MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI Wielce Szanowny Panie

Transkrypt

MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI Wielce Szanowny Panie
KRAJOWA IZBA SYNDYKÓW
Warszawa, 10 maja 2010 roku.
ul. Jasnodworska 5, lok. 101 A
01-745 WARSZAWA
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Al. Ujazdowskie 11, 00-950 WARSZAWA
Wielce Szanowny Panie Ministrze
W imieniu Krajowej Izby Syndyków chcielibyśmy niniejszym zająd stanowisko wobec licznych
(często sprzecznych) informacji, jakie docierają do syndyków licencjonowanych. Dotyczą one dwóch
niezwykle istotnych dla nas kwestii tj.:
nadania tzw. „praw nabytych” osobom wpisanym na
dotychczasowe listy kandydatów na syndyków, oraz zmiany podejścia do zawodu syndyka i
postępowania kwalifikacyjnego, związanego z otrzymaniem licencji syndyka - a to w szczególności w
związku z otrzymanym do zaopiniowania senackim projektem ustawy o zmianie Ustawy o Licencji
syndyka (druk senacki nr 857) oraz artykułem opublikowanym w dzienniku „Rzeczpospolita” w dniu
06 maja 2010 roku pt. „Zabraknie syndyków?”(http://blog.rp.pl/goracytemat/2010/05/06/zabraknie-syndykow/).
Krajowa Izba Syndyków jest samorządem zawodowym osób, które profesjonalnie (w ramach
zorganizowanych kancelarii), a nie dorywczo (amatorsko czy chałupniczo) - postanowiły poświęcid się
zagadnieniom niewypłacalności, upadłości i restrukturyzacji przedsiębiorstw. Kierując się tą intencją,
przystąpiliśmy w pierwszych możliwych terminach i zdaliśmy - trudne egzaminy zawodowe,
wykazując się swoim zaangażowaniem, wiedzą i doświadczeniem.
Bez wątpienia wymagało to od większości już licencjonowanych syndyków pewnych
wyrzeczeo, znacznego nakładu pracy i czasu oraz poniesienia kosztów finansowych. W większości
wypadków był to trudny, ale w pełni świadomy wybór oznaczający rezygnację z innych zamierzeo
zawodowych, wybór oparty o właściwe zrozumienie roli, jaką w rozwijającej się gospodarce rynkowej
pełni sprawne i profesjonalne prowadzenie nieuniknionych niestety postępowao upadłościowych.
___________________________________________________________
KRAJOWA IZBA SYNDYKÓW - Samorząd Zawodowy Syndyków Licencjonowanych,
podstawa prawna - Ustawa o Samorządzie zawodowym niektórych przedsiębiorców.
( Dz.U.1989.35.194); KRS nr 0000348299;01-745 Warszawa, ul. Jasnodworska 5 lok. 101a.
1
Trzyletni okres przejściowy jest okresem wystarczającym, by przygotowad się do egzaminu i
uzyskad licencję - co potwierdza niemal stu pięddziesięciu syndyków już posiadających licencje i
kolejnych ponad osiemdziesięciu pozytywnie przeegzaminowanych. Kolejne ponad sto dwadzieścia
osób przystąpi do egzaminu w najbliższym terminie.
Wyrażamy pogląd, że syndycy, którzy właściwie zrozumieli wagę i odpowiedzialnośd zawodu
syndyka i postanowili niezwłocznie poddad swą wiedzę należytej weryfikacji w ramach niełatwej
procedury egzaminacyjnej - udowodnili, iż jest to właściwy kierunek zmian. Rozumiemy zasadnośd
wprowadzenia (podobnie jak w innych krajach europejskich) wymogu posiadania licencji zawodowej
przez syndyków. Popieramy zasady tworzenia pytao egzaminacyjnych, obejmujących bardzo liczne
dziedziny wiedzy. Tym trudniej jest nam zrozumied postawę osób, które często celowo i ostentacyjnie
nie przystępowały do egzaminu przez cały trzyletni okres przejściowy - by niejako wymusid
przyznanie im licencji bez weryfikacji kompetencji, lecz w ramach tzw. „ praw nabytych”. Wyrażamy
obawę, że te same środowiska inspirują obecnie idee obniżenia wymagao egzaminacyjnych zwanych
przewrotnie „ułatwieniem dostępu do zawodu”, a wyrażoną we wspomnianym wcześniej senackim
projekcie nowelizacji ustawy o licencji syndyka.
