodzinie, w środowisku lokalnym
przy wykorzystaniu grup samopomocowych, kościołów, organizacji pozarządowych.
Wsparcie instytucjonalne wkracza w sytuacji, gdy osoba, jej otoczenie, rodzina, środowisko
lokalne, staje przed problemami, których samodzielnie nie potrafi rozwiązać.
4. Zasady interwencji o charakterze socjalnym, rola pracownika socjalnego:
Pracownicy socjalni dokonują systemowej diagnozy rodziny badając jej moŜliwości
samodzielnego przezwycięŜania trudnych sytuacji Ŝyciowych, budują wraz z nią plan pomocy
i podejmują róŜne formy pracy socjalnej ukierunkowane na rozwiązywanie problemów
i usamodzielnienie rodzin z róŜnymi dysfunkcjami. Ściśle współpracują ze specjalistami
i konsultantami w diagnozie, planowaniu i prowadzeniu pracy socjalnej. Pracownicy socjalni
tworzą i realizują programy dla grup z konkretnymi problemami. Pracownicy socjalni
współpracują z działającymi w gminie instytucjami, organizacjami w celu lepszego
rozeznania potrzeb i organizowania pomocy. WaŜną formą aktywizacji społeczności lokalnej
jest wspieranie i współpraca z organizacjami pozarządowymi.
11
Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów
Społecznych Miasta i Gminy Myślenice,
na lata 2008 – 2013
DIAGNOZA
12
2 Diagnoza społeczna społeczności lokalnej Miasta i Gminy Myślenice
Pojęciem wymagającym uściślenia jest diagnoza, czyli logiczny wniosek wieńczący
serie badań zmierzających do lepszego zrozumienia zachowania określonej osoby,
funkcjonowania grupy lub sytuacji jakiegoś przedsięwzięcia. Prawidłowo przeprowadzona
diagnoza powinna opierać się na trzech zasadach:
1. duŜej liczbie zróŜnicowanych informacji,
2. musi się odnosić do historii badanego oraz jego związku ze środowiskiem,
3. najbardziej prawdopodobną interpretacją będzie ta, która wyjaśni maksimum faktów
przy zastosowaniu minimum liczb hipotez.
2.1 Społeczność lokalna Miasta i Gminy Myślenice, struktura demograficzna
Dla zobrazowania stanu i trendu zmian w strukturze demograficznej społeczności
lokalnej Miasta i Gminy Myślenice przywołano dane liczbowe uzyskane w wyniku
Narodowego Spisu Powszechnego w 2002 oraz bieŜącej sprawozdawczości z ruchu
naturalnego i migracyjnego prowadzonej przez Główny Urząd Statystyczny.
Jak juŜ wspomniano we wstępie, ludność Miasta i Gminy Myślenice liczy 41 080
mieszkańców, w tym miasto Myślenice 18 037 mieszkańców (dane z 31.12.2007).
Wspomniano równieŜ, Ŝe administracyjnie w skład gminy wchodzi 16 sołectw, sołectwa te są
zróŜnicowane pod względem liczebności ludności, stan ten obrazuje tabela oraz wykres
poniŜej.
Tabela: Liczba ludności w Mieście Myślenice i sołectwach Gminy Myślenice
Nazwa Miejscowości
Ludność
1
2
ogółem
Bęczarka
Borzęta
Bysina
Droginia
Głogoczów
Jasienica
Jawornik
Krzyszkowice
Łęki
Osieczany
Polanka
Poręba
41080
976
1582
1311
1118
2621
1657
2757
2071
967
1606
981
1168
100%
2%
4%
3%
3%
6%
4%
7%
5%
2%
4%
2%
3%
Trzemeśnia
Zasań
Zawada
Myślenice
2197
757
1047
17975
5%
2%
3%
44%
13
Wykres: Ludność w Mieście Myślenice i sołectwach Gminy Myślenice
Bęczarka
Borzęta
Bysina
Droginia
2%
4%
3%
Głogoczów
3%
6%
Jasinica
4%
45%
Jawornik
Krzyszkowice
Łęki
7%
5%
3%
2%
5%
3%
2%
2%
4%
Osieczany
Polanka
Poręba
Trzemeśnia
Zasań
Zawada
Myślenice
Na terenie Gminy Myślenice w ostatnich latach daje się zaobserwować tendencję
stałego, wzrostu ludności szczególnie na obszarach wiejskich, sytuację tą obrazuje wykres
poniŜej.
Wykres: Ludność w Mieście Myślenice i sołectwach Gminy Myślenice
LICZBA MIESZKAŃCÓW
45000
40000
35000
30000
25000
obszar wiejski
20000
miasto Myślenice
15000
10000
5000
0
1996
1998
2000
2002
2004
2006
Źródło: Główny Urząd Statystyczny w Krakowie 2006r.
14
W populacji Gminy Myślenice 51% stanowią kobiety, natomiast męŜczyźni stanowią
49%. Dane pochodzące ze Spisu Powszechnego z 2002 roku oraz sprawozdawczości
Głównego Urzędu Statystycznego za lata 2002 – 2006 rok wskazują, iŜ w Gminie Myślenice
na 100 męŜczyzn przypadało średnio 102 kobiety i tendencje w tym zakresie utrzymują się na
zbliŜonym poziomie.
Tabela: Struktura ludności według płci w latach 1998-2006 w gminie Myślenice
Lata
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
męŜczyźni
kobiety
19 232
19 343
19 516
19 644
19 585
19 815
19 942
20 119
20 249
19 660
19 634
19 856
19 994
20 129
20 388
20 536
20 577
20 657
ogółem
38 892
38 977
39 372
39 638
39 714
40 203
40 478
40 696
40 906
Tabela: Rozkład populacji społeczności Miasta i Gminy Myślenice ze względu na płeć
100%
80%
60%
kobiety
męŜczyźni
40%
20%
0%
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Spośród wszystkich mieszkańców Gminy Myślenice badaniami przeprowadzonymi
przez Główny Urząd Statystyczny w Krakowie w 2005 roku, czyli po Narodowym Spisie
Powszechnym, w stosunku do których udało się ustalić poziom wykształcenia 8,8 % posiada
wykształcenie wyŜsze, 3,2 % - policealne, 26 % - średnie ogólne bądź zawodowe, 30 % zasadnicze zawodowe, 28 % - podstawowe ukończone, 3,2 % - podstawowe nieukończone i
bez wykształcenia.
15
Ludność w wieku 13 lat i więcej wg poziomu wykształcenia
wykształcenie
Województwo
małopolskie
Gmina
Myślenice
ogółem
wyŜsze
(%
ogółu)
policealne
(% ogółu)
średnie
(%
ogółu)
zasadnicze
zawodowe
(% ogółu)
podstawowe
ukończone
(% ogółu)
podstawowe
nieukończone
(% ogółu)
nieustalone
(% ogółu)
2706984
272888
(10,1)
88635
(3,3)
755401
(27,9)
679216
(25,10)
782919
(28,9)
84974
(3,1)
42951
(1,6)
32410
2845
(8,8)
1039
(3,2)
8355
(26)
9568
(30)
9119
(28)
1039
(3,2)
445
(1,4)
12000
wykształcenie
wyŜsze (% ogółu)
10000
policealne (% ogółu)
średnie (% ogółu)
8000
zasadnicze zawodowe (% ogółu)
podstawowe ukończone (% ogółu)
podstawowe nieukończone (% ogółu)
6000
nieustalony (% ogółu)
4000
2000
0
gmina Myślenice
gmina Wadowice
gmina Wieliczka
2.1.1
Procesy demograficzne w społeczności lokalnej Miasta i Gminy Myślenice
Od wielu lat na obszarze całego kraju obserwuje się wzrastającą liczbę ludności
w wieku poprodukcyjnym przy jednoczesnej malejącej liczbie osób najmłodszych – sytuacja
ta nie dotyka jednak Gminy Myślenice. Wskaźnik ludności w wieku nieprodukcyjnym na 100
osób w wieku produkcyjnym, w Gminie Myślenice stopniowo ulega obniŜeniu ( 1998r. – 73;
2006r. – 61).
16
Tabela: Struktura ludności według wieku w latach 1998 - 2006 w Gminie Myślenice
Wiek
przedprodukcyjny
Lata
Wiek produkcyjny
Wiek poprodukcyjny
Ludność w wieku
nieprodukcyjnym
na 100 osób w wieku
produkcyjnym
1998
11 481
22 454
4 957
73
1999
11 218
22 725
5 034
72
2000
11 119
23 101
5 152
70
2001
10 877
23 541
5 220
68
2002
10 791
23 628
5 295
68
2003
10 384
24 414
5 405
65
2004
10 180
24 787
5 511
63
2005
10 003
25 133
5 560
62
2006
9 796
25 445
5 665
61
Wykres: Struktura ludności według wieku w latach 1998-2006 w Mieście i Gminie Myślenice
30 000
25 000
20 000
wiek przedprodukcyjny
15 000
wiek produkcyjny
wiek poprodukcyjny
10 000
5 000
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
Ponadto przyrost naturalny (na 1000 mieszkańców) kształtował się następująco: w
2004 r. – 3,9%; 2005r – 2,9%; 2006r – 3,15%. Obliczając saldo migracji na pobyt stały w
Gminie Myślenice wykazano spadek dodatniego salda migracji i tak w 2005 saldo migracji
wynosiło 136, a w 2006 roku 129.
Według prognozy liczebność populacji ludności Gminy Myślenice dokonanej poprzez
interpolację danych z powiatu myślenickiego na Gminę Myślenice do 2030 roku liczba ludności
będzie się zwiększać. Według prognoz populacja mieszkańców Powiatu Myślenickiego
zwiększy się do poziomu około 131,4 tys. mieszkańców.
17
Dokonując analizy wskaźników dotyczących prognoz liczby ludności społeczności
Powiatu Myślenickiego, a zatem i Gminy Myślenice warto zauwaŜyć pozytywne zjawisko
jakim jest obserwowane od kilku lat dodatnie saldo migracji wewnętrznych – więcej osób
przyjeŜdŜa na pobyt stały do Gminy Myślenice z innych rejonów Polski niŜ się z niego
wyprowadza. Zwiększona migracja jest spowodowana bliskością Krakowskiego Obszaru
Metropolitalnego i spowoduje iŜ mniejsza będzie dotkliwość procesu starzenia się populacji
mieszkańców gminy.
Tabela: Prognoza ludności dla Powiatu Myślenickiego do roku 2030
Wyszczególnienie
2005
Powiat Myślenicki
115,8
2010
2015
Ogółem w tysiącach
119,0
122,6
2020
2025
2030
126,2
129,3
131,4
Wykres: Prognoza ludności dla Powiatu Myślenickiego do roku 2030
Powiat Myślenicki
135
130
125
120
Powiat Myślenicki
115
110
105
2005
2010
2015
2020
2025
2030
2.1.2
Sytuacja ekonomiczna gospodarstw domowych i rodzin
18
Główny Urząd Statystyczny w swoich corocznych badaniach budŜetów gospodarstw
domowych w Polsce wskazuje, iŜ pozytywne efekty procesów makroekonomicznych
sukcesywnie wpływają na poprawę ogólnej sytuacji materialnej polskich rodzin. Nie oznacza
to oczywiście, Ŝe poprawa wskaźników gospodarczych przekłada się wprost na poprawę bytu
wszystkich polskich rodzin. Poziom dochodów znacznej liczby polskich rodzin jest nadal
niŜszy od tak zwanej „ustawowej granicy ubóstwa”. W 2004 roku odsetek osób Ŝyjących
w rodzinach, których dochód na osobę nie przekraczał kwoty określonej w ustawie
z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej wyniósł 19% (w 2003 r.- ok. 18%),
natomiast zasięg ubóstwa skrajnego, za którego granicę przyjmuje się poziom minimum
egzystencji oszacowano w 2004 roku na 12 % (w 2003 r.- ok. 11%), taki odsetek osób Ŝyje
w rodzinach, których dochód na osobę nie przekraczał kwoty minimum egzystencji.
