Filatelista 1965.10

POLSKA 60GR
Jeden z sześciu znaczków, które ukażą atą
w pierwszej polowie czerwca z okazji „Międzynarodowych Lat Spokojnego Słońca" (p.
str, 181).
Nr 10 (229) ROK XII
WARSZAWA 15 MAJA 1965
OSIEM SEKTORÓW „KOSZYKÓWKI"
7
RÓŻNYCH artykułów specjalistyczL4 nych dowiadujemy się często ze zdziwlaniem jak mało wiemy o znaczkach
sprzed kilkudziesięciu laty. Między innymi dość częstio istnieją jeszcze wątpliwości na temat w iłu sektorach były drukowane poszczególne znaczki. A przecież to
konieczna ,wiadomość przy tak modnym
dzisiaj plafingu (rekonstruowaniu arkuszy drukarskich).
Mianem sektora Określamy w tym przypadku arkusz sprzedażny, nabywany
przez nas na poczcie, w odróżnieniu od
arkusza drukarskiego, obejmującego kilka sektorów. Arkusze drukarskie nie docierają nigdy do odbiorców, gdyż opuszczają zawsze drukarnię już pocięte na pojedyncze sektory.
Mogę „pocieszyć" wtszysticich zbieraczy,
że podobne zmartwienia na temat jak drukowano znaczki mają nie tylko filateliści
kolekcjonujący znaczki starsze. Często
brak nam dość zasadniczych informacji o
najnowszych wydaniach.
A starajmy się przecież nie popełniać
dawnych błędów i gromadzić możliwie „na
gorąco" jak najwięcej materiału ułatwiającego badania. Wówczas praca badawcza
przestanie być niewdzięcznym monopolem
drobnej liczby speców i stanie się dostępna, a nawet pociągająca dla znacznie
szerszych czesz zbieraczy.
Przed kilku miesiącami poinformował
mnie kol. Kazimierz Gryżewski o swej
ostatniej pracy badawczej dotyczącej licznych usterek na znaczkach serii „XIII.
Mistrzostwa Europy w Koszykówce Mężczyzn" z 1963 roku.
Są to znaczki o dość dużych nakładach,
były łatwo dostępne w okienkach pocztowych, toteż kol. Gryżewski zdołał zebrać
pokaźny materiał do badań w arkuszach'
sprzedażnych (4 x 3).
Jednak aby „umiejscowić" liczne powtarzające się usterki trzeba je podzielić
przede wszystkim według sektorów.
A jaka była liczba sektorów?
Można do niej dojść bądź w drodze
żmudnych badań ogromnego materiału
znaczkowego, bądź też — jeśli to tylko
możliwe — przez dotarcie do arkusza
drukarskiego. Oczywiście, ta druga droga
jest nieporównywalnie łatwiejsza.
W porozumieniu z kol. K. Gryżewskim włączyłem się do jego prac, przyjmując na siebie przygotowanie „placu budowy" do badań tej serii. Do moich zadań
należało rozpatrzenie możliwości umiejscowienia poszczególnych sektorów w
oparciu o wszelkie oznaczenia drukarskie
na marginesach sektorów, o sposób ząbkowania itp., z wyłączeniem usterek drukarskich na samych maczkach, którą to
pracę wykonał kol. K. Gryżewski.
Za zgodą Ministerstwa Łączności i Dyrekcji PWPW uprzystępniono mi arkusze
archiwalne z akceptami na druk. Klisze z
tych 6 arkuszy, wykonane przez PWPW,
reprodukujemy już częściowo w tym numerze.
OczyWiście, sprawa nie jest tak prosta,
aby na tych arkuszach móc odszukać
wszystkie spostrzeżone usterki i w ten
sposób ustalić ich położenie. Usterki powstają przecież przeważnie w czasie druku, na różnych jego etapach. Z tych względów prosiłem o skliszowanie arkuszy pod
kątem wyeksponowania wszelkich oznaczeń drukarskich (punktury, prób kolorów), a nie samych znaczków. Oznaczenia te ułatwią ustalenie położenia sektorów.
Drugim ułatwieniem przy ustaleniu
miejsca sektora w arkuszu jest analiza
ząbkowania sektorów. Okazuje się, że poszczególne sektory mają ząbkowane różne
marginesy. Mogą mieć ząbkowany bądź
jeden margines, bądź tez dwa — oba toczne, albo górny i dolny.
Skąd powstały te „rozmaitości"? Arkusze drukarskie przed perforowaniem
przecinano na pół i perforowano grzebieniowo te czterosektorowe połówki. Ponieważ znaczki koszykówki są kwadratowe te arkusze „perforacyjne" (bo tak je
możemy nazwać) mogły być podane na
maszynę dłuższym albo ,krótszym bokiem.
W tym względzie nie było żadnych specjalnych zaleceń. Dlatego zdarzało się, że
nawet jedna wartość była perforowana
inaczej na pierwszej, a inaczej na drugiej zmianie.
rys. 1
183
`•1,7033.
my.1•20,1•■ {1.180p • ISCM.01.1a 11.7r1•2,1 «CX,. • ,01
m
r.,
X MOU1R.C114,7CI,IN 10011/. IM,
■
11111111111112
11111111111I
YY
-111111111! 1111E11111ili 11111111.1= 111-11111111
uwoN, ■■>,
184
twe., 4017fid.,tf.r.111,
MS
-4-nsaxosr, Luro.. v xosr.r.....2C1.e. -.ona* ue,
185
mmesm
MMM!
es
flIM
1WWWWWww. A.B.1".■ W rOiLIWCWCE
19191
MIRR
MMMI
~MI
186
- WWKLAW
Na rys. 2 przedstawiam schematycznie
sposób ząbkowania arkusza (zmontowanego przez właściwe ułożenie rozciętych już
sektorów) podanego na maszynę krótszym
bokiem. Grzebień (rys. 1) ząbkował jed-
drugi margines sektorów. W ten sposób z
tych czterech sektorów — dwa mają
ząbkowany jeden margines boczny, a dwa
oba boczne. W przypadku jednego ząbkowanego marginesu wiemy od razu czy
sektor ten pochodzi z lewej czy z prawej
części arkusza. Ustalmy umowną numerację sektorów:
•
1
2
3
4
7
8
6
rys. 2
nocześnie po 3 znaczki w dwóch sektorach. W ten sposób jeden boczny margines w sektorze pozostał nieząbkowany,
bowiem grzebień uderzył dopiero koło
znaczka, ząbkując go z trzech stron. Następne uderzenie grzebienia zaopatrzyło
w ząbki czwarty bok znaczków w pierwszym rzędzie (jednocześnie pierwszy w
Za lewą stronę uważamy „naszą" lewą
stronę kiedy patrzymy na znaczek (oczywiście, od strony obrazka). A więc np.
zgodnie z tym ustaleniem lewą stronę
arkusza stanowią sektory 1, 3, 5 i 7.
Jeżeli sektor ma ząbkowany tylko jeden
lewy margines, tzn., że pochodzi z prawej
strony arkusza (ząbkowano od prawego
boku). Jeśli ma ząbkowany prawy margines — pochodzi z lewej części arkusza
(który. ząbkowano od lewego boku). Jeśli
ząbkowane są oba boczne marginesy,
niestety, nie możemy ustalić położenia
sektorów w arkuszu i musimy szukać innych cech rozpoznawczych.
W przypadku ząbkowania arkusza od
góry lub dołu (za pomocą grzebienia jak
na rys. 3) możemy z kolei ustalić miejsce
sektora w arkuszu perforacyjnym (arkusze perforacyjne składały się z sektorów
1, 2, 3, 4, bądź też 5, 6, 7, 8) — górny czy
dolny rząd.
I tak, jeśli przeząbkowany jest tylko
dolny margines w sektorze, może to być
sektor 1, 2, 5 lub 6 — czyli górny rząd
arkusza perforacyjnego (ząbkowanego od
góry). Jeśli przeząbkowany jest tylko
górny margines, może to być sektor 7, 8,
3 lub 4 — czyli dolny rząd arkusza perforacyjnego (ząbkowanego od dołu).
Jeśli w sektorze ząbkowane są oba marginesy, górny i dolny, nie daje to nam
rys. 3
drugim) i oba boki (pionowe) w drugim.
W dalszym ciągu ząbkując ostatni dolny
brzeg w tych dwóch sektorach grzebień
perforował jednocześnie marginesy między tymi I następnymi sektorami, a ostatnim uderzeniem, kończącym ząbkowanie
tego arkusza, perforował równocześnie i
żadnych informacji o położeniu sektora w
arkuszu. Dla bliższego ustalenia skąd interesujący nas sektor pochodzi, musimy
następnie rozpatrzyć wszelkie znaki drukarskie na marginesach.
c. d. n.
Tadeusz Grodecki
187
POLSKIE
Międzynarodowa Unia Geofizyczna
i Międzynarodowa Unia Astronomiczna
ogłosiły okres od 1.1.1964 do 31.X11.1965
za lata spokojnego Słońca.
Z okazji tej imprezy naukowej poczta
polska wprowadzi do obiegu w pierwszej
połowie czerwca 1965 r. serię 6 znaczków
pocztowych w 2-ch wersjach kolorystycznych (3x2) pod nazwą „Międzynarodowe
Lata Spokojnego Słońca", Znaczki będą
miały nominały: 2 po 60 gr, 2 po 2,50 i 2
po 3.40 zł.
Rysunek znaczków o nominale 60 gr
przedstawia na tle tarczy słonecznej kulę ziemską z obiegającym ją Księżycem.
