Ekonomia emerytalna, prof. dr hab. Marek Góra - E-SGH

Ekonomia emerytalna, prof. dr hab. Marek Góra
[222070-0154]
Sylabus, semestr letni 2011/2012
Cel przedmiotu:
Poznanie przez studentów modelu dochodu permanentnego i dochodu w cyklu życia
jako tła wyborów, będących przedmiotem badania ekonomii emerytalnej. Omówienie
czynników warunkujących istnienie systemów emerytalnych na świecie. Omówienie
wpływu czynników demograficznych na system emerytalny. Prezentacja
podstawowych wyników teoretycznych opartych o stosowanie modeli nakładających
się pokoleń (OLG). Rozszerzenie analizy teorii wyboru konsumpcji w czasie o wpływ
mechanizmów podziału bieżącego dochodu między pracujących a emerytów na całą
gospodarkę. Prezentacja różnych form architektury systemu. Omówienie bodźców
generowanych przez system emerytalny – rynek pracy, rynek kapitałowy, stopa
oszczędności. Przygotowanie słuchaczy do ewaluacji wpływu różnych form
architektury systemu emerytalnego na gospodarkę. Opis problematyki reformowania
systemów – doświadczenia praktyczne. Poznanie przez słuchaczy podstawowych
empirycznych zależności, związanych z funkcjonowaniem systemów emerytalnych na
świecie. Kurs stanowi rozszerzenie zagadnień poruszanych na zajęciach z mikro- i
makroekonomii w zakresie teorii wyboru konsumenta oraz teorii równowagi ogólnej.
Stanowi wprowadzenie teoretyczne do przedmiotów ukierunkowanych na analizę
funkcjonowania systemów emerytalnych, podając teoretyczne podstawy analizy
zagadnień z zakresu ekonomii emerytalnej w kontekście praktycznym. Pogłębia
zrozumienie mechanizmów rządzących konstrukcją systemu emerytalnego i wpływu
jego struktury na całą gospodarkę.
Literatura podstawowa (obowiązkowe podręczniki):
[1] N. Barr, P. Diamond, Reforming Pensions: Principles and Policy Choices, Oxford
University Press, 2008.
[2] D. Blake, Pension Economics, John Wiley & Sons, 2006.
[3] M. Góra, System emerytalny, PWE, 2003.
[4] J. Gruber, D. A. Wise, Social Security Around the World, University of Chicago
Press, 1999.
Literatura uzupełniająca:
[1] P. Diamond, Social Security Reform, Oxford University Press, The Lindahl
Lectures, 2002.
[2] D. Blake, Pension Finance, John Wiley & Sons, 2006.
[3] M. Góra, Wpływ systemu zabezpieczenia społecznego na rynek pracy,
Ekonomista 2003, nr 1, s. 9–20.
[4] J. H. Stock, D. A. Wise, Pensions, the option value of work and retirement,
Econometrica 1990, tom 58, nr 5, s. 1151–1180.
Semestralny plan zajęć:
1
Naturalny i zinstytucjonalizowany system emerytalny („nie ma Św. Mikołaja”).
2
System emerytalny a demografia.
3
Podział PKB między pokolenie pracujące i pokolenie emerytów.
4
Prywatny a powszechny system emerytalny: konsekwencje społeczne,
ekonomiczne i finansowe.
5
System emerytalny jako część systemu zabezpieczenia społecznego. Społeczny
cel istnienia systemu emerytalnego a ekonomiczne narzędzia jego realizacji.
6
Typologia systemów emerytalnych.
7
Przeciwdziałanie ubóstwu a alokacja dochodu w cyklu życia.
8
Społeczne, ekonomiczne i finansowe ułomności tradycyjnych systemów
emerytalnych.
9
Zobowiązania systemu emerytalnego i ich narastanie.
10
Kryzys systemów emerytalnych na świecie.
11
Efekty zewnętrzne powodowane przez systemy emerytalne.
12
Wpływ parametrów systemów emerytalnych na zachowania na rynku pracy.
13
Reformy emerytalne na świecie - racjonalizacja systemów i zmiany ich
konstrukcji.
14
Finansowanie przejścia od tradycyjnego do nowoczesnego systemu
emerytalnego.
15
Podsumowanie.