Wystąpienie -

Transkrypt

Wystąpienie -

LLU.411.001.02.2015
I/15/001
WYSTĄPIENIE
POKONTROLNE
I. Dane identyfikacyjne kontroli
Numer i tytuł kontroli
Jednostka
przeprowadzająca
kontrolę
Kontrolerzy
I/15/001 – Finanse i gospodarowanie mieniem szkół wyższych.
Najwyższa Izba Kontroli
Delegatura w Lublinie
1. Ewa Kulik, główny specjalista kontroli państwowej, upoważnienie do kontroli
nr 92286 z 13.01.2015 r.
2. Edward Szempruch, główny specjalista kontroli państwowej, upoważnienie do
kontroli nr 92285 z 13.01.2015 r.
(dowód: akta kontroli tom I str. 1-4)
Jednostka
kontrolowana
Kierownik jednostki
kontrolowanej
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie (dalej „UP” lub „Uczelnia”), ul. Akademicka 13,
20-950 Lublin.
Prof. dr hab. Marian Wesołowski, Rektor UP.
II. Ocena kontrolowanej działalności
Ocena ogólna
Uzasadnienie
oceny ogólnej
Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie mimo stwierdzonych nieprawidłowości1
działalność kontrolowanej jednostki w zbadanym zakresie.
Podstawą pozytywnej oceny było:
− wykorzystanie zgodnie z przeznaczeniem 8.502,6 tys. zł dotacji celowych
udzielonych przez MNiSW2 na dofinansowanie realizowanych inwestycji, których
wykonawcy zostali wyłonieni z zachowaniem przepisów ustawy z dnia
29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych3 (dalej „Pzp”);
− zbywanie i wydzierżawianie nieruchomości zgodnie z przepisami ustawy
z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami4 oraz ustawy z dnia
27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym5 (dalej „Psw”);
− ustalanie stawki czynszu najmu powierzchni i pomieszczeń stanowiących
własność Uczelni po dokonaniu kalkulacji cenowej i rozpoznaniu rynku
lokalnego (z wyjątkiem jednego przypadku dotyczącego lokalu mieszkalnego);
− spełnianie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku poprzez
zatrudnianie odpowiedniej liczby nauczycieli akademickich posiadających tytuł
lub stopień naukowy oraz zachowanie proporcji nauczycieli akademickich do
liczby studentów, określonych w rozporządzeniu MNiSW z dnia 3 października
2014 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku
i poziomie kształcenia6;
Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości,
negatywna. Jeżeli sformułowanie oceny ogólnej według proponowanej skali byłoby nadmiernie utrudnione, albo taka ocena nie
dawałaby prawdziwego obrazu funkcjonowania kontrolowanej jednostki w zakresie objętym kontrolą, stosuje się ocenę
opisową, bądź uzupełnia ocenę ogólną o dodatkowe objaśnienie.
2 Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
3 Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.
4 Dz. U. z 2014 r., poz. 518 ze zm.
5 Dz. U. z 2012 r., poz. 572 ze zm.
6 Dz. U. z 2014 r. poz. 1370.
1
2
− podejmowanie działań w celu pozyskania, jak największej liczby studentów oraz
prowadzenie rekrutacji na studia zgodnie z zasadami i trybem określonym przez
Senat UP7;
− zgodnie z przepisami Psw wykorzystanie środków przeznaczonych na pomoc
materialną dla studentów i doktorantów, tj. przeznaczenie ich wyłącznie na
stypendia i zapomogi oraz na remonty domów studenckich. Przyznawanie
stypendiów socjalnych oraz stypendiów Rektora dla najlepszych studentów
zgodnie z Regulaminem szczegółowego ustalania wysokości, przyznawania
i wypłacania świadczeń pomocy materialnej dla studentów i doktorantów UP8.
Badanie ewidencji księgowej i sprawozdań Uczelni wykazało następujące
nieprawidłowości:
− księgi rachunkowe prowadzono niezgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia
29 września 1994 o rachunkowości9, gdyż nie ujmowano w nich należności
od studentów z tytułu opłat edukacyjnych, których wysokość wynosiła na koniec:
2012 r. - 9.847,3 tys. zł, 2013 r. - 10.241,3 tys. zł i 2014 r. - 10.335,6 tys. zł10.
Uchybiało to zasadzie rzetelnego prowadzenia ksiąg rachunkowych, wynikającej
z art. 24 ust. 2 powołanej ustawy;
− nierzetelnie i niezgodnie z obowiązującymi przepisami sporządzano w latach
2012-2014 kwartalne sprawozdania Rb-N, w związku z niewykazaniem
należności z tytułu: gotówki w kasie, depozytów terminowych i na żądanie oraz
usług edukacyjnych, co skutkowało ich zaniżeniem o: 28.946,3 tys. zł na koniec
2012 r., 29.034,3 tys. zł na 31.12.2013 r. i 19.060 tys. zł na koniec 2014 r.;
− polityka rachunkowości UP nie spełniała wymogów określonych w art. 10 ust. 1
pkt 2 i 3 ustawy o rachunkowości, a regulacje wewnętrzne nie odzwierciedlały
faktycznego obiegu dokumentów księgowych;
− nie określono w statucie zakresu i form prowadzenia przez UP działalności
gospodarczej (statusu gospodarstw doświadczalnych), co było wymagane na
podstawie art. 7 Psw i skutkowało m.in. nierzetelnością sporządzonych na
koniec IV kwartału odpowiednio 2012, 2013 i 2014 r. sprawozdań Rb-N, Rb-Z
i Rb-70 w związku z niewykazaniem danych z tych jednostek, dotyczących
należności (302 tys. zł), zobowiązań (904 tys. zł) i wynagrodzeń (3.226,4 tys. zł).
W zakresie realizacji przychodów i wydatków oraz wykorzystania majątku Uczelni
stwierdzono nieprawidłowości polegające na:
− finansowaniu ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych
(ZFŚS), w wysokości 1.407,3 tys. zł w 2012 r., 1.395,3 tys. zł w 2013 r.
i 515 tys. zł w 2014 r., działalności bieżącej gospodarstw doświadczalnych,
co naruszało art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu
świadczeń socjalnych11. Ponadto, środki ZFŚS w gospodarstwach nie były
zgromadzone na wyodrębnionym rachunku bankowym, co było niezgodne
z art. 12 ust. 1 cyt. ustawy;
− nieprzestrzeganiu obowiązujących w Uczelni procedur wydatkowania środków
publicznych przy zakupie w latach 2012-2014 usługi „obsługa Centrum
Kongresowego”, za kwotę 119,2 tys. zł, a także nierzetelnym postępowaniu
w związku z nieokreśleniem zakresu powierzonych do realizacji usług oraz
nieustaleniem zasad ich rozliczania z uwzględnieniem godzinowego systemu
Uchwały Senatu UP: nr 38/2010-2011 z 26.05.2011 r., nr 85/2011-2012 z 25.05.2012 r. i nr 74/2012-2013 z 7.05.2013 r.
w sprawie zasad i trybu przyjmowania kandydatów na I rok studiów stacjonarnych i niestacjonarnych pierwszego i drugiego
stopnia oraz jednolitych magisterskich w UP w roku akademickim (odpowiednio: 2012/2013, 2013/2014 i 2014/2015).
8 Ustalony zarządzeniem Rektora UP nr 39 z 27.07.2011 r. i zmieniany zarządzeniami: nr 57 z 28.11.2011 r., nr 45
z 26.09.2012 r., nr 41 z 12.09.2013 r. i nr 41 z 29.09.2014 r.
9 Dz. U. z 2013 r., poz. 330 ze zm.
10 Wg danych z 21.04.2015 r.
11 Dz. U. z 2015 r., poz. 111.
7
3
wynagradzania, co uniemożliwiało weryfikację poprawności naliczenia przez
wykonawcę wysokości wynagrodzenia.
W ocenie NIK opisana nieprawidłowość wskazuje na dowolność postępowania,
a także na lekceważenie dokumentacji i brak kontroli wewnętrznej, co stwarza
korzystne warunki dla możliwości występowania mechanizmów
korupcjogennych12;
− niezachowaniu należytej staranności przy wydawaniu nieruchomości przejętych
przez Skarb Państwa pod budowę drogi ekspresowej, co skutkowało utratą
przez Uczelnię dochodu w kwocie 23,5 tys. zł (w 2012 r.);
− niegospodarności w związku z niepodejmowaniem działań w celu określenia
w umowie najmu lokalu mieszkalnego postanowień, które umożliwiałyby
dokonanie waloryzacji wysokości czynszu, a także nieobciążanie najemcy
pełnymi kosztami dostarczania mediów i pokrywanie różnicy z tego tytułu przez
UP, co w latach 2012-2014 skutkowało wydatkowaniem 4,7 tys. zł;
− zwrocie z opóźnieniem, w stosunku do terminu określonego w art. 168 ust. 1
ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych13 oraz w § 5 ust. 3
zawartej umowy, niewykorzystanej w 2013 r. dotacji w kwocie 6,9 tys. zł,
otrzymanej z MNiSW na dofinansowanie inwestycji.
Stwierdzono również nierzetelne i niebieżące prowadzenie ewidencji rozliczeń
należności za usługi edukacyjne przez dziekanaty wydziałów, gdyż salda rozliczeń
ze studentami nie odzwierciedlały stanu faktycznego, a pochodzące z niej
informacje uniemożliwiały ustalenie za poszczególne okresy stanów: należności,
wpłat i zaległości dla poszczególnych studentów i jednostek organizacyjnych
ogółem. Skutkiem powyższego było nienaliczanie i nieegzekwowanie przez Uczelnię
odsetek ustawowych za nieterminowe uiszczanie przez studentów opłat za
świadczone usługi edukacyjne. Funkcjonujący system nie zapewniał również
dochodzenia opłat w przypadku, gdy nie zostały one wniesione w terminie.
W procesie wykorzystania środków przeznaczonych na pomoc materialną dla
studentów i doktorantów stwierdzono niedostateczny nadzór nad odpowiedzialnymi
komórkami organizacyjnymi Uczelni, co spowodowało m.in., że stypendia Rektora
dla najlepszych studentów za październik każdego roku akademickiego wypłacano
nieterminowo, a na niektórych kierunkach studiów wypłacano je w liczbie większej
niż 10% liczby studentów na tych kierunkach. Natomiast niespójności w zapisach
Regulaminu przyznawania zwiększenia stypendiów doktoranckich z dotacji
projakościowej na Uczelni spowodowały, że zwiększenia tych stypendiów
przyznawano w liczbie większej niż 30% najlepszych doktorantów na
poszczególnych latach studiów doktoranckich.
III. Opis ustalonego stanu faktycznego
1.
Opis stanu
faktycznego
Prowadzenie ksiąg rachunkowych i wiarygodność
sprawozdań finansowych
W latach objętych kontrolą w strukturze organizacyjnej Uczelni funkcjonowały m.in.
trzy gospodarstwa doświadczalne (GD), które stanowiły jej wewnętrzne jednostki
organizacyjne, wyodrębnione organizacyjnie i finansowo.
1. Uczelnia sporządzała za każdy rok objęty kontrolą sprawozdania finansowe oraz
sprawozdania z wykonania planu rzeczowo-finansowego. Cztery jednostkowe
sprawozdania finansowe sporządzone zostały na podstawie ksiąg rachunkowych
Mechanizm korupcjogenny to nieprawidłowość powodująca lub zwiększająca ryzyko wystąpienia korupcji wg „Sprawozdania
z działalności NIK w 2013 roku (rozdział IV. Działania antykorupcyjne, pkt 3 Mechanizmy korupcjogenne s. 210).
13 Dz. U. z 2013, poz. 885 ze zm.
12
4
prowadzonych w siedzibie UP i Wydziale Zamiejscowym w Zamościu14 oraz
w każdym z GD. Wynik finansowy GD stanowił część składową wyniku finansowego
Uczelni, zgodnie z § 7 ust. 3 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad
gospodarki finansowej uczelni publicznych15.
Z jednostkowych sprawozdań GD sporządzano sprawozdanie zbiorcze, które wraz
ze sprawozdaniem Uczelni stanowiło podstawę do sporządzenia sprawozdania
łącznego. W efekcie do MNiSW przesyłane były trzy sprawozdania finansowe16.
W oparciu o zbadaną próbę zapisów księgowych17 stwierdzono, że dane wykazane
w sprawozdaniach finansowych (w zakresie aktywów i pasywów, a także
przychodów i kosztów) oraz w sprawozdaniach z wykonania planu rzeczowofinansowego (przychodów, kosztów, funduszu pomocy materialnej dla studentów),
sporządzonych za lata 2012-2013, wynikały z ksiąg rachunkowych UP.
(dowód: akta kontroli tom II str. 430)
2. W okresie objętym kontrolą badaniu przez biegłego rewidenta poddano, zgodnie
z art. 101 ust. 4 Psw, sprawozdania finansowe UP, z tym, że w 2013 r. biegły
dokonał badania sprawozdania jednostkowego Uczelni sporządzonego na
31.12.2012 r. (niezawierającego danych z GD). W 2014 r. po raz pierwszy poddano
badaniu sprawozdanie łączne18 sporządzone na 31.12.2013 r. W trakcie niniejszej
kontroli biegły rozpoczął badanie sprawozdania sporządzonego na koniec 2014 r.
(dowód: akta kontroli tom I str. 414-422, 431-435, 443-444)
3. W polityce rachunkowości UP19 określono, zgodnie z wymogami rozporządzenia
w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej uczelni publicznych,
rozliczanie kosztów według rodzajów działalności, z wyodrębnieniem finansowania
z dotacji budżetu państwa oraz pozostałych przychodów, a także - w ewidencji
kosztów działalności dydaktycznej - wyodrębniono koszty studiów: stacjonarnych,
niestacjonarnych, podyplomowych, doktoranckich i kursów.
Polityka rachunkowości określała również zasady międzyokresowych rozliczeń
kosztów (czynnych i biernych) oraz przychodów przyszłych okresów obowiązujące
dla ksiąg rachunkowych prowadzonych w siedzibie Uczelni.
(dowód: akta kontroli tom I str. 330, 347-350, 356-360)
4. Stan wybranych do badania pozycji aktywów i pasywów ustalony został na dzień
bilansowy zgodnie z ustawą o rachunkowości. Zbadane operacje gospodarcze
(z wyjątkiem należności za usługi edukacyjne i przekazania przez gospodarstwa
doświadczalne części przychodów na rzecz UP) zostały prawidłowo ujęte
w księgach rachunkowych Uczelni.
Ustalone
nieprawidłowości
W działalności kontrolowanej jednostki w przedstawionym wyżej zakresie
stwierdzono następujące nieprawidłowości:
1. W latach objętych kontrolą (2012-2014) nie ustalono w statucie UP regulacji
określających status GD i zasad ich funkcjonowania. Obowiązek ten wynikał z art. 7
Psw, który stanowi, że uczelnia może prowadzić działalność gospodarczą
wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo od działalności, o której mowa w art. 13
i 14, w zakresie i formach określonych w statucie. Tymczasem w § 13 ust. 1 statutu
wymieniono jedynie GD, jako rodzaje jednostek organizacyjnych Uczelni i nie
określono zakresu ich funkcjonowania. Kwestia ta była wielokrotnie podnoszona
Początkowo Wydział Nauk Rolniczych, a następnie Wydział Biogospodarki.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2012 r. Dz. U. z 2012 r. poz. 1533.
16 Jednostkowe UP, zbiorcze z trzech gospodarstw i łączne (UP oraz GD).
17 Wybranych celowo z kont syntetycznych i analitycznych prowadzonych w siedzibie Uczelni.
18 Sporządzone na 31.12.2013 r. na podstawie trzech sprawozdań jednostkowych (Uczelni i GD).
19 Obowiązującej od 1.01.2013 r.
14
15
5
(m.in. w grudniu 2012 r.) podczas posiedzeń senackiej komisji ds. gospodarstw
doświadczalnych, jednak nie zakończyła się wprowadzeniem stosownych zapisów.
Według wyjaśnienia Rektora: wskazane postanowienie statutu przewiduje
możliwość funkcjonowania gospodarstw doświadczalnych, lecz z uwagi na fakt, że
trzy spośród czterech administrowane były przez dyrektorów działających w oparciu
o zawartą z nimi umowę cywilną, a jedno pozostawało w dzierżawie, nie były one
traktowane, jako jednostki organizacyjne Uczelni i z tego względu statut nie zawierał
zapisów regulujących zakresu ich funkcjonowania.
(dowód: akta kontroli tom II str. 396-402, 418, 420-423)
Interpretacja przyjęta w wyjaśnieniu była niezgodna z obowiązującymi na UP
regulacjami wewnętrznymi. Zgodnie, bowiem z § 2 Regulaminu organizacyjnego
gospodarstw doświadczalnych20 (obowiązującego w okresie objętym kontrolą), były
one w tym okresie „integralnymi jednostkami organizacyjnymi” UP „działającymi na
zasadzie pełnego wewnętrznego rozrachunku gospodarczego”. Również kolejny
Regulamin organizacyjny gospodarstw, uchwalony w lutym 2013 r. a obowiązujący
od marca 2015 r., w § 2 określał, że „są gospodarczo i organizacyjnie
wyodrębnionymi, pozawydziałowymi jednostkami UP”.
Istotny jest również fakt, że od 2004 r. gospodarstwa za pośrednictwem Uczelni
rozliczały się z tytułu podatku od towarów i usług, a za lata 2013-2014 objęte zostały
sporządzonym przez Uczelnię zeznaniem o wysokości osiągniętego dochodu
(poniesionej straty) przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych
(CIT-8). Ponadto sprawozdania finansowe poszczególnych GD stanowiły podstawę
do sporządzenia łącznego sprawozdania Uczelni. W związku z powyższym błędnie
przyjęto w wyjaśnieniu, że zawarcie umów o administrowanie skutkowało
„wyłączeniem” gospodarstw21 ze struktury Uczelni.
W kolejnym wyjaśnieniu Rektor stwierdził, że zawarcie umów o administrowanie
nie skutkowało wyłączeniem nadzoru nad gospodarstwami.
(dowód: akta kontroli tom I str. 393, tom II str. 422)
2. Nie określono w Polityce rachunkowości sposobu prowadzenia i powiązań
pomiędzy księgami rachunkowymi jednostek Uczelni takich jak: Wdział zamiejscowy
oraz poszczególne GD.
Według ustalonego stanu faktycznego Wydział w Zamościu prowadził (od 2006 r.)
księgi rachunkowe za pomocą programu komputerowego i jednocześnie w wersji
papierowej analitykę niektórych kont. W latach 2012-2014 po zakończeniu każdego
miesiąca z Wydziału tego przekazywano do Kwestury w formie papierowej:
zestawienie obrotów i sald, analityczne zestawienie kosztów zespołów 4 i 5 oraz
konta Funduszu Pomocy Materialnej dla Studentów. GD w Czesławicach i GD Felin
prowadziły księgi wyłącznie w formie papierowej, a GD w Uhrusku (od 2008 r.) za
pomocą programu komputerowego i częściowo papierowo.
