FULL TEXT - Medycyna Sportowa

Transkrypt

ed
.
Zbigniew Obmiński
Zakład Endokrynologii, Instytut Sportu, Warszawa
Department of Endocrinology, Institute of Sport, Warsaw
tio
np
roh
ibit
HORMONALNY I METABOLICZNY STATUS
WE KRWI U ZAWODNICZEK BOKSU
PO 4-RUNDOWEJ WALCE JAKO MIARA
STRESU. BADANIE PILOTAŻOWE
DIAGNOSTC VALUE OF THE BLOOD HORMONAL
AND METABOLIC STATUS IN FEMALE BOXERS FOLLOWING
A 4-ROUND MATCHES. PILOTAGE RESEARCH
dis
tr
ibu
Słowa kluczowe: zawodniczki boksu, walka, hormony, mleczan
Key words: female boxers, contest, hormones, lactate
Streszczenie
rso
na
lu
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
se
-
on
ly -
Wstęp. W biomedycznej literaturze nie opisano hormonalnego i metabolicznego statusu
we krwi po oficjalnej walce bokserskiej u kobiet. Celem pracy była ocena psychofizycznego
stresu u zawodniczek boksu po 4-rundowej walce (4 x 2 min), na podstawie wybranych
wskaźników we krwi, po 4-rundowych walkach (4 x 2 min) na oficjalnych zawodach.
Materiał i metody. W czasie 3-dniowego turnieju bokserskiego (I – eliminacje, II – półfinały, III – finały), od pięciu zawodniczek pobierano krew kapilarną w czwartej minucie po
trzech kolejnych walkach: eliminacyjnej (I), półfinałowej (II) i finałowej (III), rozgrywanych
odpowiednio w I, II i III dniu turnieju. W surowicy oznaczono kortyzol (C), testosteron (T),
hormon wzrostu (GH), a we krwi mleczan (LA).
Wyniki. Średnie poziomy badanych zmiennych wynosiły: C – 911±91 nmol/L, T – 2,7±
0,6 nmol/L, HGH – 36,3±10,9 ng/ml, LA – 11,2±2,8 mmol/L. Po walkach finałowych poziom T u dwóch złotych medalistek (2,6 i 3,4 nmol/L) był wyższy niż u ich przeciwniczek
– srebrnych medalistek (1,9 i 2,5 nmol/L). Po walce eliminacyjnej (I dzień) LA był nieco niższy (9,8±1,7 mmol/L) niż po ostatniej finałowej (11,5±1,6 mmol/L). Średnie stężenie GH
po pierwszej walce (36,3±10,2 ng/ml) było niższe niż po ostatniej finałowej (40,2±5,0
ng/ml), podczas gdy poziomy C i T były podobne w obu tych terminach.
Wnioski. Walka bokserska u kobiet jest wysiłkiem anaerobowym, który wywołuje
chwilowo bardzo wysoki poziom C i GH. T był podobny na zakończenie i na początku turnieju. Zawodniczki z wyższym poziomem testosteronu osiągnęły lepszy wynik sportowy.
Summary
4235
1
0
36
is c
Word count:
Tables:
Figures:
References:
y is
-
for
pe
Background. The biomedical literature does not describes hormonal and metabolic
status in blood following official boxing match in female boxers. The aim of this study to
assesses the psycho-physical stress based on of selected blood indices following 4-round
contests (4 x 2 min) played during a competition.
Material and methods. During 3-day an international box tournament capillary blood were sampled from five female boxers of various body mass in 4th minute following
three consecutive events, qualifiers, semi-final and final match played on 1st, 2nd and 3rd
day respectively. Serum levels of cortisol (C), testosterone (T), growth hormone (GH), and
blood lactate (LA) concentration were determined.
Results. Mean levels after three contests played on 1st, 2nd and 3rd day of competition
during were as follows: C – 911±91 nmol/L, T – 2.7±0.6 nmol/L, GH – 36.3±10.9 ng/ml, LA
– 11.2±2.8 mmol/L. After the final contests somewhat higher individual T were found in two
gold medalists (2.6 and 3.4 nmol/L) than in their opponents, silver medalists (1.9 and 2.5
nmol/L). Somewhat higher LA was recorded after 3rd final match (11.5±1.6 nmol/L) in comparison to that following the 1st eliminatory bout (9.8±1.7 mmol/L). Likewise, post-final
match higher GH (40.2±5.0) was find compared with that after 1st match (36.3±10.2 ng/L),
whereas T and C were alike in these both terms.
