Ocena zapotrzebowania na wprowadzenie zmian do kodeksu etyki

ZDROWIE I DOBROSTAN 2/2015
DOBROSTAN I SPOŁECZEŃSTWO
ROZDZIAŁ VI
Wydział Nauk o Zdrowiu w Katowicach
Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
School of Health Sciences in Katowice
Medical University of Silesia, Katowice, Poland
GRAŻYNA FRANEK, MARIOLA BARTUSEK,
MARIOLA CZAJKOWSKA, IWONA GAŁĄZKA, BEATA PODSIADŁO,
KATARZYNA CHWAŁEK-GAŁĄZKA
Ocena zapotrzebowania na wprowadzenie zmian
do kodeksu etyki zawodowej pielęgniarki i położnej
Appraisal of demand of making modifications
in Professional Ethics Code of Nurse and Midwife of Poland
Słowa klucze: etyka zawodowa, kodeks etyki zawodowej, etyka, moralność
Key words: professional ethics, Professional Ethics Code, Ethics, Morality
Dla zawodów zaufania publicznego szczególne znacznie ma respektowanie zapisów Kodeksu Etyki Zawodowej. Bez względu na charakter wykonywanych zadań
czy świadczeń, zapisy Kodeksów Etyki określają wymogi i zasady etyczno-moralne.
Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarki i Położnej jasno wskazuje granice, do
których następuje interpretacja zachowania pracownika. Zakres etycznych i moralnych zachowań odnosi się do stanowiska pracy bądź wskazywanie na symbole i
emblematy dotyczące wykonywanego zawodu.
Odpowiednie zapisy Kodeksu wskazują na miejsca, stanowiska czy zdarzenia
podczas wykonywania czynności zawodowych, w których istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienia dylematu etyczno-moralnego. W takim też kontekście należy dokonywać analizy zachowania pracownika, chyba, że Kodeks Etyki Zawodu
wskazuje inaczej. Nie mniej z czasem istnieje duże prawdopodobieństwo, że zapisy
Kodeksu nie będą wystarczające i że trzeba będzie podjąć zawodową dyskusję w
tym temacie.
ZDROWIE I DOBROSTAN 2/2015
Dobrostan i społeczeństwo
Kodeks etyki zawodowej stanowi dla pielęgniarki i położnej ważny dokument ,
mający istotny wpływ na kreowanie postawy zawodowej. Choć jest jedynie uzupełnieniem zapisów prawa, dotyczą wszystkich wykonujących zawody, bez względu na
to gdzie pracują i jaką pełnią funkcję [1,s.297].
Kodeks Etyki Zawodowej Pielęgniarki i Położnej jest najważniejszym składnikiem przekonań i aspiracji pielęgniarskiej pasji, misji zawodów pielęgniarki i położnej. Biorąc pod uwagę wzrastające zapotrzebowanie na ekonomizację zadań
sektora ochrony zdrowia co raz częściej pada pytanie o mierzalną wartość kodeksu
etyki, o potrzebę analizowania, czy w końcu o istnienie kodeksów etyki zawodowej
w ogóle [2, s.292].
Ujęcie opieki całościowej jest elementem badań nie tylko medycznych, ale i humanistycznych. Spojrzenie bowiem na człowieka przez pryzmat wielu płaszczyzn,
pozwala na udzielenie mu całościowej holistycznej pomocy. Wymaga to jednak
wzięcia pod uwagę zarówno sfery fizycznej, zmysłowej, intelektualnej czy etycznej
pacjenta, jak i wykorzystania intuicji i woli w zakresie sfery duchowej [3, s.169].
Do tego potrzebna jest wiedza, doświadczenie i co się z tym wiąże, świadomość.
Uzupełnienie stanowi ujęta w tej kwestii sprawność moralna. Pielęgniarka i położna
musi mieć bowiem możliwość podejmowania suwerennych decyzji, nie będących
tylko wynikiem oczekiwań pacjenta i jego rodziny, bliskich. Podjęcie bowiem każdej decyzji, działania lub zaniechanie działania wiąże się z ponoszeniem odpowiedzialności zawodowej [3, s. 281]. Dlatego w myśl przedstawionych założeń teoretycznych kompetencje zawodowe muszą mieć swoje odzwierciedlenie również w
ochronie pielęgniarki i położnej wynikające z konieczności podjęcia zamierzonych
działań.