Rysunek znaczków o nominale 2.50 zł
przedstawia urządzenie do badania Słońca zainstalowane w Toruniu.
Rysunek znaczków o nominale 3.40 zł
przedstawia układ słoneczny.
Na znaczkach umieszczono napis: „Międzynarodowe Lata Spokojnego Słońca
1964-1965",
Znaczki wykonane będą na podstawie
projektu art. piast. T. MichaIuka, tech-
The International Geophysical Union
and the International Astronomical Union
have declared the period from lat January
1964 till 31st December 1965 as the years
of quiet Sun.
On occasion of this scientific manifestatian the Polish Post is going Ito issue
six postage stamps 1-n two colom' versions
in the fint half of June 1965. The parne
of the set is „International Years of Quiet
Sun". There will be two 60 gr stamps, two
zł 2.50, and two wirill their lace value zł
3.40.
Botki the 60 gr stamps will represent
the Globe witki the Moon running around
it, on the background of the Sun.
The design of two zł 2.50 stamps shows
the device for observations of the Sun.
The device has been mounted in Toruń.
The zł 3.40 starręps depiet the Solar
System.
The stamps bear the follOwing inscripIlon: „International Years of Quiet Sun
1964-1965".
The stamps are printed according to the
design of the artist, T. Michaluk, by the
offset technique, on offset napar coated
with blankophor. Size: 40.5 x 40.5 mm.
Quantity printed: 6.5 million, 2 million,
and 1.41 million respectively.
niką offsetową, na papierze offsetowym
z blankoforem w formacie 40,5 x 40,5 mm,
w nakładach po 6,5 mln, po 2 mln i po
1,41 mln.
"ZAGRANICZNE
AIBANIA. 20.11. z okazji 20lecia istnienia związków branżowych wydano 3 Znaczki 2, 5
1 8 1, przedstawiające syrnboiloma rysunki: przemysł, nauczanie I turystyka.
ARGENTYNA, 3,IV. ukazał
się znaczek 4 c z okazji 50-lecia założenia kasy oszczędności. Znaczek przedstawia
dziewczynkę wrzucającą monetę do skarbonki.
BUŁGARIA. 9.V. weszły do
obiegu 2 znaczki z okazji XXlecia zwycięstwa nad faszyzmem. Znaczki 5 i 13 st przedstawiają symboliczne rysunki.
CHILE. Dla uczczenia pamięci rektora uniwersytetu
katolickiego w Chile, Carlosa
Casanueva (1920-1953), wydano
znaczek 4 c z jego portretem.
188
CZECHOSŁOWACJA. 15.11.
wszedł do obiegu maczek
30 h — „20 rocznica oswobodzenia obozu koncentracyjnego w reresinie", a W marcu
dwa dalsze znaczki uzupeł niające serię poświęconą miastom
obchodzącym 700-lecie założenia. Jeden z nich przedstawia
miasto Polickę a drugi miasto
FINLANDIA. Dla uczczenia
100-letniej rocznicy urodzin
art. mai. Akseli Galle-Kanela
wydano 2 maczki przedstawiające dzieła tego malarza:
0.25 mk — „Bratobójstwo" 1
0.35 nik — „Głowa dziewczęcia".
FRANCJA. 5.IV. ukazał się
znaczek z okazji 50 rocznicy
oswobodzenia obozów koncen-
tracyjnych. Znaczek o wartości 0.40 dr przedstawia powrót
więźniów w pasiakach na tle
przerwanych drutów kolczastych 1 łańcucha.
GAMBIA. 18.11. Serię obiegową składającą Się z 13 wartości (Yvert nr 168-180) opatrzono nadrukiem: „Independenci — 1965" z okazji uzyskania niepodległości przez ten
kraj.
GABON. 25.U. z okazji Międzynarodowego Roku Spókojnago Słońca wydano znaczek
85 fr przedstawiający koronę
słoneczną i emblemat Roku.
HOLANDIA. 6.1V. wydano 3
znaczki poświęcone Ruchowi
Oporu. Znaczki przedstawiają
pomniki wzniesione w trzech
miastach holenderskich: 7 c —
i
„Polegli w Waalwlik”
„Zniszczony Rotterdam" 15 c —
„Dokerzy z Amsterdamu" i
„Polegli w Waalwijk" oraz
40 c — „Zniszczony Rotterdam"
i „Dokerzy z Amsterdamu".
IRAN. 26.1. ukazał się znaczek 2 r ,przedstawiający mapę kraju, na której widnieje
sześcioramienna gwiazda symbolizująca sześć punktów projektowanej reformy.
IRLANDIA. LIV. w związku
ze zmianą taryfy pocztowej
wprowadzono do obiegu znaczek dla poczty lotniczej wartości 1 s 5 d (zamiast dotychczasowej 1 s 3 d), o tym samym rysunku (anioł nad zamkiem).
ISLANDIA.
Reprezentanci
europejskiej organizaoji pocztowej CEPT przyjęli na zebraniu 15.11. w Lizbonie projekt dla znaczków Europa
1965. Autorem projektu jest
islandzki art. mai. Hoerdur
Harisson. Na znaczku jest gałązka o trzech liściach oraz
owoc utworzony z napisu
CEPT. Termin ukazania się
znaczków Europy 1965 ustalono na 27,IX,
IZRAEL. 16.111. ukazały się
4 znaczki nowej serii obiegowej poświęconej herbom miast
Izraela. 15 a przedstawia herb
miasta Ashdod, 20 a — miasto
Akko i 35 a — miasto Dimona.
JORDANIA. Wydano serię
pięcioznaczkową poświęconą
Podbojowi kosmosu. Znaczki
5 i 50 f przedstawiają Syncom, pagodę 1 emblemat olimpijski, znaczek 10 I 20 f wznosząca się rakietę i Marsa, znaczek 15 f — trzech
kosmonautów w kabinie. Równocześ nie wydano bloczek
wartości 50 f przedstawiający
Syneom j kulę ziemską.
KAMERUN. 17.V. wejdzie do
obiegu nowy znaczek lotniczy
70 fr — „HO lecie UIT". Rysunek znaczka przedstawia satelita Relay 1 emblemat.
Tego samego dnia i o podobnym rysunku wydadzą
znaczki następujące państwa
znajdujące się pod wpływami
Francji i rozprowadzające swe
znaczki za pośrednictwem
azencii francuslciel: Czad (3
znaczki), Gabon (30 fr), Romzo-Brazzaville (100 fr), Rep.
Malsaska (50 fr), Mali (20. 30
i 50 fr). Mauretania (250 fr).
Niger (25. 30 i 50 Ol, Senesal
(50. 60 i Ml fr). Rep. grodkowoafrykańska (75, 55 I 100 frr oraz
Wybrzeże Kości Słoniowej
(85 frl.
KANADA. 30.V1. ukazał się
znaczek 5 c przedstawiający
nowa flagę kanadviska.
KENIA, UGANDA I TANZANIA. 15./V. ukazały się 4
znaczki dla propagandy turystycznej wschodniej Afryki
gdzie znajdują się największe
rezerwaty zwierząt na świecie. Znaczki 30 1 50 c przedstawiają emblemat organizacji wycieczek, ponad którYm
widzimy leoparda, zaś znaczki
1.30 i 2.50 s przedstawiają sa-
mochód na jednej z dróg Parku Narodowego oraz emblemat.
KOREAŃSKA REP. LUDOWO-DEMOKRATYCZNA. 20.
XII. wydano 2 znaczki z okazji 5-tej rocznicy powrotu
uchodźców korea ńskich z Japonii. Znaczek 10 jun przedstawia statek i flagę koreańską, zaś maczek 30 jun przybycie uchodźców do portu w Chungjin.
KOREA PŁD. 4.3111. wydane
zostały 2 znaczki dla uczczenia 80 'rocznicy powstania
Poczty w Korei. Na znaczku
3 w widzimy reprodukcję
pierwszego znaczka koreańskiego, a na znaczku 4 w portret Tong Sik Bonga.
KUWEJT. LII. z okazji I
Arabskiego Kongresu Dziennikarzy wydano dwa znaczki
8 I 20 f o jednakowym rysunku przedstawiającym emblemat Kongresu,
LIECHTENSTEIN. 22./V. ukazał się znaczek 10 fr przedstawiający Madonnę z Schellenberg. Jest to rzeżba drewniana z 1700 r.
MALI. 15.11. weszła do obiegu czteroznaczkowa seria lotnicza przedstawiająca ptaki:
100 fr — turaki, 200 fr — dzioborożce, 300 fr — sępy i 500
fr — czaple.
MEKSYK. Z okazji 50-lecia
podpisania konwencji politycznej w Aguascalientes wydano znaczek 20 C.
MONAKO. 17.V. dla uczczenia 100-lecia IIIT wydano serię z 12 znaczków. Znaczki
orzedstawiaja: 0.05 9r — satelitę Syncom II, 0.10 fr — satelita Echo II, 0.12 Oz — satelitę
Relay. 0.18 fr — satelitę Łunnik III. 0.25 fr — satelitę Telstar, 0.30 fr — Grahama Bella —
wynalazca telefonu, 0.50 fr Samuela Morse'a — wynalazcę
telegrafu f alfabetu noszącego
leizn imię. 0.60 fr — Edwarda
Salin — wynalazca bMinografu — aparatu, który po raz
nieryscy 9.X.1907 r. Pozwolił
na telegraficzne prizekazywanie obrazów, 0.70 lir — wieże
romańska z sygnaliZIJIACYMI
choraziewkand oraz teleeraf
nawietrzny wynaleziony przez
braci Charona. 0.95 fr — dwa
statki —jeden ancielski „Thz
Great Fastcrn". który w Ms
roku oołości olerwszy kabel
1,4:cacy Europe 7. Arozzyka,
mnie( — francuski ..Alsacc",
który jest 'nowoczesna ieónostką morską dla zakładania
kabli, ł Oz — E. Branly i G.