Conclusions. A boxing match is an anaerobic effort, which produce acute high levels
of C and GH. T was alike at the end and in the beginning of tournament. The better outcome was achieved by athletes of higher T.
op
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
-
Zaangażowanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piśmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
Th
Adres do korespondencji / Address for correspondence
Zbigniew Obmiński
Zakład Endokrynologii, Instytut Sportu
01-982 Warszawa, ul. Trylogii 2/16, tel./fax: (22) 834-95-07, e-mail: [email protected]
Otrzymano / Received
Zaakceptowano / Accepted
13.03.2011 r.
20.05.2011 r.
-
Medycyna Sportowa
© MEDSPORTPRESS, 2011; 2(4); Vol. 27, 103-108
ARTYKUŁ ORYGINALNY / ORIGINAL ARTICLE
103
Boks zalicza się do grupy sportów walki wymagających dobrej anaerobowej i aerobowej wydolności fizycznej, wraz z krótkim czasem reakcji i szybkim podejmowaniem decyzji w czasie walki. Bez tych cech
szansa na sukces jest niewielka, natomiast ryzyko
powtarzanych mikrourazów głowy duże, co może po
latach prowadzić do zaburzeń neurologicznych [1-5].
Takich symptomów nie odnotowano w tych sportach
walki, gdzie nie ma urazów głowy. Szermierka, w przeciwieństwie do boksu, poprawia psychomotoryczne
możliwości. Ponadto, bokserzy demonstrują zwiększoną wewnątrzosobniczą zmienność zachowań [6].
Po pojedynczej walce bokserskiej ujawniono chwilowe, krótkoterminowe pogorszenie funkcji poznawczych, które ulegają pełnej poprawie dopiero po miesięcznej restytucji [7]. Badania przeprowadzone
w czasie wielodniowego turnieju ujawniły chwilowe
pogorszenie czasu reakcji prostej i z wyborem u tych
zawodników, którzy przegrali walki przed regulaminowym czasem [8]. Powtarzające się mikrourazy głowy
u bokserów i kickbokserów mogą być przyczyną hormonalnej dysfunkcji przysadki mózgowej i – w konsekwencji – deficytu hormonu wzrostu we krwi oraz innych przysadkowych hormonów (ACTH, LH) [9-15].
Od pewnego czasu można odnotować bezprecedensowe zainteresowanie uprawianiem boksu przez
kobiety. Może wynikać to z faktu, że boks kobiet będzie obecny jako dyscyplina olimpijska w Londynie
2012. Do chwili obecnej niewiele wiadomo było na temat fizjologii wysiłku u zawodniczek boksu, ale to zagadnienie ostatnio jest badane. Sparing jest dla zawodniczek boksu wysiłkiem energochłonnym. Średni
wydatek energii u hinduskich zawodniczek wynosi 12,3±1,3 kcal/min [16], a tygodniowy wydatek u zawodniczek prawie 2-krotnie przekracza wartość obserwowaną u fizycznie aktywnych kobiet w podobnym wieku i o podobnej masie ciała. Wspomniane
zawodniczki wykazywały dużą gęstość mineralną kości, pomimo małej masy tkanki tłuszczowej [17]. Ponadto, specyficzne ćwiczenia bokserskie w ciągu
6-tygodniowego treningu poprawiają u kobiet profil lipidowy [18]. Wprawdzie średnia siła ciosu bokserskiego jest znacznie słabsza u kobiet niż u mężczyzn, co powinno obniżać ryzyko nokautu i mikrokontuzji mózgu, to obserwacje medyczne uzasadniają częste monitorowanie stanu zdrowia zawodniczek
boksu. Niektórzy bokserzy mogą mieć genetycznie
uwarunkowaną zwiększoną podatność do rozwoju
dysfunkcji neurologicznej w wyniku kontuzji głowy
[19]. Opisano przypadek 24-letniej zawodniczki znokautowanej w czasie sparingu. Pomimo uporczywego bólu głowy po tym incydencie, trening bokserski
był kontynuowany, a po 2 tygodniach wzięła udział
w zawodach. Po zawodach zdiagnozowano u niej
krwiak podtwardówkowy, wymagający interwencji chirurgicznej. Po operacji pacjentka skarżyła się na problemy z pamięcią, koncentracją uwagi i mowy [20].
