Wersja sylabusa dla zajęć prowadzonych w ramach ścieżek

SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU
1.
Nazwa przedmiotu w języku polskim
Statystyka z Metodologią I
2.
Nazwa przedmiotu w języku angielskim
Statistics with Methodology I
3.
Jednostka prowadząca przedmiot
Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Psychologii,
Zakład Metodologii Badań Psychologicznych
4.
Kod przedmiotu/modułu
5.
Rodzaj przedmiotu
obowiązkowy
6.
Kierunek studiów
Psychologia
7.
Poziom studiów (I lub II stopień lub jednolite studia magisterskie)
Jednolite studia magisterskie
8.
Rok studiów
I
9.
Semestr (zimowy lub letni),
letni
10.
Forma zajęć i liczba godzin (dotyczy nazw różnych typów zajęć)
Forma zajęć: wykład , 30 godzin
11.
Imiona, nazwiska, tytuły/stopnie naukowe osób prowadzących zajęcia
Jolanta Kowal, dr; Bogusława Błoch, dr
12. Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych dla
przedmiotu
Znajomość podstawowych pojęć i analiz matematycznych w zakresie m. in.
pojęcia zbioru, funkcji matematycznej, obliczania podstawowych równań
matematycznych.
13.
Cele przedmiotu
C1 Przekazanie wiedzy na temat podstawowych pojęć, koncepcji
1
teoretycznych i problemów z zakresu metodologii badań empirycznych w
naukach społecznych, w tym w psychologii, w aspekcie statystycznym.
Przekazanie wiedzy na temat różnych rodzajów testów oraz ograniczeń
związanych z posługiwaniem się nimi. Omówienie pojęć związanych ze
standaryzacją testu w wąskim i szerokim znaczeniu
C2 Lepsze zrozumienie problematyki metodologicznej w pracach własnych
jak i krytyczna recepcja prac cudzych, w których wykorzystano metody
statystyczne.
C3 Uświadomienie etycznych i prawnych problemów i ograniczeń
związanych z prowadzeniem badań jakościowych i ilościowych, w
szczególności ze stosowaniem metod statystyki opisowej i indukcyjnej w
nauce i praktyce..
C4 Przedstawienie możliwości wykorzystania metod statystyki opisowej i
statystyki indukcyjnej w badaniach społecznych – w psychologii,
przedstawienie zagadnień teoretycznych w odniesieniu do praktyki
psychologicznej.
C5 Uwrażliwienie na problemy etyczne i prawne związane z
przeprowadzaniem badań jakościowych i ilościowych, w szczególności ze
stosowaniem metod statystycznych w nauce i praktyce..
C6 Przekazanie wiedzy na temat metod, technik i narzędzi badawczych z
wykorzystaniem statystyki opisowej i indukcyjnej
14.
Zakładane efekty kształcenia (dla
przedmiotu)
Symbole kierunkowych
efektów kształcenia, np.:
K_W01*, K_U05, K_K03 (symbole dla
kierunku)
EK_W_01 Student ma wiedzę o
K_W01, K_W02, K_W03, K_W06,
K_W07, K_W08, K_W09, K_W10,
K_W12
metodach i narzędziach w tym
technikach pozyskiwania danych,
odpowiednich dla dziedzin nauki i
dyscyplin naukowych, właściwych w
badaniach społecznych, w
psychologii, pozwalających opisywać
zjawiska, związane z człowiekiem
jako jednostką i istotą społeczną
oraz ze strukturami i instytucjami
społecznymi oraz procesami w nich i
między nimi zachodzącymi. Potrafi
wymienić zasady doboru metod
statystyki opisowej i indukcyjnej do
typów problemów psychologicznych.
EK_W_02 Definiuje podstawowe
pojęcia statystyczne, oblicza miary
struktury, tendencji centralnej,
rozproszenia, asymetrii,
koncentracji, współzmienności i
dynamiki zjawisk społecznych
(szczególnie psychologicznych),
rozpoznaje i nazywa właściwości
2
obiektów i wyraża je na
odpowiednich skalach pomiarowych
jako cechy statystyczne lub zmienne
losowe.
