PSRPS 2010 ostateczna wersja - Powiatowe Centrum Pomocy

POWIAT KRAŚNICKI
POWIATOWA STRATEGIA
ROZWIĄZYWANIA
PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH
NA LATA 2011 – 2015
Kraśnik 2010
1
SPIS TREŚCI
Wstęp .............................................................................................................................................................................................................. 3
1. Metodologia. Konsultacje społeczne i tryb prac nad strategią
........................................................ 5
2. Diagnoza ................................................................................................................................................................................... 11
2. 1. Czynniki wewnętrzne .......................................................................................................................................... 11
2. 2. Czynniki zewnętrzne ......................................................................................................................................... 116
3. Analiza strategiczna ....................................................................................................................................................... 131
4. Cele ............................................................................................................................................................................................. 139
5. Program działania ............................................................................................................................................................ 143
6. Realizacja i warunki efektywności programu ............................................................................................ 215
6. 1. Harmonogram ...................................................................................................................................................................215
6. 2. Monitoring ......................................................................................................................................................................... 216
6. 3. Finansowanie ................................................................................................................................................................... 218
Zakończenie ........................................................................................................................................................................................... 222
2
WSTĘP
Zarówno skala jak i zróżnicowanie występujących współcześnie problemów
społecznych powodują konieczność poszukiwania skutecznych metod ich ograniczania.
Ustawa z dn. 12.03.2004r. o pomocy społecznej nakłada na jednostki samorządu
terytorialnego obowiązek opracowania lokalnych strategii rozwiązywania problemów
społecznych. Strategia rozwiązywania problemów społecznych jest jednym z podstawowych
narzędzi realizowania polityki społecznej na poziomie lokalnym. Jej istotą jest wyznaczenie
skoordynowanych działań lokalnych podmiotów ukierunkowanych na ograniczanie zasięgu
takich negatywnych zjawisk społecznych. Zakres przedmiotowy niniejszego dokumentu
obejmuje koncepcje przeciwdziałania takim problemom społecznym jak: sytuacja osób
starszych, uzależnienia, zagrożenia bezpieczeństwa publicznego, bezrobocie, ubóstwo itd.
Wspólną cechą tych wymienionych problemów społecznych jest zagrożenie wykluczeniem
społecznym osób lub całych grup społecznych, których te problemy obejmują. Zgodnie z
założeniami, strategia rozwiązywania problemów społecznych powinna definiować i
wyznaczać kompleksowy system działań podejmowanych przez samorząd terytorialny w
partnerstwie z innymi podmiotami, w celu poprawy warunków życia mieszkańców.
Lokalne planowanie strategiczne tworzy merytoryczne podstawy podejmowania
decyzji przez podmioty planowania i zarządzania strategicznego, przez co wyznacza kierunki
rozwoju społeczno-gospodarczego na określonym terenie. Współcześnie posiadanie aktualnej
strategii rozwoju stanowi także formalną podstawę umożliwiającą ubieganie się o środki
wsparcia z budżetu państwa jak i o środki pomocowe Unii Europejskiej i międzynarodowych
instytucji finansowych. Dlatego biorąc pod uwagę efektywność i aspekty wdrażania strategii
niezwykle istotna jest spójność kierunków rozwojowych i metod ich realizacji na wszystkich
szczeblach planowania i zarządzania strategicznego – gminnym, powiatowym, regionalnym,
krajowym z założeniami polityki strukturalnej Unii Europejskiej.
Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2011-2015 jest wieloletnim
dokumentem programowym, którego istotą jest zapewnienie bezpieczeństwa społecznego
mieszkańcom powiatu kraśnickiego, w szczególności grupom zagrożonych wykluczeniem.
Dobro wspólne, podmiotowość każdego człowieka, odpowiedzialność za życie własne i
swoich najbliższych, subsydiarność to wartości nadrzędne do których odwołuje się
przedstawiony dokument.
3
Opracowanie określa zakres niezbędnych do realizacji działań w kierunku
zminimalizowania zasięgu głównych problemów społecznych występujących na terenie
powiatu kraśnickiego.
Przedstawione wytyczne rozwoju systemu pomocy społecznej na
terenie powiatu kraśnickiego uwzględniają współczesne tendencje i uwarunkowania. Oparte
zostały na analizie sytuacji społecznej powiatu, jak i czynników zewnętrznych. Przeszły
również szeroko rozumiany proces konsultacji społecznych.
Integralną część Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
stanowią:
•
Powiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w Powiecie Kraśnickim
w latach 2011-2015
•
Powiatowy Program Opieki nad Dzieckiem i Rodziną na lata 2011-2015.
4
1.
METODOLOGIA.
KONSULTACJE
SPOŁECZNE
I
TRYB
PRAC
NAD
STRATEGIĄ
Efektywna realizacja zadań publicznych, w tym zwłaszcza z zakresu rozwiązywania
problemów społecznych, wymaga skoordynowanych działań wielu podmiotów. Ogólne
kierunki rozwoju systemu polityki społecznej, w tym pomocy społecznej, wynikają z
regulacji Unii Europejskiej oraz dokumentów programowych na szczeblu centralnym. Istotną
rolę w procesie rozwiązywania problemów społecznych odgrywają również samorządy
lokalne. W świetle art. 19 pkt 1 ustawy do zadań własnych powiatu należy „opracowanie i
realizacja powiatowej strategii rozwiązywania problemów społecznych, ze szczególnym
uwzględnieniem programów pomocy społecznej, wspierania osób niepełnosprawnych i
innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka - po
konsultacji z właściwymi terytorialnie gminami”.
W świetle literatury przedmiotu strategia rozwoju jest to „koncepcja działania
zmierzającego do zrównoważonego i długotrwałego rozwoju regionu, przedstawiona w
formie zwartego dokumentu zawierającego procedury osiągania zamierzonych celów”1. Jej
istota polega na wyborze długoterminowych celów głównych i pośrednich oraz wyznaczeniu
metod ich osiągania, w tym zasobów niezbędnych do zrealizowania tych celów w
określonych warunkach, przy danych ograniczeniach i w ramach przyjętego horyzontu
czasowego. Zdaniem J. B. Quinna „strategia to wzór lub plan, który integruje w organizacji
główne cele, obowiązujące polityki i logiki postępowania w zwartą całość. Dobrze
sformułowana strategia pozwala nakierować i uplasować zasoby organizacji w trwały układ
oparty na własnych kompetencjach organizacji, uwzględniający jej słabe strony, antycypujący
zmiany w otoczeniu i sytuacyjne posunięcia inteligentnych oponentów”2.
Ilustracją zestawienia różnych aspektów definiowania strategii jest model 5xP
Mintzberga. Autor ten zakłada, że strategii nie można zredukować do pojedynczych definicji
lecz może ona być rozpatrywana i określana jako:
- P jak plan lub rodzaj świadomie zamierzonego działania. W tym ujęciu strategię opracowuje
się przed działaniem którego ona dotyczy oraz jest opracowywana świadomie i celowo.
1
Programowanie rozwoju regionalnego. Poradnik dla samorządów województwa. Red. J. Hausner z
zespołem. Kraków 1999, s. 16.
2
J. B. Quinn: Strategies for Change. W: The Strategy Process. Concepts. Contexts. Casus. Red. H.
Mintzberg, J. B. Quinn. Prentice Hall, Upper Saddle River 1966, s. 3. Cyt. za: M. Lisiński: Metody planowania
strategicznego. Warszawa 2004, s. 17.
5
- P jak pattern (wzór, model) – utożsamiany ze sformalizowanym, ustrukturalizowanym
działaniem. W tym znaczeniu strategia to konsekwencja w działaniu, która może być
zamierzona lub niezamierzona. Strategia jako plan i wzorzec mogą być od siebie niezależne,
ponieważ konsekwencja w działaniu nie musi być wcale skutkiem uprzednich planów, jest
ona wynikiem działania ludzi.
- P jako ploy (sterowanie) – działanie zmierzające do osiągnięcia konkretnego celu. Strategia
może być planem, który odnosi się do konkretnej sytuacji organizacji, może również
oznaczać specyficzny manewr (sposób działania), który ma zmylić przeciwnika lub
konkurenta.
- P jak position (pozycja, miejsce) – identyfikowane z szukaniem korzystnej pozycji czy
miejsca w otoczeniu, które pozwala sprostać konkurencji. To miejsce w otoczeniu może być
skutkiem przygotowywanego wcześniej planu, ale może być również rezultatem wytrwałości
w działaniu.
- P jak perspective – postrzeganie swojej pozycji w przyszłości, w mniej lub bardziej odległej
perspektywie. W tym znaczeniu strategia dla organizacji jest tym, czym osobowość dla
człowieka, sięga do wnętrza organizacji, do ludzi zjednoczonych wspólnym celem lub
działaniem3.
W procesie konstruowania i realizacji strategii możemy wyróżnić zarządzanie i
planowanie strategiczne. Zarządzanie strategiczne jest pojęciem szerszym i obejmuje zarówno
formułowanie jak i wdrażanie strategii. Z kolei planowanie strategiczne jest pierwszym
etapem zarządzania strategicznego i polega na samym formułowaniu strategii rozwoju.
Prace
nad
trzema
dokumentami
strategicznymi,
tj.
Powiatową
Strategią
Rozwiązywania Problemów Społecznych, Powiatowym Programem Działań na Rzecz Osób
Niepełnosprawnych oraz Powiatowym Programem Opieki nad Dzieckiem i Rodziną
zainicjowano na podstawie Zarządzeń Nr 7-9/2010 Starosty Kraśnickiego z dnia 02.02.2010r.
w sprawie powołania zespołów zadaniowego ds. opracowania w/w dokumentów
strategicznych.
Z metodologicznego punktu widzenia proces opracowania strategii rozwoju
obejmował następujące etapy:
- diagnoza stanu istniejącego (raport otwarcia) – obejmuje analizę potencjałów i
czynników wewnętrznych oraz zewnętrznych wpływających na aktualny stan rozwoju
3
J. B. Quinn, H. Mintzberg, R. M. James: The Strategy Process. Prentice Hall, Upper Saddle River
1998, s. 13. Cyt. za: Lisiński: op. cit., s. 17-18.
6
społeczno-gospodarczego np. regionu oraz jego perspektywy. Diagnoza powinna precyzyjnie
charakteryzować aktualny stan rozwoju gospodarczego i społecznego we wszystkich jego
aspektach,
związki
przyczynowo-skutkowe i
współzależności rozwojowe,
czynniki
determinujące rozwój oraz obszary i zagadnienia krytyczne dla rozwoju diagnozowanego
regionu. Analiza diagnostyczna umożliwia ocenę aktualnego stanu rozwoju regionu oraz
określenie przewidywanej jego ewolucji w przyszłości.
- analiza strategiczna – np. analiza SWOT4 – analiza mocnych i słabych stron oraz
szans i zagrożeń. Podstawowym celem analizy strategicznej jest zebranie i uporządkowane
przedstawienie wniosków wynikających z diagnozy, które będą miały decydujący wpływ na
wyznaczenie celów strategicznych i kierunków rozwoju regionu.
- wizja przyszłości - jest przewidywanym obrazem przyszłości do jakiego dążymy pod
wpływem realizacji założeń strategicznych. Opisuje ona efekty określonych procesów w
regionie i w jego otoczeniu oraz stanowi tło wyboru celów strategicznych.
- scenariuszowe wariantowanie strategii - obejmuje prognozy i modele rozwoju
regionu i jego otoczenia. Wytyczenie potencjalnych scenariuszy rozwoju (scenariuszy szans,
scenariuszy zagrożeń itp.), które nie muszą ale mogą zaistnieć w przyszłości, określa przyszłe
uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne mające wpływ na funkcjonowanie regionu.
- wybór celu strategicznego i celów pośrednich - cele wyznaczają kierunki działania
określające jednocześnie obszary zaangażowania podmiotów życia społecznego
i
gospodarczego odpowiedzialnych za realizację założeń strategicznych.
- formułowanie programów działania – wyznaczenie działań niezbędnych do
wdrażania oraz podmiotów odpowiedzialnych za ich realizację.
- założenia kontroli strategicznej i monitoring programów rozwoju - monitoring
strategii polega na bieżącej obserwacji i analizie wdrażania celów strategicznych i realizacji
programów operacyjnych.
- weryfikacja celów na podstawie monitoringu5.
W pracach nad strategią aktywny udział wzięli przedstawiciele administracji
samorządowej szczebla powiatowego i gminnych, pracownicy instytucji pomocy społecznej
oraz liderzy organizacji pozarządowych funkcjonujących na terenie powiatu kraśnickiego
(wykaz osób w załączniku). Na spotkaniach z członkami poszczególnych grup roboczych,
4
Skrót SWOT pochodzi od angielskich słów: Strengths (atuty), Weaknesses (słabości), Opportunities
(szanse), Threads (zagrożenia).
5
M. Klimek, Strategia rozwiązywania problemów społecznych jako narzędzie przeciwdziałania
wykluczeniu społecznemu. Referat wygłoszony na konferencji naukowej „Przeszłość dla Przyszłości” dn.
14.06.2010r. na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach.
7
składających się ze specjalistów z danej dziedziny dokonano analizy problemów, celów oraz
działań realizacyjnych w poszczególnych sferach. Przede wszystkim zorganizowano sesje
warsztatowe (dn. 10.02.2010r. i 08.04.2010r.) i szereg innych spotkań i konsultacji.
Zespoły zadaniowe, które odbyły ogółem kilkanaście posiedzeń (ogólnych oraz
odrębnych dla każdego obszaru strategicznego), opracowały gruntowną diagnozę środowiska
lokalnego. Podstawę opracowania raportu otwarcia stanowiły dane statystyczne, zgromadzone
i opracowane przez Zespół zadaniowy. Wykorzystano tu dane m. in. Powiatowego Centrum
Pomocy Rodzinie w Kraśniku i innych jednostek organizacyjnych pomocy społecznej,
Starostwa Powiatowego w Kraśniku, Ośrodków Pomocy Społecznej, Powiatowego Urzędu
Pracy w Kraśniku, istniejące materiały, analizy, opracowania (w tym dotyczące wyników
Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 roku, opracowań Głównego Urzędu Statystycznego
itp.), a także wiedzę i doświadczenie zawodowe poszczególnych osób uczestniczących w
procesie konstruowania strategii. Bardzo cennym źródłem informacji okazały się wyniki
anonimowej ankiety przeprowadzonej wśród mieszkańców powiatu kraśnickiego. Wszystko
to umożliwiło obiektywne spojrzenie na całokształt występowania głównych problemów
społecznych na terenie naszego powiatu. Poniższy wykres przedstawia charakterystykę
problemów społecznych dostrzeganych przez mieszkańców powiatu kraśnickiego.
8
Z wykresu wynika, że najczęściej mieszkańcy powiatu kraśnickiego wskazują na
występowanie takich problemów społecznych jak: alkoholizm, bezrobocie, ubóstwo,
problemy osób starszych, niepełnosprawność i długotrwała lub ciężka choroba.
Omówione wyżej techniki i narzędzia diagnozowania problemów społecznych
umożliwiły odpowiedź na pytania: jakie problemy społeczne dominują w naszym powiecie?
Jakie są ich uwarunkowania? Jakie powodują one następstwa? Jaka jest ich dynamika i
tendencja rozwojowa? Następnie Zespół określił główne obszary strategii. Wyodrębniono 7
obszarów strategicznych na których oparto program działań. Obszary te to:
1. Sytuacja osób starszych
2. Uzależnienia
3. Ubóstwo
4. Bezrobocie
5. Bezpieczeństwo publiczne
6. Aktywność społeczna i organizacje pozarządowe
7. Zdrowie
Problem opieki nad dzieckiem i rodziną postanowiono wyłączyć z całościowego
dokumentu strategii i przedstawić jako odrębny Powiatowy Program Opieki nad Dzieckiem i
Rodziną. Podobnie przedmiotem odrębnego opracowania stał się problem niepełnosprawności
– Powiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w Powiecie Kraśnickim w
latach 2006-2010.
Proces konsultacji społecznych kontynuowano również po zakończeniu prac nad
dokumentem, przed przedstawieniem ostatecznej jego wersji do zatwierdzenia uchwałą Rady
Powiatu. Jego treść zamieszczono na stronie internetowej Powiatowego Centrum Pomocy
Rodzinie w Kraśniku www.pcpr.krasnik.pl informując o tym wszystkich uczestników
wcześniejszych spotkań, a ponadto przedstawicieli instytucji szeroko rozumianej polityki
społecznej, a także organizacje pozarządowe. Projekt dokumentu zaprezentowano podczas
spotkania, które odbyło się dn. 12.08.2010r. Wyznaczono termin zgłaszania ewentualnych
uwag i sugestii. Wdrażanie zasady partnerstwa – konsultowanie dokumentu strategii z
partnerami społecznymi na każdym poziomie programowania – pozwala stwierdzić, że w
pełni wykorzystano wiedzę i kompetencje przedstawicieli funkcjonujących na terenie powiatu
instytucji, związków, stowarzyszeń i organizacji pozarządowych. Liczymy, że przedstawiona
strategia będzie dobrze służyła mieszkańcom powiatu kraśnickiego, a realizacja jej założeń
9
przyczyni się do ograniczenia zasięgu występujących problemów społecznych w naszym
środowisku lokalnym.
10
2. DIAGNOZA
2. 1. CZYNNIKI WEWNĘTRZNE
Powiat kraśnicki położony jest w południowo-zachodniej części województwa
lubelskiego i zajmuje powierzchnię 100.534 ha, stanowiąc 4 % obszaru województwa. Pod
względem zajmowanego obszaru klasyfikuje to go na 12 miejscu w województwie (na 20
powiatów). Tą samą pozycję powiat kraśnicki (wraz z powiatem lubartowskim) zajmuje
biorąc pod uwagę procentowy udział powierzchni lasów w ogólnej powierzchni powiatu,
wynoszącej 19,1%, natomiast w przypadku procentowego udziału powierzchni użytków
rolnych (72,70%) powiat kraśnicki znajduje się na 5 miejscu w województwie. Na terenie
województwa sąsiaduje on z trzema powiatami: ziemskim lubelskim, opolskim oraz
janowskim. Od strony południowej graniczy z województwem podkarpackim – powiat
stalowowolski, natomiast od zachodu z województwem świętokrzyskim – powiat
sandomierski i opatowski.
W skład powiatu kraśnickiego wchodzi 10 gmin, w tym:
-
jedna gmina miejska - miasto Kraśnik,
-
jedna gmina miejsko-wiejska - Annopol,
i 8 gmin wiejskich:
-
Dzierzkowice,
-
Gościeradów,
-
gmina Kraśnik,
-
Szastarka,
-
Trzydnik Duży,
-
Urzędów,
-
Wilkołaz,
-
Zakrzówek.
Na terenie powiatu znajdują się 2 miasta (Kraśnik i Annopol) oraz 206 miejscowości
wiejskich. Obszar powiatu według stanu na 31.12.2008r. zamieszkuje ogółem 98.858 osób (w
tym 48.212 mężczyzn), zaś gęstość zaludnienia na l km2 wynosi 98 osób6. W ostatnich latach
zmniejszyła się zarówno liczba mieszkańców powiatu (ujemny przyrost naturalny, migracje
ludności), jak i gęstość zaludnienia. Ponad 60% ludności powiatu zamieszkuje tereny
6
Główny Urząd Statystyczny, Rocznik Demograficzny 2009, Warszawa 2009, s. 47.
11
wiejskie. Mała liczba miast oraz wskaźnik ludności zamieszkującej na terenie tych miast
świadczą o niskim poziomie urbanizacji powiatu.
Największym pracodawcą na terenie powiatu kraśnickiego jest Fabryka Łożysk
Tocznych Kraśnik S.A. w Kraśniku, która wraz ze spółką zależną tj. Zakładem Łożysk
Wielkogabarytowych Kraśnik Sp. z o.o., stanowi utrzymanie dla ponad 1.850 osób.
Ważnym podmiotem gospodarczym jest także firma TSUBAKI HOOVER POLSKA
sp.z.o.o., która zatrudnia 450 osób. Zakłady te odgrywają dużą rolę w funkcjonowaniu
polskiego przemysłu maszynowego i motoryzacyjnego na terenie powiatu Kraśnickiego i
województwa lubelskiego oraz są liczącym się eksporterem łożysk i elementów tocznych.
W ostatnich latach na terenie powiatu obserwuje się dość szybki rozwój prywatnej
przedsiębiorczości. Ogółem zarejestrowanych jest ponad 4 250 podmiotów gospodarczych.
Intensywnie rozwija się również handel i usługi. Niemniej jednak, powiat kraśnicki to przede
wszystkim obszar typowo rolniczy. Wysokiej jakości gleby i sprzyjające warunki klimatyczne
umożliwiają uzyskiwanie dużej wydajności płodów rolnych o wysokiej jakości. Stanowi
zagłębie produkcji sadowniczej, produkcji warzyw oraz owoców miękkich - truskawek,
czarnych porzeczek, a zwłaszcza malin. Na terenie naszego powiatu produkuje się rocznie
prawie 30% produkcji krajowej malin. Podkreślić tutaj należy, że oprócz powiatu
kraśnickiego, także sąsiedni powiat opolski jest liczącym się obszarem w produkcji owoców
miękkich.
2. 1. 1. SYTUACJA OSÓB STARSZYCH
Wzrastające zainteresowanie problematyką starości wiąże się z demograficznym
faktem postępującego w coraz szybszym tempie starzenia się społeczeństw. Znaczenia
nabiera pogląd, że starość to tak samo istotny etap życia, jak każdy inny. Ma ona wymiar
demograficzny, gdyż jest prawidłowością rozwoju historycznego, wynikającą z wydłużania
się przeciętnego trwania życia ludzkiego i spadku liczby urodzeń oraz indywidualny –
człowiek przeżywa starzenie się samotnie, stale zmagając się z trudnościami codziennej
egzystencji7. Proces starzenia się społeczeństw obserwowany od ponad ćwierć wieku, polega
na systematycznym wzroście udziału ludzi starszych w całej populacji. Obecnie osoby w
podeszłym wieku (mężczyzni 65 lat i wiecej, kobiety 60 lat i wiecej) stanowią w Polsce 15%
7
B. S z a t u r – J a w o r s k a, Społeczna kwestia ludzi starszych [w:] Społeczne kwestie starości, red.
B. Rysz-Kowalczyk, Warszawa 1991, s. 40.
12
społeczeństwa. Prognozy zakładają, że w 2020 r. stanowić będą już 17% populacji. Ich
obiektywne potrzeby zdrowotne związane ze starzeniem się, pogarszaniem stanu zdrowia
gwałtownie rosną.
Prognoza demograficzna do roku 2030 zakłada w całej populacji dalszy wzrost
udziału osób w wieku poprodukcyjnym. Proces starzenia się ludności jest wynikiem
wydłużenia życia, spadku liczby urodzeń oraz migracji8. Tendencjom tym towarzyszy wzrost
udziału ludzi niepełnosprawnych. Coraz częściej obowiązki opiekuńcze będą więc
realizowane z udziałem form instytucjonalnych.
Tabela nr 1: Ludność według ekonomicznych grup wieku dla powiatu kraśnickiego w 2008r.
oraz prognoza ludności do 2030r. dla powiatu kraśnickiego.
Wyszczególnienie
Ogółem
powiat kraśnicki
98858
Wartość procentowa
100%
Rok
Grupa
Wiekowa
2010
2020
2030
60+ / 65+
Ekonomiczne grupy wieku
przedprodukcyjny
produkcyjny
poprodukcyjny
19500
61046
18312
62%
18%
Mężczyźni
Kobiety
Ogółem
5977
12512
18489
7623
14505
22128
9180
15034
24214
20%
prognoza dla naszego powiatu
Źródło: Główny Urząd Statystyczny/ludność, www.stat.gov.pl
Jakość życia osób starszych to czuły wskaźnik pokazujący funkcjonowanie zasady
pomocniczości państwa wobec osoby potrzebującej i niesamodzielnej. Ludzie w starszym
wieku wymagają specyficznych form pomocy, których celem jest jak najdłuższe utrzymanie
ich we własnym środowisku rodzinnym i sąsiedzkim. Rehabilitacja seniorów zyskuje więc
coraz bardziej na znaczeniu. Zły stan zdrowia i związane z tym występowanie
niepełnosprawności powoduje większe zapotrzebowanie na usługi medyczne. W obecnej
rzeczywistości koszty leczenia są dla ludzi starszych bardzo wysokie. Jest to związane z
polityką zdrowotną prowadzoną przez państwo, która nie uwzględnia w wystarczającym
stopniu potrzeb ludzi starszych. Zubożenie placówek służby zdrowia i wzrost obciążenia
8
Szczególnie obecnie w wyniku otwarcia rynku pracy w niektórych państwach członkowskich Unii
Europejskiej dla obywateli polskich obserwujemy masową emigrację osób w wieku produkcyjnym.
Konsekwencją tego jest dalszy wzrost wskaźnika osób starszych w populacji mieszkańców Polski.
13
finansowego pacjentów spowodował, że wydatki na lekarstwa bardzo obciążają budżet
domowy tej grupy osób.
Każda forma pomocy przedłużająca okres funkcjonowania w środowisku jest tańsza
od wydatków ponoszonych na stałą pielęgnację i opiekę w domu pomocy społecznej. Można
to osiągnąć poprzez zapewnienie kompleksowych usług opiekuńczych, socjalnych i
rehabilitacyjnych w miejscu zamieszkania. Jednak osoby starsze często wymagają opieki
całodobowej, co w kontekście długiego okresu oczekiwania oraz braku środków zarówno
samych zainteresowanych, jak i w strukturze gmin, stwarza konieczność tworzenia ośrodków
zapewniających taką pomoc w lokalnym środowisku. Wsparcie instytucjonalne powinno mieć
miejsce w sytuacji, gdy osoba, jej rodzina, środowisko lokalne stają przed problemami,
których samodzielnie nie potrafią rozwiązać. Natomiast wszelkie formy wsparcia dziennego
powinny być wykorzystane przed formami całodobowymi.
Posiadanie własnych pieniędzy daje osobom starszym poczucie samodzielności,
aczkolwiek wysokość emerytury ma szczególne znaczenie zarówno dla osób samotnych
(pozbawionych naturalnego oparcia rodzinnego), jak i dla osób żyjących z rodziną.
Państwo gwarantuje przede wszystkim świadczenia pieniężne, jednak system
emerytalno–rentowy nie jest doskonały i często powoduje niedostatki materialne. Niskie
dochody oraz konieczność ponoszenia wysokich wydatków na leczenie często sytuują osoby
w starszym wieku w najbiedniejszej warstwie społecznej.
Charakter problemów, jakie spotykamy u seniorów, jest w większości połączeniem
dysfunkcji zdrowotnych, społecznych i ekonomicznych. W województwie lubelskim ten
ostatni czynnik odgrywa dużą rolę, ponieważ średnie renty i emerytury charakteryzują się na
ogół znacznie niższym poziomem niż przeciętnie w kraju, co szczegółowo charakteryzuje
tabela nr 2.
Poza podstawowymi świadczeniami, państwo oferuje także pewne formy wsparcia:
ulgi w płatnościach za usługi, zwolnienia z opłat za abonament radiowo–telewizyjny i za
korzystanie ze środków komunikacji, zwolnienia od niektórych opłat dla tych, którzy
ukończyli 75 lat (oraz dla kombatantów).
Problemem o wyjątkowym znaczeniu staje się samotność osób starszych. Osoby
starsze, samotne, o niskim wykształceniu, dotknięte różnego rodzaju niepełnosprawnością
należą szczególnie do grup szczególnie narażonych na wykluczenie społeczne. Dominacja
zadań pomocy społecznej w odniesieniu do ubóstwa, bezrobocia i innych zagrożeń, odsuwa
problematykę osób starszych, które w wielu przypadkach tej pomocy potrzebują. W katalogu
zadań pomocy społecznej „starość” nie stanowi kategorii uprawniającej do świadczeń.
14
Oddzielny problem środowiska seniorów to warunki mieszkaniowe, na ogół o niskim
standardzie, ubogiej strukturze i niedostosowane.
Tabela nr 2: Przeciętna liczba emerytów i rencistów oraz przeciętna miesięczna emerytura i renta
brutto według województw w III kwartale 2009r.*
Przeciętna liczba emerytów i
Przeciętna miesięczna emerytura i
Województwa
rencistów
renta brutto
ogółem
w tym emeryci
Ogółem
w tym emerytura
Dolnośląskie
628,9
426,5
1532,65
1607,44
Kujawsko-pomorskie
387,2
245,8
1381,59
1508,44
Lubelskie
361,7
223,1
1333,36
1458,28
Lubuskie
204,7
127,9
1374,99
1490,38
Łódzkie
543,0
386,3
1408,63
1505,80
Małopolskie
652,2
420,4
1465,78
1566,25
Mazowieckie
974,8
704,7
1551,00
1664,38
Opolskie
186,9
133,8
1479,89
1552,61
Podkarpackie
385,8
244,9
1279,25
1393,41
Podlaskie
177,8
126,3
1381,56
1466,28
Pomorskie
417,5
272,7
1494,89
1594,14
Śląskie
1143,4
751,1
1881,85
1970,50
Świętokrzyskie
238,8
158
1342,65
1440,12
Warmińsko-mazurskie
252,1
158,1
1352,46
1470,76
Wielkopolskie
647,5
393,0
1433,68
1570,62
Zachodniopomorskie
343,9
227,3
1461,73
1572,84
Ogółem
7 919 600
1559,94
*bez emerytur i rent wypłacanych przez Ministerstwo Obrony Narodowej, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i
Administracji, Ministerstwo Sprawiedliwości oraz Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Źródło: Zatrudnienie i wynagrodzenie w gospodarce narodowej w III kwartale 2009r. GUS, www.stat.gov.pl
Osoby starsze w instytucjonalnych formach opieki
Domy Pomocy Społecznej
Domy Pomocy Społecznej świadczą całodobową pomoc. Prowadzą różne zajęcia
terapeutyczne (indywidualne, grupowe) dostosowane do potrzeb i możliwości mieszkańców,
a niezbędne dla utrzymania ich w maksymalnej sprawności. Zapewniają także wsparcie
w zakresie całodobowej opieki pielęgniarskiej, zabezpieczenia potrzeb socjalno – bytowych
i opieki duszpasterskiej. Skala potrzeb społecznych w tej sferze jest bardzo duża i wciąż
wzrasta. Pomimo, że standard DPS na przestrzeni ostatnich lat znacznie się poprawił, zawsze
będą one dla osób starszych rozwiązaniem ostatecznym. Dopóki człowiek może mieszkać
i funkcjonować wśród swoich bliskich, powinien jak najdłużej tam pozostawać.
15
Na terenie powiatu kraśnickiego funkcjonują dwa domy pomocy społecznej
przeznaczone dla osób w podeszłym wieku oraz przewlekle somatycznie chorych:
w Popkowicach i Kraśniku9. W/w placówki świadczą usługi bytowe, opiekuńcze,
wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu w zakresie i formach
wynikających z potrzeb swoich mieszkańców.
Dom Pomocy Społecznej w Kraśniku
Dom Pomocy Społecznej w Kraśniku funkcjonuje od 1 maja 1991 r. i przeznaczony
jest dla osób w podeszłym wieku oraz przewlekle somatycznie chorych, dysponuje 62
miejscami. Dom posiada kaplicę, świetlicę, pokój dziennego pobytu, gabinet pielęgniarski i
lekarski, gabinet rehabilitacji, stołówkę, windę oraz 31 pokoi mieszkalnych, w większości
dwuosobowych.
Organizacja pracy domu oparta jest na indywidualnych planach opieki, dzięki temu
mieszkaniec ma możliwość wyboru własnego stylu życia - oczywiście w granicach
możliwości lokalowych i finansowych placówki. Opieka w domu opiera się na pełnej
akceptacji człowieka, jego wad, zalet i przyzwyczajeń.
Całość prac w zakresie realizacji indywidualnych planów opieki wykonuje zespół
terapeutyczno-opiekuńczy. Oprócz usług bytowych dom świadczy również całodobowe
usługi
opiekuńcze,
takie jak
pomoc w podstawowych
czynnościach
życiowych,
pielęgnacyjnych a także pomoc w załatwianiu spraw osobistych. Świadczone są również
usługi rehabilitacyjne. Podstawowe zabiegi wykonuje pracownik fizjoterapii w gabinecie
rehabilitacji. Dom umożliwia mieszkańcom korzystanie na miejscu ze świadczeń
zdrowotnych.
Do
lekarzy
specjalistów
mieszkańcy
dowożeni
są
do
przychodni
specjalistycznych w Kraśniku i w Lublinie. Mieszkańcy mają również możliwość
doskonalenia swoich umiejętności poprzez udział w zajęciach terapeutycznych. Dom
organizuje mieszkańcom wolny czas poprzez ich udział w imprezach kulturalnych
(wycieczki, zabawy, wieczorki taneczne, ogniska, wyjazdy do zaprzyjaźnionych DPS itp.). W
świetlicy DPS odbywają się występy młodzieży szkolnej, a także dzieci z przedszkoli. Z
mieszkańcami Domu współpracują wolontariusze. Mieszkańcy mają możliwość pełnego
zaspokajania potrzeb religijnych.
9
Na terenie powiatu kraśnickiego funkcjonuje również Dom Pomocy Społecznej w Gościeradowie –
jest on jednak placówką innego typu, przeznaczoną dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie.
16
Dom Pomocy Społecznej w Popkowicach
Posiada 183 miejsc i przeznaczony jest dla osób w podeszłym wieku oraz przewlekle
somatycznie chorych. Dominującym kierunkiem pracy placówki jest realizacja zadań
pielęgnacyjno-opiekuńczych. Profil domu sprawia, że większość podopiecznych wymaga
pielęgnacji z powodu starości, schorzeń układu krążenia, narządów ruchu, schorzeń
neurologicznych i innych. Dom prowadzi
terapię zajęciową zarówno w formie zajęć
indywidualnych jak i grupowych. Najczęściej stosowane rodzaje terapii to arteterapia,
ergoterapia, kinezyterapia, biblioterapia, muzykoterapia, gry i zabawy, zajęcia rekreacyjne.
Mieszkańcy biorą także udział w obrzędach religijnych w miejscowej parafii, spotykają się
z zaprzyjaźnionymi osobami. Zagospodarowaniem wolnego czasu zajmują się instruktorzy
terapii, opiekunowie, rehabilitanci, masażyści, pracownicy socjalni oraz pielęgniarki.
Pensjonariusze domu wyjeżdżają również na wycieczki krajoznawcze, uczestniczą w
przeglądach artystycznych, spotkaniach opłatkowych, rekolekcyjnych, w ogniskach i
wieczorkach tanecznych, przyjmują u siebie młodzież z okolicznych szkół, dzieci z
przedszkoli, członków klubu seniora.
Każdy mieszkaniec DPS w Popkowicach ma opracowany indywidualny plan opieki,
którego celem jest zdiagnozowanie potrzeb i problemów danej osoby tak by w efekcie
zastosować właściwą formę terapii. W tym celu powołany jest zespół terapeutycznoopiekuńczy. Dom Pomocy Społecznej w Popkowicach, we wrześniu 2005r. obchodził 55lecie działalności.
Liczbę osób umieszczanych w domach pomocy społecznej funkcjonujących na terenie
powiatu kraśnickiego w latach 2000-2005 obrazuje tabela nr 3.
Tabela nr 3. Liczba osób umieszczonych w domach pomocy społecznej w latach 2004-2009.
Rok
DPS
Razem
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Popkowice
39
25
22
25
50
54
215
Kraśnik
14
7
17
12
25
20
95
Razem
53
32
39
37
75
74
310
Źródło własne: Sprawozdania merytoryczne PCPR w Kraśniku za okres 2004-2009r.
W ostatnich 2 latach liczba osób umieszczanych w domach pomocy społecznej uległa
zwiększeniu, w związku z osiągnięciem przez domy standardem. Nowe zasady finansowania
domów pomocy społecznej polegają na przejęciu kosztów utrzymania mieszkańca w
placówce przez gminę z której on pochodzi. Zgodnie z treścią ustawy o pomocy społecznej z
dnia 12.03.2004r. gminie przysługuje prawo do refundacji powyższych kosztów w drodze
alimentacji od rodziny mieszkańca. Natomiast koszty pobytu mieszkańców skierowanych do
17
domów pomocy społecznej do dnia 31.12.2003r. pokrywa budżet państwa – osoby te objęte
są tzw. dotacją wygaszającą. Zmiany te mają na celu zwiększenie odpowiedzialności
samorządu gminnego za „swoich” mieszkańców kierowanych do domów pomocy społecznej.
Obowiązujące wcześniej zasady finansowania nie mobilizowały gmin do rozwijania i
doskonalenia środowiskowych form wspierania osób starszych, które były masowo
umieszczane w placówkach opieki całodobowej.
Obserwowane od 2004 roku ograniczenie liczby osób kierowanych do domów
pomocy społecznej w związku z wejściem w życie nowej ustawy o pomocy społecznej jest
wynikiem tego, że samorząd gminny wprowadza tzw. „selekcję” osób, które mają być
umieszczone w placówkach z uwagi na miesięczne koszty utrzymania mieszkańca jakie musi
ponosić w związku z jego pobytem w domu pomocy społecznej.
Ośrodki pobytu dziennego
Biorąc pod uwagę generalną zasadę pomocy starszym ludziom, która mówi o tym, że
możliwie jak najdłużej człowiek starszy powinien być w swoim dotychczasowym,
rodzinnym, czyli dobrze mu znanym środowisku, mogą być tworzone ośrodki pobytu
dziennego. Domy dziennego pobytu to ośrodki wsparcia, które są środowiskową formą
pomocy półstacjonarnej służącą utrzymaniu osoby w jej naturalnym środowisku.
Przeciwdziałają uczuciu osamotnienia, izolacji społecznej, życiu na marginesie wydarzeń i
poza głównym nurtem życia społecznego. zapewniają ludziom starszym: posiłki, usługi
opiekuńczo – rehabilitacyjne, zabiegi higieniczne (kąpiel, strzyżenie), zajęcia rekreacyjnokulturalne (zabawy taneczne, występy artystyczne, wycieczki), pomoc w załatwianiu swoich
codziennych spraw, stanowiących szczególną trudność, odciążają rodziny od pełnienia
całodobowej opieki, zapewniają opiekuńcze otoczenie i wsparcia emocjonalne w ciągu dnia.
Dzięki pomocy środowiskowej, wiele osób starszych może uniknąć pobytu w Domu Pomocy
Społecznej, które często traktują jako zło konieczne. W naszym powiecie dotychczas brak
tego typu placówki.
Osoby starsze w środowisku ich zamieszkania
Rodzina, mimo chęci i starań, nie zawsze sama jest w stanie zapewnić pełną pomoc
seniorom. Dlatego, aby skuteczniej pomagać, ułatwiać tym ludziom życie, należy wspierać
rodzinę w jej funkcjach opiekuńczych. Do takich celów powoływane są różne instytucje
niosące pomoc ludziom w podeszłym wieku w miejscu ich zamieszkania.
18
Ośrodek Pomocy Społecznej
Jedną z podstawowych instytucji wspomagających osoby starsze w środowisku ich
zamieszkania jest Miejski (Gminny) Ośrodek Pomocy Społecznej. Usługi oferowane w takich
ośrodkach ściśle określa ustawa z 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2004r. Nr
64, poz. 593 z późn. zm.). W procesie wspomagania osób i ich rodzin przez OPS nadrzędnym
celem powinno być dążenie do osiągnięcia jak największej ich samodzielności oraz
aktywizacja w podejmowaniu działań zmierzających do poprawy jakości własnego życia.
Jedną z form pomocy świadczonych przez OPS na rzecz osób starszych są usługi opiekuńcze,
które obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną,
zalecaną przez lekarza pielęgnację oraz w miarę możliwości zapewnienie kontaktów
z otoczeniem.
OPS
Tabela nr 4: Usługi opiekuńcze świadczone przez OPS w poszczególnych gminach powiatu kraśnickiego
w latach 2004-2009.
Usługi opiekuńcze
2004
2005
2006
2007
2008
liczba Koszt
liczba koszt
liczba koszt
liczba koszt
liczba koszt
osób
osób
osób
osób
osób
4
18523
7
19548
4
20062
3
20257
3
22939
Dzierzkowice
138192
79
163860
89
214066 68
187429 114
286381
Kraśnik miasto 72
24
173876
19
168312
12
123064 10
127658 11
138970
Zakrzówek
7
44724
7
26701
8
52677
8
59607
8
70140
Szastarka
6
19474
8
34270
8
19371
7
26084
10
27741
Trzydnik D.
7
13721
7
34707
6
31809
10
46324
15
65269
Gościeradów
11
24318
13
25717
18
33293
24
7147
22
9692
Annopol
6
27482
5
20274
4
23687
4
25456
4
28056
Wilkołaz
Kraśnik gmina
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Urzędów
137 460310
145 493389
149 518029
134 499962
187 649188
Razem
Źródło: Dane udostępnione przez Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej z terenu powiatu kraśnickiego
2009
liczba
osób
3
140
11
8
12
15
23
4
11
koszt
22945
364339
104379
61545
29089
83330
41626
30247
35503
227 773003
Specjalistyczne formy pielęgnacji, rehabilitacja fizyczna, terapia w ramach opieki
środowiskowej powinny być dostosowane do rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności. Są
one świadczone przez specjalistów np. pielęgniarki, rehabilitantów, psychologów,
terapeutów. Organizatorem powyższych usług są Ośrodki Pomocy Społecznej, które
współpracują z wyspecjalizowanymi w tym zakresie organizacjami pozarządowymi lub
firmami prywatnymi.
19
Tabela nr 5: Specjalistyczne usługi opiekuńcze świadczone przez OPS w poszczególnych gminach powiatu
kraśnickiego w latach 2004-2009.
OPS
Specjalistyczne usługi opiekuńcze
2004
2005
2006
2007
2008
2009
liczba koszt Liczba koszt liczba koszt liczba koszt liczba koszt liczba koszt
osób
Osób
osób
osób
osób
osób
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Dzierzkowice
22
82925
19
92046
28
100362
37
173258
44
251917 143 268622
Kraśnik
miasto
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Zakrzówek
2
19359
2
19940
2
25000
2
25000
2
28700
2
29000
Szastarka
2
9152
Trzydnik D.
0
0
0
0
0
0
0
0
1
2799
2
14846
Gościeradów
Annopol
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Wilkołaz
Kraśnik
gmina
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Urzędów
26 111436
21 111986
30 125362
39 198258
47 283416
147 312468
Razem
Źródło: Dane udostępnione przez Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej z terenu powiatu kraśnickiego
Uniwersytet Trzeciego Wieku
W ostatnim okresie zwrócono szczególną uwagę na fakt, że nie mniej istotne od
zapewnienia odpowiednich warunków materialnych i opieki, jest zapewnienie potrzeb
wyższego rzędu ludzi starszych. Państwo zaspokaja niektóre z tych potrzeb poprzez
powoływanie
instytucji
wspomagających
kształcenie,
dokształcanie
i
rozwijanie
zainteresowań wśród osób starszych.
Ponad 7 mln. Polaków jest już na emeryturze lub rencie. Co roku ponad 200 tys.
kolejnych osób przechodzi na zasłużony odpoczynek po latach pracy. Większość z nich to
ludzie sprawni i aktywni. Dlatego wielu szuka różnych zajęć poza domem, znajdują je na
Uniwersytetach Trzeciego Wieku, czyli w placówkach aktywizacji i edukacji emerytów. W
Polsce działa ich obecnie około 90, wszystkie są przepełnione. Ponieważ nie mogą przyjąć
wszystkich chętnych wprowadzają zasady selekcjonowania kandydatów.
Funkcjonują one głównie przy wyższych uczelniach, przeważnie w większych
miastach. Proponują wykłady z różnych dziedzin, naukę obsługi komputera czy języków
obcych.
Uniwersytet Trzeciego Wieku - Filia w Kraśniku
Powstała w 2002 r., działa przy Kraśnickim Stowarzyszeniu Miłośników Wiedzy.
Zajęcia odbywają się głównie w Centrum Kultury i Promocji. Program obejmuje wykłady
powszechne, udział w zespołach obsługi komputera i korzystania z internetu, krajoznawczo20
turystycznym, integracyjnym, gimnastycznym, rehabilitacyjnym w basenie, plastycznym,
lektoratach języków angielskiego, niemieckiego i włoskiego.
Kluby seniora w powiecie kraśnickim
Wiele osób starszych ma różne umiejętności oraz bogate doświadczenie życiowe, co
sprawia, że osoby te dysponują dużym potencjałem możliwości kształtowania życia
społecznego. Dodatkowym ich atutem są duże zasoby czasu wolnego. Jedną z możliwości
wsparcia osób starszych w środowisku ich zamieszkania jest uczestnictwo w zajęciach
organizowanych przez kluby seniora.
Klub Seniora „Wrzos” (z siedzibą przy ul. ks. Zielińskiego 5, 23-204 Kraśnik) działa jako jedna z sekcji Klubu Osiedlowego Spółdzielni Mieszkaniowej ,,Metalowiec” w
Kraśniku, zrzesza 70 członków. Celem statutowym jest zabezpieczanie czasu wolnego
osobom starszym, promowanie kultury wśród seniorów. Adresatami działań klubu są seniorzy
– mieszkańcy miasta Kraśnika. Członkowie klubu biorą udział w miejskich, powiatowych i
wojewódzkich przeglądach zespołów seniorskich.
Klub Seniora w Urzędowie (z siedzibą w Gminnym Ośrodku Kultury, 23-250
Urzędów) powstał w 1981 roku, liczba członków jest trudna do oszacowania. Adresaci
działań klubu to starsze pokolenie społeczności gminy Urzędów.
Klub Seniora „Pogodna Jesień” działa przy Osiedlowym Domu Kultury „Pomoc”,
ul. Kochanowskiego 1a, 23-200 Kraśnik.
Klub Seniora „Jubilat” działa przy Centrum Kultury i Promocji, Al. Niepodległości
44, 23-210 Kraśnik.
Ocena sytuacji życiowej kombatantów na terenie powiatu kraśnickiego
W chwili obecnej brakuje szczegółowych danych o liczebności środowiska
kombatanckiego na terenie powiatu kraśnickiego. Żadne oficjalne źródła nie precyzują
rozmiaru tej populacji. Podanie szacunkowych danych może być w tym przypadku
obarczone dużym ryzykiem błędu, zatem powstrzymujemy się od podania choćby
przybliżonej liczebności tej grupy społecznej na terenie powiatu.
W zależności od potrzeb, powiat i gminy ściśle współpracują w zakresie
wzajemnego kierowania do siebie kombatantów celem udzielenia adekwatnej pomocy
(stosownie do zakresu działania PCPR bądź GOPS).
21
Przeważająca cześć kombatantów jest zrzeszona w licznych kołach i oddziałach
organizacjach kombatanckich. Należą do nich:
-
Koło Koleżeńskie 24 Pułku Ułanów w Kraśniku. Cele statutowe i zakres działania
organizacji
obejmują:
kontynuowanie
i
pielęgnowanie
tradycji
pułkowej,
utrzymywanie więzi koleżeńskiej między członkami Koła, opieka nad pamiątkami
pułkowymi, opieka nad pomnikami poległych ułanów 24 Pułku istniejącymi w
Kraśniku, Jordanowie, Kasinie Wielkiej oraz innymi miejscami pamięci w kraju i
zagranicą, prowadzenie działalności popularyzatorskiej i wydawniczej.
-
Stowarzyszenie Żołnierzy Batalionów Chłopskich
-
Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej
-
Związek Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej – jest wyrazicielem
tradycji patriotycznej. Dewizą Związku Inwalidów Wojennych jest hasło „Bóg, Honor
i Ojczyzna”. Do celów Związku należą: obrona nabytych uprawnień inwalidów
wojennych i wojskowych oraz członków ich rodzin,
w tym prawa do świadczeń
rentowych, lecznictwa, bezpłatnych leków, opieki socjalnej, oprotezowania i
rehabilitacji; reprezentowanie interesów inwalidów wojennych i wojskowych wobec
władz państwowych, samorządowych, oraz organizacji społecznych i kombatanckich;
popularyzowanie w społeczeństwie rangi inwalidztwa wojennego i wojskowego
powstałego w służbie Ojczyźnie; działanie w celu zapewnienia członkom ZIWRP
społecznie uzasadnionych, zdrowych i godziwych warunków życia i egzystencji;
organizowanie i rozwijanie szczególnej opieki i pomocy najciężej poszkodowanym
inwalidom wojennym i wojskowym oraz znajdującym się w najtrudniejszej sytuacji
zdrowotnej i materialnej; nawiązywanie współpracy z odpowiednimi organami, w tym
ze służbą zdrowia w zakresie lecznictwa, lecznictwa uzdrowiskowego i wypoczynku;
rozwijanie koleżeństwa, przyjaźni i więzi związkowej w oparciu o tradycję wspólnej
walki oraz wzajemną życzliwość członków; upowszechnianie w społeczeństwie
patriotycznych
tradycji
walki
narodu
polskiego
o
wolność,
niepodległość
i suwerenność kraju; rozpoznawanie i określanie społecznie uzasadnionych potrzeb
członków; współudział w obchodach rocznic narodowych, świąt państwowych
i kościelnych.
-
Związek
Kombatantów
Rzeczypospolitej
Polskiej
i
Byłych
Więźniów
Politycznych. Do celów organizacji należą: organizowanie opieki i rozwiązywanie
problemów członków i podopiecznych; organizowanie spotkań; kształtowanie
aktywnych postaw w działaniu dla dobra Ojczyzny i tworzenie warunków do
22
współpracy środowisk kombatanckich; popularyzowanie i utrwalanie w pamięci
społecznej dziejów walk niepodległościowych, wychowania młodzieży w duchu
patriotyzmu i obywatelskiego oddania Ojczyźnie; reprezentowanie interesów swych
członków wobec władz organów administracji państwowej i samorządowej oraz
instytucji i organizacji społecznych, obrona godności i honoru członków Związku;
działanie na rzecz otaczania opieką miejsc pamięci narodowej; umacnianie
solidarności kombatantów w kraju i za granicą.
-
Związek Sybiraków - realizuje swoje cele poprzez udzielanie znajdującym się
w trudnych warunkach członkom Związku oraz członkom rodzin po zmarłych i
poległych
Sybirakach
pomocy
finansowej
i
prawnej;
prowadzenie
starań
o zorganizowanie domów pomocy społecznej; inicjowanie badań nad losami
zesłańców polskich oraz polskich formacji wojskowych w Rosji i ZSRR, gromadzenie
w tym celu pamiątek i dokumentów; opiekę nad grobami Sybiraków; organizowanie
życia
kulturalno-oświatowego
wśród
członków;
prowadzenie
działalności
charytatywnej, wydawniczej i gospodarczej.
-
Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych.
Biorąc pod uwagę wiek kombatantów, pogarszający się stan ich zdrowia (często
będący skutkiem ich przeżyć wojennych, obozowych, zesłańczych i więziennych), a także
szczególne zasługi dla naszego kraju, zasługują oni na otoczenie ich należytą troską i opieką
również przez samorządy lokalne. Powiat za pośrednictwem Powiatowego Centrum Pomocy
Rodzinie świadczy również poradnictwo oraz wsparcie w rozwiązywaniu zgłaszanych
problemów kombatantów. W ramach realizacji zadań z zakresu rehabilitacji społecznej osób
niepełnosprawnych, wnioski kombatantów (turnusy, zaopatrzenie w sprzęt rehabilitacyjny,
ortopedyczny i środki pomocnicze) rozpatrywane są w pierwszej kolejności.
Podsumowanie
Proces starzenia się jest i będzie udziałem całego społeczeństwa, dlatego starość
powinna stać się przedmiotem powszechnego zainteresowania. Dobre przeżywanie starości
zależy też od warunków jakie oferuje osobom starszym system zabezpieczenia społecznego
oraz środowisko lokalne. Wspieranie działań na rzecz promocji zdrowego stylu życia
przyczyni się do zachowania sprawności w wieku starszym. Konieczne też jest podejmowanie
działań na rzecz zwiększenia świadomości społecznej (zwłaszcza wśród młodzieży) o
23
nieuchronności starzenia się, w tym pogłębianie wiedzy na temat problemów społecznych
(zdrowotnych i socjalnych) ludzi starszych.
W działaniach na rzecz ludzi starszych, obowiązkiem całego społeczeństwa,
a zwłaszcza władz rządowych i samorządowych różnych szczebli jest zapewnienie godnych
warunków życia, należytej pozycji społecznej (przez właściwe regulacje prawne i rozwiązania
organizacyjne). System wsparcia powinien obejmować zarówno opiekę jak i kształcenie ludzi
w podeszłym wieku. Należy dbać o zabezpieczenie potrzeb ludzi starszych, o stworzenie im
najlepszych, najwygodniejszych warunków do życia. Należy korzystać z ich bogatego
doświadczenia życiowego, włączać aktywnie w życie lokalnych środowisk (miast, gmin,
osiedli).
Sieć istniejących instytucji i placówek wspomagających osoby starsze jest wciąż
niewystarczająca, oferty są zbyt małe w stosunku do ogromu potrzeb społecznych. Dotyczy to
zarówno liczby miejsc jak i niezadowalającej jakości usług.
Ogólna dostępność do usług bytowych, mieszkaniowych, zdrowotnych ułatwia życie
osobom starszym i powoduje jednocześnie wydłużenie okresu ich samodzielności społecznej.
Główne problemy ludzi starszych to:
-
ograniczenie sprawności psychofizycznej oraz liczne choroby wieku starczego,
-
pogorszenie się sytuacji ekonomicznej,
-
zakończenie aktywności zawodowej i brak koncepcji na nową organizację życia,
-
trudności w kontaktach ze środowiskiem lokalnym prowadzące do izolacji społecznej
Nieunikniony proces starzenia się stwarza konieczność podjęcia przez społeczeństwo
wielu działań, których efektem będzie:
1. respektowanie praw osób starszych do godnego życia w społeczeństwie (zapobieganie
marginalizacji osób starszych),
2. organizacja środowiska lokalnego z uwzględnieniem potrzeb ludzi starszych, rozszerzenie
oferty usług (pielęgnacyjnych i opiekuńczych) dla osób starszych w miejscu
zamieszkania, szczególnie na terenach wiejskich,
3. promowanie aktywnego trybu życia osób starszych poprzez wspieranie różnych form
działalności i inicjatyw, zagospodarowanie czasu wolnego, włączenie seniorów do życia
w lokalnej społeczności,
4. zapewnienie osobom starszym częściowo niesamodzielnym opieki dziennej o charakterze
instytucjonalnym poprzez tworzenie i prowadzenie placówek wsparcia dziennego
o charakterze półstacjonarnym w formie ośrodków wsparcia dla osób starszych,
24
5. zapewnienie osobom starszym samotnym i niesamodzielnym warunków do całodobowej
opieki z uwzględnieniem ich dysfunkcji i potrzeb,
6. pomoc w organizowaniu wolnego czasu poprzez rozwój zaplecza organizacyjnousługowego (kluby seniora, domy dziennego pobytu, grupy wsparcia, organizacja imprez
o charakterze rekreacyjnym, turystycznym, kulturalnym),
7. aktywizacja rodzin i środowisk lokalnych do działań samopomocowych, uwrażliwienie
społeczności lokalnej na potrzeby osób starszych,
8. tworzenie i wdrażanie specjalnych programów osłonowych na rzecz ludzi starszych.
2. 1. 2. UZALEŻNIENIA
1. Definicje i określenia
Uzależnienie – zespół zjawisk psychicznych lub somatycznych wynikających z działania
środków
odurzających
lub
substancji
psychotropowych
na
organizm
ludzki,
charakteryzujący się zmianą zachowania lub innymi reakcjami psychofizycznymi
i koniecznością używania stale lub okresowo tych środków lub substancji w celu doznania ich
wpływu na psychikę lub dla uniknięcia następstw wywołanych ich brakiem10.
Podstawowe rodzaje uzależnień:
1. Narkomania – stałe lub okresowe używanie w celach innych niż medyczne środków
odurzających lub substancji psychotropowych albo środków zastępczych, w wyniku czego
może powstać lub powstało uzależnienie od nich11.
2.
Substancja
psychotropowa
–
każda
substancja
pochodzenia
naturalnego
lub syntetycznego działająca na ośrodkowy układ nerwowy, określona w wykazie substancji
psychotropowych12.
10
Art. 4 pkt 29 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 179, poz. 1485 z późn.
zm.)
11
Art. 4 pkt 11 Ibidem
12
Art. 4 pkt 25 Ibidem
25
3. Środek odurzający - każda substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego
działająca na ośrodkowy układ nerwowy, określona w wykazie środków odurzających13.
4. Alkoholizm – Uzależnienie od alkoholu, jest chorobą, która zaczyna się i rozwija
podstępnie, bez świadomości zainteresowanej osoby. Polega na nie kontrolowanym piciu
napojów alkoholowych i może doprowadzić do przedwczesnej śmierci14.
5. Nikotynizm – powszechnie uważany jest za nałóg, nie ma w nim pełnych cech
uzależnienia psychicznego i fizycznego, tolerancji, a przede wszystkim zjawiska abstynencji.
Obecnie uważa się, że poza uzależnieniem organizmu od nikotyny, najsilniejszym
czynnikiem
warunkującym
potrzebę
palenia
są
nabyte
i
utrwalone
odruchy
psychomotoryczne.
Niemniej skutki indywidualne i społeczne palenia tytoniu są tak olbrzymie,
że dorównują, a nawet przewyższają skutki alkoholizmu. przewlekłe używanie tytoniu
wraz z jego ujemnymi skutkami zdrowotnymi; wywołuje rozmaite dolegliwości, jak: nieżyt
dróg oddechowych, bóle głowy, osłabienie pamięci i wzroku, zapalenie nerwów wzrokowych,
bóle dławicowe; prowadzi do uzależnienia; wykazano związek n. z rakiem płuc i oskrzeli.
Również bierne palenie stanowi duże ryzyko zdrowotne. Narażone są na to osoby niepalące,
ale przebywające w otoczeniu osób palących, dzieci nie narodzone – w całym okresie życia
płodowego w organizmie kobiety ciężarnej palącej czynnie lub biernie15.
Opinię mieszkańców na temat zakresu występowania problemów alkoholizmu oraz
narkomanii na terenie powiatu kraśnickiego przedstawiają poniższe wykresy.
13
Art. 4 pkt 26 Ibidem
http://www.alkoholizm.akcjasos.pl
15
www.nikotynizm.webpark.pl
14
26
W opinii mieszkańców alkoholizm należy do najważniejszych problemów
społecznych występujących na terenie powiatu. Wobec 86 osób, które stoją na stanowisku, że
skala problemu jest duża bądź bardzo duża, jedynie 8 odpowiedziało, że jest niska, nikt że
bardzo niska.
Duża część badanych nie zajęła stanowiska na temat zakresu występowania problemu
narkomanii w powiecie kraśnickim. Jednak zdaniem w sumie 10% skala tego zjawiska jest
duża lub bardzo duża. Diagnoza środowiska lokalnego wskazuje, że problem ten występuje
szczególnie w tych gminach powiatu kraśnickiego, w których funkcjonują szkoły
ponadgimnazjalne.
2. Przyczyny występowania uzależnień
Przeprowadzone badania empiryczne wśród mieszkańców powiatu kraśnickiego
umożliwiły uzyskanie odpowiedzi na temat rzeczywistego zakresu oraz uwarunkowań
występowania najważniejszych problemów społecznych. Wśród najważniejszych przyczyn
nadużywania alkoholu zdaniem mieszkańców występują 3 czynniki: ubóstwo, bezrobocie i
niedostosowanie społeczne.
27
We wrześniu 2008 roku została przeprowadzona lokalna diagnoza problemów
młodzieży w środowisku szkolnym powiatu kraśnickiego. Miała ona celu określenie nasilenia
czynników chroniących i czynników ryzyka jakie oddziaływają na młodzież. Wychodząc
naprzeciw
prośbie
Starosty
Kraśnickiego
wykonali
ją
studenci
specjalności
z
psychoprofilaktyki pod kierunkiem pracowników Zakładu Psychologii Wychowawczej i
Psychoprofilaktyki UMCS.
Wynikiem tych badań były raporty dla poszczególnych środowisk szkolnych, które
mogą być podstawą działań wychowawczych i psychoprofilaktycznych.
Najkrócej ujmując młodzież powiatu kraśnickiego ma poczucie wsparcia ze strony
rodziny w trudnych sytuacjach życiowych, jest też zadowolona ze swojego środowiska
rówieśniczego. Mocną ich strona jest oparcie się na wierze i wyznawanie wartości
konwencjonalnych. Większość młodzieży nie korzysta też z używek w postaci papierosów,
wina, wódki czy narkotyków oraz nie stosuje żadnej przemocy.
Do zachowań niepokojących zaliczyć należy mało krytyczny stosunek młodzieży
do picia piwa oraz to, że alkohol młodzież pierwszy raz spożywa na imprezach rodzinnych.
Innym czynnikiem ryzyka w środowisku jest mało krytyczne spojrzenie na rozpoczynanie
życia seksualnego przed ślubem i odwracanie się od kierowania się zasadami dekalogu
w codziennym życiu. W środowisku jest też kilku procentowa grupa młodych ludzi,
która ma poważne problemy z używaniem substancji psychoaktywnych. Potrzebują oni
pomocy specjalistycznej. Do czego pierwszym krokiem była przeprowadzona diagnoza.
28
Zachowania dysfunkcjonalne, które zostały objęte diagnozą to palenie papierosów;
spożywanie alkoholu: piwa, wina, wódki; zażywanie narkotyków; przemoc.
Papierosy – przyczyny palenia16:
Papierosy – częstotliwość używania17:
Piwo – przyczyny zażywania18:
16
Grzegorz Kata z UMCS w Lublinie - Ibidem
Grzegorz Kata z UMCS w Lublinie - Ibidem
18
Grzegorz Kata z UMCS w Lublinie - Ibidem
17
29
Piwo – częstotliwość spożywania19:
Wino / wódka – przyczyny spożywania20:
19
20
Grzegorz Kata z UMCS w Lublinie - Ibidem
Grzegorz Kata z UMCS w Lublinie - Ibidem
30
Wino – częstotliwość spożywania21:
Wódka- częstotliwość spożywania22:
21
22
Grzegorz Kata z UMCS w Lublinie - Ibidem
Grzegorz Kata z UMCS w Lublinie - Ibidem
31
Narkotyki – przyczyny zażywania23:
Narkotyki – częstotliwość zażywania24:
23
24
Grzegorz Kata z UMCS w Lublinie - Ibidem
Grzegorz Kata z UMCS w Lublinie - Ibidem
32
Przemoc – rodzaje przemocy w szkole25:
Miejsca w szkole, w których występuje przemoc26:
25
26
Grzegorz Kata z UMCS w Lublinie - Ibidem
Grzegorz Kata z UMCS w Lublinie - Ibidem
33
Sposoby radzenia sobie z przemocą27:
Rozwiązywaniem problemów określonych w powyższych sferach na terenie powiatu
kraśnickiego zajmują się Powiatowy Zespół Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych
w Kraśniku, Komenda Powiatowa Policji oraz SP ZOZ w Kraśniku i NZOZ Ośrodek Terapii
Uzależnień w Kraśniku.
Obecnie zauważa się zmniejszenie wpływu rodziny i szkoły na wychowanie młodego
pokolenia a wzrost oddziaływania mass mediów, ze względu na ich atrakcyjność form,
27
Grzegorz Kata z UMCS w Lublinie - Ibidem
34
łatwość dostępu i popularność. Coraz większego znaczenia nabierają media masowe:
telewizja, prasa młodzieżowa, gry komputerowe, Internet. Czas poświęcany mediom to,
średnio biorąc, kilkadziesiąt godzin tygodniowo, tj. tyle, ile dziecko spędza w szkole.
Uczniowie poświęcają im od paru godzin tygodniowo do całego wolnego czasu, co prowadzi
do uzależnień. Uzależnienia od mediów dotyczą telewizji i gier komputerowych, a ostatnio
coraz częściej Internetu.
Analizując oddziaływanie mediów, można wyróżnić wpływ pośredni i bezpośredni.
Przy odbiorze mediów, dla których jest charakterystyczne jednostronne nadawanie
i bierny odbiór (radio, telewizja), wzrasta bierność, nastawienie na bodźce zewnętrzne,
unifikacja postaw, gustów, sposobu spędzania czasu.
Media mogą mieć dla odbiorców efekty pozytywne i negatywne. Następstwa
pozytywne są znane, gdyż to one są przyczyną, dla której ludzie korzystają z mediów.
Mniej znane są następstwa negatywne, które są tym silniejsze, im więcej czasu
mediom się poświęca, a szczególnie ważne, jeśli chodzi o dzieci, które są najbardziej podatne
na wpływy. Do oddziaływań negatywnych można zaliczyć erotyzację wyobraźni,
kształtowanie "postawy mieć", wzrost agresywności i wyobcowanie ze świata realnego oraz
uzależnienia.
W działaniach na rzecz ograniczenia problemu uzależnień szczególne znaczenie ma
realizacja
programów
profilaktycznych,
których
celem
jest
wzrost
świadomości
społeczeństwa na temat występujących zagrożeń wynikających z nadużywania substancji
psychoaktywnych. Jednak wyraźnie negatywną opinię mieszkańców na temat dostępności
tego typu programów profilaktycznych odzwierciedla poniższy wykres.
35
Rozwiązania systemowe, w zakresie zapobiegania uzależnieniom, są niezbędne,
biorąc pod uwagę dynamikę rozwoju tego zjawiska oraz jego zakres. Aktualnie obejmuje ono,
w sposób bezpośredni lub pośredni, wszystkie sfery życia społecznego. Występuje w każdym
lokalnym środowisku i rozwija się szybciej niż społeczna świadomość zagrożeń z nim
związanych.
Wydaje się, że w takiej sytuacji jedynie zmasowany, społeczny, dobrze
zorganizowany atak na substancje psychoaktywne będzie w stanie powstrzymać rozwój tego
zjawiska. Jego skuteczność będzie zależała w dużej części od koordynacji wszystkich działań,
dającej możliwość jednoczesnego natarcia, wzajemnego wspierania się, dostosowania działań
do specyfiki każdej z tych substancji po uprzednim rozpoznaniu zagrożenia.
3. Instytucje udzielające pomocy w zakresie uzależnień
W Kraśniku działa Powiatowy Zespół Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych,
który prowadzi pomoc bezpośrednią udzielaną dzieciom i młodzieży: pomoc indywidualną
i pomoc grupową; pomoc bezpośrednią udzielaną nauczycielom, wychowawcom oraz
rodzicom; współpracuje z instytucjami i placówkami oświatowymi oraz pozaoświatowymi.
Poradnie wspomagają rozwój i efektywność uczenia się dzieci i młodzieży, pomagają
uczniom w wyborze kierunku kształcenia i zawodu, dzieciom, młodzieży, ich rodzicom,
opiekunom,
nauczycielom
i
wychowawcom
udzielają
pomocy
psychologicznej,
pedagogicznej, logopedycznej.
Specjaliści Poradni prowadzą z dziećmi zajęcia ogólnorozwojowe, korekcyjnokompensacyjne, terapię uczniów z problemami dysleksji i dysgrafii, terapię logopedyczną
dzieci z zaburzeniami mowy, zajęcia z uczniami zdolnymi, z dziećmi z wadami słuchu
i wzroku.