Nie wprowadzono jednolitej polityki rachunkowości dla UP, w tym m.in. jednolitego
planu kont dla GD, a także takich samych zasad wyceny zapasów, rozliczeń
międzyokresowych kosztów, itp. W rezultacie GD posiadały odmienne zasady
rachunkowości ustalone przez administratorów22.
Nie określono sposobu i terminów obiegu dokumentacji oraz jej rodzajów, którą
comiesięcznie przekazywały GD do Kwestury UP z tytułu rozliczenia podatku od
towarów i usług, a także niezbędnych do sporządzenia przez Uczelnię zeznania
(uwzględniającego działalność GD) o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej
straty) przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych (CIT-8).
Wprowadzonego zarządzeniem Rektora UP z 12.05.2003 r., obowiązującego do 28.02.2015 r.
Czesławic, Felina i Uhruska.
22 GD Czesławice – zarządzenie nr 1/2002 z 7.02.2002 r. ze zm. z 18.12.2014 r., GD Felin – zarządzenie z 2.01.2006 r. ze zm.
z 22.12.2014 r., GD Uhrusk – zarządzenie nr 1 z 25.01.1995 r. oraz zarządzenie nr 1/2014 z 1.07.2014 r.
20
21
6
Nie uregulowano wewnętrznego obiegu dokumentacji niezbędnej do sporządzenia
łącznego sprawozdania finansowego UP, w tym trybu, terminów i osób
odpowiedzialnych za koordynację, kontrolę i analizę danych księgowych ze
sprawozdań poszczególnych GD.
Stan taki był niezgodny z art. 10 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o rachunkowości, który
obligował do określenia metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku
finansowego, a także sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym m.in.
wskazania wzajemnych powiązań pomiędzy nimi oraz ich funkcji w organizacji
całości ksiąg rachunkowych i w procesach przetwarzania danych w odniesieniu do
całej Uczelni, a nie tylko do jej siedziby.
Według Rektora i Kwestor UP powodem ww. nieprawidłowości było błędne
przekonanie, że wskazanie programu FK (użytkowanego w siedzibie Uczelni) było
wystarczające. Przyczyną niewprowadzenia jednolitej polityki rachunkowości, w tym
jednolitego planu kont, a także takich samych zasad wyceny zapasów, rozliczeń
międzyokresowych dla gospodarstw było przekonanie, że stanowią one odrębne od
Uczelni jednostki organizacyjne. Natomiast nieokreślenie sposobu i terminów obiegu
dokumentacji było w ocenie – składających wyjaśnienia - „błędem zaniechania”.
(dowód: akta kontroli tom I str. 396)
3. Gospodarstwa doświadczalne nie zostały objęte sprawozdawczością
obowiązującą uczelnię publiczną, tj. sprawozdaniami Rb-N, Rb-Z i Rb-7023. GD
stanowiły integralną część uczelni publicznej, która - zgodnie z art. 9 pkt 11 ustawy
o finansach publicznych - tworzyła sektor finansów publicznych. W związku z tym
dane z tych jednostek powinny zostać uwzględnione w sprawozdaniach
sporządzanych przez UP, gdyż ich nieujęcie powoduje, że sprawozdawczość
Uczelni, w tym za okres objęty kontrolą (2012-2014) - jest nierzetelna. Nie można
podzielić wyjaśnień udzielonych w tej kwestii przez Kwestora (w zakresie
sprawozdań Rb-N i Rb-Z) oraz głównego specjalistę kierującego Działem Spraw
Pracowniczych UP (w odniesieniu do sprawozdania Rb-70). Podkreślić należy, że
w dokumentacji przedstawionej w trakcie niniejszej kontroli władze Uczelni
i Pełnomocnik ds. gospodarstw doświadczalnych wskazywali na konieczność
dostosowania stanu faktycznego do obowiązujących przepisów, lecz nie dokonano
tych zmian.
(dowód: akta kontroli tom I str. 393, tom II str. 114, 404, 405, 407-409, 415-416)
Według wyjaśnienia Rektora nieobjęcie GD sprawozdawczością obowiązującą
Uczelnię spowodowane było przyjęciem interpretacji, że nie były to jej jednostki
organizacyjne, gdyż powierzone zostały w administrowanie.
Skutki niewykazania należności i zobowiązań GD zostały wykazane poniżej w pkt 4
niniejszego wystąpienia.
Kwestor UP wyjaśniła, że nie uwzględniono danych z zakresu operacji finansowych
gospodarstw doświadczalnych, gdyż prowadziły one wyodrębnioną i samodzielną
księgowość i nie dysponowały środkami budżetowymi.
(dowód: akta kontroli tom II str. 122-123)
Podobnie niewykazanie danych w zakresie zatrudnienia i wynagrodzeń
pracowników gospodarstw24 skutkowało nierzetelnością sporządzonych przez UP za
lata 2012-2014 kwartalnych sprawozdań Rb-70. Według stanu na koniec IV kwartału
dane w zakresie wynagrodzeń były zaniżone o: 1.058.400 zł w 2012 r.,
1.080.600 zł w 2013 r. i 1.087.430 zł w 2014 r.
23 Kwartalnymi sprawozdaniami odpowiednio o: stanie należności oraz wybranych aktywów finansowych, stanie zobowiązań
według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji, zatrudnieniu i wynagrodzeniach.
24 Którzy w okresie objętym kontrolą byli zatrudnieni w GD na podstawie umów o pracę.
7
Powyższe naruszało § 19 ust. 5 załącznika nr 37 do Instrukcji sporządzania
sprawozdań budżetowych w zakresie budżetu państwa, zawartego
w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie
sprawozdawczości budżetowej25, który stanowi, że państwowe jednostki
organizacyjne, wymienione w ust. 1, tj. m.in. uczelnie publiczne, sporządzają
sprawozdania dla wszystkich zatrudnionych według statusu zatrudnienia.
Analogiczne uregulowania zawarte były w poprzednio obowiązującym
rozporządzeniu z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej26.
Opracowanie sprawozdawczości z zakresu osobowego funduszu płac, czasu pracy
i zatrudnienia dla MNiSW, GUS i władz Uczelni należało zgodnie z § 50 ust. 3
Regulaminu organizacyjnego UP do zadań Działu Spraw Pracowniczych.
(dowód: akta kontroli tom II str. 89-94, 100-109)
E. Drewniak27 - starszy specjalista z ww. Działu wyjaśniła, że w sprawozdaniach
Rb-70 nie ujmowano danych z GD ze względu na odmienne uregulowania zasad
zatrudniania i systemu finansowania wynagrodzeń pracowników tych jednostek.
Główny specjalista kierujący ww. Działem B. Kasprzak stwierdziła, że
„gospodarstwa doświadczalne nie są jednostkami budżetowymi”, dlatego ujęcie ich
danych w ww. sprawozdaniu pokazywałoby nieprawdziwy obraz. Odnosząc się do
ww. różnic B. Kasprzak stwierdziła:
1) zasady wynagradzania pracowników Uczelni regulują przepisy Psw oraz
rozporządzenia MNiSW z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie warunków
wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla
pracowników zatrudnionych w uczelni publicznej28. Wynagrodzenia te są
finansowane głównie z dotacji budżetowej, w ramach środków przyznanych przez
MNiSW na działalność dydaktyczną. Natomiast zasady wynagradzania pracowników
GD określają regulaminy ustalone przez administratorów. Pracownicy GD nie
otrzymywali nagród Rektora ani dodatkowego wynagrodzenia rocznego, natomiast
mogli uczestniczyć w zyskach gospodarstwa. Wynagrodzenia ich (w tym
administratorów) były finansowane w całości z przychodów gospodarstw;
2) pracowników UP zatrudnia Rektor, Prorektor ds. Organizacji i Kadr lub Kanclerz,
zgodnie z Psw, statutem i Kodeksem pracy, zaś pracowników GD zatrudniają
administratorzy, którzy nie pozostają w stosunku pracy z UP, lecz w stosunku
cywilno-prawnym określonym w umowie o administrowanie. Są oni kierownikami
zakładu pracy w rozumieniu Kodeksu pracy i określają warunki pracy i płacy
w zawieranych umowach, a także samodzielnie tworzą regulaminy wynagradzania
i pracy. Pracownicy GD nie są ujęci w ewidencji pracowników UP, a ich akta
osobowe znajdują się w gospodarstwach.
(dowód: akta kontroli tom II str. 91, 110-113, 194-248)
Odnosząc się do ww. wyjaśnień podkreślić należy, że w okresie objętym kontrolą
i wcześniejszym dane GD w zakresie zatrudnienia i wynagrodzeń pracowników29
były wykazywane w planach rzeczowo-finansowych Uczelni i sprawozdaniach z jego
wykonania przekazywanych MNiSW.
(dowód: akta kontroli tom I str. 11, 17, 23, 30, 36, 42, 113)
B. Kasprzak dodała, że 1.03.2015 r. wszedł w życie nowy Regulamin organizacyjny
gospodarstw doświadczalnych, w świetle, którego nastąpią zmiany zmierzające do
uregulowania zatrudnienia i wynagradzania pracowników GD zgodnie z zasadami
obowiązującymi w Uczelni i w konsekwencji ujęcia ich w sprawozdawczości.
Dz. U. z 2014, poz. 119 ze zm.
Dz. U. z 2010 r., Nr 20, poz. 103.
27 Sporządzająca sprawozdanie Rb-70.
28 Dz. U. z 2013 r. poz. 1571.
29 Łącznie z administratorami.
25
26
8
4. Nierzetelność sprawozdań Rb-N sporządzonych30 na koniec IV kwartału za lata
2012-2014 w związku z:
1) niewykazaniem na koniec: 2012 r., 2013 r. i 2014 r. stanu:
- gotówki w kasie31 w wysokości odpowiednio: 3.923,99 zł, 6.292,41 zł, 53.433,74 zł;
- depozytów terminowych w kwotach: 21.112.343,29 zł, 10.888.403,17 zł oraz
3.905.000 zł;
- depozytów na żądanie w wysokości: 6.779.245,19 zł, 17.119.015,11 zł
i 14.650.652,14 zł;
- należności32 GD wynoszących: 77.101,57 zł, 150.597,40 zł i 74.227,60 zł.
2) zawyżeniem należności wymagalnych w sprawozdaniach za 2013 r. o 1.586 zł,
które 31.12.2012 r. decyzją Rektora UP zostały odpisane z ksiąg rachunkowych33.
(dowód: akta kontroli tom II str. 114-121, 124-125, 128-129, 131-134)
Natomiast w kwartalnych sprawozdaniach Rb-Z, sporządzonych przez Uczelnię za
lata 2012-2014, zobowiązania zostały zaniżone o: 278.129,63 zł na koniec 2012 r.,
620.191,04 zł na 31.12.2013 r. i 5.664,43 zł na 31.12.2014 r., w związku
z niewykazaniem zobowiązań GD.
Powyższe naruszało przepisy rozporządzenia w sprawie sprawozdań jednostek
sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych, tj.:
- § 2 ust. 2 i § 4 ust. 1 pkt 1 wskazujących, że podstawą do sporządzenia
sprawozdania jednostkowego są: księgi rachunkowe (ewidencja księgowa),
sprawozdania lub inne wiarygodne dokumenty poświadczające istnienie danej
należności,
- § 1 oraz § 13 ust. 1 pkt 3 i 5 załącznika nr 9 - Instrukcji sporządzania sprawozdań.
Kwestor UP wyjaśniła, że powodem ww. stanu była nieprawidłowa interpretacja
instrukcji do sporządzania sprawozdania, a także błąd pracownika Działu
Księgowości odpowiedzialnego za sprawozdawczość.
(dowód: akta kontroli tom II str. 126-127, 130, 135-136, 137 oraz tom I str. 289-290)
Ponadto, w sprawozdaniach Rb-N nie wykazywano stanu należności wymagalnych
z tytułu opłat za usługi edukacyjne, gdyż danych tych nie ewidencjonowano
w księgach rachunkowych UP (nieprawidłowość opisana niżej w pkt 6). Według
danych z 21.04.2015 r. wynosiły one 1.050.765,67 zł na koniec 2012 r.,
1.020.589,51 zł na 31.12.2013 r. i 1.276.669,02 zł na 31.12.2014 r.
5. Niżej opisane operacje gospodarcze nie zostały ujęte na kontach rozrachunków
pomiędzy UP a poszczególnymi GD, tak aby - zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy
o rachunkowości w zw. z art. 51 ust. 1 ustawy - nastąpiło rzetelne i jasne
przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego zarówno
po stronie GD jak i UP. Zgodnie bowiem z § 7 ust. 3 rozporządzenia w sprawie
szczegółowych zasad gospodarki finansowej uczelni publicznych, wynik finansowy
wyodrębnionej działalności gospodarczej (prowadzonej w formie GD) stanowił część
składową wyniku finansowego tej Uczelni.
W latach 2013-2014 Rektor UP powołując się na „decyzję kolegium rektorskiego”
zażądał od GD przekazania 770 tys. zł z tytułu przychodów pozyskanych z dopłat
bezpośrednich (określonych w decyzjach ARiMR). W konsekwencji dwa GD
przekazały Uczelni środki w kwotach: 400 tys. zł34 (GD w Czesławicach) i 370 tys. zł
(GD w Uhrusku). Środki te zostały zaksięgowane w GD w Uhrusku, jako pozostałe
Na podstawie rozporządzenia MF z 4.03.2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie
operacji finansowych (Dz. U. Nr 43 poz. 247 ze zm.) oraz rozporządzenia MF z 25.10.2013 r. zmieniającego rozporządzenie
w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1344).
31 Wraz z pogotowiem kasowym.
32 Podano zadeklarowane przez poszczególne GD stany gotówki i depozytów terminowych oraz należności wymagalnych.
33 Z uwagi na nieskuteczną windykację i brak możliwości skierowania na drogę egzekucji.
34 Tj. 200 tys. zł w 2013 r. i 200 tys. zł w 2014 r.
30
9
koszty operacyjne (konto 769) w korespondencji z kontem 130 (rachunek bankowy),
natomiast w księgach GD Czesławice zaksięgowano tę operację „per saldo”, jako
zmniejszenia salda konta 763 „otrzymane dotacje, subwencje” i konta rachunek
bankowy. Po stronie UP środki te zostały zaksięgowane na koncie 760 pozostałe
przychody operacyjne (w korespondencji z kontem rachunku bankowego).
Przekazanie ww. środków miało bezpośredni wpływ na wynik finansowy osiągnięty
przez GD, gdyż zakończyły one ze stratą35 działalność w 2013 r.
(dowód: akta kontroli tom II str. 57-67, 424, tom I str. 450-486)
Rektor wyjaśnił, że ww. dyspozycje wynikały z potrzeb finansowych Uczelni
(terminowych płatności).
(dowód: akta kontroli tom I str. 487-495, tom II str. 63-64)
6. Opłaty z tytułu usług edukacyjnych (uiszczane przez studentów studiów
niestacjonarnych lub stacjonarnych) ujmowane były w księgach rachunkowych na
koncie 720-0836 jako przychód dopiero w momencie ich uiszczenia przez studenta
(w korespondencji z kontem rachunek bankowy). W latach objętych kontrolą, a także
wcześniejszych, należności z tego tytułu nie były ewidencjonowane na
odpowiednich kontach rozrachunkowych zespołu 2 (nie przewidziano takiego konta
w planie kont UP). Na podstawie ksiąg rachunkowych Uczelni nie można było,
zatem ustalić wysokości tych należności, ani zaległości na koniec poszczególnych
okresów sprawozdawczych.
Postępowanie takie naruszało art. 20 ust. 1 ustawy o rachunkowości, który obligował
do wprowadzania w postaci zapisu, do ksiąg rachunkowych okresu
sprawozdawczego, każdego zdarzenia, które nastąpiło w tym okresie. Uchybiało to
zasadzie rzetelnego prowadzenia ksiąg rachunkowych, o której stanowi art. 24
ust. 2 ustawy o rachunkowości, gdyż nie dokonywano w nich zapisów, które
odzwierciedlałyby stan rzeczywisty.
Zgodnie z art. 4 ust. 5 ustawy o rachunkowości, kierownik jednostki ponosi
odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości
określonych ustawą, w tym z tytułu nadzoru.
Rektor i Kwestor UP wyjaśnili, że należności za usługi edukacyjne nie były
ujmowane na kontach rozrachunkowych, gdyż program FK był dostosowany do
ewidencjonowania wpłat, a nie należności i nie przewidziano takiego konta w planie.
Taki sposób prowadzenia ewidencji nie był kwestionowany przez biegłych
rewidentów, w związku z tym rozwiązanie to błędnie uznano za dopuszczalne.
W trakcie niniejszej kontroli (w marcu 2015 r.) utworzono konto 210 do rozliczeń ze
studentami z tytułu wpłat za studia i zaewidencjonowano na nim (pod 31.12.2014 r.)
należności wymagalne (zaległości) w kwocie 341.068,55 zł37, ustalone na podstawie
danych uzyskanych z ewidencji rozliczeń ze studentami prowadzonymi przez
dziekanaty (system Bazus). Zgodnie z danymi wygenerowanymi z tego samego
źródła 8.04.2015 r. zaległości wyniosły 344.620,50 zł, a 21.04.2015 r. zwiększyły się
do poziomu 1.276.669,02 tys. zł.
Powyższe różnice - według informacji przedstawiciela firmy Bazus – wynikały
z faktu, że w ewidencji tej w dowolnym momencie można dokonywać zmian
niezatwierdzonych danych, z których oblicza się saldo.
Mimo, że Rektor i Kwestor zadeklarowali, że sprawozdanie finansowe sporządzone
na 31.12.2014 r. obejmuje należności z tytułu opłat edukacyjnych, faktycznie
w księgach zaewidencjonowano jedynie zaległości za IV kwartał 2014 r. w kwocie
341.068,55 zł, a nie należności za 2014 r.
GD w Uhrusku -219,0 tys. zł i GD w Czesławicach -17,6 tys. zł
720-08 Przychody z działalności dydaktycznej - wpłaty za studia.
37 Tj. saldo: zaległości 451.113,16 zł (na studiach niestacjonarnych) i nadpłat na 110.044,61 zł (na studiach stacjonarnych).
35
36
10
Należności z tego tytułu wynosiły na koniec: 2012 r. - 9.847.265,83 zł, 2013 r. 10.241.305,50 zł i 2014 r. - 10.335.602,55 zł38.
(dowód: akta kontroli tom II str. 137,139, 141, 181-184, 185-193, 249-251)
Uwagi dotyczące
badanej działalności
Ocena cząstkowa
NIK zwraca uwagę, że mimo ustalenia (od 1.01.2013 r.) w polityce rachunkowości
UP39, że w ramach kosztów działalności dydaktycznej wydzielona jest ewidencja
kosztów studiów doktoranckich, w latach 2013-2014 nie ujmowano w księgach
rachunkowych kosztów kształcenia na tych studiach.
