PROGRAM KOŁA TEATRALNEGO Kabaretu Barwnych Marynarek

PROGRAM KOŁA TEATRALNEGO
zmodyfikowany ze względu na działalność
Kabaretu Barwnych Marynarek
autor: Agnieszka Wiśniewska
Niepubliczna Szkoła Podstawowa nr 47 im. Roberta Schumana
Spis treści:
§ Wstęp
§ Cele ogólne programu
§ Cele szczegółowe programu
§ Treści
§ Przewidywane osiągnięcia uczniów
§ Procedury osiągania celów
§ Ewaluacja
WSTĘP
Program koła teatralnego zakłada rozwijanie potencjału twórczego i możliwości tkwiących w
uczniach. Skierowany jest do uczniów klas IV – VI. Od zawsze tworzenie teatru sprawiało mi przyjemność i
dostarczało niemało radości, tym większej, kiedy przekonywałam się, że moja praca z młodymi „aktorami”
sprawia radość również im, a także widzom, którzy nas oglądali. Taka świadomość dodawała skrzydeł i
stawała się motorem do dalszej pracy.
Teatr może stać się bardzo ważnym czynnikiem wspomagającym rozwój dziecka; rozwój
artystyczny, emocjonalny, jak również intelektualny. Udział w zajęciach teatralnych pozwala odkrywać
siebie, swoje możliwości, rozwija wyobraźnię, pomaga rozwijać umiejętności wywoływania emocji i
radzenia sobie z nimi. Uczy współpracy w zespole, odpowiedzialności, kształtuje więzi emocjonalne między
członkami zespołu. Uwrażliwia na świat, przygotowuje do aktywnego uczestnictwa w życiu kulturalnym
społeczeństwa. Skoro tak dużo może zdziałać teatr, to po prostu trzeba się w niego bawić, realizując
program.
CELE OGÓLNE PROGRAMU
§ Rozbudzanie zainteresowań teatrem, ze szczególnym uwzględnieniem kabaretu
§ Przygotowanie do odbioru dzieła literackiego, plastycznego, muzycznego, świadomego
uczestnictwa w kulturze, kształtowanie kompetencji odbiorcy sztuki i przyszłego twórcy
§ Rozwijanie wrażliwości estetycznej, wyobraźni, indywidualnych uzdolnień, zachęcanie do
twórczej ekspresji
§ Wzbogacanie osobowości ucznia i wspieranie jego rozwoju
§ Udział w życiu kulturalnym szkoły
CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU
§ Wzbogacanie wiedzy o teatrze /„teatr od kulis”/, kabarecie
§ Zapoznanie uczniów z historią teatru, kabaretu
§ Poznanie specyfiki pracy aktora, reżysera, choreografa i innych osób związanych z
teatrem, kabaretem /np. konferansjer/
§ Wzbogacanie języka czynnego i biernego ucznia
§ Uwrażliwianie na sztukę
§ Zaznajamianie uczniów z wartościowymi utworami literackimi, muzycznymi i innymi
§ Motywowanie do czytania i krytycznego odbioru utworów literackich, widowisk
teatralnych i innych przedsięwzięć artystycznych /kabaretów/
§ Zapoznanie uczniów z tworzywem literackim, jakim jest scenariusz
§ Tworzenie scenariuszy razem z uczniami
§ Umożliwianie swobodnej ekspresji plastycznej podczas tworzenia dekoracji i strojów
§ Kształtowanie umiejętności posługiwania się językiem ojczystym, ćwiczenie dykcji
§ Doskonalenie pamięci oraz recytacji
§ Rozwijanie umiejętności wyrażania uczuć, emocji za pomocą mimiki, gestu, ruchu, słowa
§ Zdobywanie umiejętności publicznego występowania i stosowania ruchu scenicznego
§ Kształtowanie umiejętności radzenia sobie z tremą oraz odpowiednich postaw wobec
napotykanych trudności, wdrażanie do samodzielności
§ Rozbudzanie wyobraźni, wrażliwości, postawy twórczej oraz rozwijanie indywidualnych
zdolności
§ Wzmacnianie poczucia własnej wartości
§ Rozwijanie umiejętności współdziałania w zespole oraz kształtowanie pozytywnych cech
charakteru i właściwych postaw wobec innych
§ Pobudzanie do aktywnego udziału w życiu kulturalnym szkoły poprzez przygotowywanie
różnych przedstawień i włączanie się w kalendarz imprez
TREŚCI
§ Rodzaje teatru i spektakli teatralnych
§ Formy kabaretowe /skecze, parodie, monologi sceniczne itd./
§ Terminy związane z teatrem jako miejscem, w którym odbywają się przedstawienia
/scena, kurtyna, kulisy, garderoba itd./
§ Nazwy zawodów „teatralnych” /kabaretowych/ i czynności, jakie wykonują osoby danej
profesji /aktor, reżyser, choreograf, scenograf, inspicjent itd./
§ Terminy łączące się z przedstawieniem /scena, akt, antrakt itd./
§ Zachowanie w teatrze /przed spektaklem, w czasie, po spektaklu; strój/
§ Plakat i program teatralny – ich znaczenie