Prowadzona jest terapia dla zagrożonych uzależnieniem, socjoterapia, terapia ofiar
przemocy psychicznej i fizycznej, terapia dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi, nerwicami,
fobiami, z bulimią i anoreksją, terapia rodzin. Pomoc specjalistyczną otrzymują rodziny
dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, autyzmem, zespołem Downa oraz przewlekle
chorzy.
Pomoc udzielana jest na terenie poradni, szkół i placówek oraz domu rodzinnego.
Niepubliczny
Zakład
Opieki
Zdrowotnej
Ośrodek
Terapii
Uzależnień
w Kraśniku świadczy usługi dla wszystkich mieszkańców powiatu kraśnickiego,
36
którzy zainteresowani są podjęciem terapii różnorodnych uzależnień, udziela pomocy
również rodzinom osób uzależnionych (współuzależnionym).
Ośrodek prowadzi codziennie pełen zakres usług terapeutycznych.
Pacjenci przyjmowani są od razu, nie ma czasu oczekiwania na przyjęcia.
Po diagnozie przyjmowani są do programu terapeutycznego.
Ośrodek posiada umowę na świadczenie usług z Narodowym Funduszem Zdrowia
w zakresie leczenia osób uzależnionych od alkoholu i substancji psychoaktywnych oraz ich
rodzin. Przyjmowane są wszystkie osoby zgłaszające, także nie ubezpieczone. Za udzielone
usługi Ośrodek nie pobiera opłat od pacjentów.
Ośrodek prowadzi poradnictwo dla osób uzależnionych od alkoholu, narkotyków,
substancji psychoaktywnych, osób pijących szkodliwe oraz eksperymentujących i
używających narkotyków (nieuzależnionych), rodzin osób uzależnionych od alkoholu,
narkotyków i substancji psychoaktywnych; psychoterapię indywidualną; psychoterapię
grupową; konsultacje lekarskie; udziela porad w zakresie kierowania osób na leczenie
zamknięte; sesje małżeńskie i rodzinne dla wszystkich zainteresowanych tą formą terapii.
Ośrodek dysponuje wykwalifikowaną kadrą terapeutyczną.
Tabela Nr 6: Liczba osób leczonych w Ośrodku Terapii Uzależnień w Kraśniku
Rok
Liczba
2004
2005
2006
2007
2008
2009
osób
307
340
393
394
336
352
osób
18
12
14
7
8
4
50
19
10
4
6
9
27
9
7
2
3
4
uzależnionych
od alkoholu
Liczba
skierowanych
na
leczenie
szpitalne
Liczba osób, które
poddały się terapii
antynikotynowej
Liczba osób, które
porzuciły
nałóg
palenia tytoniu
Źródło: NZOZ Ośrodek Terapii Uzależnień w Kraśniku
37
Komenda Powiatowa Policji w Kraśniku podejmuje wiele działań prewencyjnych:
dzielnicowi wraz z policjantami ds. nieletnich przeprowadzają w szkołach dla dzieci
i młodzieży pogadanki na temat patologii, zagrożeń wynikających z używania narkotyków;
rozmowy profilaktyczne z rodzicami i z nieletnimi zagrożonymi demoralizacją; dokonują
kontroli miejsc grupowania się nieletnich; przeprowadzają spotkania z rodzicami szkół
podstawowych z
zakresu przestępczości i narkomanii oraz z pedagogami szkolnymi;
kontrolują lokale.
Dostępność różnych form wsparcia dla osób dotkniętych problemem alkoholizmu i ich
rodzin na terenie powiatu kraśnickiego w opinii mieszkańców odzwierciedla poniższy
wykres.
Z wyjątkiem wsparcia leczniczego, opinie pozytywne przeważają nad negatywnymi w
ocenie różnych form wsparcia dla osób dotkniętych problemem alkoholizmu i ich rodzin
funkcjonujących na terenie powiatu kraśnickiego.
2. 1. 3. UBÓSTWO
W przyjętych w literaturze przedmiotu definicji ubóstwa, ubóstwo utożsamiane jest z
faktem niezaspokojenia pewnych potrzeb na pożądanym poziomie. Według przyjętej w
38
krajach Unii Europejskiej tzw. konceptualnej definicji ubóstwa (1984 r.) ubóstwo odnosi się
do osób, rodzin lub grup osób, których środki (materialne, kulturalne i socjalne) są
ograniczone w takim stopniu, że poziom ich życia obniża się poza akceptowane minimum w
krajach zamieszkania. Szeroka definicja określa ubóstwo jako zjawisko społeczne,
powodowane różnymi czynnikami społeczno–ekonomicznymi, a w szczególności problemem
bezrobocia, liczbą rodzin wielodzietnych i niepełnych, liczbą rodzin żyjących z osoba
niepełnosprawną lub długotrwale chorą oraz bezdomności.
Ubóstwo jest jednym z najbardziej znaczących składników warunkujących patologię
życia społecznego w sensie najbardziej dramatycznym: egzystencjalnym, instytucjonalnym i
politycznym. Jest składnikiem o tyle niebezpiecznym, że zwiększa dystans pomiędzy
poszczególnymi warstwami społecznymi, powoduje niemożność zaspokojenia potrzeb, co
często prowadzi do frustracji.
Rozróżnia się dwa podstawowe ujęcia ubóstwa:
• ujecie absolutne – rozumiane jako stan niezaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych,
uznanych za minimalne w danym społeczeństwie i czasie,
• ujęcie względne – rozumiane jako naruszenie zasad sprawiedliwości społecznej przez
istnienie nadmiernego dystansu pomiędzy poziomem życia poszczególnych grup ludności.
Możemy wyróżnić trzy kategorie ubóstwa ze względu na przyczyny, które je
zapoczątkowały, takie jak:
1. Ubóstwo losowe – spowodowane zdarzeniami niezależnymi od woli człowieka (np.
wypadki, choroby, klęski żywiołowe).
2. Ubóstwo subiektywne – powstałe na wskutek czynników, np. mała lub całkowity brak
zaradności i aktywności ludzi, niskie kwalifikacje, niechęć do wykonywanej pracy czy
uzależnienie od zasiłków i pomocy społecznej, a także różne patologie społeczne
(narkomania, alkoholizm).
3. Ubóstwo strukturalne – wynikające z zewnętrznych przyczyn gospodarczych (np.
postępujące bezrobocie, niskie wynagrodzenia, polaryzację dochodów, wysokie ceny).
W Polsce podstawą określenia granicy ubóstwa przyjęto minimum socjalne. Pojęcie to
stanowi kategorię mierzącą koszty utrzymania wydatków domowych, uwzględniając
podstawowe potrzeby bytowo-konsumpcyjne. Wyznacza ono granice wydatków gospodarstw
domowych, powyżej której można mówić o godziwym poziomie życia. Znajdują się w nim
dobra służące zaspokojeniu potrzeb egzystencjalnych (żywność, odzież, obuwie, mieszkanie,
ochrona zdrowia, higiena), do wykonywania pracy (transport lokalny, i łączność), kształceniu
39
(oświata i wychowanie dzieci), a także utrzymywania więzi rodzinnych i towarzyskich oraz
uczestnictwa w kulturze.
Ubóstwo można także mierzyć poprzez zastosowanie pojęcia „minimum egzystencji”.
Jest to dolne kryterium, w którym zakres i poziom zaspokojenia potrzeb wyznacza granica,
poniżej której występuje biologiczne zagrożenie życia i rozwoju psychofizycznego człowieka.
Zawierają się tu jedynie wydatki pozwalające na przeżycie z pominięciem innych potrzeb.
W przeciwdziałaniu ubóstwu szczególną rolę pełni państwo, choć bardzo zmieniła się
jego rola – przejście od państwa opiekuńczego do państwa gospodarki rynkowej. Przemiany
ustrojowe w Polsce uczyniły rodziny odpowiedzialnymi za swój los. Głównym sposobem
ograniczenia ubóstwa jest zmniejszenie bezrobocia przez tworzenie nowych miejsc pracy,
umożliwiające aktywizację zawodową ludzi ubogich i bezrobotnych. Również system
pomocy ubogim wymaga głębokiej przebudowy.
Biorąc pod uwagę fakt, iż ubóstwo ciągle należy do głównych problemów
społecznych, niezbędne są zmiany systemowe. Przede wszystkim należy stworzyć takie
warunki, aby praca i dochody z niej wzięły prymat nad zasiłkami. Zadaniem gminy winno
być nasilenie działań ułatwiających podniesienie dochodów między innymi przy
wykorzystaniu możliwości ośrodka pomocy społecznej, urzędu pracy oraz organizacji
pozarządowych. Polityka walki z ubóstwem powinna obejmować zwalczanie okoliczności
sprzyjających pojawianiu się bądź jej utrwalaniu.
Powinna rozwijać system różnorodnych świadczeń, które mogą ale nie muszą
doprowadzić do trwałej poprawy położenia poszczególnych kategorii ludzi. Sama praca
socjalna może przyczynić się do łagodzenia następstw ubóstwa.
Przyznawanie świadczeń w formie finansowej osobom znajdującym się w trudnej
sytuacji życiowej należy do zadań gminy.
W trybie ustawy z dn. 12.03.2004r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2009r., Nr 175,
poz. 1362, z późn. zm.) przyznawane są zasiłki stałe, okresowe i celowe. Natomiast na mocy
ustawy z dn. 28.11.2003r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn. Dz. U. z 2006r. Nr 139,
poz. 992) do zadań gminy należy wypłacanie zasiłków rodzinnych wraz z innymi
przysługującymi dodatkami.
40
Tabela Nr 7: Zestawienie liczby rodzin korzystających z pomocy społecznej i rodzin
korzystających z powodu ubóstwa w latach 2005-2008.
Lp.
Gmina
Lata
Liczba rodzin
korzystająca z
pomocy
społecznej
1.
Annopol
2.
Dzierzkowice
3.
Gościeradów
4.
GOPS
Kraśnik
5.
MOPS
Kraśnik
6.
Szastarka
7.
Trzydnik
Duży
8.
Urzędów
9.
Wilkołaz
10.
Zakrzówek
2008
2007
2006
2005
2008
2007
2006
2005
2008
2007
2006
2005
2008
2007
2006
2005
2008
2007
2006
2005
2008
2007
2006
2005
2008
2007
2006
2005
2008
2007
2006
2005
2008
2007
2006
2005
2008
2007
2006
2005
502
566
565
714
133
139
148
138
569
857
703
698
207
248
249
235
1065
1264
1368
1244
278
289
299
334
237
241
248
280
257
343
340
308
158
140
167
148
192
215
247
245
Liczba
rodzin
korz. z
pom. społ
z powodu
ubóstwa
484
544
541
701
43
48
49
32
310
662
518
626
143
134
155
178
473
623
726
773
243
242
256
279
214
212
217
191
147
197
230
254
107
99
112
106
96
104
150
194
W tym
na wsi
Liczba
osób w
rodzinie
% udział
294
425
361
498
43
48
49
32
310
662
518
626
143
134
155
178
0
4
1
4
243
242
256
279
214
212
217
191
147
197
230
254
107
99
112
106
96
104
150
194
1178
2034
2056
3027
136
141
165
83
1077
2648
2162
2783
545
485
562
704
1131
1615
2153
2418
1057
1088
1145
1254
829
838
852
810
536
719
738
907
374
357
391
401
353
381
570
709
96,4
96,1
95,8
98,0
32,3
34,5
33,1
23,0
54,5
77,5
73,7
90,0
69,1
54,0
62,2
76,0
44,4
49,3
53,1
62,0
87,4
83,7
85,6
84,0
90,3
88,0
87,5
68,0
57,2
57,4
67,6
82,0
67,7
70,7
67,1
72,0
50,0
48,4
60,7
79,0
41
Opinię mieszkańców na temat zakresu występowania problemu ubóstwa na terenie
powiatu kraśnickiego odzwierciedla poniższy wykres.
Aż połowa badanych zajęła stanowisko, że skala rodzin żyjących w ubóstwie na
terenie powiatu kraśnickiego jest duża, bądź bardzo duża. Jedynie według 5% badanych skala
tego problemu jest niewielka.
W opinii mieszkańców do głównych przyczyn popadania rodzin w ubóstwo na terenie
należy zaliczyć: bezrobocie, niezaradność życiową i uzależnienia.
42
Istotnym problemem związanym z ubóstwem jest również sytuacja osób bezdomnych.
Bezdomność uniemożliwia zaspokajanie naturalnych, podstawowych potrzeb człowieka i
sprzyja pojawianiu się i rozszerzaniu nowych niekorzystnych zjawisk społecznych:
uzależnień, przestępczości, zachorowalności na różne groźne choroby, niepełnosprawności,
bezrobocia itd. Najczęstszymi powodami bezdomności są: rozpad rodziny, eksmisje, powrót z
zakładu karnego bez możliwości zamieszkania, brak stałych dochodów, przemoc w rodzinie,
brak tolerancji społecznej, uzależnienia, brak schronienia po opuszczeniu placówki
opiekuńczo-wychowawczej lub szpitala psychiatrycznego. Gminy, w których występuje
problem bezdomności podejmują działania pomocowe między innymi w formie: udzielania
świadczeń finansowych i w naturze, kierowania do schroniska, pomocy w załatwianiu
formalności z ustaleniem grupy niepełnosprawności, udzielania talonów na żywność, biletów
kredytowych, bezpłatnej pomocy medycznej, współpracy w zakresie leczenia, kierowania na
leczenie odwykowe. Wyzwaniem dla jednostek pomocy społecznej jest praca socjalna z
osobami zagrożonymi eksmisją, inicjowanie tworzenia mieszkań socjalnych w gminach,
współpraca jednostek pomocy społecznej z sądami, organizacjami pozarządowymi i
właścicielami mieszkań na rzecz ograniczania eksmisji, a w razie potrzeb również
opracowywanie i realizacja lokalnych programów wychodzenia z bezdomności.
W procesie wspierania osób dotkniętych problemem ubóstwa stale wzrasta rola
działających na terenie powiatu organizacji pozarządowych, wśród nich m. in.: Polski
Czerwony Krzyż, Polski Komitet Pomocy Społecznej oraz Bractwo ks. Stanisława
Zielińskiego, Centrum Wolontariatu.
Zakres działania organizacji PCK obejmuje m.in. udzielanie pomocy materialnej i
socjalnej, opiekę społeczną, pomoc w przypadku klęsk i katastrof.
PKPS zajmuje się dobrowolnym i bezinteresownym niesieniem różnorodnych form
pomocy osobom i rodzinom, które z różnych przyczyn nie zdolne są do rozwiązywania swych
życiowych problemów, w szczególności ludziom starszym, niepełnosprawnym, chorym,
samotnym, zagrożonym demoralizacją, rodzinom pozbawionym środków do życia, ubogim i
bezrolnym, a także kształtowaniem postaw społecznych sprzyjających bezpośredniemu
uczestnictwu w działaniach na rzecz osób potrzebujących pomocy, bądź wspierania takich
działań.
Wśród zadań statutowych Bractwa ks. S. Zielińskiego występuje m. in. działalność
charytatywna, w tym prowadzenie stołówki „Kromka chleba” – jadłodajni dla osób ubogich i
bezdomnych.
43
Jednym z największych wyzwań wydaje się zagadnienie poprawy sytuacji dzieci i
młodzieży z rodzin ubogich. Zauważmy, że warunki finansowe decydują w dużym stopniu o
dostępie do edukacji i mogą być jedną z najważniejszych barier rozwoju młodego człowieka.
Z jednej strony nie są one w stanie samodzielnie przeciwstawić się swojej trudnej sytuacji, z
drugiej zaś – nie mają możliwości nabywania umiejętności (społecznych i zawodowych),
które zabezpieczą w przyszłości już dorosłe osoby i ich rodziny przed ubóstwem i
wykluczeniem.
Dlatego do tej grupy powinny być adresowane programy przeciwdziałające
wykluczeniu społecznemu i podnoszące jakość zasobów ludzkich. Ważną w tym względzie
formą wsparcia finansowego osób dotkniętych problemem ubóstwa, a szczególnie dzieci i
młodzieży są programy stypendialne, zapewnianie posiłku w szkole a także programy typu
„Wyprawka szkolna”.
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w latach 2004–2007 roku realizowało program
stypendialny dla studentów w ramach działania 2. 2. Zintegrowanego Programu
Operacyjnego Rozwoju Regionalnego „Wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez programy
stypendialne”. Stypendia finansowane były ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
(75%) oraz Budżetu Państwa (25%). Celem realizowanego programu było
stworzenie
warunków do rozwoju zasobów ludzkich na terenie powiatu kraśnickiego poprzez
podniesienie dostępu do kształcenia na poziomie wyższym dla studentów pochodzących z
obszarów zagrożonych marginalizacją. Środkiem do osiągnięcia celu są stypendia
przyznawane studentom znajdującym się w wyjątkowo trudnej sytuacji materialnej. Pomoc
finansowa udzielona w ramach realizowanego projektu miała być dla młodzieży szansą, ale
również i zachętą do podjęcia lub kontynuacji kształcenia na poziomie wyższym.
Tabela nr 8: Liczba stypendystów z poszczególnych gmin w latach 2004-2007.
Gmina
2004
Miasto Kraśnik
Gmina Kraśnik
Annopol
Dzierzkowice
Gościeradów
Szastarka
Trzydnik Duży
Urzędów
Wilkołaz
Zakrzówek
Ogółem
2005
43
8
11
6
9
8
9
11
7
9
121
Ilość stypendiów
2006
30
6
24
2
10
10
11
9
8
11
121
15
4
9
1
9
5
3
4
2
3
55
2007
14
5
9
1
7
5
5
4
2
3
55
44
Celem pomocy społecznej w świetle art. 2 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej jest
umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie
są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Pomoc
społeczna w praktyce ciągle nastawiona jest jednak głównie na „ratownictwo społeczne”, nie
jest zatem w stanie podjąć interwencji wcześniej (profilaktycznie). Fakt, że do pomocy
społecznej trafia się dopiero wtedy, kiedy „nie ma już innego wyjścia”, nie bierze się stąd, że
dostępu do niej broni norma moralna (sankcja stygmatyzacji). Klienci pomocy społecznej to
często ludzie, którzy nie odnajdują się w nowej sytuacji i nie rozumieją przyczyn zagrożeń.
Sprawia to, iż często samo wejście jest dla nich swoistym celem podejmowanej aktywności a
uzyskanie zasiłku – racjonalnym celem ekonomicznym. W tym sensie podstawowy cel
systemu (dążenie do usamodzielnienia osoby wspomaganej) i klienta pomocy społecznej,
podejmującego działania, by wejść i jak najdłużej pozostać w systemie, są zasadniczo
rozbieżne. Instytucje pomocy społecznej zajmują się przede wszystkim zapewnieniem
terminowej wypłaty świadczeń pieniężnych, tymczasem kategoria “trudnych sytuacji
życiowych” będąca przesłanką udzielania świadczeń pomocy społecznej wykracza znacznie
poza ubóstwo dochodowe. Nie ulega wątpliwości, że zaspokojenie bieżących potrzeb
materialnych jest priorytetem pomocy społecznej, ale nie zmienia to również faktu, że
polityka pomocy społecznej powinna być nastawiona na realizację celu, jakim jest trwałe
usamodzielnienie tych rodzin, których sytuacja na to potencjalnie pozwala.
Pomoc społeczna stale jest niedofinansowana i wydaje się, że nie ma realnej,
wyobrażalnej puli środków finansowych, która mogłaby w pełni zabezpieczyć występujące
potrzeby. Zawsze bowiem przewyższają one możliwości finansowe zarówno budżetu państwa
jak i samorządów lokalnych. Pamiętajmy również, że wzrost wydatków na pomoc społeczną
dokonuje się zawsze kosztem innych dziedzin życia publicznego: np. nauki, szkolnictwa,
ochrony zdrowia i bezpieczeństwa obywateli. Rozstrzygnięcie, które potrzeby są
priorytetowe, zależy od aktualnej polityki realizowanej na poziomie centralnym lub lokalnym.
W obszarze pomocy społecznej obecnie niezwykle istotne jest, aby w większym stopniu
umożliwić pracownikom socjalnym podejmowanie z osobami i rodzinami aktywnej
współpracy, która przyczyni się do rzeczywistego zapobiegania i przeciwdziałania
problemom oraz zwiększenia ich samodzielności i szans na wychodzenie z ubóstwa. Wydaje
się,że dobrym rozwiązaniem w tym kierunku jest próba oparcia pracy z rodziną na tzw.
kontrakcie socjalnym zawieranym między pracownikiem socjalnym a rodziną znajdującą się
w trudnej sytuacji życiowej. Ponadto konieczne jest wzmocnienie roli pracownika socjalnego
jako profesjonalisty działającego na rzecz pełniejszej integracji społecznej osób ubogich i
45
wykluczonych społecznie. W tym celu zaplanowano opracowanie projektu ustawy o zawodzie
pracownika socjalnego, co ma przyczynić się do poprawy prestiżu i efektywności pracy
wykonywanej przez tę grupę zawodową. W przyszłości definicja pracownika socjalnego
będzie obejmować nie tylko osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych publicznej
pomocy społecznej, ale również w placówkach niepublicznych. Oznacza to możliwość
poprawy standardów wykonywania szeroko rozumianej pracy socjalnej.
2. 1. 4. BEZROBOCIE
Bezrobocie jest jednym z najtrudniejszych i największych problemów społecznogospodarczych we współczesnym świecie. Zjawisko to od dawna jest przedmiotem
zainteresowania zarówno psychologów jak i socjologów, ze względu na liczne następstwa
oraz konsekwencje, które za sobą pociąga. Najważniejszymi skutkami bezrobocia są:
pogarszanie się standardu i poziomu życia, problem ze spożytkowaniem wolnego czasu, brak
kontaktów towarzyskich, izolacja społeczna, a także ograniczenie uczestniczenia w życiu
politycznym, kulturalnym i towarzyskim. Skutkom tym bardzo często towarzyszy dyskomfort
psychiczny, który polega na poczuciu bezsilności oraz wiąże się z niską samooceną.
Przedstawione niżej tabele oraz wykresy przedstawiają bilans osób bezrobotnych
zarejestrowanych w PUP w Kraśniku w latach: 2004-2009 oraz zarejestrowani bezrobotni
według podstawowych cech demograficznych, społecznych w latach: 2004-2009. Poniższe
tabele pomogą nam zdiagnozować sytuację osób bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w
Kraśniku na tle całego województwa lubelskiego.
Wielkość bezrobocia na terenie powiatu kraśnickiego w latach 2004-2008 była
odbiciem wielu czynników ogólnokrajowych (np. stan gospodarki, polityka rządu itp.) jak i
lokalnych (sytuacja demograficzna ludności, gospodarcza pracodawców itp.). Stan i strukturę
bezrobocia w powiecie na koniec 2004 - 2008 roku przedstawiają tabele 9-14.
Powiat kraśnicki należy do grupy powiatów o wysokiej stopie bezrobocia i w grudniu
2009 wynosiła ona 16,4% co klasyfikowało powiat na 3-ciej pozycji w województwie.
W kraju w 2009r. wskaźnik bezrobocia także wzrastał i w grudniu stopa bezrobocia
wyniosła 11,9%. Także zjawisko wzrostu dotyczyło naszego województwa gdzie stopa
bezrobocia osiągnęła 12,8%. Analiza stopy bezrobocia w powiecie kraśnickim w latach 20052008 wykazuje pewne podobieństwa w przebiegu zmienności jej w czasie. W latach 2005,
2006 i 2007 stopa bezrobocia w powiecie była wyższa niż w 2008r. Najniższą wartość
46
zarejestrowano w czerwcu - 12% i od tego momentu łagodnie wzrastała do października, a
od listopada postęp był wyższy. I trwał do marca 2009 gdy stopa wynosiła 15,5% .
Praktycznie do września następuje sezonowy spadek stopy od 13,5-13,7% by
następnie gwałtownie wzrosnąć do niespotykanego od kilku lat poziomu 16,4% (a w styczniu
2010r. nawet 17,3%). Spowodowane to jest likwidacją PKS, zwolnieniami grupowymi w
FŁT, wypowiedzeniami w zakładach kooperujących, zakończeniem prac sezonowych w
rolnictwie i budownictwie. Bardzo duży wpływ na wzrost liczby rejestracji miały również
powroty zagranicy spowodowane utratą pracy na skutek kryzysu światowego, a także zimowy
napływ z szarej strefy w celu zapewnienia sobie ubezpieczenia zdrowotnego.
47
Tabela 9
POWIAT KRAŚNICKI
STAN BEZROBOCIA W POSZCZEGÓLNYCH MIESIĄCACH 2004 R.
II
IIII
IIIIII
IIVV
VV
VVII
VVIIII
VVIIIIII
IIXX
XX
XXII
XXIIII
17,6
17,6
17,6
17,1
16,8
16,7
16,7
16,3
16,2
16,0
16,2
16,4
O
7349
7328
7288
7065
6904
6887
6867
6669
6684
6577
6672
6734
K
3348
3350
3335
3249
3201
3304
3393
3371
3370
3267
3244
3185
O
K
O
4039
1781
457
4032
1782
463
3993
1760
442
3885
1712
402
3791
1694
388
3796
1754
394
3772
1795
372
3679
1789
325
3695
1799
318
3613
1745
334
3677
1731
376
3731
1710
389
K
O
K
O
143
126
46
593
149
125
46
565
151
133
48
565
145
132
51
490
133
123
47
376
136
119
44
0
145
113
46
0
131
114
45
0
125
111
41
0
125
114
45
0
133
123
45
0
130
142
55
0
O
88
84
86
77
67
0
0
0
0
0
0
0
Policealnych i średnich
zawodowych
Średnich ogólnokształcących
K
O
K
O
61
237
125
123
57
226
122
115
61
223
122
116
55
174
92
107
47
114
60
65
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Zasadniczych zawodowych
K
O
88
119
78
109
76
107
71
102
44
104
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Pozostałych
K
O
40
26
39
31
38
33
27
30
26
26
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
K
O
12
735
16
382
15
392
14
369
14
350
0
691
0
556
0
504
0
595
0
580
0
521
0
495
K
293
166
177
163
150
358
331
263
309
256
191
167
O
300
403
432
592
511
708
576
702
580
687
426
433
K
148
164
192
249
198
255
242
285
310
359
214
226
W
WY
YSSZZC
CZZEEG
GÓ
ÓLLN
NIIEEN
NIIEE
oo-- ooggóółłeem
m kk-- kkoobbiieettyy
STOPA BEZROBOCIA w %
BEZROBOTNI
ZAREJESTROWANI (stan w
końcu miesiąca)
W tym
Zamieszkali na wsi
Z prawem do zasiłku
Niepełnosprawni
W tym
ABSOLWENCI (stan w końcu
miesiąca)
Szkół wyższych
BEZROBOTNI NOWO
ZAREJESTROWANI w miesiącu
sprawozdawczym „napływ”
BEZROBOTNI
WYREJESTROWANI w miesiącu
sprawozdawczym „odpływ”
48
podjęcia pracy
O
135
99
153
263
222
266
197
143
215
137
89
95
K
O
K
O
K
O
72
109
49
0
0
26
46
93
42
0
0
6
77
119
47
0
0
34
106
166
37
0
0
97
84
166
54
0
0
56
88
262
86
0
0
4
79
187
73
0
0
10
53
140
50
0
0
3
124
201
111
0
0
14
62
120
49
0
0
17
41
80
33
0
0
9
51
61
32
0
0
34
K
23
4
30
69
30
2
6
3
13
13
8
19
Prac interwencyjnych
O
K
2
2
4
2
14
11
84
56
54
28
1
0
3
0
1
1
4
4
8
6
8
7
9
7
Robót publicznych
O
24
0
19
13
2
3
7
2
10
9
1
5
K
O
K
O
21
0
0
0
0
0
0
0
18
0
0
0
13
0
0
0
2
0
0
0
2
0
0
0
6
0
0
0
2
0
0
0
9
0
0
0
7
0
0
0
1
0
0
0
4
20
8
20
K
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
8
w ramach utworzonego
O
przez pracodawcę
dodatkowego miejsca pracy K
rozpoczęcie szkolenia lub stażu O
K
niepotwierdzenie gotowości do O
pracy
K
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
14
7
103
90
43
169
35
24
177
54
36
218
13
10
221
28
21
354
0
0
320
169
131
341
53
34
249
186
127
322
109
72
197
98
73
211
45
0
53
61
57
1
80
1
71
3
107
26
131
2
70
62
124
107
145
0
83
0
88
9
0
214
123
28
203
122
1249
0
219
128
1284
0
226
129
1329
0
226
126
1333
21
209
119
1336
0
210
117
1396
55
216
121
0
76
217
122
0
0
192
110
0
0
192
106
0
5
193
108
0
607
638
668
670
675
709
0
0
0
0
0
Pracy niesubsydiowanej
W tym pracy sezonowej
W tym
w tym
W tym
Pracy subsydiowanej
Otrzymania pożyczki
w tym
na działalność gospodarczą
Bezrobotni, którzy ukończyli
szkolenie
Poszukujący pracy stan w końcu
miesiąca
Osoby uprawnione do zasiłku
przedemerytalnego lub świadczenia
przedemerytalnego stan w końcu
miesiąca
O
K
O
K
O
K
1233
595
Źródło: Statystyki Powiatowego Urzędu Pracy w Kraśniku z 2004r
49
Tabela 10
POWIAT KRAŚNICKI
STAN BEZROBOCIA W POSZCZEGÓLNYCH MIESIĄCACH 2005 R.
II
IIII
IIIIII
IIV
V
V
V
V
VII
V
VIIII
V
VIIIIII
IIX
X
X
X
X
XII
X
XIIII
17,0
16,8
16,7
16,3
15,7
15,5
15,9
15,8
15,8
15,9
16,2
16,7
O
7072
6953
6893
6742
6437
6371
6561
6479
6538
6550
6708
6950
K
3292
3201
3171
3131
3057
3076
3185
3203
3206
3175
3204
3243
O
K
O
388
1751
486
3829
1705
492
3810
1699
472
3706
1668
438
3530
1624
417
3511
1638
404
3638
1704
415
3593
1717
386
3621
1722
390
3638
1715
419
3707
1719
448
3854
1765
470
Do 25 roku życia
K
O
K
O
151
154
61
2208
153
143
59
2162
146
144
64
2139
146
145
63
2110
142
136
58
1996
153
135
62
2072
146
139
64
2257
141
137
61
2305
144
134
53
2379
150
138
57
2339
151
145
60
2388
134
144
56
2498
Które ukończyły szkołę wyższa,
do 27 roku życia
Osoby w okresie do 12 miesięcy
od dnia ukończenia nauki
Długotrwale bezrobotne
K
O
K
O
K
O
1108
109
77
565
324
4650
1069
85
58
518
285
4584
1056
80
55
518
286
4589
1032
75
54
497
276
4539
1023
66
55
481
191
4402
1082
65
49
320
195
4358
1166
103
70
459
273
4424
1209
143
111
534
334
4285
1235
139
102
615
353
4315
1189
123
84
569
307
4403
1195
108
71
543
282
4495
1229
111
70
588
291
4606
Powyżej 50 roku życia
K
O
2280
767
2234
766
2228
753
2221
728
2173
708
2159
693
2204
684
2172
655
2191
661
2214
663
2235
686
2271
701
Bez kwalifikacji zawodowych
K
O
241
1551
238
1553
232
1532
224
894
213
851
209
809
212
828
203
827
206
827
209
879
214
1064
209
1359
K
637
629
635
401
390
384
390
389
386
420
506
690
O
650
448
397
462
346
587
645
638
718
678
760
702
K
262
165
187
215
166
312
306
334
341
317
313
276
O
312
567
457
613
651
653
455
720
659
666
602
460
K
155
256
217
255
240
293
197
316
338
348
284
237
W
WY
YSSZZC
CZZEEG
GÓ
ÓLLN
NIIEEN
NIIEE
oo-- ooggóółłeem
m kk-- kkoobbiieettyy
STOPA BEZROBOCIA w %
BEZROBOTNI ZAREJESTROWANI
(stan w końcu miesiąca)
Zamieszkali na wsi
Z prawem do zasiłku
W tym
Niepełnosprawni
BEZROBOTNI NOWO
ZAREJESTROWANI w miesiącu
sprawozdawczym „napływ”
BEZROBOTNI WYREJESTROWANI
w miesiącu sprawozdawczym „odpływ”
50
podjęcia pracy
O
71
137
132
221
169
204
114
163
165
167
120
139
K
O
K
O
K
O
39
62
33
0
0
9
59
124
54
0
0
13
60
105
39
0
0
27
66
187
47
0
0
34
62
153
49
0
0
16
82
199
80
0
0
5
49
101
39
0
0
13
52
116
42
0
0
47
86
146
71
0
0
19
86
147
77
0
0
20
41
110
38
0
0
10
85
118
75
0
0
21
K
6
5
21
19
13
2
10
10
15
9
3
10
prac
interwencyjnych
O
K
8
6
9
3
20
15
24
13
8
5
1
1
7
5
6
4
6
5
10
4
4
3
10
7
Robót publicznych
O
1
3
5
5
7
1
6
41
9
4
0
0
K
O
K
O
K
0
0
0
0
0
2
1
0
0
0
5
2
1
0
0
4
5
2
0
0
7
1
1
0
0
1
3
0
0
0
5
0
0
0
0
6
0
0
0
0
7
4
3
0
0
2
6
3
0
0
0
6
0
0
0
0
11
3
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
K
O
K
O
K
O
0
2
0
53
33
140
0
7
0
79
53
279
0
0
0
73
47
192
0
0
0
109
70
191
0
27
0
37
19
339
0
89
59
46
31
228
0
47
37
57
32
169
0
75
33
54
24
303
0
57
35
47
34
237
0
33
7
127
83
216
0
88
65
96
59
237
0
2
0
67
48
195
K
O
K
58
206
117
105
203
116
80
204
115
63
181
106
112
188
109
70
191
113
45
193
118
132
198
118
82
203
122
94
209
125
86
216
129
67
214
126
pracy niesubsydiowanej
w tym pracy sezonowej
W
ty
W tym
W tym
pracy subsydiowanej
podjęcia działalności
gospodarczej
podjęci pracy w
ramach refundacji
kosztów zatrudnienia
bezrobotnego
Inne
O
rozpoczęcie szkolenia
rozpoczęcie stażu
niepotwierdzenie gotowości do
pracy
Poszukujący pracy stan w końcu
miesiąca
Źródło: Statystyki Powiatowego Urzędu Pracy w Kraśniku z 2005r
51
Tabela 11
POWIAT KRAŚNICKI
STAN BEZROBOCIA W POSZCZEGÓLNYCH MIESIĄCACH 2006 R.
II
IIII
IIIIII
IIV
V
V
V
V
VII
V
VIIII
V
VIIIIII
IIX
X
X
X
X
XII
X
XIIII
17,1
17,2
17,2
16,9
16,1
15,9
15,6
15,7
16,0
16,0
16,0
16,1
O
7.158
7.246
7.232
7.067
6.687
6.606
6.483
6.534
6.578
6.582
6.604
6.655
K
3.247
3.290
3.298
3.240
3.157
3.154
3.243
3.342
3.398
3.362
3.340
3.326
O
K
O
3.975
1.791
528
4.024
1.816
548
3.987
1.795
531
3.871
1.733
473
3.682
1.681
424
3.624
1.689
387
3.577
1.735
380
3.601
1.780
376
3.609
1.830
367
3.689
1.848
408
3.727
1.849
437
3.752
1.853
445
Do 25 roku życia
K
O
K
O
163
147
57
2.536
169
147
60
2.539
176
161
72
2.511
166
142
58
2.446
156
135
57
2.233
161
135
64
2.216
155
115
53
2.149
152
121
53
2.195
151
125
51
2.250
166
132
56
2.244
163
126
53
2.212
158
130
54
2.241
Które ukończyły szkołę wyższą,
do 27 roku życia
Osoby w okresie do 12 miesięcy
od dnia ukończenia nauki
Długotrwale bezrobotne
K
O
K
O
K
O
1.210
113
70
516
300
4.636
1.210
103
65
597
291
4.668
1.205
127
86
608
304
4.626
1.156
126
82
282
139
4.587
1.100
103
69
337
187
4.398
1.124
72
45
257
165
4.488
1.153
98
70
348
234
4.348
1.216
127
95
426
297
4.375
1.258
140
106
518
347
4.381
1.243
113
83
507
330
4.405
1.232
115
80
486
320
4.516
1.225
129
94
510
329
4.588
Powyżej 50 roku życia
K
O
2.242
742
2.267
749
2.260
763
2.238
749
2.182
741
2.214
748
2.185
729
2.235
723
2.274
724
2.255
749
2.294
771
2.328
776
Bez kwalifikacji zawodowych
K
O
218
1.712
226
1.752
231
1.763
233
2.032
229
1.982
231
1.996
231
1.943
232
1.944
236
1.972
247
1.995
248
2.003
248
2.004
K
845
861
867
987
983
1.004
1.011
1.016
1.047
1.062
1.073
1.050
O
655
548
504
460
438
423
543
555
622
637
582
453
K
244
245
252
237
215
209
321
294
330
311
251
195
O
447
460
518
625
818
504
666
504
578
633
560
402
K
240
202
244
295
298
212
232
195
274
347
273
209
W
WY
YSSZZC
CZZEEG
GÓ
ÓLLN
NIIEEN
NIIEE
oo-- ooggóółłeem
m kk-- kkoobbiieettyy
STOPA BEZROBOCIA w %
BEZROBOTNI ZAREJESTROWANI
(stan w końcu miesiąca)
Zamieszkali na wsi
Z prawem do zasiłku
W tym
Niepełnosprawni
BEZROBOTNI NOWO
ZAREJESTROWANI w miesiącu
sprawozdawczym „napływ”
BEZROBOTNI WYREJESTROWANI
w miesiącu sprawozdawczym „odpływ”
52
podjęcia pracy
O
121
106
122
208
334
208
166
192
215
160
171
150
K
O
K
O
K
O
58
98
50
0
0
23
43
92
35
0
0
14
65
117
61
0
0
5
67
192
55
0
0
16
92
295
84
0
0
39
70
180
68
0
0
28
60
161
60
0
0
5
82
188
80
0
0
4
115
204
108
0
0
11
84
140
66
0
0
20
88
155
80
0
0
16
83
137
74
0
0
13
K
6
8
4
12
8
2
0
2
7
18
8
9
prac
interwencyjnych
O
K
4
2
14
8
5
4
16
12
9
5
0
0
3
0
1
1
9
7
20
18
10
7
7
6
robót publicznych
O
0
0
0
0
0
21
2
1
2
0
0
0
K
O
K
O
K
0
19
6
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
11
3
19
0
0
7
2
0
0
0
0
0
0
0
0
2
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
6
1
0
0
0
6
3
0
0
0
0
37
36
33
26
180
0
0
4
0
69
32
181
0
0
110
51
52
32
120
0
0
30
4
112
82
167
0
0
17
4
97
38
253
0
0
92
39
57
29
78
0
0
2
0
23
17
7
0
0
1
0
6
4
7
0
0
1
0
14
11
7
0
0
1
0
126
90
259
0
0
11
4
90
54
209
0
0
0
0
4
2
197
74
229
135
62
229
137
26
180
112
71
179
109
95
180
111
32
182
111
4
187
114
7
187
114
4
191
119
114
149
99
78
157
104
88
151
102
pracy niesubsydiowanej
pracy subsydiowanej
W
ty
W tym
W tym
w tym pracy sezonowej
podjęcia działalności
gospodarczej
podjęcia pracy w
ramach refundacji
kosztów zatrudnienia
bezrobotnego
inne
O
K
rozpoczęcie szkolenia
O
K
rozpoczęcie stażu
O
K
niepotwierdzenie gotowości do O
pracy
K
Poszukujący pracy stan w końcu
miesiąca
O
K
Źródło: Statystyki Powiatowego Urzędu Pracy w Kraśniku z 2006r
53
Tabela 12
POWIAT KRAŚNICKI
STAN BEZROBOCIA W POSZCZEGÓLNYCH MIESIĄCACH 2007 R.
II
IIII
IIIIII
IIV
V
V
V
V
VII
V
VIIII
V
VIIIIII
IIX
X
X
X
X
XII
X
XIIII
16,2
16,1
15,9
15,4
14,4
13,8
13,4
13,1
13,0
13,2
13,6
14,5
O
6732
6650
6574
6330
5846
5579
5421
5269
5183
5297
5479
5909
K
3274
3231
3237
3149
3006
2888
2850
2783
2786
2852
2926
3164
O
K
O
3745
1810
519
3741
1809
500
3676
1805
452
3531
1748
420
3284
1672
334
3143
1612
311
3072
1590
315
3040
1581
293
3008
1602
270
3110
1662
299
3182
1700
320
3447
1848
341
Do 25 roku życia
K
O
K
O
163
140
59
2196
157
138
56
2150
150
139
55
2109
141
127
51
1981
120
96
35
1831
113
98
36
1691
102
100
36
1621
91
99
34
1575
89
87
31
1577
93
101
37
1656
102
117
38
1730
103
130
44
1972
Które ukończyły szkołę wyższą,
do 27 roku życia
Osoby w okresie do 12 miesięcy
od dnia ukończenia nauki
Długotrwale bezrobotne
K
O
K
O
K
O
1163
118
81
493
297
4556
1123
106
72
480
291
4509
1113
118
78
502
306
4504
1046
105
65
242
150
4384
1022
108
72
297
201
4066
933
80
53
222
144
3916
898
90
64
237
156
3789
902
115
81
294
202
3662
940
112
85
332
241
3627
992
119
94
353
253
3628
1024
118
92
360
261
3719
1173
147
111
461
323
3906
Powyżej 50 roku życia
K
O
2287
811
2273
809
2290
790
2248
799
2117
767
2063
756
2030
740
1968
726
1968
725
1982
718
2036
747
2161
781
Bez kwalifikacji zawodowych
K
O
249
2017
255
1996
250
1975
255
1920
245
1828
242
1752
241
1687
231
1646
244
1653
242
1965
255
1721
264
1834
K
1032
1014
1015
989
131
922
904
891
903
1040
940
1016
O
693
418
363
378
538
358
509
437
481
599
638
861
K
275
154
181
173
307
192
264
208
259
294
294
453
O
616
500
439
622
1025
622
667
589
567
485
456
431
K
327
197
175
261
450
310
302
275
256
228
220
215
W
WY
YSSZZC
CZZEEG
GÓ
ÓLLN
NIIEEN
NIIEE
oo-- ooggóółłeem
m kk-- kkoobbiieettyy
STOPA BEZROBOCIA w %
BEZROBOTNI ZAREJESTROWANI
(stan w końcu miesiąca)
Zamieszkali na wsi
Z prawem do zasiłku
W tym
Niepełnosprawni
BEZROBOTNI NOWO
ZAREJESTROWANI w miesiącu
sprawozdawczym „napływ”
BEZROBOTNI WYREJESTROWANI
w miesiącu sprawozdawczym „odpływ”
54
podjęcia pracy
O
163
166
160
206
243
136
195
131
237
179
194
199
K
O
K
O
K
O
71
163
71
0
0
0
70
166
70
0
0
0
69
160
69
0
0
0
69
205
68
0
0
1
81
223
72
0
0
20
55
120
50
0
0
16
77
177
68
0
0
18
48
120
42
0
0
11
117
226
110
0
0
11
82
164
72
0
0
15
100
185
93
0
0
9
100
191
96
0
0
8
K
0
0
0
1
9
5
9
6
7
10
7
4
prac
interwencyjnych
O
K
0
0
0
0
0
0
1
1
10
6
5
2
11
7
5
4
9
6
8
7
8
7
1
1
robót publicznych
O
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
K
O
K
O
K
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
10
3
0
0
0
11
3
0
0
0
7
2
0
0
0
6
2
0
0
0
2
1
0
0
0
7
3
0
0
0
1
0
0
0
0
7
3
0
0
0
0
0
0
96
81
230
0
0
54
31
18
9
202
0
0
10
0
6
3
201
0
0
14
0
119
75
175
0
0
16
8
179
112
368
0
0
15
2
130
104
256
0
0
10
0
70
41
299
0
0
2
0
49
37
261
0
0
7
2
23
11
188
0
0
2
0
10
6
212
0
0
18
7
15
11
169
0
0
3
1
1
1
196
91
150
100
61
162
108
76
170
111
57
172
112
116
166
109
100
162
106
117
165
107
106
162
109
71
160
108
91
139
88
69
142
89
95
150
93
pracy niesubsydiowanej
pracy subsydiowanej
W
ty
W tym
W tym
w tym pracy sezonowej
podjęcia działalności
gospodarczej
podjęcia pracy w
ramach refundacji
kosztów zatrudnienia
bezrobotnego
inne
O
K
rozpoczęcie szkolenia
O
K
rozpoczęcie stażu
O
K
niepotwierdzenie gotowości do O
pracy
K
Poszukujący pracy stan w końcu
miesiąca
O
K
Źródło: Statystyki Powiatowego Urzędu Pracy w Kraśniku z 2007r
55
POWIAT KRAŚNICKI
Tabela 13
STAN BEZROBOCIA W POSZCZEGÓLNYCH MIESIĄCACH 2008 R.
II
IIII
IIIIII
IIV
V
V
V
V
VII
V
VIIII
V
VIIIIII
IIX
X
X
X
X
XII
X
XIIII
14,5
14,1
13,4
12,8
12,5
12,0
12,1
12,3
12,5
12,6
13,7
14,2
O
5948
5768
5412
5140
5033
4796
4836
4922
5050
5091
5597
5828
K
3088
2913
2698
2608
2626
2564
2613
2695
2825
2825
3095
3125
O
K
O
3518
1819
411
3395
1700
433
3213
1583
423
3075
1539
400
2922
1506
345
2859
1530
314
2878
1558
290
2915
1596
274
2986
1679
277
3034
1699
296
3229
1811
366
3394
1837
457
Do 25 roku życia
K
O
K
O
126
120
39
1923
132
116
44
1799
131
107
36
1589
122
107
37
1455
118
109
38
1428
122
110
39
1368
111
115
39
1401
112
108
37
1445
114
105
42
1572
115
115
44
1639
139
129
45
1892
141
147
50
1914
Które ukończyły szkołę wyższą,
do 27 roku życia
Osoby w okresie do 12 miesięcy
od dnia ukończenia nauki
Długotrwale bezrobotne
K
O
K
O
K
O
1109
143
105
445
309
3832
983
114
86
392
261
3746
846
85
58
325
203
3565
788
78
54
174
102
3423
790
68
52
247
156
3390
778
51
36
207
140
3191
803
75
50
268
174
3153
827
88
57
283
182
3184
943
96
65
354
231
3179
974
88
63
364
233
3136
1148
127
93
478
320
3315
1124
126
89
482
310
3373
Powyżej 50 roku życia
K
O
2105
789
2031
811
1924
779
1874
770
1883
775
1793
706
1787
699
1823
691
1838
691
1813
708
1892
786
1926
846
Bez kwalifikacji zawodowych
K
O
257
1825
263
1785
252
1697
247
1620
256
1616
244
1531
238
1517
239
1505
240
1548
247
1551
271
1711
281
1749
K
982
932
885
851
872
838
839
840
895
893
998
990
Bez doświadczenia
zawodowego
O
3464
3317
2936
2772
2718
2626
2686
2728
2851
2905
3180
3228
K
2022
1870
1658
1582
1587
1557
1599
1637
1767
1784
1984
1987
Bez wykształcenia średniego
O
3269
3261
3145
2992
2910
2687
2649
2651
2653
2668
2879
3015
K
1322
1302
1260
1242
1252
1182
1182
1195
1212
1200
1278
1291
W
WY
YSSZZC
CZZEEG
GÓ
ÓLLN
NIIEEN
NIIEE
oo-- ooggóółłeem
m kk-- kkoobbiieettyy
STOPA BEZROBOCIA w %
BEZROBOTNI ZAREJESTROWANI
(stan w końcu miesiąca)
Zamieszkali na wsi
Z prawem do zasiłku
W tym
Niepełnosprawni
56
BEZROBOTNI NOWO
ZAREJESTROWANI w miesiącu
sprawozdawczym „napływ”
BEZROBOTNI WYREJESTROWANI
w miesiącu sprawozdawczym „odpływ”
O
661
391
300
369
455
359
593
557
665
657
965
613
K
267
150
142
154
236
186
327
325
383
344
481
243
O
622
571
656
641
562
596
553
471
537
616
459
382
K
343
325
357
244
218
248
278
243
253
344
211
213
O
124
126
157
169
154
193
128
102
185
204
146
161
K
O
K
O
K
O
61
119
57
0
0
5
53
121
50
0
0
5
77
149
71
0
0
8
51
162
50
0
0
7
43
143
38
0
0
11
61
135
49
0
0
58
53
121
50
0
0
7
45
95
43
0
0
7
109
178
104
0
0
7
105
182
93
0
0
22
65
136
61
0
0
10
111
144
102
0
0
17
K
4
3
6
1
5
12
3
2
5
12
4
9
prac
interwencyjnych
O
K
2
2
5
3
6
6
0
0
4
4
2
2
2
1
4
2
3
3
11
9
5
3
8
5
robót publicznych
O
0
0
0
0
0
49
0
2
1
0
0
0
podjęcia działalności
gospodarczej
K
O
K
O
0
3
2
0
0
0
0
0
0
2
0
0
0
7
1
0
0
7
1
0
7
5
2
2
0
5
2
0
0
1
0
0
0
3
2
0
0
11
3
0
0
3
1
2
0
4
3
5
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
1
0
0
2
0
104
76
194
0
0
29
9
128
98
146
0
0
0
0
128
99
230
0
0
10
0
128
77
186
0
0
13
10
62
37
186
0
0
10
0
66
45
160
0
0
10
0
61
43
192
0
0
13
8
95
66
152
0
0
44
26
1
1
207
0
0
31
25
70
51
192
0
0
61
53
0
0
184
0
0
3
0
3
1
186
76
149
93
52
153
96
92
155
96
54
145
91
66
142
88
63
142
89
83
142
89
58
141
89
66
151
95
83
151
96
59
134
85
81
140
88
podjęcia pracy
Pracy niesubsydiowanej
pracy subsydiowanej
W
ty
W tym
W tym
w tym pracy sezonowej
podjęcia pracy w
ramach refundacji
kosztów zatrudnienia K
bezrobotnego
inne
O
K
rozpoczęcie szkolenia
O
K
rozpoczęcie stażu
O
K
niepotwierdzenie gotowości do O
pracy
K
Poszukujący pracy stan w końcu
miesiąca
O
K
57
POWIAT KRAŚNICKI
Tabela 14
STAN BEZROBOCIA W POSZCZEGÓLNYCH MIESIĄCACH 2009 R.
II
IIII
15,1
15,4
15,5
14,8
14,2
13,8
13,7
13,5
13,7
14,4
15,2
16,4
O
6277
6392
6450
6081
5824
5593
5575
5466
5624
5950
6359
6944
K
3200
3166
3181
2917
2793
2689
2733
2679
2788
2977
3160
3438
O
K
O
3673
1901
718
3740
1884
717
3766
1892
744
3501
1699
757
3338
1619
718
3231
1568
679
3204
1585
736
3167
1556
616
3279
1620
608
3465
1731
603
3677
1825
614
4065
2014
625
K
O
K
O
213
159
54
2051
201
167
58
2043
218
167
60
1982
237
162
60
1712
234
156
57
1598
242
149
57
1524
262
152
55
1546
213
136
52
1504
206
141
56
1607
214
134
53
1753
214
149
61
1911
210
159
66
2208
K
O
K
O
K
1145
145
104
551
349
1096
140
99
536
327
1042
127
96
520
314
857
87
66
212
125
795
75
54
270
156
760
52
39
229
128
795
87
62
276
158
770
79
59
274
159
837
84
65
361
202
906
101
78
407
224
975
120
86
453
247
1152
157
118
569
329
O
3367
3466
3483
3382
3316
3180
3116
3104
3161
3284
3489
3741
K
O
1894
954
1945
975
1963
981
1863
989
1822
975
1758
937
1743
927
1731
820
1768
828
1835
862
1932
950
2047
1012
K
315
314
1837
319
1849
324
1746
322
1679
323
1613
326
1598
279
1563
286
1612
304
1675
339
1788
345
1925
W
WY
YSSZZC
CZZEEG
GÓ
ÓLLN
NIIEEN
NIIEE
oo-- ooggóółłeem
m kk-- kkoobbiieettyy
STOPA BEZROBOCIA w %
BEZROBOTNI
ZAREJESTROWANI (stan w końcu
miesiąca)
Zamieszkali na wsi
Z prawem do zasiłku
Niepełnosprawni
W tym
Do 25 roku życia
Które ukończyły szkołę
wyższą, do 27 roku życia
Osoby w okresie do 12
miesięcy od dnia ukończenia
nauki
Długotrwale bezrobotne
Powyżej 50 roku życia
Bez kwalifikacji zawodowych O 1820
Bez doświadczenia
zawodowego
IIIIII
IIV
V
V
V
V
VII
V
VIIII
V
VIIIIII
IIX
X
X
X
X
XII
X
XIIII
K
992
983
978
898
867
843
844
841
882
921
975
1040
O
3370
3397
3376
3055
2903
2789
2798
2760
2899
3133
3359
3717
K
1995
1965
1933
1699
1616
1530
1560
1539
1635
1769
1887
2100
58
Bez wykształcenia średniego
BEZROBOTNI NOWO
ZAREJESTROWANI w miesiącu
sprawozdawczym „napływ”
BEZROBOTNI
WYREJESTROWANI w miesiącu
sprawozdawczym „odpływ”
podjęcia pracy
pracy niesubsydiowanej
w tym pracy sezonowej
Prac
interwencyjnych
robót publicznych
W
tym
W tym
W tym
pracy subsydiowanej
podjęcia
działalności
gospodarczej
podjęcia pracy w
ramach refundacji
kosztów
zatrudnienia
bezrobotnego
Inne
rozpoczęcie szkolenia
O
3221
3325
3377
3310
3152
3025
2976
2908
2962
3047
3235
3429
K
1302
1304
1325
1293
1252
1213
1214
1194
1231
1264
1329
1361
O
812
448
552
400
457
501
602
493
647
841
815
1002
K
279
133
276
152
198
223
292
229
337
417
368
507
O
363
333
494
769
714
732
620
602
489
515
406
417
K
204
167
261
416
322
327
248
283
228
228
185
229
O
102
83
115
162
170
241
160
106
156
164
149
177
K
O
K
O
K
O
60
100
59
0
0
2
44
82
44
0
0
1
60
108
56
0
0
7
63
128
47
0
0
34
47
142
39
0
0
28
55
144
43
0
0
97
61
121
51
0
0
39
47
88
42
0
0
18
90
131
81
0
0
25
75
141
69
0
0
23
86
125
78
0
0
24
108
149
90
0
0
28
K
1
0
4
16
8
12
10
5
9
6
8
18
O
K
0
0
0
0
3
3
14
10
5
4
2
1
0
0
0
0
6
3
5
2
6
4
14
12
O
0
0
0
0
0
67
6
3
1
1
0
0
K
O
K
0
1
1
0
1
0
0
1
0
0
18
5
0
4
2
8
17
3
0
21
7
0
11
5
0
14
4
0
11
2
0
7
0
0
6
2
O
1
0
3
2
19
11
12
4
4
6
11
8
K
0
0
1
1
2
0
3
0
2
2
4
4
O
K
O
K
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
43
10
0
0
65
32
0
0
0
0
0
0
37
10
0
0
26
6
0
0
16
0
0
0
30
6
0
0
0
0
0
0
0
0
59
rozpoczęcie stażu
O
K
O
2
2
2
rozpoczęcie przygotowania
zawodowego w miejscu pracy K 2
rozpoczęcie pracy społecznie O 105
użytecznej
K 54
niepotwierdzenie gotowości
do pracy
Poszukujący pracy stan w końcu
miesiąca
69
55
0
158
113
0
312
245
0
211
143
0
185
142
0
83
49
0
131
95
0
46
33
0
7
5
0
8
5
0
18
16
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
13
6
1
9
1
1
0
5
0
1
0
2
2
1
1
1
1
0
1
0
1
0
O
106
122
155
187
180
241
271
180
165
209
186
179
K
O
K
55
145
94
46
153
96
59
158
97
68
159
97
64
161
95
92
165
93
89
162
93
59
172
94
64
176
97
85
179
99
55
154
79
77
152
79
60
W ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Kraśniku w grudniu 2009r.
zarejestrowanych było 6 944 osób bezrobotnych, z czego 3 438 kobiet bezrobotnych.
Do największych niebezpieczeństw wynikających z tego zestawienia należy zaliczyć:
1. Duże bezrobocie wśród zarejestrowanych (na koniec grudnia 2004r. 6 734 osób, w tym
kobiet 3 185, zaś w grudniu 2005r. było zarejestrowanych 6 950 osób, kobiet 3 243 osób), w
2006r. zanotowano zniżkę osób zarejestrowanych 6 655, kobiet było zarejestrowanych 3 326,
warto wspomnieć że stopa bezrobocia w grudniu 2006r. wynosiła 16,1%. W roku 2007 na
koniec grudnia było zarejestrowanych 5 909 osób
bezrobotnych, kobiet 3 164, stopa
bezrobocia w tym okresie w powiecie kraśnickim wynosiła 14,5%. W 2008r na koniec
grudnia było zarejestrowanych 5 828 osób, w tym kobiet 3 125 osób (stopa bezrobocia
wynosiła 14,2%).
2. Duże bezrobocie wśród kobiet co w przypadku braku dla nich na naszym rynku pracy
ofert powoduje, iż to właśnie wśród kobiet jest najwięcej długotrwale bezrobotnych. W
2005r. zarejestrowanych było 4 606 osób bezrobotnych (w tym kobiet 2 271). Na koniec
grudnia 2009r. zarejestrowanych było 2 132 długotrwale bezrobotnych kobiet.
3. Bardzo duże bezrobocie ludzi młodych wieku 18-24 bezrobotnych. Prowadzi to z jednej
strony do szybkiej degradacji społecznej tej grupy, a z drugiej strony do odpływu młodej
kadry zawodowej z naszego powiatu w celu poszukiwania pracy. Najwięcej osób młodych
zarejestrowanych było w 2005r. 2 498 osób (kobiet zarejestrowanych było 1 229), najmniej
natomiast w 2008r. 1 914 osób bezrobotnych (kobiet 1 124).
4. W grupie strukturalnej bezrobotnych według wykształcenia możemy wyróżnić dwie
najbardziej zagrożone podgrupy:
a) pierwsza to rosnąca grupa bezrobotnych wykształceniem wyższym, przede
wszystkim
humanistycznym,
rolniczym
ale
także
coraz
częściej z
administracyjnym, ekonomicznym i prawniczym. W latach 2004-2008 zarejestrowało
się 513 osób (kobiet 364 ). Powyższe świadczy o braku miejsc pracy niezależnie od
poziomu wynagrodzenia (przy coraz większej liczbie osób posiadających wyższe
wykształcenie).
b) drugą, liczną grupą są osoby z wykształceniem podstawowym. Dla tych
bezrobotnych coraz rzadziej można znaleźć oferty pracy prostej, nie wymagającej
wykształcenia i większych umiejętności. Jeżeli takie oferty się pojawiają, to są to
najczęściej oferty prac sezonowych (np. zbiór owoców, praca fizyczna np. przy
formowaniu cegły).
61
5. Następną grupę o dużym stopniu ryzyka na lokalnym rynku pracy są bezrobotni bez
kwalifikacji zawodowych pracy. Najwięcej osób bez kwalifikacji zarejestrowanych było w
2006r. stanowili oni grupę 2 004 osób (kobiet 1 050), najmniej osób bezrobotnych bez
kwalifikacji zarejestrowanych było w 2005r. - 1 359 osób (kobiet 690). Dla tych
bezrobotnych coraz rzadziej można znaleźć oferty pracy prostej, nie wymagającej
wykształcenia i umiejętności. Jeżeli takie oferty się trafiają to są to oferty prac sezonowych
(np. zbiór owoców, cegielnie).
Przy małej ilości miejsc pracy pracodawcy poszukują pracowników z dużym
doświadczeniem zawodowym, którzy bez dodatkowego szkolenia podejmą pracę z jak
największą efektywnością. W grupie tej jest bardzo duża liczba młodych bezrobotnych,
którzy po ukończeniu szkoły nie podjęli pracy (staż nie jest stosunkiem pracy), ale również
duża grupa osób starszych, nigdy nie pracujących, a rejestrujących się tylko w celu
uzyskania ubezpieczenia zdrowotnego.
6. Bardzo duża grupa ryzyka to długotrwale bezrobotni:
-
na koniec grudnia 2004r. zarejestrowanych było 1 147 bezrobotnych;
-
na koniec grudnia 2005r. zarejestrowanych było 4 606 bezrobotnych;
-
na koniec grudnia 2006r. zarejestrowanych było 4 588 bezrobotnych;
-
na koniec grudnia 2007r zarejestrowanych było
3 906 bezrobotnych;
-
na koniec grudnia 2008r zarejestrowanych było
3 373 bezrobotnych;
-
na koniec grudnia 2009 r. zarejestrowanych było 3 741 długotrwale bezrobotnych,
w tym 2 047 kobiet.
Są to grupy bezrobotnych, które utraciły kontakt ze swoja grupą zawodową i swoim
środowiskiem, środowiskiem wieloletniego doświadczenia widać, że bardzo trudno wyrwać
te osoby do normalnej pracy. Jest to efektem słabej odporności psychicznej tych osób jak też
efektem płytkiego rynku pracy ograniczonego praktycznie do m. Kraśnika, gdzie w
większości funkcjonuj ą krótkoterminowe i sezonowe oferty pracy.
Mieszkańcy wsi są grupą szczególnie zagrożoną bezrobociem, ponieważ oprócz
bezrobocia rejestrowanego występuje na tych obszarach problem wysokiego bezrobocia
ukrytego, wynikający głównie stad, że duża część ludności wiejskiej nie spełnia kryterium
niezbędnego do uzyskania statusu bezrobotnego, ponieważ posiada gospodarstwo rolnego
powierzchni większej niż 2 ha przeliczeniowe.
Na koniec grudnia 2004r w rejestrach Urzędu Pracy znajdowało się 3 731 osoby
bezrobotne zamieszkałe na wsi, w tym 1 710 bezrobotnych kobiet. W 2005r.
zarejestrowanych było 3 854 osoby bezrobotne (kobiet 1 765), w 2006r. zarejestrowało się 3
62
752 osoby bezrobotne (kobiet 1 853), w roku 2007 zarejestrowanych było mieszkańców wsi
3 447 (w tym kobiet zarejestrowało się 1 848 osób), natomiast w 2008r. 3 394 (kobiet 1 837).
Na koniec grudnia 2009r. w rejestrach Urzędu Pracy znajdowało się 4 065 osoby bezrobotne
zamieszkałe na wsi, w tym 2 014 bezrobotnych.
W roku 2009 Powiatowy Urząd Pracy w Kraśniku otrzymał zgłoszenie zwolnień
grupowych z 5 zakładów pracy obejmujące 605 osób. PPKS Kraśnik oraz PPHU Gracja
poinformowały, że zwolnienia grupowe spowodowane są złą sytuacją finansową i
koniecznością likwidacji zakładu. Największe zwolnienia dotyczyły FŁT KRAŚNIK – 437
osób, PPKS KRAŚNIK – 71, TSUBAKI HOOVER POLSKA – 67 osób.
Jedną z metod łagodzenia skutków bezrobocia są tzw. Pasywne działania Urzędu Pracy.
Należą do nich:
• rejestracja bezrobotnych z prawem i bez prawa do zasiłku,
• wypłata zasiłków dla bezrobotnych,
• ubezpieczenia zdrowotne bezrobotnych bez prawa do zasiłku,
• refundacja wynagrodzenia i składki ZUS młodocianym pracownikom przyuczającym
się do zawodu,
• pośrednictwo pracy,
• poradnictwo zawodowe i kluby pracy
Wydział Informacji, Ewidencji i Świadczeń Powiatowego Urzędu Pracy zarejestrował
w latach 2004-2008 ogółem 31 157 osoby, z czego 11 799 osób po raz pierwszy, 19 358 osób
po raz kolejny. W tym samym okresie wykreślono z rejestru Urzędu Pracy 33 853 osób, w
tym 11 242 z powodu podjęcia pracy. Prawdziwa liczba podejmujących pracę jest o wiele
wyższa, lecz bezrobotni (przeważnie bez prawa do zasiłku) nie dopełniali obowiązku
zgłaszania tego faktu do PUP i wyrejestrowani byli z powodu nie stawienia się w Urzędzie w
wyznaczonym terminie. Ponadto w każdym miesiącu pracownicy Wydziału potwierdzali
gotowość do pracy ok. 6 500 - 6 700 bezrobotnych, na terenie 8 gmin (w celu uchronienia ich
przed dużymi kosztami dojazdów do Urzędu).
Powyższe liczby świadczą o tym, że coraz większej liczbie bezrobotnych coraz
trudniej było spełnić ustawowy wymóg udokumentowania w okresie 18 miesięcy przed
rejestracją 365 dni pracy lub zatrudnienia, od którego była odprowadzana składka
ubezpieczeniowa od co najmniej najniższego wynagrodzenia, a także o zatrudnieniu
większości bezrobotnych na pracach krótkoterminowych i sezonowych.
63
W latach 2004-2008 PUP wydatkował na rzecz bezrobotnych w pasywnych formach
następujące kwoty z Funduszu Pracy:
Tabela 15
Pasywne formy
przeciwdziałania
bezrobociu
Zasiłki dla
bezrobotnych:
a) zasiłki 80%
b) zasiłki 100%
c) zasiłki 120%
d) składka ZUS
Zasiłki rodzinne i
pielęgnacyjne
Zasiłki
przedemerytalne
Świadczenia
Przedemerytalne
Dodatki aktywizacyjne
Stypendia za okres
nauki
Składka ubezpieczenia
zdrowotnego za
bezrobotnych
Zasiłki – wypłaty dla
cudzoziemców z UE
2004
2005
2006
2007
2008
2.981.905 zł
2.981.905 zł
3.465.000 zł
2.937.100 zł
2.621.300 zł
887.200 zł
765.600 zł
630.400 zł
794.900 zł
978.000 zł
870.900 zł
814.000 zł
802.100 zł
827.200 zł
703.600 zł
708.600 zł
682.700 zł
855.300 zł
514.700 zł
697.100 zł
554.200 zł
-
-
-
-
1.368.900 zł
-
-
-
-
8.120.500 zł
-
-
-
-
-
29.400 zł
30.000 zł
14.500 zł
29.900 zł
-
9.100 zł
32.100 zł
22.500 zł
-
750.148 zł
921.595 zł
1.152.000 zł
682.700 zł
2.033.000 zł
-
-
-
11.900 zł
765.800 zł
891.300 zł
496.000 zł
828.805 zł
736.200 zł
-
Źródło: Statystyki Powiatowego Urzędu Pracy w Kraśniku z 2004-2008
Formą łagodzenia skutków bezrobocia realizowaną przez Urząd Pracy było
pośrednictwo pracy. W latach 2004-2008 pośrednicy uzyskali 5 547 ofert pracy. Liczba
pozyskanych ofert miała wyraźnie sezonowy charakter. Liczba pozyskanych ofert świadczy o
sytuacji lokalnego rynku pracy. Najwięcej ofert pracy pracodawcy zgłaszali w II i III kwartale
ze względu na wzrost zapotrzebowania na pracowników sezonowych. Zdecydowana
większość ofert zatrudnienia pochodziła z sektora prywatnego. Stanowiły one wszystkich
ofert pozyskanych przez PUP. Były to jednak przede wszystkim oferty odtwarzające
istniejące miejsca pracy, a nie nowo tworzone. Niestety duża liczba ofert pracy funkcjonuje
poza Urzędem Pracy pomimo ustawowego obowiązku zgłaszania ich do PUP, co zmusza
Urząd do stosowania aktywnego pośrednictwa, tj. poszukiwanie ofert pracy bezpośrednio
pracodawcy przez pośredników pracy.
