Radio D – Teil 1
Transkrypt
Radio D – Teil 1
Deutsch lernen und unterrichten – Arbeitsmaterialien Radio D – Teil 1 Lekcja 20 - Sonda opinii wśród słuchaczy Paula i Filip pytają słuchaczy o ich zdanie. Temat audycji brzmi: "Czy kłamstwo jest grzechem?" W tym miejscu słuchacze mogą się wypowiedzieć na temat sfałszowanych kręgów w zbożu i zachowania rolników. „Czy kłamstwo jest grzechem?“ Paula i Filip pytają o to dzisiaj słuchaczy. Punktem wyjścia do dyskusji są kręgi w zbożu, o których informowali. Czy oszustwo rolników jest nie do zaakceptowania, czy naiwni turyści są sami sobie winni? Odpowiedzi słuchaczy są jednoznaczne. W przeciwieństwie do słuchaczy, którzy na pytania redakcji odpowiadają : tak lub nie, profesor stawia sobie za zadanie odpowiedzieć z pomocą trzech możliwości. W niemieckim obok rodzaju żeńskiego, męskiego istnieje też rodzaj nijaki. Zostanie to wyjaśnione na przykładzie zaimków wskazujących : "ten", "ta" und "to". Manuskript der Folge 20 Deutsche Welle i Instytut Goethego prezentują: Radio D – kurs niemieckiego dla początkujących. Autor – Herrad Meese. Spikerka Witam Państwa serdecznie na dwudziestej lekcji kursu niemieckiego dla początkujących Radio D. W poprzedniej lekcji Pauli i Filipowi udało się wyjaśnić tajemnicę zagadkowych kół na polu. Okazało się, że nie był to wcale ślad po rzekomym lądowaniu kosmitów w zbożu, tylko sprytny pomysł pary rolników, którzy w ten sposób przyciągnęli do wioski spragnionych sensacji turystów i nieźle na nich zarobili. Czy był to naprawdę dobry pomysł na biznes, czy też można doszukać się w nim oszustwa? Paula i Filip poprosili o opinię słuchaczy Radia D i w audycji „Telefony od słuchaczy” właśnie z nimi rozmawiają na antenie. Paula Hallo, liebe Hörerinnen und Hörer. Philipp Willkommen... Paula ... bei Radio D. Philipp Radio D... Ihr Deutsch ist unser Auftrag! DW-WORLD.DE/radioD © Deutsche Welle Seite 1 von 10 Deutsch lernen und unterrichten – Arbeitsmaterialien Radio D – Teil 1 Paula ... das Hörertelefon. Szene 1: Hörertelefon (1) Philipp Willkommen zu unserem Hörertelefon. Wir fragen Sie heute: „Kann denn Lüge Sünde sein?“ Rufen Sie uns an: Radio D, Telefon 030/ 3... Paula Oder ganz einfach: mailen Sie uns. RadioD@... Spikerka W dzisiejszym wydaniu audycji „Telefony od słuchaczy“ chodzi zatem o kłamstwo – LÜGE i grzech – SÜNDE. Pierwsza słuchaczka, pani Frisch, ma w tej sprawie jasną opinię. Jedni byli sprytni CLEVER a inni okazali się głupi DUMM. Szene 2: Hörertelefon (2) Paula Und da ist auch schon eine Hörerin. Frau Frisch, was ist Ihre Meinung? Frau Frisch Also, wirklich: Mysteriöse Kreise von Ufos? Wer glaubt das denn? Paula Also keine Lüge? Keine Sünde? Frau Frisch Keine Sünde, keine Lüge. Die Bauern waren clever, und die Touristen waren dumm. Mysteriöse Kreise von Ufos? Wer glaubt das denn? Spikerka Zdaniem pani Frisch chłopi – BAUERN byli sprytni, a turyści okazali się głupi, bo karygodnie naiwni. Frau Frisch Die Bauern waren clever, und die Touristen waren dumm. Spikerka Któż bowiem – pyta pani Frisch – wierzy dziś w tajemnicze koła, pozostałe po lądowaniu UFO? Frau Frisch Also, wirklich: Mysteriöse Kreise von Ufos? Wer glaubt das denn? Ihr Deutsch ist unser Auftrag! DW-WORLD.DE/radioD © Deutsche Welle Seite 2 von 10 Deutsch lernen und unterrichten – Arbeitsmaterialien Radio D – Teil 1 Spikerka Sądząc po tym, jak słuchaczka intonuje pytanie, łatwo