Odnosząc się do przyczyn braku realizacji ww. postanowień, wprowadzonych
zarządzeniem Rektora nr 62 z 23.12.2013 r., Kwestor wyjaśniła, że w ewidencji tej
ujmowano tylko koszty stypendiów doktoranckich, gdyż nie poinformowano pisemnie
jednostek organizacyjnych Uczelni, aby przekazywały informacje w tym zakresie40.
(dowód: akta kontroli tom I str. 350, 389-390)
Kwestor nie skorzystała z uprawnienia nadanego jej w § 30 pkt 1 i 2 Regulaminu
organizacyjnego UP41, zgodnie, z którym miała prawo żądać od wszystkich
jednostek organizacyjnych ustnych lub pisemnych informacji stanowiących
podstawę operacji finansowych oraz określać zasady, według których mają być
wykonywane przez inne jednostki Uczelni prace niezbędne do zapewnienia
prawidłowej gospodarki finansowej, księgowości, kalkulacji wynikowej kosztów
i sprawozdawczości.
Najwyższa Izba Kontroli ocenia negatywnie działalność kontrolowanej jednostki
w zbadanym obszarze.
2.
Opis stanu
faktycznego
Prawidłowość realizacji przychodów oraz wydatków,
w tym na inwestycje i remonty oraz na bieżące
funkcjonowanie UP
1. Koszty realizacji inwestycji oraz remontów budynków i budowli sfinansowane ze
środków publicznych wyniosły w latach 2012-2014 łącznie 153.530,2 tys. zł,
w tym: 26.717,3 tys. zł w 2012 r., 50.775,3 tys. zł w 2013 r. oraz 76.037,6 tys. zł
w 2014 r. Systematycznie wzrastały nakłady na inwestycje, które wyniosły
143.988,9 tys. zł42 (93,8% kosztów ogółem), natomiast zmniejszał się udział
środków wydatkowanych na remonty, które zamknęły się kwotą 9.541,3 tys. zł43
(6,2%).
2. W okresie objętym kontrolą UP otrzymał 8.509,6 tys. zł z tytułu dotacji celowej
udzielonej przez MNiSW na dofinansowanie realizowanych inwestycji, z tego
wykorzystał 8.502,6 tys. zł44 (99,9%). Na podstawie zbadanych 100% środków
otrzymanych na ten cel stwierdzono, że:
- zostały one wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem na: dofinansowanie realizacji
projektu obejmującego budowę Biblioteki Głównej UP45 (339,6 tys. zł) oraz
sfinansowanie przebudowy Domów Studenckich: Dodek (1.720 tys. zł), Cebion
(1.694 tys. zł) oraz Manhattan (4.749,1 tys. zł);
- objęte badaniem inwestycje ujęte były w planach inwestycyjnych, a przebudowa
W oparciu o dane wygenerowane 21.04.2015 r.
W rozdziale IV. Zasady ewidencji i wyceny aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego, w pkt 10.6 „Ewidencja
i zasady rozliczania przychodów i kosztów”, lit. e.
40 W szczególności właściwie opisywały dowody księgowe.
41 Wprowadzonego zarządzeniem Rektora nr 16 z 10.04.2007 r., zmienionego zarządzeniami nr 43 z 10.12.2008 r. i nr 19
z 29.05.2009 r.
42 22.685,7 tys. zł w 2012 r., 47.897,9 tys. zł w 2013 r. i 73.405,3 tys. zł w 2014 r.
43 W 2012 r. 4.031,6 tys. zł, w 2013 r. 2.877,4 tys. zł i w 2014 r. 2.632,3 tys. zł.
44 Tj. 339,6 tys. zł w 2012 r., 7.787,1 tys. zł w 2013 r. oraz 376 tys. zł w 2014 r.
45 Zgodnie z zawartą umową była to refundacja kosztów poniesionych na zakończenie realizacji projektu.
38
39
11
Domów Studenckich była konieczna ze względu na potrzebę dostosowania
ww. budynków do wymogów obowiązujących przepisów przeciwpożarowych
zawartych w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia
7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów
budowlanych i terenów46, w związku z decyzjami Komendanta Miejskiego
Państwowej Straży Pożarnej wydanymi w 2011 r.;
- ww. inwestycje spełniały warunki do ich finansowania z budżetu państwa określone
w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 2010 r. w sprawie
szczegółowego sposobu i trybu finansowania inwestycji z budżetu państwa47;
- wykonawcy inwestycji zostali wyłonieni w trybie przetargu nieograniczonego48
z zachowaniem przepisów Pzp.
(dowód: akta kontroli tom I str. 45-53, 57-120, 125-147, 150-179, 184)
3. Na próbie 12 celowo wybranych umów (zlecenia i o dzieło) o łącznej wartości
135,7 tys. zł Uczelnia dokonała zakupu w latach 2012-2014 m.in. następujących
usług:
- wykonanie koncertu kameralnego „cudowny świat operetki” uświetniającego
inaugurację roku akademickiego 2012/2013 (4 tys. zł),
- namalowanie obrazów z widokiem Dworku Ziemiańskiego na Felinie,
przeznaczonych na upominki dla gości Uczelni (3 tys. zł),
- „obsługa Centrum Kongresowego UP” (119,2 tys. zł w latach 2012-2014),
a także prac związanych z bieżącym funkcjonowaniem Uczelni takich jak:
- „opracowanie i napisanie Planu Operacyjnego funkcjonowania UP w warunkach
zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa w czasie wojny” (3,5 tys. zł),
- „opracowanie schematu wykazów należności i zobowiązań w systemie Bazus
w opłatach za usługi edukacyjne” (0,8 tys. zł),
- przygotowanie danych z zakresu zatrudnienia do sprawozdań Z-06, Z-03 i Rb-70
za III kwartał 2013 r. (2 tys. zł) oraz rozliczenie składek w systemie PŁATNIK za
kwiecień-maj 2014 r. i przeszkolenie nowego pracownika w zakresie rozliczania
składek ZUS w systemie TETA i PŁATNIK (1,5 tys. zł), w związku z długotrwałymi
nieobecnościami pracowników realizujących te zadania.
Sześć ww. usług zostało przez Kanclerza zleconych do wykonania pracownikom
Uczelni.
Kwestor wyjaśniła, że w planach finansowych nie ma podziału na wynagrodzenia
bezosobowe oraz honoraria. Stwierdziła także, że „wynagrodzeń wydatkowanych
z bezosobowego funduszu płac nie jesteśmy w stanie przewidzieć, gdyż wynikają
z bieżących potrzeb”.
Ustalone
nieprawidłowości
1. Nie zachowano procedury wprowadzonej przez Rektora, określonej w § 4
Instrukcji wydatkowania środków publicznych na dostawy, usługi i roboty
budowlane, o których mowa w art. 4 pkt 8 Psw, w przypadku wydatkowania w latach
objętych kontrolą środków w wysokości: 36.296 zł za 2012 r.49, 43.382 zł za
2013 r.50 i 39.554 zł za 2014 r.51, na zakup usługi: „obsługa Centrum Kongresowego
UP”. Stan faktyczny wskazuje, że nie dokonywano wyboru najkorzystniejszej oferty
po uprzednim przeprowadzeniu pisemnego rozpoznania cenowego (u minimum
Dz. U. Nr 109, poz. 719.
Dz. U. Nr 238, poz. 1579.
48 Obejmujących swym przedmiotem zarówno opracowanie projektów (usługę) i realizację robót budowlanych.
49 9.029,8 euro wg kursu (4,0196) z rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 16.12.2011 r. Dz. U. nr 282, poz. 1650.
50 Tj. 10.792,6 euro obliczone wg średniego kursu określonego w rozporządzeniu z 16.12.2011 r. (4,0196).
51 9.362 euro wg kursu (4,2249) z rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 23.12.2013 r. Dz. U. z 2013 r. poz. 1692.
46
47
12
dwóch wykonawców) w przypadku zamówień o wartości od 3 do 14 tys. euro. Trzy
umowy zlecenia, zrealizowane w okresie objętym badaniem, zawarł ówczesny
Kanclerz UP Henryk Bichta. Zleceniobiorca jest synem pracownika Sekretariatu
Uczelni podległemu służbowo Kanclerzowi.
(dowód: akta kontroli tom II str. 294-315, 322, 325-327, 336, 338, 340-352)
Kanclerz Grażyna Szymczyk wyjaśniła, że decyzja o realizacji ww. usługi
z pominięciem obowiązujących procedur została podjęta przez ówczesnego
Kanclerza, który nie zlecał żadnej z jednostek organizacyjnych UP przeprowadzenia
rozpoznania cenowego, a tym samym wyboru najkorzystniejszej oferty.
Nierzetelnie sporządzono umowy, gdyż nie określono w nich zakresu czynności
powierzonych faktycznie do realizacji w ramach „obsługi Centrum Kongresowego
UP” oraz nie ustalono rozliczania realizacji tych umów w sposób, który
uwzględniałby przyjęty system wynagradzania za godzinę pracy52. Zleceniobiorca
wystawiał, co miesiąc rachunek dla Uczelni, w którym podawał łączną kwotę do
wypłaty, tj. bez wskazania liczby godzin i dni, w których realizował obsługę Centrum.
Wystawione rachunki były bez uwag akceptowane do wpłaty osobiście przez
H. Bichtę, który podpisywał się pod sformułowaniem „potwierdza się wykonanie
pracy wyszczególnionej w umowie-zleceniu”. Nieustalenie w zawartych umowach
wymogu rozliczania realizowanej usługi, uniemożliwiało sprawdzenie faktycznie
przepracowanego czasu, a przez to brak było możliwości weryfikacji poprawności
naliczenia przez wykonawcę usługi wysokości wynagrodzenia.
(dowód: akta kontroli tom II str. 294-315, 332)
Kanclerz nie udzieliła wyjaśnień w ww. sprawie i przedstawiła pismo, jakie
przedłożył w trakcie kontroli były Kanclerz Uczelni. Stwierdził on m.in., że umowa
obejmowała tak szeroki zakres czynności (poczynając od telefonicznych kontaktów
z wynajmującymi, poprzez ustalenia techniczne, pomoc przy montażach i realizacji,
nadzór nad wynajmującymi i wykonywanie koniecznych napraw i konserwacji),
że trudny był on do zawarcia w formie pisemnej, gdyż „nie sposób przewidzieć
wszystkich okoliczności, jakie mogą wystąpić”. Odnośnie braku rozliczeń H. Bichta
zadeklarował, że możliwa była weryfikacja rachunków w oparciu o informacje
zawarte w dziennikach wynajmów, gdyż praca obsługi miała miejsce w godzinach
zadeklarowanych przez wynajmującego Centrum.
Rachunki przedłożone przez zleceniobiorcę za okres objęty kontrolą nie posiadały
znamion weryfikacji podanego przez zleceniobiorcę wynagrodzenia.
W okresie objętym kontrolą żadna z komórek organizacyjnych UP nie sprawowała
bezpośredniego nadzoru nad udostępnianiem Centrum Kongresowego.
Na polecenie Kanclerza Sekretariat Uczelni prowadził kalendarz rezerwacji, a Dział
Administracyjno-Gospodarczy wystawiał faktury za wynajem.
Kanclerz G. Szymczyk stwierdziła, że ww. komórki organizacyjne nie posiadały
informacji o wysokości środków wydatkowanych na realizację „obsługi” Centrum.
2. Niegospodarne było wydatkowanie 3.500 zł na uaktualnienie Planu Operacyjnego
funkcjonowania UP w warunkach wewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa
państwa w czasie wojny przez pracownika Biura Rektora (przebywającego w tym
czasie na urlopie bezpłatnym). Zadania z zakresu obronności, w tym zgodnie z § 45
pkt 1 Regulaminu organizacyjnego UP m.in. prowadzenie planowania obronnego,
tj. opracowywanie i uaktualnianie „Planu operacyjnego funkcjonowania UP
w warunkach zagrożenia bezpieczeństwa państwa”, Rektor Uczelni powierzył do
prowadzenia (za dodatkowym miesięcznym wynagrodzeniem w postaci dodatku
52
W 2012 r. 18.45 zł/godzinę, a w latach 2013-2014 18.50 zł/godzinę.
13
specjalnego) pracownikowi zatrudnionemu na stanowisku Pełnomocnika
ds. Ochrony Informacji Niejawnych.
Umowę, na podstawie, której wydatkowano ww. środki, zawarł w maju 2012 r.
ówczesny Kanclerz H. Bichta, który wyjaśnił, że „bieżące zadania wykonywane
jednocześnie na dwóch stanowiskach uniemożliwiały wykonanie Planu” (przez
pracownika realizującego sprawy z zakresu obronności).
Ustalenia kontroli wskazują, że przedmiotem ww. umowy było faktycznie wykonanie
kolejnego etapu prac nad „Planem Operacyjnym”, opracowanym w październiku
2011 r. przez trzyosobowy zespół, w ramach obowiązków służbowych53
(powierzonych na podstawie zarządzenia Rektora nr 47 z 6.10.2011 r.) i przesłanym
do MNiSW 28.10.2011 r. w celu zaopiniowania. W pracach ww. zespołu uczestniczył
m.in. pracownik Uczelni realizujący sprawy z zakresu obronności.
(dowód: akta kontroli tom II str. 253-266, 322-325, 328, 353-355)
Ponadto kontrola wykazała, że naruszono art. 22 ust. 1 ustawy o rachunkowości
oraz § 10 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 oraz § 11 Instrukcji zasad sporządzania, obiegu,
kontroli oraz przechowywania dokumentów finansowo-księgowych UP54, gdyż nie
dokonano kontroli merytorycznej55 przeprowadzonej operacji gospodarczej.
Brak ww. kontroli były Kanclerz uzasadnił niejawnością opracowanej dokumentacji56.
3. Niewykorzystaną w 2013 r. dotację w kwocie 6.947,20 zł, otrzymaną od MNiSW
na przebudowę Domu Studenckiego Manhattan zwrócono na rachunek bankowy
Ministerstwa z 24-dniowym opóźnieniem, w stosunku do terminu określonego
w art. 168 ust. 1 ustawy o finansach publicznych oraz w § 5 ust. 3 zawartej umowy.
Skutkowało to zapłatą odsetek za zwłokę w wysokości 46 zł.
(dowód: akta kontroli tom I str. 59, 79, 84)
Kwestor wyjaśniła, że opóźnienie nastąpiło z powodu zaniechania pracownika
Działu Księgowości, który rozliczał ww. konto.
Ocena cząstkowa
Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie mimo stwierdzonych nieprawidłowości
działalność kontrolowanej jednostki w zbadanym obszarze.
3.
Opis stanu
faktycznego
Sytuacja majątkowo-finansowa oraz wykorzystanie
majątku UP
1. W strukturze aktywów główną pozycję stanowiły aktywa trwałe, których udział
zwiększył się (z 84,3% na 31.12.2012 r. do 91,2% na 31.12.2014 r.). W grupie tej
wzrastało znaczenie środków trwałych, które wynosiły 73,3% na koniec 2012 r.
i 97,8% na koniec 2014 r., a zmniejszał się udział środków trwałych w budowie
(24,1% na koniec 2012 r., 34,4% na 2013 r. i 0,5% na 2014 r.).
W aktywach obrotowych udział środków pieniężnych utrzymywał się na poziomie
74,5% na koniec 2012 r. - 67,3% na koniec 2014 r.
W strukturze pasywów miały miejsce niewielkie zmiany, gdyż główną pozycję
stanowił kapitał własny UP, który wynosił odpowiednio 82,1% na koniec 2012 r.
i 76,2% na 31.12.2014 r. Pozostałą część stanowiły zobowiązania (17,9% na
31.12.2012 r. i 23,8% na 31.12.2014 r.), w których największy udział miały
zobowiązania krótkoterminowe57.
Wykonywanych bez dodatkowego wynagrodzenia.
Zarządzenie nr 35 Rektora Akademii Rolniczej z 22.12.2004 r. ze zmianami.
55 Według § 10 ust. 2 Instrukcji kontrola merytoryczna polega na stwierdzeniu prawidłowości i zgodności treści
przeprowadzonej operacji gospodarczej pod kątem: legalności, rzetelności, celowości i gospodarności.
56 Plan Operacyjny.
57 47% na koniec 2012 r., 60,5% na koniec 2014 r.
53
54
14
Na koniec 2014 r. w zobowiązaniach krótkoterminowych znaczącą pozycję (36,9%)
stanowiły pozostałe zobowiązania z tytułu niezapłaconych faktur (17.262,2 tys. zł) za
zakup środków trwałych w ramach realizacji zadania inwestycyjnego objętego
projektem „Innowacyjne Centrum Patologii i Terapii Zwierząt”. W porównaniu do lat
2011-2012, w okresie 2013-2014 wzrosło zadłużenie z tytułu kredytów i pożyczek
krótkoterminowych (tj. z poziomu 86 tys. zł na 31.12.2012 r. do 4.504 tys. zł na
31.12.2014 r.), co oznaczało wzrost zadłużenia z tego tytułu aż o 5.137,2%.
2. W przychodach z działalności operacyjnej największy udział miały przychody
z działalności dydaktycznej, które stanowiły: od 74,1% w 2012 r. do 81,7% w roku
2014, a następnie przychody z działalności badawczej, które wykazywały tendencję
spadkową (z 12,9% w 2012 r. do 7,2% w 2014 r.). Pozostałe przychody58 zajmowały
w strukturze od 10,6% w 2012 r. do 8,7% w 2014 r. Niewielki udział w przychodach
z działalności operacyjnej miały przychody z działalności gospodarczej
wyodrębnionej (w formie GD), które wynosiły od 1,7% w 2012 r. do 1,3% w 2014 r.
Głównym źródłem przychodów z działalności dydaktycznej była dotacja MNiSW,
której udział wynosił 82,9% w 2012 r. i 83,8% w 2014 r. Natomiast udział środków
pozyskanych przez Uczelnię z tytułu opłat za usługi edukacyjne przyniósł przychód
w wymiarze 8,8% zarówno w 2012 r., jak i w 2014 r.
W finansowaniu działalności badawczej zwiększył się udział środków pochodzących
z dotacji MNiSW na działalność statutową (z 44,8% w 2012 r. do 55,9% w 2014 r.)
i zmniejszył procent środków pozyskanych przez UP na realizację projektów
badawczych59 oraz programów i przedsięwzięć określonych przez ministra
właściwego do spraw nauki (z 41% w 2012 r. do 21,1% w 2014 r.), a także ze
sprzedaży pozostałych prac i usług badawczych - rozwojowych (z 10,5% w 2012 r.
do 7,3% na koniec 2014 r.).
W kosztach własnych podstawowej działalności operacyjnej największy udział miały
koszty działalności dydaktycznej, których udział wzrósł (z 84,4% w 2012 r. do 90,8%
w 2014 r.), zmniejszył się natomiast udział kosztów działalności badawczej (z 13,2%
w 2012 r. do 7,1% w 2014 r.). Niewielki był udział kosztów wyodrębnionej
działalności gospodarczej (w formie GD), który wynosił od 2,5% w 2012 r. do 2,0%
w 2014 r.
