Indeks haseł - Sklep infor
Transkrypt
Indeks haseł - Sklep infor
A Indeks haseł A Abolicja ................................................................ Abonament medyczny ...................................... Absolwent ........................................................... Administrator danych osobowych .................. Agencja pracy tymczasowej ............................ Agencyjna umowa ............................................. Akta osobowe .................................................... Aktywizacja zawodowa ..................................... Aplikacja administracyjna ................................. 13 13 13 15 15 16 17 18 20 B Badania lekarskie................................................ Beneficjent........................................................... Bezpieczeństwo i higiena pracy ...................... Bezrobotny . ........................................................ Bezskuteczność egzekucji . ............................. Bilet ...................................................................... Bon ....................................................................... Bonus . ................................................................. 21 22 23 23 24 24 25 26 C Certyfikat kwalifikowany ................................... Certyfikat rezydencji ......................................... Choroba pracownika.......................................... Choroba zawodowa . ......................................... Cudzoziemiec...................................................... Czas pracy .......................................................... Czynniki szkodliwe i uciążliwe w środowisku pracy .................................................................... Czynsz ................................................................. 27 27 27 28 29 30 30 31 D Dane osobowe ................................................... 32 Decyzja ................................................................ 32 Deklaracja korygująca . ..................................... 33 eklaracja podatkowa pracownika.................. D Deklaracja rozliczeniowa .................................. Delegacja służbowa . ......................................... Deputat................................................................. Dieta ..................................................................... Dług . .................................................................... Dłużnik ................................................................. Dni na poszukiwanie pracy .............................. Dni wolne od pracy . .......................................... Doba pracownicza ............................................. Dochód pracownika .......................................... Dodatki ................................................................ Dodatek dewizowy ....................................... Dodatek funkcyjny......................................... Dodatek walutowy ........................................ Dodatek wyrównawczy................................. Dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych................................................ Dodatek za pracę w porze nocnej ............. Dodatek za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, szczególnie uciążliwych lub niebezpiecznych ............... Dodatek za rozłąkę........................................ Dodatek za wysługę lat (dodatek stażowy) ........................................ Dodatek zmianowy ....................................... Dodatki do emerytur i rent........................... Dodatki w podstawie wymiaru zasiłku ...... Dofinansowanie wypoczynku . ......................... Dokształcanie...................................................... Dokumentowanie ............................................... Dopłata ................................................................ Duplikat . .............................................................. Dwuinstancyjność . ............................................ Dyscyplina pracy ................................................ Dyskryminacja .................................................... Dywidenda .......................................................... Dyżur pracowniczy ............................................ Działalność gospodarcza ................................. 33 35 35 35 36 37 37 38 38 39 40 40 40 41 41 41 42 42 43 43 43 44 44 44 45 46 47 47 47 47 48 48 49 49 50 3 indeks.indd 3 2014-06-18 15:49:52 E-K indeks haseł Działalność konkurencyjna . ............................. Działalność pozarolnicza .................................. Działalność wykonywana osobiście . .............. Dzieło ................................................................... 50 51 51 52 E Egzekucja . .......................................................... Ekwiwalent .......................................................... Elastyczne formy zatrudnienia . ....................... Elastyczny czas pracy . ..................................... Emerytura (emeryt) . .......................................... Ewidencja ............................................................ Ewidencja czasu pracy................................. Ewidencja przebiegu pojazdu .................... 54 55 56 56 56 57 57 57 59 59 59 61 62 62 G Godziny nadliczbowe......................................... Gotowość do pracy............................................ Gratyfikacja ......................................................... Grzywna . ............................................................. 63 64 65 65 H Harmonogram czasu pracy............................... Hipoteka (ustanowienie hipoteki) .................... Honorarium ......................................................... Hotel pracowniczy ............................................. 