W tym miejscu warto przywołać wartości opisanych powyŜej wskaźników, otóŜ
kwoty określone w ustawie z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej, jako próg
uprawniający do interwencji o charakterze socjalnym to odpowiednio 351zł. na osobę
w rodzinie oraz 477zł. dla osoby samotnie gospodarującej. Przy czym za rodzinę uznaje się
osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie
zamieszkujące i gospodarujące, natomiast za osobę samotnie gospodarującą uznaje się osobę
prowadzącą jednoosobowe gospodarstwo domowe.
Z kolei minimum egzystencji, nazywane teŜ minimum biologicznym, stanowi dolne
kryterium ubóstwa. Takie ubóstwo nie wynika jedynie z krótkotrwałego pogorszenia się
sytuacji rodzin, ale nabiera cech trwałości, przyczyniając się do długotrwałego pozbawienia
moŜliwości korzystania z dóbr i usług, a tym samym prowadzi do wykluczenia społecznego.
Tabela: Minimum egzystencji
Wysokość minimum egzystencji w poszczególnych latach
rok
jedna osoba
cztery osoby - rodzina z dwójką dzieci
2000
2002
2004
2006
311 zł
351 zł
371 zł
372 zł.
1 062 zł
1 147 zł
1 210 zł
1 281 zł
Źródło: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych
Co do potencjalnej sytuacji finansowej gospodarstw domowych mieszkańców Gminy
Myślenice, nie posiadając badań na temat wysokości ich dochodów ewentualnie wyraŜanej
przez nich ich subiektywnej oceny zasobności moŜemy wnioskować na podstawie dwóch
źródeł danych:
1. z zakresu najwaŜniejszych źródeł utrzymania,
2. z zakresu skali ubóstwa występującego w gminie.
Kwestia ubóstwa zostanie omówiona w rozdziale dotyczącym problemów społecznych
w pomocy społecznej
NajwaŜniejszym źródłem utrzymania gospodarstw domowych w Gminie Myślenice są
dochody z pracy najemnej, drugim pod względem liczebności populacji źródłem utrzymania
są renty i emerytury. Liczna grupa osób utrzymująca się ze świadczeń z zabezpieczenia
19
społecznego, szczególnie systemu ubezpieczeń rolniczych moŜe być potencjalnie zagroŜona
wystąpieniem zjawiska ubóstwa.
Tabela: Ludność wg głównego źródła utrzymania
Utrzymująca się
z pracy
z pozostałych źródeł
na rachunek własny*
Wyszczególnienie
w tym:
Ogółem
razem
najemnej
razem
gmina Myślenice
39714 26069
20544
w tym w swoim
gospodarstwie
rolnym (działce
rolnej)
5525
nie
ustalono
razem
Z emerytur z rent
1584 13106
4345 6725
539
Wykres: Ludność wg głównego źródła utrzymania
25000
liczba ludności
20000
15000
10000
5000
0
najemnej
z pracy
razem
na rachunek
w łasny*
w tym w sw oim
gospodarstw ie
rolnym (działce
rolnej)
z emerytur
w tym
inne
z rent
nie ustalono
gmina Myślenice
2.2 Ogólna charakterystyka obszarów „problemów społecznych” w społeczności
lokalnej Miasta i Gminy Myślenice
20
2.2.1
Wprowadzenie, uzasadnienie wyboru obszarów „problemów społecznych”
Dobór obszarów „problemów społecznych”, a w konsekwencji zakresu podmiotowego
Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta i Gminy Myślenice podyktowany
został wytycznymi ustawodawcy, zawartymi w art.17 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia z dnia 12
marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004 r. Nr 64 poz. 593 z późniejszymi
zmianami), w brzmieniu: „Do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym naleŜy:
1) opracowanie i realizacja gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych ze
szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania
problemów alkoholowych i innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup
szczególnego ryzyka;(…)”
Schemat: Obszary planowania strategicznego w korelacie kompetencji komórek
Obszar planowania strategicznego
Komponenty i komórki
organizacyjne
Pomoc Społeczna
Profilaktyka i rozwiązywanie problemów
Alkoholowych
- Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
- Urząd Miasta i Gminy Myślenice
- organizacje pozarządowe
- organizacje pozarządowe
Dla uporządkowania obszaru planowania strategicznego, w celu dokonania prezentacji
Strategii zaproponowano przyjęcie jednoznacznego podziału precyzującego występowanie
problemów społecznych. Przyjęcie takiej formuły pozwala na precyzyjne i jasne określenie
priorytetów i działań w obszarach planowania strategicznego w odniesieniu do występujących
problemów:
− ubóstwa
− bezrobocia
− niepełnosprawności
− alkoholizmu
NiezaleŜnie od przyjętego podziału problemów społecznych iŜ są one skorelowane ze
zmianami zachodzącymi w rodzinach, opisanymi w rozdziale pn. „Rodzina, centralny element
Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych”.
Opisane powyŜej spojrzenie ujęte jest w matrycy logicznej, umieszczonej poniŜej.
21
Tabela: Matryca logiczna, zakres obszarów planowania strategicznego – występujące problemy społeczne,
w korelacji polami interwencji
Obszar interwencji
Pomoc
społeczna
Obszar, jego zakres, problemy
Profilaktyka
i rozwiązywanie
problemów
alkoholowych
Organizacje
pozarządowe
− ubóstwo
x
− bezrobocie
x
x
x
− niepełnosprawność
x
x
x
x
− alkoholizm
2.2.2
x
Problem ubóstwa w społeczności lokalnej Miasta i Gminy Myślenice
Dane statystyczne wskazują, iŜ w ramach poszczególnych społeczeństw narasta
zróŜnicowanie dochodów między obywatelami. RóŜnice w dochodach, stopie Ŝyciowej
obserwowalne są przez kaŜdego. Rośnie zatem zagroŜenie spowodowane nierównościami
społecznymi szczególnie tymi spowodowanymi ubóstwem.
Tabela: Gospodarstwa domowe w Polsce, zagroŜone ubóstwem
Odsetek osób w gospodarstwach domowych zagroŜonych ubóstwem wg wybranych cech społeczno
ekonomicznych w Polsce
Granica ubóstwa minimum
Granica ubóstwa ustawowa
Gospodarstwo domowe
egzystencji
2003
2004
2003
2004
%
%
%
%
Ogółem
18,1
19,2
10,9
11,8
miasto
11,9
12,9
6,8
7,7
wieś
28,0
29,3
17,5
18,5
Grupy społeczno-ekonomiczne
pracowników
pracowników uŜytkujących własne
gospodarstwo rolne
rolników
pracujących na własny rachunek
emerytów
rencistów
utrzymujących się z nie zarobkowych źródeł
17,7
16,7
8,1
9,4
25,5
25,8
14,6
14,7
29,4
11,0
9,6
23,5
31,6
13,2
8,9
25,4
17,2
7,0
5,6
15,1
19,9
8,9
5,6
16,8
42,9
41,5
31,3
30,6
Typ gospodarstwa
gospodarstwa jednoosobowe
6,9
6,5
2,7
3,3
małŜeństwa bez dzieci na utrzymaniu
4,3
2,8
2,3
2,8
małŜeństwa z 1 dzieckiem na utrzymaniu
9,4
9,5
5,3
6,4
22
małŜeństwa z 2 dzieci na utrzymaniu
17,1
18,1
10,3
9,7
małŜeństwa z 3 dzieci na utrzymaniu
29,6
37,6
18,0
21,4
małŜeństwa z 4 i więcej dzieci na utrzymaniu
56,1
62,4
41,8
40,1
samotna matka/ojciec z dziećmi na utrzymaniu
22,2
22,0
12,3
15,2
Źródło: Główny Urząd Statystyczny 2004r.
Państwo w ramach prowadzonej polityki społecznej podejmuje działania słuŜące
organizowaniu pomocy na rzecz osób zagroŜonych i dotkniętych ubóstwem. Podstawowym
instrumentem wsparcia osób i rodzin ubogich są instytucje:
− świadczeń rodzinnych
− pomocy społecznej.
Świadczenia rodzinne, jako niezaleŜny i odrębny system wsparcia realizowane są
w oparciu o ustawę z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006
r., Nr 139, poz. 992 z późn. zm.). Świadczenia rodzinne wprowadzono w miejsce świadczeń
przyznawanych na podstawie ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych
i wychowawczych oraz niektórych świadczeń z pomocy społecznej.
Przyznawane i realizowane są na rzecz świadczeniobiorców spełniających kryteria
dochodowe:
− zasiłek rodzinny przysługuje osobom, jeŜeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo
dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 504 zł.
− w przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem
o niepełnosprawności zasiłek rodzinny przysługuje, jeŜeli dochód rodziny w przeliczeniu
na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 583 zł.
W tym miejscu warto zaznaczyć, Ŝe dochód rodziny to przeciętny miesięczny dochód
członków rodziny uzyskany w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy.
Świadczenia rodzinne na terenie Gminy Myślenice przyznaje i wypłaca Miejsko
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.
Na podstawie dokumentacji składanej przez świadczeniobiorców moŜna zobrazować
kształtowanie się poziomu dochodów w ich rodzinach.
Tabela: Dochody świadczeniobiorców świadczeń rodzinnych
Dochód na osobę:
Do 252 zł
Do 504 zl
Do 583 zł
PowyŜej 583
Liczba rodzin w 2005r.
1 265
1 259
123
279
1 724
1 471
45
317
1 506
1 563
101
363
Źródło: Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Myślenicach 2007r.
Z powyŜszej tabeli wynika, Ŝe aŜ 1265 spośród 2926 świadczeniobiorców objętych
świadczeniami rodzinnymi tj. 43% Ŝyje poniŜej połowy kryterium dochodowego określonego
w ustawie o świadczeniach rodzinnych.
23
Analizując model rodziny świadczeniobiorców świadczeń rodzinnych dochodzimy do
wniosków, iŜ dominujący jest model rodziny 2 plus 2 (dwoje rodziców, dwoje dzieci), drugi z
kolei model rodziny to 2 plus 1 (dwoje rodziców, jedno dziecko).
Tabela: Dzietność rodzin świadczeniobiorców świadczeń rodzinnych
Typ rodzin
Z 1 dzieckiem
Z 2 dzieci
Z 3 dzieci
Z 4 dzieci i więcej
905
923
555
286
1 057
1 729
596
306
1 074
1 174
551
267
Pomocy społecznej udziela się w oparciu o ustawę z dnia 12 marca 2004 roku
o pomocy społecznej. Kryteria uprawniające do otrzymywania świadczeń pienięŜnych
z pomocy społecznej, ustalone są w oparciu o próg interwencji socjalnej (PIS) wyliczony
przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych dla róŜnych typów gospodarstw domowych. Próg,
poniŜej którego osoby Ŝyjące w gospodarstwach wieloosobowych mogą ubiegać się
o świadczenia z pomocy społecznej wynosi 351zł na członka rodziny, kryterium dochodowe
dla osób samotnie gospodarujących określono na poziomie 477 zł.
W roku 2006 w sferze zainteresowania pomocy społecznej znalazło się około 7 %
mieszkańców gminy Myślenice. Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej objął
pomocą 836 rodzin, liczba osób w tych rodzinach wyniosła 2 784.
Z pomocy społecznej w Gminie Myślenice najczęściej korzystają rodziny z dziećmi,
w 2005 roku było ich 545 natomiast w roku 2006 było ich 487. Pośród klientów pomocy
społecznej, w gospodarstwach rodzinnych z dziećmi dominującym typem rodziny jest rodzina
z dwójką dzieci, w 2005 roku było ich 175, w 2006 roku było ich 155. Z kolei pośród
klientów pomocy społecznej, w gospodarstwach rodzinnych bez dziećmi dominującym typem
rodziny jest jednoosobowe gospodarstwo rodzinne, w 2005 roku było ich 234, w 2006 roku
było ich 248.