Już w czasach tworzenia ekonomii praktycznej, a także w XIX i początkach XX
wieku, wskazywano na konieczność oddzielenia ekonomii od etyki, nazywając ją
wówczas „zawracaniem głowy”. Historia po wielokroć pokazuje, iż liczeniu środków nie było po drodze z linią etyczną i moralnością. są tez zdania przeciwne, nie
mniej w efekcie zawsze potwierdzała się teza konieczności korzystania z etyki i
moralności jako nauki [4, s.58-71].
Biorąc pod uwagę literaturowe znaczenie i definiowanie odwagi, jako postawy
świadomej, wyrażanej min. przez męstwo i siłę moralną, wydaje się być uzasadnionym mowa o odwadze etycznej [5, 311]. Ta natomiast umacnia w przekonaniu konieczności istnienia zapisów kodeksów etyki dla min. zawodów obdarzonych
ogromnym zaufaniem społecznym [5, s.309-317].
Ważne jest jednak podejmowanie dyskusji w tym temacie w ogóle. Stwierdza
się, że już sama deklaracja wykonywania zawodu, a następnie składane przyrzeczenie, jest potwierdzeniem nie tylko wyboru zawodu, ale rozumiane jest jako szeroko
pojęty wybór drogi życiowej i ścieżki kariery zawodowej [s.322]. Tym samym potwierdza się fakt istnienia potrzeby poznania i wdrażania postaw i zachowań tak
ważnych do realizacji świadczeń wobec pacjenta [6, s.318-341].
Warto przypomnieć, iż pielęgniarka i położna podczas wykonywania czynności
polegających na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, podlega ochronie podobnej do
tej, jaką objęci są funkcjonariusze publiczni [7, s.6-13].
96
Grażyna Franek, Mariola Bartusek, Mariola Czajkowska, Iwona Gałązka,
Beata Podsiadło, Katarzyna Chwałek-Gałązka
Ocena zapotrzebowania na wprowadzenie zmian do kodeksu etyki zawodowej
pielęgniarki i położnej
Badanie przeprowadzono celem zweryfikowania potrzeby wprowadzenia zmian
w Kodeksie Etyki Zawodowej Pielęgniarek i Położnych.
MATERIAŁ I METODA
Badanie przeprowadzono w grupie badawczej 95 osób. Wyniki zostały przedstawione w formie tabel i wykresów oraz w przypadku pytań otwartych, przytoczonych odpowiedzi udzielanych przez respondentów.
WYNIKI
Tabela 1. Wiek
wiek
liczba
do 30 lat
4
31-40 lat
23
41-50 lat
56
51-60 lat
11
61 lat i więcej
1
OGÓŁEM
95
%
4,21
24,21
58,95
11,58
1,05
100,00
Rycina 1. Wiek respondentów
97
ZDROWIE I DOBROSTAN 2/2015
Dobrostan i społeczeństwo
Najliczniejszą grupę stanowili respondenci w wieku 41-50 lat (58,95%), kolejna
grupa to osoby w wieku 31-40 lat (24,21%). Najmniej liczną grupę stanowili respondenci z przedziału wiekowego 61 lat i więcej (1,05%).
Tabela 2. Płeć respondentów
Płeć
kobieta
mężczyzna
brak odpowiedzi
OGÓŁEM
ilość
93
1
1
95
%
97,89
1,05
1,05
100,00
Rycina 2. Płeć respondentów
Kobiety stanowiły 97,89 % grupy badawczej, tylko 1,05% to mężczyźni, 1,05%
respondentów nie udzieliło odpowiedzi na to pytanie.