71 72 72 73 J F Formularze podatkowe ..................................... Fundusz Emerytur Pomostowych.................... Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ................................................... Fundusz Pracy . .................................................. Fundusz świadczeń socjalnych........................ Funkcjonariusz publiczny ................................. Indywidualny rozkład czasu pracy .................. Informacja ........................................................... Inspektor pracy .................................................. Interpretacja . ...................................................... 66 66 67 69 I Identyfikacja . ...................................................... 70 Imienny raport miesięczny ............................... 71 Jazdy lokalne ...................................................... 75 Job-sharing ......................................................... 76 K Kapitał początkowy ........................................... Kara umowna . .................................................... Karnet .................................................................. Karta ewidencji czasu pracy ............................ Karta pre-paid . ................................................... Kary pracownicze .............................................. Kierowca . ............................................................ Kilometrówka....................................................... Klasyfikacja zawodów i specjalności............... Klauzula wykonalności ...................................... Kody ubezpieczeniowe ..................................... Komandytariusz ................................................. Komisja do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy .................................................... Komisja pojednawcza ....................................... Komplementariusz ............................................. Komputer.............................................................. Konkurencja ........................................................ Konto . .................................................................. Kontrakt menedżerski ....................................... Kontrola ............................................................... Korekta ................................................................ Korzyści ............................................................... Koszty pracy ....................................................... Koszty uzyskania przychodu ........................... KRUS ................................................................... Kryterium dochodowe . ..................................... Kształcenie . ........................................................ Kwalifikacje zawodowe ..................................... Kwatera . .............................................................. 77 77 77 78 78 78 79 79 80 81 81 81 81 82 82 82 83 83 84 85 86 86 87 87 87 88 88 88 88 4 indeks.indd 4 2014-06-18 15:49:52 indeks haseł L Leasing pracowniczy.......................................... Licencja ............................................................... Likwidacja zakładu pracy ................................. Lista płac ............................................................. Lokal . ................................................................... 90 90 91 92 92 M Małoletni............................................................... Mandat . ............................................................... Mediacja .............................................................. Mianowanie ......................................................... Miejsce pracy ..................................................... Miejsce zamieszkania ....................................... Mienie pracodawcy . .......................................... Minimalne wynagrodzenie ................................ Młodociany . ........................................................ Mobbing .............................................................. Molestowanie . .................................................... Monitoring ........................................................... 109 109 110 111 112 112 112 O 93 93 93 94 95 96 96 96 97 98 99 99 N Nadpłata............................................................... Nadzór i kontrola przestrzegania prawa pracy .................................................................... Nagana ................................................................ Nagroda . ............................................................. Najniższe wynagrodzenie ................................. Należność ........................................................... Napiwek ............................................................... Niedobór . ............................................................ Nielegalne zatrudnienie .................................... Nieobecność w pracy ....................................... Nieodpłatne świadczenia................................... Niepełnosprawność (niepełnosprawny).......... Nierezydent ......................................................... Nieściągalność.................................................... Nietrzeźwość ...................................................... Nieuczciwa konkurencja ................................... Nieważność . ....................................................... iewykorzystanie urlopu wypoczynkowego .... N Niewypłacalność pracodawcy ......................... Niezdolność do pracy ....................................... NIP......................................................................... Nocleg ................................................................. Normy czasu pracy . .......................................... Normy