SPOTKANIE 4

SPOTKANIE 4
Dzisiejszy temat ,,Narkotyki'' adresuję do wszystkich Rodziców, jednak w sposób szczególny do
Rodziców uczniów klas III. Chciałam, bowiem uczulić na specyficzną sytuację, w jakiej za parę
miesięcy znajdą się Wasze dzieci, a która powoduje, że wraz z tym będą one w grupie tzw. ryzyka,
czyli bardziej narażone na kontakty z narkotykami, próbami ich zażywania, czy eksperymentowania
z nimi.
Zapewne zapytacie Państwo skąd u mnie taka diagnoza?
Otóż, zdaję sobie sprawę z tego, że uczniowie klas III od września rozpoczną naukę w nowych
szkołach ponadgimnazjalnych, a dla większości z nich będzie to również zmiana miejscowości.
Z każdą zmianą związane jest określone ryzyko, a w tym wypadku to ryzyko spowodowane
jest:
-poczuciem lęku i niepokoju, przeżywanym stresem w związku z podjęciem nauki w nowej szkole
- próbą odnalezienie się w nowym środowisku, w nowej klasie szkolnej, znalezienie w niej
właściwego miejsca, określonej pozycji
-zdobycie akceptacji i przyjaźni rówieśników
-mniejsza kontrola rodziców nad dzieckiem i związane z tym poczucie swobody, niezależności nie
zawsze idące w parze z odpowiedzialnością ( zachłyśnięcie się dorosłością)
-utrzymanie dotychczasowych dobrych wyników w nauce
- sprostaniu wymaganiom szkoły i rywalizacji rówieśników
Te wszystkie czynniki mogą, aczkolwiek nie muszą powodować, że młodzi ludzie zaczną sięgać po
środki odurzające, a to po to, aby przypodobać się grupie, na której im bardzo zależy, aby
zniwelować swoje lęki, obawy i niepokoje spowodowane nową sytuacją, aby wreszcie w ich
mniemaniu wspomóc swoje możliwości intelektualne i tym samym utrzymywać się na pozycji
dobrego, czy nawet bardzo dobrego w nauce ucznia.
Najbardziej znaczące będą pierwsze tygodnie nauki, bowiem to w trakcie tych kilkunastu dni
rozstrzygnie się, jakie miejsce w klasie, jaką pozycję wśród rówieśników i jakie pierwsze oceny
osiągnął w nowej klasie. A tym samym, jakie samopoczucie będzie im towarzyszyć, czy
zadowolenie, czy też rozgoryczenie i rozżalenie.
Dlatego ważną rolą Rodziców w tym czasie będzie baczne obserwowanie swoich dzieci, zwracanie
uwagi na ich nastrój po powrocie ze szkoły, zachowanie i przede wszystkich nawiązanie
przyjacielskiej, opartej na zaufaniu, zrozumieniu i wsparciu rozmowie. Ważne jest, aby w
sytuacjach dla siebie trudnych Wasze dzieci szukały pomocy u Was- swoich Rodziców, a nie w
środkach odurzających. Ponadto myślę, że również należy obalić powszechnie jeszcze panujący
mit, iż narkotyki zażywają osoby z marginesu społecznego, a narkoman kojarzy się z brudnym,
obdartym osobnikiem, który gdzieś w jakimś zaułku, na ławce w parku wstrzykuje sobie brudną
strzykawką narkotyk. Dzisiejszy narkoman, to bardzo często osoba kulturalna, dobrze ubrana,
osiągająca dobre wyniki w nauce, pochodząca z tzw. dobrego domu, tak, więc mniemanie
Rodziców, że skoro moje dziecko nie zadaje się z żadnym półświatkiem nie zmienia faktu, że
przebywając w wydawałoby się towarzystwie na poziomie nie będzie miało okazji zetknąć się z
narkotykami.
Warto, więc wiedzieć, z jakimi narkotykami mogą zetknąć się Wasze dzieci, w jakich postaciach są
używane, jakie dają objawy i po czym poznać, że ktoś bierze narkotyki?
Najbardziej popularnymi wśród młodzieży ze względu na to, że są najtańsze i ogólnie dostępne są:
- INHALANTY, czyli wszelkiego rodzaju kleje, rozpuszczalniki, lakiery, aerozole, benzyna, gaz
do zapalniczek.