Tabela 3. Staż pracy
lata pracy
do 10
11-15
16-20
21-25
26 i więcej
brak odpowiedzi
OGÓŁEM
98
liczba
14
14
18
24
21
4
95
%
14,74
14,74
18,95
25,26
22,11
4,21
100,00
Grażyna Franek, Mariola Bartusek, Mariola Czajkowska, Iwona Gałązka,
Beata Podsiadło, Katarzyna Chwałek-Gałązka
Ocena zapotrzebowania na wprowadzenie zmian do kodeksu etyki zawodowej
pielęgniarki i położnej
Rycina 2. Staż pracy respondentów
Największą grupę stanowili respondenci deklarujący staż pracy w przedziale od
21-25 lat (25,26%) na drugim miejscu znaleźli się respondenci deklarujący staż
pracy 26 lat i więcej (22,11%). 4,21% respondentów nie udzieliła odpowiedzi na
pytanie dotyczące ich stażu pracy.
Tabela 4. Miejsce pracy
Miejsce pracy
liczba %
inne
szpital
64
64,65
przychodnia
24
24,24
dom pomocy społecznej
2
2,02
opieka domowa
4
4,04
szkoła
1
1,01
inne, jakie?
1
1,01 ambulatorium
brak odpowiedzi
3
3,03
OGÓŁEM 99 100,00
-
99
ZDROWIE I DOBROSTAN 2/2015
Dobrostan i społeczeństwo
Rycina 4. Miejsce pracy respondentów
Największą grupę wśród ankietowanych stanowią ankietowani pracujący w szpitalu (64,65%) oraz przychodni (24,24%).
Tabela 5. Czy posiada Pani/Pan Kodeks Etyki Zawodowej?
Czy posiada Pan/Pani Kodeks Etyki Zawodowej liczba
tak
nie
brak odpowiedzi
OGÓŁEM
100
80
14
1
95
%
84,21
14,74
1,05
100,00
Grażyna Franek, Mariola Bartusek, Mariola Czajkowska, Iwona Gałązka,
Beata Podsiadło, Katarzyna Chwałek-Gałązka
Ocena zapotrzebowania na wprowadzenie zmian do kodeksu etyki zawodowej
pielęgniarki i położnej
Rycina 5. Czy posiada Pani/Pan Kodeks Etyki Zawodowej?
Zdecydowana większość badanych tj. - 84,21% posiada Kodeks Etyki Zawodowej, a 14,74 % nie posiada Kodeksu. 1.05% ankietowanych nie udzieliło odpowiedzi.
Tabela 6. Które z zapisów chciałaby Pani zmienić/usunąć z Kodeksu Etyki i
dlaczego?
Które z zapisów chciałaby Pani zmienić/usunąć z Kodeksu Etyki i dlaczego
brak odpowiedzi
nie zastanawiałam się
nie znam na tyle kodeksu, żeby odpowiedzieć „na szybko”
nie chcę usunąć żadnych zapisów / brak zmian / nic / żaden
liczba
65
1
3
11
zbyt poważna sprawa, by tą ankietę wypisać bez dłuższego zastanowienia się i analizy
5
w chwili obecnej nie mam dostępu do kodeksu
7
nie mogę się wypowiedzieć
1
trudno mi ocenić bo nie analizowałam go w ostatnim roku
1
dużo chciałabym zmienić i dodać
1
część szczegółowa Punkt 1 podpunkt 9 „nie chciałabym aby ktoś zostawiając
poza moją wiedzą np.: „czekoladę” później mógł wmówić mi, że to ja jej żądałam
1
albo uzależniałam od tego moją pracę”
OGÓŁEM 96
%
67,71
1,04
3,13
11,46
5,21
7,29
1,04
1,04
1,04
1,04
100,00
101
ZDROWIE I DOBROSTAN 2/2015
Dobrostan i społeczeństwo
Nie udzieliło odpowiedzi 67,71% respondentów na pytanie o to, które z zapisów
Kodeksu Etyki chcieliby zmienić bądź usunąć. Tylko 11,46 % ankietowanych
twierdzi, że nie chce usuwać żadnego zapisu.
Kilku ankietowanych zasugerowało, że potrzebują więcej czasu na analizę zapisów i zastanowienie się nad zapisami Kodeksu.
Tabela 7. Jaki zapis/y chciałby/aby Pan/i dodać do Kodeksu Ety ki?
