Wiodące kierunki promocji Ziemi Koronowksiej
Transkrypt
Wiodące kierunki promocji Ziemi Koronowksiej
Wiodące kierunki promocji Ziemi Koronowskiej w kontekście badań ankietowych przeprowadzonych przez WSG w Bydgoszczy oraz BYLOT w okresie czerwiec - wrzesień 2008 Jan Karol Słowiński Marcin Wasilewski SPIS TREŚCI: 1 Wstęp......................................................3 2. Uwarunkowania.............................................3 2.1 Uwarunkowania geograficzne...............................3 2.2 Uwarunkowania historyczne................................4 2.3 Charakterystyka ruchu turystycznego na podstawie badań...4 2.4 Obecny stan promocji.....................................6 2.5 Gmina w oczach samorządu i branży turystycznej...........9 3. Wnioski..................................................11 3.1 Promocja................................................11 3.2 Współpraca w sferze turystyki...........................14 2 1. Wstęp Zadaniem niniejszego opracowania jest przedstawienie wybranych kierunków promocji badanego obszaru. Ze względu na ograniczony zakres badań, oczywistym się wydaje prowadzenie dalszych pogłębionych badań nad budowaniem wizerunku gminy i miasta Koronowo jako obszaru recepcji turystycznej. Przedstawione ankietowych jak wnioski i przedstawicielami są wywiadów samorządu wynikiem zarówno bezpośrednich. lokalnego badań Spotkania oraz z podmiotów gospodarki turystycznej bezspornie wykazały wolę zarówno władz jak i podmiotów Zaproponowane gospodarki zostały ukazały jednak brak do konkretne przeprowadzenia rozwiązania. dostatecznego poziomu zmian. Spotkania współpracy te między nimi. Zdaniem autorów to właśnie ten czynnik może mieć jedną z decydujących ról. Doświadczenia ukazują, że dostatecznych skutecznego wielu nawet i obszarów najlepsze strategie oczekiwanych przełamania recepcji społecznie bariery wzajemnej turystycznej nie przyniosą efektów i bez skutecznej współpracy. Wykorzystanie elementów wyników długotrwałego niniejszych procesu i badań zależy od jest jednym z konsekwencji i umiejętności ich wykorzystania. 2. Uwarunkowania 2.1 Uwarunkowania geograficzne Gmina położona jest na skraju Pojezierza Krajeńskiego i Doliny Brdy, 25 km na północ od Bydgoszczy. Obszar gminy to ponad 41 tys. ha. Lesistość wynosi 30% (13 tys. ha). Gmina posiada również znaczny udział wód w swojej powierzchni. Z nich najważniejsze znaczenie dla rekreacji i turystyki ma Zalew Koronowski o powierzchni o powierzchni 1600 ha. Znaczne walory krajobrazowe ma 25-kilmetrowy pas rynnowych 3 jezior byszewskich. Te cechy sprawiają, że gmina posiada warunki sprzyjające rekreacji. Przez obszar gminy przebiega trasa Bydgoszcz – Koszalin (droga nr 25). Jest ona dobrze skomunikowana z Trójmiastem, Łodzią, Warszawą, tranzytowy Poznaniem stwarza i potencjał Szczecinem. w obszarze Znaczny ruch krótkotrwałych odwiedzin i turystyki weekendowej. Sąsiednimi, turystycznych Tucholskie. sąsiedztwo konkurencyjnymi obszarami jest Szczególnie Borów pod Dolina duże Tucholskich. względem Dolnej znaczenie Jest to funkcji Wisły ma i Bory bezpośrednie obszar najbardziej zbliżony walorami krajobrazowymi do gminy Koronowo. W takim ujęciu może ona konkurować z innymi terenami pojeziernymi (Wielkopolski Park Narodowy, Warmia, Kaszuby) 2.2 Uwarunkowania historyczne Historia osadnictwa na tych terenach sięga 10 000 lat wstecz. Namacalne ślady historii pochodzą ze średniowiecza. W XIV w. byszewscy cystersi przenieśli swoją siedzibę nad Brdę tworząc Koronowo. Pamiątką tamtych czasów są: średniowieczny