Pośrednicy pracy zorganizowali (w celu przyspieszenia realizacji ofert) 171 giełdy
pracy, w których wzięło udział 2170 osób. W roku 2009 zgłoszono do Powiatowego Urzędu
64
Pracy w Kraśniku łącznie 1004 ofert pracy, w tym 224 oferty dla kobiet, co stanowiło 22,3%
ogółu zgłoszonych ofert pracy. Zgłoszono mniej o 56 ofert pracy niż w roku 2008.
Bezrobotnym i innym osobom poszukującym pracy, mającym trudności w wyborze
zawodu, zatrudnienia, kierunku kształcenia lub szkolenia zawodowego PUP udzielał pomocy
z zakresu poradnictwa zawodowego. Z pomocy doradcy zawodowego skorzystało:
• z poradnictwa indywidualnego - 7 596 osoby, (z tego kobiet 4 865 osób)
• z informacji zawodowych - 3 898 osób (w tym kobiet 2276)
- indywidualnych - 1 902 osób (w tym kobiet 1232)
- grupowych - 1 996 osób (w tym kobiet 1044)
- ponadto 874 osoby zaliczające się do młodzieży uczącej się skorzystało z
poradnictwa i informacji zawodowej.
W 2009 roku z pomocy doradcy zawodowego skorzystało:
− z poradnictwa indywidualnego – 3.744 osoby (w tym 1644 kobiety),
liczba wizyt w ramach porady indywidualnej – 4.236.
− z poradnictwa grupowego – 2 grupy – 18 osób,
− z badań testowych – 8 osób (w tym 6 kobiet),
− z indywidualnej informacji zawodowej – 193 osoby (w tym 111 kobiet),
− z grupowej informacji zawodowej – 11 grup – 116 osób (w tym 73 kobiety)
− ponadto 569 osób, zaliczających się do młodzieży uczącej się skorzystało z
poradnictwa i informacji zawodowej.
W dniu 23 września 2009 roku odbyły się targi pracy.
Doradcy zawodowi współpracowali z Gimnazjum nr 1 w Kraśniku w ramach
programu „Akademia Przedsiębiorczości". Celem zajęć było dostarczenie elementarnej
wiedzy ekonomicznej, pomoc w świadomym kształtowaniu kariery zawodowej, odkrywanie i
rozwijanie
indywidualnych
kwalifikacji
zawodowych.
Ponadto
doradcy
zawodowi
współpracowali z Gminnymi Ośrodkami Pomocy Społecznej na terenie powiatu kraśnickiego
w ramach projektów systemowych. W ramach projektu systemowego „Integracja Aktywność - Pomoc - Sukces" OPS w Gościeradowie z poradnictwa zawodowego skorzystało
7 kobiet. MOPS w Kraśniku w ramach projektu "Nasza misja wasza praca program
aktywizacji społeczno - zawodowej realizowany na terenie Miasta Kraśnik" skierował 15
kobiet na indywidualne poradnictwo zawodowe. Doradcy zawodowi w ramach projektu
"Aktywizacja społeczno-zawodowa os6b bezrobotnych na terenie gminy Kraśnik"
przeprowadzili indywidualne doradztwo zawodowe dla pięciu Beneficjentek.
65
Powiatowy Urząd Pracy w Kraśniku był jednym z managerów koalicji „RównowagaPraca-Rodzina” - koalicja kraśnicka. Głównym celem koalicji było przeciwdziałanie
dyskryminacji na rynku pracy ludzi sprawujących osobistą opiekę nad innymi osobami
(przypadki
samotnego
wychowywania
dzieci,
opieka
nad
osobami
starszymi
lub
niepełnosprawnymi). W ramach programu doradcy zawodowi przeprowadzili indywidualne
poradnictwo zawodowe dla Beneficjent6w projektu, po czym osoby zostały skierowane na
szkolenia zawodowe, a następnie na zajęcia aktywizacyjne i zostały objęte pośrednictwem
pracy. W powiecie kraśnickim w aktywizację zawodową tej grupy społecznej zaangażowane
były takie instytucje jak Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Powiatowy Urząd Pracy,
Powiatowy Zespół Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych, Gminny Ośrodek Pomocy
Społecznej w Kraśniku, Poradnia Rodzinna w Domu Dziecka oraz ZDZ oddział w Kraśniku.
Doradcy
zawodowi
świadczyli
również
pracodawcom
usługi
poradnictwa
zawodowego. Z takich usług skorzystało:
- 78 pracodawców, którym udzielono pomocy w określeniu wymagań, dotyczących stanowisk
pracy oraz pomocy w doborze kandydatów do pracy,
- 317 pracodawców, którym udzielono pomocy tylko w określeniu wymagań, dotyczących
stanowisk pracy. Powiatowy Urząd Pracy współpracuje ze Szkołami na terenie powiatu,
Ochotniczym Hufcem Pracy w Kraśniku oraz Centrum Wolontariatu. Ponadto przy PUP w
Kraśniku działa Klub Pracy, którego zadaniem jest umożliwienie osobom bezrobotnym i
poszukującym pracy nabycie umiejętności poszukiwania i uzyskania zatrudnienia.
Klub Pracy to forma pomocy w aktywnym poszukiwaniu pracy. Pomoc ta jest
realizowana poprzez organizowanie i prowadzenie szkoleń z zakresu umiejętności
poszukiwania pracy. Uczestnikiem zajęć Klubu Pracy może być każda osoba bezrobotna i
poszukująca pracy, zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kraśniku. Szczególny
nacisk kładzie się na aktywizację osób bezrobotnych, które:
•
nie posiadają doświadczenia w poszukiwaniu pracy,
•
utraciły
motywację
do
poszukiwania
pracy
w
związku
z
długotrwałym
niepowodzeniem w jej poszukiwaniu,
•
chcą powrócić na rynek pracy po długim okresie braku aktywności zawodowej.
W Klubie Pracy regularnie odbywają się jednodniowe zajęcia aktywizacyjne, których
celem jest zaktywizowanie osób bezrobotnych do poszukiwania pracy. W 2009 roku w
ramach zajęć aktywizacyjnych wzięło udział 638 osób (w tym 320 kobiet). Biorąc pod uwagę
wiek uczestników zajęć największą grupę stanowiły osoby do 25 roku życia. W dalszej
kolejności były to osoby między 25 – 34 lata oraz 35 – 44 lata. W zajęciach uczestniczyły
66
także 22 osoby powyżej 50 roku życia. Analizując wykształcenie uczestników zajęć,
najwięcej osób było
z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym, najmniej z
wykształceniem wyższym. Sporą grupę stanowiły osoby z wykształceniem gimnazjalnym
i
podstawowym. Spośród uczestników 367 osób pochodziło z terenów wiejskich. W rezultacie
95 osób podjęło zatrudnienie.
Dla aktywizacji lokalnego rynku pracy, mającego na celu udzielanie pomocy
pracodawcom w tworzeniu i utrzymaniu nowych miejsc pracy, aktywizacji zawodowej
bezrobotnych, przygotowaniu bezrobotnych do nowych ofert pracy poprzez szkolenie i
przekwalifikowanie, samozatrudnienie Powiatowy Urząd Pracy dysponował stosownymi
narzędziami środkami finansowymi na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu.
Na realizację tych celów i zadań PUP dysponował środkami finansowymi
Funduszu Pracy w postaci:
1) limitu przyznanego decyzja Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej.
oraz
2) dodatkowych środków FP pozyskanych przez PUP na projekty celowe,
3) środków Europejskiego Funduszu Społecznego.
W celu realizacji aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu Powiatowy Urząd
Pracy dysponował następującymi narzędziami działania:
− prace interwencyjne – pomoc w tworzeniu nowych miejsc pracy;
− staże dla bezrobotnych aktywizacja zawodowa bezrobotnych do 25 roku życia;
− szkolenia i przekwalifikowania – szkolenie osób bezrobotnych;
− dotacje na podjęcie działalności gospodarczej – samozatrudnienie;
− refundacja kosztów utworzenia miejsca pracy – tworzenie długotrwałych miejsc
pracy w zakładach prowadzących działalność gospodarczą
Na realizację swoich celów i zadań Powiatowy Urząd Pracy w 2009r. dysponował
środkami w następującej postaci:
1. limitu przyznanego decyzją MPiPS ustalonego wg. algorytmu na 2009 r. w kwocie
5..062.700,2. dodatkowych środków Funduszu Pracy pozyskanych z rezerwy Ministra na projekty
celowe w kwocie 1.296.900,-
67
3. środków Europejskiego Funduszu Społecznego z przeznaczeniem na realizacje
projektów systemowych w ramach Działania 6.1.3 Sektorowego Programu
Operacyjnego- Rozwój Zasobów Ludzkich na kwotę 5.062.700,4. środków Europejskiego Funduszu Społecznego z przeznaczeniem na realizacje
projektów konkursowych w ramach Działania 6.2 „Nie bądź bierny załóż firmę” w
kwocie 1.050.112,-
Wielkość i źródło pozyskanych środków w kolejnych latach 2005-2009 przedstawia
poniższa tabela.
Tabela 16
Źródło
pozyskania
Kwota
środków FP
przyznana
algorytmem
Zwiększenie
środków z
rezerwy
Ministra i
Marszałka
Środki FPEFSSPORZL
RAZEM
2005 r.
2006 r.
2007 r.
2008 r.
2009 r.
2.999.000,00
3.762.000,00
4.445.300,00
3.845.300,00
5.062.700,00
2.223.000,00
1.613.000,00
1.135.600,00
1.788.600,00
1.296.900,00
1.880.900,00
1.883.000,00
1.609.500,00
3.499.600,00
6.112.812,00
7.102.900,00
7.258.000,00
7.190.400,00
9.133.500,00
12.472.412,00
Źródło: Statystyki Powiatowego Urzędu Pracy w Kraśniku z 2005-2009r
Z rezerwy Ministra Pracy i Polityki Społecznej na programy przeciwdziałania
bezrobociu w 2009 roku wydano 1.296.900 zł. W ramach tych środków Powiatowy Urząd
Pracy w Kraśniku realizował następujące zadania celowe:
aktywizacja osób bezrobotnych 45+ w ramach robót publicznych. Zatrudnionych
zostało 73 osoby,
udzielenie jednorazowych bezzwrotnych środków na rozpoczęcie działalności
gospodarczej dla 10 osób,
68
udzielenie bezzwrotnych środków dotyczących refundacji nowo tworzonych miejsc
pracy lub doposażenia już istniejących stanowisk dla pracodawcy. W ramach tego 10
osób otrzymało pracę
Środki finansowe na aktywne formy dzielone są przez Powiatową Radę Zatrudnienia.
Na n/w aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu w latach 2004-2008 wykorzystano:
-
Prace interwencyjne
-
Roboty publiczne
-
Staże
-
Szkolenia i przekwalifikowania
-
Przygotowanie zawodowe
4.961.845,00zł
-
Bezzwrotna pomoc finansowa dla bezrobotnych na
rozpoczęcie
działalności gospodarczej
1.597.420,00 zł
975 743,00 zł
13.347.161,00 zł
909 193,00 zł
1.759.600,00 zł
- Refundacja dla pracodawców na utworzenie dodatkowych
miejsc pracy
1.606.450,00 zł
Największym zainteresowaniem pracodawców, jak i młodych bezrobotnych cieszyły
się staże absolwenckie i staże dla bezrobotnych do 25-27 roku życia. Dla pierwszych było to
pozyskanie bezpłatnego pracownika, a dla drugich nabycie stażu pracy oraz możliwości
zaprezentowania się pracodawcy i możliwości stałej pracy. Mniejszym zainteresowaniem
cieszyły się prace interwencyjne. Było to naturalną konsekwencją wejścia w życie nowej
ustawy, która zaostrzyła wymogi stawiane pracodawcom (obowiązek zatrudnienia na 2 lub 3
lata) skierowanych bezrobotnych. Roboty publiczne były organizowane wyłącznie w
Ośrodkach Pomocy Społecznej i Powiatowym Urzędzie Pracy.
Prawo do zasiłku
Prawo do zasiłku posiadało w 2009r. więcej bezrobotnych niż w roku ubiegłym.
Spowodowane to było rejestracją dużej liczby osób z likwidowanych lub objętych
restrukturyzacją zakładów pracy. Wzrost ten wynosił od ok. 5% ogółu bezrobotnych na
początku roku do ok. 10% pod koniec roku.
Pomimo wzrostu stopy bezrobocia zasiłek wypłacany jest przez okres 6-ciu miesięcy.
Jest to spowodowane wzrostem granicznej stopy w powiecie z 1.25 do 1.5 stopy krajowej w
czerwcu roku ubiegłego.
Przez okres roku 2009 PUP wypłacił na rzecz osób bezrobotnych z funduszu pracy :
69
1. Zasiłki dla bezrobotnych w kwocie ……5.317.700 zł… w tym:
- zasiłki 80% - ……1.336.500,00 zł;
- zasiłki 100% - ……1.177.800,00 zł;
- zasiłki 120% - ……1.771.700,00 zł;
- składka ZUS - …… 1.031.700,00 zł;
2. Zasiłki z UE - ………46.900,00 zł;
3. Dodatki aktywizacyjne - 60.200,00 zł;
4. Składka ZUS ubezpieczenia zdrowotnego dla bezrobotnych
bez prawa do zasiłku - 3.197,454,54 zł;
W 2009 r. zakończył się program realizowany ze środków z rezerwy ministra
„Aktywność – działanie – praca”, który był realizowany w okresie od 01.10.2008 do
30.04.2009r. na kwotę: 754.400,00 zł. Celem projektu było objęcie wsparciem 136 osobowej
grupy bezrobotnych z terenu powiatu kraśnickiego.
W 2009 roku Powiatowy Urząd Pracy otrzymał dodatkowe środki w ramach EFS
Program Operacyjny Kapitał Ludzki – „Inwestycje w siebie – program szkoleń i aktywizacji
zawodowej” w ramach poddziałania 6.1.3, który dotyczył poprawy zdolności do zatrudnienia
oraz podnoszenia poziomu efektywności zawodowej osób bezrobotnych w wysokości:
5.062.700,00 zł.
Głównym celem projektu jest aktywizacja zawodowa osób pozostających bez
zatrudnienia w tym osób biernych zawodowo.
Cele szczegółowe projektu to przede wszystkim:
- uzyskanie atrakcyjnych kwalifikacji zawodowych oraz zdobycia nowych umiejętności,
- zwiększenie aktywności osób bezrobotnych,
- nabycie umiejętności poruszania się po rynku pracy,
- podniesienie samooceny i poczucia własnej wartości (wzmocnienie potrzeb
samorozwoju/,
- przełamanie barier psychologicznych,
- stworzenie warunków do prowadzenia własnego biznesu, rozwój przedsiębiorczości
poprzez promowanie samo zatrudnienia,
- zwiększenie szansy na znalezienie pracy czyli podniesienie zdolności do zatrudnienia,
- poprawa warunków życia i poprawa sytuacji materialnej,
- ograniczenie niekorzystnych zjawisk społecznych,
70
Grupy docelowe projektu stanowią osoby zarejestrowane w Powiatowym
Urzędzie Pracy w Kraśniku jako bezrobotne tj.:
bezrobotni do 25-go roku życia,
bezrobotni 25-27 lat życia (po studiach),
bezrobotni
bez
kwalifikacji
zawodowych,
doświadczenia
zawodowego
lub
wykształcenia średniego,
bezrobotni samotnie wychowujący dziecko,
bezrobotni niepełnosprawni,
długotrwale bezrobotni lub kobiety,
które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu
dziecka,
bezrobotni powyżej 50-go roku życia,
pozostali bezrobotni poza art. 49 ustawy,
Uczestnikom tego projektu proponowano następujące formy wsparcia:
1) szkolenia, które umożliwiły nabycie nowych umiejętności prowadzących do
podniesienia lub zmiany kwalifikacji,
2) staże zawodowe dla osób bezrobotnych w wieku 25-27 lat,
3) staże zawodowe dla osób dorosłych,
4) prace interwencyjne,
5) doposażenie nowego stanowiska pracy w ramach prac interwencyjnych,
6) doposażenie lub wyposażenie stanowiska pracy,
7) jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej,
8) szkolenia,
W ramach tego programu objęto wsparciem : 795 osób z tego:
• staże 25-27 lat
• staże dla dorosłych
• prace interwencyjne
• doposażenie lub wyposażenie stanowiska pracy
w ramach prac interwencyjnych (kontynuacja)
• doposażenie lub wyposażenie stanowiska pracy
• dotacje na podjęcie działalności gospodarczej
• szkolenia
- 375 osób,
- 255 osób,
- 6 osób,
- 1 osoba,
- 18 osób,
- 87 osób,
- 53 osoby,
795 osób
71
Szkolenia w ramach tego projektu to:
• ABC przedsiębiorczości (10 osób),
• Spawanie metodą MAG – 135 i TIG – 141 (33 osoby),
• Grafika komputerowa z elementami tworzenia stron WWW. ( 10 osób),
Drugim programem z EFS do którego przystąpił PUP w Kraśniku jest program „Nie
bądź bierny- załóż firmę” realizowany w okresie 01.08.2009-31.03.2011 w kwocie:
1.050.112,00 zł.
Celem tego projektu realizowanego w ramach Działania 6.2 PO KL jest promowanie
postaw kreatywnych i przedsiębiorczych oraz wspieranie rozwiązań i inicjatyw służących
tworzeniu
nowych
miejsc
pracy
obszarze
przedsiębiorczości
i
samozatrudnienia.
Uczestnikami projektu mogą być osoby znajdujące się w szczególnej sytuacji na rynku pracy,
należące co najmniej do jednej z grup:
• osoby pozostające bez zatrudnienia przez okres co najmniej kolejnych 12-tu miesięcy
w ciągu 2-ch lat,
• osoby do 25 roku życia,
• osoby zamieszkałe w gminach wiejskich i miejsko-wiejskich oraz mieszkańcy miast
do 25 tys. mieszkańców zamierzające podjąć zatrudnienie w obszarach niezwiązanych
z produkcją roślinną lub zwierzęcą,
• osoby po 45 roku życia,
Działania podejmowane w ramach tego projektu przebiegają w kilku etapach:
1) akcja informacyjno-promocyjna,
2) rekrutacja i kwalifikacje osób do udziału w projekcie: 2 grupy po 15 osób
pierwsza grupa to realizacja w 2009 r;
druga grupa to realizacja w 2010 r.
3) cykl szkoleniowo-doradczy, ( w tym szkolenie „ABC przedsiębiorczości”)
4) komponent finansowy:
- bezzwrotna dotacja w wysokości 40.000 zł dla 20 osób ( z tego 10 w 2009r. i 10 osób w
2010r.),
- podstawowe wsparcie pomostowe w wysokości nie większej niż kwota minimalnego
wynagrodzenia wypłacane przez okres 6–ciu miesięcy działalności, liczonych od dnia
rozpoczęcia działalności gospodarczej. Wsparcie pomostowe oznacza bezzwrotną pomoc
wspomagającą „przetrwanie” nowych przedsiębiorców. Kwota ta ma ułatwić początkującemu
72
przedsiębiorcy pokrycie obligatoryjnych opłat, ponoszonych przez przedsiębiorcę, niezależnie
od poziomu przychodów.
Projekt zakłada również pomoc dla 10 osób (5-ciu w 2009 r. i 5 –ciu w 2010 r.), które
rozpoczną działalność gospodarczą, a nie otrzymają wsparcia finansowego w ramach projektu
lecz mimo to zdecydują się na prowadzenie działalności gospodarczej to mogą otrzymać
wsparcie pomostowe przez okres 6-ciu miesięcy.
Przystąpienie Powiatowego Urzędu Pracy w Kraśniku do Programów Operacyjnych
Kapitał Ludzki w ramach EFS stanowi uzupełnienie działania urzędu pracy oraz zwiększą
szanse znalezienia pracy przez osoby bezrobotne, zwiększa się liczba aktywizowanych
bezrobotnych, następuje wzrost zainteresowania podejmowaniem własnej działalności
gospodarczej przez osoby bezrobotne.
Przeprowadzona diagnoza problemu oraz statystyki dotyczące bezrobocia w znacznym
stopniu zniekształcają obraz zjawiska ze względu na duży stopień tzw. bezrobocia utajonego
oraz powszechności „pracy na czarno”. Bezrobocie powoduje, iż standard życia wielu ludzi
stale się obniża i rozszerza się obszar patologii społecznej. Bezrobotnym zgodnie z definicją
ustawową jest osoba pozostająca bez pracy, ale jednocześnie zdolna i gotowa do jej podjęcia
w pełnym wymiarze czasu. Bezrobocie, przyczyniając się do zubożenia materialnego, w
bezpośredni sposób wpływa na poziom życia rodzin, wywierając negatywne skutki zwłaszcza
w postaci:
• dezintegracji rodziny,
• zmniejszenia siły wsparcia emocjonalnego i solidarności pomiędzy członkami rodziny,
• zwiększenia ryzyka zaistnienia patologii życia społecznego.
Długookresowe bezrobocie ma wpływ na ekonomiczną i psychospołeczną sferę życia
człowieka bezrobotnego oraz jego rodzinę. Jednym z pierwszych skutków utraty pracy jest
obniżenie standardu życia rodziny, także wtedy, gdy otrzymywane są świadczenia
kompensujące płace. Sytuacja materialna osób dotkniętych bezrobociem zależy od ich
standardu życia w czasie zatrudnienia, a zwłaszcza od posiadanych dóbr trwałego ubytku,
oszczędności i długów. Duże znaczenie ma poziom, od którego zaczyna się proces degradacji
ekonomicznej
i
społecznej.
Najbardziej
dramatyczną
sytuację
mają
rodziny
świadczeniobiorców pomocy społecznej, które od dawna korzystały z systemu wsparcia
socjalnego z powodu np. niskich dochodów, wielodzietności, inwalidztwa. Trudności
finansowe w takich rodzinach prowadzą do drastycznych ograniczeń wydatków nawet na
podstawowe potrzeby bytowe.
73
Problem bezrobocia dotyczy nie tylko osoby nim dotkniętej, lecz także całej rodziny.
Pogorszenie funkcjonowania rodziny jest proporcjonalne do okresu pozostawania bez pracy,
co przejawia się problemami opiekuńczo-wychowawczymi, przemocą, zanikiem autorytetu
rodzicielskiego i może prowadzić do rozpadu rodziny. Pojawia się także groźba
przyjmowania przez dzieci negatywnych wzorów osobowych, a w konsekwencji
dziedziczenia statusu bezrobotnego.
Niepokojący jest wpływ bezrobocia na zachowania patologiczne. Szczególnie
niebezpiecznym zjawiskiem staje się przemoc w rodzinie. Długie pozostawanie bez pracy
stymuluje procesy dezintegracji życia rodzinnego. Przymusowa bezczynność zawodowa i
nieuregulowany tryb życia wyzwalają zachowania dewiacyjne, skierowane na rodzinę i
lokalne środowisko społeczne.
2. 1. 5. BEZPIECZEŃSTWO PUBLICZNE
Niniejsza diagnoza zawiera:
I.
Analizę stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego – charakterystykę zagrożeń, ich
ocenę, w tym poziom przestępczości i popełnianych wykroczeń oraz wykrywalność i
działania prewencyjne Policji:
A) w latach 2003-2008;
B) w roku 2009.
II.
Wnioski z oceny poczucia bezpieczeństwa mieszkańców powiatu kraśnickiego na
podstawie przeprowadzonych badań empirycznych.
III.
Stan wyposażenia, liczebność służb odpowiedzialnych za porządek publiczny
i bezpieczeństwo obywateli.
IV. Główne problemy i bariery występujące w ramach danego obszaru strategicznego.
I.
Informację o potencjale i atutach powiatu umożliwiających skuteczne rozwiązanie
problemu.
II.
ANALIZA STANU BEZPIECZEŃSTWA I PORZĄDKU PUBLICZNEGO –
CHARAKTERYSTYKA ZAGROŻEŃ, ICH OCENA, W TYM POZIOM
PRZESTĘPCZOŚCI
I
POPEŁNIANYCH
WYKROCZEŃ
ORAZ
WYKRYWALNOŚĆ I DZIAŁANIA PREWENCYJNE POLICJI:
A) W LATACH 2003-2008
74
Dokonując analizy stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego na przestrzenie lat
2003 – 2008 należy stwierdzić, że przestępczość w tym okresie malała przy lekkim wzroście
w 2008 roku przestępstw stwierdzonych, a zadowolenie z pracy policji, jak pokazują wyniki
badań opinii publicznej było na wysokim poziomie w porównaniu do innych instytucji
dbających o porządek i bezpieczeństwo. Dlatego też biorąc pod uwagę dotychczasowe
zadania realizowane w poprzednich strategiach i planach operacyjnych należy powiedzieć, że
kierunki działań były słuszne, należy je uzupełniać o nowe priorytety i w dalszym ciągu
konsekwentnie realizować.
Przestępstwa
Analizując trendy przestępczości w na terenie KPP w Kraśniku w latach 2003-2008, należy
stwierdzić, że okres ten był okresem spadkowym przestępczości z niewielkim wzrostem o 53
przestępstwa stwierdzone ogółem. Poszczególne trendy przedstawiają poniższe dane:
Rysunek 1 przestępstwa stwierdzone w kategorii ogólnej i kryminalnej w latach 20032008
2468
2500
2185
2000
2135
2022
1800
1747
1653
1514
1461
1330
1500
1279
1192
1000
500
0
2003
2004
2005
przestępstwa stwierdzone ogółem
2006
2007
2008
przestępstwa stwierdzone kryminalne
75
Wykrywalność przestępstw na przestrzeni lat 2003-2008 kształtowała się następująco:
2008
2007
wykrywalność
przestępstw
kryminalnych
2006
2005
2004
wykrywalność
ogólna
2003
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Rysunek 2 Wykrywalność przestępstw ogółem i przestępstw kryminalnych w latach
2003-2008
W poszczególnych kategoriach liczba stwierdzonych czynów przedstawiała się następująco:
Tabela 17. Przestępstwa w latach 2003-2008
Kategoria przestępstw
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Kradzieże rzeczy cudzej
417
343
404
295
251
263
Kradzieże z włamaniem
416
330
256
221
214
176
Kradzieże samochodów
10
26
17
7
12
7
Wymuszenia rozbójnicze i rozboje
56
45
32
49
30
24
Przestępstwa z ustawy o narkomanii
41
58
56
51
68
75
Bójki lub pobicia
46
46
38
33
37
41
Analizując trendy przestępczości na przestrzeni ostatnich lat, należy stwierdzić, że
udało się powstrzymać liczbę popełnianych przestępstw, szczególnie w kategorii przestępstw
najbardziej dokuczliwych dla społeczeństwa takich jak rozboje, kradzieże samochodów oraz
kradzieże z włamaniem.
Sytuacja w poszczególnych grupach przestępstw na przestrzeni lat 2003-2008
przedstawia się następująco:
- kradzież rzeczy cudzej – w latach 2003 do 2005 czyn ten oscylował w granicach 417 do
404, za wyjątkiem 2004 roku gdzie zanotowano 343 czyny. W następnych latach czyny
76
spadały od 295 do 251, a w roku 2008 wzrosło do 263 przy wykrywalności 37,4% (2007r. –
31%)
- kradzież z włamaniem – 2003r. – 416 i od tego czasu zanotowano sukcesywny spadek
czynów do 176 w roku 2008 przy wykrywalności 50,3% (w 2007r. – 35,9%) zauważyć
można, że przy spadku ilości czynów zanotowano wzrost wykrywalności,
- kradzież samochodu – 2003r. zanotowano 10 czynów, w kolejnych latach odnotowano
znaczny wzrost do 26 i 17. W 2006r. spadek do 7, a następnie wzrost do 12. W 2008 roku
odnotowano 7 kradzieży samochodów przy wykrywalności 26, 6% (w roku 2007 – 66,7%)
- wymuszenia rozbójnicze i rozboje – 2003r. odnotowano 56 czynów i przez kolejne dwa
lata zanotowano spadek do 45 i 32. W 2006 wzrost do 49, a następnie spadek do 30 i 24 w
roku 2008 przy wykrywalności 67,5% (w roku 2007 – 80,6%)
- przestępstwa z ustawy o narkomani – 2003r. odnotowano 41 czynów, które sukcesywnie
wzrastają aż do 75 w roku 2008. Zanotowano wzrost wykrywalności z 89,7% w roku 2007 do
98,7% w roku 2008.
- bójki lub pobicie – 2003r. odnotowano 46 czyny, które spadały poprzez 38 do 33 w roku
2006, a następnie zaczęły wzrastać do 37 i do 41 w roku 2008 przy wzrastającej
wykrywalności wynoszącej w roku 2007 – 60,6% do 67,5% w roku 2008.
W zakresie przestępczości gospodarczej.
W 2008 ogółem wszczęto postępowań 118, a w roku 2007 – 102 w tym wszczęć na
podstawie materiałów operacyjnych 44, a w 2007 – 48, stwierdzając przestępstw 178, a w
2007- 100. Ogółem przestępstw wykrytych 169, a w roku 2007 - 93 (w tym na materiałach
operacyjnych 83, a w roku 2007 – 38), ustalono podejrzanych 103, a w 2007 – 63 (w tym na
materiałach operacyjnych 38, a w roku 2007 – 22), osiągając wykrywalność 94,9%, a w roku
2007 – 90,3%. Stwierdzono 19 przestępstw korupcyjnych, to jest o 10 więcej jak w roku 2007
gdzie było ich 9 uzyskując przy tym 100% wykrywalności.
W zakresie pracy z nieletnimi.
Dokonując analizy przestępczość nieletnich na terenie działania KPP Kraśnik w 2008r.
przedstawia się następująco:
Ustalono 90 sprawców, którzy dokonali 84 czyny karalne, natomiast w 2007 roku ustalono
124 sprawców, którzy dokonali 147 czynów. Wśród w/w liczby znajdowali się sprawcy
takich czynów karalnych jak:
1. Kradzież rzeczy cudzej - 9 sprawców i 9 czynów (27 sprawców i 16 czynów)
2. Kradzież z włamaniem - 9 sprawców i 7 czynów (14 sprawców i 21 czynów)
3. Kradzieże samochodów - nie notowano (6 sprawców i 4 czyny)
77
4. Wymuszenia rozbójnicze, rozboje - 6 sprawców i 7 czynów (9 sprawców i 6 czynów)
5. Bójki i pobicia - 17 sprawców i 7 czynów (8 sprawców i 6 czynów).
Bezpieczeństwo w ruchu drogowym.
Analizując liczby wydarzeń w ruchu drogowym należy zauważyć, że liczba
wypadków drogowych zmniejszyła się od roku 2003 z ilości 129 do 102 w roku 2008, gdzie
liczba osób rannych zmniejszyła się z 169 do 135, ofiar śmiertelnych w roku 2008
zanotowano 18 to jest o 3 osoby mniej jak w roku 2006 i 2007. Liczba kolizji w latach 2003 2005 oscyluje w granicach 661-678 i od tego czasu sukcesywnie spada aż do 615 w roku
2008. W chwili obecnej Sekcja Ruchu Drogowego KPP Kraśnik wyposażona jest w
wideorejestrator, który przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa na drogach powiatu
kraśnickiego.
200
180
160
140
120
100
80
60
40
20
0
184
170
169
142
129
110
17
2003
133
136
135
119
102
101
15
2004
14
2005
Liczba wypadków
21
2006
Liczba rannych
21
2007
18
2008
Liczba ofiar śmiertelnych
Rysunek 3 Ilość wypadków drogowych z liczbą osób zabitych i rannych na przestrzeni
2003-2008
Liczba kolizji przedstawia się następująco:
78
800
600
400
618
661
663
678
658
2004
2005
2006
615
200
0
2003
2007
2008
liczba kolizji
Rysunek 4 liczba kolizji na terenie KPP w Kraśniku w latach 2003-2008
Struktura najczęściej nakładanych mandatów karnych przedstawiała się następująco:
Tabela 18: mandaty karne nałożone w latach 2003-2008
Nazwa wykroczenia
Ilość
MK
2003
porządkowi i spokojowi 49
Ilość
w MK
Ilość MK Ilość
w w 2005
2004
Ilość
Ilość
MK w MK w MK w
2006
2007
2008
212
209
203
156
142
6177
5698
6274
9414
10854
publicznemu
bezpieczeństwu i porządku 5329
ruchu na drogach
W tym na kierujących
5178,
5967
5540
5997
9173
10513
na pieszych
151
200
158
277
240
341
96
326
289
252
161
83
63
54
43
53
-----
48
374
628
444
426
Przeciwko mieniu (art. 119 -----
93
63
54
78
102
169
688
1093
987
1027
urządzeniom
użytku 74
publicznego
bezpieczeństwu
osób
i 32
mienia
Obyczajności publicznej
i 124)
Z ust. o wychowaniu w ----trzeźwości
79
Do końca roku 2003 nie prowadzono oddzielnej statystyki nakładanych mandatów
karnych za wykroczenia przeciwko obyczajności publicznej, przeciwko mieniu (art.119 i
art.124) oraz z ustawy o wychowaniu w trzeźwości.
Wnioski o ukaranie do Sądu Rejonowego w Kraśniku były najczęściej sporządzane za
następujące wykroczenia:
Tabela 19: Wnioski o ukaranie do Sądu w latach 2003-2008
Ilość
Ilość
Ilość
Ilość
Ilość
Ilość
Nazwa
wniosków wniosków wniosków wniosków wniosków wniosków
wykroczenia
w
roku w
2003
porządkowi
roku w
2004
roku w
2005
roku w
2006
i
spokojowi
151
98
208
131
21
17
19
16
roku w
2007
2008
135
129
38
20
331
457
17
15
roku
publicznemu
bezpieczeństwu
osób i mienia
bezpieczeństwu
i
porządkowi ruchu 223
271
320
294
na drogach
w tym z art.87 § 1 21
20
21
29
15
21
62
88
176
136
149
155
KW
obyczajności
publicznej
mieniu
89
80
152
144
Tabela 20: Mandaty karne nałożone za wykroczenie uciążliwe społecznie
Ilość MK w 2007
ogółem
uciążliwe
Dzielnicowi
517
304
Policjanci OPI
2092
1321
Ilość MK w 2008
%
%
ogółem
uciążliwe
58,8%
584
300
51,4%
63,1%
2525
1564
61,9%
uciążliwych
uciążliwych
80
Tabela 21: Wnioski o ukaranie sporządzone za wykroczenie uciążliwe społecznie
Ilość wniosków w 2007
ogółem
uciążliwe
Dzielnicowi
370
229
Policjanci OPI
305
165
Ilość wniosków w 2008
%
%
ogółem
uciążliwe
61,9%
366
223
60,9%
54,1%
334
219
65,6%
uciążliwych
uciążliwych
Na gorącym uczynku przestępstwa lub bezpośrednio w pościgu zatrzymano w roku 2008 –
190 osób, a 2007 – 191 osób. Trudno porównać tę liczbę do poprzednich lat, gdyż dopiero od
roku 2007, wprowadzono taką rubrykę w statystyce prewencyjnej.
Wnioski ogólne pod kątem działalności Policji
Przedstawiona analiza stanu zagrożenia na terenie powiatu kraśnickiego w swoim
całokształcie obrazu dziedziny zagrożeń przestępczością, w których nastąpiły zmiany w
aspekcie uzyskanego poziomu wykrywalności, a tym samym wymagające zintensyfikowania
przedsięwzięć szeroko rozumianego procesu wykrywania i zapobiegania przestępczości.
Jak można zauważyć na terenie powiatu kraśnickiego z roku na rok notowany jest
spadek przestępstw kryminalnych.
Zahamowanie przestępczości wynika z prawidłowo wykonywanych zadań przez
policjantów ogniw patrolowo-interwencyjnych KPP Kraśnik, którzy w czasie pełnionych
służb ujawniają szereg wykroczeń, za które nakładane są grzywny w drodze mandatów
karnych bądź sporządzane są wnioski o ukaranie. Ujawniane wykroczenia najczęściej
pochodzą z kategorii wykroczeń uciążliwych społecznie (zakłócenie spokoju, porządku
publicznego, zaśmiecanie, używanie słów nieprzyzwoitych, spożywanie alkoholu w
miejscach
publicznych,
niszczenie
urządzeń
użyteczności
publicznej,
obyczajności
publicznej, itp.). Osiągnięte wyniki uzyskano dzięki dużemu zaangażowaniu i mobilności
policjantów zatrudnionych w Komendzie Powiatowej Policji w Kraśniku i jednostkach jej
podległych.
Podstawowym zadaniem na chwilę obecną jest zwiększenie wykrywalności oraz
dalsze ograniczanie przestępczości szczególnie uciążliwej dla mieszkańców powiatu.
2.
Wnioski szczegółowe wynikające z charakterystyki zagrożeń
Specyfika położenia geograficznego powiatu, stopa bezrobocia przekraczająca
15,5%, oraz stagnacja gospodarcza mają ogromny wpływ na rodzaj popełnianych
81
przestępstw. Prowadzone przez Policję statystyki wskazują, że najbardziej zagrożone są
obiekty prywatne, wśród których dominują placówki handlowe, usługowe, pojazdy
(wyposażenie samochodów), garaże i piwnice. Statystyki wskazują, że znaczący wzrost, tak
w liczbie wszczęć jak i ilości przestępstw stwierdzonych odnotowano w kategorii
przestępstw kryminalnych,
a więc tych,
które rzutują na społeczne poczucie
bezpieczeństwa. Najwięcej przestępstw popełnianych jest na terenie miasta i gminy Kraśnik
a w zdecydowanej większości w samym mieście.
Poważnym problemem staje się ciągły wzrost udziału nieletnich w dokonywanych
przestępstwach, zwłaszcza w przestępstwach narkotykowych. Dokuczliwe stały się
chuligańskie wybryki młodzieży dokonywane w porze wieczorowo-nocnej. Niepokoi
również
wzrastająca
liczba
wykroczeń
drogowych.
Największe
zagrożenie
dla
bezpieczeństwa w ruchu drogowym stwarzają nietrzeźwi kierujący. Przyczyną znacznej
większości wypadków drogowych jest nadmierna prędkość. Notuje się niepokojące
zjawisko przemocy w rodzinie, wśród dzieci i młodzieży w szkołach lub w miejscach
publicznych. Systematycznie wzrasta niebezpieczeństwo pożarowe oraz inne zagrożenia.
Z przedstawionych powyżej wieloletnich danych statystycznych charakteryzujących
zaistniałe zagrożenia oraz charakterystyki prawdopodobnych zagrożeń nadzwyczajnych na
obszarze powiatu wynika, że:
1) liczba przestępstw,
zwłaszcza kradzieży, utrzymuje się na tym samym wysokim
poziomie,
2) niepokojąca jest liczba przestępstw związanych z dystrybucją narkotyków,
3) nasilają się zjawiska demoralizacji i przestępczości nieletnich, zwłaszcza zagrożenia
narkomanią i alkoholizmem wśród dzieci i młodzieży,
4) zwiększa się liczba aktów przemocy w rodzinie, w tym przemocy wobec nieletnich,
5) wciąż na wysokim poziomie utrzymuje się liczba zagrożeń w ruchu drogowym,
6) rośnie liczba miejscowych zagrożeń spowodowanych wypadkami, awariami, anomaliami
pogodowymi, oraz zagrożenia dla zdrowia i życia dla ludności i środowiska naturalnego,
spowodowanego nadzwyczajnymi zagrożeniami naturalnymi lub technicznymi.
B) W ROKU 2009
Na przestrzeni ostatnich lat na terenie działania Komendy Powiatowej Policji w
Kraśniku odnotowuje się spadek przestępczości bądź też występowanie jej na podobnym
poziomie.
82
Biorąc pod uwagę przestępstwa stwierdzone:
- 2008 r. – 1800, osiągając wykrywalność 77,8%
- 2009 r. – 1733, osiągając wykrywalność 77,1%.
W przestępstwach kryminalnych sytuacja przedstawiała się następująco:
- 2008 – stwierdzono 1192, wykrywalność – 68 %
- 2009 – stwierdzono 1150, wykrywalność – 66,8 %.
Ograniczono ilość przestępstw o charakterze kryminalnym przy jednoczesnym
utrzymaniu wykrywalności na podobnym poziomie.
W rozbiciu na poszczególne przestępstwa szczególnie uciążliwe sytuacja przedstawia
się następująco:
Kradzież z włamaniem:
- 2008 r. stwierdzono 176 przestępstw osiągając wykrywalność 50,3 %
- 2009 r. stwierdzono 137 przestępstw przy wykrywalności 26,9 %
Również w tej kategorii nastąpił spadek przestępstw, spadła niestety natomiast
znacząco wykrywalność.
Kradzież rzeczy cudzej.
- 2008 r. stwierdzono 263 przestępstwa osiągając wykrywalność 37,4 %
- 2009 r. stwierdzono 242 przestępstwa osiągając wykrywalność 42,9 %
W kradzieżach odnotowano spadek ilości występowania przestępstw przy większej
wykrywalności.
Rozbój, kradzież rozbójnicza i wymuszenie rozbójnicze
- 2008 r. stwierdzono 24 przestępstwa osiągając wykrywalność 87,5 %
- 2009 r. stwierdzono 19 przestępstw, wykrywalność 78,9 %
Bójka lub pobicie
- 2008 r. stwierdzono 41 przy wykrywalności 100 %,
- 2009 r. stwierdzono 33 przestępstw przy wykrywalności 100%
Przestępstwa narkotykowe
- 2008 r. stwierdzono 75 przy wykrywalności 98,7 %,
- 2009 r. stwierdzono 75 przestępstw, wykrywalności 98,4 %.
83
Problematyka wykroczeń
Na przestrzeni 12 miesięcy roku 2009 kraśniccy policjanci nałożyli ogółem 10270
mandatów karnych (w roku 2008 – 12847 mandatów karnych). Udzielono 1998 pouczeń
stosując środek oddziaływania poza karnego.
KPP
w
Kraśniku
w
ramach
realizacji
swoich
obowiązków,
zapewnienia
bezpieczeństwa i porządku publicznego, pracę policjantów ukierunkowano na wykroczenia
szczególnie uciążliwe społecznie poprzez bezwzględne represjonowanie sprawców tych
wykroczeń zarówno w postępowaniu mandatowym jak i poprzez kierowanie wniosków o
ukaranie do Sądu Rejonowego w Kraśniku. Do wykroczeń uciążliwych społecznie zaliczono:
- art. 51 kw- zakłócenie spokoju i porządku publicznego,
- art. 77 kw – zachowaniu środków ostrożności przy trzymaniu zwierząt (psy),
- art. 87 kw – kierowanie pojazdem po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka.
- art. 119 kw – kradzież mienia (wartość poniżej 250 zł),
- art. 124 kw – umyślne uszkodzenie mienia,
- art. 140 kw – nieobyczajny wybryk,
- art. 141 kw- używanie słów nieprzyzwoitych w miejscu publicznym,
-art. 143 -145- wykroczenia przeciwko urządzeniom użyteczności publicznej.
- art. 43’ Ustawy o Wychowaniu w Trzeźwości. i Przeciwdziałaniu Alkoholizmowi,
W związku z powyższym w tych właśnie kategoria odnotowano wzrost ilości ujawnionych i
represjonowanych sprawców.
Ilość nałożonych mandatów karnych za wybrane wykroczenia:
Tabela 22: Mandaty karne w latach 2008-2009
bezpieczeństwu osób i mienia
53
46
Nazwa wykroczenia
Obyczajności publicznej
Ilość MK w 2008
426
Ilość MK w 2009
239
porządkowi i spokojowi publicznemu
Z ust. O wychowaniu w trzeźwości
142
1027
126
910
bezpieczeństwu i porządku ruchu na drogach
10854
8657
urządzeniom użytku publicznego
161
114
84
Policjanci sporządzili ogółem 1002 wnioski o ukaranie do sądu (w 2008 r. – 1007). W
651 przypadkach wnioski nie zostały skierowane do sądu, z czego 311 razy z powodu nie
wykrycia sprawcy. Sporządzane wnioski o ukaranie dotyczyły przede wszystkim wykroczeń
przeciwko:
Tabela 23: Wnioski o ukaranie do Sądu w latach 2008-2009
Ilość
Ilość
wniosków
wniosków
w roku 2008
w roku 2009
porządkowi i spokojowi publicznemu
129
95
bezpieczeństwu osób i mienia
20
20
bezpieczeństwu i porządkowi ruchu na drogach
457
532
w tym z art.87 § 1 i 2 kw
15
46
obyczajności publicznej
80
84
mieniu
144
117
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości art. 43`
76
73
Nazwa wykroczenia
Przedstawione liczby jednoznacznie wskazują, że zainteresowanie policjantów
komórek patrolowo-interwencyjnych ukierunkowane zostało na ujawnianie i ściganie
sprawców wykroczeń porządkowych, uciążliwych społecznie.
W zakresie pracy z nieletnimi
W 2009 roku na terenie działalności KPP Kraśnik 85 nieletnich sprawców czynów
karalnych popełniło 101 czynów karalnych (w tym 70 przestępstw i 31 wykroczeń). W
porównaniu do 2008 roku, w którym 96 nieletnich popełniło 111 czynów karalnych (w tym
84 przestępstw i 27 wykroczeń) spadła liczba czynów karalnych o 10, jak też liczba sprawców
spadła o 11 osób.
W 2008r. 35 nieletnich zostało zarejestrowanych jako po raz pierwszy popełnili czyn
karalny, w tym 11 nieletnich dziewcząt.
85
W 2009 roku (z danych Temidy) - czyny karalne będące przestępstwami stanowiły
4,04 % ogółu stwierdzonych na terenie powiatu kraśnickiego przestępstw (w 2008r. – 4,67
%). Udział nieletnich w liczbie podejrzanych wyniósł 7,97 %.
W „przestępczości nieletnich” w okresie sprawozdawczym dominowały czyny z art.
279KK, 278 KK, 158KK, 288KK.
Warto nadmienić, że w 2009 r. na terenie działalności KPP Kraśnik żaden z nieletnich
w wieku 15-17 lat nie odpowiadał na zasadach określonych w art. 10 § 2 kodeksu karnego za
dopuszczenie się określonych w KK czynów zabronionych.
Zestawienie czynów karalnych – 31 wykroczeń:
1.
art. 51§ 1 KW – 7
2.
art. 51§ 2 KW – 3
3.
art. 87 § 2 KW - 1
4.
art. 119 KW
5.
art. 124§ 1 KW – 4
– 16
Nieletni sprawcy czynów to w większości chłopcy, przede wszystkim w wieku 15-17
lat, którzy indywidualnie bądź w grupie nieletnich lub z dorosłymi dokonują ww. czynów
karalnych. W omawianym roku zauważalny jest nadal wzrost liczby nieletnich dziewcząt w
ogólnej liczbie sprawców czynów karalnych. W 2009r. 21 dziewcząt popełniło czyny karalne
- tj. 24,7% ogółu nieletnich sprawców (w 2008r. 14 dziewcząt popełniło czyny karalne – tj.
14,58% ogółu nieletnich sprawców). Do 13 roku życia czyny zabronione w rozumieniu art.. 1
§ 2 pkt.1 popełniło 6 nieletnich w tym 2 małoletnie dziewczynki.
Wiek sprawców, którzy ukończyli:
- lat 13 - popełnili 4 czyny karalne, sami chłopcy,
- lat 14 - popełnili 20 czynów karalnych w tym 3 nieletnie dziewczyny,
- lat 15 – popełnili 21 czynów karalnych w tym 8 nieletnich dziewczyn,
- lat 16 – popełnili 40 czynów karalnych w tym 10 nieletnich dziewczyn.
Nieletni, którzy popełnili czyn karalny uczęszczają do następujących szkół (rodzaje
szkół):
- szkoły podstawowe – 9 nieletnich, sami chłopcy,
- szkoły gimnazjalne – 62 nieletnich w tym 21 nieletnich dziewcząt,
- ponadgimnazjalne – 14 nieletnich chłopców.
86
Na terenie działalności KPP Kraśnik odnotowanych zostało 85 osób nieletnich, z tego:
- 65 zameldowanych było na terenie miast powiatu kraśnickiego,
- 20 nieletnich, którzy zameldowani byli na terenach wiejskich.
Na terenie naszego powiatu nieletni popełnili 101 wszystkich czynów karalnych, z
tego 76 czynów na terenie miejskich (w tym 53 przestępstwa i 23 wykroczeń), natomiast 25
czynów karalnych popełnili na terenach wiejskich, w tym 17 przestępstw i 8 wykroczeń.
W przeciwieństwie do roku poprzedniego nie jest już zauważalny wzrost zachowań
agresywnych wśród nieletnich, przejawianych na terenie szkół, głównie gimnazjalnych. Sa to
min. skutki podjętych wzmożonych działań profilaktycznych w szkołach, głównie
gimnazjalnych, przez pedagogów szkolnych, policjantów, strażników miejskich.
Nie odnotowano w 2009r. zgłoszeń związanych ze zjawiskiem tzw. „fali”, przypadki
przemocy w szkole dotyczą pojedynczych czynów karalnych z art. 190 KK czy 216, 217 KK.
Nie odnotowano także zgłoszeń dot. tzw. przemocy w Internecie.
Brak zastrzeżeń co do współpracy z Sądem Rodzinnym czy też kuratorami
rodzinnymi.
W ramach pracy na rzecz przeciwdziałania przemocy w szkołach wzmożono liczbę
spotkań z pedagogami szkolnymi, rodzicami i młodzieżą szkolną, propagowano telefon
zaufania KPP w Kraśniku.
Realizowano nadal akcję za pośrednictwem dzielnicowych i Telewizji Kraśnik
„Bezpieczne Dziecko” dot. ujawniania rodzin patologicznych celem zapobiegania tragicznych
zdarzeń z udziałem małych dzieci.
Zrealizowano zadania w ramach akcji: „Bądź widoczny - bądź bezpieczny” – w tym
roku udało się wraz z Urzędem Gminy w Trzydniku Dużym oraz w Kraśniku przeprowadzić
spotkania profilaktyczne na terenie 2 gmin dla wszystkich klas 0-6 SP oraz przedszkoli i
rozdano wszystkim dzieciom znaczki odblaskowe.
Nadal kontynuowana jest współpraca z MOPS Kraśnik i w 2009r. prowadzone są
cotygodniowe dyżury dzielnicowych i specjalisty ds. nieletnich w Punktach KonsultacyjnoInformacyjnych w Kraśniku.
Realizacja programów prewencyjnych
W ramach pracy na rzecz przeciwdziałania przemocy w szkołach wzmożona została
liczba spotkań z pedagogami szkolnymi, rodzicami i młodzieżą szkolną, propagowano telefon
zaufania KPP w Kraśniku. Realizowano nadal akcję za pośrednictwem dzielnicowych
„Bezpieczne Dziecko” dot. ujawniania rodzin patologicznych celem zapobiegania tragicznych
zdarzeń z udziałem małych dzieci. Zrealizowano zadania w ramach akcji: „Bądź widoczny 87
bądź bezpieczny” – w tym roku udało się wraz z Urzędem Gminy w Trzydniku Dużym
przeprowadzić spotkania profilaktyczne na terenie całej ww. gminy dla klas 0-1 SP oraz
przedszkoli i rozdano wszystkim dzieciom znaczki odblaskowe.
Kontynuowana była współpraca Policji z dyrektorami, nauczycielami, w zakresie
bezpieczeństwa w szkołach, przede wszystkim poprzez prowadzenie działań profilaktycznych
w ramach programów:
- „Bezpieczna droga do szkoły”,
- „Obcy niebezpieczny”,
- „Odpowiedzialność prawna nieletnich”,
- „Stop uzależnieniom”,
- „Obsesja”.
Realizując działania z zakresu bezpieczeństwa w ruchu drogowym policjanci
prowadzili działania:
•
„Niechroniony
uczestnik
ruchu
drogowego”
–
ukierunkowane
na
zapewnienie bezpieczeństwa pieszym i rowerzystom oraz ich stosowanie się do przepisów
ruchu drogowego,
•
„Pasy” – ukierunkowane na stosowanie się kierujących i pasażerów do
obowiązku jazdy w pasach bezpieczeństwa oraz stosowania urządzeń do przewozu dzieci,
•
„Prędkość” – ukierunkowane na egzekwowanie przez kierujących ograniczeń
prędkości,
•
„Trzeźwość” – ukierunkowane na eliminowanie z ruchu kierujących w stanie
po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości bądź środka działającego do alkoholu.
Po raz kolejny przeprowadzono
program prewencyjny „Jestem Bezpieczny”.
Policjanci KPP Kraśnik w 2009 r. realizowali również zadania prewencyjne w ramach innych
obowiązujących
rządowych
programów
profilaktycznych,
wykonując
działania
i
przedsięwzięcia wymienione przy omawianiu powyżej poszczególnych problemów
społecznych.
Stan zagrożenia w odniesieniu bezpieczeństwa i porządku w ruchu w 2009 roku w
odniesieniu do 2008 roku
88
W 2009 roku odnotowano 133 wypadki i 712 kolizji, gdzie w 2008 roku było 102
wypadki drogowe i 615 kolizji. Wynika z tego, że zarówno wypadkach jak i w kolizjach
nastąpił wzrost ich występowania.
II. WNIOSKI Z OCENY POCZUCIA BEZPIECZEŃSTWA MIESZKAŃCÓW
POWIATU
KRAŚNICKIEGO
NA
PODSTAWIE
PRZEPROWADZONYCH
BADAŃ EMPIRYCZNYCH
Dokonane rozpoznanie środowiska lokalnego pod kątem występujących zagrożeń w
zakresie bezpieczeństwa publicznego mieszkańców powiatu kraśnickiego wskazuje na kilka
podstawowych wniosków.
Po pierwsze, zdecydowana większość mieszkańców powiatu pozytywnie ocenia
poziom bezpieczeństwa w naszym środowisku lokalnym. Mimo to wskaźnik osób, które nie
czują się bezpiecznie (ponad 18%) też jest niepokojąco wysoki i skłania do zwrócenia
szczególnej uwagi na ten problem. Najbardziej pozytywnie poziom bezpieczeństwa na swoim
terenie oceniają mieszkańcy małych gmin wiejskich (zwłaszcza Szastarka, Dzierzkowice,
Trzydnik Duży). Im większe miasto (gmina) tym bardziej spada poczucie zadowolenia
mieszkańców z bezpieczeństwa – najwięcej obaw o swoje bezpieczeństwo mają mieszkańcy
Kraśnika, miasta i Gminy Annopol oraz gminy Urzędów.
Najbezpieczniej czujemy się w dzień, poczucie zagrożenia zdecydowanie wzrasta
natomiast w porze wieczorowej i nocnej. Wśród miejsc szczególnie niebezpiecznych
mieszkańcy wymieniają najczęściej: dworce PKS i PKP oraz tereny wokół nich, dyskoteki i
ich okolice, parki, pobliże sklepów prowadzących sprzedaż napojów alkoholowych.
W opinii ankietowanych na temat pracy Policji przeważają oceny pozytywne.
Najwięcej zastrzeżeń do pracy Policji zgłaszają mieszkańcy miasta Kraśnik, miasta i gminy
Annopol oraz gminy Urzędów.
W miarę możliwości organizacyjnych i kadrowych należy zwiększyć liczbę patroli
Policji, szczególnie w porze wieczorowej i nocnej. Mieszkańcy jako najbardziej skuteczne
postrzegają patrole piesze. Cennym źródłem informacji i współpracy ze społeczeństwem
powinny stać się cykliczne spotkania dzielnicowego z mieszkańcami.
Problem narkomanii w największym stopniu dotyczy miasta Kraśnik oraz tych
miejscowości
gminnych
w
których
funkcjonują
szkoły
ponadpodstawowe.
Tutaj
rozwiązaniem jest ścisły nadzór pedagogiczny, współpraca z Policją oraz realizacja
programów profilaktycznych. Należy również wykorzystać doświadczenie i potencjał
89
ośrodków terapii uzależnień oraz punktów konsultacyjnych do spraw przeciwdziałania
narkomanii. Realizując programy profilaktyczne należy uwzględnić również inne
uzależnienia stanowiące źródło wielu problemów społecznych, zwłaszcza alkoholizm.
Należy zwrócić dużą uwagę na kwestię bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Mogą je
zwiększyć np. częste kontrole prędkości, trzeźwości kierowców oraz stanu technicznego
pojazdów. W trosce o zapewnienie dzieciom bezpiecznej drogi do szkoły docelowym
rozwiązaniem jest również budowa chodników dla pieszych oraz bezpiecznych przejść w
okolicach szkół. Istotna jest edukacja dzieci na temat bezpiecznego poruszania się w ruchu
drogowym (piesi, rowerzyści), ale też edukacja rodziców i uświadamianie o znaczeniu nawet
najbardziej elementarnych zasad bezpieczeństwa (np. światła odblaskowe itp.).
Podejmowane działania z zakresu walki z przestępczością powinny mieć na względzie
zarówno przeciwdziałanie występowaniu przemocy i przestępstw, jak i wsparcie osób i rodzin
w rozwiązywaniu problemów wynikających ze stosowania przemocy i z dokonanych
przestępstw.
W inicjowaniu działań z zakresu poprawy poziomu bezpieczeństwa mieszkańców
warto skorzystać z wniosków Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych
na lata 2006-2010 oraz powiatowych i gminnych programów z zakresu bezpieczeństwa
publicznego.
Celowe jest tworzenie koalicji przeciwdziałania przemocy w społecznościach
lokalnych. Przedmiotem koordynacji jest współpraca takich służb jak: pomoc społeczna,
pomoc psychologiczna, policja, kuratorzy, pracownicy oświatowi z organizacjami
pozarządowymi i gminną komisją rozwiązywania problemów alkoholowych. Szerszego
rozpropagowania wymaga działalność punktów konsultacyjnych dla ofiar przemocy
funkcjonujących na terenie poszczególnych gmin oraz w ramach komend Policji. Należy
dążyć
rozwijania
i
doskonalenia
bazy
specjalistycznego
poradnictwa
rodzinnego
adresowanego do rodzin dotkniętych przemocą, mających trudności wychowawcze i inne
problemy.
Niezbędna jest aktywizacja i integracja społeczności lokalnej w zakresie
przeciwdziałania patologii społecznej, w tym podniesienie świadomości społecznej na ten
temat. Równie ważne jest dążenie do zmiany nastawienia społecznego do zjawiska przemocy
w rodzinie.
W wielu przypadkach koniecznością jest ścisła współpraca z policją i strażą miejską
mająca na celu zwłaszcza podejmowanie działań interwencyjnych, np. gdy członkowie
rodziny są maltretowani fizycznie bądź psychicznie, zaniedbywani socjalnie lub
90
wychowawczo, molestowani albo wykorzystywani seksualnie. Koordynowanie działań służb
publicznych, pracowników socjalnych i organizacji pozarządowych może przynieść lepsze
efekty w zapobieganiu, wykrywaniu i zwalczaniu przestępczości i przemocy.
Za konieczne należy uznać utworzenie systemu doradztwa specjalistycznego dla ofiar
przemocy (prawnego – w tym informowanie o prawnych środkach rozwiązania problemu,
psychologicznego, pedagogicznego, socjalnego, medycznego) mającego na celu ograniczenie
skutków tych problemów. W wielu przypadkach niezbędne może okazać się udzielanie
pomocy materialnej ofiarom przemocy, a także zabezpieczenie miejsca noclegowego (np. w
Powiatowym Domu dla Matki). Nie mniej ważne jest podjęcie odpowiednich działań wobec
jej sprawców. Chodzi tu w szczególności o doprowadzenie do sytuacji, w której sprawca
przemocy ponosi całkowitą odpowiedzialność prawną za czyny związane z nadużyciem,
którego się dopuścił.
Poważnym problemem staje się przestępczość nieletnich. Wszelkie statystyki
jednoznacznie wskazują, że wciąż obniża się średnia wieku młodocianych, którzy wchodzą w
konflikt z prawem. W tym przypadku podstawową formą działań wydaje się podjęcie na
szeroką skalę działań profilaktycznych w szkołach nastawionych na zapobieżenie wystąpienia
tego problemu w przyszłości, oraz doskonalenie stanu wiedzy na temat występujących
zagrożeń i sposobów walki z nimi. Powinny to być działania ukierunkowane przede
wszystkim na rodziny rozbite, dysfunkcyjne, niewydolne wychowawczo oraz na dzieci i
młodzież sprawiających problemy wychowawcze, zagrożone demoralizacją, przestępczością i
uzależnieniami.
Rozpowszechnianie
wiedzy
o
niebezpieczeństwach
i
sposobach
przeciwdziałania im może się przyczynić do ukształtowania odpowiednich, właściwych
postaw młodego pokolenia wobec występujących zagrożeń. Z tego powodu wskazana jest
kontynuacja już realizowanych programów profilaktycznych przy współpracy z policją. W
ramach organizowanych spotkań należy ustawicznie poruszać tematy z zakresu prewencji
kryminalnej, narkomanii, negatywnego wpływu przynależności
do nieformalnych grup
młodzieżowych i sekt religijnych, negatywnych skutków picia alkoholu, palenia papierosów.
Zagadnienia te powinny być omawiane również przez pedagogów szkolnych, nauczycieli i
rodziców. Ważną rolę mają tu do spełnienia szkoły i Kościół.
III. STAN WYPOSAŻENIA, LICZEBNOŚĆ SŁUŻB ODPOWIEDZIALNYCH ZA
PORZĄDEK PUBLICZNY I BEZPIECZEŃSTWO OBYWATELI:
Stan służby prewencji KP Policji w Kraśniku:
91
Stan etatowy KPP w Kraśniku w 2009 r. wynosił 174 etaty policyjne. Stan komórek
patrolowo interwencyjnych wynosił z kolei 45 policjantów, co stanowi 25,8% całego stanu
osobowego jednostki, zaś stan etatowy dzielnicowych wynosi 17, co stanowi 9,8% stanu
etatowego jednostki. KPP w Kraśniku w 2009 r. wystawiła do służby patrolowej ogólnie 9689
policjantów, ponadto dzielnicowi w obchodzie wykonali 2438 służby. Wylegitymowano
16653 osoby.
W 2008 r. KPP w Kraśniku posiadała na stanie 2 psa patrolowo – tropiące oraz
jednego do wyszukiwania zapachów narkotyków. Przewodnicy z psami wykonali 162 służby
patrolowe. Z końcem roku z uwagi na stan zdrowia wycofano 1 psa patrolowo-tropiącego.
Siły Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Kraśniku:
Łącznie 56 strażaków (funkcjonariuszy PSP), z tego
1)
na dwóch zmianach – 2x14 osób = 28 osób;
2)
na jednej zmianie – 13 osób;
3)
funkcjonariusze administracyjno-biurowi (do wsparcia) – 9 osób;
4)
obsada Powiatowego Stanowiska Kierowania – razem 6 osób.
Siły OSP z terenu powiatu kraśnickiego – 81 jednostek, w tym 13 włączonych do
Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego.
Środki własne KP PSP i OSP w powiecie kraśnickim
a) pompy szlamowe – 2 szt. (47 szt. z OSP);
b) piły do betonu i stali – 2 szt. (6 szt. z OSP);
c) piły do drewna – 6 szt. (32 szt. z OSP);
d) lampy i reflektory zwykłe – 7 szt. (24 szt. z OSP);
e) sprzęt pływający – 2 szt.: 1 łódź motorowa 6 os., 1 ponton wiosłowy) / 2 szt. OSP (2 szt. –
łódź wiosłowa z OSP);
f) kontenery przeciwpowodziowe – 2 szt., każdy wyposażony w: zapory – po 450 szt.,
motopompy pływające – po 2 szt., plandeki – po 150 szt., taśmy – po 23 szt.;
g) sprzęt będący w dyspozycji na podstawie użyczenia z Wojewódzkiego Zarządu Melioracji
i Urządzeń Wodnych w Lublinie:
•
pompa o wydajności 120 – 340 m3/godz. – 1 szt.,
•
agregat prądotwórczy o mocy do 10 kW – 1 szt.,
•
łódź wiosłowa płaskodenna 6 os. (holowana na przyczepce) – 1 szt.
Siły i środki Straży Miejskiej w Kraśniku:
92
1)
Łącznie – 17 funkcjonariuszy;
2)
1 pojazd służbowy (samochód osobowy);
3)
1 fotoradar;
4)
dostęp do monitoringu miejskiego;
Ponadto odbywają się służby strażników miejskich z dzielnicowymi, a Kierownicy
Referatów Straży Miejskiej w Kraśniku wymieniają informacje o miejscach zagrożonych
z dzielnicowymi z KPP Kraśnik.
IV.
GŁÓWNE
PROBLEMY
I
BARIERY
WYSTĘPUJĄCE
W
RAMACH
POWIATOWEGO PROGRAMU BEZPIECZENSTWA PUBLICZNEGO
Głównymi problemami i barierami występującymi w zakresie obszaru porządek publiczny i
bezpieczeństwo publiczne są:
-
przemoc w rodzinie;
-
demoralizacja i wzrost przestępczości wśród nieletnich;
-
brak możliwości zwiększenia anonimowości w przypadku zgłoszeń dotyczących
popełnionych przestępstw;
-
brak otwartych reakcji społecznych na przejawy przestępczości;
-
wzrost przestępczości narkotykowej;
-
nasilenie przestępstw drogowych popełnianych pod wpływem alkoholu i narkotyków;
-
zbyt skromne środki finansowe na niektóre przedsięwzięcia – jak, np. uruchomienie
schroniska dla zwierząt.
V.
INFORMACJA
O
POTENCJALE
I
ATUTACH
POWIATU
UMOŻLIWIAJĄCYCH SKUTECZNE ROZWIĄZANIE PROBLEMU
Ważnym atutem Powiatu w zakresie rozwiązania problemów w zakresie ochrony
bezpieczeństwa publicznego jest niewystępowanie zbyt dużej migracji ludności, co sprzyja
zmniejszeniu przestępczości. Ponadto prężnie działają instytucje i organizacje zajmujące się
przeciwdziałaniem patologiom – jak Policja, Państwowa Straż Pożarna, Straż Miejska,
Powiatowy Zespół poradni Psychologiczno-Pedagogicznych, Powiatowe Centrum Pomocy
Rodzinie w Kraśniku oraz Stowarzyszenie Bezpieczny Powiat Kraśnicki itd.
Bibliografia:
1.
Komenda Powiatowa Policji w Kraśniku: „Analiza stanu bezpieczeństwa i porządku
publicznego na terenie powiatu kraśnickiego za lata 2003-2008”;
93
2.
