ramowy program studiów 2015/2016/2017

PROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH
W ZAKRESIE PROBLEMATYKI ZABYTKOZNAWCZEJ
I KONSERWATORSKIEJ ARCHITEKTURY HISTORYCZNEJ
2015/2016/2017
A. IDEOWE, NAUKOWE I PRAWNE PODSTAWY OPIEKI I OCHRONY ZABYTKÓW 25 godz. 1. Wykład inauguracyjny 2. Wykład wprowadzający 3. Geneza nowożytnego kultu zabytków i ich ochrony 4. Wybrane zagadnienia historii i teorii konserwacji zabytków 5. Etyka w działalności projektowej w zakresie dziedzictwa architektonicznego 6. Organizacja państwowej i samorządowej służby konserwatorskiej oraz zamówienia publiczne a zabytki 7. Problemy prawne ochrony zabytków w przepisach państwowych 8. Ochrona zabytków w przepisach kościelnych B. PROBLEMY HISTORYCZNE I KONSERWATORSKIE ZABYTKÓW ARCHITEKTURY
93 godz. 1. Przegląd architektury polskiej a. Polska architektura średniowieczna b. Polska architektura nowożytna c. architektura XIX‐wieczna Polski d. współczesna architektura sakralna e. kierunki architektury współczesnej 2. Dzieje Torunia 3. Prezentacja zabytków Torunia (zajęcia w grupach) 4. Dzieła architektury świeckiej w układzie typologicznym a. zamki b. dwory i pałace c. teatry d. kamienice krakowskie e. kamienice toruńskie f. architektura domów czynszowych końca XIX wieku g. fortyfikacje XIX w. w zaborze Pruskim h. fortyfikacje XIX w. w zaborze Rosyjskim i. dziedzictwo przemysłowe i jego problematyka konserwatorska 5. Wybrane problemy architektury sakralnej a. przestrzeń liturgiczna kościoła katolickiego b. średniowieczny detal architektoniczny c. wnętrze kościoła barokowego – malarstwo iluzjonistyczne d. spojrzenie na świątynię z pozycji prawosławnej e. architektura świątyń prawosławnych f. spojrzenie na świątynię z pozycji protestanckiej g. architektura świątyń protestanckich h. drewniana architektura sakralna w Polsce 6. Wyposażenie świątyń a. ołtarze (gotyckie i nowożytne) b. problematyka konserwatorska mebli kościelnych c. organy i ich problematyka konserwatorska d. witraże i ich problematyka konserwatorska C. DAWNE TECHNIKI BUDOWLANE I ICH PROBLEMATYKA KONSERWATORSKA 74 godz. 1. Kamień w architekturze polskiej
2. Fundamenty i rusztowania 3. Mury a. średniowieczne i nowożytne b. z drugiej polowy XIX w. 4. Sklepienia a. rozwój i budowa konstrukcji sklepień b. geometria sklepień gotyckich wg źródeł c. odbudowa sklepień kościoła św. Piotra i Pawła w Gdańsku 5. Stropy drewniane 6. Konstrukcje wieńcowe 7. Konstrukcje szkieletowe i przysłupowe oraz konstrukcje podwójne 8. Konstrukcje dachów a. więźby od średniowiecza do XIX w. b. więźby częściowo otwarte z drugiej połowy XIX w. c. złącza oraz znaki ciesielskie 9. Pokrycia dachów 10. Stolarka (okien, witryn, drzwi) 11. Schody oraz posadzki i podłogi 12. Typy urządzeń grzewczych od średniowiecza do XIX wieku 13. Historia i technologia dawnych zapraw 14. Sztukaterie 15. Technologie zapraw we współczesnej konserwacji zabytków architektury 16. Intarsje 17. Wybrane zagadnienia organizacji budownictwa średniowiecznego D. PODSTAWY PROFILAKTYKI KONSERWATORSKIEJ NAD DETALAMI
