docInformacje Turystyczne 04/2007, s. 14
download 
Reklamacja Transkrypt
Informacje Turystyczne 04/2007, s. 14
WIADOMOÂCI ROT I LOT ROT-y i LOT-y jako czynnik aktywizacji i integracji spo∏ecznoÊci lokalnych wokó∏ turystyki Jak daleko nam do modelu unijnego Wy˝sza Szko∏a Turystyki i Rekreacji im. Mieczys∏awa Or∏owicza w Warszawie przy wspó∏udziale Polskiej Organizacji Turystycznej oraz Polskiej Izby Turystyki by∏a organizatorem ogólnopolskiej konferencji naukowej „Regionalne i lokalne organizacje turystyczne jako czynnik aktywizacji i integracji spo∏ecznoÊci lokalnych wokó∏ turykonferencji wzià∏ udzia∏ Wojciech Kod∏ubaƒski, wiceprezes Polskiej Organizacji Turystycznej, Andrzej Pawluszek, pe∏nomocnik POT ds. wdra˝ania funduszy strukturalnych, doradca ds. turystyki szefa Gabinetu Politycznego premiera RP, prezes DolnoÊlàskiej Organizacji Turystycznej, Jan Korsak, prezes Polskiej Izby Turystyki, Aleksander Giertler przewodniczàcy Rady Krajowej Izb Turystyki w Polsce, Waldedmar B∏aszczuk, sekretarz generalny Stowarzyszenia Hoteli Polskich, Joanna Âlisz reprezentuj,aca Departament Turystyki Ministerstwa Gospodarki, Ryszard Kaliƒski, dyrektor Departamentu Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki Urz´du Marsza∏kowskiego Województwa ¸ódzkiego oraz przedstawiciele lokalnych w∏adz, mi´dzy innymi Karol Staroƒ wicestarosta powiatu tomaszowskiego i Cezary Krawczyk, wójt gminy Inow∏ódz, na terenie której le˝y Spa∏a. Patronat honorowy nad spalskà konferencja obj´li Prezes POT, Minister Gospodarki, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Marsza∏ek Województwa ¸ódzkiego i Starosta Tomaszowski. – Lokalne organizacje turystyczne sà wspania∏ym przyk∏adem organizacji pozarzàdowych. Cz´Êç kompetencji administracyjnych dotyczàcych turystyki pozostaje w gestii Ministerstwa Gospodarki, ale ca∏a sfera rozwoju regionalnego produktu turystycznego, promocji us∏ug turystycznych spoczywa na regionalnych i lokalnych organizacjach turystycznych. Nikt przecie˝ lepiej nie zna turystycznych atutów regionu, potrzeb inwestycyjnych podnoszàcych standard infrastruktury turystycznej. Nikt te˝ w sposób w∏aÊciwszy nie podda pomys∏ów lokalnych programów wykorzystania funduszy unijnych. Ten system zarzàdzania turystykà W styki”. Przez dwa dni w salach konferencyjnych hotelu MoÊcicki w Spale ludzie nauki, przedstawiciele regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych, administracji paƒstwowej i samorzàdowej oraz bran˝y turystycznej dyskutowali na temat stanu obecnego i przysz∏oÊci systemu zarzàdzania polskà turystykà. jest zgodny z europejskim modelem turystyki wdra˝anym we wszystkich krajach Unii Europejskiej i zalecanym przez Âwiatowà Organizacj´ Turystyki – powiedzia∏ rozpoczynajàc obrady prof. Aleksander Ronikier, rektor warszawskiej WSTiR (na zdj´ciu). Pok∏adamy nadziej´ w ludziach nauki Jan Korsak, prezes PIT podkreÊli∏ trafnoÊç wyboru tematyki ogólnopolskiej konferencji i wag´ tez programowych przygotowanych referatów. Prace naukowców systematyzujàc i poszerzajàc wiedz´ o procesach zarzàdzania tym dzia∏em gospodarki oraz formu∏ujàc wnioski p∏ynàce z procesu badawczego, sà oczekiwanym i wartoÊciowym wsparciem polskiego przemys∏u turystycznego. Nie wsz´dzie jeszcze bliska jest lokalnym spo∏ecznoÊciom ÊwiadomoÊç korzyÊci p∏ynàcych z integracji, a przede wszystkim z szans rozwoju, jakie daje rozwój turystyki. – Miejsce organizacji konferencji, na którà zostaliÊmy zaproszeni ma dla bran˝y turystycznej znaczenie symboliczne – zwróci∏ si´ do organizatorów Jan Korsak (na zdj´ciu). – Region ∏ódzki stanowi bowiem modelowy przyk∏ad skazanej na zastój poprzemys∏owej aglomeracji, w której nastàpi∏o o˝ywienie gospodarcze dzi´ki rozwojowi turystyki. Prezes PIT przypomnia∏ cele, zadania i problemy, którym w najbli˝szych latach b´dà musieli stawiç czo∏a cz∏onkowie regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych. Zbudowana w naszym kraju struktura zarzàdzania i promocji turystyki pozwala w sposób przewidywalny planowaç dzia∏ania umo˝liwiajàce rozwój tego dzia∏u gospodarki. Regionalne i lokalne organizacje turystyczne AKTUALNOÂCI TURYSTYCZNE 14 Nr 4, kwiecieƒ 2007 w