Zadanie domowe

Zadanie domowe
1/Przeczytaj tekst źródłowy
Einhard1 – Żywot Karola Wielkiego.
„Ród Merowingów, z którego Frankowie zwykli byli wybierać sobie królów, na pozór trwał aż do
Childeryka2; on bowiem na rozkaz papieża Stefana3 został złożony z godności, ostrzyżony4 i
zamknięty w klasztorze. Chociaż dopiero na nim ród ten wygasł, w rzeczywistości jednak od dawna
nie miał żadnej siły i błyszczał tylko czczym tytułem królewskim.
Skarb i rządy państwem należały do przełożonych pałacu, zwanych majordomami5, którzy
posiadali najwyższą władzę. Królowi nie pozostało nic więcej jak zadowolić się samym tytułem,
nosić długie włosy i niestrzyżoną brodę, zasiadać na tronie i udawać panującego; wysłuchiwał
posłów przybywających zewsząd i na odchodnym udzielał im odpowiedzi jakby na mocy własnej
woli, lecz to, co mówił, było wyuczone albo i nakazane.
Poza bezużytecznym mianem króla i niepewnym utrzymaniem, które mu wyznaczał przełożony
dworu według własnego widzimisię, jedyną jego własnością była posiadłość ziemska przynosząca
bardzo mały dochód i sam tam mieszkał, i żywił z tego nieliczną czeladź. Dokądkolwiek się
udawał, jechał na wozie zaprzężonym w woły, którymi chłopskim zwyczajem kierował wolarz. Tak
jeździł do pałacu, tak na zgromadzenia swego ludu, które corocznie obradowały ku dobru państwa,
i tak wracał do domu. Właściwe rządy sprawował przełożony dworu, od którego zależało wszystko,
zarówno w sprawach wewnętrznych, jak i zagranicznych.
Ten urząd, w czasie kiedy Childeryka pozbawiono tronu, zajmował Pepin6, ojciec króla Karola7,
już niejako dziedzicznie. Otrzymał go bowiem po swym ojcu Karolu, który możnych panów odarł z
potęgi, jaką sobie przywłaszczyli w całym kraju Franków, i Saracenów, idących na podbój Galii,
rozgromił w dwóch wielkich bitwach, najpierw w Akwitanii, pod miastem Poitiers8 po wtóre w
pobliżu Narbony nad rzeką Berrą, i do Hiszpanii odpędził. Karol wybornie sprawował urząd, który
odziedziczył po swym ojcu Pepinie.”
2/ Odpowiedz pisemnie na poniższe pytania:
a/ Przedstaw prerogatywy9 należne władcy w państwie Franków.
b/ Na podstawie wiedzy źródłowej i wiedzy własnej oceń, jaką rolę odegrała postać papieża w
relacjach z królem Childerykiem z dynastii Merowingów i jego następca Pepinem z dynastii
Karolingów.
1 Einhard, Żywot Karola Wielkiego przeł. J. Parandowski, oprac. A. Gieysztor, Wrocław 1950. Żywot został napisany
prawdopodobnie w latach 833-836 przez dobrze wykształconego dworzanina Karola Wielkiego i Ludwika Pobożnego
2 Childeryk III (zm. ok. 755) – ostatni król Franków z dynastii Merowingów, osadzony na tronie w 743. W roku 751 został odsunięty
od rządów, nie został jednak zabity, ale wysłany do klasztoru.
3 Złożenie (pozbawienie tronu) ostatniego Merowinga z tronu miało miejsce jeszcze za pontyfikatu poprzednika Stefana, papieża
Zachariasza.
4 Wśród Germanów (a także Słowian) długie włosy były siedliskiem mocy. Ostrzyżenie króla merowińskiego było rytualnym
pozbawieniem go tej mocy.
5 Majordom (łac. maiordomus, staropol. domarad, czyli starszy domu) – w średniowiecznej Europie urzędnik
zarządzający dworem możnowładcy, marszałek (przełożony) dworu. Do jego obowiązków należało ściąganie
podatków, dowodzenie wojskiem królewskim i przewodnictwo sądowi pałacowemu.
6 Pepin Mały (741 - 768) koronowany w 754 r.
7 Karol Młot (721-741)
8 Bitwy pod Tours i Poitiers (732) osnuła Karola Młota legendą obrońcy chrześcijaństwa
przed nawala islamu. W istocie zmierzył się on tylko z częścią sił muzułmańskich a odniesione
zwycięstwo nie uchroniło Galii południowej przed najazdami z Hiszpanii mauretańskiej.
9 Prerogatywa - przywilej, uprawnienie wynikające z zajmowanego stanowiska.