układ urbanistyczny przebudowywany (Koronowo) zespół oraz w okolicach pocysterski, pozostałości po rynku, wielokrotnie gotycko-barokowa zamku bazylika krzyżackim (Nowy Jasiniec) Koronowo zapisało się też na kartach historii dzięki odbytej w pobliżu zwycięskiej bitwie z Krzyżakami w roku 1410. Z tymi terenami związany był malarz Leon Wyczółkowski. W Gościeradzu posiadał dworek, tworzył w tych okolicach. Jego ciało spoczywa we Wtelnie. W mieście znajduje się wiele budynków z XVIII i XIX w.. 2.3 Charakterystyka ruchu turystycznego na podstawie badań 4 W niniejszym opracowaniu przyjęto podział odwiedzających gminę na 3 podstawowe grupy: • Odwiedzający – osoby nie nocujące na terenie gminy (43%), • Rezydenci – osoby nocujące we własnych domkach letniskowych oraz ich goście (19%), • Turyści – osoby komercyjnych Powyższy realizacji jest dostosowania motywów z noclegu na zasadach (18%). podział koniecznością Wśród korzystające przyjazdu aktywności uzasadniony promocji wynikami badań oraz specyfiki tych grup. odpoczynek oraz chęć do przeważają: fizycznych. Łączone jest to z odwiedzinami u znajomych i rodziny oraz chęcią zapoznania się z regionem. możliwości 75% zabawy, pytanych podawała zamykało się respondentów spotkań wiek 26 w towarzyskich poniżej przedziale szuka do 35 itp.. lat, 35 gminie Ponad przy lat. Koronowo czym 30% połowa aż 30% respondentów podawała wiek powyżej 45 lat, przy czym 17% poniżej 55. Wynik ten ujawnia trzy główne grupy turystów: • ludzie młodzi – przyjeżdżający ze znajomymi lub małymi dziećmi, często na weekend lub jeden dzień, zazwyczaj mieszkańcy Bydgoszczy, • ludzie w średnim wieku – aktywni zawodowo, spędzający w gminie weekendy lub urlopy we własnych domkach, często wraz ze znajomymi, • ludzie starsi tygodni, – przejeżdżający posiadają własne na domki dłużej, lub nawet kilka korzystają z preferencyjnych warunków ośrodków zakładowych. Każda z tych grup preferuje różnorodne formy spędzania czasu, które są skorelowane w pewnym stopniu z własnymi preferencjami oraz wiekiem. Jednak można przyjąć, że formy rekreacji dotyczą każdej z nich w podobnym stopniu. Wśród form aktywnych 5 największym oraz powodzeniem rowerowa. spędzanie cieszą Szczególnie czasu na się: wśród terenie turystyka rezydentów własnych piesza, wodna popularne jest działek i wypoczynek bierny. Blisko 80% respondentów przybyło do gminy samochodem (64% własnym, 15% ze znajomymi lub rodziną). Dużo mniej popularny jest transport autobusowy (15%). Inne formy wiążą się z turystyką kwalifikowaną (rowery, kajaki, żaglówki). Głównymi obszarami generującymi ruch turystyczny są duże miasta. Prawie połowa respondentów pochodziła z Bydgoszczy. Ruch turystyczny sezonowością. w Większość gminie charakteryzuje przyjazdów ma miejsce się w znaczną miesiącach letnich. Respondenci deklarują również chęć przyjazdu wiosną (od maja) i jesienią (do października) 2.4 Obecny stan promocji Głównym obszarów celem przeprowadzonych problemowych w sferze badań było promocji i wskazanie informacji turystycznej w gminie Koronowo. Badania wykazały znaczne braki w wiedzy turystów na temat odwiedzanego obszaru. Dotyczy to przede wszystkim walorów kulturowych (zabytki, historia regionu, imprezy). Znaczną prawidłowością jest to, że respondenci nie szukają informacji podaje, że o atrakcjach informacje w gminie. uzyskuje od Co prawda znajomych 64,8% z nich jednak przy odniesieniu tego do przeciętnego stanu wiedzy na temat gminy, źródło to można raczej uznać za nierzetelne w kwestiach innych niż bytowe (sklepy, nocleg). Prawie 