18 zal/oc

KOMPUTEROWE SYSTEMY
ZARZĄDZANIA
WYKŁADY
LICZBA GODZIN
FORMA ZALICZENIA
18
zal/oc
TREŚCI:
1. Systemy informacyjne zarządzania.
2. Systemy informatyczne zarządzania.
3. Obszary wykorzystania SI w zarządzaniu.
4. Informatyczne wspomaganie procesów decyzyjnych.
5. Zintegrowane systemy zarządzania.
6. Ekonomika komputerowych systemów zarządzania.
LITERATURA:
1. A. Nowicki (red), Wstęp do systemów informacyjnych
zarządzania w przedsiębiorstwie, Wydaw. Polit. Częstoch., 2002.
2. Kisielnicki J, Sroka H.: Systemy informacyjne biznesu, Agencja
wydaw. PLACET, Warszawa 2001.
3. P. Zaskórski, Strategie informacyjne w zarządzaniu
organizacjami gospodarczymi, WAT, W-wa 2005.
Prowadzący:
dr inż. Zbigniew Wrona
POJĘCIE I OPIS SYSTEMU
"S y s t e m jest to kompleks elementów znajdujących się we wzajemnej interakcji"
L.van Bertalanffy
(twórca podejścia systemowego, biolog amerykański)
"S y s t e m jest to każdy złożony obiekt wyróżniony z badanej rzeczywistości,
stanowiący całość tworzoną przez zbiór obiektów elementarnych (elementów)
i powiązań (relacji) pomiędzy nimi"
prof. P.Sienkiewicz
SYSTEM - każda, celowo wyodrębniona całość, złożona z części,
powiązań (relacji) między nimi oraz między każdą częścią i
całością.
Oznacza to, że:
• jest on tworem celowym,
• może realizować cel w jeden lub na wiele sposobów,
• nie ma części izolowanych w stosunku do innych swoich części,
• części i ich wzajemne powiązania tworzą strukturę systemu,
• powiązania między częściami a całością systemu polegają na tym, że
każda część systemu ma przyczyniać się do powodzenia całości.
CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU
INFORMACYJNEGO
ELEMENTY
SKŁADOWE
Nadawcy i
odbiorcy
informacji
Zbiory informacji
Kanały
informacyjne
Metody i techniki
przetwarzania
informacji
STRUKTURA
Funkcjonalna
Informacyjna
Techniczna
Przestrzenna
Konstrukcyjnotechnologiczna
ZASOBY
Ludzkie
Informacyjne
Proceduralne
techniczne
ZADOBY INFORMACYJNE SĄ NIEZBĘDNYM
ELEMENTEM ZASILAJĄCYM DLA FUNKCJONOWANIA
DECYZYJNYCH SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA !
SYSTEM
INFORMACYJNY
Obiekty
informacyjne
Użytkownicy
Środki
Relacje
SYSTEM
DECYZYJNY
INFORMACJE
formalizmy
Modele
decyzyjne
Warianty
decyzji
Decydenci
Decyzje
PO CO ZARZĄDZAĆ INFORMACJĄ W
PRZEDSIĘBIORSTWIE?
ZARZĄDZANIE INFORMACJĄ W
PRZEDSIĘBIORSTWIE POZWALA NA:
Sterowanie przepływami informacji w sieci
komunikacyjnej firmy;
Zarządzanie jakością informacji (pełność, pewność,
terminowość);
Tworzenie warunków bezpieczeństwa
informacyjnego;
Utrzymywanie systemów informacyjnych w ciągłej
gotowości do efektywnej pracy;
Projektowanie rozwoju systemów informacyjnych;
Zapewnienie efektywnych związków firmy z rynkiem
informacyjnym;
Zapewnienie integracji systemów informacyjnych na
różnych szczeblach zarządzania.
SYSTEM INFORMACYJNY A SYSTEM
INFORMATYCZNY
SYSTEM INFORMACYJNY
SYSTEM INFORMATYCZNY
długopis
sprzęt
komputerowy
maszyna do
pisania
narzędzia
teleinformat.
oprogramowanie
telefon
fax
kalkulator
dokumenty
papierowe
Jeśli system informacyjny przeznaczony jest do wspomagania
procesów zarządzania to jest określany mianem
systemu informacyjnego zarządzania
SYSTEM INFORMACYJNY ZARZĄDZANIA
1. zbiory (zasoby) informacji,
2. nadawcy informacji,
elementy
3. odbiorcy informacji,
4. kanały informacyjne,
5. techniczne środki przesyłania i
przetwarzania informacji
(teleinformatyczne).