Z tego powodu zdrowie zawodniczki powinno być
medycznie diagnozowane przed i po każdych zawodach. Zastosowanie tej procedury przez Włoską Federację Boksu ujawniło niektóre kontuzje, najczęściej
tkanek miękkich, ale też sporadyczne zaburzenia
neurologiczne [21]. Użyteczną techniką do wykrywania krwiaków podtwardówkowych, ich rozmiarów i lokalizacji krwawienia jest tomografia komputerowa
Boxing belongs to a group of combat sports and it
requires good anaerobic and aerobic physical fitness, together with short time response and quick
decision-making during a combat. Without these psycho-physical characteristics the chance of success is
very small, but the risk of repeating head micro-injuries is large, which, in turn, lead to neurological disorders [1-5]. In contrast to boxing, fencing improve
psycho-motor abilities. Moreover boxers demonstrate increased intra-individual variability of the behavior [6]. Psychometric study conducted 2 hours
following a single boxing fight revealed temporarily,
short-term deterioration of cognitive functions, which
return to the initial state just after the 1-month restitution [7]. The other research carried out during the
multi-day tournament revealed acute impairment of
simple and choice time responses in these competitors, who lost the fight before the prescribed time
[8]. Repetitive micro-trauma injuries of the head in
boxers and kick-boxers or among the others, who
received high-impact hits to the head may cause
hormonal dysfunctions pituitary brain activity and as
a consequence of deficit growth hormone in blood or
some other pituitary hormones (ACTH, LH) [9-15].
From some time we can observed unprecedented
interest in practicing of sport of boxing among sportswomen. That may be result of the fact, that women`s
boxing will be presented as an Olympic sport in London 2012. Till now little was known about physiology
of boxing females (BFs), however, that topic have got
recognition recently. Boxing is energy-consuming for
females who are sparing. Mean energy expenditure
in Indian BFs was of 12.3±1.3 kcal/min [16], whereas
weekly expenditure among BFs was almost 2-fold
higher compared to that recorded in physically active
age-and weight-matched females. These BFs demonstrated also high bone density despite low body
fat mass [17]. Moreover, the specific exercise of boxing improve plasma lipid profile after 6-weeks training
[18]. Although mean strength of boxing blows executed by female boxers are less than that by their
male counterparts, that it seems reduce risk of
knockout down and micro-injury of brain, however,
results of medical provided reasons for more often
monitoring of state health in female boxers. Some
boxers may have gene-related increased susceptibility to neurological dysfunction in response to chronic traumatic head injury [19]. The literature described a case of 24y-old female boxer who was knocked
down during sparing. Despite that incident and development of persistent headache she continued training, and after 2-wk period participated in an official
competition. After that, subdural hematoma was
diagnosed and the subject had to be subjected to
a surgical evacuation. Finally, after surgery the patient reported problems with her memory, concentration and language [20]. For that reason female boxers should be medically diagnosed before and after
match. Application of that procedure by Italy Boxing
Federation revealed some injury (mainly these of soft
tissue) and episodically also neurological disturbances, as was described by the others [21]. Computed
tomography is a useful method for detection of subdural hematoma, its thickness and site of bleeding in
injured boxers [22]. Acute neuronal injury in boxing
is c
op
y is
for
pe
rso
na
lu
se
on
ly -
dis
tr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
Background
Th
-
Wstęp
-
Obmiński Z., Bokserki – psychofizyczny stres po walce a wybrane wskaźniki we krwi
104
-
competitors 7-10 days after a bout (including 3 women) was confirmed by chemical analysis of the
biomarkers in cerebrospinal fluid, but that required
lumbar puncture [23]. Less invasive and uncomfortable for patients is determination of neuronspecific enolase in serum [24].
The aim of this study was to assess a tolerance of
psycho-physical stress during 3-day boxing tournament based on post-match plasma cortisol, testosterone and human growth hormone and blood lactate
determination and to compare the results with those
previously recorded in male players, who participated
in boxing tournament of the same rank.