Komenda Powiatowa Policji w Kraśniku: „Analiza stanu bezpieczeństwa i porządku
publicznego na terenie powiatu kraśnickiego za rok 2009”;
3.
Marek Klimek: „Analiza poczucia bezpieczeństwa mieszkańców powiatu kraśnickiego na
podstawie przeprowadzonych badań empirycznych” – rok 2008;
4.
Starostwo Powiatowe w Kraśniku: „Siły i środki przewidziane do użycia w akcji
przeciwpowodziowej – Państwowa Straż Pożarna” w: „Planie operacyjnym ochrony
przed powodzią Powiatu Kraśnickiego”;
5.
Ustalenia wspólne przedstawiciela Komendy Powiatowej Policji w Kraśniku
z pracownikiem Starostwa Powiatowego w Kraśniku;
6.
Rozmowa pracownika Starostwa Powiatowego w Kraśniku z przedstawicielem Straży
Miejskiej w Kraśniku w dniu 22 marca 2010 r.
2. 1. 6. AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNA I ORGANIZACJE POZARZĄDOWE
1.Organizacje pozarządowe w Polsce.
W Polsce działalność organizacji pozarządowych reguluje wiele przepisów prawa. W
ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
(Dz. U.
Nr 96, poz. 873 z późn. zm.) została zawarta prawna definicja organizacji
pozarządowej. Zgodnie z art. 3 ust. 2 tej ustawy „organizacjami pozarządowymi są, niebędące
jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy o finansach publicznych,
niedziałające w celu osiągnięcia zysku osoby prawne lub jednostki organizacyjne
nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w
tym fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem ust. 4”.
Organizacje pozarządowe powszechnie nazywane są trzecim sektorem. Określenie to
przeniesione z języka angielskiego, nawiązuje do podziału dzielącego aktywność społeczno –
gospodarczą nowoczesnych państw demokratycznych na trzy sektory. Według tej typologii
pierwszy sektor to administracja państwowa, określana też niekiedy jako sektor państwowy.
Drugi sektor to sfera biznesu, czyli wszelkie instytucje i organizacje, których działalność jest
nastawiona na zysk, nazywany też sektorem prywatnym. Trzeci sektor to ogół prywatnych
organizacji, działających społecznie i nie dla zysku, czyli organizacje pozarządowe
(organizacje non – profit).
Określenie organizacje pozarządowe akcentuje niezależność tych organizacji od
administracji (rządu). Z kolei nazwa non – profit odróżnia je od organizacji drugiego sektora i
94
podkreśla, że ich działalność nie jest nastawiona na zysk. Organizacje te określa się też
czasem jako wolontarystyczne, gdyż ich działalność jest w znacznym stopniu oparta na
działaniu ochotników, czyli wolontariacie.
Inna nazwa stosowana wobec tych organizacji to organizacje społeczne lub
organizacje użyteczności publicznej. Te sformułowania podkreślają, że aktywność tych
organizacji jest najwyraźniejsza w dziedzinie ochrony zdrowia, szeroko rozumianej pomocy
społecznej, akcji charytatywnych i edukacji, czyli krótko mówiąc w działaniu dla dobra
publicznego.
Coraz popularniejsza staje się jeszcze inna, międzynarodowa nazwa określająca
organizację pozarządową: NGO, będąca skrótem angielskiego non – govermental
organization.
Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z 2003 roku wprowadziła
pojęcie organizacji pożytku publicznego w odniesieniu do organizacji, które prowadzą
działalność społecznie użyteczną w sferze zadań publicznych określonych w tej ustawie.
W Polsce najpopularniejszymi formami prawnymi prowadzenia działalności
społecznej są stowarzyszenia i fundacje. Działalność trzeciego sektora wspierają: ochotnicze
straże pożarne, organizacje społeczne, związki zawodowe, jednostki Kościoła katolickiego,
innych kościołów i związków wyznaniowych, grupy związków pracodawców i partii
politycznych. Według raportu z badania „Kondycja sektora organizacji pozarządowych w
Polsce 2008” 28 przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Klon/Jawor w roku 2008, w Polsce
zarejestrowanych było 58 237 stowarzyszeń i ponad 9 000 fundacji. Największy procent
stanowiły organizacje pozarządowe działające w obszarze „sport, turystyka, rekreacja i
hobby”. Inne obszary działań to: „kultura i sztuka”, „edukacja i wychowanie”, „usługi
socjalne i pomoc społeczna”, „ochrona zdrowia”. Łączną liczbę członków organizacji w
Polsce w 2008 roku można szacować na około 4 mln. Dodatkowo organizacje pozarządowe
wspierało około 1 mln wolontariuszy. Według wspomnianego wyżej raportu województwo
lubelskie zaliczane jest do województw o natężeniu 15 organizacji pozarządowych na 10 000
mieszkańców (z wyłączeniem ochotniczych straży pożarnych).
2.Organizacje pozarządowe w powiecie kraśnickim.
Wg stanu na dzień 31 grudnia 2009 roku w powiecie kraśnickim działało29:
28
29
Marta Gumkowska, Jan Herbst: Polski sektor pozarządowy 2008.Warszawa
Informacja Starostwa Powiatowego w Kraśniku.
95
•
56 stowarzyszeń
•
16 stowarzyszeń zwykłych
•
organizacje sportowe – 2 stowarzyszenia, 34 uczniowskie kluby sportowe, 18 klubów
sportowych dla dorosłych
•
5 fundacji.
Liczbę tych organizacji zwiększają 72 ochotnicze straże pożarne, organizacje
społeczne (komitety rodzicielskie, koła łowieckie oraz komitety społeczne), związki
zawodowe, jednostki religijne, związki partii politycznych.
Znaczna część organizacji pozarządowych w naszym powiecie działa w obszarze pomocy
społecznej. Możemy wymienić kilka kierunków działań organizacji właśnie w tym obszarze:
1. Pomoc osobom niepełnosprawnym – np. Stowarzyszenie Wspomagania Osób
Niepełnosprawnych
„RES
SACRA
MISER”
w
Gościeradowie,
Urzędowskie
Stowarzyszenie Dzieci i Osób Niepełnosprawnych, Polskie Stowarzyszenie Sportowe
dla Osób Upośledzonych Umysłowo „Olimpiady Specjalne – Polska” w Olbięcinie,
Kraśnickie Stowarzyszenie Przyjaciół
Dzieci Specjalnej Troski w Kraśniku,
Stowarzyszenie „Arka” w Kraśniku, Stowarzyszenie Przyjaciół Dzieci „Razem” w
Kraśniku, Polski Związek Niewidomych – Koło w Kraśniku, Powiatowe
Stowarzyszenie
Diabetyków,
Koło
Terenowe
Lubelskiego
Stwardnienia Rozsianego, Koło Terenowe w Kraśniku Stowarzyszenia
krokiem” w Zamościu, Stowarzyszenie na Rzecz Osób
„Wspólnota
na
Całe
Stowarzyszenia
„Krok za
Niepełnosprawnych
Życie” w Kraśniku.
2. Pomoc rodzinom patologicznym – Oddział Akcji Katolickiej przy Parafii p.w św.
Józefa w Kraśniku, Centrum Wolontariatu w Kraśniku, Fundacja „Dziedzictwa Jana
Pawła II”.
3. Pomoc osobom starszym i ubogim – Stowarzyszenie na Rzecz Wspierania Osób
Starszych i Niepełnosprawnych oraz Rozwoju Kultury Lokalnej „Pomocna dłoń” w
Popkowicach, Polski Czerwony Krzyż, Polski Komitet Pomocy Społecznej, Związek
Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych, Polski Związek Emerytów,
Rencistów i Inwalidów, Centrum Wolontariatu w Kraśniku, Bractwo Ks. St.
Zielińskiego, Związek Inwalidów Wojennych.
96
4. Pomoc dzieciom i młodzieży znajdujących się w placówkach opiekuńczowychowawczych – Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce, Stowarzyszenie
„Perspektywy” w Kraśniku, Fundacja „Marysia”,
5. Pomoc
osobom
dotkniętym
Profilaktyki i Psychoterapii
problemem
alkoholowym
–
Stowarzyszenie
Uzależnień „Pomocni ludziom” w Kraśniku,
Stowarzyszenie Trzeźwościowe „Uśmiech” w Kraśniku, sieć klubów abstynenta w
gminach
6. Ograniczenie lokalnych zagrożeń i patologii społecznych – Stowarzyszenie
„Bezpieczny Powiat Kraśnicki”.
7. Ochrona zdrowia – Fundacja dla Promocji Zdrowia Ziemi Kraśnickiej,
Stowarzyszenie „Pomóżmy Sobie Sami”, Stowarzyszenie w celu leczenia mózgowego
porażenia dziecięcego „ARKA”, Fundacja „Za Bramą” w Kraśniku
8. Pomoc osobom z grup wykluczonych – Kraśnickie Stowarzyszenie Romów,
Kraśnickie Stowarzyszenie Inicjatyw Społecznych w Kraśniku, Centrum Promocji
Pracy.
Na terenie powiatu kraśnickiego działa kilka organizacje pożytku publicznego (Polski
Czerwony Krzyż, Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce w Polsce, Fundacja „Marysia”,
Fundacja „Za Bramą”, Fundacja Andrzej Marzec „Monte Cassino”, Kraśnickie Towarzystwo
Edukacyjne, Gminny Klub Sportowy „Płomień” w Trzydniku Dużym, Stowarzyszenie
„Pomóżmy sobie sami”). Istniejące uregulowania prawne pozwalają podatnikom wsparcie
finansowe tych organizacji przez coroczne odpisanie na rzecz wybranej organizacji pożytku
publicznego 1% swojego podatku. Według danych z Ministerstwa Finansów, w 2009 roku
w Polsce środki z 1% podatku za rok 2008 otrzymało 6038 organizacji na sumę 380 milionów
złotych.
Współpracę powiatu z organizacjami pozarządowymi określają i regulują następujące
przepisy:
•
ustawa o samorządzie powiatowym z dnia 5 czerwca 1998 roku (t.j. Dz. U. z 2001r.,
Nr 142, poz.1592 z póź. zm.) – art. 4, ust.1 pkt 22 – mówi, że powiat wykonuje
określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie
współpracy z organizacjami pozarządowymi,
•
ustawa
o
rehabilitacji
zawodowej
i
społecznej
oraz
zatrudnianiu
osób
niepełnosprawnych z dnia 27 sierpnia 1997 roku (t.j. Dz. U. z 2008r., Nr 14, poz. 92 z
późn. zm.) - art. 35a, ust. 1, pkt 6 – mówi, że do zadań powiatu należy współpraca z
97
organizacjami
pozarządowymi
i
fundacjami
działającymi
na
rzecz
osób
niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej tych osób,
•
ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z dnia 24 kwietnia 2003
roku (Dz. U. Nr 96, poz.873 z późn. zm.) – art. 5 mówi o formach i zasadach
współpracy powiatu z organizacjami pozarządowymi.
Zasady i sposób współpracy powiatu kraśnickiego z organizacjami pozarządowymi
oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na rok 2010
uregulował program zawarty w załączniku do uchwały Rady Powiatu Nr XLI – 261/10 z dnia
27 stycznia 2010 r. Program określa zakres, formy i zasady współpracy. Zakłada on
udzielanie pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji
życiowej oraz dąży do wyrównywania szans tych rodzin i osób, ochrony i promocji zdrowia,
kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji, edukacji, oświaty i wychowania, działań na
rzecz osób niepełnosprawnych, promocji zatrudnienia i aktywizacji lokalnego rynku pracy,
działalności wspomagającej rozwój przedsiębiorczości. W ramach współpracy prowadzone
będą szkolenia przedstawicieli organizacji działających na terenie powiatu spotkania
i konferencje o tematyce związanej ze sferą ich działalności.
Współpraca powiatu kraśnickiego z organizacjami pozarządowymi dotyczy takich
dziedzin jak: pomoc społeczna, promocja zdrowia, oświata, kultura, sport, turystyka,
promocja
powiatu,
przeciwdziałanie
bezrobociu.
Polega
na
udzielaniu
pomocy
organizacyjnej, pomocy rzeczowej i wsparcia finansowego.
Współpracę z organizacjami pozarządowymi w obszarze pomocy społecznej i
wspierania osób niepełnosprawnych prowadzi Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w
Kraśniku. Jedną z jej form jest organizowanie i dofinansowywanie ze środków Państwowego
Funduszu
Rehabilitacji
Osób
Niepełnosprawnych
imprez
okolicznościowych
i
integracyjnych. Organizowane są spotkania, na których przedstawiciele organizacji
pozarządowych uzyskują informacje o przepisach prawa i
możliwościach
finansowania
swojej działalności.
W dniu 8 września 2009 roku zorganizowane zostało Seminarium dla organizacji
pozarządowych z udziałem przedstawicieli Regionalnego Ośrodka Europejskiego Funduszu
Społecznego w Lublinie. Odpowiednie wsparcie informacyjne organizacji pozarządowych
(poradnictwo, udostępnianie materiałów informacyjnych, bieżące informowanie o dostępnych
funduszach i aktualnych programach umożliwiających pozyskanie środków finansowych na
realizację zadań wyznaczonych konkretnymi projektami) przyczynia się do aktywizacji
98
sektora ,,non-profit”, a tym samym – do większego ich udziału w tworzeniu lokalnych
koalicji na rzecz rozwiązywania problemów społecznych.
Od kilku lat organizacje pozarządowe realizują zadania publiczne z zakresu pomocy
społecznej. W ten sposób funkcjonuje na terenie naszego powiatu Wioska Dziecięca SOS w
Kraśniku, Świetlica Opiekuńczo-Wychowawcza Oddziału Akcji Katolickiej w Kraśniku oraz
jej filie w Stróży i w Zakrzówku, Świetlica „Słońce na Dłoni” prowadzona przez Centrum
Wolontariatu w Kraśniku.
W ciągu ostatnich kilku lat zwiększył się zakres pomocy dla organizacji
pozarządowych. Powstało kilka portali internetowych, które przekazują kompletne bieżące
informacje dla działających i powstających organizacji. Najpopularniejsze z nich to:
www.pozytek.ngo.pl www.administracja.ngo.pl
Wyzwaniem na przyszłość jest intensyfikacja współpracy trzech
sektorów
– samorządu, biznesu i organizacji pozarządowych w zakresie rozwiązywania problemów
społecznych powiatu. Obserwujemy dzisiaj małe zaangażowanie organizacji na rzecz
zwiększenia swojego udziału w realizację zadań publicznych powiatu.
3.Wolontariat w Polsce.
Ogólne zasady wolontariatu reguluje ustawa z dnia 24 kwietnia 2003r. o działalności
pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873 z późn. zm.). Wolontariat to
dobrowolna, bezpłatna, świadoma działalność na rzecz innych, wykraczająca poza związki
rodzinno–koleżeńsko-przyjacielskie. Jest to poświęcenie czasu i energii na rzecz społeczności
lokalnej, osób spoza rodziny, na rzecz rozwoju środowiska. Działalność wolontarystyczna ma
charakter bezpłatny, z wyjątkiem zwrotu kosztów poniesionych w związku z wykonywanym
świadczeniem.
Można wyróżnić kilka obliczy wolontariatu:
-
wolontariat stały – wtedy, gdy wolontariusz jest ściśle związany z daną organizacją i
wykonuje na jej rzecz określone prace,
-
wolontariat akcyjny – taki, gdzie wolontariusze zatrudniani są do pomocy przy
jednorazowej albo cyklicznej akcji,
-
wolontariat zagraniczny – dotyczy pracy wolontariusza za granicą.
99
Według badania przeprowadzonego w 2005 roku dotyczącego wolontariatu, filantropii
i członkostwa Polaków w organizacjach pozarządowych a także deklarowanej gotowości
przekazywania 1% podatków na rzec organizacji, 23,2% czyli około 6,9 mln dorosłych
Polaków poświęciło swój czas na pracę wolontarystyczną. Najczęstszym powodem podjęcia
pracy społecznej były dla wolontariuszy ich moralne, religijne i polityczne przekonania.
Częstym powodem było też zainteresowanie i przyjemność wykonywania tej pracy, a także
nadzieja na odwzajemnienie tej pomocy w przyszłości.
Parlament Europejski w marcu 2008 ogłosił sprawozdanie w sprawie roli wolontariatu
w kształtowaniu spójności gospodarczej i społeczne, w którym określił wolontariat jako
„główną siłę pielęgnującą społeczeństwo obywatelskie.” Wolontariat wg dokumentów
Parlamentu Europejskiego ma pozytywny wpływ na ludzkie zdrowie, ponieważ z korzyści dla
zdrowia mogą cieszyć się ludzie w każdym wieku a działalność ta może pomagać
w zapobieganiu chorobom fizycznym i psychicznym.
W tymże sprawozdaniu w pkt 1 znajduje się zapis: „zachęcamy państwa członkowskie
oraz władze regionalne i lokalne do uznania wagi wolontariatu w promowaniu spójności
społecznej i gospodarczej, ponadto zachęcamy je do partnerskiej pracy wraz z organizacjami
wolontariatu i zgodnie z rzetelnymi konsultacjami z sektorem wolontariatu w celu
opracowania planów i strategii mającej na celu uznanie, docenienie , wsparcie, ułatwienie
wolontariatu, a także zachęcenie do niego.”
4.Wolontariat w powiecie kraśnickim.
Działalność trzeciego sektora w powiecie kraśnickim wspiera działające na terenie
powiatu stowarzyszenie Centrum Wolontariatu. Jest ono łącznikiem między wolontariuszami,
a organizacjami i instytucjami zainteresowanymi współpracą. Centrum pełni istotną rolę
w procesie rozwiązywania problemów społecznych naszego powiatu.
Obecnie Centrum Wolontariatu realizuje lub zrealizowało następujące programy:
- „Słońce na Dłoni” - to inicjatywa w zakresie prowadzenia świetlicy środowiskowej dla
dzieci i młodzieży z rodzin niewydolnych wychowawczo. Świetlica jest dostępna
od
poniedziałku do piątku w godzinach 10.00 -18.00. Zajęcia dla dzieci i młodzieży odbywają
się w godzinach 14.00-18.00 . Podopieczni aktywnie i pożytecznie spędzają czas wolny
w świetlicy , mają zapewnioną fachową opiekę , posiłek i pomoc w nauce. Dodatkowo
rozwijają swoje zainteresowania i pasje.
100
- „Akademia Wolontariatu” - projekt zrealizowany w 2009 roku w powiecie kraśnickim,
janowskim i opolskim. Głównym celem zwiększenie liczby wolontariuszy i odpowiednie
przygotowanie ich do pełnienia funkcji w kształtowaniu więzi społecznych.
- „Dzień Wolontariusza” – organizowany jako coroczna Gala Wolontariatu prezentująca
najaktywniejsze osoby zaangażowane w działalność wolontariusza, w różnych dziedzinach
życia społecznego.
- „Dzień Radości” - zadanie realizowane z okazji Dnia Dziecka w formie festynu dla dzieci
i ich rodzin na dziedzińcu klasztornym. Centrum Wolontariatu było współorganizatorem
imprezy i odpowiadało za prowadzenie: studia wizażu -malowanie twarzy dzieci, kącik
rozrywki z nagrodami, pokaz „Fair Show” połączony z nauką machania pojkami, konkurs
malowania kredą po asfalcie oraz pokaz i naukę „Tańca Żaby”.
- „Szansa na Radość” - program, którego celem jest organizowanie czasu wolnego osobom
niepełnosprawnym, starszym i samotnym. Usprawnianie i rozwijanie ich umiejętności życia
codziennego w środowisku społecznym.
- „Biuro Pośrednictwa Pracy dla Wolontariuszy” - Biuro Pośrednictwa było swoistą
„skrzynką kontaktową” pomiędzy tymi, którzy potrzebują pomocy i wsparcia, a tymi, którzy
chcą jej udzielać czyli wolontariuszami. Prowadzona była ewidencja interesantów, dzięki
czemu została utworzona baza informacyjna.
Centrum prowadzi również szkolenia z zakresu wolontariatu, jak i szkolenia
specjalistyczne adekwatne do aktualnych potrzeb. Prowadzone są różne akcje dla dzieci,
np.: zajęcia feryjne, kolonie, zajęcia wakacyjne. Każdego roku w październiku organizowana
jest akcja pt. „Dzień Papieski”. Centrum Wolontariatu koordynuje zbiórki darów, corocznie
prowadzi zbiórkę dla akcji „Pomóż Dzieciom Przetrwać Zimę”, „Podziel się Posiłkiem”.
Wolontariusze odpowiadają również na zaproszenia i prośby o pomoc szczególnie osobom
starszym, chorym i niepełnosprawnym prowadząc takie inicjatywy jak „Spotkania Pokoleń” i
„Misja Nadziei – Hospicjum”. Centrum Wolontariatu współpracuje z Miejskim Ośrodkiem
Pomocy Społecznej w Kraśniku, Domem Pomocy Społecznej w Kraśniku, Domem Pomocy
Społecznej w Gościeradowie, Warsztatem Terapii Zajęciowej w Gościeradowie, Powiatowym
Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku.
5. Nowe kierunki działań.
101
Od kilku lat organizacje pozarządowe poszukują dla siebie nowych obszarów
działalności starając się łączyć w sobie nowe funkcje.
Innowacyjną formą aktywizacji społeczno-zawodowej jest ekonomia społeczna, czy
też przedsiębiorczość społeczna, która oznacza sferę aktywności obywateli wykorzystującą
instrumenty ekonomiczne dla realizacji celów społecznych. Chociaż w Polsce nie ma
ustawowo określonej definicji przedsiębiorstwa społecznego to mogą one funkcjonować
jako fundacje, stowarzyszenia, spółdzielnie czy też spółki.
Podmioty ekonomii społecznej to podmioty gospodarcze i społeczne działające we
wszystkich trzech sektorach. Wyróżniają się celami i szczególną formą przedsiębiorczości.
Podmioty te w całości lub części podporządkowane są celom społecznym, dobru wspólnemu
lub interesom grupowym. Przykładem tego rodzaju podmiotu jest stowarzyszenie Centrum
Promocji Pracy będące w swym założeniu przedsiębiorstwem społecznym. Ma ono siedzibę
w Lublinie, a w Kraśniku prowadzi biuro i realizuje inicjatywy o zasięgu lokalnym
i regionalnym. W 2009 roku pozyskało środki na realizację projektu „Aktywne Lublinianki”,
współfinansowanego ze środków Funduszu Inicjatyw Obywatelskich będącego ofertą
szkoleniową dla bezrobotnych kobiet chcących rozpocząć własną działalność gospodarczą.
CPP jako partner przystąpiło do realizacji projektu Lubelskiego Ośrodka Samopomocy
„Liderzy NGO’s – rozwój regionalnej sieci Punktów Partnera lokalnego LOS”.
CPP zrealizowało 4 projekty w gminach: Gościeradów, Szastarka, Trzydnik Duży
i Kraśnik z cyklu „Myśl globalnie, działaj lokalnie” w ramach Działania 7.3 POKL oferując
warsztaty z zakresu budowania lokalnego potencjału twórczego poprzez partnerstwo lokalne
i przygotowanie lokalnych inicjatyw społecznych i gospodarczych a na ich podstawie
wniosków o ich dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
Ponadto CPP zrealizowało 2 projekty w ramach Działania 6.3 POKL w gminach
Urzędów i Trzydnik Duży, gdzie w każdej z nich utworzono Centrum Aktywizacji
Zawodowej oferując niepracującym młodym osobom z małym doświadczeniem zawodowym
możliwość udziału w warsztatach aktywizujących z zakresu rynku pracy i wolontariatu,
połączonych z doradztwem zawodowym i pośrednictwem pracy dla wolontariuszy
Centrum Promocji Pracy jest również partnerem w projekcie Równowaga-PracaRodzina, który jest kontynuacją zawiązanej w ramach Działania 3 IW EQUAL w 2008 roku
koalicji lokalnej skupiającej instytucje rynku pracy i pomocy społecznej z powiatu
kraśnickiego. Projekt ten jest realizowany od 13 listopada 2009 w partnerstwie następujących
instytucji: ZDZ Oddział w Lublinie (Lider), Centrum Promocji Pracy, MOPS w Kraśniku,
PUP w Kraśniku a jego oferta szkoleniowo-doradcza jest skierowana do osób bezrobotnych i
102
nieaktywnych zawodowo z uwagi na opiekę nad dzieckiem czy osobą zależną. Dla 40
uczestników zaplanowano szkolenia o kierunku specjalista ds. projektów europejskich,
opiekunka w domu pomocy społecznej, specjalista ds. obsługi imprez okolicznościowych
a dla 20 osób zorganizowane będą płatne staże.
Zgodnie z Rezolucją Parlamentu Europejskiego ekonomia społeczna odgrywa
pierwszoplanową rolę w gospodarce europejskiej, gdyż łączy opłacalność i solidarność,
umożliwia tworzenie miejsc pracy o wysokiej jakości, a także wzmacnia spójność społeczną,
gospodarczą i regionalną. Wytwarzając kapitał społeczny oraz wspierając aktywne
obywatelstwo i solidarność, przyczynia się do rozwoju gospodarki innego typu, opartej na
wartościach demokratycznych.
6. Organizacje pozarządowe w ich własnej ocenie.
W miesiącu listopadzie 2009 roku PCPR w Kraśniku zwróciło się do organizacji
pozarządowych działających na terenie naszego powiatu z prośbą o wypełnienie ankiety,
która miała na celu zdiagnozowanie środowiska tych organizacji. Po okresie kilku miesięcy
zwrócono 32 ankiety. Na ich podstawie dokonano próby opisania tego środowiska. Oceną nie
objęto organizacji sportowych i strażackich, gdyż ich wysoka liczba i rozdrobnienie
występowania na terenie poszczególnych gmin wymaga osobnego potraktowania.
32 organizacje skupiają 4781 osób. Większość organizacji ma status stowarzyszenia
zarejestrowanego w KRS (27), dwie z nich to fundacje, 2 to organizacje kościelne, 2 to
stowarzyszenia kultury fizycznej.
Organizacje prowadzą niejednorodną działalność. W zakresie swoich zadań
statutowych znajdziemy różnorodną działalność wzajemnie pokrewną i uzupełniająca się.
Przedmiotem zainteresowania jest taka problematyka jak:
- sport i turystyka, którą realizuje 17 organizacji
- nauka oświata, edukacja, wychowanie, którą realizuje 20 organizacji
- wspieranie i promocja rodziny, którą realizuje 17 organizacji
- promocja i ochrona zdrowia, którą realizuje 14 organizacji
- pomoc społeczną, w tym pomoc osobom i rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji,
którą realizuje 18 organizacji
- działalność charytatywną, którą prowadzi 12 organizacji
- wspieranie osób niepełnosprawnych, które realizuje 19 organizacji
103
- kultura, sztuka, ochrona dziedzictwa narodowego, którą realizuje 9 organizacji
- rolnictwo i ochrona środowiska, to przedmiot zainteresowania 5 organizacji.
Większość organizacji nie posiada swoich biur i ustalonych godzin urzędowania.
Wszystkie organizacje posiadają przychody finansowe składające się ze składek
członkowskich i pozyskiwanych środków finansowych na realizację działań statutowych.
Najczęściej organizacje osiągają przychody w wysokości do 10 tyś. złotych. Ale są też
organizacje o przychodach powyżej 100 tys. złotych, na które złożyły się dotacje na realizację
zadań publicznych pochodzące z budżetów jednostek samorządu terytorialnego, najczęściej
na zadania z zakresu pomocy społecznej i wsparcia osób niepełnosprawnych.
Charakteryzując typową organizację pozarządowa, jest to organizacja, która nie osiąga
wysokich przychodów, zrzesza w jej ocenie niezbyt wysoką liczbę członków i jest dobrze
rozpoznawalna w środowisku. Organizacje są w zasadzie usatysfakcjonowane ze współpracy
z samorządem gminnym i powiatowym, a osoby zaangażowane w działalność organizacji
posiadają w jej ocenie wysokie kwalifikacje. Wysoko jest ocenianie zaangażowanie członków
w działalność swojej organizacji. Organizacje są otwarte na współpracę, co przejawia się
w fakcie, że większość organizacji nie ma trudności z pozyskiwaniem funduszy na swoją
działalność i posiada licznych partnerów do realizacji działań programowych.
Oceniając współpracę z samorządem terytorialnym za najbardziej pożądane formy
współpracy uznaje się wsparcie finansowe, zlecanie realizacji zadań publicznych, realizacje
wspólnych projektów.
Organizacje pozarządowe mają trwałe osiągnięcia w realizacji zadań statutowych. Od
lat realizują własne projekty programowe pozyskując na ich realizacje środki w ramach
konkursów organizowanych przez instytucje państwowe i samorządowe. Organizacje mają
osiągnięcia w działaniach na rzecz integracji osób niepełnosprawnych, ludzi starszych, opieki
nad dziećmi młodzieżą zagrożona patologiami społecznymi, organizacji czasu wolnego
poprzez festyny, rajdy, biwaki, pikniki, prowadzenie klubów seniora.
Jako bariery przeszkadzające w pracy tych organizacje wskazują na wysokie
wymagania formalne przy pozyskiwaniu środków finansowych,
brak własnych lokali
stosownie do potrzeb i zakresu działań programowych, brak satysfakcjonującej ilości środków
finansowych.
Organizacje pozarządowe oczekują wsparcia w postaci szkoleń dotyczących nauki
prowadzenia księgowości organizacji pozarządowych, zagadnień organizacyjno – prawnych,
źródeł finansowania i wsparcia przy pisaniu projektów umożliwiających pozyskiwanie
środków zewnętrznych.
104
2. 1. 7. ZDROWIE
Definicja zdrowia
W myśl obecnej definicji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zdrowie jest to nie
tylko całkowity brak choroby, czy kalectwa, ale także stan pełnego, fizycznego, umysłowego i
społecznego dobrostanu (dobrego samopoczucia) Zdrowie to także zdolność i umiejętność
pełnienia ról społecznych, adaptacji do zmian środowiska i radzenia sobie z tymi zmianami.
Według koncepcji promocji zdrowia (zawartej w Karcie Ottawskiej) – zdrowie jest:
− wartością, dzięki której jednostka lub grupa może realizować swoje aspiracje i
potrzebę osiągania satysfakcji oraz zmieniać środowisko i radzić sobie w nim;
− zasobem (bogactwem) dla społeczeństwa, gwarantującym jego rozwój społeczny
i ekonomiczny, tylko zdrowe społeczeństwo może tworzyć dobra materialne i
kulturowe, rozwijać się, osiągać odpowiednią jakość życia;
− środkiem do osiągnięcia lepszej jakości życia. Jakość życia należy rozumieć jako
sprawne funkcjonowanie do późnej starości, większą wydajność pracy i lepsze
zarobki, satysfakcję z życia.
Przyjęta w art. 68 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej30 zasada równości,
sprawiedliwości i partycypacji w zdrowiu stanowi istotna przesłankę w realizowaniu
podstawowego prawa do zdrowia i korzystania z usług służby zdrowia.
Polityka społeczna, mając na względzie stan zdrowia jednostki, bierze pod uwagę
czynniki ekonomiczne i społeczne. Jej zadaniem jest m.in. wyrównywanie dostępu do służby
zdrowia oraz tworzenie warunków dla zdrowia społeczeństwa. Natomiast, badając kwestie
zdrowia, polityka społeczna rozróżnia jej trzy dziedziny:
− profilaktykę – zapobieganie chorobom w społeczeństwie poprzez kształtowanie
odpowiedniego rozwoju człowieka oraz warunków jego życia wpływających na jego
zdrowie,
− lecznictwo – nastawienie na człowieka chorego, na rozpoznanie i leczenie;
− rehabilitację – przywracanie do zdrowia, sprawności i przydatności społecznej ludzi
dotkniętych kalectwem lub upośledzonych fizyczne, psychicznie, społecznie.
30
(Dz.U. z 1997, Nr78, poz. 483, z późn. zm.)
105
Aby zawsze cieszyć się dobrym samopoczuciem, unikać chorób i zakażeń należy
zwrócić bardzo dużą uwagę na czynniki determinujące zdrowie. Do głównych czynników
determinujących zdrowie należy zaliczyć:
- uwarunkowania genetyczne,
- styl życia,
- stan sanitarny środowiska,
- stres,
- niepełnosprawność,
- używanie substancji psychoaktywnych,
- wypadki i urazy.
Główne problemy zdrowotne mieszkańców powiatu kraśnickiego
Stan zdrowia mieszkańców powiatu kraśnickiego w roku 2008 r. obrazują poniższe dane:
a) Chorobowość31 dzieci i młodzieży do 18 roku życia będących pod opieką lekarza poz
(liczby bezwzględne)32:
ogółem – 4,6% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
w tym:
− alergie układu oddechowego (w tym dychawica oskrzelowa) – 6,1% przypadków
odnotowanych w województwie lubelskim;
− zaburzenia rozwoju fizycznego – 5,3% przypadków odnotowanych w województwie
lubelskim;
− choroba nadciśnieniowa – 4,9% przypadków odnotowanych w województwie
lubelskim;
− otyłość - 4,7% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
− choroby tarczycy – 4,7% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
− zaburzenia rozwoju (ogółem) – 4,6% przypadków odnotowanych w województwie
lubelskim;
− zaburzenia odżywiania – 4,6% przypadków odnotowanych w województwie
lubelskim;
31
chorobowość (ang. Morbidity) – liczba chorych w danym okresie (często jest to rok) na konkretną chorobę
w przeliczeniu (najczęściej) na 10 tys. lub 100 tys. mieszkańców. Współczynnik ten obejmuje zarówno osoby
chorujące już wcześniej, jak i nowo stwierdzone przypadki.
32
Informator Statystyczny Ochrony Zdrowia za rok 2008 – Lubelskie Centrum Zdrowia Publicznego w Lublinie.
106
− zniekształcenie kręgosłupa – 4,5% przypadków odnotowanych w województwie
lubelskim;
− wady rozwojowe układu krążenia – 4,2% przypadków odnotowanych
w
województwie lubelskim;
− dziecięce porażenia mózgowe – 4,1% przypadków odnotowanych w województwie
lubelskim;
− zaburzenia refrakcji
i
akomodacji
–
3,9% przypadków odnotowanych
w
województwie lubelskim;
− padaczka – 3,8% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
− wady rozwojowe układu nerwowego – 3,6% przypadków odnotowanych w
województwie lubelskim;
− wada rozwojowa narządów płciowych – 3,5% przypadków odnotowanych
w województwie lubelskim;
− choroby układu moczowego – 3,5% przypadków odnotowanych w województwie
lubelskim;
− alergie pokarmowe – 3,3% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
− nowotwory – 3,2% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
− alergie skórne – 3,1% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
− cukrzyca - 2,9% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
− zaburzenia rozwoju psychomotorycznego – 2,7% przypadków odnotowanych
w województwie lubelskim;
− wady rozwoju - abberacje chromosomowe – 2,5% przypadków odnotowanych
w województwie lubelskim;
− niedokrwistość – 2,6% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
− upośledzenie umysłowe – 2,3% przypadków odnotowanych w województwie
lubelskim;
− trwałe uszkodzenia narządów ruchu – 2,0% przypadków odnotowanych w
województwie lubelskim;
− niedożywienie - 1,8% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
− inne wady rozwojowe – 1,4% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
− pacjenci z innymi schorzeniami wymagającymi opieki czynnej – 4,5% przypadków
odnotowanych w województwie lubelskim.
107
b) Chorobowość33 osób powyżej 18 roku życia będących pod opieką lekarza poz
(liczby bezwzględne)34:
ogółem – 4,2% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
w tym:
− choroby tarczycy – 4,7% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
− cukrzyca – 4,7% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
− choroby obwodowego układu nerwowego – 4,1% przypadków odnotowanych
w województwie lubelskim;
− nowotwory – 3,8% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
− przewlekły nieżyt oskrzeli, dychawica oskrzelowa – 3,7% przypadków odnotowanych
w województwie lubelskim;
− przewlekła choroba układu trawiennego – 3,6% przypadków odnotowanych
w województwie lubelskim;
− niedokrwistość – 3,6% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
− choroby układu mięśniowo–kostnego i tkanki łącznej – 3,4% przypadków
odnotowanych w województwie lubelskim;
− gruźlica – 3,1% przypadków odnotowanych w województwie lubelskim;
− pacjenci z innymi schorzeniami wymagającymi opieki czynnej – 1,8% przypadków
odnotowanych w województwie lubelskim.
Z analizy danych uzyskanych na podstawie Informatora Statystycznego Ochrony
Zdrowia wydanego przez Lubelskie Centrum Zdrowia Publicznego wynika, że corocznie
wzrasta zachorowalność na wymienione rodzaje schorzeń oraz obniża się wiek ujawniania się
wyżej wymienionych problemów zdrowotnych.
Cechy systemu ochrony zdrowia
System ochrony zdrowia został ukształtowany w oparciu o ustawę o powszechnym
ubezpieczeniu zdrowotnym i w swojej zmodyfikowanej postaci funkcjonuje od 1 stycznia
1999 r. Państwo oddało część swoich kompetencji tworząc zadania dla nowych podmiotów:
organizatora służby zdrowia i płatnika. Zadania organizatora opieki zdrowotnej przejął
33
34
ibidem str. 3
ibidem str. 3
108
samorząd powiatowy, a rolę płatnika Narodowy Fundusz Zdrowia. Cechą systemu jest to, że
świadczenia zdrowotne są finansowane ze składki zdrowotnej gromadzonej w funduszu
zdrowia, a fundusz jako dysponent zgromadzonych środków finansowych gwarantuje
ubezpieczonym dostęp do świadczeń zdrowotnych określonych przepisami prawa.
Organizacja ochrony zdrowia na terenie powiatu kraśnickiego
Za ochronę zdrowia mieszkańców powiatu odpowiedzialny jest samorząd powiatowy i
samorządy gmin do których obowiązków należy realizacja zadań publicznych z zakresu
promocji i ochrony zdrowia. Opiekę medyczną zapewniają zakłady opieki zdrowotnej, które
zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej35 są
wyodrębnionymi organizacyjnie zespołami osób i środków majątkowych utworzonymi
i utrzymywanymi w celu udzielania świadczeń zdrowotnych i promocji zdrowia.
Na terenie powiatu kraśnickiego potrzeby zdrowotne mieszkańców zabezpieczone
są poprzez działalność służby zdrowia w zakresie:
•
podstawowej opieki zdrowotnej;
•
specjalistycznej ambulatoryjnej opieki zdrowotnej;
•
procedur wysokospecjalistycznych – dializoterapii;
•
lecznictwa zamkniętego;
•
rehabilitacji leczniczej;
•
opieki długoterminowej;
•
stomatologii;
•
opieka psychiatrycznej i leczenia uzależnień;
•
transportu sanitarnego;
•
świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych;
•
opieki paliatywnej i hospicyjnej;
•
apteki;
•
zaopatrzenie w wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi i środkami
pomocniczymi.
oraz sprawowania nadzoru sanitarnego w celu ochrony zdrowia szkodliwych i uciążliwych
czynników środowiskowych, zapobieganiu tym chorób zakaźnych i zawodowych oraz
nadzoru weterynaryjnego przed niebezpiecznymi produktami pochodzenia zwierzęcego.
35
(tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89, z późn. zm.)
109
Podstawowa opieka zdrowotna.
Podstawową opiekę zdrowotną dla mieszkańców powiatu kraśnickiego zapewniają
21 zakłady podstawowej opieki zdrowotnej, z czego 3 to zakłady publiczne, zaś 19 –
niepubliczne. Tylko na terenie miasta Kraśnik podstawowa opieka zdrowotna zabezpieczona
jest przez 10 podmiotów.
W ramach świadczeń z ww. zakresu mieszkańcy powiatu kraśnickiego mają
zapewnione w godzinach od 8:00 do 18:00:
•
porady lekarskie w miejscu praktyki;
•
wizyty domowe w przypadkach medycznie uzasadnionych;
•
funkcjonowanie gabinetu zabiegowego.
Ubezpieczony w sytuacji nagłego zachorowania lub pogorszenia stanu zdrowia
otrzyma pomoc w ramach nocnej i świątecznej ambulatoryjnej lub wyjazdowej opieki
lekarskiej. W godzinach od 18.00 do 8.00 w niedzielę, święta i dni wolne od pracy pomocy
lekarskiej udzielają - Izby Przyjęć SP ZOZ w Kraśniku: przy ul. Chopina 13 oraz przy Al.
Niepodległości 23 oraz SP ZOZ w Urzędowie /dla mieszkańców z terenu tej gminy/.
Na terenie powiatu kraśnickiego świadczeń z zakresu podstawowej opieki
zdrowotnej udzielają następujące podmioty:
na terenie Miasta Kraśnik:
1. NZOZ „ Centrum Medycyny Rodzinnej”, ul. Sikorskiego 11, Kraśnik.
2. NZOZ „ Doktor”, ul. Narutowicza 1, Kraśnik.
3. NZOZ „Koszary”, ul. Tysiąclecia 3b, Kraśnik.
4. NZOZ „Medyk”, ul. Urzędowska 44, Kraśnik.
5. NZOZ „ Rodzina” s.c., ul. Kościuszki 26, Kraśnik.
6. NZOZ” Lekarz rodzinny”, ul. Towarowa 1, ul. Rumiankowa 6, Kraśnik.
7. NZOZ „Zdrowie” s.c. , ul. Lubelska 83, Kraśnik.
8. Przychodnia FŁT – Kraśnik S.A, ul. Fabryczna 6, Kraśnik.
9. NZOZ „ Medycyna Rodzinna” s.c., ul. Niepodległości 23, Kraśnik.
10. NZOZ „VITAMED” s.c. ul. Urzędowska 125, Kraśnik.
na terenie poszczególnych gmin powiatu kraśnickiego:
1. NZOZ „ Twój Lekarz”, ul. Gościeradowska 1, Gościeradów.
2. NZOZ „Lekarz”, ul. Leśna 1 w Annopolu.
3. NZOZ „Zdrowie”, ul. Leśna 1 w Annopolu.
4. NZOZ „Lekarz Rodzinny”, Kosin 7, Annopol.
110
5. NZOZ „Refugium”, ul. Gościeradowska 1, Gościeradów.
6. SP ZOZ, ul. A. Hevelke 2, Urzędów.
7. SP ZOZ, Polichna Druga 115, Szastarka.
8. NZOZ „Ośrodek Zdrowia”, Rzeczyca Ziemiańska 80, Trzydnik Duży.
9. NZOZ w Trzydniku Dużym s.c., Trzydnik Duży 59.
10. Gminny SP ZOZ, ul. Żeromskiego 24, Zakrzówek.
11. NZOZ Praktyka Lekarza Rodzinnego, ul. Kościuszki 15, Zakrzówek.
12. NZOZ w Wilkołazie s.c. Wilkołaz 22.
13. NZOZ „ Nasz Lekarz”, Dzierzkowice – Terpentyna.
Specjalistyczna ambulatoryjna opieka zdrowotna.
Świadczenia z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej na terenie powiatu
kraśnickiego w przeważającej mierze realizowane są przez Samodzielny Publiczny
Zakład Opieki Zdrowotnej w Kraśniku. W jego strukturach działa 36 poradni
specjalistycznych, w tym:
•
2 Poradnie Chirurgiczne;
•
2 Poradnie Laryngologiczne;
•
Poradnia Dermatologiczna;
•
Poradnia Zdrowia Psychicznego;
•
Poradnia Leczenia Zeza;
•
2 Poradnie Chorób Kobiecych i Kobiet Ciężarnych;
•
Poradnia Neonatologiczna;
•
Poradnia po Chorobach Zakaźnych;
•
Poradnia Psychologiczna;
•
Poradnia Nefrologiczna;
•
Poradnia Alergologiczna dla Dorosłych;
•
Poradnia Alergologiczna dla Dzieci;
•
Poradnia Kardiologiczna dla Dzieci;
•
Poradnia Rehabilitacji Ruchowej;
•
Poradnia Medycyny Pracy;
•
Poradnia Okulistyczna;
•
2 Poradnie Reumatologiczne;
•
Poradnia Chorób Sutka;
111
•
Poradnia Chorób Płuc i Gruźlicy;
•
Poradnia Leczenia Paliatywnego;
•
Poradnia Onkologiczna;
•
Poradnia Neurologiczna;
•
Poradnia Leczenia Padaczki;
•
Poradnia Kardiologiczna;
•
Poradnia Endokrynologiczna;
•
Poradnia Neurologii Dziecięcej;
•
Poradnia Preluksacyjna;
•
Poradnia Ortopedycznej;
•
Poradnia Neurologiczna;
•
Poradnia Gastroenterologiczna;
•
Poradnia Chorób Naczyń;
•
Poradnia Urologiczna.
Ponadto mieszkańcy powiatu kraśnickiego w ramach ubezpieczenia zdrowotnego
mogą korzystać ze specjalistycznych porad w zakresie m.in. ginekologii, okulistyki,
dermatologii, diabetologii w następujących placówkach:
1. Przychodnia FŁT S.A. przy ul. Fabrycznej 6 w Kraśniku.
2. NZOZ „OKULISTA” przy ul. Urzędowskiej 8 w Kraśniku.
3. Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska – Poradnia Diabetologiczna
przy ul. Sikorskiego 11 w Kraśniku.
4. Przyzakładowa
Przychodnia
Rehabilitacyjna
przy
Spółdzielni
„JEDNOŚĆ”
przy ul. Al. Niepodległości 10 w Kraśniku.
5. Gabinet Okulistyczny przy ul. Al. Niepodległości 10 w Kraśniku.
6. NZOZ „Lekarz Rodzinny” przy ul. Towarowej 1 w Kraśniku.
7. Indywidualna
Specjalistyczna
Praktyka
Lekarska
Gabinet
Dermatologiczny
przy ul. Al. Niepodległości 10 w Kraśniku.
8. Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska – Gabinet Ginekologiczny
przy ul. Fabrycznej 6 w Kraśniku.
9. NZOZ „Daw – Med” przy ul. Urzędowskiej 44 w Kraśniku.
10. NZOZ Specjalistyczna Przychodnia Okulistyczna „Oczko” s.c. przy ul. Al.
Tysiąclecia 3b w Kraśniku.
11. NZOZ „Lekarz” s.c. przy ul. Leśnej 1 w Annopolu.
112
12. NZOZ „Zdrowie” przy ul. Leśnej 1 w Annopolu.
13. SP ZOZ w Szastarce, Polichna Druga 115.
14. SP ZOZ w Urzędowie, ul. A. Hevelke 2.
Procedury wysokospecjalistyczne – dializoterapia
Na terenie powiatu kraśnickiego funkcjonuje również Stacja Dializ, gdzie chorzy mają
zapewnioną możliwość korzystania z nowoczesnej aparatury gwarantującej optymalne
warunki podczas zabiegów dializoterapii. Siedziba Stacji mieści się w Kraśniku
przy ul. Al. Niepodległości 25.
Rehabilitacja lecznicza
Mieszkańcy powiatu kraśnickiego, którzy wymagają rehabilitacji leczniczej mogą
uzyskać porady lekarskie w tym zakresie w 7 zakładach opieki zdrowotnej, mieszczących się
w Kraśniku, Trzydniku Dużym, Szastarce, Gościeradowie oraz Urzędowie.
W 2009 roku świadczeń w tym zakresie udziela:
1. SP ZOZ w Kraśniku, Wyszyńskiego 6;
2. NZOZ Remed Rehabilitacja Medyczna, Trzydnik Duży 59;
3. SP ZOZ w Urzędowie, ul. A. Hevelke 2;
4. SP ZOZ w Szastarce, Polichna Druga 115;
5. NZOZ „Medop” w Gościeradowie, ul. Folwark 20;
6. Przychodnia FŁT Kraśnik S.A., ul. Fabryczna 6;
7. Gabinet Fizjoterapeutyczny J. Strzelecka, Kraśnik – ul. Urzędowska 161A.
Opieka długoterminowa.
Opieka długoterminowa jest to opieka nad obłożnie i przewlekle chorymi
przebywającymi w domu. Pacjenci objęci tą opieką nie wymagają hospitalizacji w oddziałach
lecznictwa stacjonarnego, ale ze względu na istniejące problemy zdrowotne, wymagają
systematycznej i intensywnej opieki pielęgniarskiej udzielanej w warunkach domowych i
realizowanej we współpracy z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej.
Na terenie powiatu kraśnickiego następujący świadczeniobiorcy udzielają świadczeń
z zakresu opieki długoterminowej:
1. NZOZ „Lekarz Rodzinny” w Kraśniku, ul. Towarowa 1;
2. SP ZOZ w Kraśniku, ul. Chopina 13;
113
3. Indywidualna
Praktyka
Pielęgniarska
Anna
Sztymelska–Kałuża,
Kraśnik
–
ul. Kościuszki 26.
Lecznictwo zamknięte.
Świadczeń zdrowotnych z zakresu lecznictwa zamkniętego na terenie naszego
powiatu udziela tylko i wyłącznie SP ZOZ w Kraśniku.
W skład Szpitala Powiatowego funkcjonującego w strukturach Zakładu wchodzi
15 oddziałów, w tym:
1. Oddział Chorób Wewnętrznych i Gastroenterologii;
2. Oddział Neurologii z Pododdziałem Udarowym;
3. Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii;
4. Szpitalny Oddział Ratunkowy;
5. Oddział Chirurgii Ogólnej;
6. Oddział Chirurgii Urazowo – Ortopedycznej;
7. Oddział Chorób Płuc i Gruźlicy;
8. Oddział Opieki Paliatywnej i Chemioterapii;
9. Oddział Opieki Długoterminowej;
10. Oddział Ginekologiczno-Położniczy;
11. Oddział Kardiologiczny;
12. Oddział Noworodkowy;
13. Oddział Chorób Dzieci i Młodzieży;
14. Oddział Chorób Wewnętrznych;
15. Oddział Rehabilitacji.
Stomatologia.
Opiekę stomatologiczną na terenie powiatu kraśnickiego zapewniają 23 placówki
stomatologiczne,
z
czego
14
udziela
świadczeń
na
terenie
miasta
Kraśnik,
zaś 10 mieści się na terenie Annopola, Stróży, Zakrzówka, Olbięcina, Polichny Drugiej,
Urzędowa, Rzeczycy Ziemiańskiej i Gościeradowa.
114
Opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień.
W powiecie kraśnickim znajdują się również placówki, które służą pomocą, wiedzą
i doświadczeniem z zakresu uzależnień. Są to:
•
NZOZ Ośrodek Terapii Uzależnień przy ul. Kościuszki 26 w Kraśniku;
•
SP ZOZ przy ul. Al. Niepodległości 23 w Kraśniku;
•
NZOZ „Daw – Med” przy ul. Urzędowskiej 44 w Kraśniku;
•
NZOZ „Lekarz Rodzinny” przy ul. Towarowej 1 w Kraśniku.
Transport sanitarny.
Na terenie powiatu kraśnickiego interwencje medyczne podejmują zespoły wyjazdowe
Wojewódzkiej Stacji Pogotowia Ratunkowego i Transportu Sanitarnego w Lublinie filia w
Kraśniku. Funkcjonuje również Szpitalny Oddział Ratunkowy w Samodzielnym Publicznym
Zakładzie Opieki Zdrowotnej oraz Centrum Powiadamiania Ratunkowego mające siedzibę w
budynku Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej.
Świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze.
Świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze udzielane są przez 2 podmioty na terenie
powiatu kraśnickiego, tj.: przez SP ZOZ w Kraśniku przy ulicy Chopina 13 oraz NZOZ
„Lekarz rodzinny” w Kraśniku przy ulicy Towarowej 1.
Opieka paliatywna i hospicyjna.
Opieka paliatywna/hospicyjna jest wszechstronną, całościową opieką nad
pacjentami chorującymi na nieuleczalne, niepoddające się leczeniu przyczynowemu,
postępujące choroby. Opieka ta ma na celu zapobieganie i uśmierzanie bólu i innych objawów
somatycznych oraz łagodzenie cierpień psychicznych. Obejmuje również wspomaganie
rodziny chorych w czasie trwania choroby jak i po śmierci chorego w okresie osierocenia.
Celem tych działań, sprawowanych przez wielodyscyplinarny zespół, jest poprawa jakości
życia chorych i ich rodzin. Dla mieszkańców powiatu kraśnickiego opiekę taką zapewnia SP
ZOZ w Kraśniku przy ulicy Chopina 13.
115
Apteki.
Apteka jest placówką ochrony zdrowia publicznego, w której osoby do tego
uprawnione świadczą usługi farmaceutyczne.
Na terenie powiatu kraśnickiego działa 39 aptek z czego 23 – na terenie miasta
Kraśnika.
Apteki ogólnodostępne z terenu miasta Kraśnik pełnią przemienne dyżury nocne
w dni powszednie w godz. 19.00 – 8.00 oraz całodobowe w niedziele, święta i dni wolne
od pracy. Bieżąca informacja na temat całodobowych dyżurów aptek znajduje się na stronie
www.powiatkraśnicki.pl Takie rozwiązanie umożliwia bezproblemowy dostęp do leków
w każdym czasie w razie zagrożenia zdrowia lub życia.
Zaopatrzenie w wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi i środkami
pomocniczymi.
Na terenie powiatu kraśnickiego jest 7 podmiotów, w których mieszkańcy mogą
się zaopatrywać w środki ortopedyczne, tj.:
1. Apteka „Eskulap” Sawicka, Niedziela, Latosiewicz – ul. Sądowa 12, Kraśnik;
2. Apteka Janina Kozak, Ewa Stec – ul. Kościuszki 15, Zakrzówek Osada;
3. Apteka Andrzej Dudek – ul. Rynek 24, Annopol;
4. Apteka Prywatna Jolanta Ancygier – Stróża 110, Stróża;
5. Medmax Piotr Pierściński – ul. Sądowa 12, Kraśnik;
6. Oko-Ter Salon Optyczny Grażyna Siudym – Koter – ul. Urzędowska 14b, Kraśnik;
7. Zakład Optyczny Piotr Krzysztoń – ul. Krasińskiego 11a, Kraśnik.
2. 2. CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE
2. 2. 1. UWARUNKOWANIA PRAWNE
Obowiązek opracowania Powiatowej
Strategii
Rozwiązywania
Problemów
Społecznych wynika z zapisów art. 19 pkt 1 ustawy z dn. 12.03.2004r. o pomocy społecznej
(t.j. Dz. U. z 2009r., Nr 175, poz. 1362, z późn. zm.). Ustawa nakłada takie zobowiązanie
zarówno na samorząd powiatowy, gminny (gminne strategie rozwiązywania problemów
społecznych – art. 17 ust. 1 pkt 1), jak i wojewódzki (wojewódzkie strategie polityki
społecznej – art. 21 pkt 1). Powiat Kraśnicki dokument tego typu opracował już w 2001 r. i
116
2005 roku (na lata 2006-2010). Fakt, że okres realizacji dotychczasowej Strategii zbliża się do
końca, a ponadto uregulowania prawne, uwarunkowania polityczno-gospodarcze (integracja z
Unią Europejską), fakt iż większość z zaplanowanych dotychczas działań wprowadzono już w
życie, a także aktualne potrzeby społeczne uzasadniają opracowanie nowej wersji tego
programu.
Gwarancję podstawowych praw i wolności osoby ludzkiej, w tym praw ekonomicznych
i socjalnych stanowią już zapisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 02.04.1997r.
Konkretyzację i uszczegółowienie zapisów ustawy zasadniczej stanowi szereg ustaw i
rozporządzeń wykonawczych. Głównym aktem prawnym regulującym funkcjonowanie
systemu pomocy społecznej w Polsce jest wspomniana już wielokrotnie ustawa z dn.
12.03.2004r. o pomocy społecznej. Określa ona: zadania w zakresie pomocy społecznej;
rodzaje świadczeń z pomocy społecznej oraz zasady i tryb ich udzielania; organizację pomocy
społecznej; zasady i tryb postępowania kontrolnego w zakresie pomocy społecznej. W świetle
ustawy pomoc społeczna „jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu
umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są
one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości” (art. 2 ust. 1
ustawy). Organizują ją organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując w tym
zakresie, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem
Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i
prawnymi. Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do
zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających
godności człowieka (art. 3 ust. 1). Ustawa wymienia również (art. 7) przypadki
upoważniające do ubiegania się o świadczenia systemu pomocy społecznej – są to w
szczególności:
ubóstwo;
sieroctwo;
bezdomność;
bezrobocie;
niepełnosprawność;
długotrwała lub ciężka choroba; przemoc w rodzinie; potrzeba ochrony macierzyństwa lub
wielodzietność; bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i w prowadzeniu
gospodarstwa domowego; brak umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży
opuszczającej placówki opiekuńczo-wychowawcze; trudności w integracji osób, które
otrzymały status uchodźcy; trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu
karnego; alkoholizm lub narkomania; zdarzenia losowe i sytuacje kryzysowe; klęski
żywiołowe lub ekologiczne.
Ustawa z dn. 28.11.2003r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2003r. Nr 228, poz.
2255 z późn. zm.) reguluje system pozaubezpieczeniowych świadczeń społecznych,
finansowanych w całości ze środków budżetu państwa, wydzielony z systemu pomocy
117
społecznej. W miejsce dotychczasowych różnych, niezależnych od siebie świadczeń
(przewidzianych w ustawie o pomocy społecznej obowiązującej przez wejściem Polski do
Unii Europejskiej), ustawa ta wprowadza tylko jeden zasiłek rodzinny wraz z dodatkami (np.
z tytułu urodzenia dziecka, opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu
wychowawczego, kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego itp.). Realizacja
zadań wynikających z tej ustawy należy do zadań gminy. Zasiłek przysługuje w przypadku
spełnienia kryterium dochodowego.
Ustawa z dn. 13.06.2003r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz. U. z 2003r. Nr 122, poz.
1143 z późn. zm.) stwarza szansę na powrót do społeczeństwa osobom, które z różnych
powodów znalazły się na marginesie życia społecznego (bezdomnym, uzależnionym od
alkoholu i narkotyków, chorym psychicznie, osobom opuszczającym zakłady karne,
uchodźcom). Wychodzi również naprzeciw postulatom organizacji pozarządowych, które
oczekują od państwa większego zaangażowania w aktywizację i edukację środowisk
dotkniętych długotrwałym bezrobociem. Projekt ustawy kładzie nacisk na edukację i
aktywizację środowisk marginalizowanych zawodowo i społecznie, a także na wspieranie
zatrudnienia dla tych grup. Nowym rozwiązaniem instytucjonalnym na rzecz osób
wykluczonych – jakie wprowadza ustawa – jest zatrudnienie socjalne, rozumiane jako
uczestnictwo w Centrach Integracji Społecznej, lub też wspierane zatrudnienie socjalne u
przedsiębiorców, bądź w ramach własnej działalności gospodarczej w formie spółdzielni.
Drugą formą pomocy przewidzianą w ustawie jest wsparcie zatrudnienia osób, które uległy
wykluczeniu społecznemu. Wsparcie może polegać na skierowaniu danej osoby przez
Powiatowy Urząd Pracy do pracy u przedsiębiorcy i refundacji części jej wynagrodzenia.
Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz. U. z 2003r. Nr 96
poz.873 z późn. zm.) wprowadza kompleksowe rozwiązania dotyczące podstawowych
dziedzin działalności organizacji pozarządowych w Polsce: prowadzenie działalności pożytku
publicznego (działalność odpłatna i nieodpłatna pożytku publicznego), uzyskiwanie przez
organizacje pozarządowe statusu organizacji pożytku publicznego oraz konsekwencje z tym
związane (warunki uzyskania statusu organizacji pożytku publicznego), nadzór nad
prowadzeniem działalności pożytku publicznego, wolontariat. Interesującym rozwiązaniem
jest możliwość wspomagania przez podatników (osób fizycznych) działalności wybranych
przez siebie organizacji pożytku publicznego poprzez odpisanie 1% swojego podatku na ich
rzecz.
Działania na rzecz rynku pracy i ograniczania bezrobocia opierają się na przepisach
ustawy z dn. 20.04.2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004r.
118
Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.). Do zadań samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy
należy: pozyskiwanie i gospodarowanie środkami finansowymi na realizację zadań z zakresu
aktywizacji lokalnego rynku pracy; udzielanie pomocy bezrobotnym i poszukującym w
znalezieniu pracy a także pracodawcom w pozyskaniu pracowników przez pośrednictwo
pracy i poradnictwo zawodowe; rejestrowanie bezrobotnych i poszukujących pracy;
inicjowanie i wdrażanie instrumentów rynku pracy; inicjowanie, organizowanie i
finansowanie usług i instrumentów rynku pracy; inspirowanie i wspieranie tworzenia klubów
pracy; inicjowanie, organizowanie i finansowanie projektów lokalnych; inicjowanie i
realizowanie przedsięwzięć mających na celu rozwiązywanie lub łagodzenie problemów
związanych z planowanymi zwolnieniami grupowymi; opracowanie analiz i sprawozdań oraz
ocen rynku pracy, współdziałanie z powiatową radą zatrudnienia; współpraca z gminami w
zakresie upowszechniania ofert pracy, poradnictwa zawodowego i szkoleń, organizowanie
robót publicznych oraz zatrudnienia socjalnego; realizowanie zadań wynikających z
koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie świadczeń dla bezrobotnych;
realizowanie zadań wynikających z prawa swobodnego przepływu pracowników między
państwami w ramach sieci EURES; badanie i analizowanie lokalnego rynku pracy w związku
z zatrudnieniem cudzoziemców; wydawanie decyzji w sprawach statusu bezrobotnego
świadczeń dla bezrobotnych, odroczeń spłat.
Ustawa z dn. 26.10.1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (Dz. U. z 2002r. Nr 147, poz. 1231 z późn. zm.) większość kompetencji i
środków finansowych w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych
nakłada na
samorządy gminne. Zgodnie z ustawą (art. 2 ust. 1) zadania w zakresie przeciwdziałania
alkoholizmowi obejmują w szczególności tworzenie warunków sprzyjających realizacji
potrzeb, których zaspokajanie motywuje powstrzymywanie się od spożywania alkoholu,
działalność wychowawczą i informacyjną, ustalanie odpowiedniego poziomu i właściwej
struktury produkcji napojów alkoholowych przeznaczanych do spożycia w kraju,
ograniczanie dostępności alkoholu, leczenie, rehabilitację i reintegrację osób uzależnionych
od alkoholu, zapobieganie negatywnym następstwom nadużywania alkoholu i ich usuwanie,
przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.
Zadania związane z ograniczaniem problemu narkomanii reguluje ustawa o
przeciwdziałaniu narkomanii z 29.07.2005r. (Dz. U. z 2005r. Nr 79, poz. 1485 z późn. zm.).
W myśl ustawy uzależnienie od środków odurzających lub środków psychotropowych to
zespół zjawisk psychicznych lub fizycznych wynikających z działania tych środków lub
substancji na organizm ludzki charakteryzujący się zmianą zachowania lub innymi reakcjami
119
psychofizycznymi i koniecznością używania stale lub okresowo tych środków lub substancji
w celu doznania ich wpływu w celu doznania ich wpływu na psychikę lub dla uniknięcia
następstw wywołanych ich brakiem. Natomiast osoba zagrożona uzależnieniem to osoba, u
której zespół zjawisk psychicznych i oddziaływań środowiskowych stwarza wysokie
prawdopodobieństwo powstania zależności od środków odurzających lub substancji
psychotropowych, albo osobę sporadycznie używająca środki odurzające lub substancje
psychotropowe albo środki zastępcze. Z kolei osoba uzależniona to taka, która w wyniku
nadużywania środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych
albo używania ich w celach medycznych, znajduje się w stanie uzależnienia od tych środków
lub substancji. Rehabilitacja to działania prowadzone w celu przywrócenia sprawności
fizycznej lub psychicznej, obniżonej lub utraconej z powodu narkomanii.
Do podstawowych aktów prawa i dokumentów, które stwarzają możliwość
podejmowania i rozwijania działań na rzecz promocji i ochrony zdrowia należy zaliczyć:
ustawę z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków
publicznych (Dz. U. z 2004r. Nr 210, poz. 2135 z późn. zm.), ustawę z dnia 30.08.1991r. o
zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. z 1991r. Nr 91, poz. 408 z późn. zm.), czy też Narodowy
Program Zdrowia. W świetle w/w dokumentów działania na rzecz
zdrowia winny
obejmować następujące obszary: promocję zdrowia, profilaktykę, edukację zdrowotną,
zasoby kadrowe, bazę lokalową (pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej).
Do systemu pomocy społecznej oraz kwestii rozwiązywania problemów społecznych
zidentyfikowanych w niniejszej strategii ściśle odnoszą się również inne ustawy, a także
szereg rozporządzeń wykonawczych36.
36
Ustawa z dn. 07.04.1989r. prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001r. Nr 79, poz. 855 z późn. zm.);
ustawa z 06.04.1990r. o policji (Dz. U. z 2002r. Nr 7, poz. 58 z późn. zm.); ustawa z dn. 24.01.1991r. o
kombatantach oraz niektórych osobach będące ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z
2002r. Nr 42, poz. 371 z późn. zm.); rozporządzenie z 19.10.2005 w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U.
z 2005r. Nr 217, poz. 1837); rozporządzenie z 07.10.2005r. w sprawie progu interwencji socjalnej (Dz. U. z
2005r. Nr 211, poz. 1762); rozporządzenie z 22.09.2005r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz.
U. z 2005r. Nr 189, poz. 1598); rozporządzenie z 02.08.2005r. w sprawie specjalizacji w zawodzie pracownik
socjalny (Dz. U. z 2005r. Nr 154, poz. 1289); rozporządzenie z 28.07.2005r. w sprawie rodzinnych domów
pomocy (Dz. U. z 2005r. Nr 153, poz. 1256); rozporządzenie z 19.04.2005r. w sprawie rodzinnego wywiadu
środowiskowego (Dz. U. z 2005r. Nr 77, poz. 672); rozporządzenie z 23.03.2005r. w sprawie nadzoru i kontroli
w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005r. Nr 61, poz. 543); rozporządzenie z 01.03.2005r. w sprawie wzoru
kontraktu socjalnego (Dz. U. z 2005r. Nr 42, poz. 409); rozporządzenie z 22.09.2004r. w sprawie specjalizacji z
zakresu organizacji pomocy społecznej (Dz. U. z 2004r. Nr 219, poz. 2224); rozporządzenie z 29.09.2005r. w
sprawie udzielania pomocy uchodźcom (Dz. U. z 2005r. Nr 201, poz. 1669); rozporządzenie z dn. 11.10.2001r.
w sprawie szczegółowych zasad opracowywania programu wychodzenia z bezdomności oraz zakresu i sposobu
jego realizacji (Dz. U. z 2001r. Nr 126, poz. 1390), rozporządzenie z dn. 29.07.2009r. w sprawie
weryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z
2009r. Nr 127, poz. 1055) i wiele innych. Akty prawne regulujące system wsparcia osób niepełnosprawnych
omawia Powiatowy Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w Powiecie Kraśnickim w latach
120
Kwestie społeczne są również regulowane przepisami Unii Europejskiej. Prawo
wspólnotowe (acquis communautaire) nie ingeruje w systemowe rozwiązania w zakresie
pomocy społecznej obowiązujące w poszczególnych państwach członkowskich. Funkcjonuje
jednak polityka społeczna Unii Europejskiej koordynująca narodowe polityki społeczne w
zakresie koniecznym z punktu widzenia funkcjonowania wspólnego rynku. W tym sensie
niniejsza strategia rozwiązywania problemów społecznych jest spójna z polityką społeczną
Wspólnoty Europejskiej.
