Prezentacja PDF

Transkrypt

Prezentacja PDF
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów
powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie
transakcji e–commerce w obrocie krajowym
MAGDALENA ROMATOWSKA
Plan Wykładu
I.
Mediacja i arbitraż jako alternatywa dla sądowego
rozwiązywania sporów
II.
Postępowanie mediacyjne – wszczęcie, przebieg, ugoda
III.
Postępowanie arbitrażowe – przebieg, wszczęcie, wyrok
sądu polubownego
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym

CZĘŚĆ I
Mediacja i arbitraż jako alternatywa dla sądowego
rozwiązywania sporów
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Mediacja i arbitraż
– definicje pojęć
MEDIACJA
ARBITRAŻ
Jedna z form polubownego
rozwiązywania sporów, w której
nie uczestniczy sąd powszechny,
polegająca na dialogu między stronami
pozostającymi w konflikcie,
prowadzona przy udziale osoby
trzeciej – bezstronnego mediatora,
mająca na celu trwałe i ostateczne
rozstrzygnięcie konfliktu poprzez
osiągnięcie ugody między stronami
Jedna z form polubownego
rozwiązywania sporów, w której
nie uczestniczy sąd powszechny,
realizowana poprzez sądy polubowne
stałe lub powołane ad hoc, w ramach
których orzekają bezstronni arbitrzy,
na których wybór strony mają wpływ,
prowadzona w formie
odformalizowanego postępowania
quasi sądowego kończącego się
wyrokiem
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Mediacja i arbitraż
– podstawowe różnice
MEDIACJA

Dialog

Uczestnictwo mediatora

Nieformalny charakter

Bardzo duży wpływ stron na efekt
końcowy postępowania

ARBITRAŻ

Postępowanie quasi sądowe
prowadzone przed sądami
polubownymi stałymi
lub sądami ad hoc

Prowadzone przez arbitrów

Postępowanie bardziej
sformalizowane

Wyrok sądu polubownego
Ugoda
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Mediacja i arbitraż
– cechy wspólne







Poufność
Wpływ stron na wybór podmiotu prowadzącego postępowanie –
mediatora lub arbitrów
Możliwość wyboru mediatora czy arbitrów spośród osób mających
odpowiednią wiedzę merytoryczną
Wpływ stron na przebieg postępowania
Wpływ stron na miejsce przeprowadzenie postępowania
Efektywność postępowania
Możliwość wykonania ugody czy wyroku sądu polubownego w ramach
postępowania egzekucyjnego
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Mediacja i arbitraż
– korzyści płynące
z wyboru tych form rozwiązywania sporów

Efektywność postępowania

Większe skupienie na problemach stron

Szybkość postępowania

Mniejsze koszty postępowania

Wpływ stron na przebieg postępowania

Większa skuteczność ugód zawieranych przed mediatorem
oraz wyroków sądów polubownych
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym

CZĘŚĆ II
Postępowanie mediacyjne – wszczęcie, przebieg, ugoda
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Mediacja
– cechy indywidualne

Dobrowolność wszczęcia
w każdym czasie
mediacji
i
możliwość
jej
zakończenia

Forma rozmowy – dyskusji między stronami

Odformalizowanie postępowania

Brak rozstrzygania sporu przez mediatora

Wzajemne ustępstwa stron

Wspólne wypracowywanie ugody przez strony

Możliwość wszczęcia postępowania sądowego przed sądem powszechnym
w razie nie osiągnięcia przez strony porozumienia
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Mediacja
pozasądowa
Mediacja
sądowa
Wszczęcie mediacji
na mocy umowy
o mediację lub wniosku
o przeprowadzenie
mediacji
Wszczęcie mediacji
w toku postępowania
sądowego na skutek
postanowienia sądu
Zgoda strony
warunkiem prowadzenia
mediacji
Zgoda strony
warunkiem
prowadzenia mediacji
Pełna swoboda wyboru
mediatora i dowolność
czasu trwania mediacji
Dokonanie wyboru
mediatora przez sąd
i określenie terminu
na przeprowadzenie
mediacji
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Mediator w postępowaniu mediacyjnym
Bezstronność
i profesjonalizm
Wymóg
zachowania
poufności
Tonowanie
konfliktu
i doprowadzenie
do ugody
Pomoc
w rozwiązaniu
sporu
Wykonywanie
obowiązków
organizacyjnych
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Mediator w postępowaniu mediacyjnym