Wśród klientów ośrodka pomocy społecznej występuje równieŜ stała grupa rodzin
niepełnych w 2005 roku było ich 135, w 2006 roku było ich 136. Podobnie jak w rodzinach z
obydwojgiem rodziców w rodzinach niepełnych dominuje model rodziny z dwójką dzieci w
2005 roku było ich 51, w 2006 roku było ich 48. Rodzin emerytów i rencistów z pomocy
społecznej korzystało odpowiednio w 2005 roku 231, natomiast w 2006 roku 210. Wśród
rodzin emerytów i rencistów z pomocy społecznej w Gminie Myślenice korzystają najczęściej
rodziny jednoosobowe w 2005 roku było ich 85 natomiast w roku 2006 było ich 79.
Tabela: Struktura rodzin korzystających z pomocy społecznej w latach 2005, 2006
WyróŜnienie, cecha
Rok 2005
Rok 2006
24
dominująca
Ogółem
W tym
na wsi
Liczba osób w
rodzinach
Ogółem
W tym
na wsi
Liczba osób w
rodzinach
Rodziny
882
372
3.122
836
356
2.784
W tym:
Rodziny z dziećmi
ogółem
545
242
2.626
487
218
2.284
Z czego: Rodziny z
dwójką dzieci
175
79
736
155
76
633
Z czego: Rodziny niepełne
135
46
460
136
43
469
51
17
154
48
16
145
231
92
630
210
86
543
85
24
85
79
29
79
103
41
82
101
40
80
234
90
234
248
103
248
Rodziny niepełne
z dwójką dzieci
Rodziny emerytów
i rencistów
Rodziny emerytów
i rencistów jednoosobowe
W tym; 2 osobowe
rodziny emerytów
i rencistów
W tym: Rodziny
jednoosobowe
Wykres: Rodziny korzystające z pomocy społecznej w latach 2005, 2006
1000
900
800
700
Rodziny Emerytów i
rencistów
600
500
Rodziny niepełne
400
300
Rodziny z dziećmi
200
100
0
ogółem
na wsi
2005
ogółem
na wsi
2006
Źródło: Wyliczenia własne na podstawie danych Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Myślenicach
2006r.
2.2.3
Problem społeczny bezrobocia w społeczności lokalnej Miasta i Gminy
Myślenice
W 2006 r. w całej Polsce odnotowywano spadek ilości bezrobotnych, a małopolska była
jednym z przodujących województw w tym procesie.
25
Rynek pracy w powiecie myślenickim przedstawia korzystne tendencje spadku
bezrobocia. Liczba bezrobotnych na koniec 31 grudnia 2003 roku wyniosła 7 607 osób,
natomiast w 2006 roku widoczny jest spadek bezrobotnych w stosunku do roku 2005 o 1 760
osób. Na dzień 31 grudnia 2006 roku bezrobocie dotknęło 4 656 osób. Tendencje o których
mowa obrazuje wykres oraz tabele poniŜej.
Wykres: Liczba bezrobotnych w latach 2003-2007
liczba bezrobotnych
8000
7607
7174
7000
6416
6000
5000
4656
4455
XII 2006
III 2007
4000
3000
2000
1000
0
XII 2003
XII 2004
XII 2005
Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Myślenicach
Tabela: Statystyka bezrobocia w powiecie myślenickim w III kwartale 2006 roku
Wyszczególnienie
Bezrobotni w
Z prawem
Stan na koniec
Kobiety wieku18-24
okresu spr.
do zasiłku
lata
Odpływ
Podjęcia pracy
Napływ w okresie
w okresie spr.
spr.
Powiat Myślenicki
5088
2951
1588
664
1490
2131
955
Myślenice
1856
1090
529
242
531
757
306
Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Myślenicach III kwartał PUP Myślenice 2006 r.
Tabela: Statystyka bezrobocia w powiecie myślenickim w IV kwartale 2006 roku
Wyszczególnienie
Bezrobotni w
Stan na koniec
Kobiety wieku 18-24
okresu spr.
lata
Z prawem
do zasiłku
Napływ
Odpływ
w okresie
spr.
Podjęcia
pracy
w okresie spr.
Powiat Myślenicki
4656
2641
1300
700
1510
1942
656
Myślenice
1725
975
425
260
512
643
219
Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Myślenicach 2006 r.
Tabela: Statystyka bezrobocia w powiecie myślenickim w I kwartale 2007 roku
26
Wyszczególnienie
Bezrobotni w
Stan na koniec
Z prawem
Kobiety wieku 18-24
okresu spr.
do zasiłku
lata
Napływ
Odpływ
w okresie
spr.
Podjęcia
pracy w
okresie spr.
powiat
myślenicki.
4455
2532
1167
673
1368
1569
621
Myślenice
1653
926
379
264
519
591
224
Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Myślenicach 2007 r.
Wykres: Liczba bezrobotnych na terenie Miasta i Gminy Myślenice, w III kwartale 2006 roku, IV
kwartale 2006 roku oraz I kwartale 2007 roku
Liczba
bezrobotnych
w Gminie
Myślenice
1500
I kwartał 2007
IV kwartał 2006
III kwartał 2006
1600
1700
1800
1900
Źródło: Obliczenia własne na podstawie danych Powiatowego Urzędu Pracy w Myślenicach 2007 r.
Dla zobrazowania tendencji warto równieŜ przywołać dane dotyczące zmiany stopy
bezrobocia na terenie województwa małopolskiego oraz powiatu myślenickiego.
Tabela: Stopa bezrobocia na koniec okresu sprawozdawczego w latach 2004- III 2007
Wyszczególnienie
XII 2004
XII 2005
XII 2006
MARZEC 2007
Powiat myślenicki
17,0 %
15,3 %
11,3 %
10,8 %
Woj. małopolskie
15,0 %
13,8 %
11,4 %
11,0 %
Źródło: Główny Urząd Statystyczny w Krakowie 2007 r.
27
Stopa bezrobocia w latach 2004- III 2007 w %
20,0
18,0
16,0
14,0
12,0
10,0
8,0
6,0
4,0
2,0
XII 2004
Powiat myślenicki
XII 2005
Powiat wadowicki
XII 2006
Powiat wielicki
III 2007
Województwo małopolskie
Źródło: Główny Urząd Statystyczny w Krakowie 2007 r.
PoniewaŜ Gmina Myślenice jest gminą miejsko-wiejską warto równieŜ
w opracowaniu poruszyć kwestię bezrobotnych zamieszkałych na wsi.
Liczba bezrobotnych zamieszkałych na terenach wiejskich wynosiła na koniec grudnia
2006 r. 3400 osób, co stanowi 73,02% ogółu bezrobotnych. Wśród tej grupy najwięcej
zarejestrowanych, 1325 osób posiadało wykształcenie zasadnicze zawodowe. Drugą pod
względem ilości grupę stanowiły osoby z wykształceniem gimnazjalnym i poniŜej w liczbie
844. Wśród osób zamieszkałych na wsi i zarejestrowanych w PUP w Myślenicach
dominowały osoby w przedziale wiekowym 18-24 lata – 1031 osób, drugą co do wielkości
grupą w tej kategorii stanowili bezrobotni w wieku 25-34 lata – 903 osoby. Analizując
kategorie staŜu pracy i czasu pozostawania bez pracy, stwierdzono, Ŝe osoby najczęściej
rejestrowały się jako osoby bez staŜu pracy – 762 osoby, a dominującym czasem
pozostawania w rejestrze Urzędu był okres generujący długotrwałe bezrobocie, tj. pow. 24
miesięcy i dotyczył grupy 973 osób.
2.2.4
Problem społeczny niepełnosprawności w społeczności lokalnej Miasta i Gminy
Myślenice
Zgodnie z definicją WHO osoba niepełnosprawna to osoba, u której istotne
uszkodzenia i obniŜenie sprawności funkcjonowania organizmu powodują uniemoŜliwienie,
utrudnienie lub ograniczenie sprawnego funkcjonowania w społeczeństwie, biorąc pod uwagę
takie czynniki jak płeć, wiek, oraz czynniki zewnętrzne.
W rozwiniętych krajach Unii Europejskiej około 15 % populacji to osoby
niepełnosprawne. Według danych uzyskanych w trakcie Narodowego Spisu Powszechnego
w 2002 roku liczba osób niepełnosprawnych w Polsce to 5 456 700, co stanowi 14,3 %
ludności kraju. Oznacza to Ŝe co siódmy mieszkaniec naszego kraju jest osobą
niepełnosprawną bądź za taką się uwaŜa.
Dane Głównego Urzędu Statystycznego zgromadzone w trakcie Narodowego Spisu
Powszechnego Ludności i Mieszkań przeprowadzonego w 2002 r. precyzują liczbę osób
niepełnosprawnych w powiecie myślenickim, wynosiła ona 22021.
28
Osoby niepełnosprawne stanowiły w 2002 roku niemal 19,4% liczącej 113.717 osób
społeczności powiatu myślenickiego.
Wykres: Osoby niepełnosprawne w powiecie myślenickim
91.696
81%
22.021
19%
Pozostali mieszkańcy
Osoby niepełnosprawne (prawnie i biologicznie)
Źródło: Główny Urząd Statystyczny w Krakowie 2002r. NSP
Dla porównania ten sam wskaźnik dla całego kraju wyniósł 14,3%, a dla
województwa małopolskiego 18,2%. Powiat myślenicki naleŜy więc do przodujących
w liczebności osób niepełnosprawnych. Na tysiąc mieszkańców przypadają 193 osoby
niepełnosprawne, niepełnosprawnym jest więc co piąty mieszkaniec powiatu.
Rysunek: Liczba niepełnosprawnych w woj. małopolskim na 1 tys. mieszkańców
29
Analizując poszczególne gminy powiatu myślenickiego pod kątem liczby osób
niepełnosprawnych w populacji mieszkańców, na uwagę zasługuje fakt, Ŝe tylko w trzech
gminach procentowy wskaźnik osób niepełnosprawnych jest niŜszy niŜ dla całego
województwa małopolskiego, ale sytuacja ta nie dotyczy terenów wiejskich tych gmin.
Wskaźnik ten dla poszczególnych gmin powiatu myślenickiego przyjął następujące wartości:
Wiśniowa 23%, Raciechowice 22%, Siepraw 21,3%, Tokarnia 21%, Myślenice 18,3%,
Lubień 18%, Sułkowice 17,8%, Dobczyce 17,2%.
Wykres: Osoby niepełnosprawne i pełnosprawne w populacji miejscowości wchodzących w skład powiatu
myślenickiego
Dostępne dane wskazują na to, Ŝe prawie jedna trzecia osób niepełnosprawnych
powiatu mieszkała na terenie gminy Myślenice, w tym 3257 osób w samym mieście.
Charakteryzując populację osób niepełnosprawnych warto dodać, Ŝe do osób
niepełnosprawnych zaliczono w trakcie NSP zarówno te osoby, które posiadają odpowiednie
orzeczenie potwierdzające niepełnosprawność (osoby niepełnosprawne prawnie), jak i te,
które same uwaŜają się za niepełnosprawne, lecz nie posiadają stosownego orzeczenia (osoby
niepełnosprawne biologicznie). W powiecie myślenickim osób niepełnosprawnych prawnie
odnotowano 19 911, natomiast osób niepełnosprawnych biologicznie 2 110 (10%). W latach
2000-2003 Powiatowy Zespół d/s Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności wydał 3975
orzeczeń dla osób po 16 roku Ŝycia i 1154 orzeczenia dla osób przed 16 rokiem Ŝycia.
30
Wykres: Osoby niepełnosprawne biologicznie i prawnie w powiecie myślenickim
19911
90%
2110
10%
Niepełnosprawni tylko biologicznie
Niepełnosprawni prawnie
Niepokojąco niski jest poziom wykształcenia niepełnosprawnych powiatu
myślenickiego, aŜ 84% populacji posiadało wykształcenie niŜsze niŜ średnie, a zaledwie 2%
(458 osób) posiadało wyŜsze wykształcenie.
AŜ 80 % niepełnosprawnych powiatu myślenickiego to osoby bierne zawodowe, 18 %
pracuje, natomiast 2 % pozostaje w rejestrach powiatowego urzędu pracy jako osoby
poszukujące pracy. Jednocześnie blisko 50 % niepełnosprawnych jest w wieku
produkcyjnym.