Jaki zapis/y chciałby/aby Pani dodać do Kodeksu Etyki? LICZBA
Brak odpowiedzi
63
Nie wiem / brak zapoznania się z Kodeksem / nie mam zdania
7
Zapis podkreślający oprócz obowiązków i powinności także
6
prawa pielęgniarek i położnych
Żaden / brak zmian
11
Potrzebuję więcej czasu na zastanowienie się / nie da się tego
10
opisać w parę minut
Nie znam na tyle kodeksu
1
OGÓŁEM
98
%
64,29
7,14
6,12
11,22
10,20
1,02
100,00
Na pytanie o to jaki zapis chcieliby dodać do Kodeksu Etyki 64,29% respondentów nie udzieliło odpowiedzi, 11,22% ankietowanych twierdzi że nie widzi potrzeby
zmian, 6,12% respondentów chciałaby umieścić zapis podkreślający oprócz obowiązków i powinności, także prawa pielęgniarek i położnych.
Zdaniem 22,90% respondentów Kodeks Etyki powinien być umieszczony na
stronie internetowej, 19,63% ankietowanych twierdzi, że student kierunku pielęgniarstwo/położnictwo powinien otrzymać go podczas nauki, a 19,16% twierdzi że
winien być drukowany w pismach branżowych, biuletynach/magazynach.
102
Grażyna Franek, Mariola Bartusek, Mariola Czajkowska, Iwona Gałązka,
Beata Podsiadło, Katarzyna Chwałek-Gałązka
Ocena zapotrzebowania na wprowadzenie zmian do kodeksu etyki zawodowej
pielęgniarki i położnej
Tabela 8. W jaki sposób należałoby Pana/Pani zdaniem rozpropagować Kodeks
Etyki?
W jaki sposób należałoby Pana/Pani zdaniem
rozpropagować Kodeks Etyki?
Student kierunku pielęgniarstwo/położnictwo powinien
otrzymać go podczas nauki
Absolwent kierunku powinien otrzymać go razem z pwz
Pielęgniarka/położna powinna otrzymać go podczas
załatwiania sprawy w biurze
Powinien być zamieszczony na stronie internetowej
Powinien być dystrybuowany o mawiany podczas zajęć
branżowy
Powinien być dystrybuowany i omawiany podczas zajęć
z etyki i prawa na kursach
Powinien być dystrybuowany podczas realizacji
wszystkich kursów
Powinien być dystrybuowany podczas
konferencji/kongresów
Regularnie winien być drukowany w pismach
branżowych / biuletynach / magazynach
Inne – jakie?
Brak odpowiedzi
liczba
%
inne
42
19,63
-
24
11,21
-
4
1,87
-
49
22,90
-
6
2,80
-
17
7,94
-
18
8,41
-
9
4,21
-
41
19,16
-
0,93
Powinien być dostępny
na każdym oddziale
w zakładzie pracy
2
2
0,93
OGÓŁEM 214 100,00
-
Tabela 9. Czy Pana/Pani zdaniem potrzebny jest komentarz z definicjami jako
uzupełnienie Kodeksu Etyki wprowadzającego zmiany?
Czy Pana/Pani zdaniem potrzebny jest komentarz z definicjami jako
liczba %
uzupełnienie Kodeksu Etyki wprowadzającego zmiany
tak
48 50,53
nie
34 35,79
brak odpowiedzi
12 12,63
nie wiem
1
1,05
OGÓŁEM 95 100,00
103
ZDROWIE I DOBROSTAN 2/2015
Dobrostan i społeczeństwo
Zdaniem ponad połowy ankietowanych 50,53% potrzebny jest komentarz do
zapisów Kodeksu Etyki Zawodowej, przy czym 35,79% nie widzi takiej potrzeby,
35,79% twierdzi, że nie jest on potrzebny, 12,63% ankietowanych nie udzieliło
odpowiedzi na to pytanie.
Rycina 6. Czy Pana/Pani zdaniem potrzebny jest komentarz z definicjami jako
uzupełnienie Kodeksu Etyki wprowadzającego zmiany?