Sposób używania: wdychanie.
Reakcja: halucynacje, euforia, rozweselenie.
Efekty wdychania: każdorazowo utrata kilkutysięcy komórek nerwowych, co prowadzi do stanów
paranoidalnych, śmierć w wyniku zatrucia, uduszenie, zapaść, spadek odporności organizmu,
żółtaczka, uszkodzenie wątroby, nerek i płuc.Rozpoznanie: zapach kleju lub acetonu utrzymujący
się we włosach i ubraniu, zaburzenia równowagi, częste bóle głowy, wymioty, krwawienia z nosa,
woreczki umazane klejem, puste tubki, pojemniki po aerozolach, zapalniczki, spadek apetytu.
-HEROINA, tzw. polska heroina to narkotyk uzyskany ze słomy makowej, występuje w postaci
ciemnego płynu przypominającego herbatę. W czystej postaci jest białym proszkiem lub ma kształt
brązowych kryształków przeznaczonych do palenia.
Sposób używania : palenie, wstrzykiwanie.
Reakcje: stan euforii ( tzw. kop), zamroczenie, które z czasem ustępuje miejsca rozleniwieniu i
senności. Następuje rozluźnienie mięśni, utrata koordynacji ruchowej, zaburzenie mowy.
Efekty używania: silnie uzależnia fizycznie i psychicznie, powoduje zmiany w osobowości,
uszkodzenie mózgu, wątroby, nerek i płuc, żółtaczka, senność, swędzenie skóry, utrata
zainteresowań, depresja, podatność na infekcje, ryzyko zarażenia wirusem HIV, śmierć.
Rozpoznanie: ślady nakłuć w okolicy żył, zmniejszone, niereagujące na światło źrenice, brak
apetytu, senność, wodniste spojrzenie, strzykawki, igły, łyżki pokryte brunatnym nalotem, fifki,
sreberka z brązowym nalotem.
-KONOPIE INDYJSKIE ( MARIHUANA,SKUN, HASZYSZ) w warunkach naturalnych osiąga
1,5 m wysokości, hodowana w domu!!!! może dorastać do 1m. Wykorzystuje się: liście, nasiona i
kwiaty!. Ziele konopi zwane marihuaną sprzedawane jest w formie papierosa ( jointa) z wyglądu
przypomina pokruszoną, wyschniętą natkę pietruszki, której listki bywają ze sobą skłębione. W
celach narkotycznych wykorzystuje się także nasiona i żywicę-jest to tzw. haszysz ( postać
brunatnych kawałków, kuleczek, które łatwo dają się ugniatać).
Sposób używania: palenie
Reakcje: lekka euforia, ogólne rozluźnienie, gadatliwość wesołkowatość, może również pobudzać
apetyt.
Efekty używania: trudności w koncentracji i zapamiętywaniu, przyspieszenie bicia serca,
przekrwienie spojówek, suchość w ustach, lęki, halucynacje, zwiększone ryzyko raka płuc,
uzależnienie psychiczne.
Rozpoznanie: lekko powiększone źrenice, przekrwione spojówki, gadatliwość, suchość w ustach,
przyrost apetytu, wesołkowatość, chwiejność nastroju, opóźnione reakcje, słodko-młdławy zapach
utrzymujący się we włosach, częste palenie kadzidełek w mieszkaniu dla zamaskowania dymu z
papierosa z marihuaną, fajeczki, fifki, bibułki do robienia papierosów.
-EKSTAZA ( XTC, MDMA) jeden z bardziej popularnych narkotyków, szczególnie na
dyskotekach, jako ,, środek pomagający tańczyć bez końca'', występuje w postaci tabletek, często z
wytłoczonym znaczkiem serca lub kółka.
Sposób zażywania: tabletki doustnie
Reakcje: pobudza, przyspiesza bicie serca, daje wrażenie,, kopa energetycznego'', fizycznej i
psychicznej lekkości, łatwość kontaktów z innymi ludźmi, brak hamulców.
Efekty używania: utrata przytomności, uszkodzenie wątroby i nerek, zmiany w mózgu, epizody
psychotyczne, depresję, lęki, niszczy wapń w organizmie (złamania), wzrost temperatury ciała i
ciśnienia krwi, drażliwość, niepokój, bezsenność, konwulsje, problemy z oddychaniem,
zwiększenie aktywności, śmierć wskutek przegrzania ciała
Rozpoznanie: wyraźne pobudzenie ruchowe, kłopoty z koordynacją, rozszerzone źrenice, suchość
w ustach. Po okresie pobudzenia następuje wyczerpanie, senność, ból głowy.
