geografia - Sqlmedia.pl

sq
lm
ed
ia.
pl
w.
ww
po
br
an
oz
Egzamin maturalny
maj 2009
GEOGRAFIA
POZIOM PODSTAWOWY
KLUCZ PUNKTOWANIA
ODPOWIEDZI
po
br
an
oz
ww
w.
sq
lm
ed
ia.
pl
sq
lm
ed
ia.
pl
w.
ww
po
br
an
oz
Geografia – poziom podstawowy
Klucz punktowania odpowiedzi
Zadanie 1.
Korzystanie z informacji
Rozpoznanie obiektów przedstawionych w Ĩródle
informacji geograficznej.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za rozpoznanie pasma górskiego i miejscowoĞci na podstawie
mapy i fotografii.
Poprawna odpowiedĨ:
A. àysogóry
B. Bodzentyn
Zadanie 2.
Korzystanie z informacji
Rozpoznanie obiektów przedstawionych w Ĩródle
informacji geograficznej.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za rozpoznanie na podstawie mapy czterech przedstawionych
opisem obiektów. Zdający otrzymuje 1 punkt za rozpoznanie dwóch lub trzech obiektów.
Poprawna odpowiedĨ:
Miejska Góra
Mokry Bór
Jodáowy Dwór
Kakonin
Zadanie 3.
Korzystanie z informacji
Odczytanie informacji geograficznych zapisanych
na mapie.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za odczytanie z mapy wysokoĞci bezwzglĊdnej wskazanego
miejsca.
Poprawna odpowiedĨ:
290 m n.p.m.
Zadanie 4.
Korzystanie z informacji
Wykorzystanie mapy do wykonania pomiarów
i obliczeĔ matematyczno-geograficznych.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za poprawny sposób obliczenia odlegáoĞci w terenie na podstawie
skali mapy i podanie poprawnego wyniku.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
OdlegáoĞü ma mapie: 4,2 cm
1 cm í 0,6 km
4,2 cm í x km
x = 2,5 km
OdlegáoĞü w terenie wynosi 2,5 km
3
sq
lm
ed
ia.
pl
po
br
an
oz
ww
w.
Geografia – poziom podstawowy
Klucz punktowania odpowiedzi
Zadanie 5.
Korzystanie z informacji
Selekcjonowanie informacji geograficznych wedáug
okreĞlonego kryterium.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wybranie dwóch wzniesieĔ, na stokach których znajdują siĊ
rumowiska skalne, zwane goáoborzami.
Poprawna odpowiedĨ:
Agata, àysa Góra
Zadanie 6.
Tworzenie informacji
Uzasadnienie propozycji rozwiązania problemów
istniejących w Ğrodowisku geograficznym.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za uzasadnienie dwoma argumentami wyboru miejscowoĞci
na miejsce noclegu i wyjĞcia na piesze wycieczki do ĝwiĊtokrzyskiego Parku Narodowego.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Ɣ W Podáysicy znajdują siĊ gospodarstwa agroturystyczne, które moĪna wybraü na miejsce
noclegu.
Ɣ W bliskim sąsiedztwie Podáysicy przebiega szlak turystyczny, którym moĪna dojĞü na àysą
GórĊ lub na àysicĊ.
Zadanie 7.
Korzystanie z informacji
Rozpoznanie obiektów przedstawionych w Ĩródle
informacji geograficznej.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za rozpoznanie na podstawie mapy czterech obiektów
zaznaczonych na profilu topograficznym. Zdający otrzymuje 1 punkt za rozpoznanie dwóch
lub trzech obiektów.
Poprawna odpowiedĨ:
Gajówka Rachtanka í 4
Granica obszaru ochrony Ğcisáej àysica í 2
Granica ĝwiĊtokrzyskiego Parku Narodowego í 5
Rzeka Czarna Woda í 3
Zadanie 8.
Korzystanie z informacji
Selekcjonowanie informacji wedáug okreĞlonego
kryterium.
0í2
Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie dwóch walorów przyrodniczych i 1 punkt za podanie
dwóch walorów pozaprzyrodniczych. Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie jednego waloru
przyrodniczego i jednego pozaprzyrodniczego.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Walory przyrodnicze:
Ɣ rumowisko skalne (goáoborze)
Ɣ pomnik przyrody Buk Jagieááy
Walory pozaprzyrodnicze:
Ɣ Klasztor ĝwiĊtego KrzyĪa
Ɣ Muzeum StaroĪytnego Hutnictwa w Nowej Sáupi
4
sq
lm
ed
ia.
pl
w.
ww
po
br
an
oz
Geografia – poziom podstawowy
Klucz punktowania odpowiedzi
Zadanie 9.
Tworzenie informacji
Zaproponowanie rozwiązania problemu istniejącego
w Ğrodowisku geograficznym.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za podanie trzech propozycji dziaáaĔ mających na celu
ograniczenie wpáywu masowej turystyki na Ğrodowisko przyrodnicze wskazanego obszaru.
Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie dwóch propozycji dziaáaĔ.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Ɣ Propagowanie wáaĞciwych zachowaĔ turystów poprzez zamieszczanie stosownych
informacji na tablicach przy szlakach turystycznych.
Ɣ Uruchomienie systemu monitoringu szlaków turystycznych.
Ɣ Przeniesienie wystawy ĝwiĊtokrzyskiego Parku Narodowego poza obszar ochrony Ğcisáej.