można się domyśleć, że w jej oczach UFO to kompletny nonsens.Kolejny telefon od słuchacza pochodzi od niejakiego pana Periniego, emigranta z Włoch. Pan Perini – jak na skłonnego do żartów i zabawy Włocha przystało – uważa, że Paula i Filip robią z igły widły. Po co zaraz mówić poważnie o oszustwie i grzechu, kiedy on w tej sprawie widzi raczej dobrą zabawę i jeszcze coś. Szene 3: Hörertelefon (3) Philipp Und da ist noch ein Hörer. Paula Der Hörer heißt Perini. Philipp Herr Perini, ist das richtig? Herr Perini Ja. Paula Was meinen Sie? Herr Perini Alora, Lügen, wieso Lügen? Das war eine kleine Inszenierung... Philipp Inszenierung? Herr Perini Ma si, naturalemente: ein paar Kreise, ein paar Ufos, ein paar Euro, alles ein bisschen mysteriös – e basta, und fertig ist die Inszenierung. Paula Also keine Lüge? Keine Sünde? Herr Perini Scusi, die Deutschen haben immer ein Problem. Aber wo ist das Problem? Lüge, Sünde, nein – nur ein bisschen Theater. Philipp Danke, Herr Perini. Und nun, bitte nicht mehr anrufen. Bitte nicht mehr anrufen. Ihr Deutsch ist unser Auftrag! DW-WORLD.DE/radioD © Deutsche Welle Seite 3 von 10 Deutsch lernen und unterrichten – Arbeitsmaterialien Radio D – Teil 1 Spikerka Na pewno dosłyszeli Państwo słowo „inscenizacja” INSZENIURUNG. Pan Perini jest zdania, że rolnicy, którzy wycięli tajemnicze koła, dokonali udanej inscenizacji, przedstawienia z udziałem turystów jako aktorów na tle dekoracji w postaci owych kół, wyciętych kosiarką w łanach zboża. Herr Perini Das war eine kleine Inszenierung... Spikerka Kiedy mówiliśmy przed chwilą o inscenizacji, być może pomyśleli Państwo o „teatrze“ THEATER. Herr Perini Lüge, Sünde, nein – nur ein bisschen Theater. Spikerka Pan Perini mówi, że to nie było ani oszustwo, ani grzech, tylko trochę teatru w plenerze. Pole było sceną, a chłopi i turyści aktorami, tajemnicze koła dekoracją, a UFO atrakcyjnym rekwizytem tego spektaklu, za który trzeba było zapłacić parę euro, choć nikt nie sprzedawał nań prawdziwych biletów. Herr Perini Ma si, naturalemente: ein paar Kreise, ein paar Ufos, ein paar Euro, alles ein bisschen mysteriös – e basta, und fertig ist die Inszenierung. Spikerka Paula nie daje jednak łatwo za wygraną i pyta pana Periniego, czy rzeczywiście, jego zdaniem, nie mamy tu do czynienie z kłamstwem, ani z grzechem. Ten jest rozbawiony jej pytaniem, uznając je za „typowo niemieckie”. Niemcy, jak twierdzi, zawsze mają z czymś jakiś problem, którego on zupełnie nie widzi.. Herr Perini Scusi, die Deutschen haben immer ein Problem. – Aber wo ist das Problem? Spikerka Moim zdaniem, rozmowa ze słuchaczami na antenie też była dobrym żartem, na co wskazuje tytuł audycji: „Czy kłamstwo może być grzechem“, co jest trawestacją tytułu znanego przeboju Zarah Leander: „Czy miłość może być grzechem?” Ihr Deutsch ist unser Auftrag! DW-WORLD.DE/radioD © Deutsche Welle Seite 4 von 10 Deutsch lernen und unterrichten – Arbeitsmaterialien Radio D – Teil 1 Philipp Wir fragen Sie heute: „Kann denn Lüge Sünde sein?“ Spikerka Piosenka. „Czy miłość może być grzechem?