-LSD jest bezwonnym i bezbarwnym środkiem halucynogennym, sprzedawanym najczęściej w
formie niewielkich znaczków nasączonych narkotykiem. Zdarza się, że jest łączony z innymi
związkami chemicznymi i formowany w niewielkie tabletki.
Sposób używania: przyklejanie na skórę, doustnie
Reakcje: halucynacje, wzmacnia przeżywane uczucia radości, czy smutku w związku z tym
zdarzają się samobójstwa pod wpływem tego środka, epizody psychotyczne, duży lęk.
Efekty używania: wzrost ciśnienia krwi, bezsenność, kłopoty z koordynacją, chaotyczna, dziwna
mowa, zwiększenie wrażliwości na dotyk, ból, zapaść, depresja, paranoja, zachowania agresywne,
utrata kontroli.
Rozpoznanie: rozszerzone źrenice, potliwość, zaburzenia postrzegania, niemożność koncentracji.
-AMFETAMINA środek stymulujący, silnie uzależnia psychicznie, występuje w postaci białego
proszku.
Sposób używania: doustnie, przez nos, dożylnie
Reakcje; usuwa zmęczenie, bo daje na chwilę wrażenie dużej energii
Efekty używania:stany lękowe, halucynacje, omamy słuchowe, uczulenia, egzemy, choroby
psychiczne, zakażenie wirusem HIV, ogólne wyczerpanie organizmu.
Rozpoznanie: powiększone źrenice, brak apetytu, duża ruchliwość, zaburzenia w myśleniu, szybkie
mówienie, stan dużego pobudzenia trwający kilka godzin, po którym następuje wyczerpanie i
senność, posiadanie białego proszku, kawałków folii aluminiowej, rurki.
-KOKAINA występuje w postaci białego proszku przypominającego cukier puder, należy do
najmocniej uzależniających narkotyków. Ponieważ jest to jeden z najdroższych narkotyków, nie jest
zbyt często spotykana wśród młodzieży.
Sposób używania: wdychana przez rurkę do nosa, wstrzykiwana dożylnie.
Reakcje: silny środek pobudzający, wywołuje euforię, daje pozorne poczucie siły, na jakiś czas
usuwa zmęczenie i senność. Czasem jednak miejsce dobrego nastroju zajmuje bezsenność,
niepokój, lub lęk, wzmaga drażliwość i agresję. Kiedy kokaina przestaje działać pojawia się uczucie
przygnębienia i zmęczenia, co wzmaga pokusę powtórnego zażycia i zwiększenia dawki.
Efekty używania: stany wyczerpania, stany psychotyczne, napady strachu, halucynacje,
podejrzliwość, nagłe wybuchy agresji, śmierć w wyniku niewydolności serca lub układu
oddechowego, wzrost ciśnienia krwi, lęk, depresja, wrażenie, że pod skórą chodzą robaki,
uszkodzenie mózgu.
Rozpoznaie: duże pobudzenie, rozszerzone źrenice, nagłe zmiany nastroju, wybuchy agresji,
bezsenność.
-CRACK krystaliczna forma kokainy, przeznaczona do palenia, działa natychmiastowo w ciągu
paru sekund.
Sposób używania: palenie
Reakcje: krótkotrwała euforia, wrażenie siły i braku zmęczenia. Kiedy działanie narkotyku mija ,
następuje spadek samopoczucia, pojawia się zmęczenie i ból głowy.
Efekty używania: częste sięganie po kolejnego cracka ze względu na krótkotrwały efekt,
zwiększanie dawki, szybko uzależnia, doprowadza do zapaści lub zawału serca, śmierć na skutek
wyczerpania organizmu.
Rozpoznanie: pobudzenie, rozszerzone źrenice, gadatliwość, niepokój ruchowy.
Nie każdy zażywający narkotyki jest od razu uzależniony.
Uzależnienie nie pojawia się wraz z pierwszą dawką heroiny czy amfetaminy, lecz rozwija się
stopniowo, przechodząc poprzez pewne fazy.