Podkreślamy, iż uzasadnienie projektu inicjatywy senackiej cechuje ewidentna nieznajomośd
specyfiki innych egzaminów zawodowych (np. egzaminy adwokackie, czy radcowskie do których
uzasadnienie porównuje egzamin na licencję syndyka - są pięcioetapowe, tak więc fakt niższego
progu testu - nie oznacza w żadnej mierze łatwiejszego egzaminu. Nadto porównanie jest wysoce
chybione z uwagi na poprzedzającą te egzaminy kilkuletnią aplikację, której nie ma w przypadku
zawodu syndyka). Nie można zgodzid się także w żadnej mierze ze stanowiskiem, iż dostęp do
zawodu syndyka jest obecnie ograniczony. Twierdzenie takie jest z gruntu błędne, bowiem do
egzaminu paostwowego może przystąpid bez graniczeo każda osoba spełniająca wymogi ustawowe,
chod oczywiście nie zda go osoba niedouczona. Tak więc celem nie powinno byd obniżanie poziomu
egzaminu, lecz wymuszenie na kandydacie na syndyka odpowiedniego podniesienia i rozszerzenia
poziomu swej wiedzy. Należy tu podkreślid ze szczególnym naciskiem, iż Ustawa o Licencji syndyka
nie konstytuuje jakiś szczególnie trudnych i niespotykanych w innych ustawach wymogów
kwalifikacyjnych. Inne zawody regulowane o podobnej odpowiedzialności społecznej (jak np. zawód
doradcy podatkowego. Równie ważki, chod doradcom podatkowym nie powierza się tak jak
syndykom - znacznej wielkości majątków osób trzecich i to z mocy orzeczeo organów władzy
publicznej) - mają równie wysokie (a wręcz identyczne) wymagania kwalifikacyjne, a nawet
___________________________________________________________
KRAJOWA IZBA SYNDYKÓW - Samorząd Zawodowy Syndyków Licencjonowanych,
podstawa prawna - Ustawa o Samorządzie zawodowym niektórych przedsiębiorców.
( Dz.U.1989.35.194); KRS nr 0000348299;01-745 Warszawa, ul. Jasnodworska 5 lok. 101a.
2
częstokrod wyższe, gdyż dodatkowo wymagane są dla uzyskania uprawnieo obowiązkowe okresy
stażu, praktyki czy aplikacji.
Właśnie w przypadku Ustawy o Doradztwie podatkowym i wydanym do niej rozporządzeniu
wykonawczym w sprawie „Wykonania niektórych przepisów ustawy o doradztwie podatkowym”
(DZ.U. 2002.107.940) - skonstruowano identyczny rodzaj egzaminu przy analogicznych progach
kwalifikacyjnych (w tym punkty ujemne na teście w przypadku błędnych odpowiedzi - co faktycznie
weryfikuje prawdziwy poziom wiedzy egzaminowanego - wyłączając przypadkowośd wyniku i pokusę
„strzelania odpowiedziami na chybił trafił” - § 19 rozp. ). Co więcej wprowadzono obowiązkowy
dwuletni okres praktyki zawodowej (§ 4 rozp.) - czego w ogóle nie wymaga Ustawa o Licencji
syndyka. Przykład ten ukazuje wprost, iż wysoko postawione wymogi kwalifikacyjne nie stanowią
ograniczenia w dostępie do zawodu i nie budzą powszechnego oburzenia w środowisku zawodowym
doradców podatkowych. Nie generują też, inicjatyw obniżania wymogów egzaminacyjnych. Obecnie
zaś, na liście doradców podatkowych znajduje się (po ośmiu latach egzaminowania doradców
podatkowych - w porównaniu z dwu i półrocznym okresem egzaminowania syndyków) około 10.000
osób. Dowodzi to niezbicie, że wysokie wymogi ustawowe nie stanowią ograniczenia w dostępie do
zwodu - a wręcz przeciwnie, wpływają wyłącznie pozytywnie na poprawę wizerunku danego zawodu.
