Jakim procedurom podlega państwo członkowskie UE na drodze do

Pytanie o euro:
Procedury
1
Jakim procedurom podlega pa«stwo czªonkowskie UE na drodze do strefy euro?
Uczestnictwo w III etapie Unii Gospodarczej i Walutowej na prawach pa«stwa z derogacj¡ implikuje,
»e wej±cie Polski do strefy euro b¦dzie wi¡zaªo si¦ z konieczno±ci¡ uchylenia derogacji, czego warunkiem
jest wypeªnienie kryteriów konwergencji (por. pyt.: Jakie kryteria musi speªni¢ pa«stwo czªonkowskie
UE chc¡c przyst¡pi¢ do strefy euro?). Na szczególn¡ uwag¦ zasªuguj¡ :
•
kryterium kursu walutowego, które wymaga uczestnictwa w Europejskim Mechanizmie Kursowym (ERM II),
•
kryterium skalne,
które wymaga, aby kraj nie byª obj¦ty procedur¡ nadmiernego decytu
(ang. Excessive Decit Procedure, EDP).
Kraj czªonkowski z derogacj¡ podlega zatem trzem procedurom okre±lonym w Traktatu o funkcjono-
waniu Unii Europejskiej (TFUE):
• procedurze wej±cia do ERM II,
• procedurze zako«czenia EDP,
• procedurze uchylenia derogacji.
Procedura wej±cia do ERM II
Wª¡czenie waluty narodowej do ERM II nast¦puj¦ w nast¦puj¡cych etapach:
1. Wysªanie (w trybie poufnym) przez Ministra Finansów i Prezes Banku Centralnego wspólnego
wniosku do Przewodnicz¡cego Rady Econ1 o przyst¡pienie do ERM II, zawieraj¡cego proponowany kurs centralny oraz dopuszczalny zakres odchyle« kursu rynkowego od parytetu centralnego;
2. Zwoªanie posiedzenia Komitetu ERM II 2 przez przewodnicz¡cego EFC w celu przedyskutowania
wniosku;
3. Przygotowanie decyzji w sprawie wª¡czenia waluty narodowej do ERM II, okre±laj¡cej poziom
kursu centralnego i szeroko±¢ pasma dopuszczalnych odchyle« kursu rynkowego od kursu centralnego:
1 Rada ds. Gospodarczych i Finansowych, stanowi¡ca Rad¦ Unii Europejskiej w skªadzie ministrów gospodarki i
nansów.
2 W posiedzeniu Komitetu ERM II uczestnicz¡: czªonkowie EFC reprezentuj¡cy administracj¦ rz¡dow¡, czªonkowie
EFC reprezentuj¡cy banki centralne pa«stw spoza strefy euro, dwaj przedstawiciele EBC, dwaj przedstawiciele KE,
Przewodnicz¡cy EFC i Przewodnicz¡cy EFC Alternates.
Materiaª opracowany przez Biuro Peªnomocnika Rz¡du ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolit¡ Polsk¡. Powielanie
i rozpowszechnianie materiaªu wymaga wcze±niejszej zgody Ministerstwa Finansów.
Pytanie o euro:
Procedury
2
(a) przez Komitet ERM II - je±li udaªo si¦ osi¡gn¡¢ porozumienie w sprawie poziomu kursu
centralnego oraz szeroko±ci pasma dopuszczalnych odchyle« kursu rynkowego od kursu centralnego,
(b) przez uczestników Posiedzenia w sprawie ERM II3 - je±li w trakcie posiedzenia Komitetu
ERM II nie udaªo si¦ osi¡gn¡¢ porozumienia w sprawie poziomu kursu centralnego i/lub
szeroko±ci pasma dopuszczalnych odchyle« kursu rynkowego od kursu centralnego;
4. Publikacja Komunikatu (Communiqué ) w przypadku uzyskania ww. porozumienia zawieraj¡cego informacje nt.: strony inicjuj¡cej procedur¦, stron podejmuj¡cych decyzj¦, kursu centralnego
4
i szeroko±ci dopuszczalnych odchyle« od kursu centralnego oraz o±wiadczenie dotycz¡ce polityki
gospodarczej.
Nale»y zwróci¢ uwag¦, »e wszystkie etapy procedury, poczynaj¡c od wysªania aplikacji do momentu
wydania Komunikatu, s¡ obj¦te klauzul¡ niejawno±ci.
