D - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Kielcach

Sygn. akt II Ca 906/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 14 października 2014 r.
Sąd Okręgowy w Kielcach II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie:
Przewodniczący: SSO Monika Kośka (spr.)
Sędziowie: SSO Małgorzata Klesyk
SSR del. Wiesław Stępniak
Protokolant: protokolant sądowy Beata Wodecka
po rozpoznaniu w dniu 14 października 2014 r. w Kielcach na rozprawie
sprawy z powództwa P. K.
przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w Ł.
o zapłatę
na skutek apelacji pozwanego
od wyroku Sądu Rejonowego w Sandomierzu
z dnia 19 maja 2014 r. sygn. I C 376/12
oddala apelację i zasądza od Towarzystwa (...) SA w Ł. na rzecz P. K. kwotę 1200 (jeden tysiąc dwieście) złotych
tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.
II Ca 906/14
UZASADNIENIE
Wyrokiem z 19 maja 2014r. Sąd Rejonowy w Sandomierzu zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) S. A. w Ł. na rzecz
powoda P. K. kwotę 15 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia16.07.2012 r., oddalił powództwo w pozostałym
zakresie; koszty procesu między stronami wzajemnie zniósł, nakazał ściągnąć od pozwanego koszty sądowe.
Orzeczenie to Sąd oparł o następujące ustalenia:
Dnia 15.06.2011 r. P. K. była uczestnikiem kolizji drogowej, sprawca której ubezpieczony był od odpowiedzialności
cywilnej w firmie (...).U. S.A. w Ł.. W wypadku tym powódka doznała obrażeń ciała w postaci urazu kręgosłupa
szyjnego (skręcenie kręgosłupa szyjnego) oraz złamania łopatki lewej. Powódka była zaopatrywana po zdarzeniu w
szpitalnym Oddziale Ratunkowym (...) w S..
Przed dniem 15.06.2011 r. P. K. leczyła się już od roku 2009 na chorobę kręgosłupa szyjnego. Pierwszy uraz kręgosłupa
przebyła w roku 2010 –ówcześnie przeprowadzone badania RTG i MR wskazywały na wystąpienie zmian w postaci:
patologicznej kyfozy, dyskopatii C5/C6 oraz wielopoziomowych wypuklin dysków CC3-C4-C5-C6-C7. W urazie
kręgosłupa szyjnego z dnia 15.06.2011 r. powódka doznała ponownego skręcenia kręgosłupa – uraz o typie „smagnięcia
biczem” w mechanizmie odgięciowym. Nie doszło jednak do żadnego złamania kręgosłupa. Przeprowadzone po dniu
15.06.2011 r. badanie MR wskazywało na umiejscowienie zmian w tych samych segmentach, co w badaniu z roku 2010.
Po urazie kręgosłupa przebytym w czerwcu 2011 r. powódka przeżywała silnie natężone i rozciągnięte w czasie na
wiele miesięcy dolegliwości i bólowe, które wymagały leczenia środkami przeciwbólowymi. Powódka wymagała nadto
rehabilitacji oraz była niezdolna do pracy – przez okres 6 miesięcy od wypadku przebywała ona na zwolnieniu
lekarskim, przy czym przez 3 miesiące miała założony opatrunek gipsowy od szyi do pasa wraz z kołnierzem
ortopedycznym, przez kolejne 6 miesięcy pobierała natomiast świadczenie rehabilitacyjne. W następstwie zdarzenia
z czerwca 2011 powódka nie doznała jednak trwałego, ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Proces jej leczenia
związany z urazem kręgosłupa nie został zakończony albowiem tego typu schorzenia nie da się wyleczyć ani poprzez
zabieg operacyjny ani w inny sposób, można jedynie okresowo zmniejszać objawy towarzyszące tej chorobie.
Po wypadku P. K. poniosła odczuwalne straty w obszarze funkcjonowania społecznego, wynikające z ograniczeń
fizycznych. Pojawiły się trudności w radzeniu sobie w wykonywaniu codziennych czynności, prowadzeniu domu,
niemożność podjęcia pracy zawodowej, następstwem czego było obniżenie poziomu życia i standardu materialnego w
okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim a następnie na świadczeniu rehabilitacyjnym. Aktualnie powódka nadal
odczuwa skutki wypadku, które przejawiają się bolesności kręgosłupa, co skutkuje koniecznością przyjmowania leków
przeciwbólowych. W obszarach społecznych funkcjonuje ona obecnie prawidłowo, podjęła ponownie zatrudnienie,
założyła nową rodzinę, zaszła w ciążę. Reakcje lękowe, które pojawiły się u niej po wypadku w sposób znaczący nie
zaburzały zdolności adaptacyjnych. Nie ma także podstaw do rozpoznania u powódki klinicznych objawów zakresie
czynności psychicznych.