50% turystów informacje o gminie uzyskuje z internetu. Jest to zgodne z współcześnie panującymi trendami Google, hasło na w turystyce. „Koronowo” zwraca Popularna na wyszukiwarka pierwszych miejscach dwie strony internetowe, które nie są dostosowane do potrzeb turystów: 6 www.koronowo.pl syntetyczne – strona informacje Urzędu o Miasta i Gminy infrastrukturze Koronowo: turystycznej i katalog zabytków, www.koronowo.net.pl – portal informacyjny: agresywna, nieczytelna grafika, z informacji turystycznej tylko kalendarz imprez. Poza nimi w pierwszej dziesiątce: Biuletyn Informacji Publicznej, Wikipedia, skromna galeria zdjęć, zespół Victoria Koronowo, oferta sprzedaży nieruchomości i Miejsko - Gminny Ośrodek Kultury. Nie istnieje jednorodna strona przeznaczona dla turystów. Najważniejszy kanał komunikacyjny nie jest wykorzystany. W przypadku hasła „Zalew Koronowski” na pierwszej pozycji zwracana jest strona www.zalewkoronowski.pl. Zawiera ona wiele informacji na informacji i temat Zalewu odpowiednim oraz Koronowa. pozycjonowaniu Po mogłaby rozszerzeniu służyć jako witryna informacji turystycznej dla całej gminy. 90% respondentów nie korzystała z usług Ośrodka Informacji Turystycznego mieszczącego się przy koronowskim rynku. Większość z nich nie wiedziała o jego istnieniu. Ujawnia się brak informacji wizualnej w przestrzeni penetracji turystycznej oraz przy drogach. Powszechnie znaną atrakcją turystyczną jest Zalew Koronowski. Prawie 75% respondentów ocenia go jako atrakcyjny lub bardzo atrakcyjny. Pieczyskach, jednak pozytywnych ocen. rozpoznawalny jset Popularna nie Ze otrzymuje względu pomnik jest na Bitwy ona również tak w jednoznacznie eksponowaną pod plaża lokalizację Koronowem. Pozostałe walory i atrakcje można uznać za zupełnie obce turystom, mimo, że większość z nich odwiedza te okolice od lat. Z tej statystyki nieznacznie wyłamuje się most kolejki wąskotorowej, który w sezonie 2008 został oznakowany przy drodze dojazdowej. Podobna sytuacja ma miejsce przy ocenie rozpoznawalności sezonowych imprez kulturalnych. Najbardziej znany z nich, 7 profesjonalnie promowany Festyn Cysterski znany jest 65% respondentów. Na drugim miejscu Festiwal Piosenki Żeglarskiej (54%). Wieczory Operowe i Festiwal Kapel Podwórkowych wymieniło poniżej 40% pytanych. Przy czym należy podkreślić, że wiele odpowiedzi było opartych na przypuszczeniach a nie wiedzy czy doświadczeniu udziału w imprezie. Świadczy o tym wskazanie przez ponad 30% respondentów Pikniku Country, który nigdy się w gminie nie odbywał. Wyniki nie pozostawiają złudzeń: zabytki, walory, atrakcje i imprezy kulturalne nie są znane wśród osób przyjeżdżających do gminy Koronowo w celach turystycznych. Jest to spowodowane wielorakimi przyczynami. Znaczna część ruchu turystycznego kieruje się bezpośrednio nad Zalew Koronowski. Turyści omijają Koronowo, jego zabytki oraz Ośrodek Informacji Turystycznej. W miejscach docelowych nie znajdują żadnej informacji na temat okolicznych atrakcji. oznakowane. Drogi Jednocześnie dojazdowe Ośrodek nie do niego posiada nie własnej są strony internetowej. Taki stan rzeczy utrzymuje się od lat. 75% respondentów deklaruje, że było już wcześniej w gminie Koronowo w celach turystycznych. Jednocześnie podczas prowadzonych badań wiele osób wyrażało odwiedzanych zainteresowanie okolic. oraz Stosunkowo chęć lepszego nieliczna grupa poznania rezydentów charakteryzuje się bogatą wiedzą na temat regionu. Respondentów zapytano w jaki sposób wyobrażają sobie gminę Koronowo jako człowieka. Uzyskano następujące