FAZA I - EKSPERYMENTY
Zwykle ciekawski nastolatek chce spróbować, jak to jest po wzięciu narkotyków. Korzysta, więc z
okazji na jakiejś imprezie lub wspólnie z innymi ciekawskimi kolegami podejmuje zakupu. Na tym
etapie młody człowiek zwykle zażywa narkotyki, gdy ma okazję: na imprezie, kiedy ktoś go
poczęstuje. Nie planuje następnego brania.
FAZA II - BRANIE (UŻYWANIE) TOWARZYSKIE
Kiedy nastolatek stwierdził, że po narkotyku mógł się rozluźnić i lepiej rozmawiało mu się z
ludźmi, że był dowcipniejszy i bardziej swobodny, zapragnął eksperyment powtórzyć. Już nie
czekał, aż ktoś go poczęstuje, lecz idąc na imprezę sam kupił narkotyk. To, czy będzie fajnie
uzależnił od tego, jak zadziała. Być może wziął, bo brali koledzy, siedzieli razem i świetnie się
rozumieli. Zaczęła się faza II uzależnienia.
Oczywiście przerwanie brania narkotyków na tym etapie nie jest jeszcze problemem, jednak kłopot
polega na tym, że to się coraz bardziej podoba. Jak jazda na górskiej kolejce- żądny przygód
nastolatek dopiero wsiadł do wagonika i zaczyna swoją podróż.
FAZA III - CZĘSTSZE POSZUKIWANIE DOBREGO NASTROJU (NADUŻYWANIE)
Nastolatek nauczył się, że narkotyk może zmienić jego samopoczucie-że, kiedy nudził się, lub był
zdenerwowany, mógł wypalić skręta lub zażyć heroinę i wszystko się zmieniało. No tak, ale
zmieniło się tylko na chwilę. Potem znów lądował w samym środku problemów: problemów
nudnym pokoju, z zawalonymi klasówkami, z długami, które zaczęły się pojawiać odkąd zaczął
kupować narkotyki. Więc znów chce wziąć i ,,odlecieć''. No właśnie narkotyk, to taki szybki, choć
wcale nie tani sposób na chwilową zmianę sytuacji. Nieważne, co będzie potem. Coraz większe
ilości kupowanego,,szczęścia'' kosztują. Zaczynają się kradzieże, długi lub handel narkotykami.
Pojawiają się też pierwsze konsekwencje, których nastolatek nie chce zauważyć: gorsze oceny,
kłopoty z koncentracją i pamięcią, problemy zdrowotne. Coraz większe są długi lub kradzieże,
zwiększa się liczba nieobecności w szkole.
FAZA IV - CIĄGŁE BRANIE ( UZALEŻNIENIE).
Na tym etapie można mówić o uzależnieniu: nastolatek bierze, bo bardzo tego chce, mimo, że
narkotyk wyrządza szkody w jego życiu. Kiedy bierze przez chwilę jest dobrze, ale potem, gdy mija
działanie narkotyku pojawia się koszmar codziennego życia i problemy, które się do tej pory
nagromadziły. Bierze, aby zapomnieć, aby nie czuć. Bierze codziennie i coraz większe dawki,
właściwie nie bywa trzeźwy. Bierz też coraz mocniejsze narkotyki. Do uzależnienie psychicznego
dołącza się fizyczne: ciało przyzwyczaiło się do codziennej dawki narkotyku, włączyło go w swój
metabolizm i kidy go zabraknie, młody człowiek czuje się chory. Ma dreszcze, biegunkę,
wymiotuje, bolą go mięśnie - to tzw. głód. W tej fazie nastolatek kłamie, oszukuje, kradniewszystko po to, aby chronić swój nałóg i ��. stosunek do narkotyków staje się coraz bardziej
znaczący, ważniejszy niż cokolwiek w życiu.
Myślę, że te informacje na temat zażywania, powodów zażywania, efektów, objawów, rozpoznania
narkotyków oraz faz uzależnienia zwróci uwagę Państwa - Rodziców na fakt, iż nie jest to problem,
który należy bagatelizować. A nawet więcej wiedza na ten temat pozwoli na wczesne reagowanie na
sytuacje niepokojące Rodziców i szukanie fachowej pomocy.
Życzę, aby ta wiedza pozostała tylko w sferze teorii.
13.04.2005 r.
Pedagog szkolny: mgr Krystyna Pigoń - Kubik