ARCHITEKTONICZNYMI I ZABYTKAMI RUCHOMYMI (wraz z wykładami w Zakładach Instytutu Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa) 65 godz. 1. Niszczące i nieniszczące metody badań elementów dekoracyjnych i ich ocena konserwatorska 2. Zastosowanie techniki laserowej w konserwacji zabytków (wykład + pokaz) 3. Ogólne zasady opieki i profilaktyki konserwatorskiej a. rzeźby kamiennej i detalu architektonicznego b. murów ceglanych c. malarstwa ściennego wraz z jego technologią d. zabytków z metalu e. zabytków z drewna 4. Grzyby i owady niszczące zabytki ‐ metody zwalczania i zapobiegania 5. Zniszczenia biologiczne oraz dezynfekcja zabytków kamiennych 6. Wykłady problemowe w Zakładach Instytutu Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa (zajęcia w grupach) E. METODY KONSERWACJI I RESTAURACJI ZABYTKÓW ARCHITEKTURY 76 godz. 1. Uwarunkowania wewnętrzne i zewnętrzne ‐ kształtujące konserwację i restaurację zabytków architektury 2. Patologie w zabytkach architektury powstające w wyniku błędnych prac restauratorskich 3. Metoda konserwacji i restauracji zabytków architektury (terminologia prac oraz wartościowanie i zalecenia wynikające z teorii) 4. Adaptacja zabytków architektury do współczesnych potrzeb 5. Dokumentowanie wybranych działań konserwatorskich na zabytkach architektonicznych (uczytelnienie interwencji, odkrywki ekspozycyjne, problem tzw. świadków) 6. Konserwacja i rewitalizacja ruin historycznych 7. Problematyka konserwatorska architektury szkieletowej 8. Adaptacja zabytkowego prezbiterium do liturgii posoborowej 9. Prace restauratorskie drewnianych domów tkaczy w Zgierzu 10. Problematyka artystyczna przy restauracji zabytkowej architektury oraz rozbudowie kościołów oraz prezentacja projektów i realizacji w fotogramach 11. Problematyka faktury i kolorystyki w zabytkowej architekturze 12. Farby w kolorystyce architektury zabytkowej 13. Iluminacja zabytków architektury 14. Diagnostyka i naprawa konstrukcji murowanych 15. Problematyka konstrukcyjna zabytków architektury 16. Problematyka konstrukcji sklepień 17. Wzmocnienie murów metodą Helifix 18. Ochrona substancji zabytkowej – zagadnienia wilgotnościowe 19. Problematyka izolacji i zasady osuszania budowli zabytkowych 20. Wybrane zagadnienia fizyki budowli 21. Problematyka termoizolacji od wewnątrz budowli 22. Zagadnienia klimatu wnętrz kościelnych 23. Zagadnienia ogrzewania i wentylacji zabytków architektury 24. Instalacje bezpieczeństwa w zabytkach architektury 25. Ochrona przeciwpożarowa zabytków architektury 26. Prezentacja wybranych realizacji konserwatorskich Torunia (zajęcia w grupach) F. PODSTAWY DOKUMENTACJI KONSERWATORSKIEJ I PROJEKTOWO –
KONSERWATORSKIEJ 27 godz. 1. Dokumentacja historyczna zabytków architektury
2. Źródła rękopiśmienne do historii zabytków architektury i urbanistyki 3. Zasady inwentaryzacji pomiarowo‐rysunkowej zabytków architektury 4. Zasady inwentaryzacji pomiarowo‐rysunkowej zabytkowych więźb i schodów 5. Zasady inwentaryzacji pomiarowo‐rysunkowej zabytkowych okien i drzwi 6. Zagadnienia badań architektonicznych a. budowli murowanych
b. kościoła św. Jakuba w Toruniu c. budowli drewnianych ‐ wieńcowych d. budowli drewnianych ‐ szkieletowych 7. Metoda badań archeologiczno ‐ architektonicznych 8. Metoda datowania (dendrochronologiczna) zabytków drewnianych 9. Zasady opracowania dokumentacji projektowej dla zabytków architektury wraz z dokumentacją powykonawczą 10. Ewidencja zabytków 11. Indywidualne wykonanie inwentaryzacji pomiarowo‐rysunkowej wybranego elementu lub detalu architektonicznego (przygotowanie poza zajęciami) OGÓŁEM ‐ 360 GODZ.
Kierownik studiów Prof. dr hab. inż. arch. Jan Tajchman