Wykres: Wiek osób niepełnosprawnych w powiecie myślenickim
Przedprodukcyjny
Produkcyjny
Poprodukcyjny
10680
49%
10622
48%
719
3%
Warto takŜe zauwaŜyć, Ŝe na terenie Miasta i Gminy Myślenice w roku szkolnym
2006/2007
w ramach systemu edukacji kształciło się:
− 29 uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim,
31
− 13 uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu umiarkowanym bądź znacznym,
− 3 uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim.
Ponadto 4 uczniów jest słabosłyszących, 2 z niepełnosprawnością sprzęŜoną, 3 z ruchową,
3 jest uczniami autystycznymi, 1 słabowidzący oraz 3 z zaburzeniami zachowań.
Niepełnosprawność jest czynnikiem silnie wpływającym na obniŜenie poziomu
dochodów rodziny i podwyŜszenie poziomu wydatków związanych z koniecznością
rehabilitacji, czy leczenia. Najczęściej wpływa ona na ograniczenie aktywności zawodowej
nie tylko samych niepełnosprawnych, lecz często takŜe członków ich rodzin. Konieczność
sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny ogranicza, a często wyklucza
podjęcie pracy zarobkowej, co oczywiście ujemnie odbija się na kondycji finansowej całej
rodziny.
2.2.5
Problem społeczny uzaleŜnienia od alkoholu interpolacja danych PARPA
na społeczność lokalną Miasta i Gminy Myślenice oraz wybrane aspekty
zjawiska w Gminie Myślenice
UzaleŜnienie to nabyta silna potrzeba wykonywania jakiejś czynności lub zaŜywania
jakiejś substancji. Kluczową rolę w tym mechanizmie odgrywa siła pragnienia, która sama z
siebie nie zgaśnie. Zjawisko to definiowane jest jako działanie które szkodzi zarówno danej
osobie jak i jej otoczeniu, które mimo to jest kontynuowane, stale powtarzane poniewaŜ wola
osoby uzaleŜnionej jest wobec niego bezsilna, osoba ta nie jest w stanie powstrzymać się od
danego działania.
Kwestia uzaleŜnienia postrzegana jest obecnie jako kwestia swoistej choroby, a ludzi
uzaleŜnionych traktuje się często jako osoby chore, nie obarczając ich odpowiedzialnością za
ich chorobę. Najsilniej zaakcentowany w społeczności myślenickiej jest problem uzaleŜnienia
od alkoholu.
Według dany Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych szacuje
się Ŝe Gminach takich jak Myślenice (tj. ponad 40 tysięcznych) funkcjonuje:
− 800 osób uzaleŜnionych (2% populacji),
− 1 600 osób współuzaleŜnionych (4% populacji),
− 1 600 dzieci wychowujących się w rodzinach alkoholików
− 2000 – 2 800 pijących szkodliwie (5- 7% populacji)
− 1 850 osób, przede wszystkim dzieci, wobec których stosowana jest przemoc
domowa ( 5% populacji),
− 80 osób uzaleŜnionych od narkotyków (0,2% populacji).
Dane dotyczące Miasta o populacji odpowiadającej populacji ludności Myślenic zawarte
są w tabeli poniŜej.
Tabela: UzaleŜnienie od alkoholu
WyróŜnienie
Liczba osób uzaleŜnionych od
alkoholu
Dorośli Ŝyjący w otoczeniu
alkoholika (współmałŜonkowie,
W Polsce
38,6 mln
W mieście
W gminie
18 tys. mieszk. 40 tys. mieszk.
ok. 2% populacji
ok. 800 tys.
ok. 360 osób
ok. 800 osób
ok. 4% populacji
ok. 1,5 mln
ok. 720 osób
ok. 1600 osób
32
rodzice)
Dzieci wychowujące się w
rodzinach alkoholików
Osoby pijące szkodliwie
Ofiary przemocy domowej w
rodzinach z problemem
alkoholowym
ok. 4% populacji
5-7% populacji
ok. 1,5 mln
ok. 720 osób
ok. 1600 osób
2-2,5 mln 900-1260 osób
ok. 2000-2800
osób
2/3 osób dorosłych
Razem
Około 830
Około 1850 osób:
oraz 2/3 dzieci z ok. 2 mln osób: osób: dorosłych
dorosłych i dzieci
tych rodzin dorosłych i dzieci
i dzieci
Źródło: www. PARPA. pl.
Szczególnie istotne jest takŜe to, iŜ jak wynika z ogólnopolskich badań ankietowych
ESPAD - 2003 ("Europejski Program Badań Ankietowych w szkołach na temat uŜywania
alkoholu i narkotyków" realizowany przez Instytut Psychiatrii i Neurologii we współpracy
z Radą Europy. Badanie sfinansowane przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii
i PARPA), alkohol piją juŜ:
− Uczniowie w III klasy gimnazjum - 15-latkowie 65,8% z nich piło alkohol w ciągu
ostatnich 30 dni (71,5% chłopców, 60,3% dziewcząt); 29,2% z nich UPIŁO się w
ciągu ostatnich 30 dni (38,1% chłopców, 20,8% dziewcząt),
− II klasa szkoły ponadgimnazjalnej - 17-latkowie 78,9% z nich piło alkohol w ciągu
ostatnich 30 dni(84,6% chłopców, 73,2% dziewcząt); 37,2% z nich UPIŁO się w
ciągu ostatnich 30 dni(47,7% chłopców, 26,5% dziewcząt).
Jednocześnie jak wynika ze sprawozdań Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych za lata 2001 – 2006 na terenie Miasta i Gminy Myślenice 800 osób było
uzaleŜnionych od alkoholu a 2400 osób piło szkodliwie. Jak wynika z danych 7,8% populacji
mieszkańców funkcjonuje więc w kręgu uzaleŜnienia od alkoholu. Ponadto wzrasta liczba
wniosków kierowanych do sądu o zastosowanie wobec osób uzaleŜnionych leczenia
odwykowego. W 2001 roku sporządzono 41 wniosków, w 2002r. – 49, w 2003r. – 49, w
2004r. – 63, w 2005r. – 103, w 2006r. 98 wniosków.
UzaleŜnienie od napojów alkoholowych oraz innych substancji psychoaktywnych jest
powaŜnym problemem społecznym. Wpływa w sposób destrukcyjny na funkcjonowanie
zbiorowości lokalnych oraz całych społeczeństw. Nie tylko osoba uzaleŜniona ponosi skutki
swojego nałogu w pogorszeniu stanu zdrowia fizycznego oraz psychicznego, ale równieŜ całe
otoczenie odczuwa chorobę uzaleŜnionego.
33
na lata 2008 – 2013
PLANOWANIE
34
3 Misja Samorządu Miasta i Gminy Myślenice w odniesieniu do problemów
społecznych
Realizacja Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta i Gminy
Myślenice jest wyzwaniem dla wszystkich mieszkańców i dla kaŜdej z działających
w mieście organizacji i instytucji. Koordynowanie tego procesu, dbanie o jego spójność
i utrzymywanie jego ciągłości jest zadaniem kolejnych władz samorządowych.
Misja Samorządu Miasta i Gminy Myślenice w odniesieniu do problemów
społecznych określa metody i instrumenty, które powinny być stosowane, aby skutecznie
realizować załoŜoną wizję rozwiązywania problemów społecznych.
Deklaruje się zatem:
MISJĄ
SAMORZĄDU
MIASTA
I
GMINY
MYŚLENICE
JEST
PRZECIWDZIAŁANIE POWSTAWANIU PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH POPRZEZ
DZIAŁANIA SKIEROWANE DO SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ
MYŚLENICE
MIASTA
I
GMINY
ORAZ AKTYWIZACJĘ OSÓB, RODZIN I GRUP ZAGROśONYCH
MARGINALIZACJĄ
USAMODZIELNIENIA,
I
WYKLUCZENIEM
INTEGRACJI
I
SPOŁECZNYM
REINTEGRACJI
NA
SPOŁECZNEJ
RZECZ
ORAZ
ZAWODOWEJ.
Misja ta współgra ze sformułowanymi w Strategii celem strategicznym oraz
priorytetami. Stwierdza ona konieczność integrowania działań mieszkańców oraz wyraŜa
wolę wprowadzania partnerskiego rozwiązywania problemów społecznych występujących na
terenie Miasta i Gminy Myślenice.
Planowane metody stopniowego wprowadzania i upowszechniania samoorganizacji
społecznej, uspołeczniania działań publicznych i wreszcie partycypacji społecznej
i partnerstwa zasygnalizowane są w operacyjnej części strategii. Przedstawiona misja
wskazuje takŜe na konkretne mechanizmy rozwoju, które władze zamierzają wykorzystywać.
Nacisk połoŜony na profilaktykę w rozwiązywaniu problemów społecznych wskazuje
na wolę działania ofensywnego - na dąŜenie do wykorzystania moŜliwości, które pojawiły się
w związku z wejściem Polski do Unii Europejskiej.
Konsekwentna realizacja załoŜeń związanych z misją Samorządu Miasta i Gminy Myślenice
jest warunkiem koniecznym urzeczywistniania wizji zapobiegania powstawaniu
i stałego rozwiązywania problemów społecznych na terenie Miasta i Gminy Myślenice.
35
4 Cel strategiczny, Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta i Gminy
Myślenice
DąŜąc do budowy spójności społecznej lokalnej Miasta i Gminy Myślenice naleŜy tak
sformułować cel strategiczny i odpowiednio dobrać priorytety strategii aby dzięki ich
realizacji zapewnić obywatelom takie warunki uczestnictwa w rozwoju, które nie pogłębią
lokalnych zróŜnicowań poziomu Ŝycia, a takŜe słuŜyć będą do zniwelowania róŜnic, które
powstały wcześniej.
Zapewnienie warunków udziału w rozwoju społeczności lokalnej Miasta
i Gminy Myślenice osobom, rodzinom i grupom, przy wykorzystaniu
potencjału w nich tkwiącego.
5 Priorytety w obszarach planowania strategicznego
W trakcie formułowania priorytetów dla działań słuŜących osiągnięciu celu
strategicznego naleŜy skupić się na wypracowaniu takich warunków działań w obszarach
planowania strategicznego, aby miały one decydujący wpływ na przebieg całego zdarzenia i
słuŜyły osiągnięciu pozytywnej poŜądanej zmiany. W obszarach planowania strategicznego,
precyzującego obszary problemów społecznych wyznaczano następujące priorytety
merytoryczne:
1. Priorytet w obszarze problemu ubóstwa:
DąŜenie do ograniczenia zasięgu i głębokości ubóstwa, poprzez podejmowanie działań na
rzecz umacniania rodzin w ich prawidłowym funkcjonowaniu.
2. Priorytet w obszarze problemu bezrobocia:
Wsparcie w integracji społecznej i zawodowej osób bezrobotnych w tym długotrwale
bezrobotnych, szczególnie z wykorzystaniem instrumentów wspieranego zatrudnienia
będących w posiadaniu Powiatowego Urzędu Pracy
3. Priorytet w obszarze problemu niepełnosprawności:
Wspieranie inicjatyw indywidualnych i społecznych w zakresie uczestnictwa zawodowego
i społecznego osób niepełnosprawnych oraz ograniczających zaleŜność od instytucji, a przez
to tworzenie warunków integracji.
4. Priorytet w obszarze problemu uzaleŜnienia od alkoholu:
Profilaktyka i wczesna interwencja w zakresie nadmiernego picia, uzaleŜnienia od alkoholu
oraz wsparcie rodzin z problemem uzaleŜnień i przemocą domową.
36
Dla zapewnienia realnych moŜliwości podąŜania w określonych powyŜej kierunkach
i realizacji wskazanych priorytetów merytorycznych konieczne jest posiadanie odpowiednich
zasobów. W ramach strategii fakt ten znajduje odzwierciedlenie w sformułowanych poniŜej
priorytetach warunkujących realizację strategii, mających charakter wspierający, pomocniczy
w relacji z podstawowymi priorytetami, które są priorytetami merytorycznymi w zakresie
obszarów problemowych, planowania strategicznego. Kierunki te dotyczą: profesjonalnej
kadry niezbędnej do realizacji zadań, nowoczesnej i funkcjonalnej infrastruktury oraz
współpracy z organizacjami pozarządowymi. W omawianym zakresie sformułowano
następujące priorytety realizacyjne:
1.