Marcon.Vego — dla upamiętnienia pierwszej łączności radiofonicznej na długim dystansie i wreszcie 10 fr dla
poczty lotniczej = stacja telewizyjna Monie Carlo.
NEPAL. Z okazji 19 rocznicy
urodzin księcia Birendra Beer
Bikran Shah Dev wydano
28.X.11. 2 maczki (10 i 15 np)
z portretem księcia.
NIGER. W 106 rocznicę
śmierci prezydenta Lincolna
wydano 3.IV. znaczek 50 fr z
Jego Podobizną.
NRF. LIV. weszła do obiegu
doroczna seria dobroczynna z
dopłatą na cele młodzieżowe.
Seria sklada się z czterech
znaczków przedstawiających
ptaki 10 ł 5 Pf — sionka,
15 ł 5 PO — bażant łowny,
20 + 10 Pf — cietrzew i 40 ł
20 Pf — głuszec. Te same
znaczki zostały wydane także
dla Berlina Zachodniego.
PAKISTAN. 28.//. ukazał się
znaczek 15 np poświęcony pomocy niewidomym. Na znaczku widzimy okulary, flagę 1
napis: pomagaj ślepym.
PORTUGALIA. 15.11/. wydano 2 znaczki z okazji 500-lecia
miasta Braganca. Znaczki 1 i
10 e posiadają ten sam rysunek, który przedstawia ksfęFernando I w zbroi
da
i z tarczą herbową u nóg, Rysunek znaczka wykonany jest
według pracy art. mol. Joao
Abel Manty.
RUMUNIA. 25.1. weszły do
obiegu 2 znaczki z okazji 20-lecia ONZ. Na znaczku 55 b
przedstawiony jest gmach ONZ
w Nowym Jorku a na 1.60 1 flaga rumuńska i emblemat
ONZ.
SOMALIA. 12.X11. wydano 3
znaczki z dopłatą na rzecz pomocy dla uchodźców. Znaczki
przedstawiają: 0.25 + 0.10 S —
grupę uchodźców, 0.75 ł 0.20
S — zniszczoną wieś f 1.80 +
0.50 S — żołnierza z dzieend
uchodźców.
SYRIA. W lutym wydano 3
znaczki dla poczty lotniczej i
bloczek z okazji Igrzysk Olimpijskich w Tokio w 1964 r.
Znaczek 12./2 p przedstawia tenisistę, 17% P — walkę zapaśniczą a 20 p — podnoszenie
ciężarów. Natomiast na bloczku widzimy trzy postacie w
strojach ludowych. Na wszystkich znaczkach jest erriVlemat
URUGWAJ. Z końcem lutego wydano znaczek 50 P
wchodzący w skład obiegowej
serii lotniczej, przedstawiający
flagę Urugwaju ponad wzgórzem Montevideo.
USA. 15.V1. ukaże się znaczek z okazji 750 rocznicy
Magna Charta Libertatum
(Wielka karta wolności). Na
znaczku 5 c w górnej jego
Męki przedstawiony jest pochód wyzwolonych ze sztandarem, w dolnej zaś korona
królewska — co symbolizować
ma zwycięstwo ludu nad królem.
189
9.1V. weszła do obiegu piąta
wartość poświęcona 100-leciu
wojny secesyjnej (1881-1865).
Znaczek 5 C przedstawia żołnierza i trzy karabiny oraz
napis: APpomatox. W Appomatox rozegrały się ostatnie
walki 1 tam to 9.IV.1865 r.
skapitulował gen. Lee wraz z
resztkami swej armil,
ZRA. Ukazał się znaczek lotniczy 80 m z okazji Światowego Dnia Meteorologii, którego rysunek przedstawia emblemat i symbol Światowej
Organizacji Meteorologicznej
(WMO).
Dla terytorium Gazy wydano ten sam znaczek w zmienionych barwach 1 z napisem
Palestine.
,Kosmofilatelta/
W piątą rocznicę wystrzelenia amerykańskiego satelity meteorologicznego „Tiros /" stosowano w Austrii w miejscowości Gmflnd okolicznościowy kasownik z rysunkiem „Tirosa"
nad fragmentem globu. Tekst:5 Jahre Wettersatelliten Tiros. Gmtind, Niederosterreich
1 — 1.4.1965". Do kasownika wydano okolicznościową kartkę (fot 1).
ZSRR. 26.11. ukazała się seria z 10 znaczków przedstawiająca różne rasy psów. 1
kop. — ogar, 2 kop. — seter irlandzki, 3 kop. — owczarek
wschodnioeuropejski, 4 kop. terier ostrowłosy, 4 kap. pointer, 6 kop. — chart kurdyjski, 8 kop. — gryfon. 10
kop. — chart, 12 kop. — rolli,
16 kop. — owczarek kaukaski.
SIWA
1.0
• ■111
• 811
9żYl1113kla
%wda
~anul 86
4?-1
uł..444.53ro'
REMOWI!»
fot. 3
Katudze.• Tekst: „Kaługa. Pamiatnik K. E.
CioLkowskomu wo dwore doma
muzeja"
(fot. 3). Z okazji 1 Maja wydano na podstawie
zanządzenia Ministra Łączności ZSRR z dnia 3
marca 1965 r. okolicznościową całostkę — kopertę z wydrukowanym znaczkiem o nominale 4 kop. w kolorze czerwonym, z rysunkiem
z lewej strony koperty przedstawiającym moskiewski pomnik ku czci I lotu w kosmos.
Tekst: „S prazdnikom 1 maja" (fot. 4).
1
fot. 1
Z okazji Międzynarodowej Wystawy Komunikacyjnej w Monachium poczta NRF wydała
okolicznościowy znaczek, który w 1-dniu obiegu kasowany byt okolicznościowym kasownikiem w tipt. Monachium 2. Rysunek przedstawia samolot na tle globu I fal, tekst głosi:
„Mtinchen 2, Internationale Verkehrs-Ausstellung. Erstausgabe 1.4.1965. 8" (fot. 2). Do znaczka wydano ozdobną kopertę pierwszego dnia
obiegu.
;;;.!
/uj ;1-14.
1
fot.
fot. 2
W ZSRR ukazały się nowe całostki o tematyce kosmicznej. Zarządzeniem Ministerstwa
Łączności z 17./1.1965 r. wprowadzono do obiegu kopertę z wydrukowanym znaczkiem o nominale 4 kop. w kolorze oliwkowym oraz z rysunkiem pomnika Konstantego Ciolkowskiego
z terenu poświęconego mu domu-muzeum w
190
Pot. 8
W Dniu Kosmonautyki — 12.IV. — nowa radziecka seria znaczków kasowana była okolicznościowymi kasownikami z rysunkiem rakiety
na wyrzutni oraz globu. Tekst: „12 Aprela —
Dień Komonawtiki". Kasowniki o identycznym rysunku stosowane były w urzędach pocztowych; Atma-Ata, Aszchabad, Baku, Dusznabe, Erewan, Folom, Kaługa, Kijów, Kiszyniów,
Leningrad, Moskwa — Pocztamt (w kolorze
czarnym — fot. 3), Moskwa — Mieżdunarodnyj
Pocztamt (w kolorze czerwonym — fot. 5), Ryga, Tanin, Taszkent, Tbilisi, Wilno.
W Polsce w dniu 12.IV. stosowano okolicznościowy (kasownik w Pałacu Kultury w Poznaniu. Jak zwykle został on estetycznie wykonany,
co należy już do poznańskiej tradycji, ale chyba tym razem jest zbyt wielotematyczny. Upamiętniono nim bowiem za jednym zamachem
I 4 rocznicę lobu Gagarina, i „Dzień Kosmonauty" (stąd ta nazwa, jeżeli wszędzie od czterech lat obchodzi się Dzień Kosmonautyki?) i
ostatni wyczyn ppłk. Leonowa. Rysunek kasownika przedstawia bowiem podobnie jak na
maczku radzieckim wydanym w marcu br. statek „Woschod 2" w locie z otwartą kabiną oraz
„orbitującego" 1 dokonującego zdjęć ppłk. Leonowi. Treść głosi: „Poznań 9. Pałac Kultury.
Dzień Kosmonauty. 12.IV.1985. IV Rocznica l-go
lotu czł owieka w Kosmos:: (fot. 7).
fot. 7
Z okazji Dnia Kosmonautyki ukazała się w
ZSRR nowa całostka — koperta lotnicza z wydrukowanym znaczkiem o nominale 6 kop. w
kolorze czerwonym oraz z lewej strony reprodukcją nowego, odsłoniętego w roku ubiegłym
koto wejścia na tereny Wystawy Osiągnięć
Gospodarki Narodowej w Moskwie, pomnika
ku czci pierwszego lotu w kosmos. Na kopercie umieszczono również odznakę „Lotnika-Kosmonauty ZSRR" oraz tekst: „12 Aprela —
diefi Kosmonawtiki" (fot. 5).