mniejszym stopniu ni˝ inne instytucje, nara˝one sà na negatywne skutki politycznych tarç i podzia∏ów. Mogà w sposób stabilny i nieprzerwany kontynuowaç realizacj´ d∏ugofalowych programów, w okresach d∏u˝szych ani˝eli od wyborów do wyborów – parlamentarnych i samorzàdowych. Wyrazi∏ równie˝ przekonanie, ˝e obecny system zarzàdzania polskà turystykà pozostanie niezmieniony na poziomie lokalnym, regionalnym i centralnym. Nale˝y go strzec przed niewczesnymi zakusami nie w pe∏ni kompetentnych reformatorów. Polscy przedsi´biorcy turystyczni najwi´cej zastrze˝eƒ formu∏ujà wobec trudnych do przewidzenia procesów zachodzàcych na szczeblach najwy˝szych. Co prawda brak przes∏anek, by mieç obawy o los „Strategii rozwoju turystyki na lata 2007-2013” opracowany przez Ministerstwo Gospodarki przy wspó∏udziale bran˝y turystycznej i Êrodowiska naukowego – ale wcià˝ pozostaje niewiadomà kluczowa dla tej ga∏´zi gospodarki wizja promocji polskiej turystyki oraz procedura rozdzia∏u Êrodków z dwóch programów unijnych. Nad Polskà Organizacj´ Turystycznà, instytucjà odpowiadajàcà za realizacj´ tych zadaƒ, wisi od wielu miesi´cy groêba likwidacji. Mimo i˝ plan po∏àczenia POT z Polskà Agencjà Informacji i Inwestycji Zagranicznych, po d∏ugich i ostrych sporach zosta∏ poniechany, to w po∏owie marca zarzàdzeniem szefa resortu gospodarki powo∏any zosta∏ dziesi´cioosobowy zespó∏, który skupi si´ na przygotowaniu kolejnej koncepcji instytucjonalnego modelu promocji gospodarki kraju. Jednym z jego elementów b´dzie – turystyka. – Pok∏adamy nadziej´ w Was, ludziach nauki, i˝ poddacie uargumentowane rozwiàzania, oparte na polskich doÊwiadczeniach i sprawdzonych rozwiàzaniach stosowanych w innych krajach, które mog∏yby pos∏u˝yç do udoskonalenia obecnego systemu promocji Polski – apelowa∏ do ZDJ¢CIA: MA¸GORZATA BOREJKO WIADOMOÂCI ROT I LOT W trakcie obrad plenarnych. Od lewej Cezary Krawczyk, wójt gminy Inow∏ódz, dr Jerzy Walasek, Wy˝sza Szko∏a Turystyki i Rekreacji, Wojciech Kod∏ubaƒski, wiceprezes Polskiej Organizacji Turystycznej, Karol Staroƒ, wicestarosta powiatu tomaszowskiego i Jan Korsak, prezes Polskiej Izby Turystyki naukowców prezes PIT. JednoczeÊnie wyrazi∏ powszechny w bran˝y turystycznej poglàd, i˝ nieprzemyÊlane i niekorzystne z punktu widzenia konkurencyjnoÊci polskiego sektora us∏ug turystycznych na rynku europejskim i mi´dzynarodowym jest burzenie budowanych od siedmiu lat, sprawdzonych organizacyjnie struktur i podejmowanie od zera prób budowy odmiennego od europejskiego, eksperymentalnego modelu administracyjnego. Polscy przedsi´biorcy turystyczni b´dà systematycznie zwi´kszali swoje zaanga˝owanie w dzia∏aniach ROT-ów i LOTów, wspierali lokalnà samorzàdnoÊç i gospodarczy rozwój regionów. KorzyÊci i obowiàzki z cz∏onkostwa w ROT i LOT – Pragn´ paƒstwa poinformowaç, ˝e w nowej kadencji Sejmiku Wojewódzkiego pan marsza∏ek, zarzàd i pracownicy Urz´du Marsza∏kowskiego przyk∏adajà wielkà wag´ do rozwoju turystyki w regionie ∏ódzkim – deklarowa∏ Ryszard Kaliƒski, dyrektor Departamentu Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki Urz´du Marsza∏kowskiego Województwa ¸ódzkiego (na zdj´ciu). W styczniu urzàd uruchomi∏ procedur´ opracowania programu rozwoju turystyki regionu ∏ódzkiego na lata 2007-20, który w poprzedniej kadencji nie doczeka∏ si´ realizacji. Wspólnie z ∏ódzkim ROT-em podj´te zosta∏y równie˝ prace nad stworzeniem spójnego wojewódzkiego systemu informacji turystycznej. Turystyka regionu ∏ódzkiego zostanie w latach 2007-13 silnie wsparta funduszami z przygotowywanych programów unijnych. Wojciech Kod∏ubaƒski, wiceprezes Polskiej Organizacji Turystycznej (na zdj´ciu) wyrazi∏ uznanie dla dzia∏aƒ nowych w∏adz samorzàdowych, które odmiennie od samorzàdu poprzedniej kadencji postanowi∏y realizowaç korzystny dla województwa program rozwoju us∏ug turystycznych. – ¸ódê przeznaczy∏a 12 milionów z∏otych na promocj´ turystyki. JeÊli do tych dobrych wzorów nawià˝e Urzàd Marsza∏kowski i wesprze ROT, to myÊl´, ˝e perspektywy rozwoju promocji turystyki w województwie ∏ódzkim rysujà si´ wspaniale – wyrazi∏ przekonanie Wojciech Kod∏ubaƒski. Regionalne i lokalne organizacje turystyczne