2. 2. 2. UWARUNKOWANIA STRATEGICZNE
Znaczący wpływ na proces rozwiązywania problemów społecznych mają dokumenty
strategiczne Unii Europejskiej, krajowe oraz regionalne. Dlatego każda lokalna strategia
rozwiązywania problemów społecznych musi być ściśle powiązana z ich założeniami i
postanowieniami.
Strategia jest spójna z celem Narodowej Strategii Spójności (Narodowych
Strategicznych Ram Odniesienia dla Polski), określającej priorytety i obszary
wykorzystania oraz system wdrażania funduszy unijnych: Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego (EFRR), Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) oraz Funduszu Spójności
w ramach budżetu Wspólnoty Europejskiej na lata 2007–13. Celem strategicznym NSS jest
tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i
przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności
społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Cel strategiczny osiągany będzie poprzez realizację
horyzontalnych celów szczegółowych, wśród których w kontekście wdrażania niniejszej
strategii należy zwrócić uwagę na cel 2: Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie
spójności społecznej, 5: Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich
marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej i 6: Wyrównywanie szans
rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich.
Cele polityki społecznej w Polsce wynikają przede wszystkim z priorytetów
określonych w przyjętej w czerwcu 2004 r. Narodowej Strategii Integracji Społecznej.
Narodowa Strategia Integracji Społecznej jest dokumentem przygotowanym przez Zespół
Zadaniowy do Spraw Reintegracji Społecznej, któremu przewodniczył Minister Gospodarki,
2011-2015, natomiast system wsparcia dziecka i rodziny – Powiatowy Program Opieki nad Dzieckiem i Rodziną
w latach 2011-2015.
121
Pracy i Polityki Społecznej – Jerzy Hausner. Zespół został powołany 14.04.2003 r. przez
Prezesa Rady Ministrów.
Wśród Priorytetów zawartych w Narodowej Strategii Integracji Społecznej – do
których ściśle nawiązuje nasza strategia – należy wymienić: w zakresie tworzenia sieci
bezpieczeństwa socjalnego - radykalne ograniczenie ubóstwa skrajnego, ograniczenie
tendencji wzrostowych rozwarstwień dochodowych, tak aby różnice te nie odbiegały od
przeciętnego poziomu w krajach UE; W zakresie działań dotyczących rynku pracy ograniczenie bezrobocia długookresowego, zmniejszenie bezrobocia młodzieży, zwiększenie
poziomu zatrudnienia wśród niepełnosprawnych – obecnie wdrażanych jest wiele rozwiązań,
których celem jest aktywizacja zawodowa i społeczna grupy osób niepełnosprawnych,
zwiększanie liczby uczestników aktywnej polityki rynku pracy, upowszechnienie kształcenia
ustawicznego dostosowanego do potrzeb lokalnego rynku pracy; W zakresie ochrony zdrowia
- wydłużenie przeciętnego dalszego trwania życia w sprawności, upowszechnienie
ubezpieczenia zdrowotnego, zwiększenie zakresu objęcia kobiet i dzieci programami zdrowia
publicznego; W zakresie dostępu do praw, dóbr i usług: zwiększenie dostępu do lokali
(mieszkań) dla grup najbardziej zagrożonych bezdomnością; zapewnienie lepszego dostępu
do pracowników socjalnych, rozwinięcie pomocy środowiskowej i zwiększenie liczby osób
objętych jej usługami; zwiększenie zaangażowania obywateli w działalność społeczną;
realizacja Narodowej Strategii Integracji Społecznej przez samorządy terytorialne;
zwiększenie dostępu do informacji obywatelskiej i poradnictwa. Priorytety Narodowej
Strategii Integracji Społecznej stworzone zostały z perspektywą ich realizacji do 2010 roku.
Najpilniejsze z nich do realizacji dodatkowo zostały zidentyfikowane w Krajowym Programie
Działania na Rzecz Integracji Społecznej w Polsce.
Sukces Narodowej Strategii Integracji Społecznej zależeć będzie od odpowiedzialnej i
aktywnej polityki państwa na polu polityki społecznej, uczestnictwa partnerów społecznych,
organizacji społecznych, ale także od aktywności i zaangażowania osób zagrożonych
wykluczeniem, które podejmą wysiłek na rzecz zmiany swojej sytuacji.
Z kolei dokumentem towarzyszącym realizacji Narodowego Planu Rozwoju na lata
2007-2013 jest Strategia Polityki Społecznej na lata 2007-2013 (dokument przyjęty na Radę
Ministrów w dniu 13.09.2005r.). Na podstawie kompleksowej diagnozy sytuacji społecznej
Strategia ta wyznacza następujące Priorytety: 1. Poprawa warunków powstawania i
funkcjonowania rodzin. Wspieranie rodzin w wychowaniu i edukacji dzieci; 2. Wdrożenie
aktywnej
polityki
społecznej;
3.
Kompleksowa
rehabilitacja
i
aktywizacja
osób
122
niepełnosprawnych; 4. Tworzenie warunków sprzyjających integracji w starzejącym się
społeczeństwie, 5. Aktywizacja i mobilizacja partnerów lokalnych; 6. Partnerstwo publicznospołeczne podstawą rozwoju usług społecznych; 7. Integracja społeczna i zawodowa
imigrantów.
Odpowiednio zaprojektowana i wdrożona polityka społeczna stanowi inwestycję,
która procentuje dla wszystkich obywateli. Działania zmierzające do integracji społecznej
zwiększają potencjał rozwoju, a także sprzyjają zwiększaniu aktywności społecznej, także w
obszarze rynku pracy.
Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych zgodna jest też z głównym celem
Narodowej Strategii Wzrostu Zatrudnienia i Rozwoju Zasobów Ludzkich tzn. „osiągnięcie
wyższego zaangażowania ludności w procesie pracy”. Działania podejmowane w obrębie
Narodowej Strategii Wzrostu Zatrudnienia i Rozwoju Zasobów Ludzkich zmierzają do
wyrównania szans na rynku pracy, w tym zwłaszcza wobec kobiet i przedstawicieli
mniejszości narodowych.
Podstawowym dokumentem określającym główne kierunki polityki społecznej na
obszarze Unii Europejskiej i wpływającym na kształt naszej strategii jest Strategia Lizbońska.
Strategia skupia się na wielu kwestiach. Najistotniejszym z punktu widzenia zagadnień
społecznych jest postulat spójności społecznej (kształtowanie nowego aktywnego państwa
socjalnego).
Zdecydowana większość działań podejmowanych w zakresie strategii lizbońskiej
związana jest z modernizacją polityki zatrudnienia oraz kreowaniem pozytywnych zmian na
rynku pracy. W ramach sformułowanych celów wyróżniono następujące działania o
charakterze priorytetowym odnoszące się do polityki społecznej:
1. Stworzenie sprzyjających warunków umożliwiających powstanie i rozwój firm
innowacyjnych, szczególnie w grupie małych i średnich przedsiębiorstw, oraz stymulowanie
przedsiębiorczości;
2. Rozwój aktywnej polityki zatrudnienia, w ramach której wyróżniono cztery dziedziny,
które wymagają podjęcia dalszych intensywnych działań. Są to:
-
poprawa zdolności do zatrudnienia;
-
położenie większego nacisku na szkolnictwo ustawiczne;
-
wzrost zatrudnienia w sektorze usług;
-
wspieranie realizacji polityki równouprawnienia, m.in. poprzez tworzenie
korzystnych warunków do łączenia pracy zawodowej z życiem rodzinnym.
3. Inwestowanie w zasoby ludzkie;
123
4. Zabezpieczenie społeczne i promowanie integracji społecznej, strategia w tym aspekcie
koncentruje się wokół następujących problemów:
-
zapewnienia równowagi i trwałości systemów zabezpieczeń społecznych,
-
walka z postępującą marginalizacją,
-
Zwiększenie roli partnerów społecznych
5. Poprawa jakości zatrudnienia poprzez wzrost poziomu zatrudnienia, zwiększenie zarówno
liczby, jak i jakości miejsc pracy. Priorytetowe działania powinny w szczególności dotyczyć
promowania właściwego otoczenia pracy dla wszystkich, w tym równości szans osób
niepełnosprawnych oraz równości kobiet i mężczyzn, elastycznej organizacji pracy,
pozwalającej łatwiej godzić życie zawodowe z osobistym, edukacji i kształcenia
ustawicznego, zdrowia i bezpieczeństwa w miejscu pracy.
Ogólne wytyczne Strategii Lizbońskiej są skierowane przede wszystkim na realizację
polityk strukturalnych w średnim i długim horyzoncie oraz na reformy, mające na celu
wspieranie wzrostu gospodarczego przy jednoczesnym wzroście zatrudnienia i spójności
społecznej.
W świetle wytycznych strategii możemy wyróżnić cztery priorytety prowadzenia polityki
społecznej:
1. dostęp do zatrudnienia oraz do środków finansowych, praw, dóbr i usług dla
wszystkich poprzez:
- tworzenie ścieżek umożliwiających podejmowanie pracy przez najbardziej narażonych
na społeczne wykluczenie, motywowanie do rozwoju odpowiednich szkoleń,
- rozwijanie polityki promującej łączenie pracy zawodowej z życiem rodzinnym
włączając w to opiekę nad dziećmi i innymi osobami zależnymi,
- wykorzystywanie możliwości już istniejących form integracji społecznej przez pracę,
także w sektorze pozarynkowym oraz o charakterze społecznym
- zapobieganie wykluczeniu ze świata pracy grup zagrożonych poprzez odpowiednie
zarządzanie zasobami ludzkimi, lepszą organizację pracy i rozwój kształcenia
ustawicznego.
- organizowanie systemu zabezpieczenia społecznego w taki sposób, aby w szczególności
zagwarantować niezbędne zasoby materialne pozwalające na godne życie oraz
przezwyciężać bariery w zatrudnieniu poprzez promowanie dostępu do zatrudnienia,
tworzenie takich warunków pracy, aby jej wykonywanie wiązało się z uzyskaniem
godnego dochodu.
124
- wprowadzanie rozwiązań, które umożliwią dostęp do przyzwoitych i higienicznych
mieszkań dla wszystkich, jak również do podstawowych usług, niezbędnych dla godnego
życia mając na uwadze konkretny standard zaopatrzenia mieszkań,
- wprowadzanie polityki zapewniającej dostęp do opieki zdrowotnej dla wszystkich
odpowiednio do ich sytuacji.
- rozwijanie z korzyścią dla osób zagrożonych wykluczeniem, usług i towarzyszących im
środków, które zapewnią im skuteczny dostęp do edukacji, wymiaru sprawiedliwości i
innych usług publicznych czy prywatnych takich jak kultura, sport i wypoczynek.
2. zapobieganie ryzyku wykluczenia poprzez:
- rozwijanie potencjału społeczeństwa opartego na wiedzy i nowych technologiach
informacyjnych i komunikacyjnych, zwracając uwagę na to aby nikt nie był wykluczony,
w szczególności osoby niepełnosprawne
- wprowadzanie polityki, która ma zapobiegać kryzysowym sytuacjom życiowym:
zadłużenie, wykluczenie ze szkoły, bezdomność.
- uruchomienie działań mających na celu ochronę i zabezpieczenie rodzinnej solidarności
i samopomocy we wszelkich jej formach.
3. pomoc najbardziej zagrożonym poprzez:
- promowanie społecznej integracji kobiet i mężczyzn zagrożonych trwałym ubóstwem
np. z powodu niepełnosprawności lub przynależności do grup o szczególnych problemach
integracyjnych.
- podejmowanie działań w celu eliminacji wykluczenia dzieci i ciągłe tworzenie im
możliwości społecznej integracji.
- podejmowanie wszechstronnych działań na rzecz obszarów o większym nasileniu
występowania zjawiska wykluczenia społecznego.
4. mobilizacja wszystkich właściwych instytucji poprzez:
- promowanie uczestnictwa ludzi zagrożonych i dotkniętych wykluczeniem społecznym w
rozwiązywaniu ich problemów, a szczególnie zachęcanie ich do wyrażania własnych
opinii, gdy chodzi o ich sytuację oraz działania i środki, które ich dotyczą
- włączanie polityki zwalczania w całościową politykę, mobilizowanie władz publicznych
na
wszystkich
szczeblach,
rozwijanie
struktur
i
procedur
koordynacyjnych,
przystosowanie służb administracyjnych i społecznych do potrzeb osób dotkniętych
wykluczeniem.
- promowanie partnerstwa i dialogu między wszystkimi zainteresowanymi instytucjami,
publicznymi i prywatnymi, wspieranie społecznej odpowiedzialności biznesu.
125
Cele polityki integracji społecznej w Polsce wynikają także z przyjętych w grudniu
2000r. przez Radę Europejską w Nicei celów w zakresie zwalczania ubóstwa i wykluczenia
społecznego: zwiększanie udziału w zatrudnieniu i dostępu do środków, praw, dóbr i usług;
zapobieganie ryzyku wykluczenia społecznego; pomoc dla najbardziej potrzebujących;
mobilizacja wszystkich odpowiednich instytucji. Polska w pełni akceptuje ich zasadność, co
zostało oficjalnie potwierdzone przez przyjęcie w grudniu 2003 r. wspólnego Memorandum
Polski i UE o Integracji Społecznej. Zarówno Wspólne Memorandum jak i Krajowy Plan
Działania na rzecz Integracji Społecznej są elementami realizacji Strategii Lizbonskiej, która
została przyjęta przez piętnaście krajów członkowskich w marcu 2000r.
Strategia jest ściśle powiązana z priorytetami Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
28 września 2007 r. Komisja Europejska wydała decyzję w sprawie przyjęcia do realizacji
Programu Kapitał Ludzki, który jest jednym z programów służących realizacji Narodowych
Strategicznych Ram Odniesienia 2007-2013 i obejmuje całość interwencji Europejskiego
Funduszu Społecznego (EFS) w Polsce. Przyjęcie Programu stanowi potwierdzenie głównych
kierunków rozwoju i prowadzenia polityki prozatrudnieniowej rządu oraz umożliwia
wykorzystanie środków EFS w Polsce w latach 2007-2013.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL) realizuje założenia odnowionej Strategii
Lizbońskiej, zgodnie z którą, Europa stanie się atrakcyjnym miejscem do inwestowania i
podejmowania pracy. By to osiągnąć konieczny jest rozwój nauki, podnoszenie poziomu
innowacyjności oraz tworzenie większej liczby trwałych miejsc pracy. Założenia Strategii
Lizbońskiej oraz cele polityki spójności krajów unijnych sprzyjają rozwojowi kapitału
ludzkiego i społecznego, co przyczynia się do wzrostu konkurencyjności gospodarki.
W strukturze PO KL można wyróżnić dwa komponenty: krajowy (centralny), co
oznacza, że konstytuujące go priorytety wdrażane są na poziomie centralnym oraz
regionalnym. PO KL finansowany jest ze środków EFS oraz krajowych. Na realizację
programu przewidziano 13,7% (8,1 mld euro) łącznej alokacji środków finansowych
przeznaczonych na realizację Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia w latach 20072013 (82,6 mld euro). Podziału środków pomiędzy priorytety krajowe i regionalne dokonano
w stosunku 30% do 70%. Cele POKL to: umożliwienie pełnego wykorzystania potencjału
zasobów ludzkich, poprzez wzrost zatrudnienia i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw i
ich pracowników, a także podniesienie poziomu wykształcenia społeczeństwa, poprzez
wyposażenie odbiorców wsparcia w kompetencje zwiększające konkurencyjność na rynku
126
pracy, w tym osób niepełnosprawnych; wzmocnienie zdolności polskiej administracji do
wypełniania misji publicznej w nowoczesny i partnerski sposób i tworzenie warunków dla
rozwoju instytucji społeczeństwa obywatelskiego aktywnie zaangażowanego w sprawy
publiczne. Program Operacyjny Kapitał Ludzki składa się z 10 priorytetów, z których 5
jest realizowanych na poziomie centralnym, a 5 na poziomie regionalnym. Priorytety
realizowane centralnie to: zatrudnienie i integracja społeczna; rozwój zasobów ludzkich i
potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw; wysoka jakość edukacji odpowiadająca wymogom
rynku pracy; dobre państwo; profilaktyka, promocja i poprawa stanu zdrowia społeczeństwa.
Priorytety realizowane regionalnie to: rynek pracy otwarty dla wszystkich oraz promocja
integracji społecznej; regionalne kadry gospodarki; rozwój wykształcenia i kompetencji w
regionach, aktywizacja obszarów wiejskich; pomoc techniczna.
Działania podejmowane w ramach Priorytetu I są komplementarne z instrumentami
przewidzianymi do realizacji w Priorytetach VI i VII. Podnoszenie kompetencji kadr
instytucji rynku pracy oraz instytucji pomocy i integracji społecznej przewidziane w
Priorytecie I (m.in. poprzez studia I i II stopnia, studia podyplomowe, doktoranckie, kursy
zawodowe w tym: I i II stopień specjalizacji w zawodzie pracownik socjalny) będzie
uzupełniane różnymi formami dokształcania pracowników w systemie pozaszkolnym poprzez
kursy, doradztwo czy szkolenia organizowane na poziomie regionalnym. Ponadto rozwój i
upowszechnianie instrumentów aktywnej polityki społecznej i zatrudnieniowej oraz wsparcie
metodyczno – techniczne dla publicznych służb zatrudnienia i jednostek organizacyjnych
pomocy społecznej realizowane w Priorytecie I umożliwia rozwój standardów jakości usług
pomocy społecznej, poszerzania oferty dostępnej pomocy, łączenia i rozwijania systemów
informatycznych dla instytucji pomocy i integracji społecznej, a także poprawy koordynacji i
przepływu informacji między instytucjami polityki społecznej.
Aktywizacja zawodowa osób bezrobotnych, w tym biernych zawodowo, stanowi
podstawowe wyzwanie dla polityki zatrudnieniowej. Jest to bardzo istotne zagadnienie w
kontekście zachodzących w Polsce przemian demograficznych, społecznych i gospodarczych.
Ze względu na terytorialne zróżnicowanie poziomu bezrobocia, politykę oddziaływania na
lokalne rynki pracy – a co za tym idzie lepszą możliwość rozpoznania problemów – pomoc
będzie realizowana na poziomie regionu. Tym samym, zgodnie z założeniami Programu
Operacyjnego Kapitał Ludzki w każdym województwie realizowany będzie priorytet VI
„Rynek pracy otwarty dla wszystkich”. Przeznaczono nań najwięcej środków finansowych na
lata 2007–2013, aż 2,25 mld euro. Pomoc w ramach priorytetu VI została ukierunkowana na
rozwój aktywności zawodowej w regionie, na działania zmierzające do tworzenia nowych
127
miejsc pracy oraz na rozwój przedsiębiorczości i samo zatrudnienia. Wsparcie w ramach
priorytetu koncentruje się na osobach, które mają trudności z wejściem i utrzymaniem się na
rynku pracy. Dotyczy to osób młodych (do 25 roku życia) nie posiadających doświadczeń
zawodowych ani kwalifikacji koniecznych do znalezienia zatrudnienia, kobiet (w tym matek
samotnie wychowujące dzieci), osób po 45 roku życia, mających trudności z dostosowaniem
się do wymogów modernizującej się gospodarki, niepełnosprawnych, poszukujących
zatrudnienia na otwartym rynku pracy.
Aktualna polityka integracji społecznej w Unii Europejskiej opiera się na czterech
priorytetach:
1) kompleksowe działania prewencyjne – zapobieganie problemom, bądź ich
rozwiązywanie na wczesnym etapie, pozwala ograniczać zasięg marginalizacji i
wykluczenia w przyszłości. Podejście takie jest też najtańsze i najkorzystniejsze z
punktu widzenia polityki społecznej. Ważne jest, aby jak najwcześniej obejmować
specjalną opieką w wielu wymiarach matkę z małym dzieckiem, a następnie dziecko.
W
szczególności
monitorować
stan
zdrowia,
wspierać
finansowo
rodziny
wychowujące dzieci, zabezpieczać dostęp do wysokiej jakości edukacji oraz rozwijać
instrumenty reagowania w przypadku wystąpienia trudnych sytuacji, którym rodzina
nie jest w stanie samodzielnie przeciwdziałać (m.in. brak możliwości osiągania
dochodu, niepełnosprawność, przemoc w rodzinie bądź uzależnienia). Obejmują one
przede wszystkim obszar dostępu do rynku pracy, edukacji czy odpowiedniej jakości
opieki zdrowotnej.
2) budowa sieci bezpieczeństwa socjalnego –
zapewnienie systemu wsparcia
dochodowego dla najuboższych, programów celowych zmierzających do ograniczenia
ubóstwa i jego skutków. Zapewnienie osobom zagrożonym wykluczeniem
społecznym dostępu do podstawowych usług społecznych. W tym obszarze
podstawowe działania dotyczą zapewnienia bezpieczeństwa dochodowego osobom
najuboższym i wymagającym wsparcia, wspieranie rodzin czy przeciwdziałanie
uzależnieniom i niedostosowaniu społecznemu.
3) tworzenie spójnego systemu wspierającego aktywizację i integrację grup zagrożonych
wykluczeniem lub wykluczonych. Tutaj kluczowym elementem jest zapewnienie
synergii pomiędzy instytucjami rynku pracy i pomocy społecznej, tak aby wszystkim
grupom zagwarantować szansę aktywizacji. Ponadto istotne jest wdrażanie działań
wspomagających
socjalizację
osób
najdotkliwiej
dotkniętych
wykluczeniem
128
(przeciwdziałanie uzależnieniom, przemocy w rodzinach, bezdomności i syndromowi
bezradności).
4) działania na rzecz reformy i rozwoju instytucjonalnego służb i usług społecznych oraz
poprawa ich koordynacji.
Regionalne programy strategiczne z którymi powiązana jest nasza strategia to
Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2006-2020 zatwierdzona uchwałą
Sejmiku Województwa Lubelskiego z dn. 04.07.2005r. a przede wszystkim Strategia Polityki
Społecznej Województwa Lubelskiego na lata 2005-2013 zatwierdzona uchwałą Sejmiku z dn.
25.04.2005r. Misją Strategii Polityki Społecznej jest „wspieranie osiągania postępu i rozwoju
społecznego oraz wzrostu jakości i warunków życia mieszkańców regionu”. Natomiast cel
generalny Strategii brzmi następująco: „Lubelszczyzna regionem pełnej integracji społecznej i
wysokiego poziomu życia, stwarzającym możliwość zaspokajania potrzeb wszystkich
mieszkańców oraz skutecznego rozwiązywania problemów z wykorzystaniem potencjału
kapitału ludzkiego, aktywności organizacji pozarządowych i społeczności lokalnych”.
Odpowiedzią na zidentyfikowane problemy społeczne naszego regionu są postawione cele
strategiczne: 1. Poprawa warunków i jakości życia mieszkańców województwa, 2. Rozwój
kapitału ludzkiego i społecznego, 3. Efektywna pomoc społeczna, 4. Zapewnienie osobom
niepełnosprawnym pełnego uczestnictwa w życiu społecznym w ramach zintegrowanych,
kompleksowych działań, 5. Profilaktyka oraz ograniczenie problemów wynikających z
uzależnienia od alkoholu i narkotyków, 6. Rozwój infrastruktury społecznej. Ich konsekwencją
są programy działań: Program poprawy warunków i jakości życia mieszkańców
Lubelszczyzny, Program rozwoju kapitału ludzkiego i społecznego w województwie lubelskim,
Program przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu poprzez efektywną pomoc społeczną,
Program wyrównywania szans osób niepełnosprawnych, przeciwdziałania ich wykluczeniu
społecznemu oraz pomocy w realizacji zadań na rzecz zatrudniania osób niepełnosprawnych,
Programy działań z zakresu profilaktyki oraz ograniczenia problemów wynikających z
uzależnienia od alkoholu i narkotyków, Wojewódzki Program Profilaktyki i Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych, Wojewódzki program przeciwdziałania narkomanii, Wojewódzki
program rozwoju infrastruktury społecznej.
Strategia rozwiązywania problemów społecznych jest uzupełnieniem Strategii
Rozwoju Powiatu Kraśnickiego na lata 2007-2015 w kwestii pomocy społecznej. Celem
strategicznym Strategii jest „Wzrost zamożności mieszkańców poprzez poprawę struktury
lokalnej gospodarki oraz wszechstronny rozwój społeczności powiatu”. Wpisuje się
129
szczególnie w działania Priorytetu 4 tej Strategii – Poprawa stanu bezpieczeństwa
publicznego oraz zwiększenie poziomu integracji społecznej – działania 4. 1. (Poprawa stanu
zdrowia mieszkańców powiatu oraz ograniczenie zjawiska wykluczenia społecznego). Jest też
powiązana ze strategiami miast i gmin, oraz Gminnymi Strategiami Rozwiązywania
Problemów Społecznych.
Niniejsza analiza obejmuje jedynie kilka wybranych podstawowych aktów prawnych i
dokumentów strategicznych. Zagadnienia z zakresu polityki społecznej są jednak stale obecne
i kompleksowo uregulowane zarówno w ustawodawstwie europejskim, krajowym, w pracach
samorządów lokalnych, w wielu planach i programach działania, a także są przedmiotem
zainteresowania wielu dyscyplin naukowych i prac badawczych.
130
3. ANALIZA STRATEGICZNA
Wyniki analizy słabych i mocnych stron oraz szans i zagrożeń z zakresu
wyodrębnionych obszarów strategicznych zostały przedstawione w następującym porządku:
1. Sytuacja osób starszych
2. Uzależnienia
3. Ubóstwo
4. Bezrobocie (zatrudnienie)
5. Bezpieczeństwo publiczne
6. Aktywność społeczna i organizacje pozarządowe
7. Zdrowie
131
3.
1. Obszar strategiczny 1: Sytuacja osób starszych
MOCNE STRONY
•
•
SŁABE STRONY
Dobra znajomość potrzeb i problemów osób
•
Niewykorzystana fachowa kadra
starszych zamieszkujących Powiat Kraśnicki
•
Mała liczba szkoleń, kursów na terenie
Odpowiednio przygotowana kadra do
Powiatu skierowana do pracowników
sprawowania opieki nad osobą starszą
•
na rzecz osób starszych
•
instytucji i organizacji zajmujących się
Wsparcie samorządów lokalnych w działania
wsparciem osób starszych
•
Współpraca z gminami i samorządem
województwa w zakresie rozwiązywania
społecznego
•
problemów związanych ze starzeniem się
społeczeństwa
•
•
wspieranie osób starszych
•
Funkcjonowanie w Powiecie Kraśnickim
trzech Domów Pomocy Społecznej w tym
Doświadczenie życiowe seniorów oraz ich
Niskie środki własne oraz małe umiejętność
pozyskiwania funduszy unijnych
•
dwóch przeznaczonych dla osób starszych
•
Zbyt niska aktywność niektórych organizacji
pozarządowych, których celem jest
pozarządowych w obszarze pomocy osobom
•
Zbyt mała akceptacja i szacunek dla tego
etapu życia
Działalność licznych organizacji
starszym
Wycofanie się pewnej grupy seniorów z życia
Brak środków finansowych na wdrażanie
inicjatyw na rzecz osób starszych
•
dyspozycyjność
Brak Środowiskowego Domu Samopomocy
dla osób starszych
•
Brak świetlic, warsztatów terapii zajęciowej
przeznaczonych dla osób starszych
•
Brak współpracy i wymiany doświadczeń
między organizacjami
SZANSE
•
•
•
Usprawnienie przepływu informacji
•
Kryzys gospodarczy
komunikacji w środowisku lokalnym
•
Ograniczenia lub brak środków finansowych
Wzrost świadomości społecznej w aspekcie
na poziomie państwa i samorządu, brak bazy
zrozumienia potrzeb osób starszych
lokalowej
Likwidowanie stereotypów na temat
•
Postępujący proces starzenia się ludności
funkcjonowania placówek dla osób starszych
•
Dysfunkcje zdrowotne, społeczne i
•
Możliwość pozyskiwania funduszy unijnych
•
Realizacja programów PFRON
•
Edukacja rodzin w zakresie przygotowania
rodzin do pełnienia opieki nad osobą starszą
•
ZAGROŻENIA
Wzrost świadomości społecznej w aspekcie
ekonomiczne osób starszych
•
Pogorszenie sprawności osoby starszej
(spadek mobilności)
•
Wzrost zapotrzebowania na pielęgnację i
opiekę
132
zrozumienia potrzeb osób starszych,
•
Niedostatek odpowiedniej infrastruktury
Zwiększenie zakresu i ilości zadań
społecznej oraz słabo rozwinięty system usług
publicznych zlecanych organizacjom
w środowisku
zajmującym się osobami starszymi
•
•
•
Wzrost świadomości rodzin z osobami
starszymi i niepełnosprawnymi dotyczącej
Pogorszenie sytuacji mieszkaniowej i
ekonomicznej osób w wieku starszym
•
Marginalizowanie osób starszych, obojętność
przysługujących jej uprawnień i możliwości
społeczeństwa i zamykanie się niektórych
korzystania z poszczególnych form pomocy
grup społecznych i środowisk na potrzeby
osób starszych
3.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
2. Obszar strategiczny 2: Uzależnienia
MOCNE STRONY:
wykwalifikowana
kadra
pracowników
instytucji
działających
na
rzecz
rozwiązywania problemów związanych z
uzależnieniami;
duża liczba specjalistów
dostępność do bazy specjalistów;
bogate zaplecze dydaktyczne;
dobra współpraca pomiędzy instytucjami
działającymi
w zakresie
profilaktyki
uzależnień;
bogactwo ofert w profilaktyce pierwszo-,
drugo-, trzeciorzędowej;
działalność organizacji pozarządowych;
otwarcie jednostek samorządowych na
realizację nowych zadań rządowych i
samorządowych
w zakresie
profilaktyki uzależnień;
działalność Miejskich i Gminnych Komisji
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych;
dobra
lokalizacja
ośrodków leczenia
uzależnień;
działalność informacyjno – edukacyjna;
aktywność samorządów lokalnych.
SZANSE:
przejrzysty system prawny;
powstanie lokalnej koalicji na rzecz
przeciwdziałania uzależnieniom;
wzbogacenie ofert oddziaływania
na grupy osób uzależnionych
i
współuzależnionych i całą społeczność
lokalną;
wzrost poczucia rozwoju umiejętności
odmawiania i obrony własnego zdania wśród
uzależnionych;
możliwość pozyskiwania środków
pozabudżetowych;
wzrost świadomości społecznej
na
temat przysługujących uprawnień;
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
SŁABE STRONY:
niekorzystne stereotypy występujące w
społeczności lokalnej stanowiące barierę w
dokonywaniu zmian;
brak wiedzy dotyczącej uzależnień wśród
ogółu społeczeństwa;
niska świadomość społeczna odnośnie
realnych skutków nadużywania substancji
psychoaktywnych;
brak
ośrodka
stacjonarnego
leczenia
uzależnień;
marginalizacja osób uzależnionych
i
ich rodzin;
duża liczba osób uzależnionych nieobjętych
leczeniem.
ZAGROŻENIA:
niski poziom wiedzy dotyczącej uzależnień
wśród społeczności lokalnej;
pogłębiający się poziom wykluczenia
społecznego wśród osób uzależnionych
pogłębianie się społecznych skutków
wynikających z uzależnień
(np. bezrobocie, ubóstwo, patologie
społeczne, przemoc w rodzinie);
negatywne oddziaływanie środowiska osób
wysokiego ryzyka;
bierny styl spędzania czasu wolnego;
choroby cywilizacyjne XXI wieku;
niewystarczające środki finansowe
na różnego typu działania profialktyczne;
133
•
rozwój programów profilaktycznych
skierowanych dla dzieci i młodzieży oraz
wychowawców, nauczycieli
i
rodziców.
•
•
•
pogarszająca się sytuacja bytowa
materialna społeczeństwa;
obniżenie wieku inicjacji alkoholowej i
nikotynowej oraz kontaktu
środkami odurzającymi;
wzrost przestępczości spowodowanej
nadużywaniem alkoholu.
i
ze
3. 3. Obszar strategiczny 3: Ubóstwo
MOCNE STRONY:
SŁABE STRONY:
baza instytucjonalna – domy pomocy społecznej i
placówki opiekuńczo–wychowawcze
działalność organizacji pozarządowych na rzecz
wsparcia osób i rodzin ubogich, np. PCK, PKPS, Bractwo
ks. S. Zielińskiego, Centrum Wolontariatu
wykwalifikowana kadra zatrudniona w pomocy
społecznej
- dobra współpraca z samorządami gminnymi i
powiatowymi
dobra znajomość potrzeb – bilans potrzeb
informacja o prawach i uprawnieniach udzielania
przez pracowników PCPR, OPS, PUP
korzystanie z funduszy Europejskiego Funduszu
Społecznego
rozwój aktywizacji społeczno zawodowej w
ramach POKL
rozwój prac społecznie - użytecznych
duży wskaźnik bezrobocia
brak lub niski poziom wykształcenia znacznej
części społeczeństwa
bezradność i bierność rodzin w rozwiązywaniu
własnych problemów oraz zaspakajaniu swoich potrzeb
spadek opłacalności produkcji rolnej
niewystarczający dostęp do edukacji
zbyt mała ilość organizacji pozarządowych
działających na wsi
ograniczone środki finansowe będące w
dyspozycji samorządów
niska aktywność osób dotkniętych bezdomnością
– brak motywacji do zmiany swojej sytuacji życiowej oraz
do podnoszenia kwalifikacji zawodowych
roszczeniowe postawy osób i rodzin zagrożonych
marginalizacją
niewystarczające zasoby mieszkań socjalnych i
komunalnych
brak przełożenia szkoleń na zatrudnienie
niskia efektywność pracowników służb
społecznych
słabo rozwinięta sieć ekonomii społecznej
niewykorzystywanie "dobrych praktyk" z gmin,
które dominują
niski poziom wykształcenia i aktywności
SZANSE:
ZAGROŻENIA:
możliwość utworzenia Centrum Integracji
Społecznej
możliwość uzyskania środków na aktywizację
zawodową (pożyczki na działalność gospodarczą)
tworzenie nowych organizacji pozarządowych
nowe możliwości podnoszenia kwalifikacji
zawodowych
możliwości pozyskiwania środków z Unii
Europejskiej
złe uregolowania prawne np. prawa podatkowego
nie wspierające działalności charytatywnej
dalsze ograniczenie środków finansowych na
poziomie państwa i samorządów lokalnych
izolacja osób obojętych ubóstwem
niska wiedza w zakresie pozyskiwania środków
pozabudżetowych, EFS
likwidacja zakładów pracy
przewaga pasywnych form wsparcia osób
dotkniętych ubóstwem w działaniach instytucji pomocy
społecznej
dziedziczenie ubóstwa, zubożenie społeczeństwa
niski poziom PKB na 1 mieszkańca
134
3.
4. Obszar strategiczny 4: Bezrobocie
MOCNE STRONY
1. Wykorzystywanie potencjału naukowego
i technicznego w pracy z bezrobotnymi.
2. Wzrost podnoszenia kwalifikacji u osób
bezrobotnych,
3. Wzrastająca liczba podmiotów gospodarczych,
4. Wykorzystanie istniejących funduszy
strukturalnych,
5. Wzrost zainteresowania samozatrudnieniem osób
bezrobotnych,
6. Tendencja wzrostowa wskaźnika zatrudnienia
7. Wzrastający poziom wykształcenia i wzrost
kwalifikacji zawodowych
8. Potencjał wysoko kwalifikowanej kadry
specjalistów
9. Infrastruktura edukacyjna
10. Tania siła robocza
11. Rozwój przedsiębiorczości (dotacje na działalność
gospodarczą)
12. Zapewnienie terenów budowlanych w planach
zagospodarowania przestrzennego
13. Korzystny układ połączeń drogowych
14. Wspieranie rozwoju lokalnych firm
15. Stworzenie możliwości stałego zatrudnienia
16. Umożliwienie młodzieży nabycia umiejętności
bezpośrednio na stanowisku pracy
SZANSE
1. Wzrost aktywności zawodowej osób bezrobotnych,
2. Stworzenie nowych miejsc pracy,
3. Podniesienie lub zmiana kwalifikacji zawodowych,
ułatwienie startu zawodowego,
4. Współpraca fachowców różnych
dziedzin na rzecz przeciwdziałania bezrobociu,
5. Wykorzystywanie potencjału naukowego
i technicznego w pracy z bezrobotnymi.
6. Wzrost mobilności zawodowej
i geograficznej,
7. Otwarcie nowych obszarów zawodowych
związanych z zapotrzebowaniem na rynku pracy
8. Możliwości wykorzystania systemu kształcenia
ustawicznego wśród pracujących w celu dostosowania
ich kwalifikacji zawodowych do zmian rynkowych
9. Zmiany jakościowe systemów kształcenia
młodzieży umożliwiające dostosowanie kwalifikacji
do potrzeb rynku pracy oraz standardów rynku pracy
SŁABE STRONY
1. Występowanie wysokiego bezrobocia
długotrwałego oraz zjawiska
dziedziczenia bezrobocia,
2.. Wysokie bezrobocie długotrwałe zarówno
wśród kobiet, jak i mężczyzn na terenach
wiejskich,
3. Wzrost świadczeniobiorców pomocy
społecznej,
4. Zwiększanie się liczby osób w wieku
poprodukcyjnym,
5. Brak lokalnych przedsiewzięć wartych
upowszechnienia. wśród osób bezrobotnych
6. Brak możliwości kontynuowania
aktywności zawodowej osób
starszych,
ZAGROŻENIA
1. Wzrost patologii spowodowany
zwiększającym się bezrobociem,
ubóstwem, brakiem środków do
życia,
2. Wzrost stopy bezrobocia, bezrobocia
długotrwałego oraz dziedziczenia
bezrobocia,
3. Brak lokalnych i regionalnych działań
skierowanych do długotrwale
bezrobotnych,
4. Brak warunków do zwiększenia
mobilności zawodowej,
5. Istnienie zjawiska nielegalnego
zatrudnienia,
6. Brak mobilności wśród osób młodych,
7. Występowanie zjawiska wyuczonej
bezradności, zmęczenia, bezsilności, wśród osób
bezrobotnych
8. Rozwój zjawiska wykluczenia społecznego w
grupach długotrwale bezrobotnych,
9. Wysoka skala bezrobocia,
135
3.
5. Obszar strategiczny 5: Bezpieczeństwo publiczne
MOCNE STRONY:
SŁABE STRONY:
• aktywna działalność podmiotów – instytucji
zajmujących się sprawami bezpieczeństwa
publicznego
• zaangażowanie w sprawy bezpieczeństwa
publicznego ze strony szkół na co dzień
niezajmujących się bezpośrednio tym
zagadnieniem
• powstawanie powiatowych i gminnych programów
poprawy bezpieczeństwa publicznego
• podejmowanie licznych działań
w kierunku rozwiązywania szczegółowych
problemów związanych
z bezpieczeństwem publicznym np. problemem
narkomanii
• zaangażowanie w różnego rodzaju konkursy
związane z bezpieczeństwem publicznym
• istnienie w placówkach oświatowych programów
szkolenia dzieci i młodzieży
w zakresie bezpieczeństwa
• możliwość uzyskania bezpłatnej porady prawnej
udzielonej przez prawnika dostępnego dla każdego
mieszkańca powiatu kraśnickiego w punkcie
konsultacyjnym.
• stosowanie procedury „Niebieskiej Karty” (Policja,
MOPS, GOPS)
• brak systematyczności w monitorowaniu
i konsekwencji w realizowaniu programów
• brak spójności podprogramów
z problemem głównym w działaniach
o podobnej tematyce
• traktowanie zjawiska przemocy domowej jako
prywatnego i wstydliwego problemu
• brak Centrum Kryzysowego (np. dla nastolatków)
• brak dzielenia się doświadczeniami przez
podmioty występujące w konkursach
• brak jednolitego programu szkolenia dzieci i
młodzieży („od przedszkola do szkoły
ponadgimnazjalnej”)
• brak szkoleń kadry zajmującej się
bezpieczeństwem publicznym
• brak środków na promocje dotyczących danego
problemu z zakresu bezpieczeństwa publicznego
(konieczność zwrócenia się do LUW lub innej
instytucji)
• zbyt mała liczba osób mających stosowne
uprawnienia do prac związanych
z bezpieczeństwem publicznym – w zakresie
uprawnienia specjalistycznych
• brak spójności w wykonywaniu zadań związanych
z realizacją tzw. „Niebieskich Kart”
• brak konsekwencji w monitorowaniu przemocy w
rodzinie przez pracowników socjalnych
• stosowanie kar i środków karnych
w obowiązującym systemie prawnym często
nieadekwatne do odczucia społecznego w tym
zakresie
• brak środków finansowych (zarówno własnych,
jak i zewnętrznych) na realizacje projektów z
zakresu bezpieczeństwa publicznego w 2010 r.
SZANSE:
• korzystne regulacje prawne ustawy
o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
• wdrażanie przepisów prawnych dających
możliwość „piętnowania sprawcy”
• postawienie kwestii bezpieczeństwa publicznego
wśród działań priorytetowych administracji
rządowej i samorządowej
• możliwość wykorzystywania osób nieczynnych
zawodowo do realizacji programów
bezpieczeństwa publicznego (aktywizacja osób) do
działań społecznych
• uruchomienie programów „pomocy sąsiedzkiej”akcje informacyjne Policji
oraz innych instytucji i organizacji.
• wyrobienie w ludziach poczucia świadomości, że
„problemy innych osób powinny spowodować
zaangażowanie się tych pierwszych w udzielenie
ZAGROŻENIA:
• brak przepisów stwarzających możliwość
izolowania sprawców od ofiar (brak miejsca
izolacji)
• coraz częstsze zjawisko zaburzeń
w relacjach społecznych (np. rodzina, sąsiedzi)
• duża skala bezrobocia
• zbyt mała liczba osób młodych korzystających z
uczestnictwa w kółkach zainteresowań w szkołach
oraz placówkach kulturalno-oświatowych (ośrodki
kultury, domy osiedlowe, biblioteki), co bywa
przyczyna włączania się ich do grup
• emigracja zarobkowa rodziców powodująca zbyt
małe zaangażowanie w codzienne problemy
swoich dzieci będących uczniami szkół
podstawowych, gimnazjów oraz szkół
ponadgimnazjalnych
• pojawiający się często problem niereagowania w
136
SZANSE:
pomocy w rozwiązaniu tychże problemów, gdyż
mogą one stać się również problemami ich
samych” (odbudowanie więzi społecznych)
3.
ZAGROŻENIA:
sytuacjach kiedy młodzi ludzie dokonują w
miejscach publicznych pobić, rozbojów,
wymuszeń dysponowania pieniędzmi ofiar
niezgodnie wolą tych ofiar, zakłócania spokoju i
porządku publicznego, niszczenia mienia itp.
czynów
• zbyt późne rozpoznawanie symptomów przemocy
fizycznej i psychicznej
w grupach rówieśniczych, np. w szkołach, grupach
nieformalnych itp. oraz uzależnień od środków
odurzających, alkoholu itp.
6. Obszar strategiczny 6: Aktywność społeczna i organizacje pozarządowe
MOCNE STRONY:
1. Liczna grupa organizacji pozarządowych
angażujących się w rozwiązywanie
problemów społecznych.
2. Obszary społeczne mogące stanowić źródło
inspiracji programowej dla organizacji
pozarządowych.
SŁABE STRONY:
1. Niskie zaplecze materialne organizacji.
2. Niewielka ilość środków finansowych w
samorządach na realizację zadań publicznych
przez organizacje pozarządowe.
3. Mała aktywność wielu organizacji.
3. Organizacje o wysokim doświadczeniu w
działalności na rzecz społeczności lokalnej.
4. Brak wykwalifikowanej kadry przygotowanej
do pozyskiwania środków zewnętrznych.
4. Warunki tworzone przez administrację
samorządową, które umożliwiają wzajemną
współpracę z trzecim sektorem.
5. Trudne warunki lokalowe organizacji.
5. Systematyczny rozwój działalności
wolontariackiej.
SZANSE:
1. Stale doskonalone rozwiązania prawne dla
organizacji.
ZAGROŻENIA:
1. Niewykorzystanie szansy angażowanie się
niektórych organizacji w działalność lokalną.
2. Zwiększająca się corocznie oferta działań na
szczeblu wojewódzkim i krajowym.
2. Niska własna samoocena organizacji.
3. Za mało osób o wyraźnych cechach lidera.
3. Zwiększająca się corocznie dostępność
organizacji do różnych źródeł finansowania.
4. Możliwość zlecania organizacjom szeregu
zadań publicznych.
4. Zanik inicjatywy i systematyczności w
działaniu wielu organizacji.
5. Roszczeniowość wielu organizacji.
5. Wysoki stopień profesjonalizacji
działalności.
137
3. 7. Obszar strategiczny 7: Zdrowie
MOCNE STRONY:
•
•
•
•
•
•
•
pełna informacja dotycząca stanu zdrowia
mieszkańców powiatu
funkcjonowanie systemu przepływu
informacji o stanie zdrowia i potrzebach w
tym zakresie
zrozumienie przez lokalnych polityków
konieczności poprawy bazy do ochrony
zdrowia
dobrze zorganizowana i realizująca lokalne
potrzeby zdrowotne podstawowa opieka
zdrowotna
rozpoznanie czynników determinujących
zdrowie
obecność na terenie powiatu wielu inwestycji
realizujących zadania z zakresu promocji i
ochrony zdrowia
wykształcony i doświadczony personel
lekarski i pielęgniarski
SŁABE STRONY:
•
•
•
•
•
SZANSE:
•
•
•
•
•
•
•
dobre, kreatywne rozwiązania prawne
wyselekcjonowanie świadczeń zdrowotnych
wysokiej jakości
dobra współpraca pomiędzy
świadczeniodawcami na poszczególnych
poziomach udzielanych świadczeń
zdrowotnych
wysoki stopień akceptacji społeczeństwa do
konieczności rozwiązywania problemów
ochrony zdrowia
kontynuacja sprawdzonych i wprowadzanie
nowych form działalności z zakresu edukacji
zdrowotnej
wdrażanie samorządowych profilaktycznych
programów zdrowotnych
wdrożenie nowych usług zdrowotnych z
zakresu lecznictwa zamkniętego, np.:
urologia, ortopedia
brak w społeczności lokalnej świadomości
indywidualnej odpowiedzialności za zdrowie
słabe angażowanie się gmin w rozwiązywanie
lokalnych problemów zdrowotnych
brak dostatecznej ilości środków finansowych
finansowych przeznaczeniem na
kompleksową promocję zdrowia i profilaktykę
średni poziom satysfakcji pacjentów
pacjentów dostępności do specjalistycznych
świadczeń zdrowotnych
brak dostępności do lekarzy wielu
specjalności, np.: kardiologa, ortopedy,
endokrynologa
ZAGROŻENIA:
•
•
•
•
•
niestabilność systemu ochrony zdrowia i
zapowiedzi dalszych zmian
brak dostatecznej ilości środków finansowych
niski poziom satysfakcji finansowej pracy
personelu medycznego
wysoki poziom często niemożliwych do
realizacji oczekiwań społecznych
pojawiające się nowe potrzeby ochrony
zdrowia do chwili obecnej niezdefiniowane a
związane z rozwojem nowych technologii
medycznych
138
4. CELE
Misją Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych jest:
ZAPEWNIENIE WYSOKIEJ JAKOŚCI ŻYCIA
MIESZKAŃCOM POWIATU KRAŚNICKIEGO
POPRZEZ EFEKTYWNĄ POMOC SPOŁECZNĄ Z
WYKORZYSTANIEM ZASOBÓW
INSTYTUCJONALNYCH I POTENCJAŁU KAPITAŁU
LUDZKIEGO
Priorytety i cele szczegółowe to:
Priorytet 1: Rozwijanie zintegrowanego systemu wsparcia na rzecz osób starszych
zapewniającego im właściwą pomoc
Cele szczegółowe:
Cel 1. 1. Kompleksowa pomoc osobom starszym
Cel 1. 2. Podniesienie kwalifikacji i umiejętności osób działających na rzecz ludzi starszych
Cel 1. 3. Aktywizacja osób starszych
Cel 1. 4. Poprawa dostępu do informacji, przybliżenie osobom starszym i ich rodzinom ofert
pomocy
Cel 1. 5. Profesjonalna opieka nad osobą starszą w czasie nieobecności jej opiekunów (z
możliwością świadczenia usług domowych)
Cel 1. 6. Podniesienie sprawności fizycznej oraz indywidualne usprawnianie mieszkańców
DPS Kraśnik
Cel 1. 7. Podniesienie jakości usług i warunków bytowych w DPS Kraśnik
Cel 1. 8. Podnoszenie standardu usług opiekuńczo-bytowych mieszkańców domów pomocy
społecznej
Cel 1. 9. Podniesienie warunków bytowych, zdrowotnych oraz walorów estetycznych DPS w
Kraśniku
Cel 1. 10. Podniesienie jakości usług zdrowotnych dla mieszkańców DPS Kraśnik
Cel 1. 11. Integracja środowiskowa, aktywizacja oraz wsparcie osób starszych
139
Cel 1. 12. Podniesienie jakości usług transportowych mieszkańców DPS w Kraśniku
Cel 1. 13. Uatrakcyjnienie wypoczynku mieszkańcom DPS Popkowice
Cel 1. 14. Przebudowa części budynku gospodarczo–garażowego DPS Popkowice na
świetlicę dostosowaną do przeprowadzania zajęć teatralnych z zapleczem higieniczno–
sanitarnym
Cel 1. 15. Likwidacja barier architektonicznych w DPS Popkowice
Priorytet 2: Ograniczenie problemów społecznych związanych z uzależnieniami
Cele szczegółowe:
Cel 2. 1. Wzrost świadomości społecznej dotyczącej problemów uzależnień
Cel 2. 2. Zmniejszanie zachorowań, inwalidztwa i zgonów wynikających z palenia tytoniu
(choroby układu krążenia, oddechowego, nowotwory itp.) w Polsce poprzez zmniejszenie
ekspozycji na dym tytoniowy (aktywne i bierne palenie).
Cel 2. 3. Zwrócenie uwagi na nowe zagrożenia cywilizacyjne pod postacią uzależnień od
mediów cyfrowych
Cel 2. 4. Wzrost świadomości społecznej na temat zagrożeń cywilizacyjnych pod postacią
uzależnień od mediów cyfrowych
Priorytet 3: Systemowa pomoc osobom i rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji
życiowej poprzez zminimalizowanie zasięgu ubóstwa
Cele szczegółowe:
Cel 3. 1. Rozpowszechnienie wśród osób i rodzin potrzebujących wsparcia, ogólnej
informacji o pomocy społecznej
Cel 3. 2. Przeciwdziałanie izolacji i marginalizacji dzieci i młodzieży z rodzin najuboższych
Priorytet 4: Sprawny, skuteczny system przeciwdziałania i zapobiegania długotrwałego
bezrobocia
Cele szczegółowe:
Cel 4. 1. Zwiększenie szans powrotu na rynek pracy osób bezrobotnych
Cel 4. 2. Ograniczenie zjawiska marginalizacji osób zagrożonych wykluczeniem społecznym
związanym z długotrwałym bezrobociem i przygotowanie ich do powrotu na rynek pracy
Priorytet 5: Ograniczenie czynników generujących zagrożenie poczucia bezpieczeństwa
140
mieszkańców powiatu
Cele szczegółowe:
Cel 5. 1. Zmniejszenie wypadkowości wśród dzieci i młodzieży ze szkół wszystkich typów
oraz innych osób na terenie powiatu kraśnickiego
Cel 5. 2. Poprawa bezpieczeństwa osobistego ogółu mieszkańców, a w szczególności ludzi
młodych.
Priorytet 6: Zwiększenie udziału społeczności lokalnej w realizacji inicjatyw
społecznych, które wspomagają rozwój lokalny, rozwiązywanie problemów społecznych,
budowanie społeczeństwa obywatelskiego i wpływają na podnoszenie jakości życia na
obszarze powiatu kraśnickiego
Cele szczegółowe:
Cel 6. 1. Podnoszenie kwalifikacji u członków organizacji pozarządowych i osób
współpracujących z trzecim sektorem
Cel 6. 2. Prezentacja organizacji pozarządowych działających na terenie powiatu kraśnickiego
i ich dorobku programowego
Cel 6. 3. Opracowanie wydawnictwa będącego rejestracją organizacji pozarządowych
działających na terenie powiatu kraśnickiego i ich dorobku programowego
Cel 6. 4. Promowanie idei wolontariatu w społeczności lokalnej
Cel 6. 5. Zwiększenie liczy wolontariuszy i odpowiednie przygotowanie ich do pełnienia
funkcji w kształtowaniu więzi społecznych
Priorytet 7: Zdrowe społeczeństwo, świadome zagrożeń
Cele szczegółowe:
Cel 7. 1. Wzrost świadomości społeczeństwa dotyczącej zagrożeń zdrowotnych
Cel 7. 2. Ograniczanie rozprzestrzeniania się zakażeń HIV.
141
Priorytet II
Priorytet I
Ograniczenie problemów społecznych
związanych z uzależnieniami
2. 1. Wzrost świadomości społecznej
dotyczącej problemów uzależnień
2. 2. Zmniejszanie zachorowań, inwalidztwa i
zgonów wynikających z palenia tytoniu
(choroby układu krążenia, oddechowego,
nowotwory
itp.)
w
Polsce
poprzez
zmniejszenie ekspozycji na dym tytoniowy
(aktywne i bierne palenie).
2. 3. Zwrócenie uwagi na nowe zagrożenia
cywilizacyjne pod postacią uzależnień od
mediów cyfrowych
2. 4. Wzrost świadomości społecznej na temat
zagrożeń cywilizacyjnych pod postacią
uzależnień od mediów cyfrowych
Rozwijanie zintegrowanego systemu wsparcia na rzecz osób starszych
zapewniającego im właściwą pomoc
Cele szczegółowe:
1. 1. Kompleksowa pomoc osobom starszym
1. 2. Podniesienie kwalifikacji i umiejętności osób działających na rzecz ludzi starszych
1. 3. Aktywizacja osób starszych
1. 4. Poprawa dostępu do informacji, przybliżenie osobom starszym i ich rodzinom ofert
pomocy
1. 5. Profesjonalna opieka nad osobą starszą w czasie nieobecności jej opiekunów (z
możliwością świadczenia usług domowych)
1. 6. Podniesienie sprawności fizycznej oraz indywidualne usprawnianie mieszkańców
DPS Kraśnik
1. 7. Podniesienie jakości usług i warunków bytowych w DPS Kraśnik
1. 8. Podnoszenie standardu usług opiekuńczo-bytowych mieszkańców domów pomocy
społecznej
1. 9. Podniesienie warunków bytowych, zdrowotnych oraz walorów estetycznych DPS w
Kraśniku
1. 10. Podniesienie jakości usług zdrowotnych dla mieszkańców DPS Kraśnik
1. 11. Integracja środowiskowa, aktywizacja oraz wsparcie osób starszych
1. 12. Podniesienie jakości usług transportowych mieszkańców DPS w Kraśniku
1. 13. Uatrakcyjnienie wypoczynku mieszkańcom DPS Popkowice
1. 14. Przebudowa części budynku gospodarczo–garażowego DPS Popkowice na
świetlicę dostosowaną do przeprowadzania zajęć teatralnych z zapleczem higieniczno–
sanitarnym
1. 15. Likwidacja barier architektonicznych w DPS Popkowice
Priorytet III
Systemowa pomoc osobom i rodzinom
znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej
poprzez zminimalizowanie zasięgu ubóstwa
Cele szczegółowe:
3. 1. Rozpowszechnienie wśród osób i rodzin
potrzebujących wsparcia, ogólnej informacji o
pomocy społecznej
3. 2. Przeciwdziałanie izolacji i marginalizacji
dzieci i młodzieży z rodzin najuboższych
Priorytet VII
Zdrowe społeczeństwo,
świadome zagrożeń
Cele szczegółowe:
Cel 7. 1. Wzrost świadomości
społeczeństwa dotyczącej
zagrożeń zdrowotnych
Cel 7. 2. Ograniczanie
rozprzestrzeniania się zakażeń
HIV.
ZAPEWNIENIE WYSOKIEJ JAKOŚCI
ŻYCIA MIESZKAŃCOM POWIATU
KRAŚNICKIEGO POPRZEZ
EFEKTYWNĄ POMOC SPOŁECZNĄ Z
WYKORZYSTANIEM ZASOBÓW
INSTYTUCJONALNYCH I
POTENCJAŁU KAPITAŁU LUDZKIEGO
Priorytet IV
Sprawny, skuteczny system
przeciwdziałania i zapobiegania
długotrwałego bezrobocia
Cele szczegółowe:
4. 1. Zwiększenie szans powrotu na
rynek pracy osób bezrobotnych
4.
2.
Ograniczenie
zjawiska
marginalizacji
osób
zagrożonych
wykluczeniem społecznym związanym
z
długotrwałym
bezrobociem
i
przygotowanie ich do powrotu na rynek
pracy
Priorytet VI
Zwiększenie udziału społeczności lokalnej w realizacji
inicjatyw społecznych, które wspomagają rozwój lokalny,
rozwiązywanie problemów społecznych, budowanie
społeczeństwa obywatelskiego i wpływają na podnoszenie
jakości życia na obszarze powiatu kraśnickiego
Cele szczegółowe:
Cel 6. 1. Podnoszenie kwalifikacji u członków organizacji
pozarządowych i osób współpracujących z trzecim sektorem
Cel 6. 2. Prezentacja organizacji pozarządowych działających
na terenie powiatu kraśnickiego i ich dorobku programowego
Cel 6. 3. Opracowanie wydawnictwa będącego rejestracją
organizacji pozarządowych działających na terenie powiatu
kraśnickiego i ich dorobku programowego
Cel 6. 4. Promowanie idei wolontariatu w społeczności
lokalnej
Cel 6. 5. Zwiększenie liczy wolontariuszy i odpowiednie
przygotowanie ich do pełnienia funkcji w kształtowaniu więzi
społecznych
Priorytet V
Ograniczenie czynników
generujących zagrożenie poczucia
bezpieczeństwa mieszkańców
powiatu
Cele szczegółowe:
5. 1. Zmniejszenie wypadkowości
wśród dzieci i młodzieży ze szkół
wszystkich typów oraz innych osób
na terenie powiatu kraśnickiego
5. 2. Poprawa bezpieczeństwa
osobistego ogółu mieszkańców, a w
szczególności ludzi młodych.
142
5. PROGRAM DZIAŁANIA
Priorytet 1: Rozwijanie zintegrowanego systemu wsparcia na rzecz osób starszych
zapewniającego im właściwą pomoc
POWIATOWY PROGRAM DZIAŁAŃ NA RZECZ OSÓB STARSZYCH
Opis i uzasadnienie programu
Istotnym problemem społecznym na terenie powiatu kraśnickiego są warunki życia
osób starych i chorych. Z uwagi na to, iż osoby te są z reguły osobami niepełnosprawnymi
(jeśli nie według kryterium prawnego, to przynajmniej biologicznego), znaczna część działań
ukierunkowanych na tę grupę społeczną jest przewidziana w Powiatowym Programie Działań
na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w Powiecie Kraśnickim w latach 2011-2015 stanowiącym
elementarną część Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych. Istotą
programu jest zapewnienie warunków do zaspokajania potrzeb bytowych, zdrowotnych i
społecznych dla osób starszych, nie mogących ich zaspokoić we własnym zakresie, a w
konsekwencji przeciwdziałanie ich marginalizacji.
W działaniach na rzecz osób starszych w naszej społeczności lokalnej musimy
wyróżnić 2 aspekty:
1) Osoby starsze przebywające w instytucjonalnych formach pomocy
2) Osoby starsze przebywające we własnym środowisku zamieszkania.
Baza pomocy osobom starszym i chorym, jaką dysponuje powiat w pełni zaspokaja
występujące w tym zakresie potrzeby społeczności lokalnej. Dwa domy pomocy społecznej
przeznaczone dla osób starych i przewlekle somatycznie chorych (w Kraśniku i
Popkowicach), wystarczająco rozwinięta sieć placówek służby zdrowia oraz organizacji
pozarządowych, a także system usług socjalnych świadczonych przez Gminne Ośrodki
Pomocy Społecznej stanowią znaczący potencjał powiatu w zakresie pomocy osobom starym
i chorym. Należy jednak ciągle podejmować inicjatywy ukierunkowane na unowocześnianie i
modernizację istniejącej bazy, w tym szczególnie domów pomocy społecznej. Istotne jest
również promowanie i organizacja różnych form integracji mieszkańców DPS ze
społecznością lokalną. Trzeba rozwijać różne formy środowiskowej pomocy w formie opieki
nad osobami niepełnosprawnymi, starymi i przewlekle chorymi. Niezbędne jest pełne
zabezpieczenie potrzeb mieszkańców powiatu w usługi opiekuńcze oraz zwiększenie liczby
143
świadczeniobiorców korzystających z takich usług, podniesienie jakości i efektywności tych
usług (między innymi poprzez różnorodne formy kształcenia pracowników pomocy
społecznej).
Należy również poprawić ofertę świadczonych usług poprzez wzbogacenie jej i
podniesienie jej poziomu. Powszechna staje się sytuacja w wielu rodzinach gdzie osoby chore
zostają bez opieki przez wiele godzin, co stwarza zagrożenie dla ich zdrowia i życia, a
jednocześnie wskazuje na istniejące braki w zakresie środowiskowych form wspierania
rodzin, które opiekują się osobami dotkniętymi demencją. Celem nadrzędnym powinno być
pozostawienie ludzi starszych w ich środowisku zamieszkania. Należy zatem szczególnie
rozbudowywać środowiskowy system wsparcia, a nie tylko kreować potrzeby w zakresie
opieki stacjonarnej. W perspektywie kilkunastu lat powinna rozwinąć się sieć rodzinnych
domów pomocy społecznej oraz dziennych domów pobytu dla osób starszych. Należy też
stworzyć możliwość czasowego umieszczenia osób starych w domach pomocy społecznej.
Niezwykle istotne jest również aktywizowanie rodzin i społeczności lokalnych do działań na
rzecz osób starszych.
Zdecydowanie należy rozbudowywać infrastrukturę podnoszącą jakość życia osób
starszych, umożliwiając im jak najpełniejsze uczestnictwo w życiu społecznym, aktywne i
atrakcyjne formy spędzania czasu wolnego. Wszystkim zainteresowanym osobom starszym i
niepełnosprawnym należy zapewnić dostęp do wszechstronnej informacji o przysługujących
im uprawnieniach i świadczeniach. Należy pamiętać również o podnoszeniu kwalifikacji
kadry instytucji pomocy społecznej, realizującej zadania z zakresu opieki nad osobami
starszymi w celu zapewnienia świadczeń na wysokim poziomie.
Cele szczegółowe:
Cel 1. 1. Kompleksowa pomoc osobom starszym
Cel 1. 2. Podniesienie kwalifikacji i umiejętności osób działających na rzecz ludzi starszych
Cel 1. 3. Aktywizacja osób starszych
Cel 1. 4. Poprawa dostępu do informacji, przybliżenie osobom starszym i ich rodzinom ofert
pomocy
Cel 1. 5. Profesjonalna opieka nad osobą starszą w czasie nieobecności jej opiekunów (z
możliwością świadczenia usług domowych)
Cel 1. 6. Podniesienie sprawności fizycznej oraz indywidualne usprawnianie mieszkańców
DPS Kraśnik
Cel 1. 7. Podniesienie jakości usług i warunków bytowych w DPS Kraśnik
144
Cel 1. 8. Podnoszenie standardu usług opiekuńczo-bytowych mieszkańców domów pomocy
społecznej
Cel 1. 9. Podniesienie warunków bytowych, zdrowotnych oraz walorów estetycznych DPS w
Kraśniku
Cel 1. 10. Podniesienie jakości usług zdrowotnych dla mieszkańców DPS Kraśnik
Cel 1. 11. Integracja środowiskowa, aktywizacja oraz wsparcie osób starszych
Cel 1. 12. Podniesienie jakości usług transportowych mieszkańców DPS w Kraśniku
Cel 1. 13. Uatrakcyjnienie wypoczynku mieszkańcom DPS Popkowice
Cel 1. 14. Przebudowa części budynku gospodarczo–garażowego DPS Popkowice na
świetlicę dostosowaną do przeprowadzania zajęć teatralnych z zapleczem higieniczno–
sanitarnym
Cel 1. 15. Likwidacja barier architektonicznych w DPS Popkowice
Projekty:
Cel 1. 1. Kompleksowa pomoc osobom starszym
Projekt
,,Od komunikacji do realizacji” - forum na temat zakresu i jakości pomocy
osobom starszym
2 spotkania
ciągu 5 lat:
Realizowane cele
projektu
1.1.
Wartość
szacunkowa
projektu
10.000 zł
Wymiar
czasowy
projektu
w
- 1 spotkanie –
2011r.
- 2 spotkanie –
2015r.
(podsumowanie
działań
i
wytyczenie
nowych)
Cele szczegółowe:
- rozwijanie współpracy między osobami podejmującymi działania na rzecz
ludzi starszych, doskonalenie pomocy kompleksowej
Opis projektu
- podejmowanie szybkiej interwencji w przypadku osób wymagających
pomocy, co związane jest z polepszeniem możliwości diagnostycznych
- podniesienie skuteczności w rozwiązywaniu problemów osób starszych i
realizacji ich potrzeb (np. zdrowotnych, finansowych, mieszkaniowych,
społecznych)
- udrażnianie i tworzenie rozwiązań pomagających jak najlepiej realizować
potrzeby osób starszych
145
- poprawa jakości życia osób starszych
- rozwijanie wrażliwości społeczeństwa na problemy i potrzeby osób starszych,
promowanie działań na rzecz podnoszenia świadomości w tym zakresie
- rozwój działań na rzecz integracji międzypokoleniowej
- poprawa jakości usług świadczonych na rzecz osób starszych, poprawa
dostępności do usług
- przeciwdziałanie marginalizacji osób starszych
- aktywizacja osób starszych
- polepszenie dostępu do informacji, poradnictwa, utworzenie punktu
konsultacyjnego, doradczego
- budowanie systemu wsparcia osób starszych i ich rodzin
Poszczególne osoby, przedstawiciele instytucji publicznych, członkowie
organizacji pozarządowych, a także sami seniorzy oraz rodziny, opiekunowie
osób starszych przedstawią swoje refleksje odnośnie sytuacji ludzi w wieku
starszym. Dzięki temu możliwa będzie dyskusja na ten temat i rozwijanie
pomocy kompleksowej.
Uzasadnienie
projektu
Grupa osób starszych stale wzrasta, mówi się o starzeniu się społeczeństwa.
Potrzebne jest zatem podjęcie dodatkowych działań z zakresu pomocy i
wspierania osób starszych i ich rodzin. Realizacja projektu jest ważna ze
względu na możliwość wymiany doświadczeń i poglądów uczestników
spotkania, przedstawienie z różnych perspektyw obecnej sytuacji ludzi
starszych, ustalenie kierunku dalszych działań, rozwijanie współpracy, pomocy
kompleksowej. Analiza, diagnoza problemów i potrzeb seniorów i ich rodzin
oraz dotychczas podjętych działań pozwoli na ustalenie kolejnych
przedsięwzięć, inicjatyw.
