Sylabus modułu: Technologia chemiczna 0310-CH-S1

Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wydział
str. 1
Kierunek i poziom studiów: Chemia, poziom kształcenia pierwszy
Sylabus modułu: Technologia chemiczna 0310-CH-S1-030
Nazwa wariantu modułu (opcjonalnie):
1. Informacje ogólne
koordynator modułu
rok akademicki
semestr
forma studiów
sposób ustalania
oceny końcowej
modułu
informacje
dodatkowe
prof. UŚ dr hab. Wojciech Pisarski
2014/2015
6
studia I stopnia - stacjonarne
średnia arytmetyczna z poszczególnych sposobów weryfikacji efektów
kształcenia
2. Opis zajęć dydaktycznych i pracy studenta
Nazwa:
Kod:
Wykład
0310-CH-S1-030_fs_1
prowadzący
grupa(-y)
prof. UŚ dr hab. Wojciech Pisarski
treści zajęć
1. Surowce pierwotne. Surowce wtórne: naturalne źródła do produkcji surowców wtórnych,
przemysłowe metody produkcji surowców wtórnych, syntezy oparte na surowcach wtórnych,
przemysłowe zastosowanie surowców wtórnych (2h). 2. Gaz syntezowy. Wodór (2h). 3. Alkeny (etylen,
propylen, buten i butadien). Acetylen (2h). 4. Węglowodory aromatyczne (benzen, toluen, ksylen). Inne
surowce wtórne: tlen, azot, chlor (2h). 5. Surowce kopalne: ropa naftowa i gaz ziemny (2h). 6. Składniki
gazu ziemnego. Kryteria podziału gazy ziemnego. Zasoby gazu ziemnego. Metody wydobywania gazu
ziemnego. Transport, gazociągi, magazynowanie i dystrybucja (2h). 7. Procesy chemiczne. Podział
procesów chemicznych. Procesy homogeniczne i heterogeniczne. Przebieg reakcji w warunkach
homogenicznych i heterogenicznych (2h). 8. Podstawy kinetyki w technologii chemicznej. Kinetyka
reakcji chemicznej. Reakcja chemiczna i dyfuzja (2h). 9. Typy procesów i operacji w technologii
chemicznej: absorpcja, adsorpcja i desorpcja, odparowanie, sublimacja. Krystalizacja, kondensacja,
prażenie, rozpuszczanie, destylacja, topienie, rektyfikacja, piroliza, ekstrakcja (2h). 10. Reaktory
chemiczne. Reaktory okresowe (periodyczne). Reaktory przepływowe (ciągłe). Wymiana ciepła.
Wymiana masy. Mieszanie, rozdrabnianie, filtracja, suszenie. Modele reaktorów chemicznych.
Reaktory kaskadowe (2h). 11. Kataliza i procesy katalityczne. Katalizatory. Kataliza homogeniczna i
heterogeniczna. Reaktory do procesów katalitycznych (2h). 12. Schematy technologiczne. Zasady
technologiczne. Zasada wykorzystania surowców (2h). 13. Zasada wykorzystania energii. Zasada
wykorzystania aparatury (2h). 14. Utylizacja odpadów. Ocena jakości surowców i produktów. Metody i
techniki eksperymentalne analizy produktów. Aspekty ekonomiczne i normy prawne (2h). 15. Wybrane
zagadnienia technologii materiałów nieorganicznych (kryształy, szkła, ceramika), związków
organicznych, polimerów i kompozytów. Wstęp do nanotechnologii (2h).
metody
prowadzenia
zajęć
liczba godzin
Jak w opisie modułu
30
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wydział
dydaktycznych
(kontaktowych)
liczba godzin
pracy własnej
studenta
opis pracy
własnej
studenta
organizacja
zajęć
literatura
obowiązkowa
literatura
uzupełniająca
str. 2
15
Praca ze wskazaną literaturą obejmująca samodzielne przyswojenie wiedzy odnośnie
zagadnień wskazanych na wykładzie. Przygotowanie do egzaminu.