grupy odpowiedzi: Cicha, spokojna, delikatna, łagodna, piękna, otwarta, romantyczna, urokliwa, z charakterem, czarująca, rozwojowa, rozwijająca się, nie zepsuta komercją Pospolita, skryta, tajemnicza, skromna, Zbyt spokojna, zbyt skromna, nie umiejąca się zaprezentować, staromodna, zagubiona, zagadkowa Chciałaby, ale się boi, Chciałabym ją poznać bliżej, Nie wykorzystująca swoich możliwości , niedostępna, ale zyskuje przy bliższym poznaniu 8 Dzika, głośna, atrakcyjna, aktywna, bogata, gościnna, kreatywna, spontaniczna, Pełna wspomnień To same Mało ciekawa, nudna, małomówna, mało znana, nieśmiała, nijaka, niezbyt pewna siebie pytanie samorządu, zadano branży Stara, zapyziała, szara, zaniedbany mężczyzna, ponura, niezbyt rozmowna przedstawicielom turystycznej i koronowskiego sektora pozarządowego. Otrzymane odpowiedzi: zdrowa, dziecko, kobieta, dążeniu do lubi celu, łagodna, historię, spokojna, niestała niepostępowa, duży w facet, brodaty, mozolny, niezgrabny, nieprzyjazna obcym, szczodra. Okazuje się, że co najmniej w kilku punktach podawane cechy są zbieżne. Również te odpowiedzi prowadzą do wniosków dotyczących niewystarczającej małomówna, skryta, itp.), promocji ale i informacji jednocześnie o (cicha, potencjale (czarująca, bogata, zyskuje przy poznaniu, itp.). Gmina materiały we współpracy promocyjne. Turystycznej w Są z podmiotami one dostępne Koronowie, komercyjnymi w Miejskim Ośrodku Centrum wydaje Informacji Informacji Turystycznej w Bydgoszczy, na targach turystycznych itp.. Ich głównym mankamentem identity) oraz przyćmiewają graficzny. jest niski niskiej Wbrew brak spójności poziom estetyki. jakości zdjęcia pozorom cechy te graficznej Dobrej jakości treść amatorski skład dostrzegane przez oraz są (brand turystów i mają wpływ na odbiór informacji i marki miejsca. 2.5 Gmina w oczach samorządu i branży turystycznej Wyniki badań przedstawicielami były uzupełniane Urzędu Miasta przez i spotkania Gminy z Koronowo, stowarzyszenia „Szczęśliwa Dolina” oraz szeroko pojętej branży turystycznej (listopad 2008 r., luty 2009 r.). Zgłaszano wówczas następujące problemy: 9 • brak spójności sektorów w zakresie produktu turystycznego Zalew Koronowski, brak współpracy branży z samorządem, • małe zainteresowanie integracją i rozwojem turystyki ze strony branży, • stowarzyszenie „Szczęśliwa Dolina” w obecnej formie jest w stanie zająć Koronowem” i się Festynu tylko organizacją Cysterskiego i (za „Bitwy mało pod zasobów, potrzeba instytucji z biurem), • potrzeba koordynatora działań w sferze turystyki w gminie, • brak image, marki rozpoznawalnej poza Bydgoszczą, • wydawane publikacje dostępne są głównie w gminie, • brak atrakcji i produktów turystycznych na terenie gminy, • brak informacji wizualnej na trasie Bydgoszcz – Koszalin, • braki w infrastrukturze turystycznej (szlaki, nabrzeże Zalewu Koronowskiego poza marinami) oraz paraturystycznej (drogi, czystość, bezpieczeństwo), • potrzeba przedłużenia sezonu, na przykład przy wykorzystaniu wątku „cysterskiego”, • brak zaangażowania samorządu województwa, powiatu (słaba współpraca na poziomie regionalnym). Podczas spotkań pojawiały się pewne sugestie dotyczące rozwiązania problemów: • wprowadzenie turystyki do strategii rozwoju, • potrzeba systematyczności działań i spotkań branży z samorządem • powołanie zinstytucjonalizowanego organu odpowiedzialnego za turystykę, (stowarzyszenie burmistrz który można „Szczęśliwa sugeruje by rozliczać Dolina” powołanie sugeruje Lokalnej z działań samorząd, Organizacji Turystycznej), 10 • oznakowanie przy drogach (samorząd gotowy jest do współpracy z branżą w tym zakresie). Poruszane kwestie ujawniają dwa podstawowe obszary problemowe: • promocja, informacja i zagospodarowanie turystyczne, • organizacja i rozwój turystyki w gminie. 