Osoba fizyczna

Posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych (osoba pełnoletnia
i nieubezwłasnowolniona)

Posiadająca pełnię praw publicznych

Brak konieczności spełniania przez mediatora innych wymogów formalnych

Zwykle wpisany na listę mediatorów prowadzoną przez daną organizację
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Ugoda w postępowaniu mediacyjnym

Zawarcie ugody możliwe jest w sprawach, w których strony mogą swobodnie
kształtować swoje prawa i obowiązki oraz dysponować przedmiotem sporu

Brak wymogów co do formy ugody

Konieczność podpisania ugody przez strony i zawarcia jej w protokole
z mediacji lub jako załącznik do niego
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Ugoda w postępowaniu mediacyjnym cd.

Powinność złożenia ugody w sądzie powszechnym celem jej zatwierdzenia
postanowieniem (jeżeli ugoda nie nadaje się do wykonania w drodze
egzekucji) lub poprzez nadanie jej przez sąd klauzuli wykonalności
(w sprawach, które mogą być wykonane w drodze postępowania
egzekucyjnego)

Posiadanie przez ugodę zawartą przed mediatorem, a zatwierdzoną przez sąd
rangi tytułu wykonawczego

Odmowa sądu zatwierdzenia ugody, jeżeli ugoda jest sprzeczna z prawem
lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa,
a także gdy jest niezrozumiała lub zawiera sprzeczności
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym

CZĘŚĆ III
Postępowanie arbitrażowe – przebieg, wszczęcie, wyrok sądu
polubownego
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Arbitraż
– cechy indywidualne

Postępowanie prowadzone przed sądem polubownym stałym
lub powołanym ad hoc

Możliwość wszczęcia postępowania wyłącznie, gdy między
stronami istnieje „zapis na sąd polubowny”

Wpływ stron na wybór sądu polubownego prowadzącego
postępowanie arbitrażowe oraz na miejsce prowadzenia
postępowania

Możliwość
określenia
przez
strony
ilości
arbitrów
prowadzących postępowanie oraz wpływ stron na sposób
wyboru arbitrów oraz na sam wybór arbitrów
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Arbitraż
– cechy indywidualne cd.

Możliwość rozstrzygania przed sądem arbitrażowym spraw o prawa
majątkowe i prawa niemajątkowe, w których możliwe jest zawarcie
ugody przed sądem powszechnym

Brak bezpośredniego wpływu stron na rozstrzygnięcie wydawane
w sprawie i zakończenie postępowania wyrokiem

Brak możliwości wszczęcia postępowania przed sądem powszechnym
w razie rozpoznawania sprawy przez sąd polubowny i brak takiej
możliwości w razie zakończenia postępowania przed sądem
polubownym wyrokiem oddalającym lub uwzględniającym powództwo
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Zapis na sąd polubowny
Definicja:
„zgoda stron na poddanie sprawy
pod rozstrzygnięcie sądowi polubownemu
zawarta w formie osobnego dokumentu
lub postanowienia umieszczonego
w umowie/porozumieniu łączącym strony”
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Zapis na sąd polubowny cd.

Wymóg formy pisemnej zapisu na sąd polubowny

Możliwość wskazania w treści zapisu na sąd polubowny sądu polubownego
właściwego do rozpoznania sprawy

Brak możliwości przyznania w treści zapisu na sąd polubowny tylko jednej
stronie uprawnień naruszających zasadę równości stron

Brak możliwości prowadzenia sprawy przez sąd powszechny w razie istnienia
zapisu na sąd polubowny, gdy na tę okoliczność powoła się strona
postępowania
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Postępowanie przed sądem polubownym
Zasada
równouprawnienia
stron
Możliwość
kształtowania
przez strony zasad
postępowania
Wszczęcie
postępowania
z chwilą doręczenia
pozwanemu wezwania
na arbitraż
Możliwość wyboru
przez strony języka
postępowania
oraz miejsca
postępowania
Wniesienie pozwu
we wskazanym
terminie przez powoda
warunkiem dalszego
prowadzenia
postępowania
arbitrażowego
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Postępowanie przed sądem polubownym cd.
Wniesienie pozwu
przez powoda
w odpowiednim
terminie
Brak wniesienia
przez powoda pozwu
w odpowiednim
terminie
Możliwość
wniesienia
odpowiedzi
na pozew
przez pozwanego
Możliwość
wyznaczenia
przez sąd rozprawy
i prowadzenia
postępowania
dowodowego
Umorzenie
postępowania
przez sąd polubowny
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Wyrok sądu polubownego