Beneficjenci projektu
Rodziny osób starszych
Pracownicy instytucji
pomocy społecznej
Wolontariusze
Kluby
seniorów
duchowni
Starostwo
Powiatowe w
NGOs
Policja
Służba zdrowia
ZUS
PCPR Kraśnik
Potencjalne źródła finansowania
Starostwo Powiatowe w Kraśniku
EFS
Seniorzy
ŚDS Kraśnik
DPS
Popkowice
DPS Kraśnik
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Sponsorzy
Członkowie NGOs
- wytyczenie działań na rzecz osób starszych i realizowanie tych przedsięwzięć
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
- rozwijanie pomysłów dotyczących pomocy osobom starszym
- współpraca, kompleksowa pomoc
Zagwarantowanie środków finansowych.
Katarzyna Kępa, Agnieszka Zielińska – DPS Popkowice
Autorzy projektu
146
Cel. 1. 2. Podniesienie kwalifikacji i umiejętności osób działających na rzecz ludzi starszych
Projekt
„Profesjonalne pomaganie”- szkolenia dla pracowników instytucji
publicznych, członków organizacji pozarządowych oraz innych osób
działających na rzecz ludzi starszych
Realizowane cele
projektu
1. 2.
Wartość
szacunkowa
projektu
50.000 zł
Wymiar
czasowy
projektu
20112015
Cele szczegółowe:
- poprawa jakości usług świadczonych na rzecz osób starszych
- poszerzanie wiedzy na temat zagadnienia starości i wykorzystywanie tej
wiedzy w praktyce
Opis projektu
- rozwijanie umiejętności potrzebnych przy realizacji i koordynacji opieki
nad człowiekiem starszym ukierunkowanej w szczególności na zwiększenie
samodzielności podopiecznego oraz zmniejszenie istniejących ograniczeń
spowodowanych chorobą przewlekłą i zmianami psychofizycznymi
uwarunkowanymi osiągnięciem wieku podeszłego
- nabycie nowych metod postępowania z osobami chorymi
- doskonalenie kompleksowej opieki nad osobą starszą
Szkolenia przeprowadzone będą przez wykwalifikowanych wykładowców.
Bloki tematyczne szkolenia obejmą zagadnienia związane z problemami i
potrzebami osób starszych (np. choroby wieku starczego, opieka i
pielęgnacja, rehabilitacja i aktywizacja, itp.) oraz doskonaleniem
zawodowym (nowe metody postępowania z osobami chorymi, umiejętności
radzenia sobie w trudnych sytuacjach, budowanie systemu kompleksowej
pomocy, itp.).
Uzasadnienie
projektu
DPS
Kraśnik
DPS
Popkowice
Szkolenia pracowników instytucji publicznych, członków organizacji
pozarządowych i innych osób działających na rzecz ludzi starszych
przyczynią się do zdobycia dodatkowych kwalifikacji i umiejętności przez
pomagających.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
ŚDS
PCPR
GOPS-y
NGOs
Kraśnik
Kraśnik
Starostwo Powiatowe w Kraśniku
Wolontariusze
Potencjalne źródła finansowania
Europejski Fundusz
sponsorzy
Społeczny
Beneficjenci projektu
Pracownicy instytucji pomocy społecznej
Członkowie organizacji pozarządowych
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Proponowane szkolenia zaowocują poszerzeniem wiedzy odnośnie
problemów i potrzeb osób starszych wśród uczestników wykładów, a także
wyposażą pomagających w dodatkowe umiejętności niezbędne w pracy z
osobami starszymi i ich rodzinami.
147
Uwarunkowania
realizacji projektu
Przedstawiony projekt uzależniony jest od funduszy.
Katarzyna Kępa, Agnieszka Zielińska – DPS Popkowice
Autorzy projektu
Cel 1. 3. Aktywizacja osób starszych
Projekt
,,Żyć twórczo” - przegląd twórczości osób starszych
Realizowane cele
projektu
1.3.
Wartość
szacunkowa
projektu
50.000 zł
Wymiar
czasowy
projektu
- 2011-2015
- 1 przegląd
w
ciągu
roku (np. 1
październik
a
–
Międzynaro
dowy Dzień
Osób
Starszych)
Cele szczegółowe:
- promowanie twórczości osób starszych
- zachęcanie do aktywności
- przeciwdziałanie marginalizacji, ułatwianie udziału osób starszych w
życiu społecznym
- integracja międzypokoleniowa
- pomoc w rozwijaniu zainteresowań
- wspieranie osób starszych i ich rodzin
Opis projektu
- obalanie stereotypów dotyczących starości i stereotypów na temat DPSów
- poprawa jakości życia osób starszych
- podtrzymywanie tradycji
Przeglądy odbywać się będą na terenie DPS Popkowice (w teatrze
,,Wrzosy” i na otwartym plenerze). Przewidujemy występy grup
teatralnych, chórów, zespołów muzycznych, tanecznych oraz wystawy
rękodzieła, a także konkursy, piknik. Społeczność lokalna również chętnie
bierze udział w tego typu imprezach co integruje pokolenia.
Uzasadnienie projektu
Przeglądy twórczości osób starszych powinny odbywać się częściej niż
jest to obecnie. Prezentacja talentów, spotkania grupowe przynoszą wiele
radości, stanowią jeden z przejawów aktywności w życiu społecznym,
integrują pokolenia. Organizowanie występów, wystaw to również dbanie
o dobro kulturowe, o tradycję.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
148
DPS Popkowice
EFS
NGOs
Duchowni
Potencjalne źródła finansowania
Starostwo Powiatowe w Kraśniku PCPR w Kraśniku
Wolontariusze
Sponsorzy
Beneficjenci projektu
Rodziny osób starszych
Osoby starsze
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Proponowany projekt wesprze promowanie twórczości osób starszych
oraz aktywizację tej grupy społecznej.
Uwarunkowania
realizacji projektu
Realizacja projektu jest uwarunkowana od funduszy.
Katarzyna Kępa, Agnieszka Zielińska – DPS Popkowice
Autorzy projektu
Cel 1. 4. Poprawa dostępu do informacji, przybliżenie osobom starszym i ich rodzinom ofert
pomocy
Projekt
,,Wachlarz ofert i usług dla osób starszych” - ułatwienie dostępu do informacji
osobom starszym i ich rodzinom
Realizowane
cele projektu
1.4.
Wartość
szacunkowa
projektu
25.000
zł
Wymiar czasowy
projektu
2011-2015 1 raz w
ciągu roku
(np. podczas
Festynu
Seniora)
Cele szczegółowe:
- zapoznanie osób starszych i ich rodzin z ofertami pomocy
- zaprezentowanie instytucji pomocowych (w tym: ulotki z adresami, telefonami)
- przybliżenie zainteresowanym zakresu i rodzaju oferowanej przez instytucje
pomocy
Opis projektu
- obalanie mitów i stereotypów dotyczących starości i instytucji zajmujących się
pomocą osobom starszym (np. na temat DPS-ów)
- zaprezentowanie form spędzania czasu wolnego
- zachęcanie do brania udziału w spotkaniach seniorów (kluby, stowarzyszenia
itd.)
- pomoc w rozwijaniu zainteresowań
- zachęcanie do pokonywania wewnętrznych barier
149
- aktywizacja osób starszych
- wspieranie osób starszych i ich rodzin
- integracja międzypokoleniowa
Podczas Festynu Seniora w ustawionym namiocie lub wewnątrz budynku
(np.CKiP) będą prezentowane informacje dotyczące działań na rzecz osób
starszych i ich rodzin. Udział w prezentacji wezmą przedstawiciele różnych
instytucji, organizacji, stowarzyszeń, seniorzy, kluby osób starszych. Instytucje
publiczne to m.in. DPS, OPS, ŚDS, PCPR, GOPS, ZUS, CKiP, MOSiR, służba
zdrowia itd. Dostępne będą ulotki z wykazem numerów telefonów i adresów
placówek zajmujących się m.in. sprawami osób starszych i ich rodzin.
Informacje będzie można zasięgnąć nie tylko od przedstawicieli instytucji,
organizacji pozarządowych, ale i od samych seniorów (np. mieszkańców DPSów, członków różnych klubów seniora itd.). Cel prezentacji stanowi ponadto
zachęcanie starszych osób do aktywności, udziału w różnych spotkaniach,
przedsięwzięciach. Pomocna tu będzie zatem oferta CKiP, MOSiR, klubów,
stowarzyszeń. Przegląd twórczości osób starszych (występy, wystawy) będzie
natomiast inspiracją do rozwijania własnych zainteresowań. Dostęp do
informacji to ogromne wsparcie dla seniorów i ich rodzin.
Organizowany w Kraśniku Festyn Seniora pełni istotną rolę w obalaniu
stereotypów dotyczących starości, stereotypów na temat DPS-ów, ukazuje
twórczość jako jedną z form aktywizacji osób starszych, integruje pokolenia.
Warto również, by podczas festynu przybliżyć społeczności, a głównie osobom
starszym i ich rodzinom, oferty pomocy, ułatwić dostęp do informacji (opieka
społeczna, usługi zdrowotne, rehabilitacyjne, prawne itd.), pomóc w organizacji
czasu wolnego (placówki oświaty, kultury, sportu, kluby seniorów itd.). Seniorzy
oraz ich rodziny, opiekunowie będą mogli porozmawiać z przedstawicielami
instytucji, doradzić się w różnych sprawach, zasięgnąć informacji (choć zaznacza
się, że oprócz tego typu projektu powinien być również utworzony w jakiejś
placówce punkt konsultacyjny ds. osób starszych i ich rodzin, niemniej jednak
realizacja zadania na festynie dodatkowo ułatwi dostęp do informacji).
Uzasadnienie
projektu
Potencjalne źródła finansowania
Starostwo Powiatowe w Kraśniku PCPR Kraśnik
Społeczność lokalna
Efekty i
korzyści
realizacji
projektu
Wolontari
usze
Kluby
seniorów
Starostwo
Powiatow
ew
NGOs
Służba
zdrowia
ZUS
GOPS-y
PCPR
Kraśnik
ŚDS
Kraśnik
DPS
Popkowic
e
DPS
Kraśnik
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Sponsorzy
Beneficjenci projektu
Osoby starsze
- pomoc w rozwiązywaniu problemów i realizowaniu potrzeb osób starszych i
ich rodzin
- obalanie stereotypów dotyczących starości i stereotypów na temat DPS-ów
- aktywizacja osób starszych
Uwarunkowania
realizacji
projektu
150
Autorzy
projektu
Katarzyna Kępa, Agnieszka Zielińska – DPS Popkowice
Cel 1. 5. Profesjonalna opieka nad osobą starszą w czasie nieobecności jej opiekunów (z
możliwością świadczenia usług domowych)
Projekt
,,Senior” - placówka wsparcia dziennego dla osób starszych
Realizowane cele
projektu
1.5.
Wartość
szacunkowa
projektu
50.000 zł
rocznie
Wymiar
czasowy
projektu
2013-2015
Cele szczegółowe:
- świadczenie opieki nad osobą starszą
- zapewnienie bezpieczeństwa i komfortu psychicznego
- wspieranie rodziny- przeciwdziałanie nadmiernemu obciążeniu opiekunów
- zwiększanie szans na pozostanie osoby starszej w swoim rodzinnym domu
- wymiana doświadczeń między rodzinami, możliwość wzajemnego wspierania
się
- edukacja rodzin w zakresie opieki i pielęgnacji osoby starszej
- ułatwienie w przemieszczaniu się do placówki poprzez świadczenie usług
transportowych (bus przywożący i odwożący podopiecznych)
- zwiększenie dostępu do usług zdrowotnych, rehabilitacyjnych i innych
poprzez zorganizowanie transportu
Opis projektu
- kompleksowe świadczenie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania osoby
starszej
- organizacja czasu wolnego
- zapoznanie osób starszych i ich rodzin z ofertami pomocy
- aktywizacja osób starszych
- wspieranie osób starszych i ich rodzin
- przygotowanie profesjonalnej kadry do świadczenia usług opiekuńczoterapeutycznych
Realizacja projektu wymaga stworzenia bazy lokalowej oraz powołania zespołu
opiekuńczo- terapeutycznego. Opieka świadczona będzie zarówno w placówce
i/lub w domu podopiecznego. Starszy wiek wiąże się często z ograniczeniami
ruchowymi, w związku z tym przewidujemy usługi transportowe ( bus). W
placówce zapewnione będzie wyżywienie.
Uzasadnienie
projektu
Współczesne przeobrażenia demograficzne oraz społeczno- gospodarcze
powodują, ze udział rodziny w sprawowaniu opieki ulega zmniejszeniu, a tym
samym występuje konieczność objęcia opieką formalną coraz większej liczby
osób starszych. W związku z tym utworzenie placówki wsparcia dziennego (z
możliwością świadczenia usług domowych) jest dobrym rozwiązaniem zarówno
dla osób starszych jak i ich rodzin.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
151
Instytucje pomocy społecznej
NGOs
wolontariusze
Potencjalne źródła finansowania
EFS
Beneficjenci projektu
Rodziny osób starszych
Osoby starsze
Efekty i korzyści
realizacji
projektu
Uwarunkowania
realizacji
projektu
- pomoc w rozwiązywaniu problemów i realizowaniu potrzeb osób starszych i
ich rodzin
- aktywizacja osób starszych
- zwiększanie szans na pozostanie osoby starszej w swoim rodzinnym domu
Realizacja projektu jest uwarunkowana uzyskaniem dotacji.
Katarzyna Kępa, Agnieszka Zielińska – DPS Popkowice
Autorzy projektu
Cel 1. 6. Podniesienie sprawności fizycznej oraz indywidualne usprawnianie mieszkańców DPS
Kraśnik
Projekt
Realizowane cele
projektu
Opis projektu
Doposażenie sali rehabilitacji w Domu Pomocy Społecznej w
Kraśniku
2011Wartość
Wymiar
200.000
zł
2015
szacunkowa
czasowy
projektu
projektu
Realizacja zadania obejmuje:
• Doposażenie sali rehabilitacji w niezbędny sprzęt:
-lampa Biopton
-lustra korekcyjne
-aparat do magneterapii
• Zakup łóżek pionizujących
• Zakup sprzętu do ćwiczeń czynnych i czynno- biernych:
-przyrząd do ćwiczeń stawów skokowych
-suszki
-rotor dla kończyn górnych
-urządzenie Paster do pasywnej terapii mięśni
• Zakup UGUL i stołu rehabilitacyjnego:
• Zakup steppera
• Zakup tablic do ćwiczeń manualnych
• Zakup fotel wielofunkcyjnego do ćwiczeń oporowych
• Zakup poręczy i schodów do nauki chodu
• Zakup wałków, półwałków, klinów
Realizacja powyższego projektu w znacznym stopniu ułatwi proces
rehabilitacji mieszkańcom, którzy w wyniku przebytych chorób doznali
1.6.
152
znacznej utraty zdrowia a poziom sprawności fizycznej znacznie się pogorszył
lub nawet uległ całkowitej utracie.
Wiadomo, że w DPS Kraśnik mieszkają osoby starsze, niepełnosprawne,
dla których usprawnianie oraz utrzymywanie kondycji fizycznej na ma bardzo
duże znaczenie. Odpowiedni sprzęt a także idąca za tym możliwość
wzbogacenia różnorodności ćwiczeń sprawią, że mieszkańcy odczują to
również na podłożu psychicznym. Utrzymanie dotychczasowej sprawności i
motoryki przyniesie efekt zadowalający.
Zakup sprzętu rehabilitacyjnego dla osób leżących znacznie przyspieszy
ich powrót do zdrowia.
Ćwiczenia rehabilitacyjne rozluźniają również napięcie mięśniowe,
emocjonalne, pomagają wzmocnić stawy, kości, usprawniają pracę serca,
zapobiegają niewydolności krążenia i nadciśnienia.
W zajęciach z rehabilitantem biorą udział Mieszkańcy Domu Pomocy
Społecznej w Kraśniku. Są to osoby starsze, przewlekle somatycznie chore
oraz osoby niepełnosprawne.
Trafiając do DPS, w wyniku przebytych chorób i urazów, wymagają
Uzasadnienie
opieki i pomocy rehabilitanta. Zakup nowego sprzęty do ćwiczeń umożliwi
projektu
szybszy ich powrót do zdrowia oraz znacznie przyspieszy rekonwalescencję.
Możliwość korzystania z w pełni wyposażonej sali pozwoli również
pozostałym mieszkańcom na wykonywanie ćwiczeń, które utrzymają ich
kondycję fizyczną na dotychczasowym poziomie.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
PFRON
Urząd
Regionalny Ośrodek
Starostwo
DPS Kraśnik
Wojewódzki w Polityki Społecznej w
Powiatowe w
Lublinie
Lublinie
Kraśniku
Potencjalne źródła finansowania
PFRON
Urząd
Regionalny Ośrodek
Starostwo
DPS Kraśnik
Wojewódzki w Polityki Społecznej w
Powiatowe w
Lublinie
Lublinie
Kraśniku
Beneficjenci projektu
Mieszkańcy DPS Kraśnik
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
Autorzy projektu
• Zapobieganie utraty sprawności
• poprawa sprawności psycho-motorycznej
• usprawnianie mieszkańców
• umożliwienie mieszkańcom odzyskanie częściowej samodzielności
Otrzymanie środków
Jolanta Drąg-Wnuk, Karina Lisica-Baran, Wioletta Kaniowska, Mariola Siek,
Eliza Karaś, Ewa Rola - DPS Kraśnik
Cel 1. 7. Podniesienie jakości usług i warunków bytowych w DPS Kraśnik
Projekt
Realizowane cele
projektu
Modernizacja i remont budynku Domu Pomocy Społecznej w
Kraśniku
1.7.
Wartość
szacunkowa
400.000
Wymiar
czasowy
2011- 2015
153
Opis projektu
projektu
projektu
Cele szczegółowe:
• Przebudowa budynku
• Modernizacja pomieszczeń
• Niwelowanie barier architektonicznych
• Usprawnienie ciągów komunikacyjnych
• Remont, modernizacja, doposażenie pomieszczeń wspólnego
użytku: pokój dziennego pobytu, sala terapii zajęciowej, jadalnia,
sala rehabilitacji, kuchnia pomocnicza, kaplica, świetlica
• Budowa, modernizacja, pomieszczeń sanitarnych- wymiana
zużytych poręczy, uchwytów, armatury.
Przeprowadzenie modernizacji i przebudowy budynku DPS pozwoli na
podniesienie poziomu świadczonych usług.
Ponowne rozplanowanie pomieszczeń i dobudowanie nowych
znacznie usprawni komunikację w budynku, która do tej pory, w
niektórych miejscach była utrudniona.
Zniwelowanie wszelkich barier architektonicznych jeszcze bardziej ułatwi
mieszkańcom dostęp do kilku pomieszczeń na terenie Domu.
Zmiana funkcji i przeznaczenia określonych sal oraz nadbudowa
nowych pozwoli jednocześnie na pozyskanie nowej przestrzeni, którą
będzie można wykorzystać do zajęć terapeutycznych.
Mieszkańcami Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku są osoby
starsze, przewlekle somatycznie chore oraz osoby niepełnosprawne.
Powyższy projekt ma na celu poprawę warunków mieszkaniowych a tym
samym i bytowych mieszkańców Domu Pomocy Społecznej. Ma im
usprawnić wykonywanie czynności życia codziennego, ułatwić
Uzasadnienie
funkcjonowanie, poruszanie się po budynku oraz łatwy i właściwy dostęp
projektu
do wszelkich form terapii.
Zapewnienie właściwych warunków bytowych, ulepszenie,
unowocześnienie obecnego stanu pozwoli na podniesienie poziomu
świadczonych usług.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
PFRON
Lubelski Urząd Wojewódzki
ROPS w Lublinie
Starostwo Powiatowe w
Kraśniku
PFRON
Potencjalne źródła finansowania
Lubelski Urząd Wojewódzki
ROPS w Lublinie
Starostwo Powiatowe w
Kraśniku
Beneficjenci projektu
Mieszkańcy DPS w Kraśniku
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
Autorzy projektu
•
•
•
•
poprawa jakości życia
niwelowanie barier architektonicznych
podniesienie jakości usług i warunków bytowych mieszkańców
wzrost świadczonych usług
Otrzymanie środków finansowych
Jolanta Drąg-Wnuk, Karina Lisica-Baran, Wioletta Kaniowska, Mariola Siek,
Eliza Karaś, Ewa Rola - DPS Kraśnik
154
Cel 1. 8. Podnoszenie standardu usług opiekuńczo-bytowych mieszkańców domów pomocy
społecznej
Projekt
Modernizacja i remont pokoi w Domu Pomocy Społecznej w
Kraśniku
Realizowane cele
projektu
Opis projektu
Uzasadnienie
projektu
PFRON
PFRON
1.8.
Wartość
szacunkowa
projektu
200.000
Wymiar
czasowy
projektu
20112015
Cele szczegółowe:
• Modernizacja pokoi
• Zapewnienie właściwych warunków bytowych, ulepszenie,
unowocześnienie, remont pokoi
• Podniesienie standardu estetycznego pokoi
- malowanie ścian
- doposażenie pokoi w meble, łóżka, wyposażenie
- aranżacja wnętrza pokoi
• Wymiana oświetlenia
Przeprowadzenie modernizacji pokoi DPS pozwoli na podniesienie
poziomu świadczonych usług.
Przeprowadzenie remontów pokoi, ich doposażenie oraz wymiana
zużytych przedmiotów, mebli, armatury podniesie walory estetyczne
pomieszczeń a tym samym podniesie komfort życia mieszkańców.
Mieszkańcami Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku są osoby
starsze, przewlekle somatycznie chore oraz osoby niepełnosprawne.
Powyższe założenia mają na celu poprawę warunków
mieszkaniowych w Domu Pomocy Społecznej. Ma to na celu podnieść
standard mieszkania, zapewnienie właściwych warunków bytowych, a
ulepszenie, unowocześnienie obecnego stanu pozwoli na podniesienie
poziomu świadczonych usług.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Starostwo Powiatowe w Urząd Wojewódzki w Lublinie ROPS Lublin
Kraśniku
Starostwo
Kraśniku
Potencjalne źródła finansowania
Powiatowe
w Urząd
Wojewódzki
Lublinie
w ROPS Lublin
Beneficjenci projektu
Mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
Autorzy projektu
•
•
•
•
poprawa jakości życia
niwelowanie barier architektonicznych
podniesienie jakości usług i warunków bytowych mieszkańców
wzrost świadczonych usług
Otrzymanie środków finansowych
Jolanta Drąg-Wnuk, Karina Lisica-Baran, Wioletta Kaniowska, Mariola
Siek, Eliza Karaś, Ewa Rola - DPS Kraśnik
155
Cel 1. 9. Podniesienie warunków bytowych, zdrowotnych oraz walorów estetycznych DPS w
Kraśniku
Projekt
Realizowane cele
projektu
Opis projektu
Uzasadnienie projektu
Ogród - aranżacja zieleni wokół Domu Pomocy Społecznej w
Kraśniku
1.9.
Wartość
szacunkowa
projektu
200.000
Wymiar
czasowy
projektu
20112015
Cele szczegółowe:
• Aranżacja ogrodu przy DPS
-zakup sadzonek krzewów, roślin, kwiatów, roślin pnących
• Stworzenie mini parku na terenie ogrodu
- zakup sadzonek drzew
• Niwelowanie barier architektonicznych w otoczeniu Domu
- przebudowa alejek spacerowych z uwzględnieniem możliwości
poruszania się osób niepełnosprawnych
• Wybudowanie altany ogrodowej
• Wyznaczenie miejsca na ognisko
• Budowa grilla
• Modernizacja oczka wodnego
• Zakup gazonów ogrodowych jako elementów dekoracyjnych
ogrodu i Domu
• Utworzenie kącika sportowo- rekreacyjnego
- zakupienie kosza do gry, piłek, sprzętu sportowego.
Mieszkańcami Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku są osoby starsze,
przewlekle somatycznie chore oraz osoby niepełnosprawne.
Powyższy projekt ma na celu podniesienie standardu ich życia. Zmiana
aranżacji ogrodu, zniwelowanie barier architektonicznych i nierówności
terenu daje możliwość pełnego korzystania z otaczającej zieleni.
Możliwość wykorzystania terenów obecnie nieużytkowych, znacznie
poszerzy obszar
ogrodu, a co za tym idzie, da możliwość utworzenia „ Mini Parku” z
nowymi alejkami spacerowymi.
Zakup sadzonek drzew, krzewów, kwiatów wzbogaci krajobraz wokół
Domu.
Modernizacja oczka wodnego, z uwzględnieniem wbudowania
wodospadu, obsadzenie go odpowiednią roślinnością da nam miejsce
zaciszne, spokojne.
Budując altanę ogrodową pozyskamy dodatkowe miejsce do spędzania
czasu. W sezonie wiosenno- jesiennym kiedy często gośćmi Mieszkańców
są dzieci, młodzież z zaprzyjaźnionych przedszkoli, szkół, Domu Dziecka
organizujemy grille i ogniska. Mieszkańcy wówczas chętnie szukają
miejsca zacienionego, w którym można posiedzieć, porozmawiać, zjeść.
Takie dodatkowe miejsce daje również możliwość przeprowadzania
zajęć terapeutycznych które mogą odbywać się na świeżym powietrzu a
silwoterapia, ergoterapia są tą formą terapii, z której mieszkańcy naszego
Domu chętnie korzystają.
Możliwość aranżacji ogrodu pozwoli również na wyznaczenie miejsca, w
którym zostanie utworzony kącik rekreacyjno- sportowy.
Zieleń wokół Domu Pomocy Społecznej jest nieodzownym elementem
architektury krajobrazu, który znacznie wpływa na standard życia
mieszkańców, poprawia ich stan psychiczny oraz fizyczny.
Osoby przebywające w DPS nie kiedy ze względu na stan zdrowia nie
156
PFRON
PFRON
są w stanie samodzielnie się poruszać i wówczas wymagają pomocy osób
drugich. Możliwość stworzenia ogrodu, który będzie przystosowany do
potrzeb osób niepełnosprawnych oraz starszych znacznie ułatwi im
możliwość częstszego przebywania na świeżym powietrzu.
Projekt ten ma również na celu wprowadzenie i wykorzystywanie
takich form terapii jak silwoterapia i ergoterapia, które znacznie wpłyną na
podniesienie samopoczucia mieszkańców oraz uaktywnienie cech, które
doskonalą kreatywność i samodzielność.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Urząd Wojewódzki w Lublinie
Starostwo Powiatowe w ROPS Lublin
Kraśniku
Potencjalne źródła finansowania
Urząd Wojewódzki w Lublinie
Starostwo Powiatowe w ROPS Lublin
Kraśniku
Beneficjenci projektu
Mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku.
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
Autorzy projektu
•
•
•
•
poprawa jakości życia
niwelowanie barier architektonicznych
podniesienie jakości usług i warunków bytowych mieszkańców
aktywizacja mieszkańców
Otrzymanie środków finansowych.
Jolanta Drąg-Wnuk, Karina Lisica-Baran, Wioletta Kaniowska, Mariola
Siek, Eliza Karaś, Ewa Rola - DPS Kraśnik
Cel 1. 10. Podniesienie jakości usług zdrowotnych dla mieszkańców DPS Kraśnik
Projekt
Realizowane cele
projektu
Opis projektu
Pokój relaksacyjny w Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku
1.10.
Wartość
szacunkowa
projektu
150.000
Wymiar
czasowy
projektu
20112015
Cele szczegółowe:
• Redukcja napięć emocjonalnych
• Wyciszenie negatywnych emocji
• Zastosowanie odpowiednich metod i form terapii przez
wykorzystanie światła, muzyki relaksacyjnej, koloru, obrazu
• Terapia z psychologiem i terapeutą
Pokój relaksacyjny w domu Pomocy Społecznej jest bardzo ważnym
miejscem. Pozwala na przeprowadzanie takich form i metod terapii, które
wyciszają mieszkańców, pozwalają na odpoczynek, relaks.
Zakup i wyposażenie w odpowiedni sprzęt: telewizor, lampy solne i
wodne, wieżę do odsłuchiwania muzyki relaksacyjnej, odpowiednich
kanap, foteli do masażu na polu współpracy mieszkańcem przyniosą efekty
zadowalające. Ważnym czynnikiem, który często jest czynnikiem
pobudzającym do napięć emocjonalnych jest hałas. Redukcja negatywnych
157
skutków może nastąpić właśnie w takim pokoju, który odpowiednio
pomalowany, z właściwym ustawieniem świateł, dźwiękiem może
przynieść wyciszenie i spokój.
W takim pokoju mogą również odbywać się zajęcia terapeutyczne z
osobami indywidualnymi, które nie mogą współpracować i współdziałać w
grupie a wymagają szczególnej uwagi.
Przeprowadzanie form terapii takich jak: arteterapia, biblioterapia,
muzykoterapia zapewni odpoczynek, relaks, uaktywni stłumione emocje
oraz wpłynie na rozwój psychofizyczny.
Uzasadnienie projektu
Mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej często w sposób nagły i
niespodziewany trafiają do tego typu placówki. Przyczynia się do tego zły
lub pogarszający się stan zdrowia, nagła choroba, samotność, ubóstwo,
niezaradność życiowa, niepełnosprawność. Na płaszczyźnie psychicznej
pozostawia to bardzo duży ślad. Osoby takie stają się często agresywne,
drażliwe, niespokojne lub na odwrót, zamknięte w sobie, smutne.
Życie i przebywanie w nowej, niekiedy dużej obcej grupie, powoduje
również szereg konfliktów, które zachodzą pomiędzy samymi
mieszkańcami.
Utworzenie takiego pokoju będzie miejscem, w którym przy
współpracy z terapeutami powyższe problemy będzie można łagodzić.
PFRON
Urząd
Lublinie
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Wojewódzki
w Starostwo Powiatowe w ROPS Lublin
Kraśniku
PFRON
Urząd
Lublinie
Potencjalne źródła finansowania
Wojewódzki
w Starostwo Powiatowe w ROPS Lublin
Kraśniku
Beneficjenci projektu
Mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku.
•
•
•
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
Autorzy projektu
Aktywizacja mieszkańców DPS
Wyciszanie i pozbywanie się negatywnych napięć
Relaks, odprężenie
Otrzymanie środków finansowych
Jolanta Drąg-Wnuk, Karina Lisica-Baran, Wioletta Kaniowska, Mariola
Siek, Eliza Karaś, Ewa Rola - DPS Kraśnik
Cel 1. 11. Integracja środowiskowa, aktywizacja oraz wsparcie osób starszych
Projekt
Realizowane cele
projektu
„ Carpe Diem”- powołanie stowarzyszenia, działającego przy
Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku.
1.11.
Wartość
szacunkowa
projektu
10.000
Wymiar
czasowy
projektu
20112015
158
Opis projektu
Uzasadnienie projektu
Cele szczegółowe:
• Promowanie i organizowanie różnych form integracji
Mieszkańców Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku ze
społecznością lokalną;
• Promocja placówki jako miejsca, które zapewnia osobom
starszym bezpieczeństwo, wsparcie, opiekę oraz rozwój
psycho- fizyczny;
• Przełamywanie barier pokoleniowych przez tworzenie życia
kulturalno- oświatowego placówki z udziałem dzieci i
młodzieży;
• Rozbudzenie w młodym pokoleniu wrażliwości, chęci niesienia
pomocy osobom starszym i potrzebującym;
• Wymiana doświadczeń;
• Aktywizowanie młodzieży do działań na rzecz osób starszych;
• Aktywizowanie organizacji lokalnych do działań na rzecz osób
starszych;
• Organizowanie imprez, spotkań, wyjazdów integracyjnych;
• Utrzymywanie stałego kontaktu z Centrum Wolontariatu w
Kraśniku;
• Udział Mieszkańców w życiu kulturalnym miasta i powiatu,
wyjazdy do kin, teatrów;
• Organizowanie i współorganizowanie czasu wolnego dzieciom
i młodzieży przy współpracy z różnymi placówkami;
• Organizacja czasu wolnego dzieci, młodzieży, osób starszych
poprzez zajęcia teatralno- muzyczne
• Forma zapobiegania uzależnieniom dzieci i młodzieży
Powołując do życia przy Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku takie
stowarzyszenie, dajemy Mieszkańcom Domu możliwość różnych form
integracji a tym samym zapobiegamy marginalizacji problemu, którym jest
utrudnione ich funkcjonowanie w środowisku.
Częste kontakty z innymi organizacjami, stowarzyszeniami,
placówkami a wreszcie
z dziećmi i młodzieżą ze szkół i przedszkoli, wolontariuszami znacznie
podniesie samopoczucie osób starszych i zwiększy ich aktywność.
Różnorodność działań jakie może zaoferować stowarzyszenie daje bogatą
ofertę, w której każdy znajdzie coś dla siebie. Organizowane wyjazdy,
imprezy integracyjne, spotkania, przedstawienia przy współudziale dzieci i
młodzieży pozwolą na podniesienie poziomu funkcjonowania osób
starszych na tle środowiska, biorąc pod uwagę fakt, iż niekiedy czują się oni
odrzuceni i już nie potrzebni.
Udział w tym przedsięwzięciu osób młodych ma na celu
uwrażliwienie ich na sytuację osób starszych oraz pokazanie możliwości
spędzania wolnego czasu.
Mieszkańcami Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku są osoby starsze,
przewlekle somatycznie chore. Biorąc pod uwagę stan ich zdrowie oraz
wiek, samotność i niekiedy brak kontaktów z najbliższą rodziną należy
stworzyć im warunki, dzięki którym będą mieli możliwość zaistnienia w
szeroko pojętym środowisku. Nawiązanie kontaktów i podjęcie współpracy
z organizacjami lokalnymi da im możliwość dowartościowania i uwierzenia
we własne siły.
Starość i choroba bardzo często wykluczają ich z życia i zaburzają
normalne i aktywne funkcjonowanie w środowisku.
Realizując powyższy projekt Mieszkańcy naszego Domu będą mieli
159
otwartą drogę do kontaktu ze środowiskiem a współpraca z dziećmi oraz
młodzieżą da obopólne korzyści.
„Połączenie pokoleniowe” obejmujące integrację, opiekę, organizację
czasu wolnego stanowi ważny aspekt społeczny, dzięki któremu i młodzi i
starsi będą wzajemnie mogli korzystać z własnych doświadczeń.
Stowarzyszenie w takiej właśnie formie znacznie może zapobiegać
uzależnieniom dzieci i młodzieży, które w dobie dzisiejszego postępu
szczególnie są na to narażone.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
DPS Kraśnik
PFRON
Potencjalne źródła finansowania
Urząd Wojewódzki w Lublinie
Starostwo Powiatowe w
Kraśniku
ROPS Lublin
Beneficjenci projektu
Mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku.
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
Autorzy projektu
•
•
•
•
•
•
integracja mieszkańców DPS ze środowiskiem lokalnym
zaspokojenie potrzeb kulturalnych Mieszkańców DPS
zwiększenie poczucia wartości jednostki
poprawa jakości życia
przełamywanie barier pokoleniowych
włączenie dzieci, młodzieży w aktywny udział w działaniach
stowarzyszenia
• zapobieganie uzależnieniom dzieci i młodzieży.
Zapewnienie środków finansowych.
Jolanta Drąg-Wnuk, Karina Lisica-Baran, Wioletta Kaniowska, Mariola
Siek, Eliza Karaś, Ewa Rola - DPS Kraśnik
Cel 1. 12. Podniesienie jakości usług transportowych mieszkańców DPS w Kraśniku
Projekt
Realizowane cele
projektu
Opis projektu
Zakup samochodu osobowego dla DPS Kraśnik
Wartość
Wymiar 201170.000
szacunkowa
czasowy 2015
projektu
projektu
Cele szczegółowe:
• Usprawnienie usług świadczonych na rzecz osób
przebywających w Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku
• Usprawnienie komunikacji i transportu
• Szybszy i ułatwiony dostęp do przychodni, instytucji,
urzędów
• Zapewnienie innych potrzeb mieszkańców
1.12.
160
• Likwidacja barier komunikacyjnych
Zakup samochodu pięcioosobowego na potrzeby Domu Pomocy
Społecznej w Kraśniku znacznie ułatwi mieszkańcom dostęp do przychodni,
instytucji oraz urzędów.
Mając na uwadze częste wyjazdy mieszkańców, wynikające z ich
potrzeb, drugi samochód stanie się alternatywą i umożliwi jednoczesny
dowóz osób w różne miejsca.
Pamiętając, że obecnie długo czeka się na konsultacje lekarskie, które
niejednokrotnie odbywają się poza Domem Pomocy Społecznej czyli w
przychodniach, szpitalach, gabinetach specjalistycznych, brak dodatkowego
środka lokomocji znacznie wydłuża czas oczekiwania na wizyty.
Zakup takiego samochodu jednocześnie zmniejszy koszty związane z
dotychczasowa eksploatacją samochodu dziewięcioosobowego.
Uzasadnienie projektu
PFRON
PFRON
Znając charakterystykę takiej placówki jak Dom Pomocy Społecznej
oraz osoby, które w niej przebywają, zakup samochodu osobowego jest
rzeczą podstawową.
Mieszkańcy to osoby starsze, przewlekle somatycznie chore, które
muszą często korzystać z pomocy przychodni oraz lekarzy specjalistów.
Zakup samochodu pozwoli na szybsze przemieszczanie i jednoczesne
przewożenie większej ilości mieszkańców.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Urząd Wojewódzki w Lublinie
ROPS Lublin
Starostwo Powiatowe w
Kraśniku
Potencjalne źródła finansowania
Urząd Wojewódzki w Lublinie
ROPS Lublin
Starostwo Powiatowe w
Kraśniku
Beneficjenci projektu
Mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku.
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
Autorzy projektu
•
Usprawnienie realizacji świadczonych usług przez DPS na rzecz
osób starszych i niepełnosprawnych
Otrzymanie środków finansowych
Jolanta Drąg-Wnuk, Karina Lisica-Baran, Wioletta Kaniowska, Mariola
Siek, Eliza Karaś, Ewa Rola - DPS Kraśnik
Cel 1. 13. Uatrakcyjnienie wypoczynku mieszkańcom DPS Popkowice
Projekt
Zagospodarowanie terenu pałacowo - dworkowego znajdującego się przy
Domu Pomocy Społecznej w Popkowicach.
161
Realizowane cele
projektu
Opis projektu
Uzasadnienie
projektu
Wartość szacunkowa
projektu
1.13.
ok.
Wymiar
201130 000 czasowy
2012
zł.
projektu
Cele szczegółowe:
- zapewnienie miejsca wypoczynku mieszkańcom,
- poprawa bezpieczeństwa,
- uprzyjemnienie spędzania czasu wolnego,
- uwrażliwienie na piękno przyrody,
- motywacja do częstszego pobytu na świeżym powietrzu,
- integracja mieszkańców
Realizacja projektu obejmuje:
- zakup altanki, mebli ogrodowych, sadzonek krzewów i drzew,
- wykonanie alejek chodnikowych,
- montaż lamp ogrodowych,
Zagospodarowanie terenu pałacowo – dworkowego ma przyczynić się do
urozmaicenia i uatrakcyjnienia pobytu mieszkańcom Domu.
Wykonanie alejek chodnikowych spowoduje sprawniejsze funkcjonowanie i
przemieszczanie się osobom starszym i niepełnosprawnym. W celu zapewnienia
lepszego bezpieczeństwa konieczny jest również montaż lamp ogrodowych.
Podopieczni Domu lubą spędzać czas na świeżym powietrzu integrując się,
zakup altanki i mebli ogrodowych poprawi wygodę i komfort.
Wokół Domu są miejsca mniej zagospodarowane zielenią zasadzenie w
tych miejscach sadzonek krzewów i drzew poprawi wygląd otoczenia a tym
samym uprzyjemni wypoczynek mieszkańcom.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Dom Pomocy Społecznej w
Starostwo Powiatowe w Kraśniku
Popkowicach
Potencjalne źródła finansowania
Dom Pomocy Społecznej
w Popkowicach
Starostwo Powiatowe w Kraśniku
Sponsorzy
Beneficjenci projektu
Osoby starsze i niepełnosprawne
Efekty i
korzyści
realizacji
projektu
- urozmaicenie czasu wolnego mieszkańcom,
- estetyczne zagospodarowanie terenu,
- integracja społeczna mieszkańców,
- przyjemne spędzanie czasu wolnego,
- zapewnienie bezpieczeństwa i komfortu,
- poprawienie standardu wypoczynkowego
- lepsze samopoczucie mieszkańców,
Uwarunkowania
Środki finansowe
realizacji
projektu
Autorzy
projektu
Bolesław Janik
Katarzyna Kępa
Ewa Cieślak
Agnieszka Zielińska
162
Dom Pomocy Społecznej Popkowice
Cel 1. 14. Przebudowa części budynku gospodarczo–garażowego DPS Popkowice na świetlicę
dostosowaną do przeprowadzania zajęć teatralnych z zapleczem higieniczno–sanitarnym
Projekt
Zmiana sposobu użytkowania wraz z przebudową części pomieszczeń
budynku gospodarczo – garażowego z przeznaczeniem na świetlicę do
zajęć teatralnych wraz z zapleczem i pomieszczeniami higieniczno –
sanitarnymi.
1. 14. Wartość
230 000
2011Wymiar czasowy
szacunkowa
zł
2012
projektu
projektu
Cele szczegółowe:
- dostosowanie świetlicy do potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych
- zapewnienie bezpieczeństwa i wygody użytkownikom świetlicy,
- podniesienie komfortu pracy
Realizacja projektu obejmuje:
- wydzielenie pomieszczeń świetlicy do zajęć teatralnych wraz z zapleczem
i pomieszczeń higieniczno – sanitarnym,
- wykonanie instalacji elektrycznej, wodno - kanalizacyjnej oraz instalacji
grzewczej na potrzeby wydzielonych pomieszczeń,
- wykonanie drogi dojazdowej przy budynku świetlicy
Budynek spełnia wymagania w zakresie możliwości zmiany sposobu
użytkowania z przemieszczeniem części budynku na pomieszczenia
świetlicy do zajęć teatralnych i pomieszczenia sanitarnego.
Warsztaty teatralne odbywają się w pomieszczeniu świetlicy, jednak
nadal brak jest pomieszczeń sanitarnych co stanowi duży problem,
szczególnie dla osób starszych i niepełnosprawnych. Uczestnicy zajęć
mają często trudności w poruszaniu się. Osoby które chcą skorzystać z
toalety musza przemieścić się do drugiego budynku. Wybudowanie na
terenie świetlicy łazienki dostosowanej do potrzeb osób niepełnosprawnych
z pewnością poprawi ich samopoczucie i komfort psychiczny.
W celu zabezpieczenia bezpieczeństwa użytkownikom konieczna jest
wymiana instalacji elektrycznej, wykonanie stropu o odporności ogniowej
min. REI 30, budowa drogi dojazdowej. Wykonanie trasy ewakuacyjnej to
jednocześnie pokonanie barier architektonicznych, ułatwienie dostępu
użytkownikom do pomieszczeń zaplecza świetlicy.
Niezbędne jest również wykonanie instalacji wodno - kanalizacyjnej i
grzewczej.
Wykonanie powyższych zleceń jest warunkiem podjęcia zamierzonego
sposobu użytkowania.
Realizowane cele
projektu
Opis projektu
Uzasadnienie projektu
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Dom Pomocy Społecznej w
Popkowicach
Dom Pomocy Społecznej
w Popkowicach
Starostwo
Stowarzyszenie ,,Pomocna Dłoń”
Powiatowe w
Kraśniku
Potencjalne źródła finansowania
Starostwo
Fundacja Sue
PFRON
Powiatowe
Ryder
Kraśnik
Beneficjenci projektu
163
Mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej w Popkowicach i inni użytkownicy
Efekty i korzyści
realizacji projektu
- zapewnienie bezpieczeństwa i komfortu,
- dostosowanie pomieszczeń do potrzeb osób starszych i
niepełnosprawnych,
- aktywizacja osób starszych i niepełnosprawnych,
- rozwój intelektualny i kulturalny,
- stworzenie warunków do rozwijania zainteresowań i zdolności,
- uczenie twórczego podejścia do własnego życia,
- utrzymanie więzi społecznych, integracja społeczna,
- przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu,
- promocja twórczości
Uwarunkowania
realizacji projektu
Środki finansowe
Autorzy projektu
Bolesław Janik
Katarzyna Kępa
Ewa Cieślak
Agnieszka Zielińska
Dom Pomocy Społecznej w Popkowicach
Cel 1. 15. Likwidacja barier architektonicznych w DPS Popkowice
Projekt
Realizowane cele
projektu
Modernizacja chodników i dróg dojazdowych łączących budynki
mieszkalne Domu Pomocy Społecznej w Popkowicachi pomieszczenia
terapii zajęciowej oraz rehabilitacji.
1. 15.
Wartość
szacunkowa
projektu
29 000 zł.
Wymiar
czasowy
projektu
20112013
Cele szczegółowe:
- zapewnienie bezpieczeństwa i komfortu,
- ułatwienie przemieszczania się miedzy budynkami,
Realizacja projektu obejmuje:
Opis projektu
- likwidacja starej nawierzchni,
pow. 380 m 2
- położenie nowej nawierzchni (kostki)
- wyrównanie terenu,
Teren wokół Domu Pomocy Społecznej wymaga modernizacji,
ponieważ nawierzchnia jest nierówna, zniszczona i stanowi zagrożenie dla
mieszkańców i pozostałych użytkowników. Mieszkańcami Domu są osoby
w podeszłym wieku i niepełnosprawne, często z licznymi schorzeniami i
zaburzoną lokomocją, poruszające się za pomocą sprzętu pomocniczego i
Uzasadnienie projektu na wózkach inwalidzkich. Narażone są na liczne upadki/ wypadki.
Gabinety aktywizacji (rehabilitacja, terapia zajęciowa) usytuowane są w
odrębnym budynku co wiąże się z utrudnionym przemieszczaniem się po
nierównej nawierzchni. Likwidacja barier architektonicznych powinna
spowodować sprawniejsze funkcjonowanie
mieszkańców w życiu
społecznym.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Dom Pomocy Społecznej
Potencjalne źródła finansowania
164
Dom Pomocy
Społecznej w
Popkowicach
Starostwo Powiatowe
w Kraśniku
PZU
PFRON
Beneficjenci projektu
Mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej w Popkowicach
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
Autorzy projektu
- zniwelowanie istniejących barier architektonicznych,
- zapewnienie bezpieczeństwa i wygody,
- poprawa jakości życia i komfortu psychicznego,
- zwiększenie samodzielności pensjonariuszy,
- ułatwienie przemieszczania się osobom poruszających się na wózkach
inwalidzkich,
- zapobieganie ryzykom upadku,
- dostosowanie terenu do przemieszczania się między budynkami,
- wzrost sprawności fizycznej i aktywności
Środki finansowe
Bolesław Janik
Katarzyna Kępa
Ewa Cieślak
Agnieszka Zielińska
Dom Pomocy Społecznej w Popkowicach
165
Priorytet 2: Ograniczenie problemów społecznych związanych z uzależnieniami
POWIATOWY PROGRAM PROFILAKTYKI UZALEŻNIEŃ
Opis i uzasadnienie programu
Istotą niniejszego programu jest zwiększenie oddziaływań promujących zdrowy styl
życia, wolny od substancji uzależniających. Bazę, jaką dysponuje powiat kraśnicki w zakresie
pomocy osobom dotkniętym uzależnieniami należy uznać za wystarczającą i przygotowaną
do walki z tym poważnym zagrożeniem. Trzeba jednak koniecznie dążyć do wspomagania
działań instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych działających na rzecz rozwiązywania
problemów alkoholowych. Chodzi tu również o zabezpieczanie odpowiednich środków
finansowych dla tych instytucji, w tym dotowanie konkretnych programów edukacyjnoprofilaktycznych.
W świetle przedstawionej diagnozy i analizy sytuacji społecznej niezbędna jest
realizacja działań zmierzających do ograniczenia spożycia substancji uzależniających w
powiecie kraśnickim.
Jednym z podstawowych zadań jest ograniczenie zakresu spożywania napojów
alkoholowych. Aktywnie działając na rzecz osób dotkniętych problemem alkoholowym nie
należy jednak zapominać o osobach współuzależnionych. Niezbędne jest prowadzenie
psychoterapii współuzależnionych w sesjach indywidualnych i grupowych, w tym organizacja
programów terapeutycznych dla dzieci z rodzin dotkniętych problemem alkoholowym.
W zakresie zwalczania problemu narkomanii niezbędna jest ścisłą współpraca z
Komendą Powiatową Policji w Kraśniku w celu zmniejszenia podaży substancji
psychoaktywnych na terenie powiatu, między innymi poprzez systematyczne kontrole miejsc
grupowania się nieletnich zagrożonych demoralizację i patologią. Współpraca ta powinna
mieć na celu również doprowadzenie do bezwzględnego respektowania i skutecznego
egzekwowania przepisów prawa uniemożliwiających spożywanie zwłaszcza przez dzieci
alkoholu, nikotyny, narkotyków. Ograniczony dostęp do tych specyfików może bowiem w
istotny sposób wpłynąć na strukturę ich spożycia. Bardzo ważne jest także wspieranie w tej
działalności organizacji społecznych.
Działania mające na celu walkę z alkoholizmem i narkomanią koncentrują się często
na osobach i rodzinach wymagających leczenia. Tymczasem mniej uwagi poświęca się
młodemu pokoleniu – potencjalnym przyszłym osobom uzależnionym. Dlatego należy dążyć
166
do zwiększenia skuteczności edukacji społecznej w zakresie profilaktyki uzależnień i
zwiększenia poziomu świadomości społeczeństwa na temat zagrożeń zdrowotnych,
społecznych i ekonomicznych związanych z używaniem substancji psychoaktywnych.
Działania profilaktyczne mają ogromny wpływ na kształtowanie postaw życiowych
młodych ludzi, w tym stosunku do środków uzależniających. Należy przy tym pamiętać, że
działania profilaktyczne nie wymagają tak dużych nakładów finansowych jak późniejsze
koszty leczenia. Z tego względu należy przyjąć założenie, że najlepszą metodą na
wyeliminowanie, a przynajmniej ograniczenie wystąpienia uzależnień na terenie powiatu
kraśnickiego jest podjęcie działań profilaktycznych na jak najwcześniejszym etapie, tj. na
poziomie szkoły podstawowej i gimnazjum oraz kształtowanie w ten sposób odpowiednich
postaw życiowych młodego pokolenia do środków uzależniających. Szczególną uwagę należy
tutaj zwrócić na zapobieganie uzależnieniom i kształtowanie silnej osobowości u dzieci i
młodzieży z rodzin dysfunkcyjnych. Wszelkie realizowane programy profilaktyczne
niezależnie
od
informowania
o
szkodliwości
i
zagrożeniach
używania
środków
uzależniających powinny być nastawione również na rozwijanie umiejętności radzenia sobie z
różnymi trudnymi sytuacjami i problemami, które mogą sprzyjać sięganiu po alkohol,
nikotynę, narkotyki, ale również wywołać agresję i inne zachowania patologiczne. Celem
tych działań prewencyjnych jest przeciwdziałanie zjawiskom patologii wśród dzieci i
młodzieży, w tym zwłaszcza ograniczenie stopnia spożycia wspomnianych substancji
niezwykle szkodliwych dla zdrowia.
Zawarte w programie działania kładą duży nacisk również na przeciwdziałanie
skutkom nadużywania wyrobów tytoniowych oraz nowym formom uzależnień wynikających
z rozwoju cywilizacyjnego pod postacią mediów cyfrowych.
Cele szczegółowe:
Cel 2. 1. Wzrost świadomości społecznej dotyczącej problemów uzależnień
Cel 2. 2. Zmniejszanie zachorowań, inwalidztwa i zgonów wynikających z palenia tytoniu
(choroby układu krążenia, oddechowego, nowotwory itp.) w Polsce poprzez zmniejszenie
ekspozycji na dym tytoniowy (aktywne i bierne palenie).
Cel 2. 3. Zwrócenie uwagi na nowe zagrożenia cywilizacyjne pod postacią uzależnień od
mediów cyfrowych
Cel 2. 4. Wzrost świadomości społecznej na temat zagrożeń cywilizacyjnych pod postacią
uzależnień od mediów cyfrowych
167
Projekty:
Cel 2. 1. Wzrost świadomości społecznej dotyczącej problemów uzależnień
Projekt
Realizowane cele
projektu
Opis projektu
Cykl spotkań profilaktycznych z młodzieżą.
Wartość
Wymiar
5000 zł
2011 –
szacunkowa
czasowy
2015
projektu
projektu
Program będzie realizowany w formie spotkań z młodzieżą. Programem
zostaną objęte następujące szkoły:
- Zespół Szkół nr 1 w Kraśniku
- Zespół Szkół nr 2 w Kraśniku
- Zespół Szkół nr 3 w Kraśniku
- Zespół Szkół w Annopolu
- Zespół Szkół w Wólce Gościeradowskiej
- Zespół Szkół nr 1 w Zakrzówku
- Zespół Szkół w Urzędowie
- Zespół Szkół Ogólnokształcących w Urzędowie
- ZSW ZDZ w Lublinie-Filia w Kraśniku
Cele projektu
2.1
- dostarczenie wiedzy na temat substancji psychoaktywnych
- omówienie błędnych przekonań na temat osób uzależnionych oraz
substancji psychoaktywnych
- praca nad wzmocnieniem zdrowych postaw życiowych
- praca nad radzeniem sobie z sytuacjami trudnymi
Wśród młodzieży szkolnej zauważamy od lat niepokojące zjawiska. Są
to m.in.: obniżenie wieku inicjacji z substancjami psychoaktywnymi,
wzrost problemów emocjonalnych, trudności w odmawianiu, błędne
przekonania na temat uzależnienia i substancji psychoaktywnych, wzrost
Uzasadnienie projektu
problemów z prawem, nasilenie skutków zdrowotnych.
W związku z tym istnieje potrzeba edukacji, pracy nad przekonaniami,
propagowaniem zdrowego stylu życia wśród młodzieży
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Stowarzyszenie Profilaktyki i Psychoterapii
NZOZ Ośrodek Terapii Uzależnień w Kraśniku
Uzależnień „Pomocni Ludziom”,
Potencjalne źródła finansowania
Starostwo Powiatowe w Kraśniku
Beneficjenci projektu
Młodzież ponadgimnazjalna
Efekty i korzyści
realizacji projektu
- wzrost wiedzy na temat substancji psychoaktywnych
- zmiana błędnych przekonań na temat osób uzależnionych oraz
substancji psychoaktywnych
- wzrost świadomości zagrożeń
- wprowadzanie zdrowych postaw życiowych
- wzrost umiejętności radzenia sobie z sytuacjami trudnymi
168
Uwarunkowania
realizacji projektu
Autorzy projektu
Realizacja jest uwarunkowana otrzymaniem dotacji
Grzegorz Baran - Stowarzyszenie Profilaktyki i Psychoterapii Uzależnień
„ Pomocni Ludziom”
Cel 2. 2. Zmniejszanie zachorowań, inwalidztwa i zgonów wynikających z palenia tytoniu
(choroby układu krążenia, oddechowego, nowotwory itp.) w Polsce poprzez zmniejszenie
ekspozycji na dym tytoniowy (aktywne i bierne palenie).
Projekt
Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w
Polsce na lata 2010 - 2013
Realizowane cele
projektu
2.2.
Wartość
szacunkowa
projektu
500 zł
Wymiar
czasowy
projektu
2010
–
2013
Cele szczegółowe:
•
Zwiększenie odsetka osób, które nigdy nie wypaliły żadnego
papierosa.
•
Zmniejszenie odsetka młodzieży palącej tytoń w wieku 16-19 lat.
•
Zwiększenie odsetka młodzieży w wieku 16-19 lat, która zaprzestaje
palenia tytoniu.
•
Zmniejszenie odsetka codziennych palaczy tytoniu w wieku powyżej
20 lat.
•
Zmniejszenie odsetka dzieci narażonych na dym tytoniowy.
•
Zmniejszenie odsetka kobiet w ciąży palących tytoń i narażonych na
wdychanie dymu tytoniowego.
Zadanie 1.
Zmiana klimatu społecznego i zachowań w stosunku do palenia tytoniu
poprzez wielopłaszczyznowe populacyjne działania informacyjno –
edukacyjne.
Opis projektu
W zależności od możliwości lokalnych, aktywności liderów oraz
osób zajmujących się ochroną zdrowia ludności na danym terenie, treści
profilaktyki antytytoniowej przekazywane będą do wybranych grup
odbiorców w oparciu o tworzone sojusze i koalicje z jednostkami samorządu
terytorialnego, przedstawicielami różnych instytucji, tj. szkół, wyższych
uczelni, zakładów opieki zdrowotnej, placówek kulturalnych, ośrodków
sportowych, ośrodków religijnych oraz środków masowego przekazu, a także
sektora prywatnego. W zakresie profilaktyki palenia tytoniu w Polsce istnieje
potrzeba przygotowywania autorskich programów i społecznych kampanii
antytytoniowych w Polsce, które przeprowadzane systematycznie przez kilka
lat przyniosą wymierne korzyści zdrowotne. Kampanie masowe adresowane
do całej populacji kraju realizowane w oparciu o działania skierowane do
lokalnej społeczności (województwa, powiaty, gminy) są sprawdzoną
metodą aktywizowania ludności na rzecz działań służących ograniczaniu
palenia tytoniu, ochronie praw niepalących, a przede wszystkim skutecznie
motywują do podejmowania osobistych decyzji zerwania z nałogiem palenia.
Realizacja:
169
•
•
•
•
•
Organizowanie ogólnokrajowych kampanii edukacyjnych:
− Światowy Dzień bez Tytoniu ogłoszony przez Światową Organizację
Zdrowia – 31 maja - kampania społeczna skierowana do ogółu
społeczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem:
•
kobiet planujących ciążę, ciężarnych i młodych matek;
•
rodziców i opiekunów dzieci dotycząca biernego palenia
•
młodych kobiet
•
ludzi najuboższych
− Światowy Dzień Rzucania Palenia – trzeci czwartek listopada –
kampania społeczna skierowana do osób palących;
Organizowanie lokalnych koalicji władz, instytucji, organizacji
pozarządowych itp. na rzecz zdrowego środowiska wolnego od dymu
tytoniowego w miejscach pracy i miejscach użyteczności publicznej.
Realizacja Wojewódzkich Programów Ograniczania Zdrowotnych
Następstw Palenia Tytoniu, autorskich projektów, konkursów, imprez
edukacyjno-zdrowotnych dla społeczności lokalnych z udziałem stacji
sanitarno-epidemiologicznych w partnerstwie z przedstawicielami
zakładów opieki zdrowotnej, placówek nauczania i wychowania,
jednostkami samorządu terytorialnego, organizacji pozarządowych
i innych wg lokalnych potrzeb i możliwości;
Organizowanie konferencji (w tym prasowych), narad, szkoleń;
Wydanie i dystrybucja materiałów oświatowo – zdrowotnych na
potrzeby realizacji działań informacyjno – edukacyjnych.
Zadanie 2.
Zapobieganie palenia tytoniu przez dzieci i młodzież oraz programy
edukacyjne dla dzieci i młodzieży propagujące modę na niepalenie.
Jednym z głównych celów Narodowego Programu Zdrowia jest
zmniejszenie rozpowszechniania palenia tytoniu. Szczególny nacisk
położony jest na zapobieganie paleniu tytoniu wśród dzieci i młodzieży.
Zapobieganie podejmowaniu palenia w wieku rozwojowym jest
nieodzownym warunkiem skuteczności przeciwdziałania epidemii chorób
odtytoniowych, a edukacja antytytoniowa staje się niezbędnym elementem
wychowania zdrowotnego, edukacja od podstaw od najmłodszych lat,
zważywszy na szczególnie niekorzystne zjawisko biernego palenia. Badania
psychospołecznych uwarunkowań palenia tytoniu duże znaczenie przypisują
środowisku, w jakim wzrastają dzieci. Nie ulega wątpliwości, że pierwszym
środowiskiem rozwojowymi wychowawczym dziecka jest rodzina, następnie
grupa rówieśnicza oraz instytucje wychowawcze, takie jak przedszkole, czy
szkoła. Rozpowszechnienie nałogu palenia tytoniu wśród dorosłych oraz
coraz częstszego podejmowania palenia przez dzieci i młodzież w Polsce,
wymaga ciągłych i systematycznych działań profilaktycznych.
Realizacja:
1. Przygotowanie przedszkolnych koordynatorów do realizacji programu w
przedszkolach i oddziałach przedszkolnych w szkołach.
2. Prowadzenie spotkań z rodzicami i opiekunami dzieci, mających na celu
zapoznanie ich z założeniami programu i włączenie do współpracy.
3. Prowadzenie zajęć profilaktycznych z dziećmi, ukazujących źródła i istotę
zagrożeń toksycznymi i rakotwórczymi składnikami dymu tytoniowego.
4. Tworzenie w środowisku domowym atmosfery wsparcia dla edukacji
zdrowotnej dzieci,
a także warunków ochrony dzieci przed wymuszonym wdychaniem dymu
tytoniowego.
170
5. Nadzorowanie przestrzegania przepisów dotyczących pozostawania
przedszkoli i szkół wolnych od dymu tytoniowego.
6. Promocja na niepalenie papierosów wśród nauczycieli i personelu
przedszkoli i szkół ze szczególnym uwzględnieniem wymogów
wynikających ze statusu i prestiżu zawodu nauczyciela jako wzoru
osobowego.
7. Opracowanie i prowadzenie analiz oraz raportów dotyczących
skuteczności działań profilaktycznych podejmowanych przez przedszkola i
szkoły.
Styl życia wolny od dymu tytoniowego to element kultury i zasad
funkcjonowania społeczeństwa. Cel ten może być osiągnięty tylko wtedy,
gdy w jego realizację zostaną zaangażowane wszystkie środowiska mające
wpływ na kształtowanie postaw i zachowań prozdrowotnych: rodzina,
szkoła, środowisko nauki, pracy i rozrywki oraz inne grupy społeczne o
wysokim prestiżu i silnym oddziaływaniu na resztę społeczeństwa (np.
aktorzy, piosenkarze, dziennikarze, księża, nauczyciele, sportowcy).
Uzasadnienie
projektu
Sytuacja epidemiologiczna wg badań przeprowadzonych przez Centrum
Onkologii w Warszawie w 2008r.
W populacji mężczyzn odsetek codziennie palących - 34%, okazjonalnie
palących 2%, ekspalaczy 19%, a nigdy niepalących 45%.
W populacji kobiet 23% paliło codziennie, 3% okazjonalnie, 10% stanowiły
ekspalaczki, a
60% osoby nigdy nie palące.
Niepokojąca jest utrzymująca się od kilku lat tendencja wzrostu częstości
codziennego palenia wśród młodych ludzi w wieku 20 - 29 lat. W całej
populacji kobiet częstość palenia nie spada od połowy lat 80 – tych. Badania
wskazują na głębokie społeczne rozwarstwienie zjawiska palenia tytoniu w
Polsce. Najbiedniejsi, a także najsłabiej wykształceni Polacy palą znacznie
częściej, niż osoby lepiej sytuowane i z wyższym wykształceniem. Szacunki
epidemiologiczne pokazują, że w 2000r. w Polsce palenie tytoniu było
przyczyną około 69 tys. zgonów / 57 tys. mężczyzn i 12 tys. kobiet/.
Wymuszona ekspozycja na dym tytoniowy jest również groźna dla zdrowia i
życia, jak palenie czynne.
Bierna ekspozycja na dym tytoniowy wprawdzie zmniejsza się, ale nadal jest
niepokojąco rozpowszechnionym zjawiskiem. Poważnym problemem jest
ekspozycja na dym tytoniowy w miejscach publicznych 25 % niepalących
Polaków deklaruje narażenie na dym tytoniowy w domu, a 8 % w zakładzie
pracy, w pabach i barach 32 % niepalących klientów jest narażonych na dym
tytoniowy, dyskotekach i klubach muzycznych 25 %, kawiarniach 22 %, w
restauracjach 17 %. Szczególnie trudna jest sytuacja dzieci palących
rodziców, które są poddawane działaniu dymu tytoniowego już w okresie
płodowym. W Polsce 92% palących rodziców przyznaje się do palenia w
obecności dzieci. Około 70% dzieci narażonych jest na wymuszone bierne
palenie. Każdego roku w Polsce rodzi się około 100 tys. dzieci po 9
miesięcznej ekspozycji na dym tytoniowy z powodu palenia przez matkę w
ciąży.
Palenie tytoniu jest jedną z przyczyn przedwczesnej umieralności, możliwą
do wyeliminowania. Ekonomiczne i społeczne koszty palenia tytoniu są dla
Państwa bardzo wysokie. Palenie tytoniu w aspekcie etycznym wyklucza
wolność narzucania otoczeniu kontakt z dymem tytoniowym.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
171
Policja
Zakłady gastronomiczne
Zakłady pracy
Środki masowej komunikacji
upowszechniania
Placówki
kultury
i
Placówki
nauczania
wychowania
N ZOZ – y
Samorządy lokalne
Powiatowy
Zespół
Koordynujący KPOZNPT
Państwowi
Powiatowi
Inspektorzy Sanitarni
Państwowi
Wojewódzcy
Inspektorzy Sanitarni
Główny Inspektorat
Sanitarny
Minister Zdrowia
Potencjalne źródła finansowania
PSSE w Kraśniku
Beneficjenci projektu
Mieszkańcy powiatu kraśnickiego
•
•
Efekty i korzyści
realizacji projektu
•
•
Uwarunkowania
realizacji projektu
zmiana postaw i zachowań Polaków, w wyniku prowadzonych działań
informacyjno – edukacyjnych w Polsce
efekty prowadzonych działań informacyjno – edukacyjnych
dotyczących ograniczenia palenia tytoniu oraz wyników leczenia
uzależnienia od tytoniu
ocena sytuacji epidemiologicznej występowania chorób
odtytoniowych
skuteczność przestrzegania aktualnych przepisów prawnych
obowiązujących w Polsce
Aspekt zdrowotny: Palenie tytoniu stanowi przyczynę większej liczby
zgonów w Polsce niż picie alkoholu, AIDS, samobójstwa, zabójstwa, urazy
i zatrucia razem wzięte. Jest jedną z najistotniejszych przyczyn
przedwczesnej umieralności możliwą do wyeliminowania. Wymuszone
bierne palenie jest równie groźne jak palenie czynne, zwłaszcza, gdy
dotyczy niemowląt i małych dzieci (także w okresie prenatalnym).
Aspekt ekonomiczny: Ekonomiczne i społeczne koszty palenia tytoniu
przekraczają kilkakrotnie zyski, które budżet państwa osiąga w związku
z produkcją i sprzedażą papierosów. Koszty te ponoszą wszyscy
podatnicy, nie tylko osoby palące. Palenie idzie w parze z biedą −
dotyczy coraz bardziej ludzi biednych (bezrobotnych), słabiej
wykształconych. Częstość palenia tytoniu w tych grupach jest zwykle
dwukrotnie wyższa niż w grupach ludzi bogatych, dobrze
wykształconych. Palenie tytoniu przez ludzi biednych (słabiej
wykształconych) jest główną przyczyną (obok upijania się) znacznie
gorszego dostępu do zdrowia. Także w Polsce jest to ważny czynnik
ubożenia ludzi biednych. Kilkaset złotych wydawanych co miesiąc na
papierosy nie stanowi istotnego problemu dla ludzi bogatych. Jest
natomiast ważnym czynnikiem ubożenia najbiedniejszych rodzin.