W okresie obchodów IV rocznicy lotu J. Gagarina, odbyła się w Moskwie, tradycyjna już,
IV Wystawa Filatelistyczna „Ku gwiazdom". Z
okazji tej Upt. Moskwa Z — 68 stosował okolicznościowy kasownik dodatkowy z rysunkiem
rakiety i statku w locie oraz tekstem:„SSSR.
Moskwa — 68. IV Wystawka „K zwiezdam”
1965. Aprel 9-19" (fot. 6). Do kasownika Moskiewskie Towarzystwo Kolekcjonerów wydało
okolicznościową kopertę.
fot. 9
W Łodzi stoisko pocztowe zainstalowane na
pokazie znaczków i książek „kosmicznych"
zorganizowanym w siedzibie Zarządu 64dzkiego TPP,R stosowało obok datownika Upt.
Lódś 1 2 oznaczeniem 1 d dodatkowy kasownik gumowy w kolorze fioletowym z rysunkiem statku kosmicznego i tekstem: „12.4.65.
Dzień Kosmonauty" (fot. 8).
W NRD wydano nową serię znaczków upamiętniającą lot statku „Woschod 2". W dniu
wydania, 15 kwietnia 1985 r. kasowano ją w
Upt. Berlin 8 kasownikiem okolicznościowym z
rysunkiem fragmentu globu, statku kosmicznego i kosmonauty na lince obok statku. Tekst:
„Berlin 8 108 15.4.95. EYn Menach barat den
K022110S. 18 Marz 1965" (Pot. 9).
C. R.
15 czerwca upływa termin odnowienia prenumeraty
na
półrocze 1965 roku
191
KaLeJdOeSKoP
Nie byłem entuzjasta emisji pod nazwą natychmiast ją kupił. Zabrał nawet jed„kóty", do czego otwarcie się przyznawaną dla przyjaciela we Francji! Oświadłem i protestowałem w swoim czasie przeczył, że rozpocznie zbieranie znaczków
ciw tej serii. Uważałem, że taka edycja polskich, Jestem przekonany, że nie byt
jest niczym nie
usprwwiedlitoiona. on wyjątkiem i wiele osób zapaliło się do
Owszem, słusznie się stało, że pochwalifilatelistyki (tej nowoczesnej) dzięki emiliśmy się hodowlą koni, czy też pokazasjom przedstawiającym psy, konie czy
liśmy na znaczkach nasze zakopiańskie
koty.
owczarki. Ale koty...? Z jakiej racji te
Kotom poświęcili specjalną audycję w
czworonogi znalazły się na polskich znacz- radio autorzy „Parnasika". Byłem ciekakach? Czy nie lepiej było na przykład wy czy nie zapomną o kocich znaczkach.
wydać serię reklamująca „polowania de- I nie zapomnieli, co również świadczy o
wizowe"?
popularności tej emisji. Przeprowadzili
Zapomniałem jednak o handlowej stro- rozmowę z projektantem, który podobno
nie kociej serii. I co tu. dużo mówić - dzięki tej edycji otrzymał z Ameryki zamówienie 714 wykonanie kociego albumu.
kociaki zrobiły niesłychaną karierę! Jeszcze chyba dotychczas żadna polska edyGdy już jesteśmy przy radio i telewizji,
cja nie cieszyła się tak wielkim powo- warto wspomnieć o programie z 18.1V. pt.
dzeniem na zagranicznych rynkach. Wy- „Ukryta kamera" z serii filmowej „Podaje mi się, że jest to przede wszystkim znajmy się". Tym razem niedyskretne
zasługę projektanta Janusza Grubiańskie- kamery znalazły się na poczcie głównej w
go. Także komisja, która przyjmuje pro- Warszawie i podpatrzyły jak ludzie męjekty musi coraz surowiej je oceniać i pa- czę się przy przyklejaniu znaczków. Slitrzeć na nie nie tylko przez artystyczne, nią, przyklepują, przyciskają, a znaczki
lecz i handlowe okulary. Bowiem nieste- nie chcą się trzymać. Jest to przecież tety, mamy już kilka przykrych rozczaro- mat, :który już dwa razy poruszaliśmy w
wań. Niektóre emisje „nie chwyciły" lub „Kalejdoskopie"
bezskutecznie. Nic się
też wzbudziły słabsze zainteresowanie niż nie poprawiło. Taka ładna seria „kwiasię spodziewam). Liczono bardzo na „Zdo- ty" otrzymała okropną gumę. Nie ulega
bywanie kosmosu", sądzono także, że
wątpliwości, że przynajmniej 56.18 tych
„Ptaki" wywołają większe zainteresowaznaczków naklejanych na przesyłki donie za granica niż to się stało.
chodzi do adresatów w opłakanym stanie.
Ale powróćmy do zawrotnej kariery ko- Bardzo „ się więc cieszymy, że teraz poparła nas telewizja. Może wspólnymi siciej serii. Najlepszym dowodem chyba
jest, że Rumuni pozazdrościli nam kocia- lami wywalczymy klejącą gumę...
ków i za naszym przykładem przygotoW programie telewizji oglądaliśmy też
wali miauczącą serię!
wrocławskie wydanie „historii ma znaczA oto malutki przykładzik zaczerpnięty ku". Szczerze mówiąc tym razem nie byz życia: mam kuzyna, który mieszka we liśmy zbyt zachwyceni. Niewątpliwie auFrancji. Przebywał przez 30 lat w Afryce, dycja poświęcona znaczkom przedstawiającym sceny z bajek była poprawna, ale
gdzie niewątpliwie spotykał się z efekbardzo mało urozmaicona i mał o pomystownymi znaczkami przedstawiającymi
florę i faunę. Jednak nigdy mu nie przy- łowa. Ileż interesujących aktualności możchodziło do głowy, aby zbierać znaczki - na by poruszyć w takiej audycji! Niestety, ograniczono się jakby do wycinka z
wprost przeciwnie pokpiwał sobie z filatelistów. Aż przed kilku miesiącami przy- katalogu.
jechał do Polski. Zobaczył serię kotów i
Kazimierz Gryiewsld
POCZTA BALONOWA
Z okazji XXXIV Międzynarodowych
Targów Poznańskich zostaną zorganizowane po raz siódmy Zawody Balonowe.
Zawody, w których udział wezmą balony
Poznań, Polonez, Katowice i Syrena, wyznaczono na 26.VI.1965 r.
Podobnie jak w latach ubiegłych Oddział Poznański PZF organizuje pocztę
balonową. Do przewozu balonami będą
dopuszczone listy zaopatrzone w specjał192
ne nalepki „Przesyłka balonowa". Nalepki, wydane w jednym rodzaju dla wszystkich balonów (w arkusikach po 20 sztuk),
w cenie 3 zł za sztukę, można zamawiać
pod adresem: PZF Oddział Poznański Poznań 1, skr. poczt. 253, wpłacając równocześnie należność na konto er PKO Poznań nr 5 — 9 — 1441.
Oddział przygotował również cztery koperty, okolicznościowe w odmiennych ko-
lorach dla każdego balonu. Cena za kopertę wynosi 1 zł.
Nalepki i koperty są wysyłane natychmiast po otrzymaniu należności. Do przekazywanej kwoty należy doliczyć oplatę
portoryjną 3 zl (ryczałt). Przyjmowane są
tylko zamówienia zbiorowe.
Listy w specjalnych kopertach okolicznościowych, zaopatrzone w nalepki ,Poczta Balonowa" oraz ofrankowane znaczkami pocztowymi (wartości zł 2,50 w kraju
i zł 7 dla listów zagranicznych oraz zł 5,10
dla listów zagranicznych — KDL) należy
włożyć do większej koperty i przesłać ją
pod adresem Urzędu Pocztowego Poznań 9 w nieprzekraczalnym terminie do
dnia 20 czerwca 1965 r.
Znaczki na kopertach będą stemplowane okolicznościowymi datownikami wydanymi z okazji XXXIV MTP.
Wszystkich wysyłających przesyłki balonowe obowiązuje podporządkowanie się
regulaminowi poczty balonowej.
REGULAMIN
listów poczty balonowej urządzanej w ramach
Zawodów Balonowych z okazji XXXIV Międzynarodowych Targów Poznanskich.
I. Organizatorem poczty balonowej jest Polski Związek Filatelistów, Oddział Poznański
przy współudziale Aeroklubu Poznańskiego,
który urządza doroczne zawody balonów wolnych z okazji Międzynarodowych Targów Poznańskich.
2. Listy zabiorą wszystkie balony startujące w zawodach. W przypadku niedopuszczenia
z przyczyn technicznych któregokolwiek balonu do lotu — listy przeznaczone do przewozu
zostaną skierowane do adresatów normalną
drogą Pocztową, Po zaopatrzeniu ich w odpowiednią adnotację (stempelkiem kauczukowym).
3. Do lotów dopuszczone zostaną listy zwykle — ekspresowe (krajowe i zagraniczne)
ofrankowane znaczkami pocztowymi wg obowiązującej taryfy Pocztowej, a ponadto zaopatrzone w specjalne nalepki: „Przesyłka balonowa", o wartości nominalnej 3 zł, Nalepki
zostaną wydane przez PZF Oddział Poznański
jednolite dla wszystkich balonów.
4. Nakla d nalepki wynosić będzie 72 000
egzemplarzy, drukowanych w arkuszach po 20
sztuk na papierze gumowym.
5. Nalepki zostaną wydane wyłącznie jako
nieząbkowane.
6, Odbiór nalepek z drukarni I ich kontrola
odbędzie się komisyjnie, przy czym z czynności tych zostanie sporządzony oddzielny protokół.