Zadanie 10.
a)
Korzystanie z informacji
Wykorzystanie wyników obserwacji astronomicznych
do okreĞlenia poáoĪenia obiektów w przestrzeni.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie na podstawie rysunku dáugoĞci trwania dnia w czasie
przesilenia letniego.
Poprawna odpowiedĨ:
24 godz.
b)
Korzystanie z informacji
Wykorzystanie wyników obserwacji astronomicznych
do okreĞlenia poáoĪenia obiektów w przestrzeni.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wybranie na podstawie rysunku miejsca obserwacji
astronomicznych.
Poprawna odpowiedĨ:
koáo podbiegunowe póánocne
Zadanie 11.
a)
Korzystanie z informacji
Rozpoznanie obiektów przedstawionych w Ĩródle
informacji geograficznej.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za rozpoznanie na mapie synoptycznej trzech oĞrodków ciĞnienia.
Poprawna odpowiedĨ:
Od lewej: N, N, W
b)
Korzystanie z informacji
Selekcjonowanie informacji wedáug okreĞlonego
kryterium.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wybranie miasta, w którym wiatr wieje z najwiĊkszą
prĊdkoĞcią.
Poprawna odpowiedĨ:
ParyĪ
5
sq
lm
ed
ia.
pl
po
br
an
oz
ww
w.
Geografia – poziom podstawowy
Klucz punktowania odpowiedzi
Zadanie 12.
Korzystanie z informacji
Rozpoznanie obiektów przedstawionych w Ĩródle
informacji geograficznej.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za przyporządkowanie przedstawionych na klimatogramach
danych klimatycznych do dwóch miast.
Poprawna odpowiedĨ:
Zakopane – A, ParyĪ – D
Zadanie 13.
Korzystanie z informacji
Wykonanie obliczeĔ matematyczno-geograficznych.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za obliczenie rocznej amplitudy temperatury powietrza.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
15° C – (–5° C) = 20° C
Zadanie 14.
Korzystanie z informacji
Wykorzystanie podanych informacji oraz wáasnej
wiedzy do przedstawienia zaleĪnoĞci miĊdzy
zdarzeniami i zjawiskami zachodzącymi na wskazanym
obszarze.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za podanie trzech argumentów potwierdzających wpáyw
cyrkulacji monsunowej na Īycie ludzi. Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie dwóch
argumentów.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Ɣ Nierównomierne w ciągu roku zaopatrzenie w wodĊ, np. gáĊboki deficyt wody w czasie
poprzedzającym nadejĞcie monsunu letniego.
Ɣ NadejĞcie monsunu letniego umoĪliwia uprawĊ wiĊkszoĞci roĞlin Īywieniowych (np. zbóĪ).
Ɣ KoniecznoĞü ewakuacji ludnoĞci w czasie powodzi wywoáanych deszczami monsunowymi.
Zadanie 15.
Tworzenie informacji
Zaproponowanie rozwiązania problemu istniejącego
w Ğrodowisku geograficznym.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za podanie trzech propozycji dziaáaĔ rządu mających na celu
záagodzenie negatywnych skutków opadów monsunowych. Zdający otrzymuje 1 punkt
za podanie dwóch propozycji dziaáaĔ.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Ɣ Gromadzenie zapasów wody pitnej, ĪywnoĞci i lekarstw dla ludnoĞci poszkodowanej
podczas powodzi.
Ɣ Pomoc dla rolników, którzy utracili zbiory w czasie powodzi.
Ɣ Wprowadzenie systemu wczesnego ostrzegania przed powodzią.
6
sq
lm
ed
ia.
pl
w.
ww
po
br
an
oz
Geografia – poziom podstawowy
Klucz punktowania odpowiedzi
Zadanie 16.
WiadomoĞci i rozumienie
Przedstawienie i wyjaĞnienie zróĪnicowania
fizycznogeograficznego oceanów i mórz
ze szczególnym uwzglĊdnieniem Morza Baátyckiego.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wybranie dwóch klimatycznych przyczyn, mogących
spowodowaü zmianĊ zasolenia wody morskiej.
Poprawna odpowiedĨ:
B. Spadek rocznej sumy opadów na obszarze zlewiska Baátyku.
C. Wzrost Ğredniej rocznej temperatury powietrza na obszarze zlewiska Baátyku.
Zadanie 17.
Korzystanie z informacji
Porównanie obszarów przedstawionych w Ĩródle
informacji geograficznej.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za ocenĊ prawdziwoĞci trzech zdaĔ dotyczących skaá, z których są
wyrzeĨbione wybrane pasma w Górach ĝwiĊtokrzyskich.
Poprawna odpowiedĨ:
Od góry: F, P, F
Zadanie 18.
Korzystanie z informacji
Rozpoznanie obiektów przedstawionych w Ĩródle
informacji geograficznej.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za rozpoznanie na schematycznym rysunku trzech elementów
lodowca górskiego.
Poprawna odpowiedĨ:
pola firnowe lodowca – B
jĊzor lodowcowy – A
granica wiecznego Ğniegu – C
Zadanie 19.
a)
WiadomoĞci i rozumienie
Wykazanie siĊ znajomoĞcią zjawisk geologicznych
wywoáujących klĊski Īywioáowe.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie nazwy przedstawionej opisem fali.