EK_W_03 Omawia i wskazuje różnice
między zjawiskami społecznymi, w
szczególności psychologicznymi za
pomocą miar statystycznych. Zna
procedury normalizacji rozkładu
wyników testowych w psychologii
oraz podstawowe skale standardowe.
Zna standardy etyczne i prawne
dotyczące metodologii i
wykorzystania metod statystyki
opisowej i indukcyjnej w badaniach
psychologicznych.
EK_W_04 Demonstruje, wyjaśnia
zależności lub związki między
zjawiskami społecznymi w dziedzinie
psychologii posługując się właściwie
miarami statystycznymi. Analizuje
pod względem statystycznym,
podejmuje decyzje, dotyczące
tendencji w zakresie zjawisk
społecznych, szczególnie
psychologicznych, uzasadnia,
samodzielnie ocenia.
EK_W_05 Rozpoznaje, poszukuje
istotnych powiązań i zależności za
pomocą odpowiednich miar
korelacyjnych i prognostycznych.
Samodzielnie porównuje, znajduje
istotne powiązania i zależności i
wyprowadza wnioski, interpretując
wyniki analizy statystycznej.
EK_U_01 Student potrafi prawidłowo
dobrać metody statystyczne do
badań psychologicznych, wykonać
analizę statystyczną i przygotować
raport i interpretować zjawiska
społeczne (kulturowe, polityczne,
prawne, ekonomiczne) specyficzne
dla psychologii z wykorzystaniem
metod statystyki opisowej i
indukcyjnej.
EK_U_02 Student potrafi wykorzystać
podstawową wiedzę teoretyczną w
zakresie statystyki opisowej do
szczegółowego opisu i praktycznego
analizowania jednostkowych
K_U01, K_U02, K_U03, K_U04, K_U05,
K_U06, K_U07, K_U08, K_U10, K_U11
3
procesów i zjawisk społecznych
(kulturowych, politycznych,
prawnych, gospodarczych)
specyficznych dla psychologii..
EK_U_03 Student potrafi właściwie
analizować i opisać przyczyny i
przebieg wybranych procesów i
zjawisk społecznych (kulturowych,
politycznych, prawnych,
gospodarczych) specyficzne dla nauk
społecznych (psychologicznych) w
tym psychologii korzystając z metod
statystyki opisowej i technologii
informacyjnej.
EK_U_04 Student potrafi wykonać
prognozę zjawiska społecznego
(psychologicznego) za pomocą
metod statystyki opisowej i
technologii informacyjnej i
przewidzieć praktyczne skutki
konkretnych procesów i zjawisk
społecznych (kulturowych,
psychologicznych, politycznych,
ekonomicznych) z wykorzystaniem
standardowych metod i narzędzi
właściwych dla dziedzin nauki i
dyscyplin naukowych, właściwych dla
nauk społecznych, w tym
psychologii.
EK_U_05 Student prawidłowo
posługuje się systemami
normatywnymi oraz wybranymi
normami i regułami statystyki
opisowej i indukcyjnej w celu
rozwiązania konkretnego zadania z
zakresu dziedzin nauk społecznych,
w tym psychologii. Posiada
umiejętność rozumienia i
analizowania zjawisk społecznych,
bazując na metodach statystyki
opisowej i indukcyjnej.
EK_K_01 Student rozumie potrzebę
uczenia się przez całe życie,
analizując zmienność procesów
społecznych, w szczególności
psychologicznych w czasie.
EK_K_02 Student potrafi odpowiednio
określić priorytety służące realizacji
określonego przez siebie lub innych
zadania, opracowuje algorytm
K_K01, K_K02, K_K03, K_K04, K_K05,
K_K06, K_K07
4
rozwiązania zadania określonego
typu. Prawidłowo identyfikuje i
rozstrzyga dylematy związane z
wykonywaniem zawodu, opierając
się na analizie statystycznej zjawisk
społecznych (w szczególności
psychologicznych).