“ pochodzi z filmu z Zarah Leander w roli głównej, nakręconego w 1938 roku. „Miłość“ to po niemiecku – LIEBE. Czas audycji dobiegł końca, i Filip prosi słuchaczy, aby już nie dzwonili więcej do Radia D. Philipp Und nun, bitte nicht mehr anrufen. Bitte nicht mehr anrufen. Spikerka Ale wygląda na to, że komuś udało się dodzwonić do redakcji w ostatniej chwili. Filip nie poznaje tego kogoś po głosie, a my? Czy domyślają się Państwo, kto jako ostatni zabiera głos w audycji „Telefony od słuchaczy“? Szene 4: Hörertelefon (4) Eulalia Lügen haben kurze Beine. Paula Ja, dann vielen Dank für Ihre Anrufe. Spikerka Tak jest! To była sowa Eulalia, która udowodniła, że zna przysłowie „Kłamstwo ma krótkie nogi“. Eulalia Lügen haben kurze Beine. Spikerka Po polsku przysłowie to brzmi tak samo, jak po niemiecku i to samo oznacza. Skoro kłamstwo ma krótkie nogi, to niedaleko na nich ucieknie. Innymi słowy kłamiąc, nie zajdziemy daleko... A teraz pora na kolejne spotkanie z naszym Panem Profesorem. Paula Und nun kommt − unser Professor. Ayhan Radio D... Paula ... Gespräch über Sprache. Profesor Dzień dobry, dziś chciałbym z Państwem porozmawiać o rodzajnikach, które w języku niemieckim odgrywają bardzo Ihr Deutsch ist unser Auftrag! DW-WORLD.DE/radioD © Deutsche Welle Seite 5 von 10 Deutsch lernen und unterrichten – Arbeitsmaterialien Radio D – Teil 1 ważną rolę. Rodzajnik ARTIKEL występuje tylko przed rzeczownikiem i określa jego rodzaj, liczbę oraz przypadek. Posłuchajmy teraz trzech przykładów:. Sprecherin der Hörer das Problem die Inszenierung Profesor W tych trzech przykładach usłyszeliśmy trzy rodzajniki: DER, DAS i DIE. Były to tak zwane rodzajniki określone. Te trzy małe słówka sprawiają uczącym się niemieckiego wiele kłopotów, bo trzeba używać ich bardzo często i wiele od nich zależy, a mianowicie liczba, rodzaj i przypadek rzeczownika. Rodzajnik DER odnosi się do rzeczowników rodzaju męskiego Sprecher der Hörer Profesor Rodzajnik DAS odnosi się do rzeczowników rodzaju nijakiego. Sprecher das Problem Profesor A rodzajnik DIE do rzeczowników rodzaju żeńskiego. Sprecherin die Inszenierung Spikerka Dlaczego „kłamstwo“ to DIE LÜGE? Dlaczego jest to rzeczownik rodzaju żeńskiego, na co wskazuje poprzedzający go rodzajnik DIE. Czyżby kłamstwo było czymś wyjątkowo kobiecym? Profesor Tego nie wiem. Nie sądzę, żeby kłamstwo było akurat czymś kobiecym. Wiem za to na pewno, że nie ma jednej, obowiązującej w stu procentach reguły, określającej rodzaj rzeczownika. Proszę zwrócić uwagę, że w różnych językach ten sam rzeczownik może występować w innym rodzaju. Na przykład kłamstwo w języku niemieckim jest rzeczownikiem rodzaju żeńskiego, we francuskim – męskiego, a w polskim – nijakiego. Spikerka Płynie stąd wniosek, że ucząc się niemieckiego i występujących w nim rzeczowników, należy się Ihr Deutsch ist unser Auftrag! DW-WORLD.DE/radioD © Deutsche Welle Seite 6 von 10 Deutsch lernen und unterrichten – Arbeitsmaterialien Radio D – Teil 1 ich uczyć wraz z rodzajnikiem określonym, bo ich rodzaj nie zawsze pokrywa się z rodzajami w języku ojczystym uczącego się, na przykład w polskim. Profesor Bardzo słuszny wniosek! Tak jest rzeczywiście i tak właśnie należy postępować. A teraz przyjrzymy się bliżej rodzajnikom nieokreślonym: EIN i EINE. Sprecher ein Hörer ein Problem Sprecherin eine Inszenierung Spikerka Panie Profesorze, a kiedy używamy rodzajników określonych, a kiedy nieokreślonych. Czy rządzi tym jakaś zasada? Profesor Owszem, rodzajnika nieokreślonego używamy przed rzeczownikami, o których nic bliżej nie wiemy, względnie o których mówi się pierwszy raz w danej chwili. Na przykład, kiedy Filip zapowiada,, że zaraz usłyszymy pewnego słuchacza, mówi