7. W zleceniu wykonania druku zostanie zawarta specjalna klauzula zastrzegająca zwrot
przez drukarnię ewentualnej makulatury, która następnie przez Zarząd Oddziału zostanie zabezpieczona i unieważniona.
8. Dochód z akcji poczty balonowej .przeznacza się na pokrycie kosztów zawodów balonowych 1 urządzanie imrez filatelistycznych
przez ogniwa Oddziału Poznańskiego PZF.
9. Poczta balonowa zostanie udostępniona
wszystkim filatelistom, o czym jednostki organizacyjne PZF zostaną powiadomione w drodze
komunikatu.
10. Po zakończeniu akcji poczty balonowej
zostanie sporządzone odpowiednie sprawozdanie, którego odpis prześle się do wiadomości
Zarządowi Głównemu PZF.
11. Używane do kasowania nalepek balonowych stempelki kauczukowe (nie mające treści
stale» zostaną po zakończeniu akcji komisyjnie zniszczone.
- Polski Związek Filatelistów
Oddział Wojewódzki w Poznaniu
Z OBRAD PLENUM ZA RZĄDU GŁÓWNEGO PZF
Jednym z punktów porządku dziennego Plenum Z. Gl. w dniu 11 kwietnia było sprawozdanie Komisji Wystaw
i Imprez Filatelistycznych PZF.
Komisja przedstawiła wyniki działalności oraz osiągnięcia członków PZF na
wystawach międzynarodowych i plany
działalności na polu propagandy filatelistycznej.
Komisja określiła też swe stanowisko
odnośnie wszelkiego rodzaju wydawnictw
oraz nalepek propagandowych przy organizacji imprez filatelistycznych.
Poza udanym udziałem naszych członków w ubiegłym roku w 5 wystawach
międzynarodowych, poza zorganizowaniem 2 wystaw ogólnopolskich i 4 międzyoddziałowych, odbyło się jeszcze w
Polsce ok. 100 wystaw lokalnych i ok. 500
pokazów znaczków.
W roku 1965 ogniwa nasze przygotowują w Katowicach — „IX Ogólnopolską
Wystawę Filatelistyczną" we wrześniu,
a we Wrocławiu w maju „Wystawę
XX-rocznicy powrotu Ziem Zachodnich
i Północnych" wspólnie z Hradec Karlo-
we (Czechosłowacja) i Zwickau (NRD).
Wystaw Międzynarodowych w tym roku
odbędzie się trzy, i to: w lipcu w Olsztynie, we wrześniu w Kielcach i w październiku w Szczecinie, Jednocześnie
przewiduje się, że w roku bieżącym będzie zorganizowanych ok. 80 wystaw lokalnych oraz ok. 400 pokazów.
Ponadto Oddział Krakowski w m-cu
kwietniu zorganizował na terenie Obozu
w Oświęcimiu wystawę Filatelistyczną
„Nigdy więcej..."
W zakresie wydawnictw Komisja
w oparciu o wytyczne uchwalone przez
Walny Zjazd oraz Plenum Z. GL PZF
usiłuje prowadzić politykę mającą na celu podnoszenie poziomu graficznego i artystycznego wydawnictw PZF oraz przeciwdziała emitowaniu nadmiernej liczby
nieuzasadnionych wydawnictw.
Prowadzenie tej polityki utrudnione
jest dążeniem szeregu ogniw ze względów
ambicjonalnych, do wydania możliwie
największej liczby, o możliwie najwyższych cenach i niskich nakładach „pa193
miątek", z różnych — często specjalnie
tworzonych okazji.
Nie jest jeszcze uregulowana kwestia
kasowników okolicznościowych, których
jest nadmiar często o bardzo słabym poziomie graficznym, a które są przeważnie
niedostępne dla szerokiego ogółu filatelistów. Wobec zdecentralizowania przez
Min. Łączności międZy poszczególne
DOPiT prawa do wprowadzania nowych
stempli, zagadnienie to jest chwilowo nie
do rozwiązania.
Wydawanie zezwoleń na emitowanie
wszelkich wydawnictw pamiątkowych
jest w gestii Komisji Z. Gl., dla której
pierwsze sito stanowią oddziałowe Komisje. Komisja akceptuje kasowniki na imprezy objęte centralnym planem oraz dorywczo, jeśli ktoś się o to zwróci.
O ile jeszcze w roku 1963 Komisja usiłowała podchodzić liberalnie do proponowanych wydawnictw dla stopniowego
opanowania sytuacji (udzielono zezwoleń
na wydanie 42 pozycji), to w roku 1964
nastąpiło usztywnienie wymagań.
Wytyczne uchwalone przez Plenum pomogą do jeszcze lepszego skoordynowania
tych spraw.
A.C.
IX OGÓLNOPOLSKA WYSTAWA FILATELISTYCZNA
„KATOWICE 65"
W dniach od 5 do 19 września odbędzie
się w Katowicach IX Ogólnopolska Wystawa Filatelistyczna „Katowice 65". Będzie to pierwsza imrpreza filatelistyczna
tego szczebla na terenie woj. katowickiego
od 1934 roku, od pamiętnej Wszechsłowiańskiej Wystawy Filatelistycznej zorganizowanej przez Sląski Związek Filatelistów w 15 rocznicę I powstania śląskiego.
Protektorat nad Wystawą „Katowice 65" przyjął członek Rady Państwa
i przewodniczący Prezydium WRN w Katowicach Jerzy Ziętek.
W skład Komitetu Organizacyjnego
wchodzą: M. Nowak (przew.), J. Murek
(v-przew.), A. Madziara (sekr.), P. Dowborski (skarbnik) oraz kierownicy siedmiu sekcji. Dyrektorem 'wystawy jest Fr.
Dopierała.
Wystawa umieszczona będzie w gmachu szkoły partyjnej w Katowicach przy
ul. Bielskiej. Do celów wystawowych oddane będzie całe prawe skrzydło gmachu, które ma łączną powierzchnię ok.
2 tys. rn2; powierzchnia wystawowa (gablot) planowana jest na 1200 m2.
Opracowano regulamin Wystawy, który ustała, że przedmiotami wystawowymi mogą być, oprócz eksponatów oficjalnych, wszelkiego rodzaju zbiory znacz-
ków pocztowych, całostek, listów filatelistycznych i przedfilatelistycznych, kasowników pocztowych, nadruków, prób,
wzorów i falsyfikatów oraz literatura,
przybory filatelistyczne, dokumenty z historii poczty, różne osobliwości związane
z filatelistyką i zbiory filumenistyczne.
Eksponaty będą umieszczone w gablotach o wymiarach 100 x 100 cm.
Termin zgłoszeń wstępnych upłynął 30
kwietnia, zgłoszenia ostateczne należy
nadsyłać do 15 czerwca (na specjalnych
drukach dostarczanych przez Komitet
Organizacyjny). Eksponaty zgłoszone po
ostatecznym terminie mogą być w miarę
posiadania miejsca wystawione, lecz nie
będą umieszczone w 'katalogu wystawowym.
Za zgłoszenie i wystawienie zbioru nie
będą pobierane opłaty.
Eksponaty powinny być złożone w Komitecie Organizacyjnym Wystawy w czasie od 1 do 23 sierpnia rb.
Zbiory będą wystawione w 3 klasach:
oficjalnej, honorowej i konkursowej.
Klasa konkursowa będzie podzielona
z kolei na 6 działów: przedfilatelistyka,
zbiory generalne i specjalizowane, zbiory tematyczne, zbiory młodzieżowe, literatura filatelistyczna oraz filumenistyka.
Adres Komitetu Organizacyjnego: Katowice, ul. Reymonta 20.
UTWORZENIE ZWIĄZKU FILATELISTÓW CZECHOSŁOWACKICH
Przed 15 laty stowarzyszenia filatelistyczne w Czechosłowacji zostały rozwiązane, a na ich miejsce powstały koła filatelistów W ramach związków zawodowych.
Na czele nowej organizacji stanął centralny zarząd (astriedie ćs. filatelistov)
mianowany przez ministra łączności jako
194
jego organ doradczy. I-Jstriedie miało poważne osiągnięcia w dziedzinie zjednoczenia filatelistyki, krzewienia jej wśród
mas pracujących i wśród młodzieży. Liczba 'komisji powołanych przy zarządzie
centralnym doszła do ośmiu, a mianowicie: organizacyjna, propagandowa, wy-
dawnicza, naukowo-badawcza (Sbor znalcov), młodzieżowa, tematyczna, aerofilatelistyki i komisja działów specjalizacji.
Z większych wystaw urządzanych w
tym okresie należy wymienić:
PRAGA 1955 — wystawa 'międzynarodowa.
PARDUBWE 1957 — pierwsza wystawa wylacznie młodzieżowa.
BRNO 1958 — wystawa ogólnopaństwowa z
udziałem zagranicy.
BRATISLAVA 1960 — wystawa ogólnopaństwowa z udzialem zagranicy.
PRAGA 1962 — wystawa Światowa.
Ponadto zbieracze czechosłowaccy brali udział w 50 zagranicznych wystawach
międzynarodowych wystawiając ogółem
480 eksponatów.
Rozwój liczebny i poważne osiągnięcia
filatelistyki u naszych sąsiadów doprowadziły do demokratyzacji organizacyjnej,
której wyrazem jest utworzenie Związku
Filatelistów Czechosłowackich w ramach
Frontu Narodowego Czechów i Słowaków.