W tym świetle, jako samorząd zawodowy syndyków licencjonowanych - odnosimy wrażenie,
że jednym z celów grup domagających się nadania im „praw rzekomo nabytych” (z powodu li tylko
wpisu na listę dotychczasowych kandydatów na syndyków i w związku z tym ostentacyjnie nie
przystępujących do egzaminów) - jest wywołanie wśród sędziów sądów upadłościowych poczucia
„zagrożenia” brakiem odpowiednio dużej liczby syndyków licencjonowanych po 10-10-2010r.
Zapewne z tego względu - liczni syndycy licencjonowani, mimo uzyskania licencji niezwłocznie po
zakooczeniu pierwszych egzaminów, nie otrzymują dotąd nowych postępowao upadłościowych,
które przyznawane są nadal syndykom bez licencji, chod z całą pewnością wiadomo, że postępowania
aktualnie rozpoczynane nie zostaną ukooczone przed wskazanym w ustawie terminem.
Co
zrozumiale - wyrażamy dezaprobatę wobec tego rodzaju niczym nie uzasadnionej presji na niezawisłe
sądy, które kierując się najlepiej rozumianym interesem wierzycieli, są niejako przymuszane do
podejmowania decyzji niebezpiecznych dla wymiaru sprawiedliwości i bezpieczeostwa obrotu
gospodarczego.
Obserwując wyżej opisane zjawiska obniżające powagę sądów i inicjatywy ustawodawcze
powodujące upadek autorytetu prawa - Krajowa Izba Syndyków jako samorząd zawodowy syndyków
licencjonowanych informuje, iż w naszej ocenie – specjalistyczne kancelarie syndyków
___________________________________________________________
KRAJOWA IZBA SYNDYKÓW - Samorząd Zawodowy Syndyków Licencjonowanych,
podstawa prawna - Ustawa o Samorządzie zawodowym niektórych przedsiębiorców.
( Dz.U.1989.35.194); KRS nr 0000348299;01-745 Warszawa, ul. Jasnodworska 5 lok. 101a.
3
licencjonowanych są w stanie bez większych przeszkód poprowadzid wszystkie postępowania
upadłościowe, które zostaną ogłoszone w Polsce po 10-10-2010 roku. Pragniemy zwrócid uwagę, że
w naszym stanowisku mowa jest o zorganizowanych „kancelariach syndyków licencjonowanych” , a
więc o podmiotach gospodarczych, które dysponują – poza zweryfikowaną wiedzą, poświadczoną
otrzymanymi licencjami – także odpowiednimi zasobami ludzi, sprzętu i technologii, w tym
technologii informatycznej, co umożliwia profesjonalne prowadzenie postępowao jednocześnie w
kilku okręgach sądowych. Deklarujemy także stałą gotowośd do rozbudowy filii i oddziałów w
miastach, w których znajdują się sądy upadłościowe. Stosownie wczesna informacja i uregulowana
współpraca z sądami upadłościowymi - pozwoli na przygotowanie zasobów technicznych i kadrowych
z odpowiednim wyprzedzeniem, tak aby odpowiednia jakośd pracy syndyków licencjonowanych była zapewniona jeszcze przed październikiem 2010 roku.
