prezentacja w formacie pdf [aktualizacja 9.03.2009]

Kierunek myś
myślenia
Działalność poznawcza
człowieka
„Zmiana perspektywy”
perspektywy”
Źródła poznania
Cechy wiedzy potocznej vs cechy
nauki
Zastanó
Zastanówmy się
się nie tylko nad tym co
wiemy, ale W JAKI SPOSÓ
SPOSÓB
POZNAJEMY?
Przedmiotem zainteresowania
uczyń
uczyńmy to, w W JAKI SPOSÓ
SPOSÓB
LUDZIE POZNAJĄ
POZNAJĄ
RZECZYWISTOŚĆ
?
RZECZYWISTOŚĆ?
Metoda
droga, któ
którą posuwa się
się ktoś
ktoś w ślad za
kimś
kimś, ścigają
cigając go lub śledzą
ledząc; szlak,
któ
którym się
się kroczy, droga ku czemuś
czemuś;
sposó
sposób robienia czegoś
czegoś; sposó
sposób
umieję
umiejętny;
Ską
Skąd wiemy, Ŝe:
W 1410 roku odbył
odbyła się
się bitwa pod Grunwaldem?
KsięŜ
yc istnieje?
KsięŜyc
Donald Tusk jest premierem Polski?
11 wrześ
y wieŜ
września 2001 runęł
runęły
wieŜe WTC?
W Australii jest teraz lato?
W 1991 roku USA dokonał
dokonały inwazji na Irak?
Z Chaty Socjologa widać
widać poł
połoniny?
1
Źródła wiedzy o rzeczywistoś
rzeczywistości
Proporcje
Osobiste
obserwacje (dane
(dane
zmysł
ł
owe)
)
zmys owe
Wiedza nabyta ze źródeł
deł
zewnę
zewnętrznych
Zmysły teŜ są
podstępne….
2
chałwa
socjologia
mucha
Pareidolia
3
Pareidolia
Czy księŜ
yc istnieje?
księŜyc
http://www.revisionism.nl/Moon/Thehttp://www.revisionism.nl/Moon/The-MadMadRevisionist.htm
Grupa „Mad Revisionist”
Revisionist” obiecuje wypł
wypłacić
acić
100 000 dolaró
dolarów temu, kto udowodni istnienie
księŜ
yca
księŜyca
„Rewizjoniś
yca jest
Rewizjoniści”
ci” uwaŜ
uwaŜają
ają, Ŝe istnienie księŜ
księŜyca
oszustwem - narzę
narzędziem podobnym do tego,
jakie kiedyś
kiedyś peł
pełnił
niła umieję
umiejętność
tność przewidywania
zać
zaćmienia Sł
Słońca
4
Zdję
Zdjęcie z 1852 roku
Kamień
Kamień? Gł
Głowa?
Zewnę
Zewnętrzne źródła wiedzy
Galileusz (1564(1564-1642)
Autorytet
Tradycja
Wiara
Media
„Znaczą
Znaczący inni”
inni”
Wiedza pochodzą
pochodząca „z zewną
zewnątrz”
trz” jest zawsze
wiedzą
wiedzą opartą
opartą na umowie lub wierze!
5
Rzeczywistość
Rzeczywistość umowy
Konflikt
Co dzieje się
się w przypadku
konfliktu rzeczywistoś
rzeczywistości umowy
z rzeczywistoś
rzeczywistością
cią
doś
doświadczenia?
Czy fakt, iŜ
iŜ wię
większość
kszość z tego, co
wiemy, oparte jest na umowie lub
wierze, nie jest dla Pań
Państwa
niepokoją
niepokojący?
Błędy
łędy poznawania potocznego
Rzeczywistość
Rzeczywistość doś
doświadczenia
Skrajny empiryzm (John Locke 16341634-1704)
Dlaczego nie moŜ
moŜemy go uznać
uznać?
Niedoskonał
Niedoskonałość ludzkiej pamię
pamięci ogranicza
naszą
naszą wiedzę
wiedzę o przyszł
przyszłości, podczas gdy
nieprzewidywalność
nieprzewidywalność wielu zjawisk ogranicza
naszą
naszą wiedzę
wiedzę o przyszł
przyszłości.