SYSTEM INFORMATYCZNY ZARZĄDZANIA
SYSTEM INFORMATYCZNY ZARZĄDZANIA
(SIZ)
Ta część SYSTEMU INFORMACYJNEGO przedsiębiorstwa,
w której ramach generowanie i gromadzenie informacji, ich
przetwarzanie i analiza oraz prezentowanie informacji
odbywa się przy wykorzystaniu metod, technik,
technologii i narzędzi komputerowych.
KLASYFIKACJA SYSTEMÓW INFORMATYCZNYCH
KRYTERIUM ZASTOSOWAŃ
RODZAJ
ZASPOKAJANYCH
POTRZEB
ZAKRES
SYSTEMU
SZCZEBEL
ZARZĄDZANIA
POZIOM
INTEGRALNOŚCI
Systemy
obliczeń
naukowo -
Systemy
ewidencyjne
Systemy
obiektowe
Systemy
kompleksowe
Systemy
wyszukiwania
Systemy
informowania
Systemy
terenowe
Systemy
zintegrowane
Systemy
sterowania
Systemy
wspomagania
decyzji
Systemy
bazowe
Systemy
wspierania
dydaktyki
Systemy
regulacyjne
Systemy
sztucznej
inteligencji
CECHA
SYSTEMU
RODZAJ SIZ
SEw
Przechowywanie i
przetwarzanie
danych bieżących
Szczegółowa.
Jednorodny
format danych
SIK
Planowanie,
kontrola funkcji
Cel systemu
zarządzania
Wewnętrzne i
zewnętrzne bazy
Baza danych
danych. Różne
formaty danych
Brak lub proste
Wspieranie w
Podejmowanie
zadania decyzyjne wypracowaniu
decyzji
decyzji
Operacyjny
Taktyczny,
Wspierany szczebel
strategiczny
Systemy
Prognozy,
dziedzinowe:
kontroling
kadry-płace, F-K,
Zastosowanie
ewidencja
sprzedaży
SWD
Wspomaganie
procesów
decyzyjnych
Różne formaty
danych. Baza
modeli
decyzyjnych
Problemy
optymalizacyjne i
symulacyjne
Taktyczny,
strategiczny
Prognozy,
optymalizacja
(np. procesów
gospodarczych)
SE
Wnioskowanie,
zarządzanie
wiedzą
Baza wiedzy
Decyzje dla
problemów
heurystycznych
Wszystkie
Analizy,
diagnozy,
wnioskowanie
przy niepełnych
danych
PRZYKŁAD PROBLEMU O CHARAKTERZE
OPTYMALIZACYJNYM
Firma produkuje szafy i komody. Każdy z tych produktów
musi być złożony z części a następnie wykończony i
zapakowany. Czas potrzebny na złożenie szafy wynosi 3 a
komody 4 jednostki czasu. Wykończenie i zapakowanie szafy i
komody wynosi odpowiednio 6 i 2 jednostki czasu. Producent
dysponuje 90 jednostkami czasu na składanie wyrobów i 30
jednostkami czasu na wykończenie i zapakowanie. Każda szafa
przynosi zysk wielkości 150 jednostek a komoda -100 jednostek.
Ile szaf a ile komód powinien zakład wyprodukować dla
maksymalizacji zysku?
JAKA DECYZJA ?
ROZWIĄZANIE - WYKORZYSTANIE METOD BADAŃ
OPERACYJNYCH
– ZASTOSOWAĆ ALGORYTM SIMPLEKS
BAZA WIEDZY SYSTEMU EKSPERCKIEGO
Sposób zapisu wiedzy w bazie nazywa się
reprezentacją wiedzy.
Reprezentacja regułowa:
JEŻELI <warunek> TO <konkluzja>
(R1) JEŻELI klient ma dom TO kredyt ma zabezpieczenie
(R2) JEŻELI klient ma konto i nie ma debetu TO klient jest wiarygodny
(R3) JEŻELI kredyt ma zabezpieczenie i klient jest wiarygodny TO
udziel klientowi kredytu
FAKTY
Klient ma dom
REGUŁY
JEŻELI klient ma dom TO
kredyt ma zabezpieczenie
Klient ma konto
Na koncie klienta nie
ma debetu
JEŻELI klient ma konto i
nie ma debetu TO klient jest
wiarygodny
Kredyt ma
zabezpieczenie
Klient jest
wiarygodny
Udzielić kredytu
JEŻELI kredyt ma
zabezpieczenie i klient jest
wiarygodny TO udziel
klientowi kredytu
CECHY ZINTEGROWANYCH
SYSTEMÓW INFORMATYCZNYCH
kompleksowość funkcjonalna – ZSI obejmuje wszystkie
sfery działalności techniczno-ekonomicznej
przedsiębiorstwa;
integracja danych i procesów – dotyczy wymiany
danych: wewnątrz obiektu (pomiędzy modułami) oraz z
otoczeniem (np. poprzez EDI);
otwartość – zdolność rozszerzania systemu o nowe
moduły, skalowalną architekturę (zazwyczaj klientserwer);
zaawansowanie merytoryczne – pełne informatyczne
wspomaganie procesów informacyjno-decyzyjnych, z
wykorzystaniem mechanizmów: optymalizacji,
prognozowania, koncepcji JiT, MRP II;
zgodność z polskimi przepisami, np. z ustawą o
rachunkowości – w szczególności dotyczy zasad
prowadzenia ksiąg rachunkowych, ustalania i
raportowania wyników finansowych obiektu
gospodarczego, zasad sporządzania sprawozdań
finansowych.