Aspekt prawny: ustawa z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed
następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych nakłada na Radę
Ministrów obowiązek realizacji programów ograniczania zdrowotnych
następstw palenia tytoniu. Zapisy ustawy mają umocowanie w
międzynarodowym prawie − „Konwencji ramowej na rzecz ograniczania
palenia tytoniu” Światowej Organizacji Zdrowia (ratyfikowanej przez
Polskę w 2006 r.) i dyrektywach Unii Europejskiej. Ograniczanie palenia
172
tytoniu jest też elementem Narodowego Programu Zdrowia oraz
przedmiotem „Konsensusu dotyczącego rozpoznawania i leczenia
zespołu uzależnienia od tytoniu” podpisanego przez przedstawicieli
środowiska medycznego w 2005 roku.
Dym tytoniowy Aspekt etyczny: Należy uznać za paradoks, że
współczesne społeczeństwo uznające wolność za jedną z
najważniejszych wartości, bardzo często popada w uzależnienia od
substancji psychoaktywnych. Palenie tytoniu wyklucza wolność. Jest
także wymierzone przeciwko wolności osób z otoczenia, którym narzuca
się kontakt z dymem tytoniowym. Palenie stoi też w sprzeczności z
innymi bardzo uznawanymi współcześnie wartościami takimi jak
młodość, aktywność, atrakcyjność, sprawność.
Autorzy projektu
Lidia Witek
Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna
Cel 2. 3. Zwrócenie uwagi na nowe zagrożenia cywilizacyjne pod postacią uzależnień od mediów
cyfrowych
Projekt
Realizowane cele projektu
Opis projektu
Uzasadnienie projektu
Starostwo
Powiatowe
Kraśniku
Środki
szkoły
Wywiadówka profilaktyczna – „Psychiczne, fizyczne i społeczne skutki
uzależnień od komputera i innych mediów. Profilaktyka i formy
pomocy”.
1000
Wartość
Wymiar
20112.3
zł
szacunkowa
czasowy
2015
rocznie projektu
projektu
Prelekcja dla rodziców na zebraniach klasowych w szkołach. Punkty
konsultacyjne w szkołach po zebraniach dla rodziców.
Żyjemy obecnie w czasach szybkiej rewolucji technicznej. Rozwój
mediów cyfrowych komputerów, Internetu, telefonii komórkowej
oprócz pozytywnych aspektów niesie również zagrożenia. Część
młodych ludzi jest poważnie uzależniona i doświadcza wielu
szkodliwych następstw tego uzależnienia. Szkody te są odczuwane
przez rodziny i społeczeństwo, gdyż uzależniony prowadzi bierny, a
czysto pasożytniczy tryb życia. Rodzice często nie uświadamiają sobie
problemu.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
PZPPP
w Koordynator programu Szkoły
gimnazjalne
w Kraśniku
– pedagog, specjalista ponadgimnazjalne
psychoterapii
uzależnień
organów
i
Potencjalne źródła finansowania
prowadzących fundusze unijne (EFS)
NGOs
rodzice uczniów w nauczyciele
szkołach
gimnazjalnych
i
ponadgimnazjalnych
Beneficjenci projektu
uczniowie
lokalna społeczność
173
•
Efekty i korzyści realizacji
projektu
Uwarunkowania realizacji
projektu
•
•
Rodzice zdobędą wiedzę na temat nowych zagrożeń
cywilizacyjnych w tym skutków uzależnień od mediów
cyfrowych;
zwiększą swoje kompetencje wychowawcze;
uzyskają informacje jak przeciwdziałać uzależnieniom i gdzie
szukać pomocy.
Realizacja projektu będzie możliwa po zapewnieniu środków na jego
realizację.
Anna Łukasik – PZPPP w Kraśniku
Autorzy projektu
Cel 2. 4. Wzrost świadomości społecznej na temat zagrożeń cywilizacyjnych pod postacią
uzależnień od mediów cyfrowych.
Cykl wywiadówek profilaktycznych – „Psychiczne, fizyczne i społeczne
skutki uzależnień od komputera i innych mediów. Profilaktyka i formy
pomocy” dla rodziców uczniów szkół gimnazjalnych i
ponadgimnazjalnych z terenu powiatu kraśnickiego.
Projekt
Realizowane cele
projektu
Opis projektu
Uzasadnienie projektu
Starostwo
Powiatowe
1.000
Wartość
Wymiar
2011zł
szacunkowa
czasowy
2015
rocznie projektu
projektu
Prelekcja dla rodziców z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej na
zebraniach klasowych w szkołach. Punkty konsultacyjne w szkołach po
zebraniach dla rodziców. Programem będą obejmowane 2
szkoły/rocznie, kolejne w następnych latach.
Żyjemy obecnie w czasach szybkiej rewolucji technicznej. Rozwój
mediów cyfrowych komputerów, Internetu, telefonii komórkowej
oprócz pozytywnych aspektów niesie również zagrożenia. Część
młodych ludzi jest poważnie uzależniona i doświadcza wielu
szkodliwych następstw tego uzależnienia. Szkody te są odczuwane przez
rodziny i społeczeństwo, gdyż uzależniony prowadzi bierny, a czysto
pasożytniczy tryb życia. Rodzice często nie uświadamiają sobie
problemu.
2.4
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
PZPPP w Kraśniku
Koordynator
Szkoły
gimnazjalne
programu
– ponadgimnazjalne
pedagog,
specjalista
psychoterapii
uzależnień
Potencjalne źródła finansowania
Środki organów prowadzących fundusze unijne (EFS)
szkoły
i
NGOs
Beneficjenci projektu
174
rodzice
uczniów
w nauczyciele
uczniowie
lokalna społeczność
szkołach gimnazjalnych i
ponadgimnazjalnych
• Rodzice zdobędą wiedzę na temat nowych zagrożeń
cywilizacyjnych w tym skutków uzależnień od mediów
cyfrowych;
Efekty i korzyści
realizacji projektu
• zwiększą swoje kompetencje wychowawcze;
• uzyskają informacje jak przeciwdziałać uzależnieniom i gdzie
szukać pomocy.
Realizacja projektu będzie możliwa po zapewnieniu środków na jego
Uwarunkowania
realizację.
realizacji projektu
Anna Łukasik – PZPPP w Kraśniku
Autorzy projektu
175
Priorytet 3: Systemowa pomoc osobom i rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji
życiowej poprzez zminimalizowanie zasięgu ubóstwa
POWIATOWY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA UBÓSTWU
Opis i uzasadnienie programu
Jednym z głównych celów polityki prorodzinnej jest pomoc rodzinom, które znalazły
się w wyjątkowo trudnej sytuacji materialnej. Nieodzowne jest zagwarantowanie poczucia
bezpieczeństwa socjalnego tym rodzinom, które nie posiadają własnych dochodów, bądź też
dochody te nie są wystarczające dla prawidłowego ich funkcjonowania. Systematyczna
progresja zubożenia społeczeństwa jest niebagatelnym problemem społecznym, a dla
podstawowej komórki społecznej, jaką jest rodzina – poważnym zagrożeniem jej trwania i
rozwoju. W szczególności pomoc powinna być skierowana do rodzin wielodzietnych,
niepełnych, z osobami niepełnosprawnymi, starszymi oraz przewlekle chorymi. Ubóstwo jest
z całą pewnością problemem wyjątkowo trudnym do wyeliminowania, zwłaszcza w
warunkach ograniczonych środków finansowych, z jakimi bezustannie borykają się instytucje
pomocy społecznej, które udzielają pomocy osobom i rodzinom żyjącym w trudnych
warunkach, wzrastającego bezrobocia, deficytowości produkcji rolniczej, wysokich
podatków.
Rodzinom, które znajdują się w trudnej sytuacji materialnej i własnym staraniem nie
są w stanie jej sprostać musi być zagwarantowana pomoc państwa poprzez system świadczeń
społecznych. Jednocześnie pomoc ta oznacza tworzenie sprzyjających warunków dla rodziny
na wypełnianie jej funkcji opiekuńczych, wychowawczych itp. Brak wsparcia w
odpowiedniej chwili może prowadzić do dalszych powikłań w życiu rodziny, w konsekwencji
do bezradności, a nawet do konsolidacji postaw patologicznych. Wszelkie świadczenia
wypłacane przez Ośrodki Pomocy Społecznej z tytułu ubóstwa są z pewnością ratunkiem na
przeżycie dla wielu rodzin, ale nie mogą one być podstawą dla pasywności i roszczeniowej
postawy tych rodzin. Należy pamiętać, że nie zawsze świadczenie finansowe jest
rozwiązaniem efektywnym na dłuższy okres czasu. Bardzo często ukazanie osobie
przeżywającej kryzys sposobu wyjścia z niego, wspieranie radą może się okazać bardziej
przydatne i trwałe. Udzielone wsparcie powinno mieć charakter doraźny, mający na celu
umożliwienie przetrwania trudnego okresu. Poza jednostkowymi przypadkami powinno być
176
podstawą do życiowego usamodzielnienia się tych osób. Pomoc w zwalczaniu ubóstwa
powinna zapobiegać marginalizacji rodzin ubogich.
Podstawową instytucją świadczącą osobom i rodzinom potrzebującym pomoc w
postaci zasiłków (zarówno w trybie ustawy o pomocy społecznej, jak i ustawy o
świadczeniach rodzinnych) są Ośrodki Pomocy Społecznej. Dużą rolę spełniają w tym
zakresie niektóre stowarzyszenia i organizacje pozarządowe, które mają na celu zapewnienie
pomocy wszystkim potrzebującym lub wybranym kategoriom lub grupom społecznym
(zgodnie ze swymi założeniami statutowymi). Te jednak również funkcjonują w oparciu o
ograniczone środki finansowe, bądź mają poważne problemy w ich pozyskaniu na realizację
celów programowych. W celu jak najpełniejszego wyeliminowania problemu ubóstwa
niezbędna
jest
ścisła
współpraca
z
wszystkimi
organizacjami
pozarządowymi
funkcjonującymi na terenie powiatu, zajmującymi się pomocą społeczną.
Za szczególnie ważne należy uznać organizowanie pomocy dzieciom wywodzącym
się z rodzin najuboższych. Można to realizować np. poprzez organizowanie dla nich
nieodpłatnych
kolonii
letnich,
świetlic
opiekuńczo-wychowawczych,
opłacanie
im
wyżywienia, organizowanie imprez okolicznościowych. To samo powinno odnosić się do
rodzin
zastępczych,
dysfunkcyjnych
i
niepełnych
oraz
wychowujących
dzieci
niepełnosprawne.
Niezbędne jest stałe monitorowanie zjawiska bezdomności w powiecie, a w przypadku
eskalacji jego zasięgu zasadne będzie utworzenie noclegowni przeznaczonych dla osób
bezdomnych. W tym względzie bardzo ważne jest promowanie działań na rzecz poprawy
warunków mieszkaniowych rodzin oraz zapobieganie eksmisjom. Niezależnie od tego
wskazane jest stałe prowadzenie szeroko rozumianej pracy socjalnej ukierunkowanej na rzecz
osób, które już znalazły się w sytuacji bezdomności. Powinny to być działania zmierzające do
przywrócenia tym osobom możliwości normalnego funkcjonowania w środowisku. Równie
ważnym problemem jest ogólna sytuacja mieszkaniowa. Wysokie ceny mieszkań stanowią
poważną barierę dla wielu rodzin, które chciałyby mieszkać samodzielnie lub poprawić swoje
warunki mieszkaniowe. W efekcie sytuacja ta zmusza rodziny do wspólnego zamieszkiwania
co odzwierciedla się w częstym przeludnieniu mieszkań. Poważnym problemem stają się
również rosnące zaległości wielu rodzin w opłatach związanych z użytkowaniem mieszkania,
co dla wielu z nich oznaczać może eksmisję. Dużym wyzwaniem dla pomocy społecznej jest
stworzenie warunków do godnego życia dla osób bezdomnych. Zwiększona liczba eksmisji,
przy braku mieszkań socjalnych, wymusza ujęcie w strategii konieczność uwzględnienia
177
przez gminy województwa środków na budowę lub adaptację budynków na mieszkania
socjalne.
W ciągu najbliższych lat zdecydowanie należy wzmocnić rolę i znaczenie pracy
socjalnej w systemie pomocy społecznej. Należy ściśle powiązać świadczenia materialne z
pracą socjalną w dłuższej perspektywie czasowej, tak aby pomoc przyczyniała się do poprawy
jakości życia wielu grup odbiorców. Celem pomocy społecznej jest bowiem doprowadzenie
do życiowego usamodzielnienia osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, czyli
doprowadzenie do sytuacji, w której będę one w stanie samodzielnie zaspokajać swoje
potrzeby w oparciu o własne zasoby, możliwości i uprawnienia. Jakość pracy socjalnej zależy
przede wszystkim od kompetencji i doświadczenia pracowników socjalnych. Dlatego dążąc
do podniesienia roli pracy socjalnej w pomocy społecznej należy położyć duży nacisk na
doskonalenie zawodowe pracowników socjalnych. Należy to czynić między innymi poprzez
organizowanie cyklicznych szkoleń promujących nowatorskie rozwiązania z zakresu pracy
socjalnej oraz organizowanie seminariów metodycznych dla pracowników socjalnych, w
których będą prezentowane ciekawe inicjatywy i rozwiązania.
Bardzo ważne jest także stymulowanie i wspieranie inicjatyw lokalnych prowadzących
do ograniczenia rozmiarów i skutków ubóstwa. Należy włączać pozainstytucjonalne
podmioty w sieć wsparcia rodzin i osób. Pracownik socjalny tylko w ograniczonym zakresie
może udzielić wsparcia swojemu klientowi. Może natomiast być architektem i animatorem
lokalnych sieci wsparcia, w których szczególną rolę przypisuje się rodzinie, ale także
organizacjom pozarządowym. Poprzez rozpowszechnione wsparcie informacyjne należy
dążyć do wzrostu świadomości społecznej na temat dostępnych form pomocy socjalnej.
Cele szczegółowe:
Cel 3. 1. Rozpowszechnienie wśród osób i rodzin potrzebujących wsparcia, ogólnej
informacji o pomocy społecznej
Cel 3. 2. Przeciwdziałanie izolacji i marginalizacji dzieci i młodzieży z rodzin najuboższych
Projekty:
178
Cel 3. 1. Rozpowszechnienie wśród osób i rodzin potrzebujących wsparcia, ogólnej informacji o
pomocy społecznej
Projekt
System informacji o możliwościach uzyskania pomocy przez osoby
potrzebujące
Realizowane cele projektu
Opis projektu
Uzasadnienie projektu
Powiatowe Centrum
Pomocy Rodzinie w
Kraśniku
Wartość
Wymiar
5.000 zł
2011szacunkowa
czasowy
rocznie
2015
projektu
projektu
Projekt ma na celu udzielanie osobom potrzebującym rzetelnych
informacji i dostęp do nich. Niekiedy brak informacji uniemożliwia
skorzystanie z należnej pomocy. Dostęp do informacji ułatwia osobom
potrzebującym poruszanie się w różnego typu urzędach. W związku z
realizacją projektu kompleksowy system informacji jest niezbędny w
celu załatwienia indywidualnych spraw osób potrzebujących pomocy.
Celem realizowanego programu jest rozpowszechnienie wśród osób i
rodzin potrzebujących wsparcia, ogólnej informacji o pomocy
społecznej, o instytucjach i organizacjach udzielających pomocy,
przyjmujących świadczeniach poprzez informatory, ulotki, plakaty,
tablice informacyjno-ogłoszeniowe. Także ogłoszenia prasowe i
telewizyjne dot. możliwości dokonywania dodatkowego wsparcia
realizowanego w ramach projektów z UE.
3.1.
Brak informacji jest główną przyczyną niewiedzy petentów o
świadczeniach pomocy społecznej, możliwościach i uprawnieniach
uzyskania wsparcia w trudnej sytuacji życiowej. Poprzez stworzenie
systemu informacji osoby zainteresowane, dotknięte problemem będą
miały możliwość skorzystania z kompleksowej pomocy. Realizacja
projektu spowoduje zwiększenie dostępu do aktualnych informacji.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Starostwo
Ośrodki Pomocy
Urzędy Gmin
Powiatowe w Społecznej
Kraśniku
PUP Kraśnik
Potencjalne źródła finansowania
Środki własne
Beneficjenci projektu
Społeczność lokalna.
Efekty i korzyści realizacji
projektu
Uwarunkowania realizacji
projektu
Dostęp do informacji ułatwi osobom potrzebującym znalezienie
właściwej drogi w uzyskaniu pomocy. Dzięki właściwemu
rozpowszechnieniu informacji osoby potrzebujące będą lepiej
zorientowane w załatwianiu swoich spraw.
Rozpowszechnianie ogólnej informacji uzależnione jest od
zapewnienia środków finansowych: wydruk informatorów, ulotek,
plakatów, rozstawienia tablic informacyjno-ogłoszeniowych, ogłoszeń
prasowych, pojawienie się w regionalnej telewizji plansz
informacyjnych.
179
Autorzy projektu
Kamila Kajda
Magdalena Kania
PCPR Kraśnik
Cel 3. 2. Przeciwdziałanie izolacji i marginalizacji dzieci i młodzieży z rodzin najuboższych
Projekt
Organizacja wypoczynku dla dzieci i młodzieży z rodzin najuboższych
powiatu kraśnickiego.
Realizowane cele
projektu
Opis projektu
Uzasadnienie
projektu
Kuratorium
Oświaty w
Lublinie
Wartość
Wymiar
20.000 zł
2011-2015
szacunkowa
czasowy
rocznie
projektu
projektu
Celem realizowanego programu jest możliwość skorzystania z kolonii letnich
i zimowych (wypoczynku) przez dzieci i młodzież z rodzin najuboższych
borykających się z trudną sytuacją materialną w powiecie kraśnickim.
Projekt ma na celu zdobycie dodatkowych środków finansowych, dzięki
którym większa liczba dzieci i młodzieży z rodzin ubogich będzie miała
możliwość udziału w koloniach. Analiza sytuacji społecznej w powiecie
kraśnickim wykazała, że większość rodzin pochodzących z powiatu
kraśnickiego nie jest w stanie zapewnić wypoczynek swoim dzieciom z
uwagi na trudną sytuację finansową. Zatem skala problemu jest wysoka. W
związku z powyższym pozyskanie sponsorów pozwoli na zdobycie
większych nakładów finansowych, co w efekcie umożliwi spędzenie czasu
wolnego w okresie letnim i zimowym jak największej liczbie dzieci i
młodzieży pochodzących z rodzin o niskich dochodach.
3.2.
Brak środków finansowych większości rodzin jest główną przyczyną
niemożności zapewnienia dzieciom czasu wolnego w okresie wakacji i ferii.
Dotychczas jedyną formą zapewnienia możliwości letniego wypoczynku dla
dzieci z rodzin najuboższych były kolonie finansowane przez Kuratorium
Oświaty w Lublinie. Jednak dostępna liczba miejsc była niewystarczająca ze
względu na bardzo duże zainteresowanie tą formą pomocy wśród rodzin
najuboższych. W związku z powyższym istnieje potrzeba zainicjowania
nowych form organizacji i wypoczynku letniego oraz ferii zimowych dla
dzieci z rodzin najuboższych. Projekt ten przyczyni się do pozyskiwania
nowych organizacji i sponsorów do realizacji tego zadania.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w
Ośrodki Pomocy Społecznej
Kraśniku
funkcjonujące na terenie powiatu
kraśnickiego
Samorząd powiatowy
Potencjalne źródła finansowania
Samorządy gminne
Beneficjenci projektu
Dzieci i młodzież z rodzin najuboższych.
180
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
Autorzy projektu
Uzyskane środki pozwolą na skorzystanie w okresie wakacji i ferii jak
największej liczbie dzieci i młodzieży z rodzin ubogich. Dotychczas liczba
osób korzystających z wypoczynku organizowanego przez Kuratorium
Oświaty w Lublinie była ograniczona (tj. 3-4 osoby na gminę). Uzyskanie
dodatkowych środków finansowych umożliwi zorganizowanie wypoczynku
dla większej liczby dzieci, których rodzice mają niewystarczające środki
finansowe na ten cel.
Pozyskanie nowych środków finansowych przyczyni się do zapewnienia
wypoczynku dla jak największej liczby dzieci i młodzieży.
Kamila Kajda
Magdalena Kania
PCPR Kraśnik
181
Priorytet 4: Sprawny, skuteczny system przeciwdziałania bezrobociu
POWIATOWY PROGRAM OGRANICZANIA BEZROBOCIA
Opis i uzasadnienie programu
Jednym z najważniejszych, ze względu zarówno na zakres występowania, jak i na
skutki i konsekwencje, problemów społecznych występujących na terenie powiatu
kraśnickiego jest bezrobocie. Przeprowadzona diagnoza środowiska lokalnego, jak i ogólne
rozeznanie świadczy o tym, że jest to szczególnie niebezpieczny problem społeczny ponieważ
przyczyniając się do zubożenia materialnego rodziny, implikuje tak negatywne skutki jak jej
dezintegracja, minimalizacja siły wsparcia emocjonalnego i solidarności między jej
członkami, zwiększenie ryzyka zaistnienia patologii społecznych. Argumentacją dla rozwoju
inicjatyw ukierunkowanych na zredukowanie stopy bezrobocia jest zatem nie tylko aspekt
finansowy tego problemu – konieczność ponoszenia pokaźnych kosztów pomocy społecznej
skierowanej do bezrobotnych, ale również stwierdzony silny związek między bezrobociem a
możliwością pojawienia się zjawisk patologicznych, świadomość prawdopodobieństwa
pojawienia się innych potencjalnych zagrożeń wywołanych bezrobociem – realna
perspektywa zaistnienia innych problemów społecznych. Poszerzające się obszary niedostatku
materialnego spowodowanego bezrobociem mogą być bowiem przyczyną narastania zjawisk
społecznie niepożądanych, mogą wyzwalać szeroko rozumiane zachowania patologiczne.
Długotrwałe pozostawanie bez pracy może stymulować proces dezintegracji życia rodzinnego
aż do przemocy fizycznej i psychicznej. Wpływ bezrobocia na kształtowanie się ubogiej
warstwy
społeczeństwa
potwierdza
liczba
świadczeniobiorców
pomocy
społecznej
korzystających z niej właśnie z tytułu pozostawania bez pracy. Wszystkie pejoratywne
konsekwencje towarzyszące występowaniu bezrobocia powinny być podstawą do podjęcia
działań mających na celu ograniczenie jego występowania.
Oprócz stymulowania rozwoju gospodarczego, podstawową formy przeciwdziałania
bezrobociu są świadczenia Powiatowego Urzędu Pracy – szeroko uwzględnione zarówno w
diagnozie środowiska lokalnego, jak i w konkretnych zadaniach strategicznych. Ważną rolę
do spełnienia ma w tym zakresie również system pomocy społecznej. Pomoc społeczna staje
się obecnie instytucją, która przyjmuje na siebie ciężar pomagania osobom pozostającym bez
prawa do zasiłku. Nie mając bezpośrednich możliwości oddziaływania na rozmiary
bezrobocia, styka się bezpośrednio z jego skutkami, sprowadzając oddziaływania najczęściej
182
do pomocy materialnej. Pomoc dla bezrobotnych nie może się jednak ograniczać jedynie do
świadczeń finansowych. Konieczne jest także prowadzenie intensywnej pracy socjalnej,
której celem będzie kształtowanie u bezrobotnych odpowiedzialności za swój los i
umiejętności przystosowania się do samodzielnego życia w obecnej rzeczywistości.
Szczególny nacisk należy położyć na uczenie prowadzenia gospodarstwa domowego w nowej
sytuacji,
racjonalnego
gospodarowania
ograniczonymi
środkami
finansowymi
oraz
planowanie najbliższej przyszłości własnej rodziny.
Osoby bezrobotne oraz ich rodziny dotyka wiele ograniczeń w zakresie
funkcjonowania społecznego. Sytuacja bezrobocia wywołuje także wiele napięć w sferze
życia psychicznego jednostki. Rozwiązaniem dla tej części problemów staną się grupowe
formy pomocy takie jak grupy samopomocowe, treningi interpersonalne (również
prowadzone przez Powiatowy Urząd Pracy).
Konstruowanie lokalnych programów dla osób bezrobotnych aktywizujących i
wspierających osoby znajdujące się bez pracy jest obecnie koniecznością. Oddziaływania
skierowane do lokalnych środowisk i budowanie systemu wsparcia, w tym sąsiedzkiego i
samopomocowego jest wyzwaniem dla służb społecznych. Działania te powinny przebiegać
w ścisłej współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy, w sposób skoordynowany prowadząc
wspomaganie osób bezrobotnych w uzyskaniu pracy oraz przeciwdziałając emocjonalnym
kryzysom towarzyszącym długotrwale bezrobotnym. Bardzo ważne jest też kształcenie i
szkolenie służb społecznych pod kątem przygotowania ich do prowadzenia programów
wsparcia osób pozostających bez pracy, będących klientami pomocy społecznej.
Cele szczegółowe:
Cel 4. 1. Zwiększenie szans powrotu na rynek pracy osób bezrobotnych
Cel 4. 2. Ograniczenie zjawiska marginalizacji osób zagrożonych wykluczeniem społecznym
związanym z długotrwałym bezrobociem i przygotowanie ich do powrotu na rynek pracy
Projekty:
183
Cel 4. 1. Zwiększenie szans powrotu na rynek pracy osób bezrobotnych
Z pracą w lepszą przyszłość
Projekt
Realizowane cele
projektu
4.1.
Wartość
szacunkowa
projektu
7 450
000,00 zł
Wymiar
czasowy
projektu
2011-2015
Projekt realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki
Działanie 6.1 Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności
zawodowej w regionie
Poddziałanie 6.1.1 Wsparcie osób pozostających bez pracy na rynku pracy.
Opis projektu
Projekt adresowany do wszystkich osób zarejestrowanych w Powiatowym
Urzędzie Pracy w Kraśniku oraz zamieszkałych na terenie powiatu
kraśnickiego.
Rekrutacja do projektu odbywać się będzie poprzez pośredników pracy,
doradców i osoby z działu szkoleń PUP Kraśnik. W projekcie liczy się
kolejność zgłoszeń a rekrutacja kończy się podpisaniem przez osobę
zakwalifikowaną deklaracji udziału w projekcie.
Celem projektu jest zwiększenie szans powrotu na rynek pracy osób
bezrobotnych. Ma on na celu nabycie przez nich nowych kwalifikacji
zawodowych, podniesienia ich samooceny i umiejętności poruszania się po
rynku pracy, a także uzyskania doświadczenia zawodowego.
Cel ten zostanie osiągnięty poprzez działania działania szkoleniowo –
doradcze, warsztatowe i informacyjne, usługi z zakresu poradnictwa
zawodowego i pośrednictwa pracy, wspierające i promujące zatrudnienie i
samozatrudnienie wśród osób bezrobotnych, kursy aktywizujące, zawodowe
staże, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy, prace interwencyjne.
Udział w kursach pozwoli Beneficjentom Ostatecznym na uzyskanie
certyfikatów
Wsparcie jakie można otrzymać w ramach projektu:
szkolenia aktywizujące podnoszące umiejętności szukania pracy i
sporządzania dokumentów aplikacyjnych
szkolenia zawodowe – tematyka szkoleń będzie dobierana
indywidualnie do potrzeb uczestników projektu przy uwzględnieniu potrzeb
rynku pracy
staże
jednorazowe środki na podjęcie działalności gospodarczej
Ponadto uczestnicy projektu będą mogli skorzystać z usług doradcy
zawodowego i pośrednika pracy a także uzyskać certyfikat z języka
angielskiego.
Uzasadnienie
projektu
Powiatowy Urząd Pracy w Kraśniku wszedł z nowymi
możliwościami na poprawienie sytuacji osób bezrobotnych. Było to możliwe
dzięki nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Nowelizacja ustawy przystosowała przepisy do aktualnej sytuacji osób
bezrobotnych. Głównym celem zmian jest ułatwianie osobom bezrobotnym
i poszukującym pracy powrotu do aktywności zawodowej. W równej mierze
dotyczy to osób młodych, jak i starszych, osób z długą przerwą w
zatrudnieniu, jak i osób zagrożonych bezrobociem, a także osób
184
powracających z emigracji zarobkowej. Projekt adresowany do wszystkich
osób zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kraśniku oraz
zamieszkałych na terenie powiatu kraśnickiego.
1. Nowelizacja zdefiniowała osoby „będące w szczególnej sytuacji na rynku
pracy" jako:
• osoby bezrobotne do 25 roku życia,
• osoby bezrobotne powyżej 50 roku życia,
• długotrwale bezrobotne,
• kobiety, które nie pracują po urodzeniu dziecka,
• bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych,
• samotnie wychowujących dziecko,
• bezrobotnych po odbyciu kary,
• niepełnosprawnych.
2. Nowelizacja zwiększyła zakres aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych,
planuje ostrzej traktować bezrobotnych uchylających się od współpracy z
urzędem. Wielokrotna odmowa podjęcia pracy lub aktywnej formy
zatrudnienia zaoferowanej przez urząd poskutkuje utratą statusu
bezrobotnego na dłuższy czas a nieobecność w urzędzie z powodu choroby
będzie wymagało zwolnienia lekarskiego na druku ZUS.
3. Nowym pomysłem jest obowiązkowy indywidualny plan aktywizacji
bezrobotnego, który ma trudności w podjęciu zatrudnienia. Przez okres
powyżej 180 dni ustawa przewiduje także zachęty dla bezrobotnych do
aktywizacji. Za uczestnictwo np. w szkoleniach czy stażach bezrobotni będą
otrzymywać stypendium szkoleniowe, w kwocie od 120 do 140 proc.
wysokości zasiłku.
4. Nowe rozwiązania nowelizacji ustawy skierowane są także do osób
powyżej 50 roku życia. Wśród rozwiązań znalazło się zwolnienie
pracodawców z obowiązku odprowadzania składek na Fundusz Pracy i
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, za zatrudnienie
pracowników w wieku powyżej 50 lat. Zwiększyła się także kwota refundacji
kosztów szkolenia osób powyżej 45 roku życia z 50 do 80 procent.
5. Nowelizacja założyła reformę samych urzędów pracy. Realizacja działań
związana jest ściśle z aktywizacją zawodową została przeniesiona do
wyodrębnionej części urzędów tzw. centrum aktywizacji zawodowej, a w
gminach powstały punkty informacyjno-konsultacyjne. Z innych zmian
dotyczących reorganizacji urzędów znowelizowana ustawa przewidziała
nakierowanie urzędów na stosowanie dokumentów elektronicznych.
6. Nowelizacja ustawy o promocji zatrudnienia poszerzyła zakres osób
uprawnionych do korzystania z usług rynku pracy. Wprowadzona została
kategoria osoby uprawnionej. Takie rozwiązanie ma uprościć proces
rejestracji i pozyskiwania informacji o poszukujących pracy.
Powiatowy Urząd Pracy w Kraśniku realizuje standardy usług rynku pracy
w zakresie pracy z osoba bezrobotną, tak aby wypracować dla niej optymalną
ścieżkę aktywizacji zawodowej, prowadzącą w efekcie do zatrudnienia.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Powiatowy Urząd Pracy w Kraśniku
EFS
Potencjalne źródła finansowania
Fundusz Pracy
Beneficjenci projektu
Osoby zarejestrowane jako bezrobotne
185
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
Autorzy projektu
Poradnictwo zawodowe – 1335 osób
Pośrednictwo pracy – 3 175 osób
Szkolenia aktywizujące – 2975 osób
Szkolenia zawodowe – 7990 osób
Staże – 885 osób, staże dla dorosłych (670 osób)
Egzaminy językowe – 210 osób
Dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej – 630 osób
Prace interwencyjne – 150 osób
Zagwarantowanie środków finansowych.
Paweł Jóźwicki – Powiatowy Urząd Pracy w Kraśniku
186
Cel 4. 2. Ograniczenie zjawiska marginalizacji osób zagrożonych wykluczeniem społecznym
związanym z długotrwałym bezrobociem i przygotowanie ich do powrotu na rynek pracy
Projekt
Realizowane cele
projektu
Opis projektu
Uzasadnienie
projektu
„40 latku! Możesz żyć inaczej!”
Wartość
Wymiar
5 796 000,00
2011-2015
szacunkowa
czasowy
zł
projektu
projektu
Wsparcie jakie można otrzymać w ramach projektu (uwarunkowania realizacji
projektu):
poradnictwo zawodowe,
pośrednictwo pracy,
szkolenia,
staż dla dorosłych w miejscu pracy.
Doradca zawodowy przeprowadzi ze wszystkimi beneficjentami jednogodzinne
rozmowy indywidualne mające na celu określenie ich predyspozycji
ułatwiających dobór szkolenia. Uczestnictwo w zajęciach aktywizujących
pozwoli poszerzyć wiedzę na temat samego siebie, realiów zmieniającego się
rynku pracy, zdobyć umiejętności poruszania się po rynku pracy, pisania listów
motywacyjnych, autoprezentacji. .Szkolenie z zakresu podstaw obsługi
komputera przewidziane są dla osób, które takich umiejętności nie posiadają .
Pozwoli ono nabyć beneficjentom umiejętności korzystania z nowoczesnych
technik informacyjno - komunikacyjnych, a w późniejszym etapie projektu na
wykorzystanie zdobytej wiedzy na równi z pozostałymi uczestnikami na
zajęciach poszukiwania pracy w Punkcie Internet - Praca. Dla
osób
przewidziane są także szkolenia zawodowe, które pozwolą beneficjentom
zdobyć nowe lub podwyższyć dotychczasowe umiejętności niezbędne do
wykonywania danego zawodu. Udział w szkoleniu będzie miał również
znaczenie aktywizujące gdyż pozwoli wymienić doświadczenia wśród osób
mających podobne problemy oraz nauczy systematyczności. Na szkolenia
zawodowe mogą być skierowane osoby kończące kurs podstawowej obsługi
komputera. Z grupy uczestników kończących szkolenia zawodowe, zostanie
wytypowana grupa osób którzy będą skierowani do odbycia stażu zawodowego
w miejscu pracy zgodnie z kierunkiem ukończonego szkolenia zawodowego. W
tym procesie nastąpi uzupełnienie szkolenia zawodowego praktycznymi
doświadczeniami, co pozwoli beneficjentom pokonać bariery, na które
napotykali w dotychczasowym poszukiwaniu pracy. Dodatkowo w projekcie
przewidziano zwrot kosztów dojazdu uczestników z miejsca zamieszkania do
miejscowości, w których będą odbywać się formy wsparcia. Podyktowane jest to
trudną sytuacją materialną osób długotrwale bezrobotnych. Zakłada się
możliwość korzystania przez jednego uczestnika projektu z kilku różnych usług i
instrumentów rynku pracy w zależności od zaistniałej potrzeby.
4. 2.
Powiatowy Urząd Pracy w Kraśniku wszedł z nowymi możliwościami
na poprawienie sytuacji osób bezrobotnych. Było to możliwe dzięki nowelizacji
ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Nowelizacja ustawy
przystosowała przepisy do aktualnej sytuacji osób bezrobotnych. Głównym
celem zmian jest ułatwianie osobom bezrobotnym i poszukującym pracy
powrotu do aktywności zawodowej. W równej mierze dotyczy to osób młodych,
jak i starszych, osób z długą przerwą w zatrudnieniu, jak i osób zagrożonych
bezrobociem, a także osób powracających z emigracji zarobkowej.
Projekt adresowany do wszystkich osób zarejestrowanych w Powiatowym
Urzędzie Pracy w
Kraśniku oraz zamieszkałych na terenie powiatu
kraśnickiego.
1. Nowelizacja zdefiniowała osoby „będące w szczególnej sytuacji na rynku
187
pracy" jako:
• osoby bezrobotne do 25 roku życia,
• osoby bezrobotne powyżej 50 roku życia,
• długotrwale bezrobotne,
• kobiety, które nie pracują po urodzeniu dziecka,
• bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych,
• samotnie wychowujących dziecko,
• bezrobotnych po odbyciu kary,
• niepełnosprawnych.
2. Nowelizacja zwiększyła zakres aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych,
planuje ostrzej traktować bezrobotnych uchylających się od współpracy z
urzędem. Wielokrotna odmowa podjęcia pracy lub aktywnej formy zatrudnienia
zaoferowanej przez urząd poskutkuje utratą statusu bezrobotnego na dłuższy
czas a nieobecność w urzędzie z powodu choroby będzie wymagało zwolnienia
lekarskiego na druku ZUS.
3. Nowym pomysłem jest obowiązkowy indywidualny plan aktywizacji
bezrobotnego, który ma trudności w podjęciu zatrudnienia. Przez okres powyżej
180 dni ustawa przewiduje także zachęty dla bezrobotnych do aktywizacji. Za
uczestnictwo np. w szkoleniach czy stażach bezrobotni będą otrzymywać
stypendium szkoleniowe, w kwocie od 120 do 140 proc. wysokości zasiłku.
4. Nowe rozwiązania nowelizacji ustawy skierowane są także do osób powyżej
50 roku życia. Wśród rozwiązań znalazło się zwolnienie pracodawców z
obowiązku odprowadzania składek na Fundusz Pracy i Fundusz
Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, za zatrudnienie pracowników w
wieku powyżej 50 lat. Zwiększyła się także kwota refundacji kosztów szkolenia
osób powyżej 45 roku życia z 50 do 80 procent.
5. Nowelizacja założyła reformę samych urzędów pracy. Realizacja działań
związana
jest ściśle z aktywizacją zawodową została przeniesiona do
wyodrębnionej części urzędów tzw. centrum aktywizacji zawodowej, a w
gminach powstały punkty informacyjno-konsultacyjne. Z innych zmian
dotyczących reorganizacji urzędów znowelizowana ustawa przewidziała
nakierowanie urzędów na stosowanie dokumentów elektronicznych.
6. Nowelizacja ustawy o promocji zatrudnienia poszerzyła zakres osób
uprawnionych do korzystania z usług rynku pracy. Wprowadzona została
kategoria osoby uprawnionej. Takie rozwiązanie ma uprościć proces rejestracji i
pozyskiwania informacji o poszukujących pracy.
Powiatowy Urząd Pracy w Kraśniku realizuje standardy usług rynku pracy w
zakresie pracy z osoba bezrobotną, tak aby wypracować dla niej optymalną
ścieżkę aktywizacji zawodowej, prowadzącą w efekcie do zatrudnienia.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Powiatowy Urząd Pracy w Kraśniku
Potencjalne źródła finansowania
Fundusz Pracy
EFS
Beneficjenci projektu
Bezrobotni z wykształceniem zasadniczym zawodowym, którzy ukończyli 40 rok życia, figurują w
ewidencji PUP nieprzerwanie powyżej 24 miesięcy i korzystają ze świadczeń pomocy społecznej
Efekty i korzyści
realizacji
projektu
-
Poradnictwo zawodowe – 1300 osób
Pośrednictwo pracy – 3 175 osób
Szkolenia aktywizujące – 2975 osób
188
-
Uwarunkowania
realizacji
projektu
staż dla dorosłych w miejscu pracy – 1500 osób
Pozyskanie środków finansowych
Paweł Jóźwicki – Powiatowy Urząd Pracy w Kraśniku
Autorzy projektu
189
Priorytet 5: Ograniczenie czynników generujących zagrożenie poczucia bezpieczeństwa
mieszkańców powiatu
POWIATOWY PROGRAM BEZPIECZEŃSTWA PUBLICZNEGO
Opis i uzasadnienie programu
Dokonane rozpoznanie środowiska lokalnego pod kątem występujących zagrożeń w
zakresie bezpieczeństwa publicznego mieszkańców powiatu kraśnickiego wskazuje na
nieodzowność podjęcia działań mających na celu przeciwdziałanie takim niekorzystnym
zjawiskom jak przestępczość i przemoc. Wszelkie podjęte działania powinny mieć na
względzie dwa cele:
1. przeciwdziałanie występowaniu przemocy i przestępstw,
2. wsparcie osób i rodzin w rozwiązywaniu problemów wynikających ze stosowania
przemocy i z dokonanych przestępstw.
Za konieczne należy uznać utworzenie systemu doradztwa specjalistycznego dla ofiar
przemocy (prawnego – w tym informowanie o prawnych środkach rozwiązania problemu,
psychologicznego, pedagogicznego, socjalnego, medycznego) mającego na celu ograniczenie
skutków tych problemów. W wielu przypadkach niezbędne może okazać się udzielanie
pomocy materialnej ofiarom przemocy, a także zabezpieczenie miejsca noclegowego (np. w
Powiatowym Domu dla Matki). Nie mniej ważne jest podjęcie odpowiednich działań wobec
jej sprawców. Chodzi tu w szczególności o doprowadzenie do sytuacji, w której sprawca
przemocy ponosi całkowitą odpowiedzialność prawną za czyny związane z nadużyciem,
którego się dopuścił.
Niezbędne jest tworzenie koalicji przeciwdziałania przemocy w społecznościach
lokalnych. Przedmiotem koordynacji jest współpraca takich służb jak: pomoc społeczna,
pomoc psychologiczna, policja, kuratorzy, pracownicy oświatowi z organizacjami
pozarządowymi i gminną komisją rozwiązywania problemów alkoholowych. Szerszego
rozpropagowania wymaga działalność punktów konsultacyjnych dla ofiar przemocy
funkcjonujących na terenie poszczególnych gmin oraz w ramach komend policji. Należy
dążyć
rozwijania
i
doskonalenia
bazy
specjalistycznego
poradnictwa
rodzinnego
adresowanego do rodzin dotkniętych przemocą, mających trudności wychowawcze i inne
problemy.
190
W wielu przypadkach koniecznością jest ścisła współpraca z policją i strażą miejską
mająca na celu zwłaszcza podejmowanie działań interwencyjnych, np. gdy członkowie
rodziny są maltretowani fizycznie bądź psychicznie, zaniedbywani socjalnie lub
wychowawczo, molestowani albo wykorzystywani seksualnie. Niezbędne jest zwiększenie
skuteczności działań policji w walce z przestępczością. Wskazana jest ścisła współpraca
pracowników socjalnych Ośrodków Pomocy Społecznej i Powiatowego Centrum Pomocy
Rodzinie z pedagogami szkolnymi i kuratorami sądowymi rodzin dysfunkcyjnych oraz
współpraca z innymi instytucjami zajmującymi się pomocą rodzinie i osobom, które stały się
ofiarami przestępstw lub przemocy. Koordynowanie działań służb publicznych, pracowników
socjalnych i organizacji pozarządowych może przynieść lepsze efekty w zapobieganiu,
wykrywaniu i zwalczaniu przestępczości i przemocy.
Niezbędna jest aktywizacja i integracja społeczności lokalnej w zakresie
przeciwdziałania patologii społecznej, w tym podniesienie świadomości społecznej na ten
temat. Równie ważne jest dążenie do zmiany nastawienia społecznego do zjawiska przemocy
w rodzinie.
Poważnym problemem staje się przestępczość nieletnich. Wszelkie statystyki
jednoznacznie wskazują, że wciąż obniża się średnia wieku młodocianych, którzy wchodzą w
kontakt z prawem. W tym przypadku podstawową formą działań wydaje się podjęcie na
szeroką skalę działań profilaktycznych w szkołach nastawionych na zapobieżenie wystąpienia
tego problemu w przyszłości, oraz doskonalenie stanu wiedzy na temat występujących
zagrożeń i sposobów walki z nimi. Powinny to być działania ukierunkowane przede
wszystkim na rodziny rozbite, dysfunkcyjne, niewydolne wychowawczo oraz na dzieci i
młodzież sprawiających problemy wychowawcze, zagrożone demoralizacją, przestępczością i
uzależnieniami.
Rozpowszechnianie
wiedzy
o
niebezpieczeństwach
i
sposobach
przeciwdziałania im może się przyczynić do ukształtowania odpowiednich, właściwych
postaw młodego pokolenia wobec występujących zagrożeń. Z tego powodu wskazana jest
kontynuacja już realizowanych programów profilaktycznych przy współpracy z policją. W
ramach organizowanych spotkań należy ustawicznie poruszać tematy z zakresu prewencji
kryminalnej, narkomanii, negatywnego wpływu przynależności
do nieformalnych grup
młodzieżowych i sekt religijnych, negatywnych skutków picia alkoholu, palenia papierosów.
Zagadnienia te powinny być omawiane również przez pedagogów szkolnych, nauczycieli i
rodziców. Program ten objąć powinien dzieci w wieku przedszkolnym, gdzie spotkania
prowadzić będą policjanci i personel wychowawczy przedszkoli. Dorastająca młodzież, w
okresie buntu związanego z dojrzewaniem, często odrzuca autorytet grup socjalizacji
191
pierwotnej ulegając wpływowi i oddziaływaniu rówieśników. Dlatego w celu ograniczenia
wpływu grup nieformalnych należy wspierać i promować stowarzyszenia wychowawcze,
organizacje młodzieżowe i religijne. Ważną rolę mają tu do spełnienia szkoły i Kościół.
Opracowanie i wdrażanie przez szkoły adekwatnych do lokalnych potrzeb szkolnych
programów profilaktyki powinno mieć na celu: kształtowanie postaw prospołecznych;
wdrażanie do tolerancji, rozumienia i poszanowania innych osób; kształtowanie umiejętności
porozumiewania się; rozpoznawanie i kontrolowanie własnych emocji; unikanie konfliktów;
rozwijanie umiejętności zachowań asertywnych.
Cele szczegółowe:
Cel 5. 1. Zmniejszenie wypadkowości wśród dzieci i młodzieży ze szkół wszystkich typów
oraz innych osób na terenie powiatu kraśnickiego
Cel 5. 2. Poprawa bezpieczeństwa osobistego ogółu mieszkańców, a w szczególności ludzi
młodych.
Projekty:
Cel 5. 1. Zmniejszenie wypadkowości wśród dzieci i młodzieży ze szkół wszystkich typów oraz
innych osób na terenie powiatu kraśnickiego
Projekt
Realizowane cele
projektu
Opis projektu
„Bądź widoczny i bezpieczny na drodze”
5.1.
Wartość
szacunkowa
projektu
33.247,95
Wymia
r
czasow
y
projekt
u
201
2
Cele szczegółowe:
1) Poprawa widoczności dzieci i młodzieży z terenu powiatu
kraśnickiego w drodze do szkoły i w trakcie powrotu z niej, na terenie
ciągów komunikacyjnych powiatu kraśnickiego – przy użyciu
zakupionych elementów odblaskowych,
2) Umożliwienie zauważenia przez kierowcę pieszych młodocianych z
dużo większej odległości oraz ewentualnego wykonania
odpowiedniego manewru swoim pojazdem –
w celu uniknięcia kolizji lub wypadku z innym uczestnikiem ruchu
drogowego,
3) Zmniejszenie ilości kolizji i wypadków drogowych z udziałem
pieszych,
4) Zmniejszenie liczby interwencji służb policji, straży pożarnej i
pogotowia ratunkowego
192
z uwagi na mniejszą ilość kolizji i wypadków drogowych
Wzrost poziomu poczucia bezpieczeństwa u:
- dzieci i młodzieży biorących udział w projekcie,
- rodziców dzieci i młodzieży biorących udział w projekcie,
- kierowców korzystających z dróg na terenie powiatu
kraśnickiego,
- kadry pedagogicznej szkół powiatu kraśnickiego,
- służb policji, straży pożarnej i pogotowia ratunkowego,
- mieszkańców powiatu kraśnickiego;
6) Zmniejszenie kosztów ponoszonych na leczenie ofiar kolizji i
wypadków drogowych jak również likwidację skutków tych
wypadków,
7) Ukazanie skali problemu bezpieczeństwa w ruchu drogowym i
przybliżenie zasad działania akcji promocyjnej oraz jej pozytywnych
skutków poprzez szkolenia i ulotki informujące o projekcie,
8) Wzrost poziomu świadomości wśród dzieci i młodzieży w zakresie
niebezpieczeństw zagrażających pieszym
9) Przybliżenie zasad i przepisów w zakresie bezpiecznego poruszania
się po drogach oraz zasad wykorzystania elementów odblaskowych,
10) Większe zainteresowanie przedmiotową problematyką wśród
społeczeństwa Powiatu Kraśnickiego w wyniku akcji promocyjnej.
Starostwo Powiatowe w Kraśniku oraz inne instytucje wspierające
zaangażowane w realizację projektu wykonują następujące działania:
Działanie 1: Przygotowanie i złożenie zamówienia na zakup określonej
ilości elementów odblaskowych oraz fizyczne otrzymanie pocztą kurierską
zamówionych elementów – realizuje Starostwo Powiatowe w Kraśniku
(styczeń 2012).
Działanie 2: Ułożenie szczegółowego harmonogramu szkoleń w ramach
programu „Bezpieczna Droga do Szkoły” – realizuje Komenda Powiatowa
Policji we współpracy ze Starostwem Powiatowym w Kraśniku, Urzędami
Gmin oraz Dyrektorami szkół podstawowych, gimnazjalnych i
ponadgimnazjalnych (styczeń 2012)
Działanie 3: Przekazanie elementów odblaskowych do poszczególnych
gmin (docelowo
szkół podstawowych i gimnazjów oraz wyposażenie uczniów w/w szkół w
te elementy - realizuje Starostwo Powiatowe w Kraśniku, Urzędy Gmin
oraz Dyrektorzy szkół podstawowych i gimnazjalnych (styczeń – luty
2012)
Działanie 4: Ustalenie z samorządami lokalnymi miejsc najbardziej
niebezpiecznych podczas konferencji z Policją, zarządcami dróg (w tym z
gminami) – realizuje Starostwo Powiatowe w Kraśniku wraz z Komendą
Powiatową Policji i Urzędami Gmin (styczeń – luty 2012)
Działanie 5: Uruchomienie i realizacja szkoleń tematycznych w
poszczególnych szkołach podstawowych, gimnazjalnych i
ponadgimnazjalnych uczniów i nauczycieli – realizuje Komenda
Powiatowa Policji w Kraśniku w raz z instruktorem (ratownikiem)
ratownictwa medycznego oraz psychologami z Powiatowego Zespołu
Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych oraz Powiatowego Centrum
Pomocy Rodzinie (styczeń – kwiecień 2012)
Działanie 6: Działania promocyjno-informacyjne skierowane do innych
grup wiekowych, pozostałych osób (pracujących, starszych) – realizuje
Wydział Kultury, Promocji i Turystyki Starostwa Powiatowego w Kraśniku
przy ewentualnej współpracy ze Stowarzyszeniem „Bezpieczny Powiat
Kraśnicki” oraz Polskim Czerwonym Krzyżem, umieszczenie na stronach
internetowych Starostwa Powiatowego i partnerów projektu informacji o
5)
193
tej tematyce.
Wydanie ulotek (luty – maj 2012)
Działanie 7: Nawiązanie współpracy ze stacjami diagnostycznymi na
terenie powiatu kraśnickiego dotyczącej przeprowadzania przez nie
bezpłatnych badań diagnostycznych oświetlenia pojazdów – realizuje
Wydział Komunikacji Starostwa Powiatowego
w Kraśniku (luty – marzec 2012)
Specyfika przypadków chorobowych terenu powiatu kraśnickiego
wynika w głównej mierze z faktu, że duża jego część ma charakter
rolniczy, co wiąże się z urazowością
i wypadkowością całoroczną. Ponadto niebezpieczeństwo jakie pociąga
za sobą ruch drogowy jest równie duże.
Sieć komunikacyjna powiatu kraśnickiego to 949,965 km dróg (355,10
km to drogi krajowe, 66 km – drogi wojewódzkie, 355,10 km to drogi
powiatowe, a 464,427 km - gminne). Główne trasy komunikacyjne to:
Kraśnik – Annopol: 28,45 km; Kraśnik – Obroki (gm. Wilkołaz): 17,90
km; Kraśnik – Polichna: 13,65 km; Rudnik Kolonia (gm. Wilkołaz) –
Rudnik Drugi (gm. Zakrzówek): 11,65 km; Kosin (gm. Annopol) –
Janiszów (m. i gm. Annopol): 4,63 km; Borów (m. i gm. Annopol) –
Annopol: 12,04 km; Olbięcin – Węglin (obydwie miejscowości w gm.
Trzydnik Duży): 10,80 km; Annopol – Popów (gm. Annopol): 10,48
km; Kraśnik – Okręglica (gm. Urzędów): 16,42 km; Opoka Kolonia
(gm. Annopol) – Grobka (m. i gm. Opatów): 4,38 km.
Są to trasy stanowiące odcinki o największym natężeniu ruchu –
posiadające w zdecydowanej większości jedynie po jednym pasie
ruchu w danym kierunku. Na powyższych trasach (za wyjątkiem
samego miasta Kraśnik) nie ma w sygnalizacji świetlnej na
skrzyżowaniach dróg i przejściach dla pieszych – za wyjątkiem
następujących skrzyżowań i przejść dla pieszych zlokalizowanych w
Kraśniku:
Uzasadnienie projektu
1) skrzyżowanie i przejścia dla pieszych w obrębie ulic: Urzędowskiej,
Lubelskiej
i Armii Krajowej;
2) skrzyżowanie i przejścia dla pieszych w obrębie ulic: Urzędowskiej,
Budzyńskiej
i Nadstawnej.
Z informacji uzyskanych z Komendy Powiatowej Policji w Kraśniku
wynika, iż w 2008 roku zmniejszyła się liczba wypadków drogowych
– 102, w porównaniu z rokiem 2007 – kiedy wyniosła 136. W
wypadkach tych nie zabrakło ofiar śmiertelnych oraz osób rannych..
Jedną z przyczyn tych wypadków i kolizji drogowych była
niedostateczna widoczność pieszych uczestników ruchu (zwłaszcza w
okresie jesienno-zimowym). Sprawcami wypadku byli sami kierujący
pojazdami ze względu na nadmierną prędkość jazdy oraz kierowanie
pojazdem w stanie nietrzeźwości, a także – piesi. Zagrożenia
stwarzane przez samych uczestników ruchu drogowego wynikały z
nadmiernej prędkości pojazdów, licznych przypadków nieużywania
pasów bezpieczeństwa, kierowania pojazdami pod wpływem alkoholu
lub innego podobnie działającego środka skutkowała licznymi
interwencjami zespołów ratownictwa medycznego, np. w 2007 roku,
gdzie ich uczestnikami była młodzież, skłoniło Samorząd Powiatu
Kraśnickiego do podjęcia działań profilaktycznych zmierzających do
poprawy ich bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
194
Stowarzyszenie
„Bezpieczny Powiat
stacje diagnostyczne z
terenu powiatu
Polski Czerwony Krzyż
w Kraśniku,
Służby medyczne z
terenu powiatu
kraśnickiego,
Zespoły Szkół oraz
Placówki Oświatowe na
terenie powiatu
Powiatowy Zespół
Poradni PsychologicznoPedagogicznych w
Kraśniku,
Powiatowe Centrum
Pomocy Rodzinie w
Kraśniku.
Komenda Powiatowa
Policji w Kraśniku wraz
z jednostkami
podległymi
Urzędy Gmin z terenu
powiatu kraśnickiego
Starostwo Powiatowe w
Kraśniku
Potencjalne źródła finansowania
Środki wykorzystywane w ramach Starostwo Powiatowe w
Środki zewnętrzne
rządowego
Programu
„Razem Kraśniku
bezpieczniej”,
dzieci i
młodzież
(uczniowie) z
terenu powiatu
kraśnickiego
idące do
szkoły i ze
szkoły
kierowcy
korzystający z
dróg powiatu
kraśnickiego
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
Beneficjenci projektu
rodzice uczniów
lokalne służby
uczestniczących w ratunkowe
projekcie
Komenda Powiatowa
Policji w Kraśniku wraz z
jednostkami podległymi
Realizacja projektu pozwoli na zwiększenie poczucia bezpieczeństwa
dzieci i młodzieży na drogach oraz wypadków i kolizji z ich udziałem oraz
na zmniejszenie absencji w szkołach – na skutek zdarzeń drogowych z
udziałem uczniów:
- Zwiększenie bezpieczeństwa na drogach powiatu kraśnickiego o 40%,
- Utrwalenie wśród dzieci i młodzieży zasad i przepisów bezpiecznego
poruszania się na drogach o 80%,
- Podniesienie wiedzy i nabycie umiejętności zachowania się w czasie
wypadku drogowego o 70 %,
- Zmniejszenie liczby zdarzeń drogowych oraz powikłań nimi
spowodowanych o 30%,
- Przygotowanie uczniów do prawidłowego udzielania pomocy a tym
samym zwiększenie poczucia bezpieczeństwa o 50%.
-
dostępność środków finansowych,
szerokie włączenie się właściwych podmiotów w realizację programu,
dobra akcja promocyjna projektu.
Stanisław Kapica - Starostwo Powiatowe w Kraśniku
Autorzy projektu
Cel 5. 2. Poprawa bezpieczeństwa osobistego ogółu mieszkańców, a w szczególności ludzi
młodych.
Projekt
Realizowane cele
„Bezpieczeństwo – młodzi dla młodych”
Wartość szacunkowa
16.000 zł
Wymia
201
195
projektu
Opis projektu
projektu
r
czasow
y
projekt
u
1
Cele szczegółowe:
11) Stworzenie grupy młodych ludzi, którzy sami w swoich środowiskach i
grupach rówieśniczych będą działali na rzecz ogółu mieszkańców –
jako posiadająca odpowiednie uprawnienia, wykwalifikowana kadra, co
w ramach działalności w organizacji społecznej (Kraśnickim Związku
Drużyn LEOPARD) umożliwi zaangażowanie mniejszych środków
finansowych w przyszłości.
12) oderwanie młodych ludzi od środowisk i zachowań, które mogą być
patogenne oraz właściwe zagospodarowanie przez nich czasu wolnego.
13) dotarcie do młodych poprzez młodych („ambasadorów bezpieczeństwa”
w swoim naturalnym środowisku wiekowym) – wyjście z
proponowanymi działaniami na zewnątrz grupy nastolatków
działających w drużynach Kraśnickiego Związku Drużyn LEOPARD.
14) poznanie przez młodych ludzi służb, instytucji i urzędów
odpowiedzialnych za szeroko pojęte bezpieczeństwo publiczne,
15) zapoznanie młodzieży z codzienną pracą ludzi zajmujących się
zagadnieniem bezpieczeństwa.
16) zwiększenie stopnia zaufania do funkcjonariuszy (pracowników) służb,
instytucji
i urzędów – m.in. Policji – w zakresie sposobów i skuteczności
wykonywania przez nie zadań mających na celu ochronę porządku
publicznego i bezpieczeństwa osobistego ludzi,
17) stworzenie w młodych ludziach przekonania, że bezpieczeństwo ich
samych oraz otoczenia, w którym żyją – zależy także od nich,
18) podniesienie świadomości zagrożeń wśród młodzieży,
19) poprawa poczucia bezpieczeństwa wśród młodzieży (głównie w wieku
14-18 lat),
20) czynny udział środowisk młodzieżowych w: akcjach społecznych oraz
zwykłych działaniach małych grup i pojedynczych osób – na rzecz
poprawy bezpieczeństwa
i porządku publicznego.
21) budowa pozytywnych relacji pomiędzy ludźmi młodymi a starszymi
pokoleniami w związku realizacją powyższych celów.
Harmonogram planowanych działań Kraśnickiego Związku Drużyn
LEOPARD (ZHR) w ramach projektu:
Działanie 1 – Nawiązanie porozumień ze służbami, których funkcjonariusze
mają wziąć udział w spotkaniach z młodzieżą, ustalenie konkretnych
terminów, przygotowanie strony „www” projektu, zakup materiałów
informacyjnych i programowych, rozpropagowanie akcji wśród młodzieży
(luty – marzec 2011)
Działanie 2 – Czynności organizacyjne dotyczące sekcji samoobrony, w tym
zatrudnienie instruktora, wynajęcie sali itp. (luty – marzec 2011)
Działanie 3 – Zakup wyposażenia i materiałów do przeszkolenia członków
patrolu ratowniczo-poszukiwawczego (luty – marzec 2011)
Działanie 4 – Zorganizowanie patrolu ratowniczo – poszukiwawczego,
przeszkolenie członków tego patrolu, w tym instruktora pomocy
przedmedycznej (luty – kwiecień 2011)
Działanie 5 – Rozpoczęcie działalności patrolu ratowniczo –
poszukiwawczego (kwiecień 2011)
Działanie 6 – Przeprowadzenie I cyklu spotkań młodzieży z
196
przedstawicielami służb
i instytucji zajmujących się bezpieczeństwem (marzec – czerwiec 2011)
Działanie 7 – Przeprowadzenie I serii treningów sekcji samoobrony (marzec
- czerwiec 2011)
Działanie 8 – przeprowadzenie II serii treningów sekcji samoobrony oraz II
cyklu spotkań analogicznych do Działania (1 września – 15 listopada 2011)
Działanie 9 - podsumowanie merytoryczne i finansowe projektu (20
listopada – 1 grudnia 2011)
Uzasadnienie
projektu
Problem bezpieczeństwa w miejscach publicznych i w miejscu zamieszkania
jest bardzo silnie związany z problemem zagospodarowania potencjału,
jakim jest młodzież w wieku 14-18 lat. Na terenie powiatu kraśnickiego
mieści się kilkadziesiąt szkół, około 1/3 z nich to gimnazja i szkoły
ponadgimnazjalne.
Jest prowadzonych wiele zajęć pozalekcyjnych oraz istnieje szereg inicjatyw
organizacji pozarządowych skierowanych do młodych ludzi, ale nie są one
wystarczające, by zapewnić wszystkim młodym ludziom czas wolny i
oderwać od środowisk i zachowań, które mogą być patogenne.
Celem projektu „Bezpieczeństwo – młodzi dla młodych” nie jest dotarcie do
każdego młodego człowieka z terenu powiatu kraśnickiego (to grupa ok.
8500 osób). Realizacja projektu ma doprowadzić do stworzenia grupy
młodych ludzi, którzy sami, w swoich środowiskach i grupach
rówieśniczych, będą tworzyli bezpieczeństwo ogółu poprzez podniesienie
świadomości zagrożeń, wzbudzenie poczucia współodpowiedzialności za
otoczenie oraz czynny udział w tworzeniu bezpieczeństwa publicznego
(uruchomienie grupy ratowniczo-poszukiwawczej).
Proponowane działania związane ze spotkaniami młodych np. z
funkcjonariuszami Policji dają dużą szansę na nowe podejście młodzieży do
tego typu spotkań, ponieważ to młodzi z KZDH LEOPARD będą te
spotkania organizowali. Stworzy to atmosferę, w której funkcjonariusz
będzie ich gościem, a na spotkaniach będzie wskazywał, np. na sposoby
właściwych zachowań w ruchu drogowym pojazdów i pieszych oraz
działaniach na rzecz pomocy Policji w przeciwdziałaniu przestępczości lub
poszukiwaniu osób zaginionych itp..
Planowane działania są próbą nowego podejścia do kwestii bezpieczeństwa.
Mają na celu poznanie przez młodych ludzi instytucji i urzędów
odpowiedzialnych za szeroko pojęte bezpieczeństwo publiczne, oraz
stworzenie poczucia współodpowiedzialności za nie.
Często za negatywnym wizerunkiem policji czy innych służb mundurowych
wśród młodzieży stoi niewiedza i nieświadomość sytuacji, z jakimi na co
dzień spotykają się funkcjonariusze
i zagrożeń z jakimi muszą sobie radzić.
Pierwszym celem projektu „Bezpieczeństwo – młodzi dla młodych” jest
zapoznanie młodzieży z codzienną pracą ludzi zajmujących się zagadnieniem
bezpieczeństwa.
Drugim celem jest stworzenie w młodych ludziach przekonania, że
bezpieczeństwo ich samych oraz otoczenia w którym żyją zależy także od
nich.
Ważnym elementem projektu jest to, że realizowany będzie przez młodych
ludzi skupionych w drużynach Kraśnickiego Związku Drużyn LEOPARD.
Daje to szansę na dotarcie do młodych poprzez młodych („ambasadorów
bezpieczeństwa” w swoim naturalnym środowisku wiekowym) – wyjście z
proponowanymi działaniami niejako od wewnątrz hermetycznej grupy
nastolatków.
Planowane działania mają dwutorowy charakter.
197
Z jednej strony zrealizowane akcje przyczynią się do poprawy
bezpieczeństwa w danym momencie, z drugiej – odbyte szkolenia dla
instruktorów umożliwią dalsze działania na rzecz bezpieczeństwa w
powiecie. Powyższe działania prowadzone będą przez posiadającą
odpowiednie uprawnienia, wykwalifikowaną kadrę w części należącą do
drużyn Kraśnickiego Związku Drużyn LEOPARD. Pozwoli to na
zaangażowanie mniejszych środki finansowych w przyszłości.
Projekt przygotowany jest z myślą kontynuowania zamierzonych działań w
kolejnych latach w oparciu o środki własne, pracę wolontariuszy, wkład
finansowy sponsorów indywidualnych oraz fundusze ministerialne i Unii
Europejskiej.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Służby
Starostwo
Związek
Komenda Zespoły Szkół Powiato
oraz Placówki we
medyczne
Powiatowe w Harcerstwa
Powiato
Oświatowe na Centrum z terenu
Kraśniku
Rzeczypospoli wa
tej, Zarząd
Policji w terenie
Pomocy
powiatu
Rodzinie kraśnicki
Okręgu
Kraśniku powiatu
w
ego
Lubelskiego – wraz z
kraśnickiego
Kraśniku
bezpośrednio: jednostka (Szkoły
mi
ponadgimnazj
Kraśnicki
Związek
podległy alne
prowadzone
Drużyn
mi
przez Powiat
Harcerzy
Kraśnicki),
LEOPARD
Polski
Czerwony
Krzyż w
Kraśniku
Potencjalne źródła finansowania
środki
wykorzystywane
w Starostwo Powiatowe w
Fundusze zewnętrzne
ramach rządowego Programu Kraśniku
„Razem bezpieczniej”,
Beneficjenci projektu
Młodzież
Społeczność lokalna
-
-
Efekty i korzyści
realizacji projektu
-
-
zmniejszenie ilości czynów karalnych i zagrożeń, z którymi stykają
się lub których ofiarami są młodzi ludzie;
zwiększenie ilości (odsetka) zgłoszeń do KP Policji i innych
instytucji – w razie stwierdzenia popełnienia (wystąpienia w
charakterze bezpośredniego świadka) przestępstwa lub podejrzenia
jego popełnienia;
szybsze reagowanie przez Policję lub inne służby na zaistniałe
przestępstwo albo poważne wykroczenie – bezpośrednio zagrażające
życiu, zdrowiu lub mieniu osoby (osób) – w wyniku wcześniejszego
uzyskania informacji o tym zdarzeniu;
Przeszkolenie dające uprawnienia instruktorskie dla wolontariusza
prowadzącego kursy pierwszej pomocy w przyszłości;
Przeszkolenie z zakresu pomocy przedmedycznej dla kilkudziesięciu
osób (40-50 osób);
Przeszkolenie z zakresu komunikacji oraz z zakresu działań
poszukiwawczych i organizowania akcji ratowniczych dla 10-12
osób tworzących patrol ratowniczo-poszukiwawczy;
Stworzenie sekcji samoobrony dla grupy 30-40 młodych ludzi,
dostępnej bez ponoszenia kosztów wynajęcia sali oraz instruktora
(wyłącznie koszty;
198
Beneficjenci odniosą następujące korzyści:
- zmniejszy się ilość czynów karalnych i zagrożeń, z którymi stykają się
lub których ofiarami są młodzi ludzie;
- zwiększy się ilość (odsetek) zgłoszeń do KP Policji i innych instytucji –
w razie stwierdzenia popełnienia (wystąpienia w charakterze
bezpośredniego świadka) przestępstwa lub podejrzenia jego popełnienia;
- umożliwione będzie szybsze reagowanie przez Policję lub inne służby na
zaistniałe przestępstwo albo poważne wykroczenie – bezpośrednio
zagrażające życiu, zdrowiu lub mieniu osoby (osób) – w wyniku
wcześniejszego uzyskania informacji o tym zdarzeniu;
- wolontariusz, który będzie prowadził kursy pierwszej pomocy w
przyszłości, uzyska przeszkolenie dające uprawnienia instruktorskie;
- kilkadziesiąt osób (40-50 osób) otrzyma przeszkolenie z zakresu pomocy
przedmedycznej;
- 10-12 osób tworzących patrol ratowniczo-poszukiwawczy uzyska
przeszkolenie z zakresu komunikacji oraz z zakresu działań
poszukiwawczych i organizowania akcji ratowniczych;
- stworzona zostanie sekcja samoobrony dla grupy 30-40 młodych ludzi,
dostępna bez ponoszenia kosztów wynajęcia sali oraz instruktora;
Uwarunkowania
realizacji projektu
-
dostępność środków finansowych,
szerokie włączenie się właściwych podmiotów w realizację programu,
dobra akcja promocyjna projektu.