Tabela 10. Dlaczego Pana/Pani zdaniem potrzebny jest komentarz z definicjami jako uzupełnienie Kodeksu Etyki wprowadzającego zmiany?
Czy Pana/Pani zdaniem
potrzebny jest komentarz
z definicjami jako uzupełnienie
Kodeksu Etyki wprowadzającego zmiany?
NIE
TAK
104
Dlaczego
Liczba
Jest zrozumiały
Niektóre zapisy są tak ogólnikowe, że trudno je
zinterpretować lub istniej możliwość różnej
interpretacji
Kodeks etyki powinien być zrozumiały dla każdego
Definicje są potrzebne dla większego zrozumienia,
dają możliwość interpretacji własnej
Aby rozwiać możliwości i ułatwić własną
interpretację
Bo jest mało zrozumiały
Bardziej zrozumiałe zapisy prawne
Niektóre definicje są niezrozumiałe dla
pielęgniarek
Lepiej mieć komentarze niż interpretacje indywidualne, które mogą być źle zrozumiane z zapisu
4
1
2
1
2
1
6
1
1
Grażyna Franek, Mariola Bartusek, Mariola Czajkowska, Iwona Gałązka,
Beata Podsiadło, Katarzyna Chwałek-Gałązka
Ocena zapotrzebowania na wprowadzenie zmian do kodeksu etyki zawodowej
pielęgniarki i położnej
PODSUMOWANIE
Największą grupę respondentów stanowiły osoby z przedziału wiekowego 41-50
lat (58,95%). 97,89 % grupy badawczej stanowiły kobiety, tylko 1,05% to mężczyźni.
Największą grupę stanowili respondenci o stażu pracy w przedziale 21-25 lat
(25,26%).
Zdecydowana większość badanych to pracownicy szpitali (64,65%) oraz przychodni (24,24%). 84,21% respondentów zadeklarowało, że posiada Kodeks Etyki
Zawodowej, ale 67,71% nie udzieliło odpowiedzi na pytanie, czy wprowadzić w
nim zmiany. Wyraźnej odpowiedzi udzieliło 11.46% respondentów, którzy nie chcą
wprowadzać zmian do Kodeksu. 6,12% respondentów chciałoby umieścić zapis
podkreślający oprócz obowiązków i powinności także prawa pielęgniarek i położnych.
Zdaniem 22,90% respondentów Kodeks Etyki powinien być umieszczony na
stronie internetowej, 19,63% ankietowanych twierdzi, że powinien go poznać już
student kierunku pielęgniarstwo/położnictwo i otrzymać go podczas nauki, a
19,16% twierdzi, że winien być drukowany w pismach branżowych.
W opinii ponad połowy ankietowanych tj. 50,53%, potrzebny jest komentarz z
definicjami jako uzupełnienie Kodeksu Etyki.
WNIOSKI
1. Kodeks etyki zawodowej jest w posiadaniu znacznej liczby pielęgniarek i położnych, przy czym widzą oni potrzebę rozpropagowania jego zapisów, min. w
formie elektronicznej i na innych niż tradycyjnych nośnikach informacji.
2. Z przeprowadzonego badania wynika, iż istnieje pilna potrzeba rozpropagowania zapisów Kodeksu Etyki. Biorąc pod uwagę ankietowy charakter zbierania
informacji oraz konieczność udzielenia informacji bez bezpośredniej analizy
zapisów kodeksu, widoczna jest konieczność szerszej interpretacji zapisów, tak
by ich znajomość pozwoliła na udzielenie informacji o potrzebie lub braku
wprowadzenia zmian do Kodeksu.
3. Podjęcie tematu o ewentualnym wprowadzeniu zmian do zapisów Kodeksu
Etyki Zawodowej może być podjęte po przygotowaniu komentarza społecznościowego. Dopiero po szerokiej analizie i dyskusji w grupie zawodowej pielęgniarek i położnych jest możliwe podjęcie dalszych rozmów w tym zakresie.
4. Wprowadzanie zmian aktualnie winno wynikać jedynie ze zmian w zakresie
przepisów prawnych.