Wykład raz w tygodniu (2h).
1. K. Schmidt-Szałowski, M. Szafran, E. Bobryk, J. Sentek, Technologia chemiczna. Przemysł
nieorganiczny. Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2013
2. E. Grzywa, J. Molenda, Technologia podstawowych syntez organicznych, tomy 1-2, WNT, Warszawa,
2008
3. K. Schmidt-Szałowski, J. Sentek, Podstawy technologii chemicznej. Organizacja procesów
produkcyjnych, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2001
1. E. Kociołek-Balawejder, Technologia chemiczna nieorganiczna – wybrane zagadnienia. Wydawnictwo
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 2013
2. J. Pielichowski, A. Puszyński, Technologia tworzyw sztucznych, WNT, Warszawa, 2003
3. K. Schmidt-Szałowski, J. Sentek, J. Raabe, E. Bobryk, Podstawy technologii chemicznej. Procesy w
przemyśle nieorganicznym, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 2005
adres strony
www zajęć
informacje
dodatkowe
nazwa
Laboratorium
prowadzący
grupa(-y)
treści zajęć
metody
prowadzenia
kod
0310-CH-S1030_fs_2
Pracownicy i doktoranci Zakładu Chemii Materiałów i Technologii Chemicznej
Ćwiczenia laboratoryjne obejmują zagadnienia związane z istotnymi problemami technologii
chemicznej.
Treści merytoryczne:
1. Zapoznanie się z obowiązującą symboliką podstawowej aparatury chemicznej i ogólnym
sposobem jej działania (4,5h).
2. Wykonywanie analizy składu zadanej mieszaniny gazów (4,5h).
3. Wykonywanie analizy wody. Oznaczanie parametrów charakterystyki wody: twardości,
utlenialności, zawartości tlenu, amoniaku, siarczanów, chlorków (4,5h).
4. Recykling polimerów np. PET oraz zapoznanie się z metodami identyfikacji polimerów
(4,5h).
5. Wyznaczanie wybranych właściwości fizyko-mechanicznych polimerów w wykonanych
kształtkach (4,5h).
6. Wyznaczanie masy cząsteczkowej polimerów metodą wiskozymetryczną wcześniej
przygotowanych określonych roztworów (4,5h).
7. Wyznaczanie stałej równowagi dla reakcji odwracalnej (4,5h).
8. Otrzymywanie nawozów sztucznych na przykładzie superfosfatu. Oznaczanie metodą
molibdenianową zawartości P2O5 rozpuszczalnego w wodzie (4,5h).
9. Badanie efektywności procesów koagulacji i flokulacji układu koloidalnego (4,5h).
10. Oznaczanie liczby zmydlania (4,5h).
Jak w opisie modułu
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wydział
zajęć
liczba godzin
dydaktycznych
(kontaktowych)
liczba godzin
pracy własnej
studenta
opis pracy
własnej studenta
organizacja zajęć
literatura
obowiązkowa
literatura
uzupełniająca
str. 3
45
45
Praca ze wskazaną literaturą przedmiotową obejmującą samodzielne przyswojenie wiedzy dotyczącej
zagadnień obowiązujących do kolokwiów oraz przygotowanie się do wykonywania ćwiczeń
laboratoryjnych.
Ćwiczenia obejmują cykl zajęć 10 x 4,5h.
1. K. Schmidt-Szałowski, M. Szafran, E. Bobryk, J. Sentek, Technologia chemiczna. Przemysł
nieorganiczny. Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa (2013).
2. E. Grzywa, J. Molenda, Technologia podstawowych syntez organicznych, tomy 1-2, WNT,
Warszawa, 2008Kuczyński W., Podręcznik do ćwiczeń z technologii chemicznej, PWN
Warszawa (1974).
3. Kuczyński W., Ćwiczenia z technologii chemicznej, PWN Warszawa (1974).
4. Tokarzewski L., Zarys chemii i technologii węglowodorów i ich pochodnych, WSP Katowice
(1968).