W terminie do 20.4.65 sprawa przystąpienia do Związku została przedyskuto-
0/0 BL I \VO/CI
Kol. WŁ Pleuś — Kraków ma egzemplarz znaczka nr 836 (Wawrzyńska) bez
oznaczenia nominału, który prawdopodobnie został zakryty w czasie druku
przez zagięty brzeg arkusza.
wara w poszczególnych kołach, gdzie na
50 członków wybrano 1 delegata na zjazd
krajowy. Zjazdy krajowe odbywają się w
dniach 15-16 maja i na nich zostaną wybrani delegaci na. konferencję ogólnopaństwową w relacji jednego delegata na 300
członków. Konferencja delegatów Związku odbędzie się w Pradze 30.1,7.65 r. Tam
zostanie ustalony statut Związku i wybrany Zarząd Główny. Od 1 czerwca
przestanie istnieć Ustriedie, a jego agendy przejmie wybrany Zarząd Główny.
Pozostaje bez zmiany dla zrzeszonych
filatelistów prawo nabywania do, 4 kompletów nowości zaliczkowych po cenie nominalnej, prawo wymiany zagranicznej do
wysokości 300 koron rocznie, prawo udziału w wystawach, korzystanie z ekspertyzy maczków itp.
Najpoważniejszym zadaniem nowego
zarządu będzie urządzenie międzynarodowej wystawy PRAGA 1968 z okazji 50-lecia znaczka czechosłowackiego.
A. Ł.
kłady są bardzo duże i pocztówki łatwe
do zdobycia. Jak komentuje „Le Monde
des Philatelistes", pełen zbiór takich
pocztówek olimpijskich, będzie miał niewątpliwie większą wartość filatelistyczną
niż wiele spekulacyjnych emisji olimpijskich zamawianych w małych kraikach
przez wielkie przedsiębiorstwa filatelistyczne!
(KaG)
WARSZAWSKA „NIKE" NA
ETYKIETACH ZAPAŁCZANYCH
W styczniu br. na pudełkach zapałek
ukazała się ładna, estetycznie wykonana
etykieta z motywem pomnika Bohaterów
Warszawy „Nike". Wykonawcą projektu
jest art. plastyk Tomasz Rumiński. Druk
wykonały Zakłady Offsetowe w Krakowie.
CIP i CIFIV O m
ZWIEDZAJCIE AUSTRIĘ
Aż 69 różnych kart pocztowych z ilustracjami widoków kraju emitowała poczta austriacka' w okresie 1903-64. Są to
pocztówki mające na celu propagandę turystyki do Austrii, wydane pod hasłem
„Zwiedzajcie Austrię" (napisy w językach
niemieckim, francuskim i angielskim). Na
kartach nadrukowano znaczek olimpijski
(Innsbruck) wartości 1,80 sz. (różowy). Na-
Etykieta o jednakowym motywie została wykonana w pięciu kolorach — dla
każdego zakładu inny kolor — o łącznym
nakładzie 10 000 000 egz.
195
NIGDY WIĘCEJ WOJNY, FASZYZMU I OBOZÓW
KONCENTRACYJNYCH
Pod takim hasłem jak w tytule, odbył a się
w dniach 9-25 kwietnia Wystawa Filatelistyczna w Oświęcimiu zorganizowana przez kolo
PZF przy Zakładowym Domu Kultury Zakładów Chemicznych „Oświęcim", przy współudziale Dyrekcji Państwowego Muzeum w
Oświęcimiu i zarządu Oddziału ZBOWDD w
Oświęcimiu.
Wystawę urządzono z okazji XX-Incia wyzwolenia obozu koncentracyjnego Oświęcim-Brzezinka przez armię radziecką (27.1.1945). Ekspozycję umieszczono na terenie obozu, w bloku
nr 17.
XX LECIE wrZWOLF14:4
17i1.E5.1
OBOZ ZAGŁADV
Regulamin Wystawy określił ściśle tematykę
zbiorów: obozy koncentracyjne i getta w kraju i za granicą; ruch oporu, wałka z faszyzmem, martyrologia narodów; obozy przejściowe i jenieckie w drugiej wojnie światowej. Dopuszczono również zbiory pośrednio związane
z ta tematyką, jak Czerwony Krzyż, ONZ oraz
idee postępowe d wolnościowe. Oddzielny dział
stanowiły zbiory młodzieżowe., Nadesłano 56
zbiorów, które rozmieszczono w dwóch salach
w ponad 100 gablotach.
Głównym akcentem Wystawy byk eksponat
oficjalny Państwowego Muzeum w Oświęcimiu
przedstawiający historię pucaty oświęcimskiej.
Zawierał mnóstwo unikalnych egzemplarzy oryginalnych listów więżniów, blankietów listowych, kart korespondencyjnych.
1.ĘCI[
W klasie honorowej umieszczono dwa zbiory:
J. Ozolins z Łotwy — „O tym zapomnieć nie
wolno" i K. Marhall z Krakowa, — „Grosa
Born-Neubrandenburg".
Jury obradowało w składzie: A. Lipski
(przew.), St. Sloniewski (sekr.), H. Beancewicz,
J. Kozielski i St. Wirgiński.
Wyróżniono następujące zbiory:
NAGRODA I STOPNIA
A. Lukesch — „Nigdy więcej wojny, faszyzmu
i obozów koncentracyjnych",
L. Szmutz — „Obóz of. II. C. Woldenberg",
WYZWOIrNIA•OBOZ
05nAllCIM
o-~
Ik111TWI
"!1-4.F;
W, !-:C.0
Wl STMAIĄ•FILATf LIS VCZNA
-44,DY • wl.FE3 • WOJNY
AU5014WITZ-131PKt NAU
('
!
er
YtYS TAW A
FILATELISTYCZNA
ras owntsur MIN urn W.
196
//
:
7
i5
‚,2
B. Kruszczyński — „Murnau", zbiór specjalizowany,
Z. Abramek — „Czerwony Krzyż na znaczkach Świata",
A. Kupczyk — „Obozy koncentracyjne".
NAGRODA II STOPNIA
E. Duba-Dubi ńskl (Woldenberg), L. Klupiński
(Woldenberg), E. Jankowski (Woldenberg), A.
Wojno (Poczty obozowe i Poczty międzyobozowe).
Z życia e_'~
ODDZIAŁ BYDGOSZSZ
W marcu odbyto alę Walne
Zebranie Sprawozdawcze Oddziału. Sprawozdanie złożył
przew. Zarządu E. Slaby. W
okresie minionego roku nastąpi) poważny wzrost liczby
ozionków. Na początku 1934 r.
stan członków dorosłych wynosił 1476 osób, a na koniec
1925 (wzrost o 30,4%). W pierwszych miesiącach bieżącego
roku przybyło dalszych 144
osób. Na koniec lutego br. kol
terenowych było 18, przyzakładowych 28, razem 46.
Młodzieży zrzeszonej -w SKF
jest 1671, w 57 Szotach, z tego
27 kół działa na terenie wsi.
W stosunku do roku 1963 liczba SKF wzrosła o 10, a członków o 165.
We wrześniu ub. roku Oddział byk organizatorem międzyoddzialowej wystawy pn.
„Bydgoszcz 64". Poza wspomnianą wystawą, zorganizowanych zostało na terenie Oddziału 5 pokazów latelistycznych. W roku bieżącym filateliści bydgoscy uroczyście
obchodzić będą X-lecie istnienia Bydgoskiego Oddzia łu
J. B.
PZF.
ODDZIAŁ GDANSK
Gdynia. 3.IV. w 20-lecie
wkroczenia polskich marynarzy do Gdańska i Gdyni, koto PZF Marynarki Wojennej
-zorganizowało zgaduj-zgadulę
filatelistyczną. W Muzeum
Morskim otwarto wystawę filatelistyczną o tematyce marynistycznej. Koło wydało też
kartę pocztową z okazji 20-lecia objęcia straży przez ł
NAGRODA III STOPNIA
K. Koczorowski, F. Felich, Z. Gola, L. Sokołowski, Tamara Fedkiewlez, I. Janiszewska, J.
Kadernożka.
NAGRODA IV STOPNIA
J, Cyrnek, J. Fryze, W. Lipiński, R. Stuszewsld, A. Toma, T. Zdobyłak, St. Wais, R. Gorawski, A. Lukesch, Cz. Owczarek.
Wystawcy młodzieżowi otrzymali dyplomy
uczestnictwa i nagrody filatelistyczne.
włączaliśmy się do akcji dożywiania ptaków i zwierząt na
terenie łowieckim miejskiego
kota PZŁ. W związku z tym
młodzież opracowa ła gazetkę
„Fauna na znaczkach". B.G.
Batalion Morski nad polskim
Ba ł tykiem. Urzędy pocztowe
nr 1 w Gdańsku 1 Gdyni stosowały 2 stemple okolicznośM. K.
ciowe.
ODDZIAŁ KRAKOW
Andrychów. Z okazji X-lecia założenia Kola, odbyło się
29./1/. uroczyste Walne Zebranie.
Czł onkom-założycielom
wręczono okolicznościowe dyplomy. Zarząd Kola zł ożył serdeczne podziękowanie kierownictwu Zakładowego Domu
Kultury AZPB na ręce kierowniczki I. Karmowskiej za
opiekę nad kołem. W dalszej
części programu W. Horain z
Krakowa wygłosił pogadankę
filatelistyczną pt. „Najsłynniejsze -znaczki świata". S.P.
Kraków. Kolo nr 1 przeprowadziło I kurs szkoleniowy
Pod kierownictwem kol. W.