Materiał i metody
Material and methods
Badaniem objęto pięć zawodniczek boksu amatorskiego, które uczestniczyły w 3-dniowych zawodach (Międzynarodowy Bokserski Turniej Feliksa
Stamma). Z opuszki palca pobierano krew kapilarną
w 4 minucie po zakończonej walce rozegranej w I,
II i III dniu turnieju. Poziom mleczanu (LA) oznaczano
za pomocą zestawu DR LANGE (NIEMCY), a w tych
samych próbkach surowicy krwi oznaczano kortyzol
(C), testosteron (T) i ludzki hormon wzrostu (GH),
wykorzystując do tego immunoenzymatyczne zestawy DRG (NIEMCY). Badanie zaakceptowała Komisja
Etyczna przy Instytucie Sportu, a badani zostali poinformowani o potencjalnym ryzyku i korzyściach, dając ustną zgodę na swój udział w badaniach.
This study comprised five amateur female boxers,
who participated in the 3-day competition, the Feliks
Stamm International Boxing Tournament. Capillary
blood samples from finger tip were collected from
examined sportswomen in the 3rd minute following
the each match played on the 1st, 2nd and 3rd day of
the Tournament. The blood status of lactate was
tested using DR LANGE kit (Germany), in the same
blood plasma samples three hormones; cortisol (C),
testosterone (T) and Human Growth Hormone (GH)
were determined by means commercial (DRG –
Germany) immunoenzymatic kits. This study was
approved by the Ethics committee at the Institute of
Sport, and the players have been informed of the
potential risk and benefits giving their verbal consent
to participate in the study.
tio
np
roh
ibit
ed
.
[22]. Neuronalne mikrouszkodzenia u zawodników
boksu (w tym u 3 kobiet), w okresie 7-10 dni po meczu, potwierdzono także analizą wybranych wskaźników w płynie mózgowo-rdzeniowym, jednak takie badanie wymaga wykonania punkcji dolędźwiowej [23].
Mniej inwazyjnym i kłopotliwym badaniem jest określenie w osoczu specyficznej dla neuronów hydratazy pirogronianowej [24].
Celem pracy była ocena tolerancji psychofizycznego stresu w czasie 3-dniowego turnieju bokserskiego, w oparciu o pomiary (po meczach) kortyzolu,
testosteronu i hormonu wzrostu w surowicy, mleczanu we krwi oraz porównanie tych wyników z danymi
uzyskanymi wcześniej u zawodników boksu, którzy
brali udział w zawodach tej samej rangi.
ibu
dis
tr
ly -
on
se
for
pe
rso
na
Średnie wskaźniki surowica/krew (P/B), określone po każdym meczu, zamieszczono w Tab. 1.
Po III (finałowej) walce odnotowano nieco wyższy
(11,5±1,6 mmol/L) poziom LA niż po I (eliminacyjnej)
(9,8±1,7 mmol/L). Podobnie, wyższy GH (40,2±5,0
ng/ml) zauważono po III niż po I walce (36,3±10,2
ng/ml), podczas gdy w obu tych terminach T i C były
zbliżone.
Cztery zawodniczki, po dwie z różnych kategorii
wagowych, walczyły ze sobą w finale. Wyższe osobnicze stężenia T prezentowały dwie złote medalistki
(2,6 i 3,4 nmol/L), w porównaniu do ich przeciwniczek
– srebrnych medalistek (1,9 i 2,5 nmol/L).
y is
Mean plasma/blood indices determined after each
of match are displayed in Tab. 1.
Somewhat higher LA was recorded after 3rd final
match (11.5±1.6 mmol/L) in comparison to that following 1st eliminatory bout (9.8±1.7 mmol/L). Likewise,
higher GH (40.2±5.0 ng/ml) was find after 3rd bout
compared with that (36.3±10.2 ng/ml) following 1st
one, whereas T and C were alike in both terms. Four
examined subjects, two pair from various weight divisions, were fighting in final contests against each
other. The higher individual T were found in two gold
medalists (2.6 and 3.4 nmol/L) than in their opponents, silver medalists (1.9 and 2.5 nmol/L).