Poprawna odpowiedĨ:
Nazwa fali: tsunami
b)
WiadomoĞci i rozumienie
Wykazanie siĊ znajomoĞcią zjawisk geologicznych
wywoáujących klĊski Īywioáowe.
Zdający otrzymuje 1 punkt za wybranie trzech przyczyn wystĊpowania tsunami.
Poprawna odpowiedĨ:
B. powstanie uskoku w dnie morza
C. podmorski wybuch wulkanu
E. powstanie podmorskiego osuwiska
7
0í1
sq
lm
ed
ia.
pl
w.
ww
po
br
an
oz
Geografia – poziom podstawowy
Klucz punktowania odpowiedzi
Zadanie 20.
WiadomoĞci i rozumienie
Wykazanie wpáywu czynników przyrodniczych
na rozmieszczenie ludnoĞci na Ğwiecie.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za przyporządkowanie czynników przyrodniczych jako przyczyn
maáej lub duĪej gĊstoĞci zaludnienia do czterech zaznaczonych na mapie obszarów. Zdający
otrzymuje 1 punkt za przyporządkowanie czynników przyrodniczych do dwóch lub trzech
obszarów.
Poprawna odpowiedĨ:
1 í B, 2 í A, 3 í E, 4 – C
Zadanie 21.
WiadomoĞci i rozumienie
WyjaĞnienie wpáywu czynników przyrodniczych
na ksztaátowanie siĊ sieci osadniczej i wykazanie siĊ
znajomoĞcią mapy politycznej Ğwiata.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za wskazanie dwóch miast poáoĪonych na wybrzeĪach
oraz podanie nazw paĔstw, w których te miasta są poáoĪone. Zdający otrzymuje 1 punkt
za wskazanie jednego miasta oraz podanie nazwy paĔstwa, w którym ono jest poáoĪone
albo 1 punkt za wskazanie dwóch miast (bez podania nazw paĔstw, w których są poáoĪone).
Poprawna odpowiedĨ:
Bombaj í Indie
Rio de Janeiro í Brazylia
Zadanie 22.
a)
Korzystanie z informacji
Odczytanie informacji geograficznych zapisanych
na wykresie.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za odczytanie z piramidy páci i wieku liczebnoĞci osób
w podanej grupie wiekowej.
Poprawna odpowiedĨ:
D. 430 tys.
b)
WiadomoĞci i rozumienie
WyjaĞnienie struktury páci i wieku spoáeczeĔstw.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie przyczyny duĪej liczebnoĞci roczników ludnoĞci Polski
we wskazanym przedziale wieku.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
WyĪ kompensacyjny po II wojnie Ğwiatowej, spowodowany zwiĊkszeniem liczby urodzeĔ
po ustaniu zagroĪenia bytu rodziny wywoáanego dziaáaniami wojennymi.
8
sq
lm
ed
ia.
pl
w.
ww
po
br
an
oz
Geografia – poziom podstawowy
Klucz punktowania odpowiedzi
Zadanie 23.
a)
Korzystanie z informacji
Rozpoznanie obiektów przedstawionych w Ĩródle
informacji geograficznej.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za rozpoznanie na mapie trzech krain geograficznych Polski.
Poprawna odpowiedĨ:
3 – Pojezierze Suwalskie
5 – WyĪyna Lubelska
7 – Bieszczady
b)
WiadomoĞci i rozumienie
Przedstawienie i wyjaĞnienie zróĪnicowania sposobów
gospodarowania w rolnictwie Polski.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wybranie trzech obszarów Polski o korzystnych warunkach
dla rolnictwa.
Poprawna odpowiedĨ:
2, 4, 5
Zadanie 24.
WiadomoĞci i rozumienie
Przedstawienie na przykáadzie Polski roli parków
narodowych w zachowaniu naturalnych walorów
Ğrodowiska.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za rozpoznanie trzech parków narodowych Polski
przedstawionych opisami. Zdający otrzymuje 1 punkt za rozpoznanie dwóch parków
narodowych.
Poprawna odpowiedĨ:
Ojcowski
Poleski
Gór Stoáowych
Zadanie 25.
a)
Korzystanie z informacji
Porównanie zjawisk przedstawionych w Ĩródle
informacji.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za odczytanie z wykresu informacji i podanie nazwy paĔstwa,
w którym nastąpiáa najwiĊksza zmiana wielkoĞci wydobycia wĊgla kamiennego w podanym
okresie.
Poprawna odpowiedĨ:
Indie
b)
Korzystanie z informacji
Porównanie zjawisk przedstawionych w Ĩródle
informacji.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za porównanie na podstawie wykresu tendencji zmian
w wydobyciu podanego surowca w dwóch krajach.
9
sq
lm
ed
ia.
pl
w.
ww
po
br
an
oz
Geografia – poziom podstawowy
Klucz punktowania odpowiedzi
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
W latach 1950í2000 w RPA wystĊpowaá ciągáy wzrost wydobycia wĊgla kamiennego,
natomiast w Polsce do koĔca lat 70. XX w. wydobycie rosáo, a od 1980 r. nastąpiá jego
spadek.
Zadanie 26.
Tworzenie informacji
Scharakteryzowanie problemów istniejących
w Ğrodowisku geograficznym.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za podanie dwóch pozytywnych i dwóch negatywnych skutków
spoáeczno-ekonomicznych procesu restrukturyzacji surowcowych okrĊgów przemysáowych.
Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie jednego skutku pozytywnego i jednego negatywnego.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Skutki pozytywne:
Ɣ ObniĪenie kosztów produkcji w zrestrukturyzowanych przedsiĊbiorstwach.
Ɣ Wzrost konkurencyjnoĞci i efektywnoĞci zmodernizowanych zakáadów przemysáowych.
Skutki negatywne:
Ɣ Ponoszenie kosztów związanych z modernizacją zakáadów przemysáowych.
Ɣ Wzrost bezrobocia w początkowej fazie restrukturyzacji.
Zadanie 27.
WiadomoĞci i rozumienie
Scharakteryzowanie gospodarczego wykorzystania
zasobów oceanów.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za podanie dwóch przyczyn intensywnego wykorzystywania
mórz szelfowych. Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie jednej przyczyny.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Ɣ Pod dnem mórz szelfowych znajdują siĊ záoĪa surowców energetycznych (ropy naftowej,
gazu ziemnego).
Ɣ W morzach szelfowych znajdują siĊ bogate áowiska ryb.
Zadanie 28.
Tworzenie informacji
Przedstawienie powiązaĔ i zaleĪnoĞci w systemie
czáowiek – przyroda í gospodarka w postaci modelu
przyczynowo-skutkowego.
Zdający otrzymuje 1 punkt za uzupeánienie schematu
przedstawiającego proces prowadzący do degradacji lasów.
Poprawna odpowiedĨ:
BĺEĺAĺC/D
10
0í1
przyczynowo-skutkowego
sq
lm
ed
ia.
pl
po
br
an
oz
ww
w.
Geografia – poziom podstawowy
Klucz punktowania odpowiedzi
Zadanie 29.
a)
Korzystanie z informacji
Rozpoznanie sektorów gospodarki przedstawionych
w Ĩródle informacji geograficznej.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za rozpoznanie sektorów gospodarki na podstawie danych
przedstawiających strukturĊ zatrudnienia.
Poprawna odpowiedĨ:
W kolejnoĞci od lewej: B, A, C
b)
Korzystanie z informacji
Przedstawienie zaleĪnoĞci miĊdzy zjawiskami
na podstawie Ĩródáa informacji geograficznej.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za sformuáowanie wniosku na podstawie analizy danych
statystycznych w tabeli.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
W krajach o wyĪszym PKB na 1 osobĊ wystĊpuje niĪszy wskaĨnik zgonów niemowląt.
Zadanie 30.
Korzystanie z informacji
Rozpoznanie obiektów przedstawionych w Ĩródle
informacji geograficznej.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za rozpoznanie na mapie konturowej czterech paĔstw w Europie,
powstaáych po 1989 r. Zdający otrzymuje 1 punkt za rozpoznanie dwóch lub trzech takich
paĔstw.
Poprawna odpowiedĨ:
A. àotwa
B. Sáowacja
D. BoĞnia i Hercegowina
E. Macedonia
Zadanie 31.
WiadomoĞci i rozumienie
Wykazanie siĊ znajomoĞcią obszarów konfliktów
i napiĊü na Ğwiecie.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wybranie trzech paĔstw, na obszarze których leĪy terytorium
Kurdystanu.
Poprawna odpowiedĨ:
Irak, Iran, Turcja
11
po
br
an
oz
ww
w.
sq
lm
ed
ia.
pl
sq
lm
ed
ia.
pl
w.
ww
po
br
an
oz
Egzamin maturalny
maj 2009
GEOGRAFIA
POZIOM ROZSZERZONY
KLUCZ PUNKTOWANIA
ODPOWIEDZI
po
br
an
oz
ww
w.
sq
lm
ed
ia.
pl
sq
lm
ed
ia.
pl
po
br
an
oz
ww
w.
Geografia – poziom rozszerzony
Klucz punktowania odpowiedzi
Zadanie 1.
WiadomoĞci i rozumienie
Wykazanie siĊ znajomoĞcią metod prezentacji
informacji geograficznej.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie nazw dwóch metod kartograficznego przedstawiania
zjawisk, zastosowanych na mapie szczegóáowej.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Ɣ izarytmiczna
Ɣ sygnaturowa
Zadanie 2.
Korzystanie z informacji
Rozpoznanie obiektów przedstawionych w Ĩródle
informacji geograficznej.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za przyporządkowanie profilu terenu do linii profilu zaznaczonej
na mapie.
Poprawna odpowiedĨ:
Nr 2
Zadanie 3.
Korzystanie z informacji
Odczytanie informacji geograficznych zapisanych
na mapie.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wybranie dwóch obiektów zaznaczonych na mapie wzdáuĪ
podanego szlaku turystycznego.
Poprawna odpowiedĨ:
A. Muzeum Wsi Kieleckiej
E. Buk Jagieááy
Zadanie 4.
Korzystanie z informacji
Wykorzystanie mapy do wykonania pomiarów
i obliczeĔ matematyczno-geograficznych.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za poprawny sposób obliczenia nachylenia stoku i podanie
poprawnego wyniku. Zdający otrzymuje 1 punkt za poprawny sposób obliczenia
(bez poprawnego wyniku).