o nim ein Hörer, a nie der Hörer, bo ów słuchacz nie jest znany osobiście ani Filipowi, ani innym słuchaczom tej audycji. Philipp Und da ist noch ein Hörer. Spikerka Za to Paula, która już wie od Filipa, że zaraz na antenie wystąpi kolejny słuchacz, zapowiada go bardziej precyzyjnie, mówiąc, że ten słuchacz nazywa się Perini. Paula Der Hörer heißt – Perini. Spikerka Czy użycie niewłaściwego rodzajnika określonego lub nieokreślonego jest dużym będem? Profesor Na pewno jest błędem, a błędów zawsze należy się wystrzegać. Jeśli po polsku powiemy ta kłamstwo, a nie to kłamstwo, to słuchający zrozumie, że chodzi nam o kłamstwo, ale zdziwi się, że nie znamy rodzaju tego rzeczownika. Użycie niewłaściwego rodzajnika pociąga za sobą w języku niemieckim dalsze skutki, nieraz całkiem poważne i dlatego pomówimy o tym jeszcze bardziej szczegółowo. Ihr Deutsch ist unser Auftrag! DW-WORLD.DE/radioD © Deutsche Welle Seite 7 von 10 Deutsch lernen und unterrichten – Arbeitsmaterialien Radio D – Teil 1 Spikerka Dziękuję, Profesorze. A Państwa zapraszam do wysłuchania scenek z dzisiejszej lekcji: Do Radia D dzwoni pani Frisch. Paula Und da ist auch schon eine Hörerin. Frau Frisch, was ist Ihre Meinung? Frau Frisch Also, wirklich: Mysteriöse Kreise von Ufos? Wer glaubt das denn? Paula Also keine Lüge? Keine Sünde? Frau Frisch Keine Sünde, keine Lüge. Die Bauern waren clever und die Touristen waren dumm. Mysteriöse Kreise von Ufos? Wer glaubt das denn? Spikerka Słuchacz Perrini jest innego zdania. Philipp Und da ist noch ein Hörer. Paula Der Hörer heißt Perini. Philipp Herr Perini, ist das richtig? Herr Perini Ja. Paula Was meinen Sie? Herr Perini Alora, Lügen, wieso Lügen? Das war eine kleine Inszenierung... Philipp Inszenierung? Herr Perini Ma si, naturalemente: ein paar Kreise, ein paar Ufos, ein paar Euro, alles ein bisschen mysteriös – e basta, und fertig ist die Inszenierung. Ihr Deutsch ist unser Auftrag! DW-WORLD.DE/radioD © Deutsche Welle Seite 8 von 10 Deutsch lernen und unterrichten – Arbeitsmaterialien Radio D – Teil 1 Paula Also keine Lüge? Keine Sünde? Herr Perini Scusi, die Deutschen haben immer ein Problem. Aber wo ist das Problem? Lüge, Sünde, nein – nur ein bisschen Theater. Philipp Danke, Herr Perini. Und nun, bitte nicht mehr anrufen. Bitte nicht mehr anrufen. Spikerka Na zakończenie dzisiejszej lekcji posłuchajmy jeszcze pewnej scenki.. Szene 5: In der Redaktion Josefine Was ist das denn? Compu Gesundheit, Josefine. Josefine Danke, hallo, Compu. Was machst du denn da? Compu Ach, ich lese ein bisschen. Mails, Hörermails... Eulalia Was steht da? Ein Kreter sagt: Alle Kreter lügen. Compu Komisch. Josefine Alle Kreter lügen. Das ist ja direkt philosophisch. Aber das versteht ihr ja nicht. Eulalia Ich schon. Compu Ich nicht. Ihr Deutsch ist unser Auftrag! DW-WORLD.DE/radioD © Deutsche Welle Seite 9 von 10 Deutsch lernen und unterrichten – Arbeitsmaterialien Radio D – Teil 1 Spikerka Czy zrozumieli Państwo, na czym polega problem Josefiny, Eulalii oraz Compu z mieszkańcami Krety? Nie? Nic nie szkodzi, ja też tego nie rozumiem. Do usłyszenia! Paula Bis zum nächsten Mal, liebe Hörerinnen und Hörer. Słuchali Państwo Radia D. Był to kurs niemieckiego przygotowany przez Instytut Goethego i radio Deutsche Welle. Ayhan Und tschüs. Herrad Meese Ihr Deutsch ist unser Auftrag! DW-WORLD.DE/radioD © Deutsche Welle Seite 10 von 10