sà najwa˝niejszymi partnerami POT. Marsza∏kowie coraz liczniej dostrzegajà korzyÊci p∏ynàce z udzia∏u w pracy organizacji regionalnej i wspierania jej finansowo. W wielu przypadkach decydujà si´ objàç funkcj´ prezesa ROT lub delegujà do niej cz∏onków zarzàdu województwa. – Obecnie, po siedmiu nie∏atwych latach, system zarzàdzania i promocji polskiej turystyki zosta∏ zbudowany. Sprawnie funkcjonuje w strukturach Unii Europejskiej. DokonaliÊmy tego wspólnie. ZaczynaliÊmy od zmian w polskim prawie. Uda∏o si´ nam przekonaç do ich s∏usznoÊci gremia decydujàce o treÊci ustaw. Dzi´ki nowym zapisom ustawowym osoby prawne, czyli urz´dy marsza∏kowskie, powiatowe i gminne mog∏y wst´powaç do regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych uzyskujàc status cz∏onków zwyczajnych. Powiod∏o si´ tak˝e g∏ówne zadanie – wspó∏praca dla wspólnej idei. Pod auspicjami ROT-ów i LOT-ów nastàpi∏o po∏àczenie si∏ Êrodowisk dotàd odleg∏ych. Pracowników samorzàdów wyposa˝onych w pe∏ni´ atrybutu w∏adzy i Êrodki finansowe oraz ludzi bran˝y turystycznej, kadry AKTUALNOÂCI TURYSTYCZNE 15 Nr 4, kwiecieƒ 2007 naukowej, licznych dzia∏aczy ca∏ym sercem oddanych turystyce, wykazujàcych wielki zapa∏ i dobrà wol´, posiadajàcych wiedz´ i praktyczne doÊwiadczenie, którym jednak brakowa∏o Êrodków niezb´dnych, by cele realizowaç – oceni∏ wiceprezes POT. Obecnie, po powo∏aniu w ubieg∏ym roku Mazowieckiej Regionalnej Organizacji Turystycznej, dzia∏a w kraju szesnaÊcie organizacji regionalnych i ponad sto lokalnych, w tym siedemdziesiàt zarejestrowanych i ponad trzydzieÊci, co do których tok formalnych procedur zwiàzanych z rejestracjà jeszcze trwa. Wyniki badaƒ statycznych nad gospodarkà Êwiatowà sytuujà Polsk´ na 14. miejscu na liÊcie krajów przyjmujàcych najwi´kszà liczb´ turystów. Nasz kraj ma wszelkie szanse, aby poprawiç swojà lokat´ poprzez konsekwentnà promocj´ walorów turystycznych. SkutecznoÊç kampanii promocyjnych ma bezpoÊredni zwiàzek z wysokoÊcià nak∏adów przeznaczanych na ten cel. Bud˝et POT w bie˝àcym roku nie zwi´kszy∏ si´ w porównaniu do ubieg∏ego. Praktycznie uleg∏ nawet redukcji o dwa miliony z∏otych. Tymczasem narodowa organizacja jako instytucja wdra˝ajàca w ramach Programu Operacyjnego „Innowacyjna Gospodarka” musi przeznaczyç znaczne Êrodki na stworzenie departamentu, który zajmie si´ merytorycznà i technicznà obs∏ugà funduszy unijnych. Dodatkowe srodki poch∏onie te˝ otwarcie nowego oÊrodka zagranicznego POT w Kijowie. Od lat drastycznie szczup∏e kwoty, jakie z kiesy paƒstwowej kieruje si´ na promocj´ polskiej turystyki, niekorzystnie odró˝niajà nasz kraj od innych paƒstw unijnych, których rzàdy – odmiennie do polskich – nie skàpià inwestujàc w rozwój najwa˝niejszych rynków turystyki przyjazdowej. W krajach Unii Europejskiej gospodarka turystyczna wnosi do PKB oko∏o 11 proc. i zapewnia zatrudnienie ponad 12 % si∏y roboczej (24 miliony miejsc pracy). W rankingu specjalistów oceniajàcych atrakcyjnoÊç turystycznà krajów starego kontynentu Polska sytuuje si´ na pozycji 7. Udzia∏ w 2005 roku gospodarki turystycznej w krajowym PKB wyniós∏ 5.6 procent. Krótki i nad wyraz wymowny rachunek ekonomiczny pokazujàcy, i˝ jeden milion turystów zagranicznych prowadzi do powstania 30 tys. miejsc pracy w kraju, od lat, z przyczyn trudnych do zrozumienia, bagatelizowany jest przez kolejne administracje rzàdowe szukajàce dróg rozwoju polskiej gospodarki. Przyk∏ady krajów czerpiàcych pokaêne zyski z us∏ug turystycznych trafiajà na szcz´Êcie coraz cz´Êciej do wyobraêni w∏adzom lokalnym. Szczup∏y bud˝et POT nie wystarcza, by w zadowalajàcym stopniu wesprzeç i zdynamizowaç programy ROT-ów i LOT-ów promujàce produkty turystyczne. Oszcz´dnoÊci WIADOMOÂCI ROT I LOT w wydatkach narodowej organizacji okra- do minimum plany dzia∏ania oÊrodË wajà ków zagranicznych POT. Jednak dzi´ki przemyÊlanemu zaanga˝owaniu w dzia∏ania Polskiej Organizacji Turystycznej marsza∏ków, prezydentów miast, burmistrzów, wójtów i starostów – si∏a oddzia∏ywania wspólnie prowadzonych akcji promocyjnych zyskuje na intensywnoÊci, dociera do daleko szerszej grupy potencjalnych odbiorców informacji. Proporcjonalnie do aktywnoÊci w∏adz