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
OdlegáoĞü ma mapie: 1,6 cm
1 cm – 0,6 km
1,6 cm – x
x = 0,96 km
RóĪnica wysokoĞci: 612 m n.p.m. – 470 m n.p.m. = 142 m
ĝrednie nachylenie stoku:
142 m
960 m
x 100% § 14,8%
ĝrednie nachylenie stoku wynosi 14,8%
15
sq
lm
ed
ia.
pl
w.
ww
po
br
an
oz
Geografia – poziom rozszerzony
Klucz punktowania odpowiedzi
Zadanie 5.
Korzystanie z informacji
Porównanie obszarów przedstawionych w Ĩródle
informacji geograficznej.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za podanie trzech róĪnic miĊdzy Ğrodowiskiem przyrodniczym
dwóch obszarów. Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie dwóch róĪnic.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Ɣ Obszar w polu D2 charakteryzuje siĊ mniejszą lesistoĞcią.
Ɣ Obszar w polu D2 charakteryzuje siĊ wiĊkszą gĊstoĞcią sieci rzecznej.
Ɣ W polu D2 wystĊpują mniejsze deniwelacje terenu.
Zadanie 6.
Korzystanie z informacji
Rozpoznanie obiektów przedstawionych w Ĩródle
informacji geograficznej.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za rozpoznanie typu osadnictwa podanych wsi.
Poprawna odpowiedĨ:
DĊbno – wielodroĪnica, Porąbki – ulicówka
Zadanie 7.
Korzystanie z informacji
Przetworzenie informacji geograficznych zapisanych
w róĪnej postaci.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za poprawną ocenĊ prawdziwoĞci czterech zdaĔ dotyczących
przekroju geologicznego. Zdający otrzymuje 1 punkt za poprawną ocenĊ trzech zdaĔ.
Poprawna odpowiedĨ:
Od góry: P, F, F, P
Zadanie 8.
WiadomoĞci i rozumienie
WyjaĞnienie przebiegu zewnĊtrznych procesów
geologicznych.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wyjaĞnienie procesu, który przyczyniá siĊ do powstania
goáoborza.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Wietrzenie mrozowe polega na rozsadzaniu skaáy pod wpáywem ciĞnienia wytwarzanego
przez wielokrotnie zamarzającą i rozmarzającą wodĊ w szczelinach skalnych. Woda,
przechodząc ze stanu ciekáego w stan staáy, zwiĊksza swoją objĊtoĞü i wywierając wiĊksze
ciĞnienie na Ğciany szczelin w skale, rozsadza je na bloki.
Zadanie 9.
Korzystanie z informacji
Wykorzystanie wyników obserwacji do wykonania
obliczeĔ astronomiczno-geograficznych.
0í2
Zdający otrzymuje 1 punkt za poprawny sposób obliczenia dáugoĞci geograficznej
i poprawny wynik oraz 1 punkt za poprawny sposób obliczenia szerokoĞci geograficznej
i poprawny wynik. Zdający otrzymuje 1 punkt za poprawny sposób obliczenia dáugoĞci
i szerokoĞci geograficznej (bez poprawnych wyników).
16
sq
lm
ed
ia.
pl
po
br
an
oz
ww
w.
Geografia – poziom rozszerzony
Klucz punktowania odpowiedzi
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Tarnów: Ȝ = 21ºE
ij = 50ºN
DáugoĞü geograficzna miejscowoĞci X:
1º í 4 min
x º í 8 min
x = 2º
21ºE + 2º = 23ºE
SzerokoĞü geograficzna miejscowoĞci X:
hgT = 90º + į í ijT
21 marca į = 0º
hgT = 90º í ijT
hgT = 90º í 50º = 40º
hgX = hgT í 3º
hgX = 40º í 3º = 37º
hgX = 90º í ijX
ijX = 90º í hgX = 90º í 37º = 53ºN
WspóárzĊdne geograficzne miejsca X: 53ºN, 23ºE
Zadanie 10.
WiadomoĞci i rozumienie Scharakteryzowanie ruchów Ziemi oraz ich nastĊpstw.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wybranie przyczyny poáoĪenia Ziemi w peryhelium i aphelium.
Poprawna odpowiedĨ:
B. eliptycznego ksztaátu orbity ziemskiej.
Zadanie 11.
WiadomoĞci i rozumienie
WyjaĞnienie zróĪnicowania klimatycznego Ziemi.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie dwóch czynników klimatotwórczych wpáywających
na zróĪnicowanie temperatury powietrza we wskazanych miejscach na Ziemi.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
W tabeli od góry:
Nr 1, 2 í prądy morskie
Nr 3, 4 í rozkáad lądów i mórz
Zadanie 12.
Korzystanie z informacji
Uzupeánienie Ĩródáa informacji geograficznej (rysunku). 0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za przedstawienie na rysunku kierunku bryzy dziennej.
Poprawna odpowiedĨ:
Kierunek bryzy dziennej od morza w stronĊ lądu.
Zadanie 13.
a)
Korzystanie z informacji
Przetworzenie informacji geograficznych.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za odczytanie z wykresu przedziaáów szerokoĞci geograficznych,
w których zasolenie wód oceanicznych jest wyĪsze od Ğredniego zasolenia Wszechoceanu.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
10°–27°N, 16°–42°S
17
sq
lm
ed
ia.
pl
w.
ww
po
br
an
oz
Geografia – poziom rozszerzony
Klucz punktowania odpowiedzi
b)
WiadomoĞci i rozumienie
WyjaĞnienie przestrzennego zróĪnicowania zasolenia
wód oceanicznych.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie dwóch przyczyn wysokiego zasolenia wód
oceanicznych w przedstawionych na wykresie przedziaáach szerokoĞci geograficznych.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Ɣ Maáe sumy rocznych opadów atmosferycznych.