W kosztach działalności dydaktycznej ¾ stanowiły koszty finansowane z budżetu
państwa, a ¼ z przychodów własnych. Na zbliżonym poziomie60 pozostawał udział
kosztów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych. W kosztach działalności
badawczej udział kosztów finansowanych z budżetu i ze środków własnych
przedstawiał się następująco: 90,8% i 9,2% w 2012 r., 90,2% i 9,8% w 2013 r. oraz
92,7% i 7,3% w 2014 r.
W strukturze kosztów rodzajowych największą pozycję stanowiły wynagrodzenia
wraz z kosztami ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń (71,2% na
31.12.2011 r. i 75,1% na koniec 2014 r.). Zmniejszył się udział kosztów
poniesionych na zużycie materiałów i energii61, a także zakup usług obcych62
i podatków i opłat63. Na zbliżonym poziomie pozostawał udział kosztów amortyzacji
(6,7% na 31.12.2011 r. i 7% na koniec 2014 r.).
Głównie z pozostałej działalności operacyjnej.
Finansowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Narodowe Centrum Nauki.
60 78,8% i 14% w 2013 r. oraz 81,9% i 13,9% w 2014 r.
61 9,7% na 31.12.2011 r. do 8,4% na koniec 2014 r.
62 5,3% na koniec 2011 r. do 3,8% na 31.12.2014 r.
63 2% na 31.12.2011 r. do 1,5% na 31.12.2014 r.
58
59
15
W kolejnych latach objętych kontrolą zwiększyła się o 4.763,8 tys. zł strata ze
sprzedaży, która za 2011 r. wynosiła 9.809,6 tys. zł, a za 2014 r. 14.573,4 tys. zł.
Za 2012 r. Uczelnia osiągnęła zysk na działalności operacyjnej (457,8 tys. zł),
natomiast w pozostałym okresie strata z tej działalności wynosiła odpowiednio:
527,4 tys. zł za 2011 r., 2.492,1 tys. zł za 2013 r. i 2.872,2 tys. zł za 2014 r.
W efekcie za 2011 r. i 2012 r. osiągnięto zysk netto wynoszący: 607,8 tys. zł
i 1.672,9 tys. zł, natomiast w kolejnym okresie 2013-2014 stratę netto w wysokości:
2.032 tys. zł i 2.957,9 tys. zł.
3. Na stanie ewidencyjnym Uczelni 31.12.2014 r. były grunty o łącznej wartości
księgowej netto 17.791,1 tys. zł i powierzchni 1.818,9441 ha, co oznaczało
zmniejszenie o 2,0115 ha w porównaniu do stanu na 31.12.2012 r. (1.820,9556 ha
i wartości netto 17.992,6 tys. zł). W powierzchni gruntów 1.679,317 ha64 (92,3%)
stanowiły gospodarstwa doświadczalne.
W 2012 r. 0,3211 ha zostało przekazane przez UP na rzecz Skarbu Państwa pod
budowę drogi ekspresowej. Zwrócono65 także Gminie Opole Lubelskie
nieruchomości o powierzchni 0,6019 ha z uwagi na zaprzestanie wykorzystywania
ich do prowadzenia działalności dydaktycznej66. Po raz kolejny oddano w dzierżawę
grunty o powierzchni 712,7757 ha, wchodzące w skład gospodarstwa
doświadczalnego w Bezku. Jednocześnie dokonano zakupu zabudowanej działki
gruntu o pow. 406 m2 przy ul. Leszczyńskiego w Lublinie z przeznaczeniem na
działalność dydaktyczną Wydziału Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu.
W 2013 r. przekazano 0,2146 ha Gminie Niemce (na cel publiczny) i jednocześnie
zakupiono udziały w prawie wieczystego użytkowania gruntu o pow. 42,50 m2
zabudowanego budynkami garażowymi.
W 2014 r. sprzedano grunty o pow. 1,8113 ha położone w Lublinie oraz darowano
na rzecz Gminy Zamość działkę o pow. 0,0030 ha (na cel publiczny). Zakupiono
także udziały w prawie wieczystego użytkowania gruntu o pow. 106,25 m2
zabudowanego budynkami garażowymi o łącznej pow. 279,878 m2.
Wzrosła powierzchnia budynków i lokali UP, gdyż z 151.212,77 m2 na koniec
2012 r.67 zwiększyła się do 174.461,51 m2 na 31.12.2014 r.68 Bezpośrednią
przyczyną było oddanie do użytku w 2012 r. nowych inwestycji, tj. budynku Biblioteki
Głównej (o pow. użytkowej 4.383 m2) i budynku Centrum InnowacyjnoWdrożeniowego Nowych Technik i Technologii w Inżynierii Rolniczej (o pow.
użytkowej 12.495,74 m2). Zakupiono także: budynek o pow. 1.248 m2 przy
ul. Leszczyńskiego w Lublinie, użytkowany dotychczas bez tytułu prawnego na cele
dydaktyczne przez Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu oraz lokal
mieszkalny o pow. 41,69 m2 przy ul. Głębokiej w Lublinie, z przeznaczeniem dla
nowego pracownika naukowo-dydaktycznego pozyskanego do tego Wydziału.
Jednocześnie zwrócono Gminie Opole Lubelskie budynek o pow. 483,64 m2 z uwagi
na zaprzestanie wykorzystywania go na cele dydaktyczne.
Kolejne zmiany nastąpiły w 2014 r., kiedy do użytku zostały oddane kolejne
inwestycje UP: budynek Pracowni Terenowej Wydziału Ogrodnictwa i Architektury
Krajobrazu UP przy ul. Doświadczalnej w Lublinie (o pow. 439,70 m2) i Centrum
Patologii i Terapii Zwierząt przy ul. Głębokiej w Lublinie (o pow. 10.685,91 m2).
(dowód: akta kontroli tom I str. 202-204, 207-208, 213, 239-250)
Na próbie zapisów księgowych stwierdzono, że zmiany stanu ewidencyjnego
Z tego grunty GD Czesławice stanowiły 248,37 ha, GD Felin 71,8628 ha, GD Uhrusk 576,9259 ha, GD Bezek 782,1583 ha.
Na podstawie zwrotnego przeniesienia własności nieruchomości.
66 Uchwałą nr 30/2010-2011 z 25.03.2011 r. Senat UP dokonał likwidacji Zamiejscowego Ośrodka Dydaktycznego w Opolu
Lubelskim wykorzystywanego do prowadzenia zajęć dydaktycznych na niestacjonarnych studiach pierwszego stopnia:
o kierunku gospodarka przestrzenna prowadzonych przez Wydział Agrobioinżynierii i o kierunku transport prowadzonych przez
Wydział Inżynierii Produkcji.
67 O wartości księgowej netto 118.485,6 tys. zł.
68 O wartości księgowej netto 222.350,4 tys. zł.
64
65
16
środków trwałych (gr. 0 i I) zostały ujęte w ewidencji księgowej Uczelni.
W grudniu 2012 r. oddano do użytku budynek Centrum InnowacyjnoWdrożeniowego Nowych Technik i Technologii w Inżynierii Rolniczej, jednak
wprowadzenie tego środka trwałego do ewidencji księgowej nastąpiło dopiero
w czerwcu 2014 r., po przekazaniu przez Sekcję Nadzoru Inwestycyjnego
i Remontów do Działu Administracyjno-Gospodarczego informacji o zamknięciu
zadania inwestycyjnego.
Kwestor UP wyjaśniła, że nastąpiło to ze względu na datę faktycznego zakończenia
projektu (30.06.2014 r.) i ponoszone do tego momentu koszty zwiększające wartość
środka trwałego w budowie69. Dopiero w czerwcu 2014 r. można było ustalić wartość
wszystkich poniesionych na dany obiekt kosztów (bezpośrednich i pośrednich)70.
(dowód: akta kontroli tom I str. 204, 213-214, 215-220, 221, 222, 223-238, 277)
4. Uczelnia nie w pełni zagospodarowała posiadane budynki, gdyż od 1.01.2014 r.
nie wykorzystywano 1.308,3 m2, tj. 90,8% powierzchni budynku dydaktycznego
„Fellach” w Lublinie71, którego koszty utrzymania w 2014 r. wyniosły 58,2 tys. zł
brutto. Ponadto, od lipca 2008 r. wynajmowano Agencji Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa Oddział w Lublinie niewykorzystywaną przez UP
powierzchnię 650,1 m2 w budynku w Zamościu.
(dowód: akta kontroli tom III str. 1-9 i 58-59, tom IV str. 461)
Jednocześnie, w okresie objętym kontrolą wynajmowano (od sierpnia 2009 r.) od
Parku Naukowo-Technologicznego Województwa Lubelskiego S.A. (PNT WL SA),
lokal użytkowy o łącznej powierzchni 1.162,73 m2. Umowa była zawarta na czas
określony do 2019 r. Koszty czynszu oraz inne związane z dostawą mediów
i utrzymaniem lokalu wyniosły (w latach 2012-2014) 1.418,6 tys. zł72.
W wynajmowanym lokalu mieściło się Centralne Laboratorium Agroekologiczne UP
(CLA), w którym zatrudnionych było 22 pracowników73: czterech naukowodydaktycznych oraz 18 inżynieryjno-technicznych.
(dowód: akta kontroli tom III str. 1-3, 10-23, 47 i 75, 60-71)
Kanclerz wyjaśniła, że ulokowanie CLA w lokalu PNT WL SA pozwoliło skupić
w jednym miejscu i zwiększyć powierzchnię dotychczas rozproszonych pracowni
oraz - dzięki współpracy z PARP74 - wyposażyć je w nowoczesną aparaturę. Celem
było stworzenie nowoczesnego akredytowanego laboratorium, posiadającego
certyfikowane procedury badawcze w wielu specjalnościach związanych z profilem
Uczelni. W obecnej chwili z uwagi na trwałość projektu oraz posiadane certyfikaty
nie ma możliwości przeniesienia laboratorium do innego budynku.
(dowód: akta kontroli tom IV str. 57-58)
5. W analizowanym okresie Uczelnia zbyła jedną nieruchomość (niezabudowaną)
o powierzchni 1,8113 ha położoną w Lublinie. Nabywca wybrany został w trybie
przetargu nieograniczonego, a ostateczna cena (2.510 tys. zł) była wyższa od
wywoławczej o 10 tys. zł i o 744 tys. zł od wyceny rzeczoznawcy majątkowego75,
co było zgodne ze stanowiskiem Senatu UP wyrażonym w uchwale z 29.07.2014 r.
W latach 2012-2014 zawarto sześć umów najmu powierzchni stanowiących
własność Uczelni. Ustalenie wysokości czynszu zostało poprzedzone dokonaniem
kalkulacji cenowej oraz rozpoznaniem rynku.
(dowód: akta kontroli tom III str. 76-88)
6. Uczelnia uzyskała - zgodne z art. 90 ust. 4 Psw - zgodę Ministra Skarbu Państwa
na rozporządzenie składnikami aktywów trwałych o wartości rynkowej
Tj. kosztami wynagrodzeń, prowizji bankowych oraz zakupów drobnego sprzętu.
Według ewidencji księgowej na 31.12.2012 r. wartość tej inwestycji wynosiła 47.947,7 tys. zł (konto 080), a wartość środka
trwałego na 31.12.2014 r. wynosiła brutto 49.198,9 tys. zł (konto 011), co oznaczało zwiększenie wartości o 1.242,2 tys. zł.
71 O całkowitej powierzchni użytkowej 1.441 m2.
72 Z tego: w 2012 r. – 448 tys. zł, w 2013 r. – 471,7 tys. zł i w 2014 r. – 498,9 tys. zł.
73 Wg stanu na 26.03.2015 r.
74 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
75 Oszacowana w operacie wartość nieruchomości wynosiła 1.766 tys. zł.
69
70
17
przekraczającej w złotych równowartość 250 tys. euro, tj. zbycie nieruchomości
opisanej w pkt 3.5 wystąpienia oraz na wydzierżawienie 30.07.2012 r. (na okres
pięciu lat) nieruchomości gruntowej zabudowanej76 o pow. 712,7757 ha.
7. Przychody z tytułu wynajmu pomieszczeń i udostępniania innych składników
majątku służących działalności dydaktycznej, które wyniosły: 603 tys. zł w 2012 r.,
659,7 tys. zł w 2013 r. i 1.048,7 tys. zł w 2014 r., zaliczono do przychodów
z działalności dydaktycznej. Z kolei przychody z opłat za wynajem lub dzierżawę
pomieszczeń i innych składników majątkowych w domach studenckich zwiększyły
fundusz pomocy materialnej dla studentów w kwotach: 828,6 tys. zł w 2012 r.,
723,7 tys. zł w 2013 r. i 996,8 tys. zł w 2014 r.
(dowód: akta kontroli tom I str. 55, 190-192)
W październiku 2002 r. ówczesny dyrektor administracyjny (później Kanclerz UP)
H. Bichta zawarł z pracownikiem Uczelni umowę najmu lokalu mieszkalnego
o powierzchni użytkowej 57,31 m2, usytuowanego na poddaszu budynku
laboratorium Katedry i Kliniki Rozrodu Zwierząt Wydziału Medycyny
Weterynaryjnej77. Przedmiotowa umowa została zawarta na czas określony do
13.08.2005 r., a następnie przedłużona (we wrześniu 2005 r.) na czas nieokreślony.
W § 4 ustalono, że „lokator płacił będzie wynajmującemu opłatę za wynajmowany
lokal oraz zwrot kosztów za korzystanie z wody, kanalizacji, c.o., gazu w wysokości
341,92 zł miesięcznie”. Wymiar miesięcznych opłat (określony w umowie dla
czteroosobowej rodziny) składał się z czynszu w wysokości 177,66 zł oraz opłat za
media w kwocie 164,26 zł78. Jedynie za korzystanie z energii elektrycznej najemca
był zobowiązany uiszczać opłaty obliczone na podstawie realnego zużycia.
Od zawarcia ww. umowy nie dokonywano zmiany (waloryzacji) wysokości „opłaty za
wynajem”, lecz przez ponad 12 lat pobierano czynsz skalkulowany na poziomie
2002 r. (177,66 zł). Od 2002 r. nie urealniano także wysokości kosztów za
korzystanie przez najemcę z mediów do faktycznie ponoszonych przez Uczelnię
w tym okresie, mimo że w § 4 umowy najmu ustalono, iż oprócz opłaty za
wynajmowany lokal „lokator płacił będzie wynajmującemu” także „zwrot kosztów”.
Umowa nie zawierała postanowień dotyczących waloryzacji kwoty czynszu z tytułu
najmu, a także trybu dokonywania zmiany wysokości opłat za korzystanie z mediów.
W § 11 umowy zawarte zostało odesłanie – w sprawach nieuregulowanych – do
przepisów ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów,
mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego79. Zgodnie z art. 9
ust. 1b cyt. ustawy80: podwyższanie czynszu albo innych opłat za używanie lokalu,
z wyjątkiem opłat niezależnych od właściciela, nie może być dokonywane częściej,
niż co 6 miesięcy. Natomiast według art. 9 ust. 2 ww. ustawy: w razie podwyższania
opłat niezależnych od właściciela jest on obowiązany do przedstawienia lokatorowi
na piśmie zestawienia opłat wraz z przyczyną ich podwyższania. Lokator
obowiązany jest opłacać podwyższone opłaty tylko w takiej wysokości, jaka jest
niezbędna do pokrycia przez właściciela kosztów dostarczenia do lokalu energii,
gazu, wody oraz odbiór ścieków, odpadów i nieczystości ciekłych81.
8. W latach 2012-2014 MNiSW nie przeprowadzał - na podstawie art. 34 ust. 1 Psw
- kontroli prawidłowości wydatkowania przez UP środków publicznych.
Od lipca 2013 r. do lutego 2014 r. Urząd Kontroli Skarbowej w Lublinie badał
Stanowiącej Gospodarstwo Doświadczalne w Bezku.
Aktualnie Wydział Medycyny Weterynaryjnej Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych Zwierząt Zakład Diagnostyki Klinicznej
i Dermatologii Weterynaryjnej.
78 Tj. 11 zł za wywóz śmieci, 73 zł za wodę i kanalizację, 67,63 zł za c.o. i 12,63 zł za gaz.
79 Dz. U. z 2014 r., poz. 150.
80 W brzmieniu obowiązującym w okresie objętym kontrolą (2012-2014).
81 Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 8 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu
cywilnego.
76
77
18
celowość i zgodność z prawem gospodarowania przez Uczelnię środkami
publicznymi przeznaczonymi na realizację zadań określonych w Psw oraz
wykorzystania i rozporządzania mieniem państwowym w 2011 r. Stwierdzono
nieprawidłowości dotyczące danych przekazanych w tym okresie do MNiSW, na
podstawie, których naliczone zostały kwoty dotacji: podstawowej82, na zadania
związane z kształceniem i rehabilitacją leczniczą studentów niepełnosprawnych83
i podmiotowej przyznanej na zadania związane z realizacją pomocy materialnej dla
studentów i doktorantów84. Skutkiem był zwrot85 na rachunek MNiSW nadmiernie
pobranych dotacji w łącznej kwocie 532,1 tys. zł wraz z odsetkami.
Ustalone
nieprawidłowości
1. W 2012 r. Uczelnia utraciła dochód w kwocie 23,5 tys. zł, stanowiącej 5%
wartości rynkowej nieruchomości przejętych przez Skarb Państwa pod budowę drogi
ekspresowej S17. W decyzji z 18.10.2012 r. ustalone przez Wojewodę Lubelskiego
odszkodowanie w kwocie 469,4 tys. zł nie uległo podwyższeniu, na podstawie
art. 18 ust. 1e ustawy z dnia 10.04.2013 r. o szczególnych zasadach przygotowania
i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych86, gdyż – jak podał Wojewoda wydanie przez Uczelnię nieruchomości nastąpiło w terminie późniejszym niż 30 dni
od dnia doręczenia zawiadomienia o wydaniu zezwolenia na realizację inwestycji
drogowej. Uczelnia nie złożyła odwołania od decyzji Wojewody ustalającej
ww. odszkodowanie.
Według ustalonego stanu faktycznego, zawiadomienie o wydaniu przez Wojewodę
zezwolenia na realizację inwestycji drogowej otrzymano z Lubelskiego Urzędu
Wojewódzkiego 31.10.2011 r. W jego treści zawarte zostało pouczenie o możliwości
podwyższenia odszkodowania na podstawie art. 18 ust. 1e ww. ustawy. Mimo to
wydanie nieruchomości przez ówczesnego Kanclerza UP H. Bichtę nastąpiło
dopiero w dniach: 1 grudnia 2011 r.87 oraz 3 stycznia 2012 r.88, tj. po upływie 30 dni
od doręczenia zawiadomienia.
Kierownik Działu Administracyjno-Gospodarczego89 wyjaśniła, że pierwszy protokół
wydania nieruchomości został podpisany (1.12.2011 r.) niezwłocznie po otrzymaniu
odpowiedniego formularza protokołu z LUW (29.11.2011 r.). Natomiast Kanclerz
podała, że nie są jej znane przyczyny niezłożenia odwołania od decyzji Wojewody.