DYSKUSJA
Współczesny pacjent ma gwarancję wysokiej jakości świadczeń medycznych
zapisaną w aktach prawnych, także najwyższego rzędu, jakim jest Konstytucja.
Ponadto Ustawa o prawach pacjenta oraz szereg aktów prawnych uzupełniających
105
ZDROWIE I DOBROSTAN 2/2015
Dobrostan i społeczeństwo
oraz wykonawczych sprawiają, że pacjent liczy na wysoką jakość świadczonych mu
usług medycznych. Ta jakość, wysoka jakość świadczeń, daje pacjentowi poczucie
satysfakcji i pozytywnych emocji. Jego zgoda na podjęcie jakichkolwiek działań
jest dla nas najważniejsza, a poziom zaufania do grup zawodowych jest wyraźnym
kryterium do tego czy pacjent wyrazi zgodę na podjęcie działań czy nie [8, s.23-26].
Praca w obecnym systemie jest jednak bardzo trudna. Liczne zmiany i przeobrażenia w podmiotach działalności leczniczej sprzyjają wielu problemom. Pielęgniarkom i położnym bardzo zależy na jak najlepszym wykonywaniu swoich zadań, to
natomiast związane jest z licznymi obciążeniami na stanowisku pracy. Pielęgniarki i
położne szybko identyfikują się z pacjentami, poświęcają im sporo uwagi, a co za
tym idzie bardzo mocno angażują się w ich problemy. To duże obciążenie psychiczne [s.353]. Tym bardziej, iż niejednokrotnie pacjenci lub rodziny nie chcą słuchać
wyjaśnień pielęgniarek i położnych [9, 342-357].
Zasadnym wydaje się być w tej kwestii wspieranie wszelkich działań zmierzających do wsparcia i pomocy, także w ujęciu przepisów prawnych, by zmniejszyć
ryzyko skutków działania tak obciążających psychicznie, fizycznie, zdrowotnie czy
prawnie pielęgniarki i położne. Istnienie odpowiednich zapisów w Kodeksie Etyki
Zawodowej spełnia te oczekiwania i pozwala np. na odmowę udziału w niektórych
czynnościach i zabiegach. Czy jednak w toku przeprowadzonych licznych zmian,
nie należałoby wprowadzić również zmian zapisów w Kodeksie Etyki Zawodowej
Pielęgniarek I Położnych? Charakter zapisów w każdym kodeksie winien być odzwierciedleniem niezmiennych zasad etycznych, stąd zapisy wskazujące koniczność etycznego wykonywania zawodu winny mieć tu swoje miejsce. Czy jednak nie
należałoby się zastanowić nad kwestiami wypełniającymi praktykę pielęgniarską,
wykonywana wprawdzie w pielęgniarską troską, ale narażoną na wiele nie istniejących dwadzieścia lat temu czynników utrudniających lub uniemożliwiających wykonywanie zadań?
Przeprowadzone badanie stanowi preludium do badania jakie winno zostać przeprowadzone w całej Polsce. Jego wyniki świadczą jednak o tym, że pielęgniarki i
położne, nie mają czasu na to, by się pochylić nad konkretnymi zapisami. Warto
więc wykorzystać każdą okazję do propagowania zasad kodeksu etyki, by potem
móc świadomie powiedzieć, co należy czy nie należy zmienić.
PIŚMIENNICTWO
1. Bartusek M.: Kodeks etyki zawodowej a odpowiedzialność zawodowa. Spojrzenie przez pryzmat obwinionego i oskarżyciela, czyli co dalej po wyroku? [w:]
Pielęgniarstwo w systemie opieki zdrowotnej. Pielęgniarstwo: prawo – praktyka
– etyka. Pod red. G. Rogali–Pawelczyk i wsp. Wyd. NIPIP Warszawa 2013, s.