Ɣ DuĪe parowanie przy wysokich temperaturach i maáej wilgotnoĞci powietrza.
Zadanie 14.
a)
Korzystanie z informacji
Klasyfikowanie informacji wedáug podanego kryterium.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wybranie typu klimatu, w którym leĪą obszary
charakteryzujące siĊ ujemnym bilansem wodnym.
Poprawna odpowiedĨ:
B. zwrotnikowym kontynentalnym suchym.
b)
Korzystanie z informacji
Klasyfikowanie informacji wedáug podanego kryterium.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za przyporządkowanie zaznaczonych na mapie regionów
do obszarów o dodatnim lub ujemnym bilansie wodnym.
Poprawna odpowiedĨ:
Obszary o dodatnim bilansie wodnym: B, C, E, obszary o ujemnym bilansie wodnym: A, D
Zadanie 15.
a)
WiadomoĞci i rozumienie
Wykazanie siĊ znajomoĞcią genezy jezior.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za uporządkowanie zbiorników wodnych wedáug wieku.
Poprawna odpowiedĨ:
Od najstarszego: Gopáo, àebsko, SoliĔskie
b)
WiadomoĞci i rozumienie
Wykazanie siĊ znajomoĞcią rozmieszczenia jezior.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za rozpoznanie zbiorników wodnych na mapie.
Poprawna odpowiedĨ:
àebsko – 1, Gopáo – 3, SoliĔskie – 5
Zadanie 16.
Zaproponowanie rozwiązania problemu istniejącego
0í2
w Ğrodowisku geograficznym.
Zdający otrzymuje 2 punkty za podanie trzech przykáadów dziaáaĔ sáuĪących zmniejszeniu
niedostatku wody pitnej. Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie dwóch przykáadów dziaáaĔ.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Ɣ Budowanie zbiorników retencyjnych na rzekach.
Ɣ Racjonalne gospodarowanie wodą (np. zamkniĊte obiegi wody, nawadnianie kroplowe).
Ɣ Odsalanie wody morskiej.
Tworzenie informacji
18
sq
lm
ed
ia.
pl
w.
ww
po
br
an
oz
Geografia – poziom rozszerzony
Klucz punktowania odpowiedzi
Zadanie 17.
Korzystanie z informacji
Wykazanie siĊ znajomoĞcią cech ruchów gáównych páyt
litosfery.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wybranie dwóch miejsc poáoĪonych w strefie subdukcji.
Poprawna odpowiedĨ:
B, D
Zadanie 18.
WiadomoĞci i rozumienie Wykazanie siĊ znajomoĞcią genezy skaá.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za uzupeánienie schematów przedstawiających etapy
powstawania trzech skaá. Zdający otrzymuje 1 punkt za uzupeánienie schematów
przedstawiających etapy powstawania dwóch skaá.
Poprawna odpowiedĨ:
Wierszami od góry:
Ɣ granit, metamorfizm
Ɣ sedymentacja szczątków organicznych, marmur
Ɣ piasek, diageneza
Zadanie 19.
Wykorzystanie informacji zapisanych w róĪnej postaci
Korzystanie z informacji
oraz wáasnej wiedzy do opisania oraz wyjaĞnienia
0í1
zdarzeĔ, zjawisk i procesów.
Zdający otrzymuje 1 punkt za wyjaĞnienie zmiany kierunku Noteci z poáudnikowego
na równoleĪnikowy.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Noteü wykorzystuje pradolinĊ, którą páynie na zachód zgodnie ze spadkiem terenu.
Zadanie 20.
OkreĞlenie wpáywu czynników zewnĊtrznych
na przebieg procesów w obrĊbie poszczególnych sfer
0í2
Ziemi i na relacje miĊdzy tymi sferami.
Zdający otrzymuje 2 punkty za przyporządkowanie cech Ğrodowiska przyrodniczego dwóm
wskazanym na rysunku obszarom. Zdający otrzymuje 1 punkt za przyporządkowanie cech
jednemu obszarowi.
Poprawna odpowiedĨ:
1. piaski, bielicowe
2. gliny zwaáowe, brunatne i páowe
Korzystanie z informacji
Zadanie 21.
a)
Przedstawienie zróĪnicowania przebiegu zewnĊtrznych
procesów geologicznych i ich efektów rzeĨbotwórczych
na obszarze Polski.
Zdający otrzymuje 1 punkt za wybranie obszaru zagroĪonego osuwiskami.
Poprawna odpowiedĨ:
C. Beskid Niski
WiadomoĞci i rozumienie
19
0í1
sq
lm
ed
ia.
pl
w.
ww
po
br
an
oz
Geografia – poziom rozszerzony
Klucz punktowania odpowiedzi
b)
WiadomoĞci i rozumienie
WyjaĞnienie przebiegu zewnĊtrznych procesów
geologicznych.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie dwóch antropogenicznych przyczyn powstawania
osuwisk.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Ɣ Wylesienie stoków górskich.
Ɣ Zachwianie mechanicznej równowagi mas skalnych na skutek odkrywkowej eksploatacji
surowców.
Zadanie 22.