W czasie czynności kontrolnych NIK – w marcu 2015 r. - Rektor UP złożył wniosek
do Ministra Infrastruktury i Rozwoju o stwierdzenie nieważności decyzji
odszkodowawczej Wojewody Lubelskiego, gdyż – w jego ocenie – spełniona była
jedna z trzech przesłanek wymienionych w art. 18 ust. 1e cyt. ustawy.
(dowód: akta kontroli tom II str. 17-22, 25-38)
2. Niegospodarność w związku z niepodjęciem działań w celu zmiany w umowie
najmu lokalu mieszkalnego UP (opisanego w pkt 7) niekorzystnych dla Uczelni
postanowień, które nie pozwalały na waloryzację wysokości czynszu. Ponadto
zaniechano ustalenia dla najemcy opłat za korzystanie przez niego
z mediów na poziomie kosztów faktycznie ponoszonych przez UP, do czego
uprawniał art. 9 ust. 2 i ust. 1b ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym
Na zadania, o których mowa w art. 94 ust. 1 pkt 1 Psw.
O których mowa w art. 94 ust. 1 pkt 11 Psw.
84 O której mowa w art. 94 ust. 1 pkt 7 Psw.
85 W okresie lipiec-sierpień 2014 r.
86 Dz. U. z 2013 r. poz. 687 ze zm.
87 Działka nr 103/185.
88 Działki nr 103/190, 103/191, 103/193 i 103/195.
89 Do którego zadań należało m.in. prowadzenie całokształtu spraw formalno-prawnych dotyczących nieruchomości będących
w posiadaniu UP we współpracy z zespołem Radców Prawnych (§ 59 pkt 1 Regulaminu organizacyjnego UP).
82
83
19
zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego. Według obliczeń90 koszty poniesione
faktycznie przez Uczelnię na utrzymanie lokalu były wyższe od ustalonych w 2002 r.
i wnoszonych przez najemcę91. Powstała różnica pokrywana była ze środków
Uczelni. Za okres objęty kontrolą różnica ta wyniosła 4,7 tys. zł92.
Zasady racjonalnego wykorzystania lokali, kontrola w tym zakresie oraz zawieranie
umowy najmu należało - zgodnie z § 24 pkt 7 i 8 Regulaminu organizacyjnego – do
obowiązków Kanclerza UP. W latach 2002-2014 funkcję tę pełnił H. Bichta.
Natomiast przygotowywaniem i realizacją umów najmu lokali zajmował się Dział
Administracyjno-Gospodarczy93, którym kierowali kolejno: J. Bęc i P. Lisiecki
w latach 2002-2011, a od 22.08.2011 r. T. Rusinek.
Kanclerz UP wyjaśniła, że wysokość opłaty za wynajem lokalu nie była
waloryzowana, gdyż umowa nie zawierała postanowień, w oparciu, o które Uczelnia
mogłaby jej dokonać. Stwierdziła także, że nie posiada wiedzy, która pozwoliłaby
wyjaśnić, dlaczego ówczesny Kanclerz zawierając umowę, a także później (przez 12
lat jej obowiązywania) nie ustalił w niej postanowień umożliwiających waloryzację.
Ponadto – w ocenie Kanclerz G. Szymczyk - umowa nie przewidywała urealniania
wysokości kosztów za korzystanie przez najemcę z wody, kanalizacji, c.o., gazu
i wywozu śmieci, gdyż „zawarte w umowie określenie „zwrot kosztów” nie jest
tożsame ze zwrotem kosztów w wysokości faktycznie poniesionej przez
wynajmującego, lecz odnosi się do wysokości kosztów enumeratywnie
wymienionych w tym zapisie”.
Podstawą do takiego działania powinien być dla UP cyt. wyżej art. 9 ust. 2 ustawy
o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu
cywilnego, (stosowany na podstawie odesłania zawartego w § 11 umowy najmu),
zgodnie, z którym lokator obowiązany jest opłacać podwyższone opłaty (niezależne
od właściciela) tylko w takiej wysokości, jaka jest niezbędna do pokrycia przez
właściciela kosztów dostarczenia do lokalu mediów wymienionych w art. 2 ust. 1 pkt
8 przedmiotowej ustawy.
Kanclerz nie udzieliła odpowiedzi na pytanie, dlaczego nie obciążano najemcy
opłatami niezależnymi od wynajmującego do wysokości, jaka była niezbędna do
pokrycia przez UP kosztów dostarczenia mediów do lokalu94. W odpowiedzi
przekazała wyjaśnienie złożone przez byłego Kanclerza H. Bichtę, który stwierdził
m.in., że najemca był pracownikiem popieranym przez władze Uczelni oraz, że
umowa najmu miała być krótkookresowa.
W trakcie niniejszej kontroli NIK podjęte zostały działania skutkujące podpisaniem
aneksu, na podstawie, którego zobowiązano najemcę do wnoszenia kosztów na
poziomie faktycznie ponoszonych przez Uczelnię, a także dodane zostały
postanowienia dotyczące waloryzacji czynszu95. W aneksie ustalono miesięczne
opłaty w kwocie 556,42 zł, w tym czynsz 264,64 zł i 291,78 zł tytułem zwrotu
kosztów eksploatacyjnych. W efekcie oznaczało to dla UP (od 1.05.2015 r.) wzrost
przychodów z tego tytułu o 2.574 zł96 w skali roku.
3. W latach 2012-2014 poszczególne GD finansowały bieżącą działalność ze
środków ZFŚS, zgromadzonych z odpisów dokonanych w poprzednich okresach97.
Dokonanych na potrzeby kontroli NIK przez Dział Administracyjno-Gospodarczy UP.
Tj. w wymiarze miesięcznym o: 127,52 zł w 2014 r., o 132,40 zł w 2013 r. i o 135,24 zł w 2012 r.
92 Tj. odpowiednio: za 2012 r. 1.622,88 zł, za 2013 r. 1.588,80 zł i za 2014 r. 1.530,24 zł.
93 Zgodnie z § 59 Regulaminu organizacyjnego.
94 Z wyjątkiem energii elektrycznej, którą obciążano najemcę na podstawie wskazań podlicznika.
95 Wskaźnikiem wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłaszanym przez Prezesa GUS.
96 214,50 x 12 m-cy = 2.574.
97 W latach objętych kontrolą żadne z GD nie dokonywało odpisów na ZFŚS ze względu na zatrudnienie nieprzekraczające
20 osób w przeliczeniu na pełne etaty, co było zgodne z art. 3 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.
90
91
20
Działanie takie było niezgodne z art. 1 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu
świadczeń socjalnych. Ponadto środki te nie były zgromadzone na wyodrębnionych
rachunkach bankowych, co naruszało art. 12 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu
świadczeń socjalnych, lecz dysponowano nimi w ramach bieżących rachunków.
W latach 2012, 2013 i 2014 stanowiły one odpowiednio: w GD Czesławice:
153.716,03 zł, 149.662 zł i 144.868,14 zł, w GD Felin: 905.824,19 zł, 902.877,41 zł
i 33.944,64 zł98 oraz w GD Uhrusk: 347.750,97 zł, 342.795,06 zł i 336.177,84 zł.
(dowód: akta kontroli tom II str. 70-73, 88, 425-429)
Administratorzy poszczególnych GD wyjaśnili, że przyczynami przeznaczenia
środków ZFŚS na potrzeby bieżące były trudności finansowe tych jednostek.
Administrator GD w Czesławicach dodatkowo wyjaśnił, że gospodarstwo posiadało
odrębny rachunek ZFŚS do 1994 r. (tj. do chwili dokonywania odpisów), jednakże
w związku z trudną sytuacją finansową środki ZFŚS zostały przekazane
na podstawowy rachunek i przeznaczone na spłatę kredytu nawozowego.
Z kolei Administrator GD w Uhrusku podał, że 28 stycznia i 3 lutego 2015 r.
przekazał na odrębny rachunek bankowy ZFŚS środki w kwocie 300 tys. zł.
Uwagi dotyczące
badanej działalności
Ocena cząstkowa
1. Mimo posiadania własnych wolnych powierzchni i pomieszczeń Uczelnia
wynajmowała od PNT WL SA lokal użytkowy na potrzeby CLA. Powodem było m.in.
niewskazanie w umowie najmu - zawartej na czas określony 10 lat - wypadków lub
okoliczności, upoważniających do jej wypowiedzenia, co w świetle art. 673 § 3
Kodeksu cywilnego99, było niekorzystne dla UP, jako uczelni publicznej.
Rektor, który zawarł przedmiotową umowę, wyjaśnił, że dla zachowania trwałości
projektu pn. „Wyposażenie Centralnego Laboratorium Agroekologicznego
UP”,·(co najmniej do połowy września 2018 r.), Uczelnia nie przewidywała
możliwości wypowiedzenia umowy najmu. Dodał, że „przeniesienie CLA do innego
obiektu wiązałoby się z utratą statusu laboratorium akredytowanego przynajmniej na
pewien czas, konieczny do ponownego poddania się procedurze akredytacyjnej,
oraz że sytuacja taka naraziłaby UP na poważne konsekwencje finansowe”.
2. W trakcie niniejszej kontroli ujawniono, że w ewidencji środków trwałych UP według stanu na 1.01.2012 r. - nie było zaewidencjonowanej działki gruntu nr 43/1
o wartości 34.400 zł, nabytej przez Uczelnię w drodze darowizny w grudniu
2004 r., a następnie przeniesionej 10.01.2012 r. na własność Gminy Opole
Lubelskie, w związku z zaprzestaniem wykorzystywania nieruchomości do
prowadzenia działalności dydaktycznej. Opisany środek trwały nie został ujawniony,
mimo przeprowadzanych kolejnych inwentaryzacji (w tym ostatniej w 2011 r.).
4. Wykorzystanie środków na zadania związane
z kształceniem, wynagradzaniem nauczycieli akademickich
oraz określanie wymiaru ich obowiązków
Opis stanu
faktycznego
1. W badanym okresie liczba studentów systematycznie zmniejszała się i na
30 listopada wynosiła: 10.075 w 2012 r., 9.560 w 2013 r. i 9103 w 2014 r.100.
Natomiast liczba cudzoziemców studiujących na UP systematycznie wzrastała
Stan funduszu na 31.12.2014 r. po korekcie dokonanej 18.05.2015 r. w wyniku badania bilansu przez biegłego rewidenta.
Dz. U z 2014 r., poz. 121 ze zm.
100 Studenci na studiach stacjonarnych stanowili odpowiednio: 73,9%, 87,1% oraz 82,9% ogólnej liczby studentów.
98
99
21
i wynosiła: 23 w 2012 r., 55 w 2013 r. oraz 101 w 2014 r.101. Zgodnie z art. 163
ust. 2 Psw liczba studentów na studiach stacjonarnych była większa od liczby
studentów na studiach niestacjonarnych.
Na studiach doktoranckich stacjonarnych studiowało: 112 osób w 2012 r., 123 osoby
w 2013 r. i 135 osób (w tym 16 cudzoziemców) w 2014 r.
2. Koszty kształcenia studentów na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych oraz
doktorantów na studiach stacjonarnych w poszczególnych latach badanego okresu
systematycznie wzrastały i wynosiły:
− 96.335,2 tys. zł w 2012 r., z tego: 73.214,6 tys. zł (76%) stanowiły koszty
kształcenia studentów i doktorantów studiów stacjonarnych a 23.120,4 tys. zł
(24%) studentów studiów niestacjonarnych;
− 109.512 tys. zł w 2013 r. (wzrost o 13,7%), z tego: 95.662,6 tys. zł (87,3%) to
koszty kształcenia studentów i doktorantów studiów stacjonarnych
a 13.849,4 tys. zł (12,7%) studentów studiów niestacjonarnych;
− 120.535,4 tys. zł w 2014 r. (wzrost o 10,1%), z tego: 104.731,9 tys. zł (86,9%) to
koszty kształcenia studentów i doktorantów studiów stacjonarnych
a 15.803,5 tys. zł (13,1%) studentów studiów niestacjonarnych.
Źródłami ich finansowania w latach 2012-2014 były przede wszystkim:
− dotacja z budżetu państwa: 87.419 tys. zł (90,7%), 93.713,1 tys. zł (85,6%),
100.964 tys. zł (83,7%),
− opłaty wnoszone przez studentów za zajęcia dydaktyczne: 7.480,5 tys. zł
(7,8%), 8.345,4 tys. zł (7,6%), 8.535,6 tys. zł (7,1%),
− przychody własne: 1.336,2 tys. zł (1,4%), 7.385 tys. zł (6,7%), 10.953,5 tys. zł
(9,1%).
Koszty kształcenia jednego studenta i doktoranta na studiach stacjonarnych
wynosiły: 9 tys. zł w 2012 r., 12 tys. zł w 2013 r. (wzrost o 33,3%), 15,7 tys. zł
w 2014 r (wzrost o 30,8% w stosunku do roku 2013). Natomiast, koszty kształcenia
jednego studenta na studiach niestacjonarnych kształtowały się następująco:
11,1 tys. zł w 2012 r., 7,9 tys. zł w 2013 r. (spadek o 28,8%), 10,1 tys. zł w 2014 r.
(wzrost o 27,8% w stosunku do 2013 r.).
3. W badanym okresie liczba studentów przypadających na jednego nauczyciela
akademickiego wchodzącego w skład minimum kadrowego zmniejszyła się z 12,7
w roku 2012/2013 do 10,4 w roku 2014/2015 (spadek o 18,1%). W roku 2012/2013
najwięcej studentów na nauczyciela przypadało na Agrobioinżynierii (16,9), zaś
najmniej na Wydziale Nauk Rolniczych (7,6). W latach 2013/2014 i 2014/2015
wskaźnik ten był najwyższy na Inżynierii Produkcji (odpowiednio 15,2 i 14,6), zaś
najniższy na Wydziale Nauk Rolniczych (odpowiednio 6,3 i 4,3).
Proporcje liczby nauczycieli akademickich zaliczanych do minimum kadrowego do
liczby studentów na kierunkach studiów prowadzonych na wybranych losowo dwóch
Wydziałach: Agrobioinżynierii oraz Nauk o Żywności i Biotechnologii102 nie były
niższe od określonych w § 17 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia MNiSW z 3.10.2014 r.
w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie
kształcenia103, a wcześniej w rozporządzeniu MNiSW z 5.10.2011 r.104. Liczba
studentów przypadających na nauczyciela akademickiego wchodzącego w skład
minimum kadrowego ww. Wydziałów wynosiła w latach 2012/2013-2013/2014 od
Na podstawie decyzji Rektora studiowało odpowiednio: trzech, 27 i 73 cudzoziemców. Pozostali studiowali na zasadach
obowiązujących obywateli polskich.
102 Były to kierunki: Agrobiznes, Bioinżynieria, Ekonomia, Inżynieria Środowiska, Leśnictwo, Gospodarka Przestrzenna,
Rolnictwo, Towaroznawstwo, Turystyka i Rekreacja, Biotechnologia, Dietetyka, Technologia Żywności i Żywienia Człowieka.
103 Dz. U. z 2014 r. poz. 1370.
104 Dz. U. z 2014 r., poz. 131.
101
22
12,2 do 16,9. Również minima kadrowe dla studiów I i II stopnia na kierunkach
prowadzonych na ww. wydziałach, były zgodne z § 14 ust. 1 i § 15 ust. 1
ww. rozporządzeń.
Prorektor ds. studenckich i dydaktyki wyjaśnił, że w okresie niżu demograficznego
wypełnienie miejsc na kierunkach może się zmieniać w kolejnych latach jednak
Uczelnia musi zapewnić stan kadry na wystarczającym poziomie w celu
zabezpieczenia minimum kadrowego i rozwoju naukowego jednostek. Ponadto
dodał, że do obowiązków pracownika naukowo-dydaktycznego należy oprócz
dydaktyki także prowadzenie działalności naukowej i organizacyjnej. Przyjęty
szacunkowy podział nakładu pracy na wymienione trzy sfery działalności (dydaktyka
40%, działalność naukowo-badawcza 40% i działalność organizacyjna 20%)
pozwala stwierdzić, że nie cały czas pracownika naukowo-dydaktycznego powinien
być wkalkulowany w koszty działalności dydaktycznej wydziału.
4. Na studiach doktoranckich stacjonarnych (na 30 listopada) studiowało: 112 osób
w roku 2012/2013, 123 osoby w roku 2013/2014 i 135 osób (w tym 16
cudzoziemców - obywateli Iraku) w roku 2014/2015. Najwięcej doktorantów było na
Wydziale Biologii i Hodowli Zwierząt105, zaś najmniej na Medycynie
Weterynaryjnej106. W analizowanym okresie nie prowadzono studiów doktoranckich
niestacjonarnych.
Na zbadanej losowej próbie pięciu spraw, dotyczących przyjęć na studia
doktoranckie w poszczególnych latach, stwierdzono, że rekrutacja odbywała się
w drodze konkursu, zgodnie z zasadami określonymi przez Senat Uczelni107 oraz
w ramach limitów przyjęć ustalonych przez Rektora108. Osoby przyjęte na studia
doktoranckie spełniały warunki konkursu ustalone przez Senat Uczelni.
(dowód: akta kontroli tom III str. 105-109 i 116-137)
5. Liczba studentów UP wnoszących opłaty za studia wynosiła109:
− 2.085 studentów (w tym trzech cudzoziemców) w roku 2012/2013,
− 1.775 studentów (w tym 26 cudzoziemców) w roku 2013/2014,
− 1.628 studentów (w tym 72 cudzoziemców) w roku 2014/2015.
Studenci studiów doktoranckich stacjonarnych nie wnosili opłat za studia,
za wyjątkiem 16 cudzoziemców (obywateli Iraku), którzy odbywali studia stacjonarne
doktoranckie na podstawie umowy zawartej z nimi przez władze Uczelni.
6. Na każdy rok akademicki analizowanego okresu Rektor w formie zarządzeń110
ustalał wysokość opłat, wymienionych w art. 99 ust. 1 Psw, za zajęcia dydaktyczne
prowadzone na UP. Ustalone stawki były zgodne z przepisami art. 99 ust. 2 Psw.
Zbadano prawidłowość ustalania i pobierania opłaty semestralnej od wybranych
losowo ośmiu studentów (obywateli polskich), za realizowane zajęcia na studiach
niestacjonarnych. Objęci badaniem studenci Wydziału Medycyny Weterynaryjnej
(cztery osoby) wnieśli opłaty w terminach i wysokości ustalonej w umowie 4,5 tys. zł
za semestr w przypadku wpłaty jednorazowej oraz 4,7 tys. zł w przypadku wpłat
ratalnych). Studenci Wydziału Biologii i Hodowli Zwierząt (cztery osoby)111 wnieśli
Odpowiednio w kolejnych latach: 30 i po 29.
Odpowiednio w kolejnych latach: 8 i po 15.
107 Uchwały Senatu: nr 40/2010-2011 z 26.05.2011 r., nr 51/2012-2013 z 22.03.2013 r. i nr 28/2013-2014 z 28.03.2014 r.
w sprawie zasad i trybu przyjmowania kandydatów na stacjonarne studia trzeciego stopnia (doktoranckie) w danym roku.