3. Wnioski Analiza wywiadów wyników badań bezpośrednich przedstawicielami turystycznej oraz władz ukazały ankietowych, jak dwóch lokalnych oraz trudne zadanie przeprowadzonych owocnych spotkań podmiotów gospodarki stoi obecnie z przed wszystkimi „graczami”. Trudno nie zgodzić się z przedstawioną tezą ,ze wiele gospodarki jednocześnie zrobiono turystycznej niezwykle w ostatnich w Gminie szeroki 11 latach Koronowo. obszar dla rozwoju Ujawnia zaniedbań w się zakresie budowania wizerunku badanego obszaru oraz tworzenia platformy współpracy wszystkich podmiotów zaangażowanych w rozwój turystyki. 3.1 Promocja Przedstawione uwarunkowania prowadzą przede wszystkim do wniosków związanych z problemami promocyjnymi i informacyjnymi w gminie. Prowadzone działania nie są skuteczne, mają niski poziom oddziaływania przestrzennego zarówno wewnątrz gminy jak poza nią. Konieczne jest podjęcie następujących grup działań: 1. upowszechnienie wiedzy na temat atrakcji, walorów i imprez wśród rezydentów i odwiedzających, 2. wykorzystanie potencjału turystyki tranzytowej, 3. promocja atrakcji wśród turystów przebywających na terenie gminy, 4. promocja gminy w Bydgoszczy jako najważniejszym ośrodku generującym ruch turystyczny, 11 5. Promocja na szeroką skalę oparta na zasadach marketingu miejsc i Unikalnej Cesze Sprzedaży. ad. 1 W tym wypadku miejscach bary), uzasadnione pobytu z (ośrodki) których jest i umieszczenie punktach korzystają informacji usługowych rezydenci. w (sklepy Zalecane jest wykorzystanie informacji wizualnej przy drogach (drogowskazy, tablice). Znaczna część mieszkańcami Bydgoszczy. wykorzystanie narzędzi rezydentów Korzystne Public i odwiedzających skutki Relations powinno oraz jest przynieść lokalnych i regionalnych mediów, ze szczególnym uwzględnieniem Bydgoszczy. Na uwagę zasługuje letniskowych. popytu. grupy Zmiana zmiana pokoleniowa użytkowników ta na wpływ Głównym celem rezydentów w ma znaczący działania rozwojowy winno być segment na domków strukturę przekształcenie oferujący znaczne korzyści ekonomiczne dla gminy. Zdaniem autorów , zagadnienie to wymaga dalszych szczegółowych badań. ad. 2 Dla turystyki tranzytowej największe znaczenie ma informacja umieszczona przy drogach. Warto w tym wypadku wykorzystać drogowskazy oraz punkty usługowe przy trasach (bary, stacje benzynowe). Dla tego obszaru działań bardzo duże znacznie ma Ośrodek Informacji Turystycznej, który powinien zostać prawidłowo oznakowany w przestrzeni miasta i przy drogach. ad. 3 Turyści przebywający na terenie gminy, podobnie jak rezydenci, powinni mieć dostęp do informacji w miejscu pobytu (ośrodki wypoczynkowe, hotele, gospodarstwa agroturystyczne i inne) oraz punktach usługowych (ulotki, plakaty). Warto tu położyć nacisk na konkretne propozycje spędzenia czasu (wycieczki, trasy, imprezy, usługi). 