Priorytet:
Podnoszenie kwalifikacji kadry realizującej zadania słuŜące realizacji strategii
2.
Priorytet:
Modernizacja, podnoszenie standardów oraz rozwój infrastruktury słuŜącej realizacji
strategii poprzez powoływanie do Ŝycia nowych jednostek oraz zespołów
3.
Priorytet:
Rozwijanie partnerstwa z organizacjami pozarządowymi
Zaproponowane spojrzenie ujęto w tabeli poniŜej.
37
Tabela: Priorytety w obszarach planowania strategicznego
Obszar, jego zakres,
problemy
Priorytety merytoryczne
− ubóstwo
DąŜenie do ograniczenia zasięgu i
głębokości ubóstwa, poprzez
podejmowanie działań na rzecz
umacniania rodzin w ich
prawidłowym funkcjonowaniu.
− bezrobocie
Wsparcie w integracji społecznej i
zawodowej osób bezrobotnych
wykluczonych z rynku pracy,
szczególnie z wykorzystaniem
instrumentów wspieranego
zatrudnienia będących m.in. w
posiadaniu Powiatowego Urzędu
Pracy
− niepełnosprawność
− alkoholizm
Priorytety warunkujące realizację
1. Podnoszenie kwalifikacji
kadry realizującej
zadania słuŜące
realizacji strategii
2. Modernizacja,
podnoszenie standardów
oraz rozwój
infrastruktury słuŜącej
realizacji strategii
Wspieranie inicjatyw
poprzez powoływanie do
indywidualnych i społecznych w
Ŝycia nowych jednostek
zakresie uczestnictwa zawodowego
oraz zespołów
i społecznego osób
niepełnosprawnych oraz
ograniczających zaleŜność od
instytucji, a przez to tworzenie
warunków integracji.
3. Rozwijanie partnerstwa
z organizacjami
pozarządowymi
Profilaktyka i wczesna
interwencja w zakresie
nadmiernego picia, uzaleŜnienia
od alkoholu oraz wsparcie rodzin z
problemem uzaleŜnień i przemocą
domową.
38
6 Uzasadnienie wyboru priorytetów w obszarach planowania strategicznego
6.1
Uzasadnienie wyboru priorytetów merytorycznych w obszarach planowania
strategicznego, harmonogram na rok 2008
Na podstawie diagnozy sporządzonej w oparciu o potrzeby społeczne w obszarze
problemów społecznych występujących na terenie Miasta i Gminy Myślenice, przygotowano
plan i harmonogram realizacji zadań w obszarze planowania strategicznego na rok 2008.
Jako bazowe wskaźniki realizacji zadań przyjęto zadania realizowane w roku 2007. Plan
i harmonogram realizacji zadań na lata następne, przygotowany zostanie w oparciu
o wytyczne ujęte w rozdziale pn. „WdroŜenie oraz monitorowanie realizacji Strategii
Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta i Gminy Myślenice, na lata 2008 – 2013”.
6.1.1
Potrzeby społeczności lokalnej Miasta i Gminy Myślenice, w obszarze
problemu ubóstwa
a. W roku 2006 w sferze zainteresowania pomocy społecznej znalazło się około 7 %
mieszkańców Miasta i Gminy Myślenice,
b. Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w 2006 roku objął pomocą 836
rodzin, liczba osób w tych rodzinach wyniosła 2 784,
c. Z pomocy społecznej w Gminie Myślenice najczęściej korzystają rodziny z
dziećmi, w 2005 roku było ich 545 natomiast w roku 2006 było ich 487.
d. Z pomocy Ośrodka Pomocy Społecznej w 2005 roku skorzystało 135 rodzin
niepełnych, w 2006 roku było ich 136.
e. Z pomocy Ośrodka Pomocy Społecznej w 2005 roku skorzystało 231 rodzin
emerytów i rencistów natomiast w 2006 roku było ich 210.
f. Dane związane z realizacją świadczeń rodzinnych wskazują, Ŝe aŜ 1265 spośród
2926 świadczeniobiorców objętych świadczeniami rodzinnymi tj. 43% Ŝyje
poniŜej połowy kryterium dochodowego określonego w ustawie o świadczeniach
rodzinnych, czyli poniŜej 504 zł. lub 583 zł. (w przypadku gdy członkiem
rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności)
6.1.2
Zadania planowane do realizacji w ramach priorytetu: DąŜenie do ograniczenia
zasięgu i głębokości ubóstwa, poprzez podejmowanie działań na rzecz umacniania
rodzin w ich prawidłowym funkcjonowaniu.
Planowane do realizacji zadania
Przekształcenie Punktu Konsultacyjnego w
Ośrodek Wsparcia Osób i Rodzin
znajdujących się w sytuacji kryzysowej
Wskaźniki
liczba osób korzystających
z rodzinnego poradnictwa
psychologicznego
prawnego
liczba rodzin objętych
terapią
Bazowa
wartość
wskaźników
w roku
(2007)
230
0
Zakładana
wartość
wskaźników
w roku
(2008)
Zakładana
wartość
wskaźników
w kolejnych
latach
250
0
39
Przyznawanie i realizowanie świadczeń
rodzinnych
Realizacja świadczeń dla rodzin w tym
wielodzietnych i niepełnych: zasiłki celowe i
celowe specjalne oraz składki na
ubezpieczenia społeczne
wielodzietnych i niepełnych: składki na
ubezpieczenia zdrowotne
za osoby pobierające niektóre świadczenia
z pomocy społecznej
liczba
świadczeniobiorców
w zakresie świadczeń
rodzinnych
liczba osób
w gospodarstwach,
w tym wielodzietnych
i niepełnych objętych
świadczeniami pienięŜnymi
liczba osób
w gospodarstwach,
liczba osób
w gospodarstwach,
wielodzietnych i niepełnych: zasiłki okresowe
liczba osób
w gospodarstwach,
wielodzietnych i niepełnych: posiłki dla dzieci
świadczeniami
liczba rodzin z dziećmi
Praca socjalna wśród rodzin z dziećmi
objęta pracą socjalną
Zapewnienie schronienia osobom go
liczba osób, którym
pozbawionym
zapewniono schronienie
liczba świadczeniobiorców
Przyznawanie i realizowanie świadczeń dla
w zakresie
osób uprawnionych do alimentów
zaliczki alimentacyjnej
Utworzenie placówek opiekuńczych
liczba utworzonych
placówek
wsparcia dziennego
Prorodzinna edukacja społeczeństwa –
liczba przeprowadzonych
warsztaty edukacyjne
zajęć warsztatowych
Stworzenie organizacjom pozarządowym
osobom prywatnym, placówkom oświatowym
liczba realizowanych
warunków do realizacja programów,
programów
mających na celu zagospodarowanie czasu
wolnego dzieci i młodzieŜy
6.1.3
3055
3000
2854
2800
150
130
1434
1200
1440
1500
457
510
4
6
127
140
0
3
0
1
8
7
problemu bezrobocia
a. Na dzień 31 grudnia 2006 roku bezrobocie dotknęło 4 656 osób, mieszkańców
Gminy Myślenice,
b. Na dzień 31 grudnia 2006 roku stopa bezrobocia na terenie Gminy Myślenice
wyniosła 11,3 %,
c. W 2006 roku bezrobocie było główną przyczyna objęcia pomocą społeczną 398
rodzin (w tym 160 na wsi) w których Ŝyło 1 535 osób
d. Na koniec IV kwartału 2006 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Myślenicach
zarejestrowane jako bezrobotne kobiety stanowiły około 57 % ogółu
bezrobotnych, prawie 89% z nich nie posiadało uprawnień do pobierania zasiłku
dla bezrobotnych.
e. Na koniec grudnia 2006 r. około 85% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych
w Powiatowym Urzędzie Pracy w Myślenicach nie posiadało uprawnień
40
do pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Osoby długotrwale bezrobotne to około
67%, a osoby bez kwalifikacji zawodowych to około 20 %,
6.1.4
Zadania planowane do realizacji w ramach priorytetu: Wsparcie w integracji
społecznej i zawodowej osób bezrobotnych wykluczonych z rynku pracy,
szczególnie z wykorzystaniem instrumentów wspieranego zatrudnienia będących
m.in. w posiadaniu Powiatowego Urzędu Pracy.
Bazowa
wartość
wskaźników
w roku
(2007)
Zakładana
wartość
wskaźników
w roku
(2008)
0
1
0
2
0
20-30
100
120
liczba beneficjentów
ostatecznych projektu
0
200
liczba rodziców
0
30
71
70
85
70
80
80
2
4
0
2
Planowane do realizacji zdania
Wskaźniki
Utworzenie Klubu Integracji Społecznej
liczba placówek
Organizacja lub współorganizacja
tematycznych grup wsparcia dla osób
bezrobotnych – zajęcia aktywizacyjne
liczba grup
Realizacja projektów
o charakterze szkoleniowym
i treningowym (treningi umiejętności
pracowniczych) dla osób bezrobotnych
Realizacja projektów finansowanych z
EFS mających na celu wsparcie osób
bezrobotnych w ich integracji zawodowej
i społecznej
Zapewnienie opieki nad dziećmi w
rodzinach z problemem bezrobocia na
czas szkolenia rodziców
Realizacja świadczeń z pomocy
społecznej dla rodzin których głównym
problemem jest bezrobocie: zasiłki
celowe i celowe specjalne oraz składki na
ubezpieczenia społeczne
problemem jest bezrobocie: zasiłki
okresowe
problemem jest bezrobocie: posiłki dla
dzieci
problemem jest bezrobocie: posiłki dla
dorosłych
Ściślejsza współpraca z Powiatowym
Urzędem Pracy w celu przywrócenia na
rynek pracy osób długotrwale
bezrobotnych- zawieranie porozumień.
liczba uczestników grup
wsparcia
Liczba uczestników
projektów
liczba rodzin, których
głównym problemem jest
bezrobocie, objętych
świadczeniami finansowymi
ilość porozumień
Zakładana
wartość
wskaźników
w kolejnych
latach
41
6.1.5
problemu niepełnosprawności
a. Osoby niepełnosprawne stanowiły w 2002 roku niemal 19,4% liczącej 113.717
osób społeczności powiatu myślenickiego,
b. Na terenie Miasta i Gminy Myślenice w 2002 roku zamieszkiwały 7253 osoby
niepełnosprawne, wskaźnik udziału osób niepełnosprawnych w populacji Gminy
Myślenice wyniósł 18,3%, Prawie jedna trzecia osób niepełnosprawnych powiatu
myślenickiego w 2002 roku mieszkała na terenie gminy Myślenice, w tym 3257
osób w samym mieście.
c. 84% populacji osób niepełnosprawnych mieszkających na terenie powiatu
myślenickiego posiadało wykształcenie niŜsze niŜ średnie, a zaledwie 2% (458
osób) posiadało wyŜsze wykształcenie.
d. AŜ 80 % niepełnosprawnych powiatu myślenickiego to osoby bierne zawodowe,
18 % pracuje, natomiast 2 % pozostaje w rejestrach powiatowego urzędu pracy
jako osoby poszukujące pracy. Jednocześnie blisko 50 % niepełnosprawnych jest
w wieku produkcyjnym.
e. Na terenie Miasta i Gminy Myślenice w roku szkolnym 2006/2007
w ramach systemu edukacji kształciło się: 29 uczniów upośledzonych umysłowo
w stopniu lekkim, 13 uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu
umiarkowanym bądź znacznym, 3 uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu
głębokim. Ponadto 4 uczniów było słabosłyszących, 2 z niepełnosprawnością
sprzęŜoną, 3 z ruchową, 3 jest uczniami autystycznymi, 1 słabowidzący oraz 3 z
zaburzeniami zachowań.
6.1.6
Zadania planowane do realizacji w ramach priorytetu: Wspieranie inicjatyw
indywidualnych i społecznych w zakresie uczestnictwa zawodowego
i społecznego osób niepełnosprawnych oraz ograniczających zaleŜność
od instytucji, a przez to tworzenie warunków integracji.