108 Zarządzenia Rektora UP: Nr 14 z 27.04.2012 r., Nr 21 z 17.04.2013 r. i Nr 18 z 16.04.2014 r. w sprawie limitów przyjęć na
I rok stacjonarnych studiów trzeciego stopnia (doktoranckich) w danym roku akademickim.
109 Na 30 listopada, każdego badanego roku akademickiego.
110 Zarządzenia Rektora UP w sprawie odpłatności za zajęcia dydaktyczne prowadzone na UP w roku akademickim:
2012/2013 (Nr 24 z 8 czerwca 2012 r.), 2013/2014 (Nr 32 z 17 czerwca 2013 r.) i 2014/2015 (Nr 22 z 8 maja 2014 r.).
111 Numery albumów: 95422, 89944, 92694 i 89949.
105
106
23
opłaty w wysokości ustalonej w umowie (1,7 tys. zł jednorazowo za semestr lub
1,8 tys. zł ratalnie), lecz wpłat dokonywali po terminie określonym w umowie,
a okres zwłoki wynosił od jednego do 78 dni.
(dowód: akta kontroli tom III str. 241-289 i 406)
7. Na zasadach określonych w art. 43 ust. 2 pkt 1, 5 i 6, ust. 3 i 4 oraz ust. 5a Psw
na UP kształciło się:
− 23 cudzoziemców w roku 2012/2013 (20 w formie stacjonarnej i trzech
niestacjonarnej),
− 55 cudzoziemców w roku 2013/2014 (54 w formie stacjonarnej i jeden
niestacjonarnej),
− 117 cudzoziemców w roku 2014/2015 (114 w formie stacjonarnej i trzech
niestacjonarnej).
Zbadano prawidłowość ustalania i pobierania opłaty za świadczone przez Uczelnię
usługi edukacyjne od wybranych losowo sześciu studentów cudzoziemców112.
Wszyscy zostali przyjęci na studia na podstawie decyzji wydziałowych komisji
rekrutacyjnych, z tego pięciu na studia I stopnia113, a jeden na jednolite studia
magisterskie114. Ze studentami tymi dziekani wydziałów zawarli umowy, w których
określono m.in. warunki (terminy) wnoszenia opłat i zastrzeżono, że za
nieterminowe ich wnoszenie będą zobowiązani uiszczać ustawowe odsetki za każdy
dzień zwłoki, licząc od dnia wymagalności roszczenia, bez dodatkowego wezwania.
Wysokość rocznej opłaty za studia na kierunkach: zootechnika, biologia, hipologia
i jeździectwo ustalono na 1,2 tys. euro, a na kierunku weterynaria na 4,5 tys. euro.
Spośród sześciu studentów, czterech115 wniosło opłaty po terminie określonym
w umowie, a okres zwłoki wynosił od jednego do 78 dni.
Ponadto, zbadano terminowość wnoszenia opłat przez 16 obywateli Iraku za studia
doktoranckie stacjonarne prowadzone w języku angielskim. Ustalona w umowach116
opłata za studia wynosiła:
− 59,9 tys. euro za każdego z trzech doktorantów Wydziału Medycyny
Weterynaryjnej i została rozłożona na cztery płatności: 14,5 tys. euro (za I rok
akademicki), 15 tys. euro (za II rok), 15 tys. euro (za III rok) i 15,4 tys. euro (za
IV rok akademicki + obrona pracy doktorskiej),
− 56,9 tys. euro za każdego z pozostałych 13 doktorantów i została rozłożona na
pięć płatności: 7,5 tys. euro za I semestr studiów (rozpoczęty przez ośmiu
doktorantów 24.02.2013 r.), po 14 tys. euro za lata: 2014/2015, 2015/2016
i 2016/2017 i 7,4 tys. euro za ostatni semestr studiów + obrona pracy).
Zgodnie z zawartymi umowami opłaty za studia miały być wnoszone przez Biuro
Kulturalne Ambasady Iraku w terminie do dnia rozpoczęcia kształcenia.
Opłaty za ośmiu doktorantów, którzy rozpoczęli kształcenie w II semestrze roku
2013/2014 zostały wniesione w dwóch transzach 5 i 7 marca 2014 r.117, tj. 9 i 11 dni
po terminie ustalonym w umowie, natomiast opłaty za 16 doktorantów, którzy
kontynuowali lub rozpoczęli kształcenie w I semestrze roku akademickiego
2014/2015 zostały wniesione w dwóch transzach 29 i 31.10.2014 r. (było to
odpowiednio 964,6 tys. zł i 15,6 tys. zł według kursu średniego NBP w dniu wpłaty),
tj. 28 i 30 dni po terminie ustalonym w umowie.
(dowód: akta kontroli tom III str. 306-398, 401, 405, 406, 410-411, 418, 414)
Numery albumów: 92530, 94732, 93079, 94710, 93475 i 90465.
Na kierunki: zootechnika (trzech w 2014 r.), biologia (jeden w 2013 r.), hipologia i jeździectwo (jeden w 2013 r.)
114 Na kierunku weterynaria w 2012 r.
115 Numery albumów: 92530, 93079, 93475 i 90455.
116 Umowy zawarte przez dziekanów wydziałów: Medycyny Weterynaryjnej, Inżynierii Produkcji, Agrobioinżynierii, Biologii
i Hodowli Zwierząt, Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, w dniach: 24.02.2014 r. (pięć umów), 26.02.2014 r. (jedna),
5.03.3014 r. (dwie), 17.09.2014 r. (trzy) i 18.09.2014 r. (pięć).
117 Było to odpowiednio 188,6 tys. zł i 62,6 tys. zł według kursu średniego NBP w dniu wpłaty.
112
113
24
8. Stan zatrudnienia na Uczelni wynosił118:
− w 2012 r. - 1.691,1, z tego: 799,5 nauczyciele akademiccy, natomiast 891,6
pracownicy niebędący nauczycielami.
Nauczyciele byli zatrudnieni na podstawie: mianowania (628), umowy o pracę
w pełnym wymiarze czasu pracy (157) i w niepełnym wymiarze (14,5).
− w 2013 r. - 1.724,85 (wzrost o 2% do 2012 r.), z tego 804,25 nauczyciele
akademiccy, natomiast 920,6 pracownicy niebędący nauczycielami.
− w 2014 r. - 1.670,85 (spadek o 3,1% do 2013 r.), z tego 793,25 nauczyciele
akademiccy, natomiast 877,6 pracownicy niebędący nauczycielami.
Największy był stan zatrudnienia na Wydziale Inżynierii Produkcji, gdyż
w analizowanych latach wynosił odpowiednio: 198, 206 i 200,5, zaś najmniejszy na
Wydziale Biogospodarki (odpowiednio: 40,5, 37,5 i 34,5).
9. Liczba nauczycieli akademickich zaliczanych do minimum kadrowego wynosiła:
− w 2012 r. - 424, w tym zatrudnionych na podstawie mianowania 382, a 42
umowy o pracę w pełnym wymiarze. Spośród nich 21 było zatrudnionych poza
UP u jednego dodatkowego pracodawcy, jeden u więcej niż jednego
pracodawcy, natomiast 24 prowadziło własną działalność gospodarczą;
− w 2013 r. – 479, w tym zatrudnionych na podstawie mianowania 395, a 84
umowy o pracę w pełnym wymiarze. Z tego 28 było zatrudnionych poza UP
u jednego dodatkowego pracodawcy, natomiast 26 prowadziło działalność;
− w 2014 r. - 530, w tym zatrudnionych na podstawie mianowania 417, a 113
umowy o pracę w pełnym wymiarze. Spośród nich 16 było zatrudnionych
u jednego dodatkowego pracodawcy, natomiast 33 prowadziło działalność.
Na wybranej losowo próbie (sześciu spraw) stwierdzono, że nauczyciele
akademiccy zatrudnieni w Uczelni, którzy w analizowanym okresie:
- kontynuowali zatrudnienie w ramach stosunku pracy u dodatkowego pracodawcy
(dwóch), uzyskali na to zgodę Rektora na czas określony do 30.09.2015 r.,
- prowadzili własną działalność gospodarczą (trzech), poinformowali pisemnie
Rektora o tym fakcie, czym dopełnili obowiązków z art. 129 ust. 1 i 3 Psw.
W przypadku nauczyciela, który 1.10.2012 r. zatrudnił się w ramach stosunku pracy
u drugiego dodatkowego pracodawcy, Rektor podjął działania dyscyplinujące,
w wyniku, których pracownik ten zrezygnował z drugiego dodatkowego zatrudnienia.
10. W statucie Uczelni w § 111 ust. 2 roczny wymiar zajęć dydaktycznych dla
nauczycieli akademickich ustalono w wysokości określonej w art. 130 ust. 3 Psw.
Zgodnie z uchwałą Senatu nr 57/2008-2009 z 26.06.2009 r. w sprawie wysokości
pensum dydaktycznego, zasad obliczania godzin dydaktycznych i wynagradzania za
godziny ponadwymiarowe pracowników naukowo-dydaktycznych obowiązywało
pensum w wymiarze 240 godzin dydaktycznych rocznie, natomiast pracowników
dydaktycznych w wymiarze: 360 godzin dydaktycznych rocznie (dla nauczycieli
akademickich zatrudnionych na stanowisku starszego wykładowcy lub wykładowcy)
i 540 godzin dydaktycznych rocznie (dla nauczycieli akademickich zatrudnionych na
stanowisku lektora lub instruktora), co było zgodne z ww. art. 130 ust. 3 Psw.
Godziny dydaktyczne wynikające z realizacji modułu seminarium dyplomowego były
wliczane do pensum dydaktycznego nauczyciela akademickiego w danym roku
118
Na 31 grudnia każdego badanego roku w przeliczeniu na pełne etaty.
25
akademickim. W latach 2012/2013 i 2013/2014 Rektor obniżył wymiar zajęć
dydaktycznych odpowiednio 37 i 27 nauczycielom, w przypadkach określonych
w art. 130 ust. 4 Psw119.
(dowód: akta kontroli tom IV str. 13-38 i 520-521)
11. W latach 2012/2013 i 2013/2014 nauczyciele zrealizowali ogółem 419,2 tys.
godzin zajęć dydaktycznych, z tego 331,8 tys. godzin (79,1%) w ramach pensum,
natomiast 87,4 tys. godzin (20,9%) ponad pensum. Najwięcej godzin ponad pensum
zrealizowali nauczyciele wydziałów: Inżynierii Produkcji (29 tys.), Medycyny
Weterynaryjnej (18, 6 tys.) i Agrobioinżynierii (14,7 tys.), zaś najmniej: Ogrodnictwa
i Architektury Krajobrazu (6,1 tys.) oraz Nauk Rolniczych (1,6 tys.).
Liczba nauczycieli akademickich prowadzących zajęcia dydaktyczne w wymiarze
przekraczającym liczbę godzin wymiarowych, określonych przez Senat Uczelni
wynosiła w badanych latach: 503 w roku 2012/2013 i 535 w roku 2013/2014.
Na próbie 10 pracowników120 stwierdzono, że nauczycielom akademickim
powierzano prowadzenie zajęć dydaktycznych w godzinach ponadwymiarowych,
nie przekraczając norm określonych w art. 131 ust. 1 Psw.
12. W latach 2012-2014 koszty wynagrodzeń osobowych systematycznie wzrastały
i wynosiły: 73.582,8 tys. zł w 2012 r., 81.247,9 tys. zł w 2013 r. (wzrost o 10,4 %)
i 88.241,1 tys. zł w 2014 r. (wzrost o 8,6%). Zmniejszały się natomiast koszty
wynagrodzeń bezosobowych i wynosiły: 5.254,7 tys. zł w 2012 r., 5.163,9 tys. zł
w 2013 r. (spadek o 1,7%) i 3.838,9 tys. zł w 2014 r. (spadek o 25,7%).
Przeciętne wynagrodzenie wynikające ze stosunku pracy w poszczególnych
grupach pracowniczych wzrastało i kształtowało się na następującym poziomie:
− pracownicy naukowo-dydaktyczni: 5,1 tys. zł w 2012 r. i 6,3 tys. zł w 2014 r.
(wzrost o 23,5%),
− pracownicy dydaktyczni: 4,5 tys. zł w 2012 r. i 5,3 tys. zł w 2014 r. (wzrost
o 17,8%),
− dyplomowani bibliotekarze: 4,4 tys. zł w 2012 r. i 4,9 tys. zł w 2014 r. (wzrost
o 11,4%).
13. Ponoszone przez UP koszty wynagrodzeń były ewidencjonowane w układach
rodzajowym oraz kalkulacyjnym. Koszty wynagrodzeń działalności dydaktycznej
rozliczano i ewidencjonowano, w podziale na koszty kształcenia na studiach
I stopnia, II stopnia, jednolitych studiach magisterskich, w podziale na koszty
kształcenia na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych. Podstawą rozliczenia
kosztów wynagrodzeń działalności dydaktycznej był wskaźnik procentowy udziału
liczby godzin dydaktycznych planowanych do realizacji w ramach studiów
stacjonarnych, niestacjonarnych oraz pozostałej działalności obliczany na dany rok
akademicki w programie „Kalkulacja kosztów kształcenia. W 2013 r. i w 2014 r.
wskaźnik ten na UP wynosił: 85% dla studiów stacjonarnych121 i 15 % dla studiów
niestacjonarnych122.
Według Kwestora w ramach studiów podyplomowych nie występowały na UP koszty
wynagrodzeń osobowych, a jedynie koszty wynagrodzeń bezosobowych oraz
honoraria, które stanowiły koszty bezpośrednie studiów podyplomowych.
119 Tj. wykonywania przez tych nauczycieli ważnych zadań (np. pełnienia funkcji: rektora, prorektora, dziekana, prodziekana)
lub realizowania projektów badawczych.
120 Losowo wybrana próba pracowników: sześciu naukowo-dydaktycznych i czterech dydaktycznych.
121 Z tego najwyższy był na wydziałach: Inżynierii Produkcji (93%) oraz Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu (90%)
a najniższy na wydziałach: Nauk Rolniczych (76% i 75%) oraz Agrobioinżynierii (79% i 81%).
122 Z tego najwyższy był na wydziałach: Nauk Rolniczych (24% i 25%) oraz Agrobioinżynierii (21% i 19%) a najniższy na
wydziałach: Inżynierii Produkcji (7%) oraz Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu (10%).
26
14. Stawki wynagrodzeń nauczycieli akademickich obowiązujące w 2012 r. były
ustalone według „Porozumienia w sprawie przeprowadzenia podwyżki wynagrodzeń
pracowników UP” zawartego 8.07.2009 r. pomiędzy Rektorem a związkami
zawodowymi działającymi w Uczelni. Stawki wynagrodzeń zawarte w ww.
porozumieniu otrzymali nauczyciele akademiccy, dla których UP był podstawowym
miejscem pracy, natomiast nauczyciele, dla których UP był dodatkowym miejscem
pracy, otrzymali stawki minimalne dla danego stanowiska zgodnie
z rozporządzeniem MNiSW w sprawie warunków wynagradzania za pracę
i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników
zatrudnionych w uczelni publicznej123. Nauczyciele, którzy 1.01.2013 r. nie osiągali
minimalnego wynagrodzenia zasadniczego, otrzymali podwyżkę do uzyskania
minimum określonego w ww. rozporządzeniu. Po uruchomieniu w 2013 i 2014 roku
rezerwy celowej na zwiększenie wynagrodzeń pracowników szkół wyższych
syntetycznie za dwa lata w Uczelni została przeprowadzona podwyżka
wynagrodzeń pracowników zgodnie z „Zasadami przeprowadzenia podwyżki
wynagrodzeń pracowników UP w ramach środków otrzymanych z rezerwy celowej
na zwiększenie wynagrodzeń pracowników szkół wyższych od 1.01.2013 r.
uzgodnionymi (10.06.2013 r.) przez Rektora ze związkami zawodowymi
działającymi w Uczelni”. Podobnie w 2014 r. po uruchomieniu rezerwy celowej na
zwiększenie wynagrodzeń pracowników szkół wyższych, w Uczelni przeprowadzono
podwyżkę wynagrodzeń zgodnie z zasadami uzgodnionymi (5.06.2014 r.) przez
Rektora ze związkami zawodowymi.
W badanych latach minimalne wynagrodzenie zasadnicze (dla 10 wybranych losowo
nauczycieli akademickich) było równe bądź wyższe od ustalonego w załączniku nr 1
do rozporządzenia MNiSW z dnia 5 października 2011 r. w sprawie warunków
wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla
pracowników zatrudnionych na uczelni publicznej i w załączniku nr 1 do
rozporządzenia MNiSW w tej sprawie z dnia 17 grudnia 2013 r. Podwyżki
wynagrodzeń od 1.01.2013 r. i od 1.01.2014 r. zostały przeprowadzone zgodnie
z zasadami ustalonymi przez Rektora, uzgodnionymi ze związkami zawodowymi.
Od 1.01.2013 r. podwyżki wynosiły 6% wynagrodzenia zasadniczego (przed
podwyżką) plus 150 zł na etat, natomiast od 1.01.2014 r. 7% wynagrodzenia
zasadniczego (przed podwyżką) plus 126 zł na etat.
Zgodnie z ww. zasadami w 2013 r. i w 2014 r. podwyższono wynagrodzenie
nauczycielom zatrudnionym na UP, jako dodatkowym miejscu pracy (o 0,1 tys. zł na
etat) oraz wprowadzono „dodatek projakościowy” przyznawany na okres dwóch lat
za wyróżniające osiągnięcia naukowe124.
15. W badanym okresie na nagrody Rektora dla pracowników UP przeznaczono
ogółem 3.534,8 tys. zł125, z tego: 2.739,3 tys. zł (77,5%) dla nauczycieli
akademickich i 795,5 tys. zł (22,5%) dla pracowników niebędących nauczycielami.
Środki na nagrody Rektora dla nauczycieli akademickich były w badanych latach
naliczane w wysokości odpowiednio: 1,9%, 1,9% i 1,7% planowanych przez
Uczelnię rocznych środków na wynagrodzenia osobowe dla nauczycieli
akademickich, tj. zgodnie z przepisami art. 155 ust. 4 Psw.
123 Rozporządzenie z 5.10.2011 r. (Dz. U. Nr 243, poz. 1447 ze zm.), a następnie rozporządzenie z 11.12.2013 r. (Dz. U. 2013,
poz. 1571).
124 Było to 10% wynagrodzenia zasadniczego (nie więcej niż 0,4 tys. zł).
125 W tym: w 2012 r. - 1.079,2 tys. zł, w 2013 r. - 1.222,1 tys. zł i w 2014 r. – 1.233,5 tys. zł, z tego dla nauczycieli
akademickich odpowiednio: 842,5 tys. zł (78,1%), 954,4 tys. zł (78,1%), 942,4 tys. zł (76,4%).