Th
is c
op
Tab. 1. Stężenia kortyzoluP, testosteronuP, hormonu wzrostuP i mleczanuB po walkach bokserskich u zawodniczek
(P – surowica, B – krew)
Tab. 1. Post-contest levels of cortisolP, testosteroneP, growth hormoneP and lactateB in female boxers after contests
(P – plasma, B – blood)
-
Results
lu
Wyniki
-
-
-
Obmiński Z., Female boxers – psychophysical stress after fight and selected blood indices
105
Widoczne są różnice pomiędzy płciami po walce
bokserskiej, gdy porówna się wcześniejsze wyniki
u zawodników boksu (n=15), (kortyzol – 600±104
nmol/L, hormon wzrostu – 64,1±35,3 ng/ml, mleczan
– 12,6±4,7 mmol/L), którzy wzięli udział w turnieju tej
samej rangi [25], z aktualnymi danymi u zawodniczek.
W obecnym badaniu GH nie korespondował znacząco z LA, ale poziom obu parametrów był nieco wyższy w III (finałowej) walce niż w I (eliminacyjnej). Zależność LA/GH była znacznie bardziej wyrazista
po wysiłkach o różnym stopniu intensywności, wykonanych przez zawodników judo w czasie sesji treningowych [26]. Ostatecznie badanie ujawniło, że trzy
kolejne walki rozegrane w 3-dniowym turnieju nie
miały wpływu na wrażliwość przysadki mózgowej na
maksymalne wysiłki. Powinno się podkreślić fakt, że
dobrą tolerancję systemu hormonalnego odnotowano u tych zawodniczek, które wygrały co najmniej
2 z 3 stoczonych walk turniejowych, a wcześniej liczba przegranych walk była bardzo mała i bez incydentów nokautu w całej karierze. W konsekwencji, u badanych zawodniczek ekspozycja na uderzenia była
znacznie mniejsza niż u tych, których nie zbadano
i które nie ponoszą porażek częściej. Zatem niższe
po walkach bokserskich stężenia GH u zawodniczek,
w porównaniu do wartości notowanych u zawodników, wydają się zgodne z doniesieniem badaczy
[27], którzy u mężczyzn wykazali 2-krotnie silniejszą
hormonalną reakcję przysadki na tlenowe wysiłki
o intensywności odpowiadającej 45 i 65% VO2max.
Z drugiej strony, badania różnych, wysokiej klasy
sportowców, ujawniły wyższy poziom spoczynkowego GH i jego reakcji na wysiłki maksymalne [28,29].
Warto zauważyć, że poziom GH w spoczynku zależy
od typu i aktywności sportowej u obu płci. Przedpołudniowa epizodyczna pulsacja powoduje wyższe piki
i średnie stężenia u elity sportowej i tych, u których
tygodniowe obciążenia wysiłkami intensywnymi są
większe [30]. To ostatnie mogłoby tłumaczyć zauważalne w boksie międzypłciowe różnice. Jednak z powodu mało liczebnych prób, takie rozważania nie
prowadzą do jednoznacznych wniosków.
Obserwowany w obecnych badaniach wyższy
kortyzol u zawodniczek niż u zawodników boksu (911
vs 600 nmol/L) dobrze koresponduje z podobnymi różnicami między grupami w innych sportach. Istnieją
jednak badania przeprowadzone u sportowców,
w których mężczyźni prezentują wyższy (2-krotnie)
powysiłkowy poziom hormonu (taekwondo) [31]. Podobnie badania hormonalnej aktywności kory nadnerczy u nietrenujących lub tych, którzy dopiero rozpoczęli trening, dostarczyły sprzecznych wyników
[27,32]. Bardzo wysoki poziom kortyzolu u zawodniczek boksu potwierdził, że walka bokserska jest dla
nich stresującym wydarzeniem, co jednak nie obniżało poziomu testosteronu w czasie 3-dniowego turnieju. Interesujące jest, że dwie złote medalistki demonstrowały wyższy poziom testosteronu po III walce niż ich przeciwniczki, które przegrały walkę o „złoto”, zdobywając srebrny medal.