pracy ....................................................... L-O A 101 101 101 101 103 103 103 104 104 105 106 106 107 107 107 108 108 Obowiązek .......................................................... Obowiązek podatkowy . ............................... Obowiązki pracodawcy . .............................. Obowiązki pracownika . ............................... Ocena pracownicza . ......................................... Ocena ryzyka zawodowego ............................. Ochrona . ............................................................. Ochrona danych osobowych ...................... Ochrona pracowników ................................. Ochrona pracy kobiet .................................. Ochrona pracy młodocianych .................... Ochrona przeciwpożarowa ......................... Ochrona przedemerytalna . ......................... Ochrona wynagrodzenia za pracę ............. Oddelegowanie .................................................. Odliczenie od podatku ...................................... Odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych ........................................................... Odpoczynek . ...................................................... Odpoczynek dobowy ................................... Odpoczynek tygodniowy . ........................... Odpowiedzialność ............................................. Odpowiedzialność administracyjna ........... Odpowiedzialność karna ............................. Odpowiedzialność karnoskarbowa ........... Odpowiedzialność pracodawcy za naruszenie przepisów bhp ..................... Odpowiedzialność pracownicza materialna . ..................................................... Odpowiedzialność pracownicza porządkowa ................................................... Odpowiedzialność regresowa .................... Odprawa . ........................................................... 113 113 113 114 115 115 116 116 116 117 118 119 119 119 120 121 123 123 123 124 125 125 125 125 126 127 127 128 128 5 indeks.indd 5 2014-06-18 15:49:52 O-P A indeks haseł Odprawa emerytalno-rentowa ................... 128 Odprawa pośmiertna .................................. 129 Odprawa z tytułu wygaśnięcia mandatu ... 130 Odprawa z tytułu zwolnień grupowych . .. 130 Odroczenie terminu płatności ........................ 131 Odsetki ............................................................... 131 Odstąpienie od odpowiedzialności . .............. 132 Odszkodowanie ................................................ 132 Odszkodowanie umowne ............................ 133 Odszkodowanie w razie naruszenia przez pracodawcę zasady równego traktowania w zatrudnieniu ............................................... 133 Odszkodowanie w razie niezgodnego z prawem rozwiązania umowy przez pracodawcę ........................................ 133 Odszkodowanie w razie rozwiązania umowy o pracę na skutek mobbingu ........ 133 Odszkodowanie za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków przez pracodawcę ........................................ 134 Odszkodowanie za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę ....................... 134 Odszkodowanie za utratę lub uszkodzenie w związku z wypadkiem przy pracy przedmiotów osobistego użytku ................ 134 Odszkodowanie za wydanie niewłaściwego lub nieterminowe wydanie świadectwa pracy ............................................................... 135 Odszkodowanie za wyrządzenie pracodawcy szkody z winy pracownika wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ..... 135 Odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy ...................................................... 135 Odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji .................................................... 135 Odwołanie .......................................................... 135 Odwołanie do sądu pracy .......................... 135 Odwołanie od decyzji organu podatkowego ... 136 Odwołanie od decyzji ZUS . ....................... 136 Odwołanie od indywidualnej interpretacji podatkowej .................................................... 136 Odwołanie z urlopu ...................................... 136 Odwołanie z zajmowanego stanowiska .... 136 Odzież i obuwie robocze ................................. OFE ..................................................................... Oferta zatrudnienia ............................................ Oględziny składników majątku ....................... OHP . .................................................................... Okres .................................................................. Okres nieskładkowy ..................................... Okres pracy ................................................... Okres rozliczeniowy ..................................... Okres składkowy .......................................... Okres wyczekiwania ..................................... Okres wypoczynku ....................................... Okres wypowiedzenia .................................. Okres zasiłkowy ............................................ Okulary ............................................................... Opieka nad dzieckiem . ..................................... Opłaty sądowe ................................................... Opodatkowanie .................................................. Organizacja czasu pracy .................................. Organizacje pracodawców ............................. Organizacje pracowników ................................ Orzeczenie lekarskie ........................................ Osoba ................................................................. Osoba prowadząca działalność gospodarczą ................................................ Osoba prowadząca działalność pozarolniczą ................................................. Osoba sprawująca osobistą opiekę nad dzieckiem .............................................. Osoba współpracująca z osobą prowadzącą działalność gospodarczą .... Osoba wykonująca wolny zawód .............. Ośrodek interesów życiowych . ...................... Oświadczenia .................................................... Outplacement .................................................... Outsourcing ........................................................ 136 137 138 139 139 140 140 140 141 142 142 142 143 144 144 145 146 146 146 146 147 147 148 148 148 148 149 149 150 150 152 152 P Pakt socjalny . ..................................................... Palarnia ................................................................ Państwowa Inspekcja Pracy ............................ Państwowa Inspekcja Sanitarna . .................... 153 153 153 154 6 indeks.indd 6 2014-06-18 15:49:52 indeks haseł aństwowy Fundusz Rehabilitacji Osób P Niepełnosprawnych (PFRON) .......................... Pełnomocnictwo ................................................ PIP ....................................................................... Plan urlopów ....................................................... Płaca minimalna ................................................ Płatnik ................................................................. Podatek ............................................................... Podatnik .............................................................. Podnoszenie kwalifikacji . ................................ Podpis elektroniczny ........................................ Podróż służbowa .............................................. Podstawa opodatkowania ............................... Podstawa wymiaru . ........................................... Podział urlopu .................................................... Polisa .................................................................. Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) .......... Pomoc de minimis ............................................ Pora nocna . ........................................................ Poręczenie ......................................................... Posiłki ................................................................. Posiłki i napoje profilaktyczne i regeneracyjne . ................................................ Postępowanie .................................................... Pośrednictwo pracy . ......................................... Potrącenia .......................................................... Powołanie ............................................................ Powszechność opodatkowania ....................... Pozorność ........................................................... Pożyczka ............................................................. Praca lekka ........................................................ Praca nakładcza . ............................................... Praca w niedziele i święta ................................ Praca w ruchu ciągłym ..................................... Praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze ............................ Prace wzbronione młodocianym ..................... Pracodawca ....................................................... Pracownik . .......................................................... Prawa autorskie . ................................................ Prawa majątkowe ............................................... Premia . ............................................................... 154 156 156 156 157 157 157 157 158 158 158 160 160 161 162 162 162 162 163 163 163 164 165 165 166 166 167 167 168 168 169 169 169 170 171 171 171 171 172 Prezent ............................................................... Prokura ............................................................... Protokół .............................................................. Prowizja .............................................................. Przedawnienie ................................................... Przedsiębiorca .................................................. Przedsiębiorstwo .............................................. Przedstawiciel ................................................... Przejęcie zakładu pracy . ................................. Przejście zakładu pracy . ................................. Przekazanie ....................................................... Przekroczenie . .................................................. Przeniesienie (służbowe) .................................. Przestępstwo skarbowe ................................... Przestój . .............................................................. Przewalutowanie ............................................... Przychód ............................................................. Przywrócenie do pracy .................................... Przywrócenie terminu ....................................... P-R 173 173 173 174 175 177 177 177 177 178 178 178 178 180 180 181 181 182 183 R Rabat . .................................................................. Rachunek ............................................................ Rada nadzorcza ................................................. Rada pracownicza ............................................. Rada pracowników ............................................ Raport . ................................................................ Refundacja .......................................................... REGON ................................................................ Regulamin ........................................................... Regulamin pracy ........................................... Regulamin wynagradzania ......................... Regulamin ZFŚS ........................................... Rehabilitacja osób niepełnosprawnych . ........ Renta . .................................................................. Rezydent ............................................................. Rok podatkowy .................................................. Roszczenie . ........................................................ Rozwiązanie sporu zbiorowego ...................... Rozwiązanie umowy o pracę ........................... 184 184 185 186 186 187 187 187 187 187 188 189 189 190 191 191 191 192 193 7 indeks.indd 7 2014-06-18 15:49:52 S-U indeks haseł Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia ..................................... Rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron ...................................... Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem .................................... Rozwiązanie umowy o pracę z dniem ukończenia pracy, dla której wykonania została zawarta ........................ Rozwiązanie umowy o pracę z upływem czasu, na jaki została zawarta . ................. Równe traktowanie ............................................ Równoważny system czasu pracy ................. Ruchomy czas pracy . ....................................... Ryczałt ................................................................. Ryzyko zawodowe ............................................. 193 193 194 194 194 195 195 196 197 197 S Samochód ........................................................... Samozatrudnienie .............................................. Sankcja ................................................................ Sąd pracy i ubezpieczeń społecznych .............................. Sezonowość ....................................................... Siedziba ............................................................... Skarga . ................................................................ Składki ................................................................. Skrócenie okresu wypowiedzenia . ................ Służba .................................................................. Społeczny inspektor pracy . ............................. Sprostowanie ...................................................... Staż pracy ........................................................... Strony umowy . ................................................... Syndyk ................................................................. System czasu pracy .......................................... Szczególne warunki pracy ............................... Szczególny charakter pracy . ........................... Szczepienie ochronne . ..................................... Szkoda ................................................................. Szkolenie ............................................................ 199 200 201 201 201 202 202 203 203 203 205 206 207 207 207 208 208 208 208 209 209 Ś Śmierć . ................................................................ Śmierć pracodawcy . .................................... Śmierć pracownika . .................................... Środki ochrony indywidualnej ..................................................... Świadczenie ........................................................ Świadczenie nieodpłatne . ........................... Świadczenie rehabilitacyjne . ..................... Świadczenie rzeczowe . ............................... Świadczenie socjalne ................................... Świadczenie w naturze ............................... Świadectwo pracy ............................................ 210 210 210 211 211 211 212 212 214 214 214 T Tajemnica ............................................................ Tajemnica przedsiębiorstwa ....................... Tajemnica służbowa ..................................... Telefon ................................................................. Telepraca ............................................................. Termin .................................................................. Trzynastka ........................................................... Twórca ................................................................. 215 215 215 215 216 217 218 219 U Ubezpieczenie .................................................... Udostępnienie nieodpłatne .............................. Udowodnienie szkody ....................................... Ugoda .................................................................. Układ ratalny . .................................................... Układ zbiorowy pracy . ...................................... Ulga ...................................................................... Umorzenie ........................................................... Umowa agencyjna ............................................. Umowa o dzieło ................................................ Umowa o pracę .................................................. Umowa o pracę nakładczą . ............................. Umowa zlecenia ................................................ Unieważnienie . ................................................... Urlop .................................................................... 220 221 221 222 222 222 223 223 224 224 224 225 227 227 227 8 indeks.indd 8 2014-06-18 15:49:53 indeks haseł Urlop bezpłatny . ........................................... Urlop macierzyński . ..................................... Urlop na żądanie ........................................... Urlop ojcowski .............................................. Urlop okolicznościowy . ............................... Urlop rodzicielski .......................................... Urlop szkoleniowy ........................................ Urlop wychowawczy . ................................... Urlop wypoczynkowy ................................... Utwór ................................................................... Utwór pracowniczy . ..................................... Użyczenie ............................................................ 228 228 229 229 230 230 231 231 232 233 233 234 W Wadliwość pracy ............................................... Wady oświadczeń woli ...................................... Waloryzacja . ....................................................... Waluta .................................................................. Wczasy pod gruszą ........................................... Weksel ................................................................. Wierzytelność ..................................................... Wizerunek ........................................................... Właściwość miejscowa i rzeczowa ................. Wolny zawód . ..................................................... Wolontariat .......................................................... Wspólnik . ............................................................ Współczynnik ekwiwalentowy . ........................ Wybór . ................................................................. Wygaśnięcie . ...................................................... Wykroczenie ....................................................... Wyłączenie składkowe ...................................... Wynagrodzenie . ................................................. Wynagrodzenie akordowe . ........................ Wynagrodzenie chorobowe ....................... Wynagrodzenie prowizyjne ........................ Wynagrodzenie za pracę . .......................... Wynagrodzenie za przestój ....................... 236 236 236 236 237 237 237 239 239 240 240 241 241 241 242 242 244 245 245 245 245 246 246 Wypadek przy pracy . ........................................ Wypadek w drodze do pracy lub z pracy . Wypadek zrównany z wypadkiem przy pracy ..................................................... Wypowiedzenie .................................................. W-Ź A 246 247 247 248 Z Zabezpieczenie wekslowe . .............................. Zadaniowy czas pracy ...................................... Zajęcie komornicze .......................................... Zakaz konkurencji . ............................................ Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych .... Zaliczka . .............................................................. Zaokrąglanie ....................................................... Zapomoga ........................................................... Zasiłki . ................................................................. Zaszeregowanie ................................................ Zaświadczenie .................................................... Zatrudnianie dzieci ............................................ Zatrudnienie tymczasowe ................................ Zawieszenie działalności ................................. Zawieszenie stosowania przepisów prawa pracy ........................................................ Zbieg tytułów do ubezpieczeń ....................... Zgłoszenie . ......................................................... Zlecenie ............................................................... Zleceniobiorca .................................................... Zleceniodawca ................................................... ZUS ..................................................................... Związek zawodowy . .......................................... Zwolnienie ........................................................... Zwolnienia grupowe .................................... Zwolnienia od pracy ..................................... Zwolnienie lekarskie .................................... Zwolnienie ze składek . ............................... 249 249 250 250 251 252 252 253 253 254 255 256 257 258 258 259 262 263 264 264 265 265 266 266 266 267 268 Ź Źródła prawa pracy . .......................................... 269 Źródła przychodu . ............................................. 269 Definicje słownikowe zostały opracowane z wykorzystaniem następujących źródeł: Słownik języka polskiego PWN; Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, PWN – wydania internetowe. 9 indeks.indd 9 2014-06-18 15:49:53 podatnik Plan urlopów powinien być podany do wiadomości pracowników w sposób zwyczajowo przyjęty w zakładzie pracy. P W podatkach dochodowych Podatek dochodowy od osób fizycznych, co do zasady, pobiera się od podstawy jego obliczenia według następującej skali: Płaca minimalna Podstawa obliczenia podatku Patrz: minimalne wynagrodzenie ponad Podatek wynosi do 85 528 zł 18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr Płatnik Definicja podstawowa Osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, zobowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. W ubezpieczeniach Płatnikiem składek jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, zobowiązana do rozliczania i opłacania składek za siebie lub za osoby, które zgłosiła do ubezpieczeń, np. pracowników. W zasiłkach Prawo do ustalania wysokości świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnienie do ich wypłacania przez cały rok kalendarzowy (od stycznia do grudnia) przysługuje płatnikom składek, którzy zgłaszali do ubezpieczenia chorobowego co najmniej 21 ubezpieczonych na 30 listopada poprzedniego roku. Płatnicy składek, którzy są zobowiązani do ustalania prawa do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego i ich wypłaty, są również zobowiązani do ustalania prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego. Zatem pracodawca, który jest płatnikiem zasiłków, wypłaca zasiłek chorobowy, zasiłek wyrównawczy, świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek opiekuńczy oraz zasiłek macierzyński. Do wypłaty zasiłków po ustaniu tytułu do ubezpieczenia jest uprawniony ZUS. 85 528 zł 14 839 zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł Podatek dochodowy od dochodów osiąganych przez osoby fizyczne z pozarolniczej działalności gospodarczej może być opodatkowany według skali podatkowej albo według liniowej stawki w wysokości 19%. W przepisach updof przewidziano również możliwość poboru zryczałtowanego podatku dochodowego. Podatek dochodowy od uzyskanych przez nierezydentów na terytorium Polski przychodów m.in. z odsetek innych niż wymienione w art. 30a ust. 1 updof, z praw autorskich lub z praw pokrewnych pobiera się w formie ryczałtu w wysokości 20% przychodu (art. 29 ust. 1 updof). Zryczałtowany podatek dochodowy pobiera się również na podstawie art. 30 updof. Przykładowo z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, wynosi on 10% wygranej lub nagrody. Podatek dochodowy od osób prawnych wynosi 19%. W przepisach updop przewidziano również możliwość poboru zryczałtowanego podatku dochodowego. Podatek dochodowy od uzyskanych przez nierezydentów na terytorium Polski przychodów m.in. z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku i usług prawnych wynosi 20% przychodów (art. 21 ust. 1 updop). Podatek Podatnik Definicja podstawowa Obowiązkowe świadczenia materialne pobierane przez państwo w celu pokrycia jego wydatków. Definicja podstawowa Osoba fizyczna lub prawna zobowiązana do płacenia podatków. 157 ekadr_lit. O-Ź.indd 157 2014-06-18 16:28:25 Podstawowy czarny P podnoszenie kwalifikacji W podatkach dochodowych Podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych są osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Osoby niemające miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy). Podatnikami do celów podatku dochodowego od osób prawnych mogą być osoby prawne i spółki kapitałowe w organizacji oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek niemających osobowości prawnej (art. 1 ust. 1 updop). Od 1 stycznia 2014 r. spółki komandytowo-akcyjne stały się podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. Spółki komandytowo-akcyjne są opodatkowane na takich samych zasadach jak spółki kapitałowe (sp. z o.o. i s.a.). Przepisy updop mają również zastosowanie do spółek mających siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego państwa są traktowane jak osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Podatnikami mogą być również grupy co najmniej dwóch spółek prawa handlowego mających osobowość prawną, które pozostają w związkach kapitałowych, zwanych „podatkowymi grupami kapitałowymi” (art. 1a updop). Podnoszenie kwalifikacji Patrz: dokształcanie pracowników Podpis elektroniczny Definicja podstawowa Zaszyfrowana informacja w postaci elektronicznej, dołączona do wiadomości przesyłanej za pomocą Internetu, zastępująca ręczny podpis. W podatkach dochodowych Podatnicy, płatnicy, inkasenci, którzy wysyłają elektronicznie do danego urzędu skarbowego m.in. PIT-11, PIT-40, PIT-4R i PIT-8AR, powinni posiadać podpis elektroniczny. Podpisywanie tych dokumentów przez inną osobę niż płatnik, podatnik, inkasent wymaga, co do zasady, pisemnego upoważnienia – pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji składanej za pomocą środków komunikacji elektronicznej (UPL-1). Odwołanie pełnomocnictwa następuje na formularzu OPL-1 (zawiadomienie o odwołaniu pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji składanej za pomocą środków komunikacji elektronicznej). W ubezpieczeniach Dokumenty ubezpieczeniowe do ZUS: zgłoszeniowe oraz rozliczeniowe, płatnicy składek przekazują za osoby ubezpieczone w formie elektronicznej. Wyjątkowo płatnicy składek, którzy przekazują do ZUS dokumenty za nie więcej niż 5 osób, mogą robić to w formie wydruków z systemu informatycznego lub wypełnionego odręcznie formularza. Dokumenty elektroniczne przekazywane do ZUS są podpisywane bezpiecznym podpisem elektronicznym, tj. podpisem elektronicznym, który jest: przyporządkowany wyłącznie do osoby składającej podpis, sporządzany za pomocą bezpiecznych urządzeń służących do składania podpisu elektronicznego i danych służących do składania podpisu elektronicznego, podlegających wyłącznej kontroli osoby składającej podpis elektroniczny, powiązany z danymi, do których został dołączony, w taki sposób, że jakakolwiek późniejsza zmiana tych danych jest rozpoznawalna. Alternatywą dla będącej w powszechnym użyciu aplikacji Płatnik jest aplikacja ePłatnik, udostępniona do użytku od czerwca 2012 r. Z ePłatnika mogą korzystać płatnicy, którzy zgłaszają do ubezpieczeń nie więcej niż 100 osób. Jest to aplikacja bezpłatna, nie wymaga instalacji, nie trzeba jej aktualizować, a wysyłanie dokumentów za jej pomocą odbywa się bez konieczności posiadania płatnego certyfikatu kwalifikowanego. Jeżeli płatnik nie posiada bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego ważnym certyfikatem kwalifikowanym, może przesyłać dokumenty do ZUS za pomocą ePłatnika po zarejestrowaniu się na platformie ePUAP i uzyskaniu tzw. profilu zaufanego. Podróż służbowa Definicja podstawowa Podróż odbywana przez pracownika, związana z jego obowiązkami służbowymi. 158 ekadr_lit. O-Ź.indd 158 2014-06-18 16:28:25 Podstawowy czarny podróż służbowa W wynagrodzeniach Pracownikowi, z tytułu podróży krajowej oraz podróży zagranicznej, odbywanej w terminie i miejscu określonych przez pracodawcę, przysługują diety oraz zwrot kosztów: przejazdów, dojazdów środkami komunikacji miejscowej, noclegów, innych niezbędnych udokumentowanych wydatków (określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb). 