5. Tokarzewski l., Wybrane dzialy technologii chemicznej nieorganicznej, UŚ Katowice (1974).
6. Praca pod red. Machockiego A., Technologia chemiczna – ćwiczenia laboratoryjne,
Wydawnictwo UMCS Lublin (2002).
7. Tokarzewski L. Chemia i technologia związków wielkocząsteczkowych oraz półproduktów do
ich syntezy t. 1 i 2, Wydawnictwo UŚ (1984).
8. Praca zbiorowa pod red. Z. Florjanczyka i ST. Penczka, Chemia polimerów t. I, II, III, Oficyna
Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa (1997).
1. J. Kępiński Technologia chemiczna nieorganiczna, PWN Warszawa (1984)
2. Praca zbiorowa pod red. W.W. Korszaka, Technologia tworzyw sztucznych, WNT, tłum. z
rosyjskiego, Warszawa (1981)
3. Jan F. Rabek, Współczesna wiedza o polimerach, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
(2008).
4. Tokarzewski L., Borek J., Pietranek W., Procesy jednostkowe w technologii
chemicznej, Wydawnictwo UŚ Katowice (1994).
adres strony
www zajęć
informacje
dodatkowe
nazwa
Konsultacje
prowadzący
grupa(-y)
treści zajęć
metody
prowadzenia
zajęć
liczba godzin
dydaktycznych
(kontaktowych)
liczba godzin
kod
0310-CH-S1030_fs_3
prof. UŚ dr hab. Wojciech Pisarski oraz pracownicy i doktoranci Zakładu Chemii Materiałów i
Technologii Chemicznej
Konsultacje bezpośrednie na zajęciach mające na celu rozwiązywanie bieżących problemów
związanych z wykonywaniem ćwiczeń
Jak w opisie modułu
2
0
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wydział
pracy własnej
studenta
opis pracy
własnej studenta
organizacja zajęć
literatura
obowiązkowa
literatura
uzupełniająca
adres strony
www zajęć
informacje
dodatkowe
str. 4
Konsultacje indywidualne
Jak wyżej
Jak wyżej
3. Opis sposobów weryfikacji efektów kształcenia modułu
nazwa
kod
Egzamin
0310-CH-S1030_w_1 0310-CH-S1-030_fs_1
kod(-y) zajęć
osoba(-y)
prof. UŚ dr hab. Wojciech Pisarski
przeprowadzająca(e) weryfikację
grupa(-y)
wymagania
merytoryczne
kryteria oceny
przebieg procesu
weryfikacji
informacje
dodatkowe
nazwa
Kolokwium pisemne
Wiedza w oparciu o wykłady omawiające zagadnienia dotyczące technologii chemicznej
oraz wskazaną literaturę.
Skala ocen:
51 - 60% prawidłowych odpowiedzi – 3,0
61 - 70% prawidłowych odpowiedzi – 3,5
71 - 80% prawidłowych odpowiedzi – 4,0
81 - 90% prawidłowych odpowiedzi – 4,5
91 - 100% prawidłowych odpowiedzi – 5,0
Egzamin pisemny. Forma: pytania otwarte. Czas trwania 90 minut.
kod
0310-CH-S1-030_w_2
0310-CH-S1-030_fs_2
kod(-y) zajęć
Pracownicy i doktoranci Zakładu Chemii Materiałów i Technologii Chemicznej
osoba(-y)
przeprowadzająca(e) weryfikację
grupa(-y)
Wiedza z zakresu zagadnień obejmujących aktualnie wykonywane ćwiczenie.
wymagania
merytoryczne
1. Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest obowiązkowe wykonanie i zaliczenie wszystkich
kryteria oceny
ćwiczeń zgodnie z przedstawionym harmonogramem zajęć.