12 ad.4 Tutaj najważniejsze mediami znacznie Prezentowane ma powinny współpraca być z bydgoskimi interesujące informacje krajoznawcze na temat gminy oraz imprez. Na szczególną uwagę zasługuje współpraca z Bydgoska Lokalną Turystyczną, której członkiem jest Gmina Koronowo. Zagadnienie to wymaga szczegółowego opracowania. ad. 5 To szerokie opracowania. zagadnienie Jedynie wymaga konsekwentne oddzielnych i badań długofalowe oraz działania w tym polu mają szansę zarysować konkretny image w świadomości polskiego, a nawet zagranicznego turysty. Określenie Unikalnej Cechy Sprzedaży powinno być przemyślane i poparte badaniami. Zaleca się skorzystanie w tym wypadku z usług specjalizowanych agencji promocyjnych. Doraźnie należy rozważyć wykorzystanie marki Zalew Koronowski, która jest powszechniej kojarzona z turystyką i wypoczynkiem niż hasła „gmina Koronowo”, „Ziamia Koronowska” czy inne. Uzasadnionym marketingowych opartych wydaje na się założeniu prowadzenie „Zalew działań Koronowski w Borach Tucholskich – aktywność, zabytki, przyroda”. W powyższym wykazie celowo pominięto zagadnienie strony internetowej Ośrodka Informacji Turystycznej. To niezwykle ważne narzędzie funkcjonuje niezależnie od segmentu. Powinna ona być wykonana wykorzystaniu innych zgodnie technologii współczesnych atrakcyjną formę, ze Flash, narzędzi. będzie łatwa obecnymi PHP, Dzięki w standardami MySQL, Google temu strona zarządzaniu, a przy Maps i uzyska przede wszystkim czytelna i użyteczna dla turystów. Należy nadmienić, że wszelkie środki przeznaczone na stworzenie strony zostaną zmarnowane jeśli nie będzie ona aktualizowana. 13 Działania promocyjne i informacyjne powinny objąć przede wszystkim następujące grupy tematyczne: • aktywna rekreacja (trasy rowerowe, żeglarstwo, wędkarstwo, jazda konna, spacery) • zabytki kultury materialnej (Koronowo, zabytki w gminie i okolicy) • produkty turystyczne i zagospodarowanie (Ośrodek Informacji Turystycznej, stanice, ośrodki jeździeckie, wypożyczalnie sprzętu i inne) • osobliwości przyrodnicze (pomniki przyrody, rezerwaty) • osobliwości historyczne (Bitwa pod Koronowem, wątek cysterski i krzyżacki) Merytoryczną stroną treści publikacji powinien zająć się Ośrodek Informacji Turystycznej 3.2 Współpraca w sferze turystyki Trudno byłoby znaleźć w Polsce miejscowość, która nie dysponuje opracowaniem dotyczącym jej rozwoju w wyniku wzrostu aktywności gospodarczej opracowań nie rozwoju. Wynika procesu sektora przyczyniło to z się natury odbywającego turystycznego. jednak turystyki się na do Wiele z jakiegokolwiek jako tych ich skomplikowanego wielu płaszczyznach: ekonomicznej, społecznej czy środowiska naturalnego. Jednym z celów niniejszego opracowania jest wskazanie zainteresowanym podmiotom, że rozwój turystyki nie jest ani lekarstwem ani na wszystkie gwarantem obszaru. zrównoważonego Ponadto opracowania problemy nie należy elementów stwarzających Jest nim wieloletniego zdawać gwarantują ekonomiczne sobie jednego przesłanki współpraca do czy rozwoju sprawę, z społeczne, że danego wszelkie najistotniejszych osiągnięcia wszystkich sukcesu. podmiotów 14 uczestniczących/wspierających rozwój turystki. Partykularyzm, brak współdziałania w imię wyznaczonego precyzyjnie celu nie przyczyni się do realnej zmiany istniejącego stanu. Istnieje potrzeba (KOT), zdaniem powołania która autorów niniejszego Koronowskiej zrzeszałaby podmioty opracowania pilna Organizacji Turystycznej gospodarki turystycznej. Rola KOT w konkretnej sytuacji badanego obszaru jest nie do przecenienia. Funkcji KOT nie może pełnić zarówno organ samorządu terytorialnego jak i jakiekolwiek stowarzyszenie. Postulat utworzenia KOT reprezentują autorzy opracowania „Turystyka Szansą Rozwoju Miasta i Gminy Koronowo” z 2002, w którym zjawisko turystyki zostało dokonane bardzo obszernie. Przełamanie barier współpracy pomiędzy wszystkimi podmiotami zaangażowanym warunków w rozwój dalszego turystyki rozwoju jest gospodarki jednym z krytycznych turystycznej w Gminie Koronowo. 15