Rysunek 1: Wej±cie do ERM II procedura decyzyjna w instytucjach europejskich
wysłanie wspólnego wniosku MF i NBP
do Przewodniczącego Rady Ecofin
2 dni
brak porozumienia
zwołanie Komitetu ERM II
zwołanie Posiedzenia w sprawie ERM II
pozytywna decyzja
Publikacja Komunikatu
pozytywna decyzja
™ródªo: opracowanie wªasne.
Procedura zako«czenia EDP
Na mocy art. 126 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz Protokoªu w sprawie procedury
dotycz¡cej nadmiernego decytu zako«czenie procedury nadmiernego decytu nast¦puje w omówionych
poni»ej etapach:
3 Posiedzenie
obraduje pod przewodnictwem Przewodnicz¡cego Rady Econ w skªadzie ministrów nansów krajów
strefy euro, ministrów nansów i prezesów banków centralnych krajów czªonkowskich spoza strefy euro, Prezesa EBC,
dwóch czªonków Komisji Europejskiej oraz Przewodnicz¡cego i Sekretarza EFC.
4 W formacie liczba jednostek waluty narodowej za jedno euro, z dokªadno±ci¡ do sze±ciu cyfr znacz¡cych.
Materiaª opracowany przez Biuro Peªnomocnika Rz¡du ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolit¡ Polsk¡. Powielanie
i rozpowszechnianie materiaªu wymaga wcze±niejszej zgody Ministerstwa Finansów.
Pytanie o euro:
Procedury
3
1. Przedªo»enie przez pa«stwo czªonkowskie Programu konwergencji lub Notykacji skalnej, wskazuj¡cej na wypeªnienie skalnego kryterium konwergencji;
2. Wniosek KE do Rady Econ w sprawie zako«czenia EDP;
3. Decyzja Rady Econ (podejmowana kwalikowan¡ wi¦kszo±ci¡ gªosów) o zako«czeniu EDP.
2 miesi ce
Rysunek 2: Procedura zako«czenia EDP
ą
wniosek KE
w sprawie zakończenia EDP
art. 126(13) TFUE
zakończenie EDP
przez Radę Ecofin
art. 126(12) TFUE
™ródªo: opracowanie wªasne.
Procedura uchylenia derogacji
Uchylenie derogacji nast¦puje w nast¦puj¡cych etapach:
1. Przygotowanie przez KE i EBC niezale»nych Raportów o konwergencji :
(a) w roku parzystym EBC i KE przygotowuj¡ je z wªasnej inicjatywy (na mocy TFUE),
(b) w roku nieparzystym nale»y przedªo»y¢ wniosek o ich przygotowanie;
2. Przygotowanie przez KE wniosku do Rady Econ w sprawie uchylenia derogacji;
3. Konsultacje z:
(a) Parlamentem Europejskim,
(b) Rad¡ Europejsk¡,
Materiaª opracowany przez Biuro Peªnomocnika Rz¡du ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolit¡ Polsk¡. Powielanie
i rozpowszechnianie materiaªu wymaga wcze±niejszej zgody Ministerstwa Finansów.
Pytanie o euro:
Procedury
4
(c) Eurogrup¡5 ;
4. Decyzja Rady Econ (podejmowana kwalikowan¡ wi¦kszo±ci¡ gªosów) w sprawie uchylenia derogacji.
Rysunek 3: Przyj¦cie euro w Polsce procedura decyzyjna w instytucjach europejskich
spełnienie kryteriów konwergencji
art. 140 TFUE
przygotowanie przez KE i EBC
Raportów o konwergencji
art. 140(1) TFUE
wniosek KE
w sprawie uchylenia derogacji
art. 140(1) TFUE
konsultacje z
Parlamentem
Europejskim
i dyskusja w
Radzie
Europejskiej
art. 140(2) TFUE
zalecenie
Eurogrupy
art. 140(2) TFUE
uchylenie derogacji przez Radę Ecofin
art. 140(2) TFUE
™ródªo: opracowanie wªasne.
Opis kolejnych kroków procedury uchylenia derogacji zaprezentowany na przykªadzie Estonii i Šotwy
zawiera Kalendarium strefy euro.
5 Czªonkowie
Rady reprezentuj¡cy pa«stwa czªonkowskie, których walut¡ jest euro.
Materiaª opracowany przez Biuro Peªnomocnika Rz¡du ds. Wprowadzenia Euro przez Rzeczpospolit¡ Polsk¡. Powielanie
i rozpowszechnianie materiaªu wymaga wcze±niejszej zgody Ministerstwa Finansów.