Szeroko opisano w literaturze wpływ androgenicznego statusu na zachowanie ssaków, w tym ludzi. Testosteron jest odpowiedzialny za zachowanie dominujące wtedy, gdy poziom kortyzolu nie jest wysoki, ale
wysoki poziom kortyzolu hamuje psychogeniczne
Gender differences exists when to compare the
results from (n=15) male boxers (cortisol – 600±104
nmol/L, growth hormone – 64.1±35.3 ng/ml and lactate
– 12.6±4.7 mmol/L) who participated in the tournament of the same rank [25] with the present data
among females. In the present study GH levels were
not significantly related to post lactate levels- marker
of intensity of bouts, however, these two parameters
were higher after 3rd fight compared with those following the 1st one. That corresponds with close relationships between LA and GH after exertions of various
intensity underwent during training session by male
judokas [26]. Finally, this study showed that three
consecutive matches played during 3-day tournament did not affect pituitary sensitivity to maximal
effort. However, it should be stressed, that well hormonal activity of pituitary gland in competing females
was found in those competitors, who won at list 2/3
matches on this tournament, and number of lost
fights were very low in their sport carrier, and there
were no history of knock down. In a consequence, in
examined females their exposure to hits were much
more lower than in less successful and losing subjects, who did not examined in this study. Thus, lower
post-exercise GH in these subjects compared to their
male counterparts [26] seems to be in agreement
with results reported the other [27], who found in men
2-fold stronger pituitary responses to anaerobic
exertions of intensity corresponding of 45% and 65%
VO2max. On the other hand, study conducted on various athletes showed higher resting and post-maximal effort GH [28,29]. It is worth to notice that the
level of resting growth hormone among athletes is
mediated by type and intensity of sport activity in both
genders. Before noon pulsation of GH produce its
higher mean and peak plasma levels among elite
athletes, and those, whose weakly training intensity
was higher [30]. The latest might explain the gender
differences in post-matches GH in females examined
currently, and males previously [25]. However, because of small samples, the above deliberations do
not lead to certain conclusion.
Observed significantly higher cortisolism among
female boxers in this study 911±91 compared to that
in males (600±104 nmol/L, n=15), well corresponds
with several findings regarding competitive athletes
at rest and after exertions. There are also study,
when post-exertion cortisol were 2-fold higher in
males (taekwondo players) [31]. Likewise, studies on
adrenal function in sedentary subjects or those, who
only just undertook physical activity provided inconsistent results [27,32]. Very high post matches cortisol confirmed females` boxing fight as a very stressful event, which, however did not decreased circulating testosterone throughout 3 days of competition.
Interestingly, two gold medalist demonstrated higher
testosterone levels following 3rd match than their
defeated opponents, silver medalists. The effect of
androgenic status on the behavior has been widely
explored in mammalians, including humans. Testosterone is known to be responsible for dominance
when cortisol is lower, but high cortisol inhibits psychogenic action of testosterone [33]. Thus in combat
sport competitors, testosterone-dependent offensive
style of fighting is required, that increases chance of
is c
op
y is
for
pe
rso
na
lu
se
on
ly -
dis
tr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
Discussion
Th
-
Dyskusja
-
106
-
Wnioski
Conclusions
1. Wysokie stężenia hormonu wzrostu po walkach
bokserskich u wszystkich pięciu badanych zawodniczek pozwoliły wykluczyć niedoczynność hormonalną przysadki mózgowej.
2. Wysokie średnie stężenia kortyzolu w surowicy
i mleczanu we krwi wskazują na wysoki poziom
psychofizycznego stresu.
3. Kobiecy status androgeniczny w czasie walk bokserskich może wpłynąć na końcowy wynik zawodów.
1. In all five subjects high levels of post-match growth
hormone excludes hormonal deficiency of pituitary gland.
2. High mean level of plasma cortisol and blood
lactate concentrations indicated high level of psycho-physical stress following a boxing match.
3. Females` androgenic status during boxing competition may affect final result.
dis
tr
ibu
tio
np
roh
ibit
ed
.
success among males, as was shown during judo
[34,35] and boxing competition [25]. Study carried
out during game in two competing teams of female
soccer players shoved rise and fall of testosterone in
winners and losers respectively [36]. That, indicate
an important role of androgenic status among competing sportswomen.
Piśmiennictwo / References
is c
op
y is
for
pe
rso
na
lu
se
on
ly -
1. Clausen H, McCrory P, Anderson V. The risk of chronic traumatic brain injury in professional boxing: change in
exposure variables over the past century. Br J Sports Med 2005; 39: 661-664.
2. Zazryn T, Cameron P, McCrory P. A prospective cohort study of injury in amateur and professional boxing. J Sports
Med 2006; 40: 670-674.