Kształtowanie postaw osób pełnosprawnych
wobec niepełnosprawności poprzez działalność
informacyjno-edukacyjną
Utworzenie ośrodka wsparcia dla osób
niepełnosprawnych i starszych - Środowiskowy
Dom Samopomocy
Kierowanie osób niepełnosprawnych do
domów pomocy społecznej
Świadczenie pracy socjalnej wobec rodzin,
w których występuje problem
niepełnosprawności
i starości
Organizowanie pomocy wolontaryjnej na rzecz
osób starszych, samotnych i
niepełnosprawnych
Realizacja świadczeń przez MGOPS w formie
usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania
Bazowa
wartość
wskaźników
w roku
(2007)
Zakładana
wartość
wskaźników
w roku
(2008)
ilość kampanii
0
2
liczba miejsc
w ośrodkach wsparcia
0
0/1
10
10
170
190
30
50
20
30
48
56
22
27
Wskaźniki
liczba skierowanych
osób
liczba rodzin, w których
występuje problemem
niepełnosprawności
i starości objętych pracą
socjalną
liczba osób objętych
wolontariatem
liczba wolontariuszy
liczba osób objętych
świadczeniami
w formie usług
opiekuńczych
liczba opiek. środowisk
Zakładana
wartość
wskaźników
w kolejnych
latach
42
Świadczenie pomocy sąsiedzkiej osobom
starszym, zniedołęŜniałym, czy chorym w ich
naturalnym środowisku domowym.
ilość pomocy
sąsiedzkiej
5
15
12
30
Poradnictwo prawne, psychologiczne i
pedagogiczne
liczba beneficjentów
Przyznawanie i realizowanie zasiłków
pielęgnacyjnych
liczba
510
530
Przyznawanie i realizowanie świadczeń
pielęgnacyjnych
liczba
34
37
Realizacja świadczeń dla osób
niepełnosprawnych
i starszych: zasiłki celowe i celowe specjalne
oraz składki na ubezpieczenia społeczne
liczba osób
niepełnosprawnych
i starszych, objętych
świadczeniem
liczba osób
niepełnosprawnych
świadczeniem
285
300
156
160
150
130
80
70
200
220
Ilość spotkań Zespołu
0
2
Ilość wypracowanych
procedur
0
3
Ilość spotkań zespołu
Ilość wniosków
przyjętych do realizacji
Ilość zrealizowanych
wniosków
0
0/1
0
0
0
0
Utworzenie na terenie gminy oddziału lub
zakładu opiekuńczo-pielęgnacyjnego
Ilość placówek
0
0/1
Pomoc w remontowaniu mieszkań osobom
samotnym, zapewniając im odpowiednie
warunki do Ŝycia w ich naturalnym
środowisku.
Liczba osób, którym
udzielono pomocy w
wyremontowaniu
domów i mieszkań
3
3
Promowanie idei Olimpiad Specjalnych
Liczba organizowanych
kampanii
0
0/1
Powołanie Rzecznika Praw Osób
Niepełnosprawnych.Udostępnianie informacji
osobom niepełnosprawnym o potencjalnych
moŜliwościach w zakresie form pomocy
realizowanych przez inne podmioty
Liczba osób którym
udzielono informacji
Liczba podjętych
interwencji
0
0
0
0/1
0/50
0/10
niepełnosprawnych
i starszych: zasiłki stałe
niepełnosprawnych
i starszych: składki na ubezpieczenia
zdrowotne za osoby pobierające niektóre
świadczenia z pomocy społecznej
niepełnosprawnych
i starszych: zasiłki okresowe
niepełnosprawnych
i starszych: posiłki dla dorosłych
Stworzenie Zespołu Interdyscyplinarnego,
którego zadaniem będzie wypracowanie
procedur postępowania w sprawach
opiekuńczych osób niepełnosprawnych.
Powołanie w gminie zespołu zadaniowego ds.
diagnozy, analizy i monitoringu potrzeb osób
niepełnosprawnych
liczba osób
niepełnosprawnych
świadczeniem
liczba osób
niepełnosprawnych
świadczeniem
liczba osób
niepełnosprawnych
świadczeniem
43
6.1.7
Potrzeby społeczności lokalnej Gminy Myślenice, w obszarze problemu
alkoholizmu
a. Według dany Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
szacuje się Ŝe Gminach takich jak Myślenice (tj. ponad 40 tysięcznych)
funkcjonuje:
− 800 osób uzaleŜnionych (2% populacji),
− 1 600 osób współuzaleŜnionych (4% populacji),
− 1 600 dzieci wychowujących się w rodzinach alkoholików
− 2000 – 2 800 pijących szkodliwie (5- 7% populacji)
− 1 850 osób, przede wszystkim dzieci, wobec których stosowana jest przemoc
domowa ( 5% populacji),
b. Dane Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wskazują, iŜ
na terenie Gminy Myślenice funkcjonuje 800 osób uzaleŜnionych, 2400 osób pije
szkodliwie, zatem 7,8% populacji mieszkańców funkcjonuje więc w kręgu
uzaleŜnienia od alkoholu,
c. W 2006 roku alkoholizm był główną przyczyną objęcia pomocą społeczną 67
rodzin (w tym 27 na wsi) w których Ŝyło 187 osób,
d. W latach 2001 – 2006 na terenie Miasta i Gminy Myślenice wzrasta liczba
wniosków kierowanych do sądu o zastosowanie wobec osób uzaleŜnionych
leczenia odwykowego. W 2001 roku sporządzono 41 wniosków, w 2002r. – 49, w
2003r. – 49, w 2004r. – 63, w 2005r. – 103, w 2006r. 98 wniosków, w 2007 roku
GKRPS rozpatrzyła 139 wniosków.
6.1.8
Zadania planowane do realizacji w ramach priorytetu: Profilaktyka i wczesna
interwencja w zakresie nadmiernego picia, uzaleŜnienia od alkoholu oraz
wsparcie rodzin z problemem uzaleŜnień i przemocą domową.
Bazowa
wartość
wskaźników
w roku
(2007)
Zakładana
wartość
wskaźników
w roku
(2008)
Wskaźniki
Prowadzenie Ośrodka Wsparcia Osób i Rodzin
znajdujących się w sytuacji kryzysowej
poprzez:
a)Informowanie o moŜliwościach podjęcia
leczenia w placówkach terapii uzaleŜnień,
motywowanie osób uzaleŜnionych i
współuzaleŜnionych do podjęcia leczenia w
tych placówkach.
Ilość udzielonych
informacji
38
50
b)Udzielanie wsparcia pacjentom po
zakończonym leczeniu odwykowym oraz
prowadzenie dla nich i członków ich rodzin
terapii.
Ilość osób biorących udział
w spotkaniach Al.-anonu
10
15
c)Współdziałanie z grupami wsparcia AA –
Anonimowi Alkoholicy, Al-Anon (członkowie
rodzin)
w spotkaniach
25
40
d) Utworzenie grup wsparcia DDA (Dorosłe
Dzieci Alkoholików) i inspirowanie tworzenia
grup samopomocowych.
w spotkaniach
0
10
Zakładana
wartość
wskaźników
w kolejnych
latach
44
Prowadzenie poradnictwa i interwencji w
zakresie przeciwdziałania przemocy w
rodzinie, szczególnie poradnictwa
psychologicznego, socjalnego i prawnego.
Ilość udzielonych porad
17
25
Zawiązanie lokalnej koalicji na rzecz walki z
przemocą, przygotowanie i wdroŜenie
gminnego systemu przeciwdziałania przemocy
w rodzinie
Ilość spotkań roboczych
Ilość programów
0
0
2
0/1
Ilość programów
0
1
liczba osób i rodzin
korzystających ze wsparcia
ośrodka w sytuacji
przemocy
9
35
Ilość udzielonych porad
17
25
Kwota dofinansowania
programów
10.000
10.000
Ilość uczestników
30
30
Ilość osób skierowanych
na szkolenia
10
15
Ilość realizowanych
programów
35
40
Ilość zmodernizowanej
infrastruktury sportowej
10
4
Ilość wspólnych akcji
Ilość dotacji
3
28
3
30
Ilość punktów działania
8
7
Ilość kampanii
0
1
Opracowywanie i realizacja programów
ochrony ofiar przemocy w rodzinie.
Przekształcenie Punktu Konsultacyjnego w
Gminny Ośrodek Wsparcia Osób i Rodzin
znajdujących się w sytuacji kryzysowej, w tym
w sytuacji przemocy.
Prowadzenie poradnictwa w zakresie
przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Udzielanie informacji o miejscach gdzie
członkowie rodzin (ofiary przemocy) mogą
uzyskać schronienie, pomoc materialną itp.
Dofinansowywanie programów pomocy
terapeutycznej dla osób uzaleŜnionych
Prowadzenie placówki opiekuńczo –
wychowawczej wsparcia dziennego,
specjalistycznej
Finansowanie i dofinansowanie szkolenia
nauczycieli, pedagogów szkolnych,
pracowników socjalnych oraz innych osób
przygotowanych do pracy z młodzieŜą w
zakresie:
a) realizacji programów profilaktycznych,
oddziaływania alkoholu na organizm i psychikę
człowieka i przekazywanie powyŜszych
informacji uczniom i rodzicom,
b) przeciwdziałania przemocy w rodzinie i
interwencji w sytuacjach kryzysowych,
c) zagroŜeń wieku rozwojowego,
niedostosowania społecznego i
przeciwdziałaniu tym zagroŜeniom,
Finansowanie i dofinansowanie realizacji
programów profilaktyczno – edukacyjnych w
placówkach oświatowo – wychowawczych, w
tym: a) organizowanych w formie
pozalekcyjnych zajęć sportowych,
b) o charakterze kulturalno – społecznym
mających na celu promocję zdrowego stylu
Ŝycia i aktywnego spędzania wolnego czasu,
c) programów profilaktycznych.
Modernizacja istniejących placów zabaw i
ogólnodostępnej infrastruktury sportowej przy
placówkach oświatowych oraz tworzenie
nowych placów zabaw i nowej ogólnodostępnej
infrastruktury sportowej.
Wspomaganie działalności instytucji,
organizacji pozarządowych oraz osób
fizycznych słuŜącej rozwiązywaniu problemów
alkoholowych.
Dofinansowanie działań i zajęć tworzących
alternatywne formy spędzania czasu wolnego
dzieci i młodzieŜy, organizowanych przez
stowarzyszenia i fundacje oraz osoby prawne i
fizyczne
Dofinansowanie i współudział w kampaniach
profilaktycznych, oraz podejmowanie działań z
zakresu edukacji publicznej
45
Prowadzenie badań z zakresu diagnozy
uzaleŜnień, dostępności pomocy terapeutycznej
Ilość badań
oraz zapotrzebowania na działania
profilaktyczne.
Prowadzenie badań z zakresu oceny
bezpieczeństwa oraz tworzenie i wdraŜanie
programów poprawy bezpieczeństwa.
6.2
6.2.1
1
Ilość badań
0
Ilość programów
1
Uzasadnienie wyboru priorytetów warunkujących
w obszarach planowania strategicznego
1
0
12
realizację
strategii
Podnoszenie kwalifikacji kadry realizującej zadania słuŜące realizacji strategii
Profesjonalne, zaangaŜowane kadry to warunek powodzenia wszelkich działań.
To oczywiste stwierdzenie nabiera szczególnego znaczenia jeŜeli mówimy o działaniach
podejmowanych w sferze rozwiązywania problemów społecznych. Wymagania dotyczą tu nie
tylko wszechstronnej wiedzy ale wielkiej wraŜliwości, wysokiego poziomu empatii,
umiejętności komunikowania się, a jednocześnie konsekwencji, stanowczości i daru
przekazywania informacji i prawd bardzo trudnych do zaakceptowania dla osób, wielokrotnie
w bardzo trudnej sytuacji.