Podkreślamy również , że decyzją Pana Ministra do kooca bieżącego roku odbędą się jeszcze
trzy terminy egzaminów. Opierając się na dotychczasowych statystykach, zasadne jest założenie, że w
tym okresie licencję może uzyskad łącznie około pięciuset syndyków . Przyjmując dalej, że syndycy ci
- działający w ramach opisanych wyżej kancelarii (a nie jak dotychczas - indywidualnie), mogą
prowadzid kilka postępowao jednocześnie - bez najmniejszego uszczerbku dla jakości pracy, szybkości
procedowania i skuteczności zaspokajania wierzycieli – to naszym zdaniem, można bez wątpienia
przyjąd, że grupa kilkuset syndyków licencjonowanych będzie w stanie poprowadzid sprawnie i
efektywnie kilka a nawet kilkanaście tysięcy postępowao (uwzględniając ewentualny wzrost zarówno
upadłości gospodarczych jak i konsumenckich). Możliwośd taką potwierdzają również wzorce
insolvencyjne płynące z krajów Unii Europejskiej.
Uważamy, że takie rozumowanie stało u podstaw przyjęcia obecnie obowiązujących regulacji
ustawowych. Dzięki sprawnie prowadzonym egzaminom przybywa syndyków licencjonowanych
gwarantujących profesjonalizm w wykonywaniu czynności w postępowaniach upadłościowych i
przygotowanych do efektywnego zarządzania kancelariami możliwie szybko procedującymi.
Wierzymy mimo wszystko, że zbliżający się koniec okresu przejściowego, zmusi osoby niechętne
wymogom ustawy o licencji syndyka i oczekujące na „prawa nabyte” do przystąpienia do egzaminu .
Tym samym zwiększy się liczba syndyków licencjonowanych na tyle, że pozwoli to na prowadzenie w
skrajnym przypadku również tych postępowao, w których po 10-10-2010 roku zajdzie potrzeba
zmiany syndyka (w związku z zaistnieniem przeszkody uniemożliwiającej sprawowanie funkcji w
rozumieniu art. 170 puin).
___________________________________________________________
KRAJOWA IZBA SYNDYKÓW - Samorząd Zawodowy Syndyków Licencjonowanych,
podstawa prawna - Ustawa o Samorządzie zawodowym niektórych przedsiębiorców.
( Dz.U.1989.35.194); KRS nr 0000348299;01-745 Warszawa, ul. Jasnodworska 5 lok. 101a.
4
W tym stanie rzeczy, z uwagi na koniecznośd profesjonalizacji wykonywania funkcji syndyka,
wyrażoną przez ustawodawcę poprzez przyjęcie ustawy o licencji syndyka, a przez wzgląd na wagę
spraw rozpatrywanych przez sądy upadłościowe, wartośd mas upadłości w prowadzonych
postępowaniach, koszty społeczne likwidacji miejsc pracy w upadających przedsiębiorstwach , bariery
rozwoju dla przedsiębiorstw będących wierzycielami oczekującymi
na zaspokojenie w toku
trwających postępowao , wreszcie pamiętając o zagrożeniach związanych z długotrwałością tychże
postępowao - Krajowa Izba Syndyków jako samorząd syndyków licencjonowanych pragnie niniejszym
wyrazid swą dezaprobatę dla nieuzasadnionego postulatu przedłużenia okresu przejściowego. Byłoby
to naszym zdaniem działanie nieetyczne i niesprawiedliwe wobec wszystkich osób które z
zaangażowaniem i poświęceniem podeszły do wymogu zdobycia
licencji
w dotychczasowym,
ustawowo zakreślonym terminie.
Obniżenie poziomu egzaminów i przedłużenie okresu przejściowego będzie w sposób niemoralny,
szkodliwy i nieuzasadniony premiowało osoby, które z pełną świadomością nie podeszły do żadnego z
dotychczasowych siedmiu egzaminów i nadal liczą na uproszczony dostęp do zawodu oraz ominięcie
(koniecznej dla bezpieczeostwa obrotu gospodarczego, interesu społecznego i powagi wymiaru
sprawiedliwości) weryfikacji kompetencji. Będzie de facto kapitulacją - słusznej i godnej poparcia idei,
przed płytką, roszczeniową postawą - przywodzącą na myśl najgorsze skojarzenia z sobiepaostwem i
lekceważeniem prawa. Będzie wreszcie wsparciem dla swoistego szantażu wobec wymiaru
sprawiedliwości i ustawodawcy. Szacunek dla prawa , ale też oczekiwanie uszanowania przez organy
paostwa własnych wcześniejszy decyzji i późniejszych decyzji obywateli o poddaniu się procedurze
egzaminacyjnej , według woli ustawodawcy - nie pozwala nam pozostad obojętnymi wobec tak
prowadzonej obstrukcji.