lokalnych w tej sferze oraz wysokoÊci bud˝etów promocyjnych w regionach – roÊnie ruch turystyczny. W ubieg∏ym roku czo∏ówk´ z odnotowanym, najwy˝szym procentowym wskaênikiem wzrostu przyjazdów turystów tworzy∏y województwa ma∏opolskie, pomorskie i dolnoÊlàskie. W efekcie przetasowaƒ personalnych po ostatnich wyborach, w szeregach w∏adz samorzàdowych pojawili si´ nowi ludzie, którzy z rezerwà uzasadnionà brakiem doÊwiadczenia, odnoszà si´ do idei wspó∏pracy z bran˝à turystycznà. Dotyczy to przede wszystkim tak dra˝liwej dziedziny, jak wybór celów w procedurze dzielenia publicznego grosza, czyli mi´dzy innymi finansowania lub nie - dzia∏alnoÊci lokalnych organizacji turystycznych. Dotyczy to szczególnie tych powiatów, w których LOT jeszcze nie zosta∏ powo∏any i trwajà dyskusje o celowoÊci jego tworzenia. Presja lokalnych przedsi´biorców turystycznych jest jednak tak silna, a przyk∏ady korzyÊci p∏ynàcych dla lokalnych spo∏ecznoÊci tak wymowne, ˝e ze strony w∏adz samorzàdowych wszystkich szczebli p∏ynie do POT coraz wi´cej pytaƒ jak powo∏aç lokalnà organizacj´ turystycznà. – Nosimy si´ z zamiarem wznowienia druku podr´cznika jak za∏o˝yç regionalnà i lokalnà organizacj´ turystycznà. Ta cenna pozycja wydawnicza POT sprzed siedmiu lat wymaga jednak uaktualnienia. Oprócz szczegó∏owej wiedzy krok po kroku dla tych, którzy powo∏ujà LOT, b´dzie uzupe∏niona o treÊci pokazujàce polski system za- W salach konferencyjnych hotelu MoÊcicki w Spale ludzie nauki, przedstawiciele ROT-ów i LOT-ów, administracji paƒstwowej i samorzàdowej oraz bran˝y turystycznej dyskutowali na temat stanu obecnego i przysz∏oÊci systemu zarzàdzania polskà turystykà rzàdzania i promocji turystyki w strukturze Unii Europejskiej. Po∏o˝y tak˝e nacisk na korzyÊci p∏ynàce z cz∏onkostwa w regionalnej i lokalnej organizacji turystycznej oraz wska˝e wià˝àce si´ z tym obowiàzki – konkludowa∏ wiceprezes Wojciech Kod∏ubaƒski. Za wyrazisty przyk∏ad dobrze rozumianej praktycznej wspó∏pracy mogà byç stawiane Spalska Lokalna Organizacja Turystyczna i w∏adze Gminy Inow∏ódz. – My, przedsi´biorcy turystyczni ze Spa∏y wnosimy do bud˝etu gminy w formie podatków lokalnych pokaêne kwoty. ZaproponowaliÊmy w∏adzom gminy, aby cz´Êç z tych Êrodków przeznaczyç na wydawnictwa, na promocj´ walorów turystycznych i us∏ug z nimi zwiàzanych – mówi∏ dr Micha∏ S∏oniewski, prezes LOT w Spale (na zdj´ciu). Cz´Êç publicznego grosza powierzana jest wi´c bran˝y turystycznej. Zastrzyk finansowy pozwala na rozszerzenie form dzia∏aƒ marketingowych, co wp∏ywa dodatnio na sprzeda˝ oferty us∏ug turystycznych. Rosnà dochody przedsi´biorstw turystycznych, ale nape∏nia si´ tak˝e wspólny gminny trzos. Andrzej Pawluszek (na zdj´ciu) wystàpi∏ na konferencji w potrójnej roli: pe∏nomocnika POT ds. wdra˝ania funduszy strukturalnych, doradcy szefa Gabinetu Politycznego premiera RP, a jednoczeÊnie prezesa DolnoÊlàskiej Organizacji Turystycznej, która w czerwcu ubieg∏ego roku wspólnie z ∏ódzkim ROT inicjowa∏a powo∏anie ogólnopolskiego Forum Regionalnych Organizacji Turystycznych. – Forum liczy obecnie trzynastu cz∏onków, a kolejne trzy ROT-y z∏o˝y∏y deklaracje przystàpienia do FROT – informowa∏ Andrzej Pawluszek. – Naszà intencjà nie by∏o tworzenie instytucjonalnego cia∏a kr´pujàcego cz∏onków gorsetem formalnego statutu. Dà˝ymy do stworzenia platformy zach´cajàcej do podejmowania twórczej dyskusji, wymiany poglàdów i formu∏owania wniosków, które mogà pomóc w dzia∏aniach wzmacniajàcych polskà turystyk´. Mi´dzy innymi regionalne organizacje zrzeszone w FROT przy∏àczy∏y si´ do solidarnego protestu polskiej bran˝y turystycznej przeciwko planom po∏àczenia POT z Polskà Agencjà Informacji i Inwestycji Zagranicznych. W ich wyniku, ale tak˝e dzi´ki konstruktywnym rozmowom, jakie reprezentanci organizacji bran˝y turystycznej prowadzili z przedstawicielami najwy˝szego szczebla administracji paƒstwowej, prace zmierzajàce do likwidacji narodowej organizacji zosta∏y wstrzymane. Nast´pcà prawnym PAIiZ b´dzie Polska Agencja Handlu i Inwestycji. W nadchodzàcych latach przed POT, instytucjà wdra˝ajàcà fundusze unijne, stojà olbrzymie wyzwania zwiàzane z prawid∏owym