Ludzkie zmysł
zmysły odbierają
odbierają rzeczywistość
rzeczywistość w
sposó
sposób wybió
wybiórczy
Przeszł
Przeszłe doś
doświadczenia rzutują
rzutują na to, w jaki
sposó
sposób poznajemy to, co teraz, a kaŜ
kaŜdy ma
swoje doś
doświadczenia odmienne
Nieuprawnione uogó
uogólnianie
Wybió
Wybiórcza obserwacja
Nielogiczne rozumowanie
Czy rzeczywiś
dy?
rzeczywiście błę
błędy?
6
Zwykł
Zwykła dział
działalność
alność poznawcza
czł
człowieka
Wiedza potoczna
KaŜ
KaŜdy czł
człowiek rozporzą
rozporządza pewną
pewną
wiedzą
wiedzą o tym jak jest skonstruowany świat
społ
społeczny go otaczają
otaczający
Na świat (ró
(równieŜ
wnieŜ społ
społeczny) patrzymy z
perspektywy mał
małego wycinka
rzeczywistoś
rzeczywistości, z jakim mamy
bezpoś
bezpośrednio do czynienia
Wiedza potoczna tworzy się
się poprzez
wymianę
wymianę doś
doświadczeń
wiadczeń
Wiedza potoczna
WIEDZA POTOCZNA to
wiedza zgromadzona przez zwykł
zwykłych
ludzi,
wiedza w znacznym stopniu intuicyjna,
Czę
Często oparta na przesą
przesądach bą
bądź na
powierzchownych i pojedynczych
obserwacjach,
Czę
Często zawodzą
zawodząca
Wszyscy ludzie wykazują
wykazują potrzebę
potrzebę
przewidywania swojego przyszł
przyszłego
poł
połoŜenia.
Ludzie stosują
stosują do tego celu rozumowanie
przyczynowoprzyczynowo-skutkowe,
skutkowe,
probabilistyczne,
probabilistyczne, tj. zakł
zakładamy, Ŝe takie
przyczynowoprzyczynowo-skutkowe modele mają
mają
charakter probabilistyczny:
Wiedza naukowa
Naukowcy uznają
uznają rzeczywistość
rzeczywistość
umowy, ale po speł
spełnieniu
okreś
określonych warunkó
warunków: oparcie w
logice i empirii
7
Funkcje nauki
Nauka
rzemiosł
rzemiosło uczonych,
uczonych, ich praca, ich
powoł
powołania, dział
działalność
alność
wytwory tejŜ
Ŝ
e
dział
tej działalnoś
alności,
ci, produkt pracy
uczonych.
Prof. Jan Strelau podaje z kolei funkcje nauki:
deskrypcyjna - nauka opisuje świat, w moŜ
moŜliwie
najpeł
najpełniejszy i najbardziej precyzyjny
eksplanacyjna - nauka objaś
objaśnia zjawiska
zachodzą
zachodzące w świecie, klasyfikuje je, bada ich
przebieg, znajduje ich mechanizmy,
prognostyczna - nauka pozwala przewidywać
przewidywać
przyszł
przyszłe zjawiska np:
np: zacmienia Słońca
Wiedza potoczna vs wiedza
naukowa
Problemy do zastanowienia:
Wg Kazimierza Ajdukiewicza nauka moŜ
moŜe
być
być rozumiana jako:
Wiedza potoczna
Wiedza naukowa
Powszechna
Elitarna
UŜyteczna, praktyczna
NiezaleŜna od zastosowań
Łatwo przyswajalna
Trudno przyswajalna
Subiektywna
Obiektywna
Oparta na wybiórczym traktowaniu
rzeczywistości
Nie traktująca rzeczywistości
wybiórczo
Często zawodząca
Niezawodna
Mieszająca sądy pozytywne i
normatywna
Rozgraniczająca sądy normatywne
od pozytywnych
Nieuporządkowana
Usystematyzowana
Czy wiedza potoczna jest uzasadnionym
źródłem wiedzy o świecie
Czy moŜ
moŜemy mó
mówić
wić o socjologicznej wiedzy
potocznej? Na czym ona polega, jakie przykł
przykłady
takiej wiedzy moŜ
moŜna wskazać
wskazać
Wiedza potoczna vs wiedza naukowa: konflikt
czy dopeł
dopełnienie?
8