2. Na zajęciach przewiduje się dziewięć kolokwiów wstępnych oraz jedno kolokwium z całości
materiału, po wykonaniu wszystkich ćwiczeń. Zaliczenie kolokwiów wstępnych na 60%
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wydział
str. 5
zwalnia z kolokwium końcowego.
3. W trakcie zajęć stosowany będzie system procentowy. Średnia arytmetyczna z uzyskanych%
podzielona przez ilość kolokwiów będzie podstawą oceny końcowej według następującej
skali:
0-59%- brak zaliczenia, konieczność zaliczenia kolokwium końcowego z całości materiału.
60-67%- ocena dst
68-75%- ocena + dst
76-83%-db
84-90%- +db
91-100%- bdb.
Dla sprawdzianu ze znajomości symboli:
97 – 100 % bdb
93 – 96 % + db
89 - 92 %
db
85 - 88 % + dst
80 - 84 %
dst
Poniżej 80 % ndst.
4. Ocenę z kolokwiów wstępnych można podwyższyć zaliczając na wyższą ocenę kolokwium
końcowe.
5. Kolokwium końcowe będzie ocenianie zgodnie ze skalą ocen przedstawioną w punkcie 3.
6. Warunkiem zaliczenia ćwiczenia będzie zaliczenie wszystkich sprawozdań sporządzonych na
podstawie danych z karty pomiarowej podpisanej przez prowadzącego ćwiczenia oraz
przygotowanie do zajęć. Brak przygotowania do zajęć, brak podpisu na karcie pomiarowej
skutkuje koniecznością odrabiania ćwiczenia w terminie przewidzianym w harmonogramie
zajęć.
7. Ocena końcowa będzie średnią ważoną z kolokwiów cząstkowych lub kolokwium końcowego
(waga 3), średnią oceną ze sprawozdań (waga 1) oraz średnią z ocen z przygotowania do
zajęć (waga 1). Według następującej skali:
2.00- 2.95- ndst
2.96-3.25- dst
3.26-3.75- +dst
3.76- 4.25- db
4.26-4.75- +db
4.76-5.0- bdb
przebieg procesu
weryfikacji
Kolokwia wstępne: pytania dotyczące wykonywanego ćwiczenia. Forma: pytania otwarte. Czas
trwania: 15 min.
Kolokwium końcowe: pytania z całości materiału (wszystkich ćwiczeń). Forma: pytania otwarte. Czas
trwania: 1,5 h.
informacje
dodatkowe
nazwa
Sprawozdanie
kod(-y) zajęć
osoba(-y)
przeprowadzająca(e) weryfikację
grupa(-y)
wymagania
merytoryczne
kryteria oceny
kod
0310-CH-S1-030_w_3
0310-CH-S1-030_fs_2
Pracownicy i doktoranci Zakładu Chemii Materiałów i Technologii Chemicznej
Prawidłowy opis przebiegu eksperymentu oraz właściwie wyciągnięte wnioski.
Zaliczenie sprawozdań z przeprowadzonych eksperymentów. Ocena opracowania zarówno pod
względem merytorycznym jak i redakcyjnym.
Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wydział
przebieg procesu
weryfikacji
informacje
dodatkowe
Do uzyskania zaliczenia wymagane jest dokonanie poprawy sprawozdania zgodnie ze wskazówkami
prowadzącego.
nazwa
Ocenianie ciągłe
kod(-y) zajęć
osoba(-y)
przeprowadzająca(e) weryfikację
grupa(-y)
wymagania
merytoryczne
kryteria oceny
przebieg procesu
weryfikacji
informacje
dodatkowe
str. 6
kod
0310-CH-S1-030_w_4
0310-CH-S1-030_fs_1, 0310-CH-S1-030_fs_2
Pracownicy i doktoranci Zakładu Chemii Materiałów i Technologii Chemicznej
Posiadanie wiedzy oraz umiejętności z zakresu technologii chemicznej.
Ocena zaangażowania w wykonywaniu ćwiczeń laboratoryjnych.
Ocenianie ciągłe.