Pozwany nie kwestionował co do zasady swej odpowiedzialności za skutki wypadku z dnia 15.06.2011 r.
Przepis art. 445 § 1 kc nie zawiera żadnych kryteriów, jakie należy uwzględniać przy ustaleniu wysokości
zadośćuczynienia pieniężnego, zostały one wypracowane przez orzecznictwo Sądu Najwyższego. Kierując się tymi
wskazaniami można ogólnie stwierdzić, że określając wysokość zadośćuczynienia Sąd powinien wziąć pod uwagę
wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy, a zwłaszcza stopień i czas trwania cierpień
fizycznych i psychicznych (pobyt w szpitalu, bolesność zabiegów, dokonywane operacje, itp.), trwałość skutków
czynu niedozwolonego (kalectwo, oszpecenie), prognozy na przyszłość, wiek poszkodowanego, itp. Powódka w efekcie
wypadku doznała obrażeń ciała w postaci urazu kręgosłupa szyjnego (skręcenie kręgosłupa szyjnego) oraz złamania
łopatki lewej. Przez okres 3 miesięcy po wypadku założony miała opatrunek gipsowy od szyi do pasa wraz z kołnierzem
ortopedycznym, przez okres wielu miesięcy dolegliwości bólowe, jakich doznawała były silnie natężone –jak wyjaśnił
biegły neurolog P. S.uraz o typie „smagnięcia biczem” jest bardziej dolegliwy dla chorego niż niektóre przypadki
wypadnięcia dysku. Niewątpliwie za dolegliwy i bolesny uraz należało uznać także przebyte przez powódkę złamanie
łopatki. W okresie, w którym powódka zaopatrzona była opatrunkiem gipsowym niewątpliwie odczuwała ona znaczny
dyskomfort związany z silnie natężonym bólem, a nadto wyłączona ona została ze sfery funkcjonowania zawodowego
i społecznego. Suma tych okoliczności niewątpliwe doprowadziła do obniżenia komfortu jej życia, także z uwagi
na pogorszenie sytuacji materialnej w okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim a następnie na świadczeniu
rehabilitacyjnym. Z drugiej strony należało mieć na uwadze, że powódka leczyła się na kręgosłup już przed zdarzeniem
z dnia 15.06.2011 r., oraz że w następstwie przedmiotowego zdarzenia nie doznała ona trwałego ani długotrwałego
uszczerbku na zdrowiu, nie wystąpiły u niej nadto kliniczne objawy w zakresie czynności psychicznych. W świetle
powyższego Sąd uznał, że kwota około 19 000 – 20 000 zł stanowi w realiach rozpatrywanego przypadku odpowiednią
sumę zadośćuczynienia. Uwzględniając wypłaconą jej w toku postępowania likwidacyjnego kwotę 4 500 zł Sąd na
podstawie powołanych wyżej przepisów ustawy i art. 481§1 kc uwzględnił w części roszczenie powódki rozstrzygając
jak w pkt I wyroku. Ponieważ pozwany otrzymał przedsądowe wezwanie do zapłaty zadośćuczynienia z tytułu
krzywdy doznanej przez powódkę dnia 13.04.2012 r. żądanie odsetek od roszczenia głównego od dnia 16.07.2012
r. było usprawiedliwione- po upływie terminu 14 dni od otrzymania przez pozwanego wezwania (termin zakreślony
pozwanemu przez powódkę) pozostawał on bowiem w zwłoce.
Koszty procesu Sąd zniósł wzajemnie między stronami na podstawie art. l00kpc, gdyż powódka utrzymała się ze swym
żądaniem w 50 %. Rozstrzygnięcie o kosztach sądowych zapadło zaś na podstawie art. 113 ust. 1 i 4uksc.
W apelacji pozwany domagał się zmiany wyroku i oddalenia powództwa w całości, ewentualnie uchylenia wyroku i
przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, zarzucając:
1. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 445 § 1 kc, poprzez jego błędną wykładnię polegającą na uznaniu,
że:
a) zadośćuczynienie w całkowitej kwocie 19 500 złotych jest adekwatne do krzywdy powódki, gdy obiektywnie suma ta
jest rażąco zawyżona w stosunku do rozmiaru jej cierpień fizycznych i psychicznych, doznanych obrażeń, ich następstw
dla funkcjonowania poszkodowanej, natomiast w ocenie strony apelującej adekwatną jest kwota 4500,00 zł;
2. naruszenie przepisów postępowania mających wpływ na treść orzeczenia, tj.:
a) Art. 233 § 1 kpc poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów polegającej na uznaniu, iż pozwana
jest wyłącznie odpowiedzialna za wszystkie dolegliwości powódki, które pojawiły się po wypadku powódki z dnia
15.06.2011., a istniejące wcześniej schorzenia poszkodowanej nie są istotne dla ustalenia zakresu odpowiedzialności
ubezpieczyciela,
b) art. 233 § 1 kpc, poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i brak uwzględnienia wniosków płynących
z opinii biegłych, dotyczących obecnego stanu zdrowia psychicznego i fizycznego powódki, przyczyn doznania
dolegliwości bólowych, stopnia przyczynienia się urazu do nawrotu problemów powódki, niewielkości utrudnień w
jej życiu codziennym doznanych na skutek wypadku z dnia 15.06.2011.