Na marginesie pragniemy zwrócid uwagę Pana Ministra, iż wobec braku wymogu aplikacji,
praktyki lub chodby stażu dla kandydatów do zawodu syndyka - egzamin ustny jest w istocie jedynym
sposobem weryfikacji doświadczenia praktycznego, sposobu zachowao i reakcji kandydata, jego
sposobu rozumowania, wnioskowania oraz zdolności właściwej analizy i stosowania przepisów . Z
tego też względu egzamin ustny właśnie, wydaje się byd obecnie koniecznym i nie można nazwad go
li tylko zbędną formalnością – jak tego chcą autorzy senackiego projektu nowelizacji. Dotychczas
przeprowadzone egzaminy ustne wykazały, że są prawdziwym sprawdzianem umiejętności
znalezienia właściwego zastosowania przepisu w konkretnej sprawie. Dały ponadto możliwośd
sprawdzenia, czy zdający potrafią rzeczywiście umieścid w kontekście prawa upadłościowego swą
wiedzę z innych dziedzin : nauk o przedsiębiorstwie, zarządzania , rachunkowości czy ekonomii.
___________________________________________________________
KRAJOWA IZBA SYNDYKÓW - Samorząd Zawodowy Syndyków Licencjonowanych,
podstawa prawna - Ustawa o Samorządzie zawodowym niektórych przedsiębiorców.
( Dz.U.1989.35.194); KRS nr 0000348299;01-745 Warszawa, ul. Jasnodworska 5 lok. 101a.
5
Potwierdzeniem konieczności pozostawienia egzaminu ustnego jest pośrednio fakt, iż wobec
obecnie przyjętej praktyki - dla uzyskania licencji nie jest konieczne wykazanie trzyletniego okresu
zarządzania przedsiębiorstwem, lecz jedynie posiadanie zarejestrowanej działalności gospodarczej .
Budzi to naszą obawę ze zrozumiałych względów: zarządzanie przedsiębiorstwem to pełnienie
funkcji kierowniczych, zarządzanie zasobami ludzkimi, doświadczenie w rozwiązywaniu konfliktów,
praktyczna znajomośd prawideł ekonomii i zarządzania - natomiast posiadanie zarejestrowanej
działalności gospodarczej może sprowadzad się jedynie do bycia właścicielem bardzo małej firmy, a
nawet bycia jedynie „ pracownikiem samo-zatrudniającym się”.
Brak rozróżnienia tych istotnych kwestii w procesie administracyjnym nadawania licencji może - w połączeniu z postulowaną likwidacją egzaminu ustnego – w istocie zniweczyd ideę jaka
towarzyszyła ustawodawcy przy wprowadzaniu wymogu posiadania licencji dla wykonywania zawodu
syndyka.
Łatwo nam wyobrazid sobie sytuację, w której student drugiego roku prawa w okresie
wakacji rejestruje firmę np. usług w zakresie sprzątania - a po okresie wakacji zawiesza działalnośd na
okres roku akademickiego. Powtarza tę operację w kolejnych latach - a po obronie pracy
magisterskiej podchodzi praktycznie z marszu do egzaminu na licencję syndyka. Przy odpowiednim
przygotowaniu teoretycznym, ale bez najmniejszego doświadczenia praktycznego - może on zdad
egzamin i mied otwartą drogę do uzyskania licencji syndyka, pozornie tylko spełniając wymogi
ustawowe. Liczymy na właściwe zrozumienie przez Pana Ministra naszej troski w tym zakresie,
podyktowanej znajomością i ciężarem problemów pojawiających w zarządzaniu upadłymi
przedsiębiorstwami o wartości niejednokrotnie wielu set milionów złotych oraz celem naszej
działalności – czyli zaspokojeniem wierzycieli w jak największym stopniu. W obecnym więc stanie
prawnym, egzamin ustny jest praktycznie jedynym - jak wspomniano - rodzajem weryfikacji
faktycznego doświadczenia, praktyki, obycia i zdolności kandydata ubiegającego się o licencję
syndyka.