Korzystanie z informacji
Wykonanie obliczeĔ w zakresie geografii spoáecznoekonomicznej.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za trzy poprawne obliczenia wskaĨników obrazujących ruch
naturalny ludnoĞci i poprawne wyniki. Zdający otrzymuje 1 punkt za dwa poprawne
obliczenia i poprawne wyniki albo 1 punkt za poprawny sposób wszystkich obliczeĔ
(bez poprawnych wyników).
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Saldo migracji
11 tys – 47 tys = –36 tys.
Przyrost rzeczywisty
(–36 tys) + 374 tys – 370 tys = –32 tys.
Liczba ludnoĞci w dniu 31.12.2006
38157 tys + (–36 tys) + 4 tys = 38125 tys.
Zadanie 23.
WiadomoĞci i rozumienie
Scharakteryzowanie wielkich religii na Ğwiecie.
0í2
Zdający otrzymuje po 1 punkcie za kaĪde trzy poprawnie uzupeánione komórki tabeli
dotyczącej wybranych religii wystĊpujących w Azji.
Poprawna odpowiedĨ:
Hinduizm B – 2
Islam C – 1
ChrzeĞcijaĔstwo A – 4
Zadanie 24.
WiadomoĞci i rozumienie
Wykazanie wpáywu czynników przyrodniczych
na strukturĊ uĪytkowania ziemi.
0í2
Zdający otrzymuje po 1 punkcie za przyporządkowanie kraju do odpowiedniego diagramu
i podanie dwóch cech Ğrodowiska przyrodniczego warunkujących strukturĊ uĪytkowania
ziemi.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Diagram A – WĊgry
Ɣ WystĊpowanie klimatu umiarkowanego ciepáego.
Ɣ DuĪą czĊĞü powierzchni kraju pokrywają Īyzne gleby (np. czarnoziemy).
20
sq
lm
ed
ia.
pl
po
br
an
oz
ww
w.
Geografia – poziom rozszerzony
Klucz punktowania odpowiedzi
Diagram B – Szwecja
Ɣ WystĊpowanie klimatu umiarkowanego cháodnego.
Ɣ DuĪą czĊĞü powierzchni kraju pokrywają maáo Īyzne gleby (np. bielicowe).
Zadanie 25.
Korzystanie z informacji
Wybranie najistotniejszych informacji dla danego
zagadnienia.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wybranie dwóch krajów z rolnictwem intensywnym.
Poprawna odpowiedĨ:
Oznaczenia literowe krajów:
B, E
Zadanie 26.
WiadomoĞci i rozumienie
Przedstawienie zmian w gospodarce Ğwiata
spowodowanych restrukturyzacją i modernizacją.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za podanie trzech przyczyn przenoszenia produkcji
przemysáowej z krajów wysoko rozwiniĊtych do krajów rozwijających siĊ. Zdający otrzymuje
1 punkt za podanie dwóch przyczyn.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Ɣ TaĔsza siáa robocza w krajach rozwijających siĊ niĪ w krajach wysoko rozwiniĊtych.
Ɣ Restrykcyjna polityka w zakresie ochrony Ğrodowiska w krajach wysoko rozwiniĊtych.
Ɣ Liberalne prawo podatkowe w krajach rozwijających siĊ.
Zadanie 27.
WiadomoĞci i rozumienie
Podanie czynników lokalizacji oĞrodków przemysáu
metalurgicznego w Polsce.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za podanie gáównego czynnika lokalizacji dla trzech oĞrodków
przemysáu metalurgicznego w Polsce. Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie czynnika
lokalizacji dla dwóch oĞrodków.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Konin í baza energetyczna
Gáogów í baza surowcowa
Bukowno í baza surowcowa
Zadanie 28.
WiadomoĞci i rozumienie
Przedstawienie zmian w gospodarce Polski
spowodowanych restrukturyzacją i modernizacją.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za podanie przykáadów trzech dziaáaĔ skáadających siĊ na proces
restrukturyzacji hutnictwa Īelaza w Polsce. Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie
przykáadów dwóch dziaáaĔ.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Ɣ Zmiana asortymentu produkowanych towarów na bardziej konkurencyjne w stosunku
do wyrobów produkowanych w innych paĔstwach.
Ɣ Redukcja zatrudnienia.
Ɣ Zamykanie starych, nierentownych zakáadów.
21
sq
lm
ed
ia.
pl
w.
ww
po
br
an
oz
Geografia – poziom rozszerzony
Klucz punktowania odpowiedzi
Zadanie 29.
Korzystanie z informacji
Sformuáowanie i wyjaĞnienie prawidáowoĞci
na podstawie informacji zapisanych w róĪnej postaci.
0í2
Zdający otrzymuje 1 punkt za sformuáowanie prawidáowoĞci dotyczącej rozmieszczenia
oĞrodków przemysáu rafineryjnego w Europie Zachodniej i 1 punkt za jej wyjaĞnienie.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
PrawidáowoĞü:
OĞrodki przemysáu rafineryjnego koncentrują siĊ w strefie wybrzeĪy w portach morskich.
WyjaĞnienie:
Kraje zachodnioeuropejskie wykorzystują gáównie importowaną ropĊ, która jest dostarczana
tankowcami i dlatego jest przerabiana w portach lub w ich pobliĪu.