Moralna. W kursie wzięło
udział 30 osób przede wszystkim spośród nowych członków. W przygotowaniu jest II
-kurs dla początkujących filatelistów.
ODDZIAŁ LUBLIN
Poniatowa. Koło SKF istnieje od roku 1960. Do kola należy 22 członków ze Szkoły
Podst. i Liceum Ogóln. oraz
z ZSZ.
Wielu członków należy do
kola od chwili jego powstania. Są to: W. Boskawski
(przew. kola), K. Borowiec, K.
Jakubowski, Hania Marek 1 R.
Gębal, którzy w ubiegłym roku zdobyli Młodzieżową Odznakę PZF stopnia pierwszego.
W pracy swojej nie ograniczamy się jedynie do wąskiego zainteresowania samym
zbieractwem. W okresie zimy,
Otwarcie Pokazu Znaczków w Kole przy ZaIntadach Automatyki -Przemysłowej w Ostrowie
Wlkp.
Gazetka
ODDZIAŁ OPOLE
28.111. odbyły się w Opolu
eliminacje II etapu „Maratonu 1965".
Uprzednio konkurs odbył się
w 57 SKF. Spośród 390 uczestników w wieku 10-14 lat i 025
uczestników w wieku 15-18 lat,
wyłoniono 32 zwycięzców w
grupie młodszej i 33 zwycięzców w grupie starszej do półfinału w Opolu.
W wyniku eliminacji zwycięstwo -w grupie mtodszej odniosła Jolanta Jastrzębska
Opola a w grupie starszej Andrzej Grzegorczyk z Koźla.
L. L.
ODDZIAŁ POZNAH
Ostrów Wlkp. Nowo powstałe Koto -przy Zakładach Automatyki Przemysłowej dla uczczenia „Dnia Metalowca" oraz
Specjalistów
,,KonferencJi
Automatyki Krajów RWPG",
zorganizowało pierwszy Pokaz
Znaczka Pocztowego. R. S.
ODDZIAŁ PRZEMYŚL
1000-letni Przemyśl obchodzi
w tym roku jubileusz 500-lecia
SZPITANICIWA
LAT
Mffir
l 15-165.
założenia pierwszego szpitala.
Z tej okazji, z inicjatywy Za-
ścienna SKF w Poniatowej.
FAUNA W
Bu at Ei"
rządu Oddzialu, Upt. Przemyśl I stosuje datownik okolicznościowy.
Z tej samej okazji kolo nr s
przy ZZK w Przemyślu zorganizuje w czerwcu br. Pokaz
Znaczków Pocztowych pod
hasłem „Służba Zdrowia w fiA. W.
latelistyce".
ODDZIAŁ azzszOw
We wrześniu 1969 r. Zarząd
Oddziału ogłosił konkurs „zgaduj-zgadula" stawiając jako
główny cel, wykazanie osiągnięć XX-lecia PRL w oparciu
o znaczki pocztowe L prasę filatelistyczną.
Zadaniem imprezy bylo
przeprowadzenie konkursu w
kolach zakończonego imprezą
oddziałową. Każdy uczestnik
obecny na Imprezie w kołach
oraz imprezie oddziałowej
otrzymał los, który brał z kolei udział w losowaniu cennych nagród. Łącznie rozprowadzono ponad 1300 losów.
Przebieg imprezy w kolach
mial różny charakter — od
spotkania filatelistycznego, w
czasie którego przeprowadzono
konkurs, do ciekawych imprez
z występami zespołów artystycznych, przeplatanych poszczególnymi etapami konkursu. Na wszystkich imprezach,
obok znajomości wydań pocztowych i konkretnych wybranych wiadomości z dwutygodnika „Filatelista", jury imprez wymagały umiejętności
wykazania konkretnych osiągnięć XX-1.1a PRL w dziedzinie społeczno-politycznej, ekonomicznej i kulturalno-oświatowej w oparciu o treść znaczków pocztowych, bądź też wydarzeń, z okazji których wydano znaczki. Po przeprowadzeniu konkursu w kolach,
zwycięzcy dopuszczeni zostali
do finału, przeprowadzonego w
marcu br. w Rzeszowie.
Finał konkursu poprzedzono
półfinałem polegającym na
prawidłowej odpowiedzi pisemnej na 2 pytania, Odpowiedź musiała być bardzo
szczegółowa, gdyż za każdy
jej element uczestnik otrzymywał po ł punkcie, a palna
odpowiedź wynosiła 32 pkt. Do
udziału w imprezie finałowej
dopuszczono 5
‚najlepszych.
Konkurs finałowy polegał na
udzieleniu prawidłowej odpowiedzi na 5 pytań, 112 które
zawodnik mógł uzyskać łącznie 30 punktów. Całość imprezy, którą zagaił w imieniu Zarządu Oddziału M. Syta, prowadził M. Dec. Nad przebiegiem imprezy czuwało jury w
składzie: A. Gromski, M. Barket, J. Hasman, J. Terlecki, T.
Bajer. Pierwsze miejsce w finale zajął K. Jelinek z koła
nr I, drugie St. Czuchra z kola nr 25, a trzecie R. Mac z kola nr 40.
W drugiej części imprezy
odbyto się losowanie 45 nagród
ufandowanych przez Zarząd
Oddziału dla wszytaltich
uczestników konkursu. Loso-
198
wonie przeprowadziła Komisja
pod przewodnictwem I. KoM. S.
dala z kola nr 25.
ODDZIAŁ WARSZAWA
14,111. odbyto się walne zebranie sprawozdawcze Oddziału Warszawskiego. W zebraniu uczestniczyło ponad
300 delegatów, reprezentujących blisko 19 000 członków,
skupionych w 206 kołach. Walne zebranie — obok podsumowania rocznej działalności było inauguracją obchodów
50-lecia ruchu filatelistycznego
na terenie Warszawy.
Referat sprawozdawczy wygłosił
,wiceprzew. Zarządu
Odda. M. Kalder.
Referat oraz żywa dyskusja
oscylowały głównie wokół następujących zagadnień:
— doskonalenie metod pracy
organizacyjnej,
— usprawnienie i rozszerzenie pracy propagandowo-szkolontowe], zwłaszcza drogą rozwinięcia wystaw, lokalnych
pokazów, organizowania popularno-naukowych prelekcji
w ramach kol oraz szerszego
wychodzenia z problematyką
filatelistyczną na łamy prasy
stołecznej, radia 1 telewizji,
aktywniejsze zaangażowanie
nestorów i zasłużonych działaczy ruchu filatelistycznego
do bieżącej pracy w kolach,
szczególnie zaś spotęgowanie
dzialalności aktywu filatelistycznego wśród młodzieży
szkolnej 1 pozaszkolnej, podjęcie energiczniejszej akcji w
stosunku do członków naruszających statutowe zasady
ruchu filatelistycznego.
Do szczególnych osiągnięć
władz Oddziału należy zainicjowanie zbiórki na budowę
Klubu Filatelistycznego. Wg
sprawozdania .przewodniczącego budowy klubu Z. Dąbkowskiego do dnia 14.111. zebrano
na fundusz budowy blisko
1 100 000 21, co jest także wyrazem ofiarności i społecznej postawy członków Oddziału.
W dyskusji sporo uwagi poświęcono trudnościom wynikającym z ograniczeń abonamentu maczków KDL, jak
również niewłaściwej — zdaniem niektórych delegatów praktyce ograniczonych wyda ń arkusików okolicznościowych. Wskazywano również
na konieczność większej estetyki przy opracowywaniu i
kwalifikowaniu znaczków, kasowników, wydań okolicznościowych itp. Poddawano w
wątpliwość celowość praktyki
stosowania wysokich cen nominalnych na znaczki wyłączone z obiegu pocztowego.
Wskazywano, że tego rodzaju
praktyka, być mole, daje doraźne efekty ekonomiczne,
lecz przynosi także szkody
ruchowi filatelistycznemu, odstręczając odefi młodzież; zrażając początkowych, a nawet
niekiedy i zaawansowanych
filatelistów.
Sporo zarzutów wysunięto
również pod adresem PPF
„Ruch". Dotyczyły one głównie stanu i jakości bazy filatelistycznej zwłaszcza trybu
wydawania katalogów, zaopatrzenia Tynku filatelistycznego
.w pomoce i materiały wystawiennicze, których dotkliwy
brak uniemożliwia rozwinięcie
szerokiej propagandy dorobku
filatelistów.
Zebranie przyjęto uchwałę,
w której zaakceptowało m.in.:
— rozwinięcie szerokiej działalności propagandowej w ramach jubileuszu 50-lecia warszawskiego ruchu filatelistycznego;
— spotęgowanie akcji szkoleniowo-instruktażowej w kołach Oddziału ze szczególnym
uwzględnieniem młodzieży i
początkujących filatelistów;
— konieczność zwiększenia
inwencji Oddzału w dziedzinie postulatów pod adresem
kompetentnych czynników o
bardziej staranne 1 estetyczne
edycje znaczków pocztowych
oraz wydawnictw filatelistycznych;
— uznanie dla Zarządu Oddziału, jego działaczy i pracowników za osiągnięcia i
wyniki kierowanych przez
nich ogniw i organów zwią zkowych.. Wagę tych osiągnięć
potęguje fakt uzyskania ich w
trudnych warunkach (Zarząd
Oddziału nie dysponuje lokalem).
R. S.
Warszawa. Koto nr 194 przy
KW MO powstało 1.X11.1964 r.
Do Zarządu zostali wybrani:
L. Fiżanek (przew.), E. Szczec
(sekr.), St. Piątek (skarbnik).