wykorzystaniem dop∏at unijnych w wysokoÊci 30 milionów euro z Dzia∏ania 6.3, czyli promocji turystycznych walorów Polski i 138 milionów euro z Dzia∏ania 6.4 – inwestycje w produkty turystyczne o znaczeniu ponadregionalnym. – Na przekór regu∏om nauk Êcis∏ych, lecz w zgodzie z zasadami ekonomii, przewiduj´, i˝ pierwsza kwota, zainwestowana z rozmys∏em przyniesie po podsumowaniu sowitszy zysk, ani˝eli ta czterokrotnie wy˝sza – stwierdzi∏ pe∏nomocnik POT. Od momentu, kiedy Komisja Europejska zatwierdzi Program Operacyjny „Innowacyjna Gospodarka”, nap∏ywa- Mazowieckie reprezentowali Walentyna RakielCzarnecka, dyrektor biura Mazowieckiej Organizacji Turystycznej i Artur Buczyƒski, przewodniczàcy Komisji Promocji Województwa Mazowieckiego i Wspó∏pracy z Zagranicà Rozmowy kuluarowe. Od lewej prof. Irena J´drzejczyk, Szko∏a G∏ówna Gospodarstwa Wiejskiego, Wojciech Kod∏ubaƒski, wiceprezes POT, doc. Marzena Wanagos, rektor Europejskiej Szko∏y Hotelarstwa i Przedsi´biorczoÊci Szkoda czasu na czcze spory AKTUALNOÂCI TURYSTYCZNE 16 Nr 4, kwiecieƒ 2007 WIADOMOÂCI ROT I LOT darki turystycznej w tworzeniu dochodu bliski jest ju˝ szeÊciu procent – mówi∏ Andrzej Pawluszek. Mamy prawo do optymizmu ZDJ¢CIA: MA¸GORZATA BOREJKO jàce Êrodki w ramach regionalnych programów operacyjnych b´dà na tyle pokaêne, ˝e dodatkowe sto milionów euro nie przyniesie odczuwalnego prze∏omu inwestycyjnego w produkty turystyczne. Jednak zwi´kszenie bud˝etu promocyjnego o kilkadziesiàt milionów euro doda ostrogi dzia∏aniom promocyjnym, na które Polska przeznacza oszcz´dnie skromniutkie kwoty. Obecnie nie przekraczajà one 7 milionów euro. Ten poziom wydatków na promocj´ sytuuje nasz kraj daleko w tyle nie tylko za starymi paƒstwami Unii Europejskiej oraz bliskimi sàsiadami: Czechami i W´grami. Dynamika dzia∏aƒ promocyjnych Rumunii i Bu∏garii przebija dzia∏ania prowadzone przez Polsk´. ZnaleêliÊmy si´ na szarym koƒcu zdystansowani nawet przez nowicjuszy na unijnym rynku us∏ug turystycznych. To wymowne zjawisko i jego skutki ka˝à pójÊç po rozum do g∏owy. – Nie powinniÊmy trwoniç czasu na czcze spory wokó∏ POT, lecz skupiç si∏y na tworzeniu produktów turystycznych, rozwijaniu infrastruktury oraz przekonywaniu ministra finansów i parlamentarzystów do solidnego zwi´kszenia bud˝etu na promocj´ polskiej turystyki. Przyk∏ady innych krajów jednoznacznie pokazujà, ˝e w efekcie zintensyfikowania kampanii promocyjnych wzrastajà dochody sektora turystycznego i jego wk∏ad w krajowe PKB. DziÊ rosnàcy udzia∏ gospo- Najwa˝niejsze uwarunkowania zwiàzane z procesem inwestowania w turystyk´ omówi∏ dr Jerzy Walasek, wyk∏adowca Wy˝szej Szko∏y Turystyki i Rekreacji im. Mieczys∏awa Or∏owicza, by∏y wieloletni dyrektor Polskiej Organizacji Turystycznej (na zdj´ciu). Ze statystyk wynika, ˝e w pi´tnastce starych krajów Unii Europejskiej na rozwój turystyki przeznacza si´ rocznie oko∏o 6 proc. wydatkowanych funduszy strukturalnych. Gdyby unijnà zasad´ dzielenia Êrodków zastosowaç do polskich realiów lat 2004-06, to z ogólnej kwoty 14 mld euro udzielonej Polsce pomocy, na inwestycje turystyczne przeznaczone powinno zostaç oko∏o 800 mln euro. – Ministerstwo Gospodarki nie dysponuje jeszcze najnowszymi danymi pokazujàcymi wysokoÊç nak∏adów inwestycyjnych w turystyce. Analizujàc jednak zestawienia z lat ubieg∏ych mo˝na pokusiç si´ o wniosek, i˝ z powodzeniem nawiàzujemy do modelowych proporcji unijnych – stwierdzi∏ dr Jerzy Walasek. W 2005 roku suma Êrodków przeznaczonych na rozwój turystyki w skali ca∏ego kraju (inwestycje infrastrukturalne i rozwój produktu) wynios∏a prawie 1.3 mld z∏otych. Tylko 136 mln pochodzi∏o z bud˝etu centralnego i bud˝etów samorzàdów. Reszt´ zaczerpni´to z unijnych funduszy przedakcesyjnych. Jest to bardzo optymistyczny sygna∏ dowodzàcy, i˝ samorzàdy potrafià korzystaç z funduszy strukturalnych. Niestety, nie dotyczy to wszystkich regionów. Na przyk∏ad we wspomnianym roku 2005 w kontraktach jedynie siedmiu województw znalaz∏y si´ Êrodki na projekty turystyczne. Paradoksalnie zabrak∏o wÊród nich województwa warmiƒsko-mazurskiego – sztandarowego symbolu turystycznego regionu Polski. Prognozy dotyczàce lat 2007-13 