27
16. Zasady i tryb przyznawania nagród Rektora nauczycielom akademickim ustalił
Senat Uczelni, natomiast zasady podziału funduszu nagród Rektora dla
pracowników niebędących nauczycielami akademickimi ustalił Rektor UP
w uzgodnieniu ze związkami zawodowymi126.
W roku 2012/2013 nagrody indywidualne otrzymało 85 nauczycieli akademickich
(z tego 30 ze środków pozostających w dyspozycji Rektora), natomiast 126
zespołowe. W roku 2013/2014 nagrody indywidualne otrzymało 144 nauczycieli
(w tym 27 ze środków pozostających w dyspozycji Rektora), natomiast 49
zespołowe. W roku 2014/2015 nagrody indywidualne otrzymało 130 nauczycieli
(w tym 23 ze środków pozostających w dyspozycji Rektora), natomiast 50 nagrody
zespołowe. W wyniku badania próby losowo wybranych nagród indywidualnych,
wypłaconych 10 nauczycielom akademickim127 stwierdzono, że zostały one
przyznane zgodnie z zasadami (obowiązującymi w dacie ich przyznania)
określonymi w Regulaminie przyznawania nauczycielom akademickim nagród
Rektora, ustalonym przez Senat Uczelni. Ich wysokość ustalona została przy
zastosowaniu mnożnika minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego profesora
zwyczajnego, określonego w przepisach o wynagradzaniu nauczycieli akademickich
obowiązującego 30 czerwca roku, w którym nagrodę przyznano128. Wnioski
o nagrody dla ww. nauczycieli zostały pozytywnie zaopiniowane przez radę danego
wydziału oraz senacką komisję ds. kadr.
(dowód: akta kontroli tom IV str. 114)
17. Stypendia: doktoranckie, projakościowe129 oraz doktorskie pobierało
odpowiednio:
− 55, 34 i 3 osoby (w roku 2012/2013 r.), a ich wysokość wynosiła: 1,1 tys. zł
(doktoranckie) oraz po 0,8 tys. zł (projakościowe i doktorskie) miesięcznie;
− 71, 37 i 10 osób (w roku 2013/2014), a ich wysokość wynosiła: 1,2 tys. zł
(doktoranckie) oraz po 0,8 tys. zł (projakościowe i doktorskie) miesięcznie;
− 71, 36 i 9 osób (w roku 2014/2015), a ich wysokość wynosiła: 1,3 tys. zł
(doktoranckie), 0,8 tys. zł (projakościowe) i 0,9 tys. zł (doktorskie) miesięcznie.
Wysokość stypendium doktoranckiego w latach 2012-2014 nie była niższa niż 60%
minimalnego wynagrodzenia zasadniczego asystenta, ustalonego w przepisach
o wynagradzaniu nauczycieli akademickich, co było zgodne z art. 200 ust. 2 Psw.
Kwota wypłaconych stypendiów wynosiła: doktoranckich - 2.775,1 tys. zł,
projakościowych - 974,4 tys. zł i doktorskich - 274,2 tys. zł.
Stypendium projakościowe przyznano i wypłacono:
− w roku 2012/2013 ośmiu doktorantom I roku (tj. 30,8% uczestników I roku
studiów doktoranckich), siedmiu II roku (31,8%), sześciu III roku (30%), pięciu IV
roku (27,8%) i ośmiu (30,8%), którzy uzyskali zgodę na przedłużenie studiów;
− w roku 2013/2014 dziewięciu doktorantom I roku (31%), ośmiu II roku (32%),
sześciu III roku (30%), sześciu IV roku (28,6%) i ośmiu (28,6%), którzy uzyskali
zgodę na przedłużenie studiów doktoranckich;
− w roku 2014/2015 siedmiu doktorantom I roku (29,2%), dziewięciu II roku (31%),
siedmiu III roku (29,2 %), sześciu IV roku (30%) i siedmiu (29,2%), którzy
uzyskali zgodę na przedłużenie studiów doktoranckich.
126 Uchwała Senatu nr 37/2006-2007 z 18.05.2007 r. w sprawie wprowadzenia regulaminu przyznawania nauczycielom
akademickim nagród Rektora; uchwała Senatu nr 69/2012-2013 z 17.05.2013 r. w sprawie przyjęcia regulaminu przyznawania
nagród Rektora nauczycielom akademickim oraz zasady podziału funduszu nagród Rektora na rok 2012, 2013 i 2014 dla
pracowników niebędących nauczycielami akademickimi, które były uzgodnione ze związkami zawodowymi i podpisane przez
Rektora i przedstawicieli związków zawodowych działających na UP.
127 Przyznanych za: wyróżniającą rozprawę doktorską (dwie) lub habilitacyjną (jedna), za osiągnięcia naukowe (cztery),
za działalność naukową (jedna), za całokształt dorobku naukowego w związku z odejściem na emeryturę (dwie).
128 Rozporządzenia w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla
pracowników zatrudnionych na uczelni.
129 Zwiększenie stypendium doktoranckiego z dotacji projakościowej (dalej: „stypendium projakościowe”).
28
Na podstawie zbadanej losowo próby pięciu stypendiów (dwóch doktoranckich
i trzech projakościowych130) stwierdzono, że zostały przyznane zgodnie z zasadami
określonymi: w rozporządzeniu MNiSW z dnia 12 grudnia 2013 r. w sprawie studiów
doktoranckich oraz stypendiów doktoranckich131, w uchwale Senatu UP oraz
zarządzeniach Rektora132. Stypendium doktoranckie wynosiło miesięcznie:
1,3 tys. zł (w 2014 r.) i 1,5 tys. zł (w 2015 r.), a projakościowe - 0,8 tys. zł.
18. Stypendia MNiSW za wybitne osiągnięcia (w łącznej kwocie 313,1 tys. zł133)
otrzymało 18 studentów, z tego: pięciu w roku 2012/2013 (na 25 przekazanych
wniosków), jeden w roku 2013/2014 (na 10 wnioskowanych) i 12 w roku 2014/2015
(na 20 wnioskowanych).
19. W latach 2012-2014 na realizację zadań związanych z działalnością
dydaktyczną Uczelni zawarto 601 umów cywilnoprawnych o wartości 1.393,8 tys. zł,
z tego: 232 umowy z 128 osobami w 2012 r., 198 umów z 124 osobami w 2013 r.
i 171 umów z 109 osobami w 2014 r.
Badanie ośmiu losowo wybranych umów zlecenia134 (na kwotę 22,9 tys. zł)
wykazało, że ich zawarcie uzasadnione było potrzebami Uczelni. Umowy
z pracownikami dotyczyły wykonywania zadań nieznajdujących się w zakresach ich
obowiązków. Przedmiot, każdej z umów określono w sposób umożliwiający
stwierdzenie, czy zlecona praca została wykonana. Po wykonaniu umowy
zleceniobiorcy przedkładali: rachunek i sprawozdanie z wykonania prac,
potwierdzone przez dziekana danego wydziału oraz Prorektora ds. studenckich
i dydaktyki. Wynagrodzenie wypłacono w wysokości ustalonej w umowie.
Ustalone
nieprawidłowości
1. Nienaliczanie i niepobieranie odsetek ustawowych za nieterminowe uiszczanie
przez studentów opłat za świadczone przez UP usługi edukacyjne, co było
niezgodne z postanowieniami zawartych umów, tj.: § 4 pkt 6 umowy dotyczącej
opłat za świadczenie usług edukacyjnych na studiach niestacjonarnych, § 4 pkt 4
umowy o warunkach wnoszenia opłat przez cudzoziemców podejmujących studia na
zasadach odpłatności, § 6 pkt 2 umowy dotyczącej warunków odpłatności przez
cudzoziemców za świadczone usługi edukacyjne na studiach stacjonarnych
III stopnia (doktoranckich) w języku angielskim.
Na wybranej losowo próbie135 stwierdzono, że ośmiu studentów i 16 doktorantów nie
wniosło opłat w terminie ustalonym w umowie. Pomimo to, Uczelnia nie naliczała
i nie egzekwowała należnych odsetek za zwłokę, które (naliczone 15.04.2015 r.
w trakcie kontroli NIK na wniosek kontrolerów) wyniosły ogółem 11.040,68 zł.
Umowy objęte badaniem zawarte zostały przez dziekanów wydziałów136.
W złożonym wyjaśnieniu dziekani ww. wydziałów stwierdzili, że:
− wydziały nie mają samodzielności finansowej,
Przyznanych doktorantom wydziałów: Medycyny Weterynaryjnej oraz Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu.
Dz. U. z 2013 r., poz. 1581.
132 Uchwała Senatu z 2.03.2012 r. w sprawie stypendiów doktorskich; zarządzenia Rektora: nr 48 z 12.10.2012 r. w sprawie
stypendiów doktoranckich; nr 7 z 13.02.2013 r. w sprawie Regulaminu przyznawania zwiększenia stypendiów doktoranckich
z dotacji projakościowej, które było zmieniane zarządzeniami: nr 27 z 12.06.2013 r., nr 59 z 20.12.2013 r. i nr 55 z 2.12.2014 r.
133 Z tego: 131,1 tys. zł w 2012 r., 14 tys. zł w 2013 r. i 168 tys. zł w 2014 r.
134 Zawartych z: pracownikami (cztery), osobami spoza Uczelni (dwie), emerytowanym pracownikiem i doktorantką (po jednej),
135 14 studentów studiów niestacjonarnych i 16 doktorantów stacjonarnych.
136 Biologii i Hodowli Zwierząt (11 umów), Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu (jedna), Medycyny Weterynaryjnej (cztery),
Agrobioinżynierii (cztery) oraz Inżynierii Produkcji (cztery).
130
131
29
− w Uczelni brakuje przepływu informacji pomiędzy Biurem Wymiany
Międzynarodowej, Kwesturą i Dziekanatami w sprawie opłat wnoszonych przez
studentów cudzoziemców,
− pracownice dziekanatu, które korzystają z elektronicznego systemu obsługi
studentów Bazus nie mają wglądu w tym systemie do płatności dokonywanych
np. przez Ambasadę Iraku w przypadku doktorantów z tego kraju, dlatego
niemożliwe było sprawdzenie i podjęcie działań związanych z naliczeniem
należnych odsetek za nieterminowe wpłaty,
− nie powierzali żadnych czynności pracownikom dziekanatu związanych
z egzekwowaniem zaległości wynikających z nieterminowych wpłat,
− do tej pory odsetki nie były w Uczelni egzekwowane,
− w porozumieniu z Kwesturą i Biurem Wymiany Międzynarodowej podejmą
działania celem naliczenia i wyegzekwowania należnych odsetek.
(dowód: akta kontroli tom III str. 400, 404, 409, 413 i 416-417)
Prorektor ds. studenckich i dydaktyki wyjaśnił, że „dotychczas nie naliczano i nie
egzekwowano odsetek, ponieważ Kwestura sprawując nadzór nad przepływami
finansowymi w Uczelni nigdy nie zgłosiła uwagi na nieprawidłowości z tego tytułu”.
Poinformował, że „procedury naliczania i egzekwowania ustawowych odsetek
zostaną wdrożone w Uczelni w najbliższym możliwym czasie”.
Kwestor poinformowała, że wpłaty za usługi edukacyjne obsługiwane są przez
system Bazus, do którego Kwestura nie posiada dostępu tylko poszczególne
dziekanaty. System ten posiada funkcję naliczania odsetek od nieterminowych
wpłat. Kwotę należności od studentów i termin wpłaty znają dziekanaty. Kwestura
nie posiada takiej informacji. Z systemu Bazus do bazy danych Reportportal
w Kwesturze przechodzą globalne kwoty należności i wpłat. Kwestura nie ma
możliwości stwierdzenia czy wpłaty studentów są dokonywane we właściwym
terminie, gdyż umowy nie są konsultowane i parafowane przez Kwestora.
2. Ewidencja rozliczeń należności za usługi edukacyjne (w tym opłaty za studia)
prowadzona była przez dziekanaty poszczególnych wydziałów UP w ramach
programu Bazus137. Ustalony stan faktyczny wskazuje, że:
− ewidencjonowano w nim należności bardzo często dopiero po dokonaniu wpłaty
przez studentów, nierzadko w terminach bardzo odległych (kolejne m-ce,
kwartały, a nawet lata),
− niesystematycznie dokonywano rozliczenia poszczególnych studentów,
− zaewidencjonowane pozycje finansowe nie były zatwierdzane,
− dokonywano zmian w danych przeszłych okresów (w tym poszczególnych lat).
W rezultacie prowadzona ewidencja rozliczeń finansowych ze studentami:
− była nierzetelna, gdyż saldo rozrachunków ze studentami nie odzwierciedlało
stanu rzeczywistego (wykazywano nadpłaty lub zaległości, mimo że student
uregulował należności),
− nie była prowadzona na bieżąco, tzn. pochodzące z niej informacje nie
umożliwiały ustalenia za wybrany okres138 rzeczywistych stanów: należności,
wpłat i zaległości dla poszczególnych studentów i wydziałów ogółem.
(dowód: akta kontroli tom II str. 139, 144-178)
Prorektor ds. studenckich i dydaktyki wyjaśnił, że:
− do obowiązków pracowników dziekanatów należało naliczanie opłat,
− niesystematyczne rozliczanie poszczególnych studentów wynikało m.in.
z opóźnień w przesyłaniu do dziekanatów protokołów z sesji egzaminacyjnych,
137
138
Zakładka „rozliczenia finansowe”, prowadzona odrębnie dla każdego studenta.
Miesięcznie, kwartalnie i za rok kalendarzowy.
30
− konieczność zatwierdzania pozycji finansowych przez pracowników dziekanatów
nie wynikała z Psw i obowiązujących na UP regulaminów;
− dokonywanie zmian w danych przeszłych okresów wynikało prawdopodobnie
z błędów podczas importu danych oraz trudności weryfikacji tego procesu.
Według Prorektora ds. studenckich i dydaktyki podnoszone kwestie powinny zostać
uregulowane z inicjatywy Kwestury, ponieważ pracownicy dziekanatów nie
posiadają odpowiedniej wiedzy, aby wykonywać te czynności.
Kwestor nie skorzystała dotychczas z przysługującego jej prawa określenia zasad,
według których mają być wykonywane przez jednostki organizacyjne prace
niezbędne do zapewnienia prawidłowej księgowości i sprawozdawczości finansowej
oraz żądania od jednostek usunięcia w wyznaczonym terminie nieprawidłowości
dotyczących obiegu i kontroli dokumentów, związanych z działalnością finansowoksięgową Uczelni (§ 30 pkt 2 i 3 Regulaminu organizacyjnego UP).
3. Rektor nie wykonał obowiązku niezwłocznego poinformowania MNiSW
o przyjęciu na studia doktoranckie 16 obywateli Iraku, co naruszało przepisy
art. 43 ust. 6a pkt 1 Psw. Cudzoziemcy ci zostali przyjęci na studia odpowiednio:
24.02.2014 r. (pięciu), 26.02.2014 r. (jeden), 5.03.2014 r. (dwóch), 17.09.2014 r.
(trzech) i 18.09.2014 r. (pięciu), natomiast informację w tej sprawie do MNiSW
Prorektor ds. studenckich i dydaktyki przekazał 5.01.2015 r., tj. po upływie
odpowiednio: 315, 313, 306, 109 i 108 dni od ich przyjęcia.
4. Nie poinformowano niezwłocznie KG SG o przyjęciu na studia doktoranckie 16
obywateli Iraku, co naruszało dyspozycje określone w art. 43 ust. 6a pkt 1 Psw.
Kierownik Biura Wymiany Międzynarodowej UP informację w tej sprawie przekazał
Komendantowi Placówki SG w Lublinie 31.10.2014 r., tj. po upływie odpowiednio:
249, 247, 240, 44 i 43 dni od ich przyjęcia na studia. Informację tą przekazano
Komendantowi Placówki SG w związku z jego pisemną prośbą, skierowaną do
Rektora 21.10.2014 r., na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 12 grudnia
1990 r. o Straży Granicznej139.
Prorektor ds. studenckich i dydaktyki wyjaśnił, że Biuro Wymiany Międzynarodowej
UP przez przeoczenie nie poinformowało Komendanta Głównego SG o przyjęciu na
studia trzeciego stopnia cudzoziemców z Iraku. Stwierdził, że informacja na temat
cudzoziemców będących na studiach doktoranckich została przekazana do MNiSW
w sprawozdaniu sporządzonym na dzień 31.12.2014 r. i przesłana do Biura
Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej oraz równolegle,
w ministerialnym systemie POL-on wg stanu na 31.12.2014 r. Odrębnym pismem
informacja taka została przekazana bezpośrednio do MNiSW 5.01.2015 r. Prorektor
dodał, że w przyszłości pisma o przyjętych na studia cudzoziemcach będą
przesyłane Komendantowi Głównemu SG i ministrowi właściwemu do spraw
szkolnictwa wyższego zgodnie z przepisami Psw.
5. Przyznano zwiększenia stypendiów doktoranckich z dotacji projakościowej
w liczbie większej niż 30% najlepszych doktorantów na poszczególnych lat studiów
doktoranckich, co było niezgodne z postanowieniami art. 200a ust. 1 Psw.
Sytuacja taka wystąpiła:
− w roku 2012/2013 w grupie doktorantów I i II roku i tych, którzy uzyskali zgodę
na przedłużenie studiów doktoranckich (przekroczenia odpowiednio o: 0,77%,
1,82% i 0,77%),
139
Dz. U. z 2014 r., poz. 1402 ze zm.
31
− w roku 2013/2014 w grupie doktorantów I i II roku studiów (przekroczenia
odpowiednio o: 1,03% i 2%),
− w roku 2014/2015 w grupie doktorantów II roku studiów doktoranckich
(przekroczenie o 1,03%).
Kanclerz wyjaśniła, że przyznanie w ww. przypadkach zwiększenia stypendiów
doktoranckich z dotacji projakościowej w liczbie większej niż 30% liczby doktorantów
studiujących na poszczególnych latach studiów doktoranckich wynikało z przyjętego
zapisu § 2 pkt 2 Regulaminu przyznawania zwiększenia stypendiów doktoranckich
z dotacji projakościowej, zgodnie, z którym jeżeli 30% z liczby doktorantów
studiujących na poszczególnych latach studiów jest liczbą ułamkową zaokrągla się
tę liczbę do całości, przy czym ułamek ≥ 0,5 zaokrągla się do 1, a ułamek <0,5
zaokrągla się do 0. Przy małej liczbie doktorantów studiujących na każdym roku
przyznanie lub odmowa przyznania stypendium jednej osobie znacząco wpływa na
odsetek doktorantów pobierających to zwiększenie.
Przywołany przez Kanclerz w wyjaśnieniu § 2 pkt 2 Regulaminu przyznawania
zwiększenia stypendiów doktoranckich z dotacji projakościowej jest niespójny
z postanowieniami § 1 pkt 2 tegoż Regulaminu, który stanowi (zgodnie z dyspozycją
art. 200a ust. 1 Psw), że uprawnienia do otrzymania zwiększenia stypendium
doktoranckiego przysługuje nie więcej niż 30% najlepszych doktorantów na
poszczególnych latach studiów doktoranckich.
