Rok 2016 był dla Holandii rokiem Prezydencji Rady Unii

36
Źródła
Biznes i Prawa Człowieka
37
Ronald Jacobus Petrus Marie van Dartel
Ambasador Królestwa Niderlandów w Polsce
Rok 2016 był dla Holandii rokiem Prezydencji Rady Unii Europejskiej. Także w tym czasie implementacja
Wytycznych ONZ ds. biznesu i praw człowieka pozostała dla nas niezmiennie priorytetem. Jesteśmy dumni
z rezultatów, jakie udało nam się wypracować wspólnie z państwami członkowskimi Unii Europejskiej oraz
Komisją Europejską. Ciężko pracowaliśmy, aby podnieść poziom świadomości wpływu biznesu na prawa
człowieka. Ważnym celem naszej wspólnej pracy była poprawa dostępu do środków naprawczych: ułatwiając ofiarom uzyskanie odszkodowania, gdy ich prawa zostały naruszone przez przedsiębiorstwa.
W grudniu 2015 roku, zanim Holandia objęła Prezydencję
w Amsterdamie, odbyło się zgromadzenie europejskich ministrów
współpracy na rzecz rozwoju. Dyskutowano, jak Unia Europejska
w swojej polityce handlowej i współpracy na rzecz rozwoju może
ułatwić zrównoważony rozwój globalnych łańcuchów wartości, zawierających zapobieganie pracy dzieci, pracy przymusowej oraz naruszeniom prawa do ziemi.
W dniu piątej rocznicy przyjęcia Wytycznych ONZ ds. Biznesu
i Praw Człowieka – 20 czerwca 2015 roku, Rada Unii Europejskiej
przyjęła Konkluzje dotyczące biznesu i praw człowieka. Konkluzje te potwierdzają silne i aktywne zaangażowanie w zapobieganie
nadużyciom i zapewnienie środków naprawczych na całej ziemi.
Odzwierciedlają również wnioski z Konferencji na rzecz Zrównoważonego rozwoju w globalnym łańcuchu wartości.
Na krajowym poziomie zaś pracowaliśmy nieprzerwanie nad
wdrażaniem Krajowego Planu Działań (National Action Plan on Business and Human Rights).
W 2011 roku w dokumencie „CSR się opłaca” (CSR Pays Off)
holenderski rząd zobowiązał się do przeprowadzenia sektorowych
analiz ryzyka. Wyniki powstałej analizy zostały przedstawione holenderskiemu Parlamentowi we wrześniu 2014 roku. Raport analizuje zagrożenia CSR w wymiarze międzynarodowym w 13 sektorach: rolnictwie, przemyśle chemicznym, budownictwie, elektronice,
energetyce, finansach, żywności, przemyśle stalowym, paliwowym,
handlu detalicznym, tekstylno-odzieżowym, sprzedaży hurtowej
oraz produkcji drewna i wyrobów papierniczych. Ryzyka wynikające
ze Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (CSR) w ujęciu międzynarodowym to zagrożenia dla praw człowieka (w tym praw pracowniczych), a także skutki wpływające na środowisko, związane z korupcją i praktykami podatkowymi oraz innymi negatywnymi skutkami
wynikającymi z Wytycznych OECD dla Przedsiębiorstw Wielonarodowych oraz Wytycznych ONZ ds. Biznesu i Praw Człowieka.
Wspólnie z Shift – centrum wiedzy na temat Wytycznych ONZ
ds. Biznesu i Praw Człowieka oraz Rady Społecznej i Gospodarczej
Holandii (SER), rząd holenderski angażuje czołowych holenderskich przedsiębiorców w rozwój sektorowych porozumień. Porozumienia te mają być produktem wielostronnego dialogu między
stowarzyszeniami branżowymi, firmami członkowskimi, rządem,
związkami zawodowymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego. Celem powyższego dialogu jest identyfikacja wiodących
zagrożeń w obrębie CRS, charakterystycznych dla danego sektora
oraz rozwijanie pojęcia współpracy przy ich rozwiązywaniu. Dwa
z nich zostały zawarte w tym roku: jeden dla sektora tekstylnego
i przemysłu odzieżowego w marcu, a drugi dla sektora bankowego
w październiku 2016 roku.
Porozumienie sektora odzieżowego i tekstylnego łączy siły
wszystkich graczy w tym sektorze w celu osiągnięcia praktycznej
poprawy i zapewnienia stabilności międzynarodowego łańcucha
dostaw odzieży i tekstyliów. Na przykład, chcą oni rozwiązań problemów, takich jak niebezpieczne warunki pracy i zanieczyszczenia środowiska. Ponadto porozumienie powinno również zapewnić współpracę w zakresie ochrony przed dyskryminacją, ochronę
przed pracą dzieci oraz pracą przymusową.
Porozumienie sektora bankowego niesie za sobą grupę wielostronnych interesariuszy, w tym poszczególne banki, holenderskie
stowarzyszenie bankowe, rząd, związki zawodowe i społeczeństwo
obywatelskie. Grupa ta przyjęła zobowiązanie do pracy oraz ustaliła
kierunek działań dla zapewnienia przestrzegania przez holenderskie
banki zarówno Wytycznych OECD dla Przedsiębiorstw Wielonarodowych, jak i Wytycznych ONZ ds. Biznesu i Praw Człowieka.
Porozumienie to wykracza poza obszar finansowania projektów (gdzie obecnie skupiona jest największa uwaga) i obejmuje
wszystkie ogólne czynności kredytowe przedsiębiorstw oferowane
przez banki uczestniczące w porozumieniu. Ponadto:
–– zobowiązuje sygnatariuszy do stworzenia publicznie dostępnej
bazy danych, która będzie mogła dostarczyć wiarygodnych informacji o zagrożeniach dotyczących praw człowieka oraz służyć jako jeden ze środków do dochowania należytej staranności
przez banki
–– służy do podejmowania szeregu publicznych „praktyk mapowania ryzyk łańcucha wartości”, począwszy od łańcuchów wartości w produkcji oleju palmowego, kakao oraz złota, aby lepiej
określić wpływ banków na poszczególne etapy łańcucha oraz
zbadać w jaki sposób mogą wykorzystywać swoją pozycję.
Zaangażowane w proces banki również są świadome swojej
odpowiedzialności za zapewnianie środków zaradczych - korzystają
ze swej pozycji do zachęcając klientów, aby i oni wypełniali swoje
obowiązki w tym zakresie. Ponadto porozumienie przewiduje dalsze prace w tym obszarze za pośrednictwem dedykowanej grupy
roboczej, która pod koniec 2017 roku opracuje dalsze zalecenia oraz
utworzenie niezależnego, biegłego mechanizmu doradczego, który
może wspierać banki w procesie rozpatrywania skarg.
Rząd Holandii jest zdecydowany kontynuować prace w ramach
odrębnych sektorów, aby doprowadzić do powstania większej ilości
takich porozumień. Ponadto rząd jest gotów dzielić się swoim doświadczeniem z innymi krajami, które deklarują wdrożenie Wytycznych ONZ ds. Biznesu i Praw Człowieka.
Ron J.P.M. van Dartel