WYBRANE KATEGORIE SI
WSPOMAGAJĄCYCH ZARZĄDZANIE
• ADC ang. Automatic Data Management – systemy do
automatyzacji gromadzenia danych o towarach i
przekazywania ich do dalszego przetwarzania przez inne
systemy (obejmuje np. odczytywanie kodów kreskowych)
• WMS ang. Warehousing Management Systems– systemy
stosowane do zarządzania procesami magazynowymi
• CRM ang. Customer Relationship Management – obsługa
marketingu, handlu i serwisu. Integruje wszystkie informacje
o zdarzeniach we wszystkich działach firmy na temat danego
klienta,
• MRP ang. Material Requirements Planning – system
planowania potrzeb materiałowych
• MRP II ang. Manufactures Resources Planning – systemy
planowania produkcji i dystrybucji (wzbogacony MRP o
sprzężenie zwrotne do realizacji produkcji)
• ERP ang. Enterprise Resource Planning – zintegrowane systemy obejmujące sferę wspomagania
zarządzania całym przedsiębiorstwem, łącznie z finansami
(obsługa klientów, produkcja, finanse, integracja w ramach
łańcucha logistycznego),
• SCM ang. Supply Chain Management - system do
wspomagania zarządzania łańcuchem dostaw (podsystemy
np. ADC),
• DSS ang. Decision Support Systems – systemy
wspomagające podejmowanie decyzji na bazie
zgromadzonych danych oraz parametrów sterujących
KONCEPCJA MRP II
Polega na logicznej procedurze określania planów produkcji
na podstawie oszacowania przyszłych potrzeb rynku
wyrobów oraz obliczenia zapotrzebowania na składniki i
zdolności produkcyjne do wytworzenia tych wyrobów w
oparciu o ich strukturę, co umożliwia:
sprawne i szybkie reagowanie na potrzeby klientów;
redukcję zapasów;
planowanie produkcji wyrobów i ich składników
dokładnie w wymaganej ilości oraz na czas ich
zapotrzebowania.
Standard PRP II jest ekonomicznie uzasadniony, jeśli:
produkcja dotyczy wyrobów powtarzalnych o wysokim
stopniu złożoności;
wyroby są wytwarzane w wielu odmianach na bazie
wspólnego zbioru surowców i półfabrykatów;
Ponadto – efekt ekonomiczny jest wynikiem redukcji
zapasów (surowców, produkcji w toku i wyrobów
gotowych).
PODSTAWOWE FUNKCJE MRPII
Planowanie produkcji i sprzedaży;
Harmonogramowanie planu produkcji;
Zarządzanie popytem;
Planowanie potrzeb materiałowych;
Sterowanie produkcją;
Zaopatrzenie;
Planowanie dystrybucji;
Symulacje;
MRP II pomaga w rozwiązaniu tzw. uniwersalnego
równania produkcji, które sprowadza się do
odpowiedzi na pytania:
Co mamy wyprodukować (jakie wyroby, w jakim
terminie), aby wyznaczony popyt został
zaspokojony?
Czym musimy dysponować i w jakim czasie
(zdolności produkcyjne, surowce itd.), aby ją
wykonać?
Jakich zasobów potrzebujemy obecnie (jakimi
zdolnościami produkcyjnymi dysponujemy, jakie
mamy zapasy produkcji w toku, półfabrykatów,
surowców)?
Co musimy jeszcze kupić (usługi, surowce), aby
wykonać tę produkcję?
Systemy MRP II
Jak to dziala?
p.popyt
zamówienia
PLANOWANIE
WYTWARZANIA
GM
STANY
ILOSCIOWE
MARSZRUTY
TECHNOLOG.
ZASOBY
PRODUKCYJNE
STRUKTURY
WYROBÓW
Zlecenie
produkcyjne
wew.
Zlecenie
produkcyjne
zewn.
Zlecenie
zakupu
CYKLE
REALIZACJI
KONTROLA
PRODUKCJI
KONTROLA
PODWYKON.