1. W czasie podróży krajowej dieta jest przeznaczona na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia. Patrz: dieta Za nocleg podczas podróży krajowej w obiekcie świadczącym usługi hotelarskie pracownikowi przysługuje zwrot kosztów w wysokości stwierdzonej rachunkiem (nie wyższej za 1 dobę hotelową niż 20-krotność stawki diety). W razie nieprzedstawienia przez pracownika dokumentu potwierdzającego poniesienie wydatku na nocleg przysługuje mu ryczałt w wysokości 150% diety. Ryczałt za nocleg nie przysługuje za czas przejazdu oraz jeżeli: pracodawca zapewnił pracownikowi bezpłatny nocleg, pracodawca uzna, że pracownik ma możliwość codziennego powrotu do miejscowości stałego lub czasowego pobytu, nocleg był krótszy niż 6 godzin między godzinami 21.00 a 7.00 albo nie przypadał w tych godzinach. Ryczałt na dojazdy środkami komunikacji miejscowej przysługuje w wysokości 20% diety za każdą rozpoczętą dobę podróży. Ryczałt nie przysługuje, jeżeli: pracownik nie ponosi kosztów dojazdów, pracodawca, na wniosek pracownika, wyrazi zgodę na pokrycie udokumentowanych kosztów dojazdów środkami komunikacji miejscowej. Pracownikowi przebywającemu w podróży krajowej trwającej co najmniej 10 dni przysługuje zwrot kosztów przejazdu w dniu wolnym od pracy środkiem transportu określonym przez pracodawcę do miejscowości pobytu stałego lub czasowego i z powrotem. Pracodawca, na wniosek pracownika, przyznaje zaliczkę na niezbędne koszty podróży krajowej w wysokości wynikającej ze wstępnej kalkulacji tych kosztów. P 2. Podczas podróży zagranicznej dieta jest przeznaczona na pokrycie kosztów wyżywienia i inne drobne wydatki. Patrz: dieta, ryczałt Za nocleg podczas podróży zagranicznej pracownikowi przysługuje zwrot kosztów w wysokości stwierdzonej rachunkiem, w granicach limitu określonego dla poszczególnych państw. Jeżeli pracownik nie przedłoży rachunku za nocleg, przysługuje mu ryczałt w wysokości 25% tego limitu. Ryczałt ten nie przysługuje za czas przejazdu. Jednak w uzasadnionych przypadkach pracodawca może wyrazić zgodę na zwrot kosztów za nocleg, stwierdzonych rachunkiem, w wysokości przekraczającej limit. Zwrot kosztów za nocleg nie przysługuje, jeżeli pracodawca lub strona zagraniczna zapewnią pracownikowi bezpłatny nocleg. Pracownikowi przysługuje ryczałt w wysokości 1 diety na pokrycie kosztów dojazdu z i do: dworca kolejowego, dworca autobusowego, portu lotniczego, portu morskiego w miejscowości docelowej za granicą oraz w każdej innej miejscowości za granicą, w której pracownik korzystał z noclegu. Jeżeli pracownik ponosi koszty dojazdu wyłącznie w jedną stronę, przysługuje mu ryczałt w wysokości 50% diety. Na pokrycie kosztów dojazdów środkami komunikacji miejscowej pracownikowi przysługuje ryczałt w wysokości 10% diety za każdą rozpoczętą dobę pobytu w podróży zagranicznej. Ryczałty te nie przysługują, jeżeli pracownik: odbywa podróż zagraniczną służbowym lub prywatnym samochodem, motocyklem lub motorowerem, ma zapewnione bezpłatne dojazdy, nie ponosi kosztów, na pokrycie których są przeznaczone te ryczałty. Pracownik otrzymuje zaliczkę na niezbędne koszty podróży zagranicznej w wysokości wynikającej ze wstępnej kalkulacji tych kosztów. W podatkach dochodowych Zwolnione z podatku są diety i inne należności za czas: podróży służbowej pracownika, podróży osoby niebędącej pracownikiem 159 ekadr_lit. O-Ź.indd 159 2014-06-18 16:28:25 Podstawowy czarny P podstawa opodatkowania – do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w rozporządzeniu o podróżach służbowych. Warunkiem jest jednak, aby otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione: w celu osiągnięcia przychodów lub w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5 updof, w związku z wykonywaniem tych funkcji. Kosztów uzyskania przychodów nie stanowią m.in. wartości diet z tytułu podróży służbowych osób prowadzących działalność gospodarczą i osób z nimi współpracujących – w części przekraczającej wysokość diet przysługujących pracownikom na podstawie rozporządzenia o podróżach służbowych. Podstawa opodatkowania Definicja podstawowa Wartość, od której należy liczyć podatek. W podatkach dochodowych Podstawę obliczenia podatku, co do zasady, stanowi dochód po odliczeniu m.in.: kwot zwolnionych z podatku lub od których na podstawie przepisów o.p. zaniechano poboru podatku, składek określonych w ustawie z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych: – zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących, – potrąconych w roku podatkowym przez płatnika ze środków podatnika. Odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów o.p. zaniechano poboru podatku; składek zapłaconych w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia społecznego obowiązującymi w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 13a–13c updof dotyczącym szczególnych zasad odliczania składek, dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika (art. 26 ust. 1 pkt 2–2b, pkt 5 updof). Podstawa wymiaru Definicja podstawowa Wartość, od której należy liczyć składki, podatek, zasiłki itp. W ubezpieczeniach Kwota podstawy wymiaru składek jest ustalana zgodnie z art. 18–21 ustawy systemowej dla poszczególnych grup ubezpieczonych. Podstawę wymiaru składek np. dla pracowników, zleceniobiorców, osób wykonujących pracę nakładczą stanowi przychód. Natomiast osoby prowadzące działalność gospodarczą ustalają podstawę wymiaru składek w wysokości: 30% minimalnego wynagrodzenia – osoby rozpoczynające działalność gospodarczą (przez okres 24 miesięcy), 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty limitu 30-krotności – pozostałe osoby. Od kwoty podstawy wymiaru składek płatnik nalicza składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz na fundusze pozaubezpieczeniowe. Wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe może się różnić od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe. Różnice te wynikają z faktu, że podstawa wymiaru składek na ubezpie- 160 ekadr_lit. O-Ź.indd 160 2014-06-18 16:28:25 Podstawowy czarny