297-308
2. Bartusek M., Serzysko B. : Zapisy Kodeksu Etyki Zawodowej Pielęgniarki i
Położnej a ich odbiór i interpretacja społeczna –[w:] Pielęgniarstwo w systemie
opieki zdrowotnej. Pielęgniarstwo: prawo – praktyka – etyka. Pod red. G. Rogali–Pawelczyk i wsp. Wyd. NIPIP Warszawa 2013,[2, s. 291-296]
106
Grażyna Franek, Mariola Bartusek, Mariola Czajkowska, Iwona Gałązka,
Beata Podsiadło, Katarzyna Chwałek-Gałązka
Ocena zapotrzebowania na wprowadzenie zmian do kodeksu etyki zawodowej
pielęgniarki i położnej
3. Krzyżanowska-Łagowska U. : Wartości duchowe w etosie pielęgniarskim. Duchowość, humanizm, profesjonalizm, holizm. Wydawnictwo Ad vocem, Kraków
2005, s. 169
4. Minus P.M. Etyka w biznesie. Wydawnictwo PWN , Warszawa 1998.[s.58-71]
5. Paszko H.: Odwaga etyczna – jej znaczenie w pracy pielęgniarki. [w:] Pielęgniarstwo w systemie opieki zdrowotnej. Pielęgniarstwo: prawo – praktyka –
etyka. Pod red. G. Rogali-Pawelczyk i wsp. Wyd. NIPIP Warszawa 2013,s. 309317
6. Paszko H. : Słowo - element bazowy pielęgniarskiej troski. [w:] Pielęgniarstwo
w systemie opieki zdrowotnej. Pielęgniarstwo: prawo – praktyka – etyka. Pod
red. G. Rogali-Pawelczyk i wsp. Wyd. NIPIP Warszawa 2013,318-341
7. Rudnik K. Przygotowanie rozprawy [w:] Gardyjas B. red. Praktyczny poradnik
postępowania w I instancji. Dla członków okręgowych sądów pielęgniarek i położnych. Wyd. OIPIP w Katowicach, Katowice 2012, s.6-13]
8. Serzysko B., Bartusek M. i wsp. : Prawa pacjenta i ich rola w obszarze usług
zdrowotnych. [w:] Pielęgniarstwo w systemie opieki zdrowotnej. Pielęgniarstwo:
prawo – praktyka – etyka. Pod red. G. Rogali-Pawelczyk i wsp. Wyd. NIPIP
Warszawa 2013, s.19-36
9. Serzysko B., Bartusek M.: Charakter i zakres mobbingu w miejscu pracy – analiza zjawiska. [w:] Pielęgniarstwo w systemie opieki zdrowotnej. Pielęgniarstwo:
prawo – praktyka – etyka. Pod red. G. Rogali-Pawelczyk i wsp. Wyd. NIPIP
Warszawa 2013,342-357
STRESZCZENIE
Kodeks Etyki Zawodowej jest istotnym ogniwem w wykonywaniu wszystkich
zawodów, w których reprezentanci obdarzeni zostali zaufaniem społecznym. Kodeks etyki zawodowej dla pielęgniarek i położnych jest tak samo ważny, jak i przepisy prawa. Tym samym pamiętać należy, aby jego zapisy były aktualne i odpowiadające obowiązującym przepisom. Ale też być może należałoby zmienić, uaktualnić
zapisy merytorycznie. Badanie zostało przeprowadzone wśród pielęgniarek i położnych celem zweryfikowania potrzeby wprowadzenia zmian. Wyniki badania wskazują na konieczność wprowadzenia wyłącznie zmian wynikających z przepisów
prawnych. Nie mniej bardzo istotna jest intensyfikacja i propagowanie zapisów
kodeksu etyki.
ABSTRACT
Professional Ethics Code is essential part of pursuing every possession which
represent ants are endowed by social trust. Professional Ethics Code for Nurses and
Midwifes is as important as the rules of law. Its rules should be valid and fitted into
law that is currently binding. What also could be changed, are substantive records.
107
ZDROWIE I DOBROSTAN 2/2015
Dobrostan i społeczeństwo
The point of carrying out the survey among nurses and midwives is to verify needs
of changes. Results of this surveys point the necessity of making modifications of
records that are connected with law regulation. Nevertheless, it is very important to
intensify and promote the records of Professional Ethics Code.
Artykuł zawiera 22770 znaków ze spacjami + grafika (16305 znaków + 485cm2 grafiki)
108