przewidujà inwestycje w rozwój polskiej gospodarki w wysokoÊci 71 mld euro. Stosujàc proporcj´ unijnego rachunku, bran˝a turystyczna powinna przygotowaç programy wykorzystania w wysokoÊci 4 mld euro. – DoÊwiadczenie pozwala wierzyç, ˝e ten wskaênik zostanie osiàgni´ty – konkludowa∏ dr Jerzy Walasek. Jeden dzieƒ konferencji organizatorzy przeznaczyli na prace w czterech zespo∏ach tematycznych. Wnioski z obrad uczestnicy zawarli w dokumencie nazwanym „Deklaracjà spalskà”. Pe∏nà jej treÊç publikujemy poni˝ej. DEKLARACJA SPALSKA uchwalona na konferencji naukowej „Regionalne i lokalne organizacje turystyczne jako czynnik aktywizacji i integracji spo∏ecznoÊci lokalnych wokó∏ turystyki” Spa∏a, 29-30 marca 2007 r. Bioràc pod uwag´, ˝e turystyka – sta∏a si´ wa˝nà cz´Êcià gospodarki narodowej w Polsce, a jej dynamiczny rozwój w ostatnich latach wp∏ywa na rozwój innych sektorów gospodarki; – odrywa istotnà rol´ w rozwoju regionalnym oferujàc wielkie potencjalne mo˝liwoÊci zwi´kszenia poziomu ekonomicznego rozwoju i zatrudnienia w regionach, które majà trudnoÊci ze znalezieniem innych êróde∏ rozwoju gospodarczego; – sprzyja zachowaniu wartoÊci spo∏ecznych i kulturowych, a tak˝e je wspó∏kszta∏tuje, b´dàc czynnikiem utrwalania to˝samoÊci kulturowej w jednoczàcej si´ Europie; Konferencja usilnie zaleca podj´cie dzia∏aƒ na rzecz zwi´kszenia rangi turystyki oraz wzmocnienia instrumentów skutecznej promocji kraju, regionów i miejsc atrakcyjnych turystycznie, w tym Polskiej Organizacji Turystycznej oraz regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych. W szczególnoÊci niezb´dna jest realizacja nast´pujàcych zadaƒ: Zadania w∏adz administracyjnych • Nadanie turystyce priorytetu w rozwoju regionalnym; • Kszta∏towanie polityki przestrzennej z uwzgl´dnieniem turystycznego zagospodarowania kraju; • Wzmocnienie roli Polskiej Organizacji Turystycznej jako Narodowej Organizacji Turystyki w jej dotychczasowym kszta∏cie, poprzez usystematyzowanie jej kompetencji, a tak˝e jasne okreÊlenie dzia∏aƒ regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych w znowelizowanej ustawie o POT; • Wspieranie inicjatyw majàcych na celu aktywizacj´ spo∏ecznoÊci lokalnych na rzecz turystyki, w tym zw∏aszcza dzia∏aƒ wykorzystujàcych regionalne i lokalne mo˝liwoÊci dla stworzenia wysokiej jakoÊci, innowacyjnych produktów turystycznych; • U∏atwienie przep∏ywu wiedzy i informacji oraz wspieranie wspó∏pracy mi´dzyregionalnej, zw∏aszcza w zakresie integrowania oferty turystycznej o najwi´kszej konkurencyjnoÊci. AKTUALNOÂCI TURYSTYCZNE 17 Nr 4, kwiecieƒ 2007 Ë WIADOMOÂCI ROT I LOT Ë Zadania samorzàdu terytorialnego oraz regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych Choç wizerunek kraju odgrywa wa˝nà rol´ w wyborze destynacji turystycznej, to nie kraje lecz poszczególne miejsca docelowe konkurujà ze sobà na rynku mi´dzynarodowym. Dlatego samorzàd terytorialny pe∏ni strategicznà rol´ w tworzeniu i dostosowywaniu produktów turystycznych do potrzeb wyselekcjonowanych grup odbiorców. Jego zadaniem powinno byç zatem w szczególnoÊci: – tworzenie strategii rozwoju turystyki w regionie; – wspieranie rozwoju turystyki poprzez rozwój infrastruktury i zwi´kszanie dost´pnoÊci komunikacyjnej do regionów; – wspieranie procesów tworzenia i rozwoju produktów turystycznych o wysokiej konkurencyjnoÊci oraz tworzenie zach´t dla podmiotów wdra˝ajàcych systemy jakoÊci i wprowadzajàcych innowacje do swoich ofert turystycznych; – tworzenie w pierwszej kolejnoÊci LOT i nast´pnie wspó∏praca LOT na szczeblu regionalnym w ramach ROT. W zakresie promocji turystyki niezb´dne jest zintegrowanie dzia∏aƒ na poziomie regionalnym i lokalnym. We wspó∏pracy z samorzàdem terytorialnym regionalne organizacje turystyczne powinny koordynowaç ca∏oÊç dzia∏aƒ w tej dziedzinie. W szczególnoÊci do zadaƒ tych organizacji powinna nale˝eç: – promocja regionu na rynkach zagranicznych; – kreowanie produktu turystycznego i komunikowanie jego jakoÊci; – administrowanie regionalnymi bazami danych; – prowadzenie badaƒ i analiz regionalnego rynku turystycznego, zw∏aszcza badaƒ marketingowych, których wykorzystanie w turystyce jest znacznie s∏absze