Sól podwójna czy związek kompleksowy

I ROK CHEMII
PRACOWNIA CHEMII OGÓLNEJ
ĆWICZENIE 7.
I. ZWIĄZKI KOMPLEKSOWE
Wykonanie doświadczenia I:
Do probówki dodać kilka kropel chlorku żelaza(III), a następnie kilka kropel
tiocyjanianu (rodanku) potasu KSCN. Wymieszać roztwór i zanotować obserwacje.
Następnie małymi porcjami dodawać roztwór fluorku sodu NaF, aż do momentu kiedy
przestaną w probówce zachodzić zmiany.
UWAGA:
Należy unikać nadmiaru odczynnika. Zanotować zachodzące zmiany. Do
otrzymanego roztworu dodać powoli, intensywnie wstrząsając po każdej dodanej
porcji, roztwór kwasu azotowego(V) o stężeniu 2 mol/dm3 . Uważnie obserwować
zmiany zachodzące w probówce i zanotować je.
Opracowanie wyników.
1. Podać równania zachodzących reakcji – równania należy zapisać w postaci
jonowej.
2. Który z anionów tworzy trwalsze kompleksy z jonami żelaza(III): tiocyjanianowy
(czyli rodankowy) SCN- czy fluorkowy F-? Na jakiej podstawie można wyciągnąć taki
wniosek?
3. Jaki wpływ na trwałość kompleksów ma jon wodorowy H+?
UWAGA: Wszystkie powstające w tym doświadczeniu kompleksy posiadają liczbę
koordynacyjną równą 6.
Wykonanie doświadczenia II:
Do probówki dodać kilka kropel azotanu(V) miedzi(II), a następnie kilka kropel
2-molowego roztworu amoniaku (NH3·H2O). Uważnie obserwować zachodzące
zmiany w roztworze i zanotować je.
Opracowanie wyników.
Podać równania zachodzących reakcji – równania należy zapisać w postaci jonowej.
UWAGA:
Powstający kompleks posiada liczbę koordynacyjną równą 4.
II. SÓL PODWÓJNA CZY ZWIĄZEK KOMPLEKSOWY?
Celem doświadczenia jest wykazanie różnicy pomiędzy solą podwójną, a związkiem
kompleksowym.
Wykonanie doświadczenia:
Do trzech probówek wprowadzić po kilka kropel siarczanu(VI) amonu-żelaza(II) (soli Mohra)
(NH4)2Fe(SO4)2.
Do pierwszej dodać parę kropel roztworu amoniaku oraz roztwór AKT (UWAGA: amid kwasu
tiooctowego – związek ten ulega w wodzie hydrolizie i rozpada
się z wydzieleniem jonu siarczkowego S 2-), do drugiej roztwór chlorku baru BaCl2. Do trzeciej
probówki dodać kilka kropel roztworu NaOH i ogrzać zbliżając do jej wylotu zwilżony
papierek uniwersalny. Sprawdzić zapach wydzielającego się gazu. Zanotować obserwacje
dokonane podczas wykonywania doświadczenia.
Następnie pobrać do dwóch probówek po kilka kropel roztworu heksacyjanożelazianu(II)
potasu K4[Fe(CN)6].
Do pierwszej probówki dodać kilka kropel kwasu chlorowego(VII) HClO 4.
Do drugiej dodać parę kropel roztworu amoniaku oraz AKT. Zanotować obserwacje.
Opracowanie wyników.
1. Napisać równania reakcji zachodzących w poszczególnych roztworach.
2. Uwzględniając wyniki doświadczenia napisać równania dysocjacji obu soli.
3. Czym różni się dysocjacja soli podwójnej od dysocjacji soli zawierającej trwały jon
kompleksowy ?
Zagrożenia chemiczne
Odczynnik
Rodzaj zagrożenia
KSCN
Działa szkodliwie po połknięciu, w kontakcie ze skórą lub w
następstwie wdychania. Działa szkodliwie na organizmy
wodne, powodując długotrwałe skutki.
NaF
Działa toksycznie po połknięciu. Działa toksycznie w kontakcie
ze skórą. Działa toksycznie w następstwie wdychania.
NH3 (woda
amoniakalna)
Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu.
Działa bardzo toksycznie na organizmy wodne.
HNO3
Może intensyfikować pożar; utleniacz. Powoduje poważne
oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu.
FeCl3
Działa szkodliwie po połknięciu. Działa drażniąco na skórę.
Powoduje poważne uszkodzenie oczu.