3. Zazryn T, McCrory PR, Cameron PA. Injury rates and risk factors in competitive professional boxing. Clin J Sport
Med 2009; 19: 20-25.
4. Butler RJ. Neuropsychological investigation of amateur boxers. Br J Sport Med 1994; 28: 187-190.
5. Ryan AJ. Intracranial injuries resulting from boxing. Clin Sports Med 1998; 17: 155-168.
6. Di Russo F, Spinelli D. Sport is not always healthy: Executive brain dysfunction in professional boxers. Psychophysiology 2010; 47 (3): 425-434.
7. Echemendia RJ, Putukian M, Mckin RS, Julian L, Shoss N. Neropsychological test performance prior to and following sport-related mild traumatic brain injury. Clin J Sport Med 2001: 11: 23-31.
8. Ravdin LD, Barr WB, Jordan B, Lathan WH, Relkin NR. Assessment of cognitive recovery following sports related
head trauma in boxers. Clin J Sport Med 2003; 13: 21-27.
9. Agha A, Rogers B, Sherlock M et al. Anterior pituitary dysfunction in survivors of traumatic brain injury. J Clin Endocrinol Metab 2004; 98: 4929-4936.
10. Schneider HJ, Schneider M, Saller B et al. Prevalence of anterior pituitary insufficiency 3 and 12 months after traumatic brain injury. Eur J Endocrinol 2006: 154: 259-265.
11. Bondanelli M, Ambrosio MR, Zatelli MC, De Marinis L, Uberti EC. Hypopituitarism after traumatic brain injury. Eur
J Endocrinol 2005; 152: 679-669.
12. Kelestimur F, Tanriverdi F, Atmaca H, Unluhizarci K, Selcuklu A, Casanueva FF. Boxing is a sport activity associated with isolated GH deficiency. J Endocrinol Invest 2004; 27: 28-32.
13. Tanriverdi F, Unluhizarci K, Coksevim B, Selcuklu A, Casanueva FF, Kelestimur F. Kickboxing sport as a new cause of traumatic brain injury-mediated hypopituitarism. Clin Endocrinol (Oxf) 2007; 66: 360-366.
14. Tanriverdi F, Unluhizarci K, Kocyigit I et al. Brief communication: Pituitary volume and function in competing and
retired male boxers. Ann Intern Med 2008; 148: 827-831.
15. Tanriverdi F, Unluhizarci K, Selcuklu A, Casanueva FF, Kelestimur F. Transient hypogonadotropic hypogonadism
in an amateur kickboxer after head trauma. J Endocrinol Invest 2007; 30: 150-152.
16. Chaterjee P, Banerjjee AK, Majumdar. Energy expenditure in woman boxing. Kathmandy Univ Med (KUMJ) 2006;
4 (3): 319-323.
17. Trutschnigg B, Chong C, Habermayerova L, Karelis AD, Komorowski J. Female boxers have high bone mineral
density despite low body fat mass, high energy expenditure, and high incidence of oligomenorrhea. Appl Physiol
Nutr Metab 2008; 33 (5): 863-869.
18. Chaterjee P, Banerjee AK, Majundar P. Study on plasma lipid and lipoprotein profile in elite women boxers during
a six weeks` training program. JNMA J Nepal Med Assoc 207; 46 (165) 25-30.
19. Jordan BD, Relkin NR, Ravdin LD, Jacobs AR, Bennett A, Gandy S. Apolioprotein E epsilon 4 associated with chronic traumatic brain injury in boxing. JAMA 1997; 9, 278 (2): 136-140.
20. Miele VJ, Carson L, Carr A, Bailes JE. Acute chronic subdural hematoma in a female boxer: a case report. Med
Sci Sports Exerc 2004; 36 (11): 1852-1855.
21. Massimiliano B, Nicola S, Sante B, Carmela F, Palmieri V, Paolo Z. Female boxing in Italy: 2002-2007 report. Br
J Sports Med 2011; 47: 563-570.
Th
-
działanie testosteronu [33]. Zatem u zawodników
sportów walki, zależny od testosteronu ofensywny
styl walki jest pożądany, co zwiększa szanse na sukces, jak to wykazano w czasie zawodów w judo
[34,35] i w boksie [25]. Badanie wykonane w czasie
meczu dwóch walczących, kobiecych zespołów piłki
nożnej wykazało wzrost poziomu testosteronu w drużynie zwycięskiej, a spadek w przegranej [36]. To pokazuje ważną rolę androgenicznego statusu u startujących zawodniczek.