ni˝ w innych bran– prowadzenie szkoleƒ majàcych na celu podnoszenie i doskonalenie umiej´tnoÊci kadr zajmujàcych si´ promocjà turystyki. Do zadaƒ lokalnych organizacji turystycznych powinno nale˝eç przede wszystkim: – kreowanie lokalnych produktów turystycznych o wysokiej konkurencyjnoÊci; – prowadzenie informacji turystycznej i aktualizowanie lokalnej bazy danych; – promocja lokalnych produktów na rynku krajowym, prowadzenie dzia∏alnoÊci wydawniczej i obs∏uga bran˝owych wizyt studyjnych; – wspó∏praca ze sta∏ymi mieszkaƒcami w celu zapewnienia turystom goÊcinnego przyj´cia. Zadania bran˝y turystycznej Regionalne i lokalne organizacje turystyczne sà wa˝nà p∏aszczyznà realizacji formu∏y partnerstwa publiczno – prywatnego. Wspó∏dzia∏anie partnerów publicznych i prywatnych wp∏ywa na rozwój produktów turystycznych w regionach, a tak˝e na rozwój wspó∏pracy pomi´dzy w∏adzami a podmiotami gospodarczymi. W praktyce formu∏a partnerstwa publiczno – prywatnego stanowi podstaw´ do realizacji wielu inicjatyw aktywizujàcych Êrodowiska lokalne i scalajàcych regiony. Turystyka jest pierwszà dziedzinà polskiego ˝ycia gospodarczego, w której realizacja formu∏y partnerstwa publiczno – prywatnego jest mo˝liwa w wymiarze organizacyjnym. Jednak, jak dotychczas zauwa˝yç mo˝na wiele problemów ze znalezieniem p∏aszczyzny porozumienia pomi´dzy podmiotami predestynowanymi do realizacji koncepcji tego partnerstwa. Dotyczy to zw∏aszcza regionalnych organizacji turystycznych. Wi´kszoÊç cz∏onków ROT – ów stanowià przedstawiciele samorzàdów i stowarzyszeƒ, a zdecydowanà mniejszoÊç przedstawiciele bran˝y turystycznej. Jest to efektem ogólnie ciàgle jeszcze niezadowalajàcej kondycji bran˝y turystycznej i, co si´ z tym wià˝e niech´ci z jej strony do anga˝owania si´ w dzia∏alnoÊç na rzecz promocji regionu. Niech´ç do wspó∏pracy z bran˝à turystycznà mo˝na jednak tak˝e zauwa˝yç po stronie administracji samorzàdowej, upatrujàcej cz´sto w silnych ROT – ach swego rodzaju konkurencj´ i zagro˝enie dla prowadzenia w∏asnej polityki turystycznej w regionie. Konferencja zwraca si´ zatem do przedsi´biorstw i podmiotów bioràcych udzia∏ w kszta∏towaniu rynku turystycznego o aktywne w∏àczanie si´ w prace regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych, a do samorzàdów o przychylne traktowanie tego sektora. Bran˝a turystyczna musi byç reprezentowana w ROT – ach i LOT – ach na zasadzie równoprawnego cz∏onkostwa i uczestniczyç we wszystkich dzia∏aniach majàcych na celu tworzenie i promocj´ oferty turystycznej. Wspó∏praca pomi´dzy sektorem publicznym i prywatnym w ramach tych organizacji jest wa˝nym elementem europejskiego modelu turystyki oraz polityki turystycznej Unii Europejskiej i powinna staç si´ podstawà ich funkcjonowania równie˝ w Polsce. Zadania zaplecza naukowego turystyki Regionalne i lokalne organizacje turystyczne sà niezb´dne dla tworzenia turystyki wysokiej jakoÊci we wszystkich jej aspektach. Dlatego ich potrzeby powinny byç uwzgl´dniane przy formu∏owaniu kierunków i tematów badaƒ naukowych w sferze turystyki. W szczególnoÊci niezb´dne jest: • Opracowanie zasad dobrej praktyki wspó∏pracy pomi´dzy regionalnymi i lokalnymi organizacjami turystycznymi, która przy zachowaniu pe∏nej autonomii tych organizacji pozwoli im na realizacj´ wspólnych przedsi´wzi´ç; • Przedstawienie koncepcji zintegrowanego zarzàdzania jakoÊcià turystyki w regionie i komunikowania jakoÊci we wszystkich fazach poda˝y produktu turystycznego; • Opracowanie modelowego systemu zbierania informacji na potrzeby sektora turystycznego w regionie, ze szczególnym uwzgl´dnieniem jakoÊci êróde∏ informacji, procedur jej gromadzenia i wykorzystania nowoczesnych narz´dzi informatycznych monitorowania rynku turystycznego. Spa∏a, 30 marca 2007 r. AKTUALNOÂCI TURYSTYCZNE 18 Nr 4, kwiecieƒ 2007 WIADOMOÂCI ROT I LOT I Walne Zebranie Cz∏onków Forum Regionalnych Organizacji Turystycznych i) reprezentacja ROT wobec instytucji, organizacji, w tym w∏aÊciwych ds. turystyki ministerstw, Polskiej Organizacji Turystycznej, Rady Turystyki przy Ministrze Gospodarki i innych, j) lobbing i rzecznictwo na rzecz rozwoju turystyki. Cz∏onkowie Forum