Tylko ciągłe podnoszenie kwalifikacji: nabywanie nowych umiejętności i lepsze
wykorzystywanie juŜ posiadanych, poszerzanie i pogłębianie wiedzy daje szansę na
sprostanie wyzwaniom, przed którymi stają osoby zaangaŜowane w rozwiązywanie
problemów społecznych Miasta i Gminy Myślenice.
6.2.2
Modernizacja, podnoszenie standardów oraz rozwój infrastruktury słuŜącej
realizacji strategii poprzez powoływanie do Ŝycia nowych jednostek oraz
zespołów
Realizacja działań słuŜących wdroŜeniu priorytetów przyjętych w Strategii wymaga
odpowiednich zasobów rzeczowych (np. budynków, wyposaŜenia technicznego itp.). Zasoby
te mają istotny wpływ na jakość tych działań. Ponadto obowiązujące przepisy często określają
standardy, którym przedsięwzięcia organizowane przez Gminę Myślenice muszą sprostać.
Nowoczesna i funkcjonalna infrastruktura społeczna słuŜąca realizacji zadań w
obszarach planowania strategicznego będzie jednym z istotnych elementów umoŜliwiających
realizację celu strategicznego.
6.2.3
Rozwijanie partnerstwa z organizacjami pozarządowymi
Pomocniczość w wymiarze obejmującym rodziny, kręgi przyjacielskie, parafie,
gminy, ma w Polsce uznaną tradycję. Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat moŜna zauwaŜyć
bardzo istotne przeobraŜenia w funkcjonowaniu rodzin. Postępują przeobraŜenia i zastąpienie
tradycyjnej rodziny wielopokoleniowej rodziną nuklearną, zmniejsza się zatem wielość
funkcji pełnionych dotychczas przez rodziny, część z nich przejmowana jest przez róŜne
instytucje w tym przez instytucje społeczne funkcjonujące w obszarach konkretnych
problemów lub społeczności.
46
We współczesnych społecznościach zasada pomocniczości znajduje więc swój wyraz
w budowie „instytucji” społeczeństwa obywatelskiego. Istotą społeczeństwa obywatelskiego
jest podejmowanie przez jego członków działań na rzecz dobra wspólnego, na rzecz
społeczności lokalnej. W takim społeczeństwie obywatele dobrowolnie podejmują zbiorową
aktywność w celu stworzenia jak najlepszych dla ich rozwoju warunków społecznych,
gospodarczych, kulturalnych, ekologicznych czy zdrowotnych. Filarami, na których opiera się
społeczeństwo obywatelskie są samorządy lokalne oraz przede wszystkim organizacje
pozarządowe.
Organizacje pozarządowe dysponują wielkim potencjałem aktywności w działaniach
na rzecz społeczeństwa. Ich rola nie ogranicza się tylko do aktywnego obejmowania
działaniami róŜnych grup społecznych, ale przede wszystkim wiąŜe się z wnoszeniem do
realizacji usług społecznych wartości dodanej, jaką są kompetencje - indywidualizacja działań
wobec klientów, dopasowanie narzędzi do konkretnych grup i ich potrzeb, monitorowanie
sytuacji beneficjentów w dłuŜszym horyzoncie czasowym.
Współpraca pomiędzy Gminą Myślenice, a organizacjami pozarządowymi odbywa
się na zasadach partnerstwa, pomocniczości, suwerenności stron, efektywności, uczciwej
konkurencji i jawności.
Zakres współpracy obejmuje między innymi: zlecanie i przekazywanie zadań
publicznych wraz ze środkami finansowymi na ten cel, wzajemne
informowanie
się o planowanych kierunkach działalności i współdziałanie w celu zharmonizowania tych
kierunków oraz tworzenie wspólnych zespołów o charakterze doradczym i inicjatywnym.
Zwiększanie zakresu realizacji zadań publicznych przez organizacje pozarządowe
odbywać się będzie na drodze:
− uruchamiania nowych przedsięwzięć odpowiadających na potrzeby społeczności
lokalnej, w pierwszej kolejności w drodze zlecania zadań organizacjom
pozarządowym,
− przekazywania w drodze zlecania zadań przedsięwzięć realizowanych obecnie
przez jednostki publiczne, w miarę składania ofert ich realizacji przez organizacje
pozarządowe.
Organizacje pozarządowe, jako partner Miasta i Gminy Myślenice, będą odgrywać
istotną rolę w ułatwianiu adaptacji jednostkom, grupom i społecznościom do zmieniających
się warunków Ŝycia społecznego, rozwijaniu zdolności do samoorganizacji,
samodoskonalenia, aktywnego uczestnictwa członków społeczności we wszystkich
dziedzinach Ŝycia zbiorowego.
7
Zgodność Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta i Gminy
Myślenice na lata 2008 – 2013 z dokumentami strategicznymi o szerszym zasięgu
Priorytety wyznaczone w Strategii oraz planowane w ich do realizacji zadania wpisują
się w kierunki polityk w sferze społecznej, formułowanych i realizowanych na poziomie Unii
Europejskiej, na poziomie Kraju oraz na poziomie Regionalnym i Lokalnym.
PoniŜej znajduje się opis podstawowych dokumentów o charterze strategicznym,
zawierający odniesienie i potwierdzenie zgodności zawartych w nich polityk z priorytetami
sformułowanymi w Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta i
Gminy Myślenic.
47
I.
Poziom Unii Europejskiej:
NajwaŜniejszym obecnie programem społeczno–gospodarczym Unii Europejskiej
jest przyjęta w marcu 2000 roku Strategia Lizbońska. Głównym celem, a jednocześnie
zakładanym rezultatem realizacji Strategii Lizbońskiej jest dąŜenie do uczynienia z Unii
wiodącej gospodarki świata w perspektywie do 2010 roku. Przyjęcie przez Unię Europejską
tego programu było wyrazem uświadomienia sobie konieczności zasadniczej reformy systemu
społeczno–gospodarczego Europy.
Strategia Lizbońska w sferze społecznej zakłada dąŜenie do wzrostu zatrudnienia
i zmiany modelu społecznego, wzrost aktywności zawodowej, uelastycznienia rynku pracy,
poprawy edukacji, unowocześnienia systemu zabezpieczeń społecznych, ograniczania biedy
i wykluczenia społecznego.
Jednym z dokumentów operacjonalizujących Strategię Lizbońską jest Europejska
Strategia Zatrudnienia. Celem polityki w dziedzinie spraw społecznych jest promocja
zatrudnienia, poprawa warunków Ŝycia i pracy, tak aby umoŜliwić ich wyrównanie
z jednoczesnym zachowaniem postępu, zapewnić odpowiednią ochronę socjalną, dialog
między partnerami społecznymi, rozwój zasobów ludzkich, pozwalający podnosić i utrzymać
wysoki poziom zatrudnienia oraz przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu.
Ponadto na gruncie Europejskiej Strategii Zatrudnienia skonstruowano Europejską
Strategię Przeciwdziałania Wykluczeniu Społecznemu. ZałoŜenia strategii skupiają się na
procesie inkluzji społecznej. Do głównych jej celów naleŜy walka z ubóstwem i wykluczeniem
społecznym. Wśród załoŜeń Strategii warto przywołać:
1. promowanie dostępu do stabilnego i dobrej jakości zatrudnienia, dla wszystkich kobiet
i męŜczyzn zdolnych do pracy, w szczególności tworzenie ścieŜek do zatrudnienia
dla najbardziej naraŜonych grup,
2. organizowanie systemy zabezpieczenia społecznego gwarantującego wystarczające
zasoby do Ŝycia z ludzką godnością,
3. rozwój potencjału społeczeństwa opartego na wiedzy i nowych technologiach
i wprowadzenie polityk, które mają zapobiegać kryzysowym sytuacjom Ŝyciowym
takim jak zadłuŜenie, wykluczenie z edukacji, bezdomność,
4. zachowanie solidarności w ramach rodzin we wszelkich formach, pomoc najbardziej
naraŜonym, promowanie społecznej integracji kobiet i męŜczyzn zagroŜonych trwałym
ubóstwem, np. z powodu niepełnosprawności lub przynaleŜności do grup o szczególnych
problemach integracyjnych. Podejmowanie działań w celu eliminacji wykluczenia dzieci
i tworzenie warunków integracji społecznej.
5. mobilizacja wszystkich aktorów Ŝycia publicznego i społecznego w rozwój procesu
inkluzji osób i grup wykluczonych.
II.
−
Poziom Kraju:
Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015
48
Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 przyjęta w listopadzie 2006 roku koncentrują się
na uwzględnieniu zasady zrównowaŜonego rozwoju tj. równorzędnym traktowaniu trzech
podstawowych filarów: gospodarczego, społecznego i środowiskowego. Strategia Rozwoju
Kraju jest podstawowym dokumentem strategicznym w obszarze społeczno-gospodarczym. W
wymiarze społecznym załoŜenia Strategii Rozwoju Kraju koncentrują się głównie na:
uzyskaniu wysokiego współczynnika aktywności zawodowej ludności i niskiego poziomu
bezrobocia, mobilności społeczno-zawodowej, skutecznym ograniczeniu zakresu biedy
i marginesu wykluczenia społecznego oraz promocji integracji społecznej, budowie
społeczeństwa obywatelskiego obfitującego w zróŜnicowane formy aktywności obywatelskiej.
− Narodowa Strategia Spójności 2007-2013 (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia
2007-2013)
Narodowa Strategia Spójności (NSS) (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia) to
dokument strategiczny określający priorytety i obszary wykorzystania oraz system wdraŜania
funduszy unijnych: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiego
Funduszu Społecznego (EFS) oraz Funduszu Spójności w ramach budŜetu Wspólnoty na lata
2007–13. Celem strategicznym Narodowej Strategii Spójności jest tworzenie warunków
dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości
zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej
i przestrzennej Polski w ramach Unii Europejskiej i wewnątrz kraju. W sferze społecznej cel
strategiczny osiągany będzie poprzez realizację horyzontalnych celów szczegółowych:
1. wzrost zatrudnienia poprzez rozwój kapitału ludzkiego oraz społecznego,
2. wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji
społecznej, gospodarczej i przestrzennej.
Osiąganie tych celów zakłada zarówno wspomaganie instytucji rynku pracy
dla poszerzenia moŜliwości i oferowania indywidualnie dopasowanych usług, jak i realizację
programów i projektów (na poziomie krajowym i regionalnym) ukierunkowanych
na pomoc doradczą, poszerzenie oferty szkoleniowej i zwiększenie oferty staŜy zawodowych
dla pracowników róŜnych grup zawodowych, a takŜe wspomaganie integracji społecznej osób
wykluczonych bądź zagroŜonych wykluczeniem społecznym.
− Narodowa Strategia Integracji Społecznej
Narodowa Strategia Integracji Społecznej opracowana została dla włączenia Polski
w realizację drugiego z celów Strategii Lizbońskiej UE stawiającego na modernizację
europejskiego modelu socjalnego, inwestowanie w ludzi oraz zwalczanie wykluczenia
społecznego. Działania przewidziane w Strategii mają przyczynić się do: dostosowania
edukacji i szkolenia do wymogów Ŝycia i pracy w społeczeństwie opartym na wiedzy,
rozwijania aktywnej polityki zatrudnienia przyczyniającej się do tworzenia większej liczby
lepszych miejsc pracy,
modernizacji systemu ochrony socjalnej, w tym systemów
emerytalnych i ochrony zdrowia, m.in. w celu zapewnienia ich finansowej stabilności oraz
odpowiedniej koordynacji z celami polityki edukacyjnej i polityki zatrudnienia, wspierania
integracji społecznej, aby uniknąć pojawienia się trwale zmarginalizowanej klasy ludzi
niezdolnych do funkcjonowania w społeczeństwie opartym na wiedzy.