§ Ćwiczenia dykcyjne
§ Ćwiczenia oddechowe
§ Modulacja głosu /zmiana natężenia, barwy, tempa/, intonacja, rytm
§ Frazowanie /stosowanie pauz/, akcent
§ Mimika, gest, ruch – ruch sceniczny
§ Dobór odpowiednich tekstów literackich oraz utworów muzycznych
§ Scenariusz i jego budowa
§ Przydział ról
§ Praca nad scenariuszem oraz tworzenie nowych
§ Dobieranie muzyki do inscenizacji, przedstawień
§ Dekoracje i kostiumy
§ Łączenie słowa z ruchem, gestem, mimiką
§ Próby przedstawienia
§ Występy przed publicznością
PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIA
§ Zna i rozumie słownictwo związane z teatrem, kabaretem
§ Potrafi zachować się w teatrze
§ Zna elementy scenariusza i podejmuje próby tworzenia nowego
§ Poprawnie wymawia głoski
§ Umie „gospodarować” oddechem
§ Moduluje głos, zmienia intonację
§ Stosuje pauzy, akcent, rytm
§ Wyraża ruchem, gestem, mimiką przeżycia i uczucia ludzkie, łączy je ze słowem
§ Zagospodarowuje ruchem przestrzeń sceniczną
§ Określa swój stan emocjonalny
§ Ocenia własne możliwości
§ Wczuwa się w sytuację i ją przedstawia
§ Wyraża własną opinię bez ranienia innych
§ Potrafi odróżnić dobry żart od słabego dowcipu
§ Swobodnie wypowiada swą rolę
§ Wykonuje dekoracje i rekwizyty
§ Śpiewa i tańczy
§ Zgodnie współdziała w zespole
§ Umie radzić sobie z tremą
§ Występuje przed publicznością
§ Bawi się grą na scenie
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
Założone cele można osiągnąć tylko wtedy, kiedy prawidłowo dobierze się metody i formy
pracy, stworzy odpowiednią atmosferę i jeśli jest się w tej szczęśliwej sytuacji, że istnieje w szkole dobre
zaplecze do tego typu działalności. Metody niewątpliwie muszą być aktywizujące, bo inaczej chyba żadne
dziecko nie będzie chciało się bawić, a o zabawę przecież tutaj chodzi. Nikogo nie muszę przekonywać, że
inscenizacja i drama na pewno stosowane są najczęściej, a także etiudy, gry sceniczne, różnego rodzaju
zabawy. Dochodzi do tego także burza mózgów i dyskusja, bo ileż to razy wspólnie coś wymyślaliśmy, a
potem prowadziliśmy długie dyskusje, zwłaszcza różniąc się zdaniami. Staram się stworzyć takie sytuacje,
klimat, aby każde dziecko mogło odnieść swój osobisty sukces, a zatem musi otrzymać zadanie na miarę
swoich możliwości. Uczniowie pracują zarówno w grupach, jak i indywidualnie. Oczywiście podczas
przygotowywania się do występów, musimy stanowić zgrany zespół, odpowiedzialny za swój przydział
obowiązków, który będzie siebie wzajemnie wspierał, pomagał sobie na scenie. Musimy mieć świadomość,
że od nas wszystkich zależy, czy występ odniesie sukces, czy też poniesiemy porażkę. A jednocześnie
musimy być dla siebie wyrozumiali, bo przecież każdemu może się coś przytrafić. Wielokrotnie
przypominam moim uczniom – aktorom, że mogą znaleźć się w sytuacji, kiedy ich partner na scenie powie
coś innego niż było w scenariuszu albo zachowa się inaczej i wtedy ważna jest ich reakcja. Muszą
zachować się naturalnie, co nie jest łatwe, bo oznacza to tak naprawdę improwizację. Tłumaczę im, że to
my znamy scenariusz, a widownia niekoniecznie. Były chwile, kiedy podziwiałam ich zaradność.
A żeby jeszcze lepiej działać teatralnie dobrze jest uczestniczyć w różnego rodzaju warsztatach
teatralnych, spotkaniach z aktorami i oczywiście oglądać przedstawienia teatralne czy występy kabaretowe.
EWALUACJA
O efektach działania koła teatralnego najlepiej świadczą wystawiane przedstawienia i ich przyjęcie
przez publiczność.
Ale i na bieżąco dobrze jest sprawdzać, czy metody i formy, które stosujemy są
skuteczne. Jeśli nie, to trzeba modyfikować i ulepszać zajęcia. Program koła musi być otwarty, żeby można
w nim było dokonywać zmian. Myślę, że zawsze przeprowadzanych zajęć nie da się poddać ewaluacji.
Wpływa na to mnóstwo czynników, jak chociażby czasowy. Na pewno jednak każdorazowo po
wystawionym przedstawieniu, należy porozmawiać o występie i ocenić, co się udało, a co jest jeszcze do
poprawienia.
Jedną z form ewaluacji jest także udział w przeglądach teatralnych i konkursach recytatorskich.
Autor: Agnieszka Wiśniewska