Regionalnych Organizacji Turystycznych sà przekonani, ˝e dzia∏alnoÊç Forum przyczyni si´ do stworzenia i realizacji wspólnej wizji promocji turystycznej Polski przy wykorzystaniu pe∏ni mo˝liwoÊci organizacyjnych, merytorycznych i finansowych. B´dzie równie˝ szansà na lepszà koordynacj´ dzia∏aƒ, reprezentowanie poszczególnych ROT-ów wobec innych instytucji i organizacji. Zach´camy wszystkie instytucje, organizacje i stowarzyszenia dzia∏ajàce na rzecz turystyki do podj´cia wspó∏pracy z Forum Regionalnych Organizacji Turystycznych. W dniach 10-12 kwietnia na Zamku Czocha na Dolnym Âlàsku na ogólnopolskim spotkaniu przedstawicieli czternastu regionalnych organizacji turystycznych zrzeszonych w Forum ROT, które by∏o jednoczeÊnie I Walnym Zebraniem Cz∏onków, ukonstytuowa∏y si´ w∏adze Forum. W sk∏ad Zarzàdu Forum ROT powo∏ani zostali przedstawiciele pi´ciu ROT-ów: Wojciech Fedyk, prezes DolnoÊlàskiej Organizacji Turystycznej; Ma∏gorzata WilkGrzywna, wiceprezes Regionalnej Organizacji Turystycznej Województwa Âwi´tokrzyskiego; Agnieszka Sikorska, sekretarz Âlàskiej Organizacji Turystycznej; Zbigniew Fràczyk, cz∏onek Zarzàdu Regionalnej Organizacji Turystycznej Województwa ¸ódzkiego i Janusz Stanek, cz∏onek Zarzàdu Zachodniopomorskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej. Sekretariat Forum ROT w I kadencji zosta∏ zlokalizowany w siedzibie DolnoÊlàskiej Organizacji Turystycznej we Wroc∏awiu (www.dot.org.pl). W najbli˝szym czasie powstanie specjalny serwis internetowy Forum ROT (www.forumrot.pl), uruchomiona zostanie skrzynka e-mail: [email protected], powstanie indywidualny system identyfikacji wizualnej oraz wydawany b´dzie newsletter. Idea zrzeszenia si´ w dobrowolnym porozumieniu regionalnych organizacji turystycznych, po prawie roku intensywnej i – co warto podkreÊliç – skutecznej dzia∏alnoÊci cz∏onków Forum ROT w walce m.in. o dobro polskiej turystyki okaza∏a si´ w pe∏ni trafna. Tworzymy ju˝ dzisiaj zwarty jeden z sektorów polskiej turystyki, a rola regionalnych organizacji turystycznych w kreowaniu rozwoju turystyki i promocji potencja∏u turystycznego poszczególnych regionów roÊnie i jest ju˝ na sta∏e widoczna w krajobrazie turystycznym Polski. Warto przypomnieç, ˝e Forum ROT stawia sobie za priorytetowy cel dzia∏alnoÊci wzajemnà wspó∏prac´ oraz wspieranie inicjatyw i wspólnych przedsi´wzi´ç w zakresie: a) promocji turystyki i kreowania wizerunku turystycznego regionów oraz popularyzowania wiedzy zwiàzanej z problematykà rozwoju i promocji turystyki, b) wp∏ywania na zmiany regulacji prawnych mogàcych mieç wp∏yw na rozwój turystyki i promocji, c) wspierania regionalnej i lokalnej przedsi´biorczoÊci w dziedzinie turystyki i promocji, d) wspó∏pracy z organami rzàdowymi i samorzàdowymi w zakresie dzia∏aƒ sprzyjajàcych rozwojowi turystyki, e) integracji Êrodowiska osób zainteresowanych rozwojem turystyki, f) dzia∏aƒ na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i wspó∏pracy oraz projektów mi´dzyregionalnych, g) wzajemne szkolenie kadry ROT, h) budowanie partnerstwa mi´dzyregionalnego dla wsparcia samorzàdów, stowarzyszeƒ i przedsi´biorców, AKTUALNOÂCI TURYSTYCZNE w imieniu Zarzàdu Forum Regionalnych Organizacji Turystycznych Wojciech Fedyk Newsletter nr 1/04/2007 Cz∏onkowie Forum Regionalnych Organizacji Turystycznych: DolnoÊlàska Organizacja Turystyczna, Kujawsko-Pomorska Organizacja Turystyczna, Lubuska Organizacja Turystyczna, Ma∏opolska Organizacja Turystyczna, Mazowiecka Regionalna Organizacja Turystyczna, Opolska Regionalna Organizacja Turystyczna, Pomorska Regionalna Organizacja Turystyczna, Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Âwi´tokrzyskiego, Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa ¸ódzkiego, Âlàska Organizacja Turystyczna, Warmiƒsko-Mazurska Regionalna Organizacja Turystyczna, Wielkopolska Organizacja Turystyczna, Zachodniopomorska Regionalna Organizacja Turystyczna, Podlaska Regionalna Organizacja Turystyczna Sekretariat Forum Regionalnych Organizacji Turystycznych ul. Igielna 13, 50-116 Wroc∏aw tel./fax: 0-71/ 341-79-92, 344-11-09 kom. 0-697-979-603, 0-502-358-499 [email protected] 19 Nr 4, kwiecieƒ 2007