KONTROLA
ZAKUPU
26
DZIAŁANIA WSPOMAGANE PRZEZ SYSTEM CRM
dodatkowa
wartość dla
klientów
pozyskanie
klientów
dopasowanie
do potrzeb
klientów
utrzymanie
dotychczasowych
klientów
CRM
interaktywny
kontakt z
klientem
segmentacja
klientów
analiza
potrzeb
klientów
identyfikacja
potrzeb
klientów
CRM w znaczeniu węższym – podejście do klientów na poziomie
taktycznym, objawiające się ich segmentacją oraz kreowaniem
odrębnych propozycji i ofert dla każdego z segmentów.
CRM w znaczeniu szerszym – strategia zarządzania klientami,
informacjami o nich i relacjami z nimi.
Systemy CRM
(ang. Customer Relationship Management)
(pol. Zarządzanie Kontaktami z Klientem)
-
to
zestaw
narzędzi
umożliwiających
interaktywną,
zindywidualizowaną komunikację z klientem za pomocą
tradycyjnych i nowoczesnych kanałów przesyłu informacji.
Ideą jest zgromadzenie informacji o klientach firmy
przez integrację wszystkich zdarzeń zachodzących
we wszystkich działach firmy, dotyczących jednego
klienta
Cele:
optymalizacja kontaktów ze stałymi klientami
rozszerzenie grupy klientów (marketing)
zwiększenie zyskowności poprzez zachęcenie
klientów do zakupu większej ilości towarów i usług
zachowanie aktualnie współpracujących klientów
PODSTAWOWE FUNKCJE
SYSTEMÓW CRM
pozyskiwanie klientów - zarządzanie kampaniami
marketingowymi, analiza marketingowa, obsługa
telemarketingu, wspomaganie e-marketingu i in.
obsługa telefoniczna klientów (ang. call center) –
rejestracja faktu kontaktu z klientem, ustalenie
pracownika
do
obsługi
danego
klienta,
przechwytywanie próby nawiązywania kontaktu z
firmą i natychmiastowe ustalenie wszystkich danych
o tej osobie i in.
zarządzanie sprzedażą – ustalanie profilu klienta,
przypisanie klientów do kont i terytoriów,
monitorowanie
statusu klientowi możliwości
sprzedaży i in.
organizowanie pracy handlowców – monity w
sprawie terminów realizacji zadań, spotkań i
kontaktów,
ułatwienie
prowadzenia
notatek
handlowych i in.
wspomaganie
korespondencji
handlowej
–
automatyzacja różnych odmian komunikacji
(szablony), automatyczne generowanie ofert, także o
zindywidualizowanych wymaganiach i in.
obsługa zamówień – rejestracja i analiza przebiegu
negocjacji handlowych, zarządzanie kredytem dla
klientów, indywidualna konfiguracja produktów dla
klienta i in.
SYSTEMY WMS
- to wyspecjalizowane narzędzie informatyczne do obsługi
procesów magazynowych
FUNKCJE WMS:
1. ZARZĄDZANIE MAGAZYNAMI – obsługa procesów
magazynowych (fizycznych lub logicznych) wg
zhierarchizowanego schematu obszar-rząd-kolumnapoziom-miejsce in.
zarządzanie obszarem magazynowym – dzieli magazyn
na obszary (np. załadunkowy, kompletacji zamówień,
główny składowania) i według tego podziału przydziela
towary
zarządzanie miejscami magazynowymi – dzieli magazyn
na miejsca klasy wg
różnych kryteriów np.
funkcjonalnych,
związanych
z
gabarytami
do
składowania określonego typu towarów itd.
zarządzanie zawartością magazynu – daje możliwość
przeglądania stanów ilościowych magazynu wg różnych
kryteriów itp.
eksploracja magazynu – daje możliwość graficznego
odzwierciedlenia struktury magazynów (łącznie ze
strukturą składowania towarów np. pojedyncze
egzemplarze, palety, kontenery itd)
2. OBSŁUGA DOKUMENTÓW LOGISTYCZNYCH
(zamówienia dla dostawców, zlecenia od klientów,
rezerwacja towarów, potwierdzanie dokumentów
wydania)
FUNKCJE SYSTEMÓW WMS
CD
3. GENEROWANIE ŁADUNKÓW – dzielenie
towarów na wg zamówień, tworzenie list
wysyłkowych itd.
4. OBSŁUGA DOSTAW DO MAGAZYNU –
rejestracja dostaw z zewnątrz (rozlokowanie,
przepakowanie), rejestracja dostaw z produkcji
(etykietiwanie)
5. OBSŁUGA WYSYŁKI Z MAGAZYNU –
planowanie postaci wysyłki(pobranie nośników do
obszaru kompletacji itp. ), automatyczne
planowanie wysyłek (informacje o stanie wysyłki –
np. w edycji, wykonywana, zakończona),
kompletacja wysyłki
6. OBSŁUGA TRANSPORTU I SPEDYCJI –
optymalizacja tras, dobór kierowców, dobór
nośników, rodzaj transportu itp.