Kolo liczy 87 członków.
15.111. Wł. Goszczyński wygłosił w kole odczyt pt. „Historia i funkcja znaczka pocztowego".
Adres do korespondencji:
koło PZF nr 154, Edmund
Szczec, KW MO, Warszawa, ul.
D. H.
Sierakowskiego 7.
WYMIANACB2 zagrank«;
(Litery vi nawiasach oznaczają
w jakim języku korespondować)
M. Drobiszewski, Nowosiblask 8, Czechowa 142/27, ZSRR
(r).
E. Popow, Litewska SER,
Kłajpeda, ul. Nemuno 141 kw.
20 (r).
M. A. Pyrig, Iwano-Franlcowsk, Ul. Moskowskaja 54
kw. 15. ZSRR (r).
V. Mickeviclus, Kaunas 24,
K. Barsausko 63-23, ZSRR (r).
Iaccela Kleimanas. Raugiklos
13-14, Vilnius — 24. Litewska
SODO (r), tematyczne.
Avo Laane, Estońska SRE,
Turi Poikva (r, n, a).
R. Bujvidas, Kaunas, ul, Algirdo 29-1, Litewska SER (r).
F. G. Kowalczuk, rn. Łnek,
Wolynskoj obł. poczt. Jaszcz
67 (r).
W. S. Nikolskij, m. Donieck
55, ul. Szczorsa 18a kw. 611.
ZSRR (r, a), tematyczne.
A. F. Barkowskij, Ługanskaja chi. miasto Krasny]
Lues ul. Lenina 50 kw. 18 (r,
a, n. f).
E. G. Pawluczenkowa, Irkutsk, Gtawpocztamt Poste
Restante,
ZSRR (r), ternatyczne.
S, Masiulis. Kaunas 5, Sasnausko 28-2, Litewska SRR
(r).
W. 1. Znew, m. Gorkij 4, pr.
Zdanowa 24-34, ZSRR (r, a, f,
n, hiszp.), tematyczne.
W. K. Wariuchin, Moskwa
A — 445, Leningradskoje szosse Kwartat 1, korpus A, kw.
62 (r), tematyczne.
A. E. Leontlew, Nowosibirsk
8, ul. Czechowa 144 kw. 23,
ZSRR (r), tematyczne.
Kółko Młodych Filatelistów,
Dom Pionierów, m. Lipeek.
ul. Lenina, ZSRR (r).
A. Danulow. Nowosibirsk 8,
ul. Czechowa 144 kw. 17,
ZSRR (r).
Volkmar Hilbert, 9164 Horrnersdorf/Erzgeb, Hauptstr. 40,
NRD (n).
Hubert Leuner, 829 Kamenz(Sa, Postfach 18301K, NRD
Wolfgang Bandermann, Halle(Saale, Goethestr. 23 NRD
(n).
Thea Drews, 1106 Berlin-Wilhelmsruh, Kopenhagener
Str. 81, NRD (n).
Hans-Joachim
Bernstel n.
8023 Dresden, Weimarischestr.
13, NRD (n).
Egon Hildebrandt, Erfurt,
Pachelbelstr. 7, NRD (n).
Aldo J. Rotman, S/N. AV.
Argentina, Maria Granda,
Entre Rios, Argentina (a).
W dniu 29 marca 1935 r.
zmarł nasz Kolega
ADAM MROCZKOWSKI
przeżywszy lat 61
Byt jednym z współzałożycieli naszego Kola. W
zmarłym straciliśmy diugbletniego członka i aktywistę naszego Związku.
Cześć Jego Pamięci!
Kolo PZF w śwIebodzinie
rćffillloTsLki LII7X141
Poszukuję znaczków czystych według Zurnsteina NRF
122-239, Berlin 42-125, strefa
Francuska, Watykan 48, kasowanych bloków Szwajcarii
serię Pax oraz czystych ładnie kasowanych polnych serii
Austrii, Liechtensteinu, Saary,
Kolonie
Niemieckie.
Inż.
Zygmunt Janiak, Warszawa.
ul. Lumumby nr 17 m 32 (9)
Sprzedam kompletny zbiór
czystych znaczków Polski Ludowej oraz zbiór Generalnego
Gubernatorstwa, Czech i Moraw oraz Memel (czyste).
Sprzedam komplet Filatelisty od nr 1. Poszukuję czystych
znaczków Touvy. Woźniak Eugeniusz, Mielec, ul. Apteczna
7/6 (30).
Poszukuję wymiany, zbieram sport zimowy, stemple
sportowe, korespondencja niemiecki. Mathias Horn, 5 Koln
Kaik Odenwaldstr. 41, West
Germany. (22).
Sprzvdam, zamienię dobre
serie flora, fauna, sport, rebglina. Zaplacę amatorskie ceny — Saara, Austria, Hiszpania, Niemcy, Liechtenstein,
Watykan, zwłaszcza 14, 19, 40,
42. Lepsze maczki europejskie. Jeżowski, Jaroataw, Poniatowskiego 24 (23).
Szukam z kasownikami okolicznościowymi Polska Blok 1,
12, subskrypcje, arkusiki: FIP,
Szermierka, Kosmos, Innsbruck, Tokio. Feliks Szlazek,
Zakopane, Ciąglówki 11. (24)
DZIAŁ ROZRYWEK UMYSŁOWYCH
339. ELIMINATKA OBRAZKOWA
(ul. L. Majchrzak)
Z pionowych kolumn wykreślić litery tworzące nazwę jednego z przedstawionych rysunków. Pozostałe litery czytane poziomo dadzą
rozwiązani e.
FR
PC
DU
N OA
Y GD
OBARA
O
MDNK
A ZZOk
DAE G
D
OB5i0
O le K
RORHU
248. LOGOGRYF
(ul. A. Krzemień)
Środkowe litery poniższych plecioliterowych
wyrazów dadzą rozwiązanie.
Znaczenie wyrazów: 1. Twarzyczka, 2. gruby
przewód elektryczny, 3. plakat, 4. ulica parkowa, 5. do gry w brydża, 6. ostre pogotowie,
7, między kapitanem a podpułkownikiem, 8.
może byt widliszek. 9. knajpa, 10. kredens, 11.
ptak domowy, 12. owad „domowy".
•
• •
Rozwiązania prosimy nadsyłać pod adresem:
Redakcja „Filatelisty", Dział Rozrywek Umysłowych, Warszawa, ul. Widok 22 — do dnia 7
czerwca 1965 roku. Za dobre rozwiązania rozlosujemy nagrody znaczkowe. Przyznajemy
również nagrody autorskie za zamieszczone zadania.
ROZWIĄZANIA I NAGRODY Z NRU 6
333. Kombinatka: Zbieraj znaczki, 334. Arytmograf: Zaczarowany świat znaczków. W wyniku losowania nagrody otrzymują: J. Geislerewa z Gdańska, S. Koczurowa z Mariówki,
A. Kosela z Lublina, Z. Majchrzak z Łodzi. Za
frankowanie listów 30-groszowymi znaczkami
przyznane zostali( dwie nagrody ,,Klubu 30 gr".
Po 5 FDC otrzymują Leszek Schmidt z Wrocławia 1 Aleksander Wiśniewski z Wałbrzycha.
Nagrody autorskie za zadania dzisiejsze otrzymują : L. Majchrzak z Gniezna i A. Krzemień
z Katowic. Nagrody wyślemy pocztą.
Redaguje kolegium w skladzie: Fabian Bura, Tadeusz Grodecki, Kazimierz Gryiewski,
Wlestawa Kaweeka, Maciej Perzyński
Adres Redakcji: Warszawa, uL Widok 22, teL 27-30-13
Wydawca: Agencja Wydawnicza ,,Ruch" — Warszawa, Srebrna 12,
_ Artykułów niezamówionych redakcja nie zwraca
Naktad 23 174. Objętość 1 ark. Format B5. Papier llustr. V kl. 70 g 70 x 100
FILUMENISTYKA
to
przyjemna i tania
rozrywka
SKLEPY FILATELISTYCZNE „RUCH"
1
przyjmują zgłoszenia
na abonament
filumenistyczny
2
prowadzą stale sprzedaż
kopertek z etykietami
zapałczanymi
20 sztuk — każda inna
Cena 2,50 d
Państwowe
Przedsiębiorstwo
Filatelistyczne
„RUCH"
Warszawa, ul. Barbary 4
CENA 2,50 zł
Cena w prenumeracie: kwartalnie zł 15.—, tóirocznie zl 30.—, rocznie ai 60.—
Zamówienia i wpłaty na prenumeratę w kraju przyjmują wszystkie urzędy pocztowe I listonosze w terminie do 15 każdego miesiąca poprzedzającego okres zamawianej prenumeraty.
Wpłat na prenumeratę w kraju można też dokonywać na konto PKO 1-6-100020 Centrala Kolportażu „Ruch", Warszawa, ul. Wronia 23
Prenumeratę na zagranicę: kwartalnie zł 21.—, pótrocznie 21 42.—, rocznie zł 84.—
przyjmuje Biuro Kolportażu Wydawnictw Zagranicznych .,,Ruch", Warszawa ul. Wronia 23
PKO VII O/M Warszawa nr konta 1-6-100024
Prenumerata roczna za granicą wynosi 4.50 $
Ogłoszenia przyjmuje Biuro Ogloszeń Agencji Wydawniczej „Ruch" Warszawa, ul. Srebrna 12
ZG „Ruch" W-wa, ram. 599 E-75