Stanisław Kapica - Starostwo Powiatowe w Kraśniku
Autorzy projektu
199
Priorytet 6: Zwiększenie udziału społeczności lokalnej w realizacji inicjatyw
społecznych, które wspomagają rozwój lokalny, rozwiązywanie problemów społecznych,
budowanie społeczeństwa obywatelskiego i wpływają na podnoszenie jakości życia na
obszarze powiatu kraśnickiego
POWIATOWY PROGRAM AKTYWIZACJI KAPITAŁU LUDZKIEGO
Opis i uzasadnienie programu
Organizacje pozarządowe mają duży wpływ na kształtowanie współczesnego
społeczeństwa obywatelskiego. Są, a przynajmniej powinny być reprezentantem i publicznym
wyrazicielem interesów, dążeń i potrzeb mieszkańców, zatem powinny partycypować w
podejmowaniu decyzji istotnych dla tej społeczności. Będąc rzecznikiem ważnych interesów
społecznych przyczyniają się do zdiagnozowania – analizy potrzeb i możliwości społeczności
lokalnej, a następnie do rozwiązania lub zminimalizowania wielu istotnych problemów
społecznych. Ucząc odpowiedzialności i wrażliwości społecznej są szkołą obywatelskiego
wychowania tysięcy członków i wolontariuszy. Propagując działania samopomocowe
wspierają podmiotowość i samodzielność obywateli i grup społecznych. Ich funkcjonowanie
opiera się na zasadzie zmniejszania kosztów i ekonomicznej efektywności. Kierują się
zasadami pomocniczości, dobra wspólnego i solidarności społecznej.
Wpływ sektora pozarządowego jest widoczny niemal we wszystkich dziedzinach życia
społeczno-gospodarczego, w tym w pomocy społecznej. Samoorganizowanie się ludzi jest
istotnym, choć często niedocenianym obszarem pomocy socjalnej i rozwiązywania
problemów społecznych funkcjonującym niezależnie od instytucjonalnych jej form.
Działalność wielu organizacji pozarządowych jest odzwierciedleniem rzeczywistych celów
pomocy społecznej: doprowadzenia do samodzielnego funkcjonowania osób i rodzin przy
wykorzystaniu ich możliwości, zapobieganiu społecznej izolacji i marginalizacji, osiąganiu
przez osoby i rodziny standardu godnego życia.
W realizacji misji pomocy społecznej niezbędna jest, a potrzeba taka jeszcze bardziej
nasili się po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, ścisła współpraca samorządu z sektorem
pozarządowym w zakresie: sygnalizowania i diagnozowania problemów wymagających
rozwiązania,
mobilizowania
i
wspomagania
środowisk
zagrożonych
do
działań
ukierunkowanych na wyjście z trudnej sytuacji, opracowywania programów działania i
pozyskiwania dla nich akceptacji opinii publicznej, pozyskiwania ludzi do realizacji tych
200
programów, pozyskiwania środków finansowych, tworzenia instytucji i placówek usługowych
oraz zarządzania nimi i strzeżenia standardu świadczonych usług, kontroli realizacji
programów. Co jest bardzo istotne, na realizację różnych zadań organizacje społeczne mają
możliwość pozyskiwania środków niedostępnych lub trudno dostępnych dla samorządu i
innych podmiotów publicznych. Organizacje są bardziej elastyczne, nie są skrępowane
tyloma przepisami prawnymi co samorząd, zatem ich działania mogą być bardziej
innowacyjne. W takiej sytuacji obaj partnerzy powinni wzajemnie się wspierać, pomnażając
efekty współdziałania. Współpraca i wspieranie przez władze publiczne III sektora sprzyjają
pełniejszemu zaspokojeniu potrzeb społecznych, racjonalizacji wydatków budżetowych i
docieraniu nowych, często oryginalnych form świadczeń i usług do społeczności
Celowe jest wzmożenie współpracy samorządu i jednostek pomocy społecznej z
organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz zwalczania problemów społecznych w
celu efektywniejszego i bardziej ekonomicznego zabezpieczania potrzeb społeczności
lokalnej w tym zakresie oraz pozyskiwania środków finansowych na realizację nowych
przedsięwzięć. Wśród kierunki działań w tym zakresie proponuje się w szczególności:
— zlecanie w jak najszerszym zakresie zadań pomocy społecznej organizacjom
pozarządowym — poprawia to nie tylko skuteczność działań pomocowych, ale
również tworzy fundamenty pod budowanie społeczeństwa obywatelskiego i
praktyczną realizację zasady pomocniczości. Powiat Kraśnicki ma już w tym
względzie pozytywne doświadczenia związane z funkcjonowaniem Wioski
Dziecięcej SOS w Kraśniku oraz Świetlicy Opiekuńczo-Wychowawczej Oddziału
Akcji Katolickiej.
— wsparcie przez samorządy zaplecza organizacji pozarządowych – znaczna część
organizacji pozarządowych z terenu powiatu kraśnickiego to organizacje o
niewielkim zapleczu technicznym, organizacyjnym, finansowym. W efekcie bardzo
dużo wysiłku i energii poświęcają one na starania mające na celu zabezpieczenie
podstaw swej działalności. Wsparcie ze strony samorządów mogłoby dać w efekcie
pewne minimum stabilności i pozwoliłoby skoncentrować się na pracy socjalnej.
— doradztwo dla organizacji pozarządowych – wsparcie informacyjne, prawne i
merytoryczne np. o dostępnych funduszach i konkursach grantowych wspierających
III sektor w działaniach na rzecz rozwiązywania problemów społecznych.
— utworzenie powiatowej bazy organizacji pozarządowych – kompleksowa diagnoza,
rozpoznanie zasobów III sektora na terenie naszego powiatu.
201
— szkolenie pracowników organizacji pozarządowych – przyczyni się do podniesienia
kwalifikacji personelu organizacji pozarządowych, a w konsekwencji zapewni wzrost
jakości usług świadczonych przez organizacje pozarządowe.
— wspieranie powstawania i funkcjonowania centrów wolontariatu – pozwoli to na
lepsze adresowanie działań wdrażanych przez wolontariuszy do środowisk
potrzebujących wsparcia, na efektywne wykorzystanie energii i wrażliwości
niosących pomoc. Rozwój ruchu wolontarystycznego i jego odpowiednie
ukierunkowanie może mieć znaczenie dla większości zidentyfikowanych problemów,
zwłaszcza w zakresie rozwiązywaniu problemów ubóstwa, niezaradności życiowej,
samotności, niepełnosprawności. Praca wolontariuszy może wnieść znaczny wkład w
rozwój lokalny, a zarazem jest sposobem zdobywania nowych doświadczeń dla
młodych ludzi. Włączając się w działalność społeczną przyczyniają się oni
odpowiedzialnie i aktywnie do zmieniania rzeczywistości, do realizacji ważnych
celów o znaczeniu lokalnym. Pozytywne doświadczenia związane z ruchem
woluntarystycznym na terenie powiatu kraśnickiego wiążą się z działalnością już
istniejącego Centrum Wolontariatu.
W świetle powyższych założeń niezbędne jest zatem wzmożenie zasięgu współpracy
organizacji obywatelskich z samorządem, a na tej bazie tworzenie lokalnych koalicji na rzecz
zwalczania problemów społecznych. Należy podkreślić, że oba podmioty łączy wspólny cel,
którym jest działanie na rzecz rozwoju społecznego, zabezpieczanie potrzeb i interesów
miejscowej społeczności. Ten cel powinien być głównym motywem ich wzajemnej
współpracy na rzecz efektywnej realizacji przedsięwzięć należących do wspólnych obszarów
działania.
We współpracy ze środowiskiem pozarządowym należy dążyć do aktywizacji całej
społeczności powiatu kraśnickiego, a szczególnie środowisk zagrożonych rozszerzaniem się
zasięgu problemów społecznych. Szczególnie sektor pozarządowy powinien animować
społeczeństwo do działań innowacyjnych na rzecz rozwoju społecznego i we współpracy z
władzami samorządowymi wspierać ich realizację. Angażując się w działania społeczne,
środowiska zagrożone nie poszerzą kręgu osób i rodzin patologicznych. Konieczne jest
wspieranie wszelkich tego typu inicjatyw społecznych.
Cele szczegółowe:
202
Cel 6. 1. Podnoszenie kwalifikacji u członków organizacji pozarządowych i osób
współpracujących z trzecim sektorem
Cel 6. 2. Prezentacja organizacji pozarządowych działających na terenie powiatu kraśnickiego
i ich dorobku programowego
Cel 6. 3. Opracowanie wydawnictwa będącego rejestracją organizacji pozarządowych
działających na terenie powiatu kraśnickiego i ich dorobku programowego
Cel 6. 4. Promowanie idei wolontariatu w społeczności lokalnej
Cel 6. 5. Zwiększenie liczy wolontariuszy i odpowiednie przygotowanie ich do pełnienia
funkcji w kształtowaniu więzi społecznych
Projekty:
Cel 6. 1. Podnoszenie kwalifikacji u członków organizacji pozarządowych i osób
współpracujących z trzecim sektorem
Projekt
Realizowane cele
projektu
Opis projektu
Uzasadnienie
projektu
Centrum szkoleniowo – doradcze.
Wartość
Wymiar
20.000 zł
2011-2015
szacunkowa
czasowy
rocznie
projektu
projektu
W ramach Centrum szkoleniowo-doradczego zostanie przygotowana oferta
szkoleniowa na podstawie wcześniejszej analizy i badań przeprowadzonych w
środowisku.
Szkolenia będą z zakresu:
- podstawowego i zaawansowanego poziomu wiedzy o wolontariacie;
- komunikacji (interpersonalnej, jedno- i dwustronnej, werbalnej i niewerbalnej,
społeczna);
- negocjacji;
- pedagogiki zabawy;
- pracy w zespole;
- zarządzanie (czasem, ryzykiem, zmianą)
- zarządzanie projektami;
- prawa;
- kadrowośc – księgowość w organizacjach pozarządowych
- zarządzanie organizacją pozarządową;
- szkolenia specjalistyczne.
6.1.
W powiecie kraśnickim jet mało,
organizacji/instytucji organizujących
szkolenia dla członków organizacji pozarządowych oraz dla pracowników
instytucji samorządowych.
Większość osób, które chcą zdobywać nowe wiadomości i umiejętności oraz
podnosić swoje kwalifikacje jest zmuszona wyjeżdżać na szkolenia do
większych miast. Stworzenia Centrum Szkoleniowo - Doradczego w powiecie
zwiększy dostępność do szkoleń i kursów, podniesie kwalifikacje osób
działających w trzecim sektorze, zwiększy liczę osób przeszkolonych w zakresie
np. wiedzy o wolontariacie, komunikacji, pedagogiki zabawy, pracy w zespole,
zarządzanie, zarządzanie projektami, prawa, kadrowość – księgowość w
203
organizacjach pozarządowych, zarządzanie organizacją pozarządową.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Potencjalne źródła finansowania
Starostwo Powiatowe w Kraśniku
Starostwo Powiatowe w Kraśniku
Efekty i korzyści
realizacji
projektu
Uwarunkowania
realizacji
projektu
Beneficjenci projektu
Urzędy gmin
NGOs
Podniesienie kwalifikacji członków organizacji pozarządowych i osób z
instytucji współpracujących oraz zwiększenie dostępności do możliwości
dokształcania się na terenie powiatu kraśnickiego.
W chwili obecnej jako Centrum Wolontariatu jesteśmy zarejestrowani w WUP
jako instytucja szkoleniowe. Posiadamy duże doświadczenie szkoleniowe oraz
organizacyjne. Wielu z naszych członków uczestniczy bardzo regularnie w
szkoleniach, jak i sami posiadają uprawnienia trenerskie.
Aneta Sapuła - Centrum Wolontariatu w Kraśniku
Autorzy projektu
Cel 6. 2. Prezentacja organizacji pozarządowych działających na terenie powiatu kraśnickiego i
ich dorobku programowego.
Projekt
Realizowane cele
projektu
Forum Organizacji Pozarządowych.
6.2.
Wartość
szacunkowa
projektu
50.000 zł
Wymiar
czasowy
projektu
20112015
Cele szczegółowe:
-inspirowanie działań na rzecz wymiany doświadczeń z działalności
organizacji
- ukazanie społeczności lokalnej możliwości społecznego działania w
organizacjach pozarządowych.
- tworzenie warunków na rzecz nowych obszarów działalności obywatelskiej.
Opis projektu
Należy przeprowadzić aktualizację informacji dotyczących ilości i obszarów
działania organizacji pozarządowych. Warto wykorzystać dotychczasowe
doświadczenia organizacji w prezentacji swoich osiągnięć. Forum będzie
miało charakter otwartej oferty programowej skierowanej do społeczeństwa
lokalnego. Prezentacje winny odbywać się jako imprezy samodzielne lub w
ramach organizacji innych działań promocyjnych. Każda organizacja w sposób
indywidualny winna opracować zakres swojej akcji promocyjnej.
204
Uzasadnienie
projektu
PCPR
Kraśnik
FIO
Na terenie powiatu kraśnickiego działa około 120 organizacji pozarządowych.
Wiele organizacji ma trwały dorobek organizacyjny i programowy. Twórczo
angażują się w realizację zadań publicznych. Dla podkreślenia ich obecności w
życiu publicznym zachodzi potrzeba prezentacji dorobku tych organizacji w
środowisku lokalnym. Ma to służyć pobudzenia nowych osób i środowisk do
wykorzystania swojego potencjału intelektualnego na rzecz szerszej integracji
społecznej i tworzenie nowych organizacji pozarządowych.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
MOPS Kraśnik
Starostwo Powiatowe w
Urzędy gmin
Kraśniku
Potencjalne źródła finansowania
programy aktywizujące
Starostwo Powiatowe w
organizacje pozarządowe Kraśniku
Beneficjenci projektu
Administracja samorządowa
NGOs
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
NGOs
Samorządy gminne
Społeczność lokalna
- stała forma prezentacji doświadczeń i oferty programowej
- integracja środowiska działaczy organizacji pozarządowych
- inspiracja do nowych działań
- akceptacja i zaangażowanie organizacji pozarządowych
- partnerstwo administracji samorządowej
Krzysztof Pulikowski – PCPR Kraśnik
Autorzy projektu
Cel 6. 3. Opracowanie wydawnictwa będącego rejestracją organizacji pozarządowych
działających na terenie powiatu kraśnickiego i ich dorobku programowego
Projekt
Kalejdoskop organizacji pozarządowych.
Realizowane cele
projektu
Opis projektu
Uzasadnienie
projektu
Wartość
Wymiar
50.000
2012-2013
szacunkowa
czasowy
projektu
projektu
Zadanie polegać będzie na opracowaniu i wydaniu publikacji książkowej na
temat kraśnickich organizacji pozarządowych. Zostanie powołany zespół
redakcyjny, który zwróci się do organizacji pozarządowych z prośbą o
dostarczenie materiałów informacyjnych o charakterze historycznym i
bieżącym. W tym celu zostanie zredagowane wystąpienie do organizacji,
w którym autorzy kalejdoskopu poproszą o interesujący ich zakres
informacji.
6.3.
Cele szczegółowe:
- wzrost świadomości społecznej na temat roli II sektora
- ukazanie społeczności lokalnej dorobku organizacji pozarządowych.
- zarejestrowanie ważnych faktów z życia organizacji pozarządowych
Na terenie powiatu kraśnickiego działało lub działa wiele organizacji
pozarządowych. Każda z nich odegrała lub odgrywa znaczącą rolę w życiu
naszego miasta i powiatu. Jej członkowie twórczo angażują się w realizację
205
swoich pasji i zainteresowań. Podejmują się partnerskiej współpracy z
administracja samorządową. W celu ocalenia od zapomnienia wielu osób
i organizacji warto stworzyć wydawnictwo, które mając walor historyczny
usystematyzuje w jednym miejscu wiedzę o organizacjach pozarządowych.
Będzie to zarazem podstawowe i oficjalne źródło wiedzy o organizacjach
pozarządowych pomocne uczniom, studentom i innym osobom poszukującym
miejsca do realizacji swoich zainteresowań społecznych.
PCPR Kraśnik
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
NGOs
Starostwo
Urzędy gmin
Powiatowe
Potencjalne źródła finansowania
FIO
Starostwo Powiatowe
EFS
Beneficjenci projektu
Administracja samorządowa
NGOs
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
Społeczność lokalna
- wydanie publikacji książkowej zaspokajającej potrzeby społeczności
lokalnej
- stworzenie oficjalnej formy prezentacji doświadczeń i oferty programowej
III sektora
- zainspirowanie mieszkańców powiatu do nowych działań
- akceptacja i zaangażowanie organizacji pozarządowych
- partnerstwo administracji samorządowej
Krzysztof Pulikowski – PCPR Kraśnik
Autorzy projektu
Cel 6. 4. Promowanie idei wolontariatu w społeczności lokalnej
Projekt
Realizowane cele
projektu
Opis projektu
Barwy Wolontariatu
6.4.
Wartość
szacunkowa
projektu
20.000
zł
rocznie
Wymiar
czasowy
projektu
20112015.
Cele szczegółowe:
− ukazanie pozytywnych postawa altruistycznych;
− wzmocnienie i zwiększenie motywacji organizacji i instytucji
działających na rzecz wolontariatu;
− integracja środowiska osób działających wokół wolontariatu.
W ramach zadania zostanie zorganizowany konkurs „Barwy Wolontariatu”
oraz podsumowanie podczas uroczystej Gali. Działania te stworzą
możliwość do zaprezentowania ciekawych sylwetek wolontariuszy,
wyjątkowych akcji wolontarystycznych, podzielenia się doświadczeniem na
temat tej formy działalności.
Promocja działań wolontarystycznych służyć będzie utrwalaniu jej
znaczenia we współczesnym świecie, przyczynić się do zwiększania
społecznych motywacji do działań na rzecz innych oraz włączania się w
206
proces tworzenia, a tym samym decydowania o otaczającej nas
rzeczywistości.
Uzasadnienie
projektu
Starostwo
Powiatowe w
Kraśniku
Wolontariat odciska swoje dobroczynne piętno we wszystkich dziedzinach
życia, jest jedną w swoim rodzaju formą kształcenia.
W obecnych czasach trudno znaleźć inne, lepsze narzędzia edukacji
obywatelskiej. Młodzież ma szansę uczestniczyć w zajęciach zgodnie z
zainteresowaniami, podjąć się zadań wzbogacających jej doświadczenia i
umiejętności. Udział w wolontariacie w wyniku nabytych doświadczeń
pozwala sprecyzować zainteresowania, znaleźć pomysły na zawód, studia, a
czasem po prostu dorosnąć. Promowanie idei wolontariatu poprzez takie
działania, jak konkurs i Gala są niezbędne.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Urząd Miasta Urzędy Miast i Gmin z
Szkoły ponadgimnazjalne z powiatu
w Kraśniku
terenu powiatu kraśnickiego kraśnickiego
Potencjalne źródła finansowania
Beneficjenci projektu
Instytucje
NGOs
współpracujące z
wolontariuszami
- Zwiększy się liczba wolontariuszy w powiecie kraśnickim;
zwiększy się motywacja i chęć do podjęcia działań innowacyjnych,
wolontarystycznych na rzecz drugiego człowieka;
zintegrowanie środowiska osób aktywnych w sferze wolontariatu;
młodzież odnajdzie swoje autorytety życiowe, godnych
naśladowania.
wolontariusze Osoby korzystające z
pomocy wolontariuszy
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
Różnorodność obszarów społecznych, w których pracują wolontariusze,
pojawiające się nowe role i funkcje, które mogą pełnić sprawiają, że
wolontariat w naszym kraju staje się szalenie barwny. Fakt ten zainspirował
nas, aby właśnie w ten sposób Barwy Wolontariatu.
Ubiegłoroczne konkursy cieszyły się dużym zainteresowaniem wśród
organizacji i instytucji korzystających z pomocy wolontariuszy, samych
wolontariuszy, a także mediów.
W trosce o dalszy rozwój wolontariatu w naszym regionie oraz chcąc
uhonorować tych, którzy zdecydowali się włączyć w działalność
wolontarystyczną, Centra Wolontariatu skupione w Sieci Centrów
Wolontariatu w Polsce będą realizować kolejne edycje.
Aneta Sapuła - Centrum Wolontariatu w Kraśniku
Autorzy projektu
Cel 6. 5. Zwiększenie liczy wolontariuszy i odpowiednie przygotowanie ich do pełnienia funkcji
w kształtowaniu więzi społecznych
Akademia Wolontariatu w Kraśniku.
Projekt
207
6.5.
Realizowane cele
projektu
−
−
−
−
Opis projektu
-
Uzasadnienie projektu
Szkoły
ponadgimnazjalne z
powiatu kraśnickiego
20.000
2011Wartość
Wymiar
zł
2015.
szacunkowa
czasowy
rocznie
projektu
projektu
prowadzenie Biura Pośrednictwa Pracy dla Wolontariuszy (w
tym prowadzenie bazy danych, rekrutacji, promocji)
szkolenia z podstawowego zakresu wolontariatu;
szkolenia dla koordynatorów pracy wolontarystycznej;
prowadzenie konsultacji z zakresu wolontariatu (aspekty prawne,
doradztwo zawodowe, psychologa)
zawiązanie ścisłej współpracy z jednostkami ograniczających
wolontariat;
upowszechnianie
postaw
prospołecznych
(wrażliwości,
odpowiedzialności, aktywności);
Wolontariat w obecnych czasach jest jednym z nadrzędnych narzędzi
wychowawczych. Młodzież uczy się prospołecznych zachowań,
wrażliwości i odpowiedzialności za drugiego człowieka.
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Starostwo Powiatowe w
Urząd Miasta w Kraśniku
Kraśniku
Urzędy gmin
Potencjalne źródła finansowania
Uczniowie szkół ponad
gimnazjalnych
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
studenci
Beneficjenci projektu
osoby aktywne
zawodowo
bezrobotni
Zwiększy się liczba wolontariuszy w powiecie kraśnickim;
1. wsparcie i umożliwienie młodzieży zdobycia doświadczenia
zawodowego poprzez udział w wolontariacie;
2. wypromowanie wiedzy o wolontariacie wśród uczestników szkoleń;
3. udzielenie pomocy osobom zainteresowanym z zakresu wolontariatu.
Warunki do realizacji tego zadania są sprzyjające. Wolontariat zatacza
coraz to szersze kręgi i wiąże się z tym coraz to większe zainteresowanie
tą dziedziną.
Aneta Sapuła - Centrum Wolontariatu w Kraśniku
Autorzy projektu
208
Priorytet 7: Zdrowe społeczeństwo, świadome zagrożeń
POWIATOWY PROGRAM OCHRONY ZDROWIA
Opis i uzasadnienie programu
Promocja i ochrona zdrowia jest zadaniem publicznym o charakterze lokalnym. Gmina
i powiat jako wspólnoty mieszkańców są w stanie lepiej identyfikować lokalne problemy
zdrowia publicznego z uwagi na określoną liczbę mieszkańców, specyfikę ekonomiczną,
społeczną i kulturową Inspiracji do podejmowania bieżących i przyszłych działań należy
poszukiwać w stanie zdrowia mieszkańców powiatu kraśnickiego. Obowiązkiem władz
publicznych jest poznawanie problemów zdrowotnych i podejmowanie wszelkich działań aby
zagwarantować społeczności lokalnej jak najdłuższe zachowanie zdrowia a w sytuacji jego
braku tak organizować opiekę zdrowotną, aby udzielane świadczenie zdrowotne było
najwyższej jakości. Oznacza to, że inicjatywy dotyczące problematyki szeroko pojętego
zdrowia publicznego powinny mieć charakter oddolny, wywodzący się od wspólnoty
obywatelskiej.
Promocja zdrowia jest procesem, który pozwala człowiekowi zwiększyć kontrolę nad
własnym zdrowiem, jego poprawę i utrzymanie. Działania w zakresie promocji zdrowia
powinny obejmować:
•
budowanie prozdrowotnej polityki społecznej
•
tworzenie środowisk sprzyjających zdrowiu
•
wzmacnianie działań zbiorowych
•
rozwijanie umiejętności indywidualnych
•
reorientację służby zdrowia
Niezwykle istotna jest również profilaktyka zdrowotna. Ma ona na celu zapobiegać
chorobie poprzez eliminowanie czynników ryzyka, wczesne wykrycie i podjęcie leczenia.
Celem profilaktyki jest podjęcie szybkich i skutecznych działań przywracających zdrowie,
zahamowanie choroby i jej powikłań. Prowadzenie działań profilaktycznych przynosi w
dłuższej perspektywie czasowej wymierne korzyści społeczne, tj:
•
poprawę świadomości zdrowotnej społeczeństwa
•
poprawę stanu zdrowia ludności
•
zmniejszenie ilości osób z powikłaniami chorób i trwałym inwalidztwem
•
zmniejszenie liczby zachorowań i zgonów
209
•
zwiększenie wykrywalności chorób we wczesnym stadium rozwoju
•
zwiększenie odsetka wyleczeń
•
zmniejszenie absencji chorobowej
•
obniżenie kosztów leczenia
•
zmniejszenie strat finansowych (zasiłki chorobowe, straty produkcyjne)
Edukacja zdrowotna to czas nauki jak dbać o własne zdrowie i zdrowie innych osób.
Koncentruje się na pokazywaniu związków między zdrowiem człowieka a jego stylem życia
oraz środowiskiem fizycznym i społecznym. Są to działania informacyjne, których
bezpośrednim celem jest ukształtowanie sprzyjających zdrowiu przekonań, motywacji i
umiejętności a następnie postaw zdrowotnych, które winny prowadzić do realizacji zachowań
służących zdrowiu.
Cele szczegółowe:
Cel 7. 1. Wzrost świadomości społeczeństwa dotyczącej zagrożeń zdrowotnych
Cel 7. 2. Ograniczanie rozprzestrzeniania się zakażeń HIV.
Projekty:
Cel 7. 1. Wzrost świadomości społeczeństwa dotyczącej zagrożeń zdrowotnych
Projekt
Realizowane cele
projektu
Program zapobiegania i wczesnego wykrywania cukrzycy
7.1.
Wartość szacunkowa
projektu
2.000 zł na rok
Wymiar
czasowy
projektu
20112015
Cele projektu
- obniżenie zachorowalności na cukrzycę;
- zwiększenie wskaźnika wykrywalności cukrzycy;
- ukierunkowanie systemu ochrony zdrowia na przekazywanie fachowej wiedzy
i aktualnych rozwiązań w zakresie profilaktyki cukrzycy.
Opis projektu
Realizacja zadania obejmuje następujące działania:
- bezpłatne badania poziomu cukru i cholesterolu we krwi podczas imprez
masowych;
- kampania informacyjna o czynnikach sprzyjających zachorowaniom na
cukrzycę;
- wspieranie Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków O/Powiatowy w Kraśniku.
210
- duża liczba chorych na cukrzycę;
- wzrost zachorowalności na cukrzycę;
- brak świadomości zagrożeń i skutków spowodowanych nie leczeniem
cukrzycy.
Uzasadnienie
projektu
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
SP ZOZ- niepubliczne
Polskie
Pielęgniarki
y
zakłady opieki
Stowarzyszenie środowiskowe
zdrowotnej z
Diabetyków
terenu powiatu
O/Powiatowy w
kraśnickiego
Kraśniku
Potencjalne źródła finansowania
Starostwo Powiatowe w Kraśniku
samorządy miejskie i gminne
Starostwo
Powiatowe
w Kraśniku
samorządy
miejskie i
gminne
Beneficjenci projektu
Mieszkańcy powiatu kraśnickiego
Efekty i korzyści
realizacji projektu
Uwarunkowania
realizacji projektu
Autorzy projektu
- spadek zachorowalności na cukrzycę;
- zwiększenie świadomości osób niepełnosprawnych na temat czynników
ryzyka sprzyjających zachorowalności na cukrzycę.
- zainteresowanie osób niepełnosprawnych;
- pozyskanie środków finansowych.
Katarzyna Michalczewska - Wydział Spraw Społecznych Starostwa
Powiatowego w Kraśniku
Cel 7. 2. Ograniczanie rozprzestrzeniania się zakażeń HIV.
Projekt
Zwalczanie AIDS i Zapobieganie Zakażeniom HIV
na lata 2007 - 2011
Wartość
szacunko
wa
projektu
200
0
Realizowane
cele projektu
7.2.
Wymiar czasowy
projektu
Opis projektu
Cele szczegółowe:
•
Wzrost poziomu wiedzy nt. HIV/AIDS u ogółu społeczeństwa oraz zmiana
postaw, ze szczególnym uwzględnieniem odpowiedzialności za własne
zdrowie i życie.
•
Zmniejszenie poziomu zachowań ryzykownych.
•
Nadzór epidemiologiczny
Zadanie 1.
Ograniczenie rozprzestrzeniania się zakażeń HIV m.in. poprzez zapewnienie
odpowiedniego dostępu do informacji, edukacji i usług w zakresie profilaktyki
HIV/AIDS, tj.: realizacja długofalowych programów profilaktyczno –
edukacyjnych dla młodzieży, organizowanie uświadamiających kampanii
medialnych.
– prowadzenie wywiadów epidemiologicznych
– nadzór i badanie otoczenia chorego
2011
211
– kontrole dezynfekcji i sterylizacji w zakładach opieki zdrowotnej oraz w
indywidualnej i grupowej praktyce lekarskiej i w pielęgniarskiej
– prowadzenie statystyki medycznej
Realizacja:
1. Organizowanie ogólnokrajowych kampanii edukacyjnych:
– Światowy Dzień Walki z AIDS ogłoszony przez Światową Organizację
Zdrowia
( WHO ) – 01 grudnia 2010 – kampania społeczna skierowana do ogółu
społeczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem kobiet planujących ciążę,
ciężarnych i młodych matek
/ media, oddziały ginekologiczno – położnicze, poradnie K, poradnie ogólne/
2. Edukacja młodzieży szkolnej „Zapobieganie HIV/AIDS i chorobom
przenoszonym drogą
płciową”/ szkoły ponadgimnazjalne /
3. Edukacja różnych grup zawodowych w zakresie wiedzy o HIV/AIDS / zakłady
kosmetyczne
tatuażu, odnowy biologicznej, służby zdrowia /
4. Współorganizacja i współrealizacja Powiatowej Olimpiady Wiedzy o Zdrowiu /
szkoły ponadgimnazjalne /
5. Udostępnianie materiałów edukacyjno – informacyjnych / zakłady opieki
zdrowotnej,
szkoły ponadgimnazjalne, zakłady fryzjersko – kosmetyczne /
6. Doraźne działania informacyjne skierowane do ogółu społeczeństwa / imprezy
masowe,
festyny /
7. Propagowanie informacji o Punktach Konsultacyjno – Diagnostycznych w
województwie
/ publikacje w TV, ekspozycja w holu PSSE i ZOZ - ach/
Na świecie żyje ok. 40 mln osób zakażonych HIV lub chorych na AIDS. Każdego
dnia na świecie zakaża się HIV ok.14 tys. osób, z czego ok. 10 % stanowią dzieci.
Ok. 50 % zakażeń dotyczy osób między 16 a 24 rokiem życia. Każdego dnia na
świecie umiera z przyczyn związanych z HIV/AIDS około 8 tys osób.
Uzasadnienie
projektu
Pierwszy przypadek zakażenia HIV wykryty został w Polsce w roku 1985,
natomiast zachorowanie na AIDS zdiagnozowano w roku 1986. W początkowych
latach, główną drogę rozprzestrzeniania się zakażeń HIV w Polsce stanowiło
stosowanie środków odurzających we wstrzyknięciach oraz kontakty
homoseksualne męskie. Obecnie obserwujemy wzrost liczby zakażeń będących
konsekwencją ryzykownych zachowań homo i heteroseksualnych.
Od roku 2001 obserwuje się w Polsce odwrócenie trendów epidemii. Zakażeniu
ulega coraz więcej osób o orientacji heteroseksualnej, bez narkomanii dożylnej w
wywiadach. Osoby te zakażają się poprzez ryzykowne kontakty seksualne, często
połączone ze stosowaniem środków psychoaktywnych. Obserwujemy stale
rosnącą liczbę zakażeń wśród kobiet. Fakt ten należy tłumaczyć tendencją
wzrostową liczby zakażeń, do których dochodzi na drodze kontaktów
heteroseksualnych.
Dane epidemiologiczne /wg Krajowego Centrum ds. AIDS/ od początku
epidemii (1985 r.) do listopada 2009 roku
- 12 689 zakażonych ogółem
- co najmniej 5 507 zakażonych w związku z używaniem narkotyków
- 2 305 zachorowań na AIDS
- 1 025 chorych zmarło
Dane ogólne za 2009r.
62 - zakażeniach obywateli polskich, wśród których było:
212
- - zakażonych w związku z używaniem narkotyków w iniekcjach,
6 - osób zakażonych drogą ryzykownych kontaktów heteroseksualnych,
2 - mężczyzn homo lub biseksualnych,
3 - dzieci matek zakażonych HIV,
- - zakażenia jatrogenne,
51 - osoby bez informacji o drodze zakażenia.
Wśród nowo wykrytych zakażonych było 51 osób płci męskiej i 10 płci żeńskiej
(brak danych
o płci – 1 osoba). Zakażeni byli w wieku 0 - +60 lat.
Epidemia HIV/AIDS dotyka w znacznym stopniu osoby młode oraz kobiety. Aż
58% osób, które uległy zakażeniu HIV, nie ukończyło 29 roku życia, w tym 8% w
momencie zakażenia było przed ukończeniem dwudziestego roku życia.
Na początku marca 2010 r. jest około 4440 pacjentów leczonych ARV, w tym 136
dzieci.
Główne problemy związane z epidemią HIV/AIDS w Polsce:
- brak odniesienia ryzyka zakażenia HIV do własnej osoby
- zbyt późna wykrywalność zakażenia HIV
- wzrost liczby zakażeń w populacji kobiet
- lekooporność
- niewystarczające włączanie się w działania profilaktyczne innych, poza
Ministerstwem Zdrowia, resortów (pomimo Rozporządzenia Rady Ministrów)
- konieczność stałego zwiększania nakładów na leczenie ARV
- bardzo ograniczone środki finansowe na profilaktykę HIV/AIDS, co skutkuje
m.in. zbyt małą liczbą punktów testowania (PKD) oraz ograniczeniami w
dotowaniu programów.
Powiatowa Stacja
SanitarnoEpidemiologiczna w
Kraśniku
Zakłady pracy
Placówki
upowszechniania
kultury
Środki
masowej
komunikacji
Placówki nauczania i
wychowania
N ZOZ – y
Fundusz
Narodowy
Zdrowia
Samorządy lokalne
Państwowi Powiatowi
Inspektorzy Sanitarni
Państwowi
Wojewódzcy
Inspektorzy Sanitarni
Główny Inspektorat
Sanitarny
Krajowe Centrum ds.
AIDS
Ministerstwo
Edukacji Narodowej
Minister Zdrowia
Podmioty zaangażowane w realizację projektu
Potencjalne źródła finansowania
Krajowe Centrum ds. AIDS w
Wojewódzka Stacja Sanitarno–
Warszawie
Epidemiologiczna
w Lublinie
Beneficjenci projektu
Mieszkańcy powiatu kraśnickiego
•
Efekty i
korzyści
realizacji
projektu
•
•
•
zmiana postaw i zachowań Polaków, w wyniku prowadzonych działań
informacyjno – edukacyjnych w Polsce
efekty prowadzonych działań informacyjno – edukacyjnych dotyczących
ograniczenia ryzykownych zachowań
ocena sytuacji epidemiologicznej dot. wykrywalności zakażeń HIV
skuteczność przestrzegania aktualnych przepisów prawnych
obowiązujących w Polsce
Uwarunkowania Aspekt prawny: podstawę prawną do wzmocnienia nadzoru w tym zakresie daje
213
realizacji
projektu
nowa "Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u
ludzi" z 5 grudnia 2008 r.
Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie Krajowego Programu
Zapobiegania Zakażeniom HIV i opieki nad żyjącymi z HIV i chorymi na
AIDS
(Dz. U nr 189, poz. 1590 z 13 września 2005r. )
Aspekt zdrowotny: Dużym wzmocnieniem jest Kampania „Daj szansę
swojemu dziecku, nie daj szansy AIDS”
Głównym celem kampanii jest zachęcenie kobiet planujących macierzyństwo
i oczekujących dziecka do rozważenia wykonania testu w kierunku HIV.
Takie badanie może uchronić poczęte dziecko przed zakażeniem w
przypadku, gdy zakażona jest matka.
Liczba kobiet zakażonych HIV na świecie rośnie. W Polsce przekracza 30%
całej populacji osób zakażonych HIV. Każdego roku w Polsce odbywa się
około 70-100 porodów u kobiet z potwierdzonym zakażeniem HIV. Niestety
ciągle jednak zdarzają się przypadki rozpoznania zakażenia HIV u
kobiety dopiero po rozpoznaniu zakażenia HIV u dziecka. Ryzyko
transmisji wirusa HIV z matki na dziecko w przypadku, gdy matka nie jest
świadoma swojego zakażenia, wynosi nawet 30%. Ryzyko zakażenia u kobiet
z potwierdzonym zakażeniem, przy odpowiedniej profilaktyce, jest znacznie
mniejsza i wynosi ok. 1%.
Ambasadorką Kampanii została Małgorzata Glinka – znana siatkarka.
Autorzy
projektu
Halina Zembrowicz
Ewelina Gajewska
Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Kraśniku
214
5. REALIZACJA I WARUNKI EFEKTYWNOŚCI PROGRAMU
5. 1. HARMONOGRAM
PRIORYTET I
Rozwijanie zintegrowanego systemu wsparcia na rzecz osób starszych zapewniającego im właściwą
pomoc
Nazwa zadania
2011 2012 2013 2014 2015
,,Od komunikacji do realizacji” - forum na temat zakresu i jakości
pomocy osobom starszym
„Profesjonalne pomaganie”- szkolenia dla pracowników instytucji
publicznych, członków organizacji pozarządowych oraz innych osób
działających na rzecz ludzi starszych
,,Żyć twórczo” - przegląd twórczości osób starszych
,,Wachlarz ofert i usług dla osób starszych” - ułatwienie dostępu do
informacji osobom starszym i ich rodzinom
,,Senior” - placówka wsparcia dziennego dla osób starszych
Doposażenie sali rehabilitacji w Domu Pomocy Społecznej w
Kraśniku
Modernizacja i remont budynku Domu Pomocy Społecznej w
Kraśniku
Modernizacja i remont pokoi w Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku
Ogród - aranżacja zieleni wokół Domu Pomocy Społecznej w
Kraśniku
Pokój relaksacyjny w Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku
„ Carpe Diem”- powołanie stowarzyszenia, działającego przy
Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku.
Zakup samochodu osobowego dla DPS Kraśnik
Zagospodarowanie terenu pałacowo - dworkowego znajdującego się
przy Domu Pomocy Społecznej w Popkowicach
Zmiana sposobu użytkowania wraz z przebudową części pomieszczeń
budynku gospodarczo – garażowego z przeznaczeniem na świetlicę do
zajęć teatralnych wraz z zapleczem i pomieszczeniami higieniczno –
sanitarnymi
Modernizacja chodników i dróg dojazdowych łączących budynki
mieszkalne Domu Pomocy Społecznej w Popkowicach i
pomieszczenia terapii zajęciowej oraz rehabilitacji
PRIORYTET II
215
Ograniczenie problemów społecznych związanych z uzależnieniami
Cykl spotkań profilaktycznych z młodzieżą
Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w
Polsce na lata 2010 – 2013
Wywiadówka profilaktyczna – „Psychiczne, fizyczne i społeczne
skutki uzależnień od komputera i innych mediów. Profilaktyka i formy
pomocy”.
Cykl wywiadówek profilaktycznych – „Psychiczne, fizyczne i
społeczne skutki uzależnień od komputera i innych mediów.
Profilaktyka i formy pomocy” dla rodziców uczniów szkół
gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z terenu powiatu kraśnickiego
PRIORYTET III
Systemowa pomoc osobom i rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej poprzez
zminimalizowanie zasięgu ubóstwa
System informacji o możliwościach uzyskania pomocy przez osoby
potrzebujące
Organizacja wypoczynku dla dzieci i młodzieży z rodzin najuboższych
powiatu kraśnickiego.
PRIORYTET IV
Sprawny, skuteczny system przeciwdziałania bezrobociu
Z pracą w lepszą przyszłość
„40 latku! Możesz żyć inaczej!”
PIORYTET V
Ograniczenie czynników generujących zagrożenie poczucia bezpieczeństwa mieszkańców powiatu
„Bądź widoczny i bezpieczny na drodze”
„Bezpieczeństwo – młodzi dla młodych”
PIORYTET VI
Zwiększenie udziału społeczności lokalnej w realizacji inicjatyw społecznych, które wspomagają
rozwój lokalny, rozwiązywanie problemów społecznych, budowanie społeczeństwa obywatelskiego i
wpływają na podnoszenie jakości życia na obszarze powiatu kraśnickiego
Centrum szkoleniowo – doradcze.
Forum Organizacji Pozarządowych
Kalejdoskop organizacji pozarządowych.
Barwy Wolontariatu
Akademia Wolontariatu w Kraśniku.
PRIORYTET VII
Zdrowe społeczeństwo, świadome zagrożeń
Program zapobiegania i wczesnego wykrywania cukrzycy
Zwalczanie AIDS i Zapobieganie Zakażeniom HIV
na lata 2007 – 2011
5. 2. MONITORING
Powiatowa Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych jest wyznacznikiem
rozwoju polityki społecznej na terenie powiatu kraśnickiego w latach 2011-2015. Strategia
216
ma charakter otwarty i elastyczny. W przypadku pojawienia się nowych możliwości
organizacyjnych, prawnych, nowych potrzeb społecznych przewidujemy możliwość a nawet
konieczność uzupełnienia jej o koncepcję wdrażania nowych inicjatyw i programów działań.
Nasza strategia nie jest dokumentem zamkniętym ani w sensie merytorycznym, ani
czasowym.
Jest
podstawą
do
stałego
monitorowania
środowiska
społecznego
i
programowania rozwoju, podczas którego należy weryfikować założenia, cele i sposoby ich
osiągania.
Monitoring strategii polega na bieżącej obserwacji i analizie wdrażania celów
strategicznych i realizacji programów operacyjnych. Umożliwia on obserwację stanu
zaawansowania projektów rozwojowych; ocenę zaangażowania jednostek odpowiedzialnych
za ich realizację; weryfikację zgodności założonych celów i efektywności wykorzystania
przeznaczonych na ich realizację środków; kontrolę postępu prac związanych z realizacją
działań. Monitoring ma na celu zapewnienie prawidłowości i wydajności wdrażanych
programów, poprzez zbieranie rzetelnych i wiarygodnych danych na temat programów,
realizowanych w ich ramach zadań. Może być również podstawą formułowania zmian w
dokumencie strategii, bądź planowaniu nowych projektów.
Nadzór nad realizacją całości zadań założonych w Strategii będzie prowadzony przez
Starostę Kraśnickiego za pośrednictwem Dyrektora Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie
w Kraśniku. Natomiast bieżący nadzór merytoryczny nad realizacja poszczególnych zadań
będzie należał do dyrektorów poszczególnych instytucji i władz organizacji pozarządowych
odpowiedzialnych za wdrażane programy. Ocena realizacji Strategii odbywać się będzie
corocznie na podstawie sprawozdań przedkładanych każdego roku przez realizatorów
poszczególnych zadań Radzie Powiatu w Kraśniku. Dodatkowym elementem systemu
monitoringu i wdrażania strategii powinno być zapoczątkowanie cyklicznych spotkań
poświeconych rozwiązywaniu problemów społecznych powiatu kraśnickiego skupiających
przedstawicieli wszystkich instytucji zaangażowanych w powyższą problematykę.
Efektywna i skuteczna realizacja Programu Działań będzie uzależniona od wielu
równych czynników. Najważniejsze z nich to dostępność środków finansowych niezbędnych
do realizacji poszczególnych zamierzeń, kreatywność i stopień zaangażowania lokalnych
zasobów instytucjonalnych we wspólne działania, koordynacji działań i współpracy
zainteresowanych podmiotów, a także aktywności samych zainteresowanych, czyli
mieszkańców powiatu kraśnickiego.
217
Wszystkie działania realizowane w ramach strategii będą jawne. Informacja o
kolejnych etapach jej wdrażania, a także o wszelkich zmianach, będzie udostępniana na
stronie internetowej Powiatu Kraśnickiego i Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, w
Biuletynie Informacji Publicznej, a także w innych lokalnych mediach.
5. 3. FINANSOWANIE
Potencjalne źródła finansowania działań przewidzianych do realizacji w Powiatowej
Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych stanowią:
-
środki finansowe powiatu i samorządów gminnych, a także samorządu województwa
-
budżet państwa
-
środki z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,
-
wkład własny organizacji pozarządowych, fundacji, stowarzyszeń i innych
beneficjentów
-
fundusze strukturalne Unii Europejskiej – Europejski Fundusz Społeczny37,
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego38.
-
środki finansowe dostępne w ramach: Mechanizmu Finansowego Europejskiego
Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego.
Zakres zadań przewidzianych do realizacji w strategii każe zwrócić szczególną
uwagę na zapisy dokumentów akcesyjnych, które przewidują możliwość pozyskiwania
funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. W szczególności odnosi się to do zapisów
Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w ramach Priorytetów 6 i 7.
Realizacja części działań nie wymaga dodatkowych nakładów finansowych.
37
Europejski Fundusz Społeczny (ESF) promuje wykształcenie oraz mobilność geograficzną i
zawodową pracowników, wspiera powrót na rynek pracy osób bezrobotnych i grup zagrożonych wykluczeniem
społecznym.
38
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ERDF) finansuje przede wszystkim rozwój regionalny i
lokalny poprzez wsparcie inwestycji infrastrukturalnych (np. z zakresu polityki społecznej inwestycje w
infrastrukturę edukacji i ochrony zdrowia), małych i średnich przedsiębiorstw. Jego głównym zadaniem jest
niwelowanie dysproporcji w poziomie rozwoju regionalnego krajów należących do UE.
218
BUDŻET
PRIORYTET I
Rozwijanie zintegrowanego systemu wsparcia na rzecz osób starszych zapewniającego im właściwą
pomoc
Nazwa zadania
Wartość szacunkowa
projektu
10. 000 zł
,,Od komunikacji do realizacji” - forum na temat zakresu i jakości pomocy
osobom starszym
50.000 zł
„Profesjonalne pomaganie”- szkolenia dla pracowników instytucji
publicznych, członków organizacji pozarządowych oraz innych osób
działających na rzecz ludzi starszych
50. 000 zł
,,Żyć twórczo” - przegląd twórczości osób starszych
25. 000 zł
,,Wachlarz ofert i usług dla osób starszych” - ułatwienie dostępu do informacji
osobom starszym i ich rodzinom
150. 000 zł
,,Senior” - placówka wsparcia dziennego dla osób starszych
Doposażenie sali rehabilitacji w Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku
Modernizacja i remont budynku Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku
200.000 zł
400.000 zł
Modernizacja i remont pokoi w Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku
200.000 zł
Ogród - aranżacja zieleni wokół Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku
200.000 zł
Pokój relaksacyjny w Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku
150.000 zł
„ Carpe Diem”- powołanie stowarzyszenia, działającego przy
Domu Pomocy Społecznej w Kraśniku.
Zakup samochodu osobowego dla DPS Kraśnik
Zagospodarowanie terenu pałacowo - dworkowego znajdującego się przy
Domu Pomocy Społecznej w Popkowicach.
Zmiana sposobu użytkowania wraz z przebudową części pomieszczeń budynku
gospodarczo – garażowego z przeznaczeniem na świetlicę do zajęć teatralnych
wraz z zapleczem i pomieszczeniami higieniczno – sanitarnymi
Modernizacja chodników i dróg dojazdowych łączących budynki mieszkalne
Domu Pomocy Społecznej w Popkowicach i pomieszczenia terapii zajęciowej
oraz rehabilitacji.
Ogółem
10.000 zł
70.000 zł
30.000 zł
230.000 zł
29.000 zł
1.804.000 zł
PRIORYTET II
Ograniczenie problemów społecznych związanych z uzależnieniami
Cykl spotkań profilaktycznych z młodzieżą
5000 zł
Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce na
lata 2010 – 2013
Wywiadówka profilaktyczna – „Psychiczne, fizyczne i społeczne skutki
500 zł
5.000 zł
219
uzależnień od komputera i innych mediów. Profilaktyka i formy pomocy”.
Cykl wywiadówek profilaktycznych – „Psychiczne, fizyczne i społeczne skutki
uzależnień od komputera i innych mediów. Profilaktyka i formy pomocy” dla
rodziców uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z terenu powiatu
kraśnickiego
Ogółem
5.000 zł
15.500 zł
PRIORYTET III
Systemowa pomoc osobom i rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej poprzez
zminimalizowanie zasięgu ubóstwa
System informacji o możliwościach uzyskania pomocy przez osoby
potrzebujące
Organizacja wypoczynku dla dzieci i młodzieży z rodzin najuboższych powiatu
kraśnickiego.
Ogółem
25.000 zł
100.000 zł
125.000 zł
PRIORYTET IV
Sprawny, skuteczny system przeciwdziałania bezrobociu
Z pracą w lepszą przyszłość
„40 latku! Możesz żyć inaczej!”
Ogółem
7 450 000,00 zł
5 796 000,00 zł
13.246.000 zł
PRIORYTET V
Ograniczenie czynników generujących zagrożenie poczucia bezpieczeństwa mieszkańców powiatu
33.247,95 zł
„Bądź widoczny i bezpieczny na drodze”
„Bezpieczeństwo – młodzi dla młodych”
Ogółem
16.000 zł
49.247,95 zł
PRIORYTET VI
Zwiększenie udziału społeczności lokalnej w realizacji inicjatyw społecznych, które wspomagają
rozwój lokalny, rozwiązywanie problemów społecznych, budowanie społeczeństwa obywatelskiego i
wpływają na podnoszenie jakości życia na obszarze powiatu kraśnickiego
100.000 zł.
Centrum szkoleniowo – doradcze.
Forum Organizacji Pozarządowych
50.000 zł
50.000 zł
Kalejdoskop organizacji pozarządowych.
100.000 zł
Barwy Wolontariatu
100.000zł
Akademia Wolontariatu w Kraśniku.
400.000 zł
Ogółem
PRIORYTET VII
Zdrowe społeczeństwo, świadome zagrożeń
Program zapobiegania i wczesnego wykrywania cukrzycy
10.000 zł
Zwalczanie AIDS i Zapobieganie Zakażeniom HIV
na lata 2007 - 2011
Ogółem
2 000 zł
12.000 zł
220
Ogółem przewidywany szacunkowy koszt realizacji zadań w ramach wdrażania
niniejszej Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 20112015 wynosi 15.651.747,95 zł.
221
ZAKOŃCZENIE
Pomoc społeczna stanowi jedno z najważniejszych zadań realizowanych zarówno
przez administrację rządową jak i samorządową wszystkich szczebli. Jest również wiodącym
motywem działania wielu organizacji pozarządowych – także tych, które funkcjonują na
terenie powiatu kraśnickiego. Niezbędnymi warunkami efektywnej realizacji tego typu
działań są: rzetelna diagnoza rzeczywistych potrzeb i problemów społeczności lokalnej oraz
długofalowy plan działań. Odpowiedzią na te postulaty jest niniejsza Powiatowa Strategia
Rozwiązywania Problemów Społecznych.
Opracowując niniejszy dokument opieraliśmy się na założeniu, że warunkiem
skuteczności działań w obszarze pomocy społecznej jest ich realizacja w ramach
zintegrowanego systemu, w którym równorzędnym partnerem administracji samorządowej
powinny być pozostałe organizacje i instytucje należące do różnych sektorów życia
publicznego, w tym zwłaszcza organizacje pozarządowe. Niezbędna jest zarazem współpraca
samorządów wszystkich szczebli – wojewódzkiego, powiatowego i gminnych.
Analiza strategii, szczególnie propozycji działań prowadzi do wniosku, że
podstawowym wyzwaniem dla pomocy społecznej w najbliższych latach jest przejście od
modelu pomocy, którego zasadniczą funkcją było udzielanie wsparcia materialnego, do
modelu nastawionego na wzmocnienie postaw aktywnych oraz wspieranie osób i rodzin
zgłaszających się z prośbą o pomoc w rozwiązywaniu problemów. Współcześnie staje się to
możliwe dzięki rozwojowi na terenie powiatu kraśnickiego różnego rodzaju usług dla różnych
grup świadczeniobiorców, poradnictwa prawnego, psychologicznego, pedagogicznego, terapii
i wyspecjalizowanej pracy socjalnej. Takie są współczesne tendencje i trendy w systemie
polityki społecznej.
Strategia określa kierunki osiągania wyznaczonych celów, które mają doprowadzić do:
stworzenia wspólnoty lokalnej zdolnej do podejmowania procesów samopomocowych
(konstytucyjna zasada solidarności), poprawienia efektywności istniejących systemów
wsparcia
i
ewentualne
tworzenie
uzupełniających
systemów
wsparcia
(zasada
pomocniczości), tworzenie wszelkich warunków pozwalających na pełny rozwój (zasada
dobra wspólnego).
Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych jest wieloletnim dokumentem
programowym, który stanowić będzie podstawę efektywnego zarządzania działaniami z
zakresu polityki społecznej przez samorząd oraz skutecznego pozyskiwania zewnętrznych
222
środków finansowych z budżetu państwa i funduszy Unii Europejskiej na realizację projektów
ze sfery społecznej.
223
Aneks Nr 1
ANKIETA
Szanowni Państwo!
Zwracamy się do Państwa z uprzejmą prośbą o wypełnienie poniższej ankiety. Kierujemy ją
do mieszkańców powiatu kraśnickiego w celu zapoznania się z Państwa opiniami na temat głównych
problemów społecznych występujących w naszym środowisku lokalnym. Wiedza, którą uzyskamy
dzięki Państwa pomocy posłuży nam do racjonalnego opracowania 3 ważnych dla naszego powiatu
dokumentów strategicznych: Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych,
Powiatowego Programu Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych i Powiatowego Programu Opieki
nad Dzieckiem i Rodziną. Ankieta ma charakter anonimowy. Z góry dziękujemy za okazaną pomoc i
wypełnienie poniższej ankiety.
Zarząd Powiatu w Kraśniku
1. Jakie problemy społeczne dostrzega Pan/Pani na terenie swojej gminy? (prosimy
zaznaczyć odpowiedzi znakiem x w odpowiednich kratkach)
Problem społeczny
tak
nie
trudno
powiedzieć
ubóstwo
bezrobocie
niepełnosprawność
sieroctwo
problemy osób starszych
bezdomność
przemoc w rodzinie
zagrożenie bezpieczeństwa publicznego
alkoholizm
narkomania
długotrwała lub ciężka choroba
zaniedbane dzieci
Inne, jakie ………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………….
2. Czy Pani/Pana zdaniem rodzin dotkniętych ubóstwem na terenie Pani/Pana gminy jest:
(prosimy zaznaczyć właściwą odpowiedź)
bardzo dużo
dużo
średnio
mało
bardzo mało
trudno powiedzieć
224
3. Jakie są, Pani/Pana zdaniem, główne przyczyny popadania rodzin w ubóstwo na terenie
Pani/Pana gminy? (prosimy zaznaczyć 3 najistotniejsze przyczyny)
bezrobocie
niezaradność życiowa
dziedziczenie ubóstwa
uzależnienia
wielodzietność
niepełnosprawność
ciężka choroba
niedostosowanie społeczne
niewystarczające wsparcie ze strony instytucji pomocy społecznej
rozpad rodziny
inne, jakie? …………………………………………………………………………………………
4. Jaka jest skala problemu alkoholizmu na terenie Pani/Pana gminy?
bardzo duża
duża
średnia
niska
bardzo niska
nie występuje
trudno powiedzieć
5. Jakie są, Pani/Pana zdaniem, przyczyny występowania problemu alkoholizmu na terenie
Pani/Pana gminy? (prosimy zaznaczyć 3 najistotniejsze przyczyny)
bezrobocie
ubóstwo
niedostosowanie społeczne
demoralizacja
rozpad rodziny
stres
samotność
bezdomność
inne, jakie? …………………………………………………………………………………
6. Jak ocenia Pani/Pan dostępność na terenie powiatu kraśnickiego niżej wymienionych
form wsparcia dla osób dotkniętych problemem alkoholizmu i ich rodzin? (prosimy
zaznaczyć odpowiedzi znakiem x w odpowiednich kratkach)
pozytywnie
negatywnie
trudno powiedzieć
konsultacyjna
terapeutyczna
lecznicza
grupy wsparcia
kluby AA
Jakich form pomocy w tym zakresie brakuje? …………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………
225
7. Jaka jest skala problemu narkomanii na terenie Pani/Pana gminy?
bardzo duża
duża
średnia
niska
bardzo niska
nie występuje
trudno powiedzieć
8. Czy liczba programów profilaktycznych, prelekcji i kampanii promujących zdrowy styl
życia, przestrzegających przed uzależnieniami organizowanych na terenie Pani/Pana
gminy jest wystarczająca?
tak
nie, jest ich za mało
nie słyszałam/em o takich inicjatywach
trudno powiedzieć
9. Czy Pani/Pana zdaniem osób niepełnosprawnych na terenie Pani/Pana gminy jest:
(prosimy zaznaczyć właściwą odpowiedź)
bardzo dużo
dużo
średnio
mało
bardzo mało
trudno powiedzieć
10. Jakie, Pani/Pana zdaniem, problemy dotykają najczęściej niepełnosprawnych
mieszkańców na terenie Pani/Pana gminy? (prosimy zaznaczyć 3 najistotniejsze
odpowiedzi)
bezrobocie
ubóstwo
bariery architektoniczne
utrudniony dostęp do usług opiekuńczych
brak akceptacji w społeczeństwie
utrudniony dostęp do rehabilitacji
y utrudniona możliwość korzystania ze środków transportu
bariery psychologiczne
utrudniony dostęp do edukacji
izolacja
inne, jakie? ……………………………………………………………………………………………
226
11. Czy Pani/Pana zdaniem oferta pomocy osobom niepełnosprawnym na terenie naszego
powiatu jest wystarczająca?
tak
raczej tak
raczej nie
nie
trudno powiedzieć
Jeśli Pani/Pana zdaniem oferta ta jest niewystarczająca, to jakiego rodzaju placówek brakuje?
……………………………………………………………………………………………………………
12. Czy, Pani/Pana zdaniem, dostęp do placówek opieki zdrowotnej na terenie powiatu jest
dobry? (prosimy zaznaczyć odpowiedzi znakiem x w odpowiednich kratkach)
tak
nie
trudno
powiedzieć
szpital powiatowy
przychodnie rejonowe
poradnie specjalistyczne
lekarze 1 kontaktu
pogotowie ratunkowe
Do jakich placówek leczniczych (np. poradni specjalistycznych) dostęp jest szczególnie utrudniony?
……………………………………………………………………………………………………………
13. Jakie problemy społeczne dotykają najczęściej osoby starsze na terenie Pani/Pana
gminy? (prosimy zaznaczyć 3 najistotniejsze odpowiedzi)
zły stan zdrowia
ubóstwo
niepełnosprawność
uzależnienia
samotność
brak opieki ze strony rodziny
niezdolność do samoobsługi
brak oferty aktywnego spędzania wolnego czasu
inne, jakie? …………………………………………………………………………………………...
14. Czy, Pani/Pana zdaniem, oferta wsparcia osób starszych na terenie powiatu jest
wystarczająca? (prosimy zaznaczyć odpowiedzi znakiem x w odpowiednich kratkach)
tak
nie
trudno
powiedzieć
opieka zdrowotna
wsparcie ośrodków
pomocy społecznej
domy pomocy
społecznej
usługi opiekuńcze
działalność organizacji
pozarządowych
227
Jakich instytucji na terenie powiatu szczególnie brakuje jeśli chodzi o wsparcie osób starszych?
……………………………………………………………………………………………………………
15. Czy Pani/Pana zdaniem rodzin dotkniętych problemem przemocy domowej na terenie
Pani/Pana gminy jest: (prosimy zaznaczyć właściwą odpowiedź)
bardzo dużo
dużo
średnio
mało
bardzo mało
trudno powiedzieć
16. Czy oferta pomocy ze strony poniższych instytucji dla osób/rodzin dotkniętych
problemem przemocy domowej na terenie Pani/Pana powiatu jest wystarczająca?
(prosimy zaznaczyć odpowiedzi znakiem x w odpowiednich kratkach)
tak
nie
trudno
powiedzieć
Sąd
Prokuratura
Policja
PCPR
Ośrodek Pomocy
Społecznej
Poradnia
PsychologicznoPedagogiczna
Straż Miejska
Szkoła
Czy Pani/Pana zdaniem na terenie gminy lub powiatu brakuje jakichś instytucji lub rozwiązań, które
umożliwiłyby skuteczne wsparcie dla osób doświadczających przemocy? Jeśli tak, to jakich?
…………………..................................................................................................................................
17. Jakie są Pani/Pana zdaniem najczęstsze powody problemów opiekuńczowychowawczych z dziećmi lub młodzieżą na terenie Pani/Pana gminy? (prosimy wskazać
3 najistotniejsze odpowiedzi)
zaniedbania wychowawcze w rodzinie
ubóstwo
przemoc w rodzinie
sieroctwo
demoralizacja
spożywanie alkoholu
narkomania
brak ciekawych ofert spędzania wolnego czasu
zaniedbania szkoły
brak pozytywnych wzorców i autorytetów
chuligaństwo
inne, jakie? …………………………………………………………………………………………...
228
18. Jak Pan/i ocenia ofertę organizacji czasu wolnego dla dzieci i młodzieży na terenie swojej
gminy?
zdecydowanie pozytywnie
raczej pozytywnie
raczej negatywnie
zdecydowanie negatywnie
trudno powiedzieć
Metryczka
1. Płeć
kobieta
mężczyzna
2. Wiek
mniej niż 18 lat
18-30 lat
31-50 lat
51-65 lat
powyżej 65 lat
3. Wykształcenie
podstawowe
gimnazjalne
zawodowe
średnie
wyższe
4. Miejsce zamieszkania (gmina)
Miasto Kraśnik
Miasto i Gmina Annopol
Gmina Dzierzkowice
Gmina Gościeradów
Gmina Kraśnik
Gmina Szastarka
Gmina Trzydnik Duży
Gmina Urzędów
Gmina Wilkołaz
Gmina Zakrzówek
Dziękujemy za wypełnienie ankiety
229
Aneks Nr 2
Wykaz osób biorących udział w opracowaniu Powiatowej Strategii Rozwiązywania
Problemów Społecznych na lata 2011-2015
Małgorzata Romanko - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku
dr Marek Klimek – Dom Pomocy Społecznej w Popkowicach, Wydział Zamiejscowy Nauk o Społeczeństwie
Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w Stalowej Woli
Grzegorz Baran – Stowarzyszenie Profilaktyki i Psychoterapii Uzależnień „ Pomocni Ludziom”
Anna Bielecka – Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku
Krystyna Biłgorajska - Dom Pomocy Społecznej w Popkowicach
Ewa Cieślak - Dom Pomocy Społecznej w Popkowicach
Anna Czuba – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Gościeradowie
Jolanta Drąg – Wnuk – Dom Pomocy Społecznej w Kraśniku
Agnieszka Dziewa – Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Kraśniku
Ewelina Gajewska – Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Kraśniku
Bolesław Janik - Dom Pomocy Społecznej w Popkowicach
Paweł Jóźwicki – Powiatowy Urząd Pracy w Kraśniku
Kamila Kajda - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku
Magdalena Kania - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku
Wioletta Kaniowska - Dom Pomocy Społecznej w Kraśniku
Stanisław Kapica – Starostwo Powiatowe w Kraśniku
Eliza Karaś - Dom Pomocy Społecznej w Kraśniku
Katarzyna Kępa – Dom Pomocy Społecznej w Popkowicach
Agnieszka Klimek - Starostwo Powiatowe w Kraśniku
Karina Lisica-Baran - Dom Pomocy Społecznej w Kraśniku
Anna Łukasik - Powiatowy Zespół Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych w Kraśniku
Renata Łukasik – Starostwo Powiatowe w Kraśniku
Joanna Łyjak - Dom Pomocy Społecznej w Popkowicach
Beata Machulska – Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku
Małgorzata Mazur – Centrum Promocji Pracy w Kraśniku
Małgorzata Mazurek – Powiatowy Urząd Pracy w Kraśniku
Katarzyna Michalczewska – Starostwo Powiatowe w Kraśniku
Małgorzata Piłat – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Urzędowie
Krzysztof Pulikowski – Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kraśniku
Ewa Rola - Dom Pomocy Społecznej w Kraśniku
Aneta Sapuła – Centrum Wolontariatu w Kraśniku
Mariola Siek - Dom Pomocy Społecznej w Kraśniku
Katarzyna Szafran – Centrum Promocji Pracy w Kraśniku
230
Andrzej Tybulczuk –Powiatowy Urząd Pracy w Kraśniku
Lidia Witek - Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Kraśniku
Anna Wronka - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Kraśniku
Halina Zembrowicz - Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Kraśniku
Agnieszka Zielińska - Dom Pomocy Społecznej w Popkowicach
231