EK_K_03 Student potrafi uzupełniać i
doskonalić nabytą wiedzę i
umiejętności w zakresie metodologii,
metod statystyki opisowej i
indukcyjnej. Potrafi myśleć i działać
w sposób przedsiębiorczy, analizując
dane pod względem statystycznym.
15.
Treści programowe
1) Statystyka opisowa a metodologia, metody, techniki i narzędzia
badawcze w społecznych – psychologicznych badaniach jakościowych i
ilościowych. Różnice między badaniami jakościowymi i ilościowymi możliwości zastosowań metod statystyki opisowej i indukcyjnejrozwiązywanie zadań, projektowanie etapów analizy
1.1) Cele badań teoretyczne i praktyczne
1.2) Przedmiot badań
1.3)Pytania i hipotezy badawcze i sposoby ich formułowania
1.4) Charakter poznania
1.5) Problemy określania populacji generalnych i próbnych, wielkości prób
badawczych
1.6) Typy związków
1.7) Kryterium prawdy
1.8) Metody uogólniania wniosków
1.9) Scenariusze badań
1.10) Wpływ badacza na przebieg badania
1.11) Charakter interpretacji wyników
2) Miejsce metod statystycznych w badaniach społecznych
(psychologicznych), ujęcie teoretyczne, interpretacyjne.
3) Role statystyki opisowej i indukcyjnej w badaniach psychologicznych analiza raportów z badań
4) Pomiar statystyczny właściwości obiektów w naukach społecznych
(psychologicznych). Skale pomiarowe. Problemy związane z występowaniem
w badaniu zmiennych wyrażonych na skalach różnego typu. Pojęcie
rozkładu cechy statystycznej i zmiennej losowej.
5) Problemy natury praktycznej i teoretycznej a dobór metod badawczych dyskusja nad materiałem empirycznym
6) Problemy i metody doboru próby - analiza tekstów w odniesieniu do
praktyki psychologii
7) Metody opisu statystycznego w odniesieniu do skal pomiarowych i
profesjonalnych pakietów statystycznych i arkuszy kalkulacyjnych projektowanie etapów analizy, analiza danych, raportowanie, porównywanie
wyników
8) Szeregi szczegółowe i rozdzielcze - przykłady. Sposoby tworzenia
5
szeregów rozdzielczych - projektowanie etapów analizy, analiza danych,
raportowanie, porównywanie wyników
8) Opis struktury populacji: proporcje, odsetki, stosunki, procenty, promile,
wskaźniki, miary natężenia - projektowanie etapów analizy, analiza
danych, raportowanie, porównywanie wyników.
9) Metody graficznej prezentacji rozkładów cech statystycznych i zmiennych
losowych (diagramy kołowe, histogramy liczebności, krzywa rozkładu,
wykres dystrybuanty, krzywa kumulatywna, wykresy pudełkowe)
10) Szeregi szczegółowe i ich charakterystyka - - projektowanie etapów
analizy, analiza danych, raportowanie, porównywanie wyników
10.1) Miary położenia (przeciętne)
10.2) Miary dyspersji
10.3) Miary asymetrii
10.4) Miary koncentracji
11) Metody graficznej prezentacji rozkładów cech statystycznych i
zmiennych losowych (histogramy liczebności, krzywa GAUSSA, wykres
dystrybuanty, wykresy pudełkowe)
12) Zagadnienie wyników typowych - typowe przedziały zmienności,
zakresy wyników niskich, przeciętnych i wysokich
13) Szeregi rozdzielcze i ich charakterystyka - - projektowanie etapów
analizy, analiza danych, raportowanie, porównywanie wyników
13.1) Miary położenia (przeciętne)
13.2) Miary dyspersji
13.3) Miary asymetrii
13.4) Miary koncentracji
14) Metody graficznej prezentacji rozkładów cech statystycznych i
zmiennych losowych (histogramy liczebności, krzywa GAUSSA, wykres
dystrybuanty, wykresy pudełkowe)
15) Zagadnienie wyników typowych - typowe przedziały zmienności,
zakresy wyników niskich, przeciętnych i wysokich
16) Korelacja i regresja - techniki obliczeń i interpretacja - projektowanie
etapów analizy, analiza danych, raportowanie, porównywanie wyników
16.1) Współczynnik korelacji rang Spearmana
16.2) Współczynnik korelacji liniowej Pearsona
16.3) Regresja liniowa
17) Analiza dynamiki zjawisk
17.1) Pojęcie i przykłady dynamiki zjawisk. Szeregi czasowe i ich
charakterystyki.