− Strategia Polityki Społecznej na lata 2007 – 2013
49
Celem Strategii Polityki Społecznej rządu w latach 2007–2013 jest budowa
zintegrowanego systemu polityki państwa prowadzącej do ułatwienia wszystkim obywatelom
równego dostępu do praw społecznych, poprawy warunków powstawania i funkcjonowania
rodzin oraz wsparcia grup i osób zagroŜonych wykluczeniem społecznym przy zapewnieniu
demokratycznego współuczestnictwa obywateli. DąŜenie do osiągnięcia celu sformułowanego
w Strategii ma się odbywać za pomocą realizacji następujących priorytetów:
1. Poprawa warunków dla powstawania i funkcjonowania rodzin.
2. Wsparcie rodzin w wychowaniu i edukacji dzieci.
3. WdroŜenie aktywnej polityki społecznej.
4. Kompleksowa rehabilitacja i aktywizacja osób niepełnosprawnych.
5. Budowa systemu wsparcia dla osób w wieku poprodukcyjnym.
6. Aktywizacja i mobilizacja partnerów lokalnych.
7. Partnerstwo publiczno-społeczne jako podstawa rozwoju usług społecznych.
8. Integracja społeczna i zawodowa imigrantów.
− Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007 – 2013
Program stanowi odpowiedź na wyzwania, jakie przed państwami członkowskimi UE,
w tym równieŜ Polską, stawia odnowiona Strategia Lizbońska. Do wyzwań tych naleŜą:
uczynienie z Europy bardziej atrakcyjnego miejsca do lokowania inwestycji i podejmowania
pracy, rozwijanie wiedzy i innowacji oraz tworzenie większej liczby trwałych miejsc pracy.
DąŜąc do efektywnego rozwoju zasobów ludzkich, Program będzie koncentrował wsparcie na
następujących obszarach: zatrudnienie, edukacja, integracja społeczna, rozwój potencjału
adaptacyjnego pracowników i przedsiębiorstw, a takŜe zagadnienia związane z budową
sprawnej i skutecznej administracji publicznej wszystkich szczebli i wdraŜaniem zasady
dobrego rządzenia.
Celem głównym Programu jest: wzrost zatrudnienia i spójności społecznej a do osiągnięcia
tego celu przyczynia się realizacja sześciu celów strategicznych do których naleŜą:
1. Podniesienie poziomu aktywności zawodowej oraz zdolności do zatrudnienia osób
bezrobotnych i biernych zawodowo
2. Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego
3. Poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw do zmian zachodzących
w gospodarce
4. Upowszechnienie edukacji społeczeństwa na kaŜdym etapie kształcenia przy
równoczesnym zwiększeniu jakości usług edukacyjnych i ich silniejszym powiązaniu
z potrzebami gospodarki opartej na wiedzy
5. Zwiększenie potencjału administracji publicznej w zakresie opracowywania polityk
i świadczenia usług wysokiej jakości oraz wzmocnienie mechanizmów partnerstwa
6. Wzrost spójności terytorialnej.
III.
−
Poziom Regionalny:
Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007-2013
Nadrzędną ideą strategii postępowania w perspektywie lat 2007 – 2013, w ramach
Strategii Rozwoju Województwa
Małopolskiego jest stworzenie warunków do
wielowymiarowego indywidualnego rozwoju w zgodzie z dobrem wspólnym, a najwaŜniejszą
kategorią strategii jest człowiek w regionalnej przestrzeni i wspólnocie oraz rodzina,
gwarantująca ciągłość pokoleń i kształtująca właściwe relacje międzyludzkie.
50
Wśród celów strategicznych warto przywołać cel o charakterze społecznym „stworzenie
warunków dla wszechstronnego rozwoju społecznego i wysokiej jakości Ŝycia – co decyduje
o atrakcyjności i spójności regionu jako bezpiecznego i przyjaznego miejsca zamieszkania oraz
pobytu, a w konsekwencji o jego konkurencyjności jako wszechstronnego środowiska Ŝycia”.
W ramach tej części strategii szczególna uwaga skupiona jest na wewnątrz regionalnej
solidarności i wzmocnieniu integracji społecznej, z uwzględnieniem jako priorytetów:
- wszechstronnych działań sprzyjających rodzinie, w tym mających na celu zachowanie
godnego poziomu Ŝycia oraz pielęgnowanie Ŝycia rodzinnego,
- wszechstronnych działań mających na celu integrację społeczną i zawodową osób najbardziej
zagroŜonych wykluczeniem z powodów materialnych, społecznych i kulturowych,
w szczególności:
1. rodzin wielodzietnych i osób samotnie wychowujących dzieci,
2. dzieci i m odzieŜy ze środowisk zagroŜonych, w tym ubogich i zaniedbanych,
3. osób starszych (seniorów),
4. osób niepełnosprawnych,
5. mniejszości narodowych i etnicznych,
6. imigrantów,
7. długotrwale bezrobotnych,
8. osób opuszczających zakłady karne i ich rodzin.
Wskazane powyŜej grupy osób z racji swojego trudnego połoŜenia Ŝyciowego traktowane
są w polityce rozwoju społecznego województwa jako grupy szczególnego zainteresowania
(grupy priorytetowe).
− Małopolski Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-13
Małopolski Regionalny Program Operacyjny to najwaŜniejszy program finansowany
ze środków europejskich w latach 2007-2013 w Małopolsce. Główny cel Małopolskiego
Regionalnego Programu Operacyjnego to wzrost gospodarczy i wzrost zatrudnienia
w Małopolsce. Zagwarantowane w ramach programu środki przeznaczone zostaną
na dofinansowanie inwestycji, które mają przyczynić się do podniesienia konkurencyjności
i innowacyjności małopolskiej gospodarki, poprawy spójności wewnątrzregionalnej oraz
rozwoju potencjału instytucjonalnego podmiotów regionu. Będą to przede wszystkim:
1. inwestycje infrastrukturalne,
2. inwestycje wspierające innowacyjność i społeczeństwo informacyjne
3. inwestycje nakierunkowanie na poprawę stanu środowiska naturalnego i kulturowego
w Małopolsce.
IV.
Poziom Lokalny:
− Plan Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Myślenice na lata 2007-2015
Plan Rozwoju Lokalnego Miasta i Gminy Myślenice na lata 2007-2015 jest
podstawowym dokumentem programowym ukierunkowującym politykę gminy w zakresie
rozwoju społeczno-gospodarczego w wyznaczonym horyzoncie czasu.
Wizja Miasta i Gminy Myślenice ostateczny swój kształt zapisany w Planie
Rozwoju uzyskała podczas konsultacji społecznych w 2007 roku. Jej brzmienie jest
następujące: „Tu dobrze się Ŝyje, korzystnie inwestuje, atrakcyjnie wypoczywa”.
51
Misję tę lokalny samorząd urzeczywistnia przede wszystkim poprzez aktywność
w trzech obszarach:
− gospodarka lokalna
− turystyka i rekreacja
− jakość Ŝycia mieszkańców
W obszarze „jakość Ŝycia mieszkańców”, w sformułowanych celach strategicznych jako
istotne ich elementy wskazano m. in.:
− politykę długofalowej współpracy z organizacjami pozarządowymi,
− zapobieganie wykluczeniu społecznemu.
52
na lata 2008 – 2013
REALIZACJA
53
8 WdroŜenie oraz monitorowanie realizacji Strategii Rozwiązywania Problemów
Społecznych Miasta i Gminy Myślenice, na lata 2008 – 2013
Gminna Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Myślenic na lata 2008 –
2013, jako dokument o charakterze strategicznym, w sposób zamierzony sformułowana
została na takim poziomie ogólności, aby była elastyczna i stwarzała moŜliwość dostosowania
realizowanych w oparciu o nią przedsięwzięć, do dynamicznej sytuacji społecznej oraz
zmienności normatywnej spowodowanej zmianami w zakresie przepisów prawa, które
wyznaczają obszary interwencji w obszarze problemów społecznych.
W celu uzyskania efektywnej realizacji priorytetów oraz zadań zaplanowanych w
Strategii zakłada się:
1) przyjęcie przez Radę Gminy Myślenice Strategii, która zawiera bazowe wskaźniki
realizowanych zadań za rok 2007 oraz plan realizacji zadań na rok 2008;
2) sporządzanie przez Burmistrza Gminy Myślenice planów realizacji zadań na kolejne
lata począwszy od roku 2009 do roku 2013
3) sporządzanie corocznego sprawozdań z realizacji Gminnej Strategii Rozwiązywania
Problemów Społecznych Myślenic, do dnia 31 marca kaŜdego roku obowiązywania Strategii;
Działania wymienione w planie działań na rok 2008 nie mają charakteru zbioru
zamkniętego, dlatego w miarę rozeznanych potrzeb moŜliwe będzie projektowanie nowych
odpowiadających na aktualne wyzwania zadań, w ramach obszarów sformułowanych
priorytetów.
Dla analizy i aktualizacji wiedzy szczególnie na temat potrzeb społeczności lokalnej
Myślenic słuŜyć będą:
1) bieŜąca sprawozdawczość realizatorów działań przewidzianych w Strategii,
2) dostępne materiały statystyczne,
3) wyniki badań prowadzonych na zlecenie realizatorów Strategii lub prowadzonych
przez inne podmioty, w miarę moŜliwości we współpracy z realizatorami Strategii.
Realizacja zadań ujętych w Strategii odbywać się będzie w ramach kompetencji
właściwych komórek organizacyjnych Urzędu Gminy Myślenice oraz Gminnych Jednostek
Organizacyjnych.
Oprócz rocznych planów realizacji Strategii narzędziem słuŜącym wdroŜeniu Gminnej
Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Myślenic będą takŜe programy operacyjne
oraz projekty przygotowywane w ramach poszczególnych, ujętych w Strategii obszarów
planowania strategicznego i priorytetów np. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych, Roczny Program Współpracy Gminy Myślenice
z organizacjami pozarządowymi.
Wskaźniki oraz rezultaty, które przyjęte zostaną w programach operacyjnych oraz
projektach będą musiały wpisywać się w obszar wyznaczony przez priorytety Gminnej
Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta i Gminy Myślenice.
Monitorowanie realizacji Strategii planowane jest poprzez okresową ocenę stopnia
osiągnięcia określonych priorytetów i stopnia realizacji zaplanowanych zadań, na podstawie:
− ewaluacji szacunkowej, ocena ex-ante w trakcie przygotowywania rocznych planów
realizacji na rok 2008, na podstawie wskaźników bazowych z roku 2007 oraz kolejne
lata począwszy od 2009 do 2013,
54
− sprawozdań rocznych,
− pełnej ocena ex-post, na zakończenie okresu programowania, do 31 marca 2014.
Za wykonywanie cząstkowych sprawozdań z realizacji Strategii odpowiedzialne będą
właściwe dla obszarów planowania strategicznego komórki Urzędu Gminy Myślenice
i Gminne Jednostki Organizacyjne.
Za wykonywanie zbiorczych sprawozdań, gromadzenie i upowszechnianie zbiorczych
danych z zakresu monitorowania stopnia realizacji Strategii oraz za planowanie
i nadzór przebiegu ewaluacji i przygotowywanie wniosków z rekomendacjami do kolejnych
okresów ujętych w planie realizacji na kolejny rok odpowiedzialny będzie Miejsko Gminny
Ośrodek Pomocy Społecznej.
9 Finansowanie przedsięwzięć przewidzianych do realizacji w ramach Gminnej
Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta i Gminy Myślenice, na
lata 2008 – 2013
Zakłada się, Ŝe przedsięwzięcia przewidziane do realizacji współfinansowane będą
z następujących źródeł:
− budŜet Państwa,
− środki funduszy celowych,
− Fundusz Pracy,
− budŜet Samorządu Województwa Małopolskiego,
− budŜet Gminy Myślenice (w ramach planów finansowych Komórek organizacyjnych
Urzędu Gminy oraz Gminnych Jednostek Organizacyjnych),
− środki Unii Europejskiej (szczególnie środki Europejskiego Funduszu Społecznego),
− środki prywatne.
55

Strategia Rozwiązywania Problemów

Transkrypt

Podobne dokumenty

Biuro Podrozy "Go-Travel" Dawid Sosnicki, Myslenice, Reja 7 a

Producent stolarki artystycznej oraz drzwi drewnianych - Antyk-Styl

95 LAT KS DALIN

ZDROWYCH SNÓW Z VITMATEM

trzemeśnia - Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć „Energie Cités”

Kelner barman

załącznik do regulaminu

EntePrinthouse