Wyrok wydawany według prawa właściwego dla danego
którego dotyczyło postępowanie przed sądem polubownym
stosunku,
Możliwość uwzględnienia przy wydawaniu wyroku ogólnych zasad prawa
lub zasad słuszności, jeżeli taka była wola stron
Konieczność uwzględnienia przy wydawaniu wyroku postanowień umowy
łączącej strony oraz zwyczajów właściwych dla danego stosunku prawnego
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Wyrok sądu polubownego cd.

Podjęcie decyzji co do rozstrzygnięcia w wyniku głosowania, jeżeli sprawa
rozpoznawana była przez trzech lub więcej arbitrów

Wymóg sporządzenia wyroku
przez arbitrów, którzy go wydali

Wymóg zawarcia w wyroku uzasadnienia (motywów rozstrzygnięcia)
w
formie
pisemnej
i
podpisania
go
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Wyrok sądu polubownego - zawartość
Data i miejsce wydania wyroku
Oznaczenie stron i arbitrów
Wskazanie zapisu na sąd polubowny
Rozstrzygnięcie
Uzasadnienie
Podpisy arbitrów
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Wykonalność wyroku sądu polubownego

Zrównanie mocy prawnej wyroku sądu polubownego z wyrokiem sądu
powszechnego

Możliwość złożenia przez strony do sądu powszechnego wniosku o uznanie
wyroku sądu polubownego (jeżeli wyrok nie nadaje się do wykonania w drodze
egzekucji) lub poprzez stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego
poprzez nadanie mu klauzuli wykonalności (w sprawach, które mogą być
wykonane w drodze postępowania egzekucyjnego)

Odmowa sądu uznania wyroku sądu polubownego lub nadania mu klauzuli
wykonalności, jeżeli według przepisów ustawy spór nie może być poddany
pod rozstrzygnięcie sądu polubownego lub jeżeli uznanie lub wykonanie
wyroku sądu polubownego byłoby sprzeczne z podstawowymi zasadami
porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej (klauzula porządku publicznego)
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego

Jedyna możliwość wzruszenia wyroku sądu polubownego

Skargę wnosi się w formie pisemnej do sądu powszechnego

Skarga powinna zawierać
od którego jest wnoszona

Termin na wniesienie skargi wynosi 3 miesiące od daty doręczenia
stronie wyroku

Rozpoznanie skargi przez sąd powszechny według przepisów Kodeksu
postępowania cywilnego
oznaczenie
stron
oraz
wskazanie
wyroku,
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego
Przypadki, w których możliwe jest żądanie uchylenia wyroku sądu polubownego:
1)
brak było zapisu na sąd polubowny, zapis na sąd polubowny jest nieważny,
bezskuteczny albo utracił moc według prawa dla niego właściwego
2)
Strona nie była należycie zawiadomiona
3)

o wyznaczeniu arbitra

o postępowaniu przed sądem polubownym

lub w inny sposób była pozbawiona możności obrony swoich praw przed
sądem polubownym
wyrok sądu polubownego dotyczy sporu nieobjętego zapisem na sąd
polubowny lub wykracza poza zakres takiego zapisu
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego cd.
4)
nie zachowano wymagań co do składu sądu polubownego lub podstawowych
zasad postępowania przed tym sądem, wynikających z ustawy
lub określonych przez strony
5)
wyrok uzyskano za pomocą przestępstwa albo podstawą wydania wyroku
był dokument podrobiony lub przerobiony
6)
w tej samej sprawie między tymi samymi stronami zapadł prawomocny wyrok
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym
Uchylenie wyroku sądu polubownego następuje
także wtedy, gdy sąd stwierdził, że:
1)
według ustawy spór
przez sąd polubowny
nie
może
być
rozstrzygnięty
2)
wyrok sądu polubownego jest sprzeczny z podstawowymi
zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej
(klauzula porządku publicznego)
Pozasądowe sposoby rozwiązywania sporów powstałych między przedsiębiorcami
a ich klientami lub kontrahentami na gruncie transakcji e–commerce w obrocie krajowym

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
MAGDALENA ROMATOWSKA