17.2) Indeksy. Miary absolutne. Miary względne.
17.3) Prognozowanie zjawisk metodą analizy regresji liniowej
16.
Zalecana literatura
Obowiązkowa:
1. Babbie
E. (2008) Badania społeczne w praktyce, Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2008
2. Barańska Z. (1995), Podstawy metod statystycznych dla
psychologów. Ćwiczenia. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
6
Gdańsk 1995
3. Blalock H. (1975), Statystyka dla socjologów, PWN, W-wa 1975
4. Brzeziński J. (1996), Metodologia badań psychologicznych, PWN,
Warszawa
5. Ferguson George A., Takane Y. (2004) Analiza statystyczna w
psychologii i pedagogice, W-wa: PWN.
Uzupełniająca:
1. Brandt S. (1998/2002), Analiza danych - metody statystyczne i
obliczeniowe, Wydawca: Wydawnictwo Naukowe, Warszawa
2. Kowal J.(1998). Metody statystyczne w badaniach sondażowych
rynku, Warszawa-Wrocław: PWN.
3. Kowal J. (2011). Statystyka opisowa w zarządzaniu, w: (red. Z.
Knecht) Psychologia przedsiębiorcze, Wyd. WSZ Edukacja, 2011, 45
s.
4. Kowal J.(2006). Wybrane aspekty badań jakościowych, [w:] Bartosz
B. (red.), Klebaniuk J. (red.), Wokół jakości życia, Wrocław
:Wydawnictwo „Jakopol”, s. 173-203
5. Mika E. (2010), Zbiór zadań ze statystyki i demografii, Wrocław,
Kolonia limitem
6. Ostasiewicz S., Rusnak Z., Siedlecka U., Statystyka teoria i zadania,
Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. O. Langego we Wrocławiu,
1998
7. Sobczyk M. (2009), Statystyka, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe
PWN
8. W Internecie:
http://www.statsoft.pl/textbook/stathome.html
http://www.pitt.edu/~super1/lecture/lec0421/index.htm
http://www.socialresearchmethods.net/kb/statdesc.php
http://onlinestatbook.com/
http://www.bmj.com/collections/statsbk/
17.
Forma zaliczenia poszczególnych komponentów przedmiotu, sposób sprawdzenia
osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia
18.
wykład: dwa kolokwia
wykład fakultatywny: ………………….
ćwiczenia: ………………….
laboratorium: ………………….
konwersatorium: ………………….
warsztat: ………………….
zajęcia fakultatywne: ………………….
inne: ………………….
Język wykładowy
polski/ angielski
7
19.
Obciążenie pracą studenta
Forma aktywności studenta
Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny zajęć (wg planu studiów) z nauczycielem:
-
wykład: 30 godzin
wykład fakultatywny: ……………. godzin
ćwiczenia: ……………. godzin
laboratorium: ……………. godzin
konwersatorium: ……………. godzin
warsztat: ……………. godzin
zajęcia fakultatywne: ……………. godzin
inne: ……………. godzin
30 godzin
Praca własna studenta np.:
-
przygotowanie do zajęć: ……….. godzin
opracowanie wyników: 30 godzin
czytanie wskazanej literatury: 10 godzin
napisanie raportu z zajęć: 10 godzin
przygotowanie do egzaminu: ……….. godzin
przygotowanie do kolokwium: 30 godzin
80 godzin
Suma godzin
Liczba punktów ECTS
110 godzin
4
8