Ocena cząstkowa
5. Pomoc materialna dla studentów i doktorantów
Opis stanu
faktycznego
1. W latach 2012-2014 Uczelnia otrzymała ogółem 52.324,5 tys. zł środków dotacji
z budżetu państwa na pomoc materialną dla studentów i doktorantów.
Dla studentów wydatkowano na stypendia: socjalne 25.698 tys. zł, specjalne dla
osób niepełnosprawnych 1.254 tys. zł, Rektora dla najlepszych studentów
10.559 tys. zł, ministra za wybitne osiągnięcia 313,1 tys. zł oraz 2.217,9 tys. zł na
zapomogi. Dla doktorantów wydatkowano na stypendia: socjalne 847,7 tys. zł,
specjalne dla osób niepełnosprawnych 64,5 tys. zł, Rektora dla najlepszych
doktorantów 1.312,8 tys. zł oraz 128,8 tys. zł na zapomogi.
(dowód: akta kontroli tom I str. 7-12 i 26-31, tom IV str. 237-243 i 302)
2. W badanym okresie zgodnie z postanowieniami § 3 i 4 Regulaminu
szczegółowego ustalania wysokości, przyznawania i wypłacania świadczeń pomocy
materialnej dla studentów i doktorantów UP:
− stypendia socjalne, stypendia specjalne dla osób niepełnosprawnych, zapomogi
oraz miejsce w domu studenckim były przyznawane przez wydziałowe komisje
stypendialne (odpowiednio dla studentów i dla doktorantów) powoływane przez
dziekanów na okres jednego roku akademickiego;
− stypendia dla najlepszych studentów i doktorantów były przyznawane przez
Odwoławcze Komisje Stypendialne odpowiednio dla studentów i dla
doktorantów, powoływane przez Rektora.
3. Badaniem objęto wybraną losowo próbę 10 spraw dot. udzielania stypendiów
studentom dwóch wydziałów: socjalnego (sześć) oraz Rektora dla najlepszych
studentów (cztery). Zbadane stypendia socjalne (sześć) oraz Rektora (dwa) zostały
przyznane zgodnie z Regulaminem przyznawania pomocy materialnej dla studentów
i doktorantów. W dwóch przypadkach Odwoławcza Komisja Stypendialna dla
32
Studentów odmówiła przyznania stypendium Rektora, ponieważ osiągnięta przez
dwóch studentów średnia ocen (4,27 i 4,15) nie klasyfikowała ich w grupie 10%
najlepszych studentów na kierunku studiów, na jaki uczęszczali. Wysokość
przyznanych stypendiów socjalnych w badanej próbie wynosiła od 330 zł do 480 zł,
natomiast Rektora 502 zł i 670 zł miesięcznie dla jednego studenta.
4. W roku 2012/2013 stypendia Rektora dla najlepszych studentów otrzymywało 782
studentów 21 kierunków studiów (na 26 realizowanych). Na 20 kierunkach stypendia
te zostały przyznane w liczbie mniejszej niż 10% liczby studentów każdego kierunku
(tj. od 0,9% do 9,75%), natomiast na jednym (rolnictwo) w liczbie większej, tj.
10,03% (stypendia przyznano 71 studentom spośród 708 na kierunku).
W roku 2013/2014 stypendia Rektora otrzymywało 780 studentów 28 kierunków
studiów (tj. wszystkich realizowanych). Na 27 kierunkach stypendia te zostały
przyznane w liczbie mniejszej niż 10% liczby studentów każdego kierunku (tj. od
2,74% do 9,96%), a na jednym (edukacja techniczno-informatyczna) w liczbie
większej, tj. 10,29% (stypendia przyznano 7 studentom spośród 68 na kierunku).
Środki z dotacji przeznaczone na stypendia Rektora dla najlepszych studentów140
stanowiły odpowiednio: 27,12%, 26,76% i 28,48% środków przeznaczonych łącznie
na stypendia dla najlepszych studentów, socjalne oraz zapomogi141, co było zgodne
z art. 174 ust. 4 Psw.
(dowód: akta kontroli tom I str. 7-12 i 26-31, tom IV str. 237-243 i 302)
5. W badanym okresie zapomogi studentom i doktorantom wybranych losowo
dwóch wydziałów UP były przyznawane, w wysokości od 0,1 do 1 tys. zł, nie
częściej niż dwa razy w danym roku dla jednego studenta, co było zgodne
z przepisami art. 183 ust. 2 Psw. Otrzymało je odpowiednio 102 studentów w roku
2012/2013, 81 studentów i dwóch doktorantów w roku 2013/2014 i 24 studentów
w roku 2014/2015 (do 31.12.2014 r.).
Zbadano 14 wybranych losowo spraw dot. udzielania zapomóg (z tego siedem
studentom cudzoziemcom). W zbadanej próbie przyznano 12 zapomóg, natomiast
w dwóch odmówiono przyznania. W 11 przypadkach zapomogę w kwocie od 0,1 do
1 tys. zł otrzymali studenci, którzy z przyczyn losowych znaleźli się przejściowo
w trudnej sytuacji materialnej. W jednym przypadku zapomogę w kwocie 300 zł
przyznano studentowi I.P. (cudzoziemcowi posiadającemu Kartę Polaka), pomimo,
że wniosek nie spełniał wymogów określonych w § 45 ust. 1 Regulaminu
przyznawania pomocy materialnej dla studentów i doktorantów.
W dwóch przypadkach odmówiono przyznania zapomogi studentom (cudzoziemcom
posiadającym Kartę Polaka), ponieważ wnioski nie spełniały wymogów określonych
w § 45 ust. 1 Regulaminu przyznawania pomocy materialnej.
6. Stypendium socjalne, stypendium Rektora dla najlepszych studentów oraz
zapomogę otrzymało w latach akademickich: 2012/2013 – 12 cudzoziemców,
2013/2014 – 18 cudzoziemców i 2014/2015 (do 31.12.2014 r.) – 23 cudzoziemców.
We wszystkich przypadkach były to osoby posiadające ważną Kartę Polaka
z wyjątkiem jednej, która posiadała zezwolenie na osiedlenie się w Polsce. Zgodnie
z § 2 ust. 1 Regulaminu przyznawania pomocy materialnej dla studentów
i doktorantów, osoby te mogły ubiegać się i otrzymywać pomoc materialną na
zasadach obowiązujących obywateli polskich.
140
141
W 2012 r. 3.616 tys. zł, w 2013 r. 3.368,1 tys. zł i w 2014 r. 3.574,9 tys. zł.
W 2012 r. 13.334,6 tys. zł, w 2013 r. 12.586,4 tys. zł i w 2014 r. 12.553,9 tys. zł.
33
7. Z pomocy materialnej skorzystało:
- w 2012 r. 3.205 studentów (w tym 10 cudzoziemców) oraz 93 doktorantów,
- w 2013 r. 3.184 studentów (w tym 17 cudzoziemców) i 85 doktorantów,
- w 2014 r. 3.022 studentów (w tym 17 cudzoziemców) i 87 doktorantów.
Stypendium socjalne otrzymało odpowiednio:
- 2.638 studentów (w tym 10 cudzoziemców) i 47 doktorantów,
- 2.572 studentów (w tym 16 cudzoziemców) i 49 doktorantów,
- 2.431 studentów (w tym 16 cudzoziemców) oraz 32 doktorantów.
Stypendium Rektora dla najlepszych studentów/doktorantów uzyskało odpowiednio:
778, 801 i 813 studentów oraz 66, 65 i 75 doktorantów.
Stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych otrzymało odpowiednio: 140,
144 i 145 studentów oraz po pięciu w latach 2012-2013 i czterech w 2014 r.
doktorantów.
W latach 2013-2014 po jednym studencie otrzymało stypendium Rządu Polskiego.
Uczelnia przyznała także zapomogi odpowiednio: 1.355, 1.134 i 944 studentom oraz
58, 50, 39 doktorantom.
8. W wydziałach: Medycyny Weterynaryjnej oraz Nauk Rolniczych142 stypendium
socjalne oraz stypendium Rektora dla najlepszych studentów otrzymywało
odpowiednio: 331 i 201 studentów (w roku 2012/2013), 295 i 178 studentów (w roku
2013/2014) oraz 214 i 183 (w roku 2014/2015 - do 31.12.2014 r.). Łączna
miesięczna wysokość stypendiów (socjalnego i stypendium Rektora dla najlepszych
studentów) dla jednego studenta wynosiła: od 0,17 do 1,4 tys. zł (w roku
2012/2013), od 0,17 do 1,6 tys. zł (w roku 2013/2014) i od 0,2 do 2 tys. zł (w roku
2014/2015 - do 31.12.2014 r.) i nie przekraczała 90% najniższego wynagrodzenia
zasadniczego asystenta ustalonego w przepisach o wynagradzaniu nauczycieli
akademickich, co było zgodne z przepisami art. 184 ust. 6 Psw.
9. W latach 2012-2014 ze środków funduszu pomocy materialnej dla studentów
i doktorantów nie finansowano prac inwestycyjnych w domach studenckich oraz
remontów lub inwestycji w obiektach niebędących domami studenckimi. Środki
te (1.400,9 tys. zł w 2012 r., 1.587,6 tys. zł w 2013 r. i 1.560,5 tys. zł w 2014 r.) były
wydatkowane na remonty domów studenckich.
10. W badanym okresie Uczelnia nie posiadała własnego funduszu
stypendialnego143, ponieważ nie miała takiego obowiązku.
Ustalone
nieprawidłowości
1. Przyznanie w latach: 2012/2013 na kierunku rolnictwo, 2013/2014 na edukacji
techniczno-informatycznej i 2014/2015 (w miesiącach X-XII) na kierunkach:
agrobiznes, bezpieczeństwo żywności, geodezja i kartografia, ochrona środowiska,
zootechnika, stypendiów Rektora dla najlepszych studentów w liczbie większej niż
10% liczby studentów, każdego z ww. kierunków studiów naruszało przepisy
art. 174 ust. 4 Psw.
Prorektor ds. studenckich i dydaktyki wyjaśnił, że przekroczenie dopuszczalnej
ustawą liczby stypendiów Rektora wynikało z zaokrągleń w górę w przypadkach
bardzo dobrych wyników uzyskiwanych przez studentów, identycznej liczby punktów
142
143
Od 1.10.2014 r. Biogospodarki.
Na stypendia dla pracowników i studentów oraz doktorantów UP.
34
uzyskanych przez studentów na końcu listy rankingowej oraz chęci motywowania
studentów do uzyskiwania jeszcze lepszych osiągnięć w następnym roku. Dodał, że
zgodnie z art. 177 Psw, większość składu komisji stypendialnych stanowią studenci
oraz, że komisja w każdym przypadku kierowała się dobrem studenta.
2. Przyznanie 26.11.2014 r. przez Komisję stypendialną Wydziału Ogrodnictwa
i Architektury Krajobrazu pod przewodnictwem Prodziekana tego Wydziału
zapomogi studentowi I.P. w kwocie 300 zł, pomimo, że nie zachodziły przesłanki do
jej przyznania określone w § 45 ust. 1 Regulaminu przyznawania pomocy
materialnej studentom i doktorantom UP. Podane przez studenta przyczyny
(wielodzietna rodzina, niskie dochody ojca) nie były spowodowane zdarzeniem
losowym i nie mogły być powodem przyznania zapomogi. NIK zwraca uwagę, że
student ten w miesiącu, w którym otrzymał zapomogę pobierał stypendium socjalne
w zwiększonej wysokości (460 zł miesięcznie) oraz stypendium Rektora dla
najlepszych studentów za osiągnięcia artystyczne (600 zł miesięcznie).
Przewodnicząca Komisji Stypendialnej Wydziału Ogrodnictwa i Architektury
Krajobrazu wyjaśniła, że komisja po zapoznaniu się z wnioskiem i po dyskusji
w drodze głosowania, większością głosów zdecydowała o przyznaniu studentowi
zapomogi w kwocie 300 zł. Dodała, że zgodnie z § 3 pkt 5 Regulaminu
przyznawania pomocy materialnej dla studentów i doktorantów większość składu
komisji stypendialnej stanowią studenci wszystkich kierunków prowadzonych na
Wydziale.
3. Wypłacenie stypendiów: socjalnego, specjalnego dla osób niepełnosprawnych
oraz Rektora dla najlepszych studentów za październik 2012 r. nastąpiło
z miesięcznym opóźnieniem (26.11.2012 r.). Podobna sytuacja wystąpiła w 2013 r.
i 2014 r., kiedy to stypendia dla studentów i dla doktorantów zostały wypłacone za
październik 2013 r. w dniach: 22, 26-27 i 29.11.2013 r., natomiast za październik
2014 r. w dniach: 22 i 27.11.2014 r., co przewidziane było w § 7 ust. 1 Regulaminu
przyznawania pomocy materialnej dla studentów i doktorantów. Unormowania tego
Regulaminu oraz ich realizacja naruszały postanowienia art. 184 ust. 3 Psw,
zobowiązujące Uczelnię do wypłaty stypendiów, co miesiąc.
Prorektor ds. studenckich i dydaktyki wyjaśnił, że opóźnienia w wypłacie stypendiów
wynikały z: dużych trudności w skompletowaniu studenckiej części składu komisji
stypendialnej w październiku każdego roku, bez których stypendia nie mogły być
przyznane, oraz z faktu, że studenci i doktoranci składali niekompletne wnioski, co
powodowało konieczność ich uzupełnienia oraz dostarczenia dodatkowych
dokumentów do obliczenia prawidłowego dochodu i wymagało wydłużenia terminu
rozpatrywania wniosku. Zadeklarował także, że od 1.10.2015 r. nastąpi zmiana
regulaminu i stypendia będą wypłacane, co miesiąc zgodnie z art. 184 ust. 3 Psw.
Ocena cząstkowa
35
IV. Uwagi i wnioski
Wnioski pokontrolne
Przedstawiając powyższe oceny i uwagi wynikające z ustaleń kontroli, Najwyższa
Izba Kontroli, na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r.
o Najwyższej Izbie Kontroli144, wnosi o:
1. Prowadzenie ewidencji księgowej należności z tytułu opłat edukacyjnych
zgodnie z wymogami art. 20 ust. 1 i art. 24 ust. 2 ustawy o rachunkowości.
2. Rzetelne i bieżące ewidencjonowanie opłat za usługi edukacyjne tak aby:
− salda rozrachunków ze studentami odzwierciedlały stan faktyczny,
− możliwe było ustalenie stanów: należności, wpłat i zaległości dla
poszczególnych studentów i jednostek organizacyjnych ogółem,
− wskazany był termin płatności należności.
3. Dostosowanie polityki rachunkowości do wymogów określonych w art. 10 ust. 1
pkt 2 i 3 ustawy o rachunkowości oraz odpowiednie uzupełnienie w tym zakresie
instrukcji obiegu dokumentów księgowych.
4. Sporządzanie rzetelnych sprawozdań Rb-N, Rb-Z i Rb-70.
5. Dostosowanie regulacji wewnętrznych dotyczących funkcjonowania
gospodarstw doświadczalnych do przepisów obwiązujących uczelnię publiczną,
w szczególności precyzyjne określenie statusu i zasad funkcjonowania tych
jednostek.
6. Wykorzystywanie środków ZFŚS wyłącznie na cele wskazane w art. 1 ust. 1
ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych oraz zgromadzenie ich
na wyodrębnionym rachunku zgodnie z art. 12 ust. 1 cyt. ustawy.
7. Naliczenie i wyegzekwowanie należnych odsetek za nieterminowe wniesienie
opłat przez studentów i doktorantów za świadczone przez UP usługi
edukacyjne.
8. Przyznawanie:
− stypendiów Rektora dla najlepszych studentów w liczbie nie większej niż 10%
liczby studentów, każdego kierunku studiów prowadzonego w Uczelni,
− zwiększenia stypendiów doktoranckich z dotacji projakościowej w liczbie nie
większej niż 30% najlepszych doktorantów na poszczególnych latach studiów.
9. Dostosowanie Regulaminu przyznawania pomocy materialnej dla studentów
i doktorantów do wymogów art. 184 ust. 3 Psw i wyeliminowanie wypłat
stypendiów w sposób odmienny od określonego w tych przepisach.
10. Przestrzeganie obowiązujących w Uczelni procedur wydatkowania środków
publicznych przy zakupie usług oraz rzetelne określanie zakresu usług
powierzonych do realizacji i ustalanie zasad rozliczania umów w sposób
zapewniający weryfikację poprawności naliczenia wynagrodzenia.
11. Określanie w umowach najmu:
− postanowień dotyczących waloryzacji czynszu i wnoszenia opłat (niezależnych
od właściciela) w wysokości niezbędnej do pokrycia kosztów dostarczenia do
mediów do lokalu,
− zawieranych na czas określony wypadków lub okoliczności, upoważniających
Uczelnię do ich wypowiedzenia, stosownie do przepisów art. 673 § 3 Kodeksu
cywilnego.
12. Niezwłoczne informowanie ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego
oraz Komendanta Głównego Straży Granicznej o przyjęciu na studia
cudzoziemców, o których mowa w art. 43 ust. 3 pkt 2 i 4 Psw.
144
Dz. U. z 2012 r., poz.82 ze zm.
36
V. Pozostałe informacje i pouczenia
Prawo zgłoszenia
zastrzeżeń
Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach; jeden dla
kierownika jednostki kontrolowanej, drugi do akt kontroli.
Zgodnie z art. 54 ustawy o NIK kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje
prawo zgłoszenia na piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia
pokontrolnego, w terminie 21 dni od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się
do dyrektora Delegatury NIK w Lublinie.
Obowiązek
poinformowania
NIK o sposobie
wykorzystania uwag
i wykonania wniosków
Zgodnie z art. 62 ustawy o NIK proszę o poinformowanie Najwyższej Izby Kontroli,
w terminie 21 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o sposobie
wykorzystania uwag i wykonania wniosków pokontrolnych oraz o podjętych
działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań.
W przypadku wniesienia zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, termin
przedstawienia informacji liczy się od dnia otrzymania uchwały o oddaleniu
zastrzeżeń w całości lub zmienionego wystąpienia pokontrolnego.
Lublin, dnia 3 lipca 2015 r.
Dyrektor
Delegatury Najwyższej Izby Kontroli
w Lublinie
Edward Lis
Kontrolerzy
Ewa Kulik
główny specjalista kontroli państwowej
........................................................
Podpis
........................................................
podpis
Edward Szempruch
główny specjalista kontroli państwowej
........................................................
podpis
37

Wystąpienie -

Transkrypt

Podobne dokumenty

Generuj PDF - Stołeczny Magazyn Policyjny

KSIĄŻECZKA ZDROWIA do celów sanitarno – epidemiologicznych

Drukarka HP Color LaserJet 2600n

Drukarka HP Color LaserJet 3800n

Nietypowa lekcja języka polskiego

Wykonawcy zakwalifikowani do konkursu będą mieli możliwość

aukcja przewody głośnikowe, kable optyczne

Wydanie Styczeń 2017 Pieczony comber jagnięcy z ziołową crustą