Wobec powyższego, Krajowa Izba Syndyków chce niniejszym ze wszech miar poprzed
stanowisko utrzymania w stanie niezmienionym obecnie zdefiniowanych wymogów dla uzyskania
licencji (analogicznych jak w przypadku doradców podatkowych). Podkreślamy, że porównywanie
zawodu syndyka do innych zawodów prawniczych jest chybione, bowiem w zawodzie syndyka nie
będzie w stanie w pełni zadziaład „niewidzialna ręka rynku”. Nie dojdzie do rynkowego
wyeliminowania osób niedouczonych, bowiem syndyków nie dobiera rynek i nie rynek jest
odpowiedzialny za niewłaściwy dobór, lecz działają oni ze wskazania sądu, pod nadzorem sędziego
___________________________________________________________
KRAJOWA IZBA SYNDYKÓW - Samorząd Zawodowy Syndyków Licencjonowanych,
podstawa prawna - Ustawa o Samorządzie zawodowym niektórych przedsiębiorców.
( Dz.U.1989.35.194); KRS nr 0000348299;01-745 Warszawa, ul. Jasnodworska 5 lok. 101a.
6
komisarza, a niski poziom kwalifikacji zawodowych syndyków przełożyd się może niebezpiecznie na
wizerunek wymiaru sprawiedliwości.
Syndyk licencjonowany w prowadzonych postępowaniach jest funkcjonariuszem publicznym i
winien dążyd do zaspokojenia wierzycieli w jak najwyższym stopniu, przy zachowaniu
przedsiębiorstwa upadłego, jego zasobów i miejsc pracy. Zgodnie z obowiązującymi trendami
ekonomicznymi - syndyk winien mied wysokie kwalifikacje menadżerskie, tak by mógł wspierad
restrukturyzację przedsiębiorstwa – jeśli jest ona możliwa. W przeciwnym wypadku zostaną
poniesione wysokie koszty społeczne i gospodarcze, obciążające inne przedsiębiorstwa, podatników i
oczywiście w konsekwencji całą gospodarkę krajową.
Zatem konieczna jest wysoka „bariera wejścia”, która w połączeniu z przepisami dyscyplinarnymi
zawartymi w PUIN, tworzy dziś czytelny, uczciwy i otwarty system weryfikacji kompetencji przy
uzyskaniu licencji oraz przy wykonywaniu zawodu syndyka i rozlicznych funkcji w różnych
postępowaniach.
Mamy nadzieję na uzyskanie zrozumienia Pana Ministra dla powyższej argumentacji.
Apelujemy o wsparcie naszego stanowiska w polemice z autorami projektu nowelizacji, deklarujemy
wolę dalszego współdziałania w przygotowywaniu i prowadzeniu egzaminów licencyjnych, kierując
się troską o ich poziom i wszechstronnośd oraz obiektywizm oceny.
Szczerze zachęcamy Pana Ministra do posługiwania się naszymi argumentami , przytoczonymi
wyżej. W miarę potrzeb jesteśmy w stanie przygotowad na ich poparcie stosowne dane statystyczne
z bieżących postępowao i naszej praktyki.
Licząc na dalszą skuteczną współpracę i pozostając z nieodmiennym szacunkiem.
W imieniu samorządu zawodowego syndyków licencjonowanych :
Dziekan Krajowej Izby Syndyków.
___________________________________________________________
KRAJOWA IZBA SYNDYKÓW - Samorząd Zawodowy Syndyków Licencjonowanych,
podstawa prawna - Ustawa o Samorządzie zawodowym niektórych przedsiębiorców.
( Dz.U.1989.35.194); KRS nr 0000348299;01-745 Warszawa, ul. Jasnodworska 5 lok. 101a.
7