c) naruszenie art. 328 § 2 kpc, poprzez wadliwe sporządzenie uzasadnienia przez Sąd, tj. braku dostatecznego
wyjaśnienia jakie okoliczności zdecydowały o przyznaniu zadośćuczynienia w wysokości 19 500,00 zł.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja jest niezasadna.
Wbrew zarzutom Sąd Rejonowy nie dopuścił się obrazy przepisów prawa procesowego wskazanych w apelacji.
Dokonując wnikliwej oceny materiału dowodowego sprawy, w szczególności opinii biegłych neurologa i psychologa
Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił wszystkie okoliczności faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia, czego wyrazem jest
uzasadnienie wyroku odpowiadające wymogom przepisu art. 328§2kpc.
Powódka na skutek przedmiotowego urazu doznała skręcenia kręgosłupa szyjnego i złamania łopatki. Uraz kręgosłupa
nałożył się na uprzednio istniejące schorzenie i nie da się ustalić, w jakim stopniu aktualny stan kręgosłupa szyjnego
powódki jest wynikiem zdarzenia z 15 VI 2011r, a w jakim z wcześniejszych schorzeń. Bezspornie jednak uraz
ten spowodował dolegliwości bólowe o dużym nasileniu oraz konieczność korzystania z kołnierza ortopedycznego
przez trzy miesiące. Współdoznane złamanie łopatki skutkowało trzymiesięcznym opatrunkiem gipsowym od szyi
do pasa oraz bólem. Przez co najmniej 6 miesięcy powódka była wyłączona z życia zawodowego i doznawała
znaczących ograniczeń w codziennym „domowym” funkcjonowaniu. Nie była w stanie kontynuować prowadzonej
wcześniej działalności gospodarczej, przez co istotnie pogorszyła się jej sytuacja materialna. Wszystkie te okoliczności
skutkowały dyskomfortem emocjonalnym, trudnościami w radzeniu sobie z wykonywaniem codziennych czynności.
W takich okolicznościach nie można uznać, by zadośćuczynienie w łącznej kwocie 19500zł było rażąco wygórowane,
a przez to naruszało przepis art. 445§1kc. To kwota zaoferowana przez pozwanego (4500zł) jest w sposób rażący
nieadekwatna do doznanej przez powódkę krzywdy.
Istotnie nie da się obecnie ustalić, w jakim stopniu stan kręgosłupa szyjnego powódki jest wynikiem przedmiotowego
urazu, a w jakim istniejącego uprzednio schorzenia, ale zdaniem Sądu Okręgowego nie ma to w sprawie
decydującego znaczenia. Nie można bowiem przyjąć, by nałożenie się urazu, za który odpowiedzialność ponosi
sprawca zdarzenia drogowego na istniejące już u poszkodowanego schorzenia miało skutkować brakiem, czy
zmniejszeniem odpowiedzialności sprawcy za doznane wskutek urazu ból i cierpienie. Sąd Rejonowy tymczasem
nie odnosił wysokości należnego zadośćuczynienia do aktualnego stanu zdrowia powódki, ale do samych skutków
przedmiotowego zdarzenia w postaci skręcenia kręgosłupa szyjnego i złamania łopatki, związanych z tym dolegliwości
bólowych i emocjonalnych, wymuszonych zmian w życiu zawodowym powódki, kilkumiesięcznego ograniczenia jej
funkcjonowania w życiu zawodowym i rodzinnym.
Brak ustalenia procentowego uszczerbku na zdrowi jest w ogóle bez znaczenia, gdyż sąd w sprawie o zadośćuczynienie
samodzielnie ustala rozmiar krzywdy i wysokość należnego zadośćuczynienia.
Biorąc powyższe pod uwagę oraz podzielając ustalenia i wnioski Sądu Rejonowego i przyjmując je za własne
Sąd Okręgowy oddalił apelację jako pozbawioną uzasadnionych podstaw (art. 385kpc).O kosztach postępowania
apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98§1 i §3kpc w zw. z § 13 ust.1 pkt.1 i § 6 pkt.5 rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z 28 IX 2002r w sprawie opłat za czynności adwokackie…
SSO. M. Kośka SSO M. Klesyk SSR(del) W. Stępniak