-
Obmiński Z., Female boxers – psychophysical stress after fight and selected blood indices
107
ed
.
tio
np
roh
ibit
ibu
dis
tr
ly -
on
-
22. Kushi H, Saito T, Sakagami Y, Ohtsuki J, Tanjoh K. Acute subdural hematoma because of boxing. J Trauma 2009;
66 (2): 298-303.
23. Zetterberg H, Hietala MA, Jonsson M et al. Nerochemical aftermath of amateur boxing. Arch Neurol 2006; 63
(9): 1277-1280.
24. Zetterberg H, Tanriverdi F, Unluhizarci K, Selculu A, Kelestimur F, Blennow K. Sustained release of neuron-specific enolase to serum in amateur boxers. Brain Inj 2009; 23 (9): 723-726.
25. Obmiński Z, Hübner-Woźniak E, Łakomiec S. Hormonal and metabolic status in boxers after a 3-round match. Pol
J Sport Tourism 2009; 16: 221-224.
26. Obmiński Z. Analysis of usefulness of measuring concentrations of growth hormone in judokas` urine as an indicator of pituitary hormone response to training. Pol J Sport Tourism 2010; 17: 221-223.
27. Henderson GC, Fattor JA, Horning MA et al. Lipolysis and fatty acid metabolism in men and women during post-exercise recovery period. J Physiol 2007; 1, 584 (Pt3): 961-981.
28. Ehrenborg C, Lange KH, Dall R et al. The growth hormone/insulin-like growth factor-I axis hormones and bone
markers in elite athletes in responses to a maximum exercise test. J Clin Metab Endocrinol 2003; 88: 394-401.
29. Sartorio A, Agosti F, Marazzi N, Treatake L, Silvestri G, Lafortuna G. Gender-, age-, body composition- and training workload-dependent differences of GH response to a discipline specific training session in elite athletes;
a study on the field. J Endocrinol Invest 2004; 27 (2): 121-129.
30. Ubertini G, Grossi A, Colabianchi D, Fiori R, Brufani C, Bizzarri C. Young elite athletes of different sport disciplines present with an increase in pulsatile secretion of growth hormone compared with non-elite and sedentary subjects. J Endocrinol Invest 2008; 31 (2): 138-145.
31. Pilz-Burstain R, Ashkenazi Y, Yaakobovitz Y et al. Hormonal response to Taekwondo fighting simulation in elite
adolescent athletes. Eur J Appl Physiol 2010; 110 (6): 1283-1290.
32. Guadalupe-Grau A, Perez-Gomez J, Olmedillas H et al. Strength training combined with plyometric jumps in
adults: sex differences in fat-bone axis adaptations. J Appl Physiol 2009; 106 (4): 1100-1111.
33. Mehta PH, Josephs RA. Testosterone and cortisol jointly regulated dominance: evidence for a dual-hormone hypothesis. Psychoneuroendocrinology 2009; 34 (7): 1056-1064.
34. Salvador A, Suay F, Gonzales-Bono Serrano MA. Anticipatory cortisol, testosterone and psychological responses
to judo competition in young men. Psychoneuroendocrinology 2003; 28: 364-375.
35. Salvador A, Suay F, Martinez-Sanchchis S, Simon VM, Brain PF. Correlating testosterone and fighting in male participants in judo contests. Physiol Behav 1999; 15: 205-209.
36. Oliveira T, Gouveia MJ, Oliveira RF. Testosterone responsiveness to winning and losing experiences in female soccer players. Psychoneuroendocrinology 2009; 34 (7): 1056-1064.
-
-
Th
is c
op
y is
-
for
pe
rso
na
lu
se
.
108

FULL TEXT - Medycyna Sportowa

Transkrypt

Podobne dokumenty

This copy is for personal use only

This copy is for personal use only

FULL TEXT - Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

This copy is for personal use only

FULL TEXT - Miscellanea Anthropologica et Sociologica

Artur Litwiniuk - Ido Movement for Culture. Journal of Martial Arts

This copy is for personal use only

This copy is for personal use only

Opinia biegłego dotycząca formuł sportowych w jujutsu