Zadanie 30.
a)
Tworzenie informacji
Przewidywanie tendencji zmian w Ğrodowisku
geograficznym.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wymienienie dwóch konsekwencji ekonomicznych
lub spoáecznych, które mogą nastąpiü w wyniku eksploatacji transkontynentalnej linii
kolejowej w Australii.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Ɣ Wzrost liczby mieszkaĔców miejscowoĞci leĪących wzdáuĪ linii kolejowej.
Ɣ Uáatwienie wywozu surowców mineralnych z centrum kraju do portów.
b)
Tworzenie informacji
Przewidywanie tendencji zmian w Ğrodowisku
geograficznym.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wymienienie dwóch zalet transportu towarów podaną linią
kolejową.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Ɣ MoĪliwoĞü jednorazowego przewozu towarów masowych.
Ɣ Maáe zuĪycie energii w przeliczeniu na jednostkĊ masy przewoĪonych towarów.
Zadanie 31.
a)
Korzystanie z informacji
Klasyfikowanie informacji wedáug podanego kryterium.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za przyporządkowanie klimatogramów do podanych miast.
Poprawna odpowiedĨ:
Alice Springs – C
Darwin – B
b)
Korzystanie z informacji
Klasyfikowanie informacji wedáug podanego kryterium.
Zdający otrzymuje 1 punkt za wybranie cechy klimatu zaznaczonego na mapie miasta.
Poprawna odpowiedĨ:
D. Przewaga opadów w póároczu cháodnym.
22
0í1
sq
lm
ed
ia.
pl
w.
ww
po
br
an
oz
Geografia – poziom rozszerzony
Klucz punktowania odpowiedzi
Zadanie 32.
Przedstawienie wspóázaleĪnoĞci w systemie czáowiek í
0í2
Ğrodowisko przyrodnicze í gospodarka.
Zdający otrzymuje 2 punkty za podanie trzech przyczyn i trzech nastĊpstw zmniejszania
powierzchni wilgotnego lasu równikowego w Amazonii. Zdający otrzymuje 1 punkt
za podanie áącznie czterech lub piĊciu przyczyn i nastĊpstw.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Przyczyny:
Ɣ zakáadanie pól uprawnych i pastwisk
Ɣ eksploatacja surowców mineralnych
Ɣ pozyskiwanie cennych gatunków drewna
Tworzenie informacji
NastĊpstwa:
Ɣ przyspieszenie tempa erozji
Ɣ zagáada wielu gatunków roĞlin i zwierząt leĞnych
Ɣ przemieszczenie rdzennych mieszkaĔców (Indian)
Zadanie 33.
WiadomoĞci i rozumienie
Opisanie przykáadów dziaáaĔ podejmowanych
przez rządy paĔstw w celu rozwiązywania problemów
transgranicznych.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wyjaĞnienie zainteresowania Szwecji zamianą zadáuĪenia
Polski w ekokonwersjĊ.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
ĝcieki przemysáowe i komunalne, pochodzące z obszaru Polski, dostają siĊ rzekami
do Baátyku. Szwecja, tak jak Polska, leĪy nad Baátykiem. DziĊki wzrostowi wydatków
na ochronĊ Ğrodowiska w Polsce moĪe poprawiü siĊ stan wód Baátyku u wybrzeĪy Szwecji,
a co za tym idzie moĪe zwiĊkszyü siĊ populacja ryb i dochody z ryboáówstwa.
Zadanie 34.
a)
Tworzenie informacji
Scharakteryzowanie problemów istniejących
w Ğrodowisku geograficznym.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za wyjaĞnienie wpáywu wysokiego ciĞnienia atmosferycznego
na powstanie smogu w Londynie.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
W strefie wysokiego ciĞnienia wystĊpuje zstĊpujący ruch powietrza, utrudniający odpáyw
zanieczyszczeĔ znad obszaru, na którym te zanieczyszczenia są emitowane.
b)
Tworzenie informacji
Scharakteryzowanie problemów istniejących
w Ğrodowisku geograficznym.
0í1
Zdający otrzymuje 1 punkt za podanie antropogenicznego Ĩródáa pochodzenia dwutlenku
siarki – skáadnika smogu.
Przykáad poprawnej odpowiedzi:
Spalanie wĊgla, ropy, gazu (zawierających siarkĊ) w paleniskach domowych, fabrykach,
Ğrodkach transportu.
23
sq
lm
ed
ia.
pl
w.
ww
po
br
an
oz
Geografia – poziom rozszerzony
Klucz punktowania odpowiedzi
Zadanie 35.
WiadomoĞci i rozumienie
Przedstawienie gáównych ugrupowaĔ integracyjnych
na Ğwiecie.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za przyporządkowanie czĊĞci Ğwiata do dwóch organizacji
integracyjnych. Zdający otrzymuje 1 punkt za przyporządkowanie czĊĞci Ğwiata do jednej
organizacji.
Poprawna odpowiedĨ:
NAFTA – Ameryka Póánocna
OPEC – Afryka, Azja, Ameryka Poáudniowa
Zadanie 36.
WiadomoĞci i rozumienie
Rozpoznanie na mapie miejsc wystĊpowania
konfliktów.
0í2
Zdający otrzymuje 2 punkty za rozpoznanie na mapie trzech miejsc wystĊpowania
konfliktów. Zdający otrzymuje 1 punkt za rozpoznanie na mapie dwóch miejsc.
Poprawna odpowiedĨ:
Konflikt w strefie Gazy – 2
Wojna miĊdzy plemionami Tutsi i Hutu – 6
Wojna domowa w Darfurze – 5
24