infor. o stanie bezp. za 2015
Transkrypt
infor. o stanie bezp. za 2015
POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ INFORMACJA O STANIE BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO POWIATU ŚREDZKIEGO W ROKU 2015 Środa Wielkopolska, luty 2015 r. 1 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ Spis treści Wstęp ………………………………………………………………………………………… 3 I. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych …………………………… 4 II. Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia ……………………………………. 10 III. Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej i miejsc wykorzystywanych do kąpieli ………………………………………………………………………………. 12 IV. Stan sanitarny podmiotów wykonujących działalność leczniczą …………………… 16 V. Warunki sanitarno-higieniczne środowiska pracy ………………………………….. 17 VI. Warunki sanitarne w szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych .. 22 VII. Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku ……………….. 26 VIII. Zapobiegawczy nadzór sanitarny …………………………………………………… 33 IX. Działalność w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia …………………… 39 2 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ WSTĘP Głównym celem działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej (PIS) w 2015 r. było promowanie zdrowego stylu życia, nadzór nad bezpieczeństwem żywności i żywienia oraz bezpieczeństwem zdrowotnym wody, zapobieganie powstawaniu chorób i zaburzeń zdrowia, w tym chorób zakaźnych i zawodowych poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego z zakresu zdrowia publicznego oraz prowadzenie działalności epidemicznej. Powyższy cel w powiecie średzkim realizowany był przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Środzie Wielkopolskiej (PPIS). Działania prowadzono w oparciu o regulacje prawne, w szczególności o ustawę z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji sanitarnej (Dz. U. z 2015 r. poz. 1412), określającą m. in. zadania, zakres działania, organizację i uprawnienia organów PIS. Zapewniając bezpieczeństwo sanitarne, Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Środzie Wielkopolskiej (PSSE) objęła nadzorem 700 obiektów, na 1079 znajdujących się w rejestrze. Przeprowadzono 1642 kontrole sanitarne, pobrano do badań laboratoryjnych 257 próbek oraz wydano 396 decyzji administracyjnych. Skuteczna realizacja zaplanowanych celów w obszarze ochrony zdrowia społeczeństwa była możliwa m. in. dzięki: − wykwalifikowanej kadrze doskonalącej swoje umiejętności, − funkcjonującemu w działalności kontrolnej systemowi zarządzania opartemu na wymaganiach normy PN-EN ISO/IEC 17020:2012, − prowadzeniu zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego w oparciu o jednolite zasady postępowania związane z wykonywaniem czynności kontrolnych, − współpracy z laboratoriami PIS, a także innych instytucji, posiadającymi certyfikaty akredytacji. W przedkładanej informacji o stanie bezpieczeństwa powiatu średzkiego za 2015 rok ujęto ocenę sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób zakaźnych oraz wyniki nadzoru sanitarnego prowadzonego przez PSSE. 3 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ I. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ZAKRESIE CHORÓB ZAKAŹNYCH I.1. Sytuacja epidemiologiczna wybranych chorob zakaźnych W związku ze zgłoszeniami zachorowań oraz podejrzeń zachorowań na choroby zakaźne, w 2015 r. przeprowadzono 213 wywiadów oraz 238 dochodzeń epidemiologicznych. Sytuację epidemiologiczną w zakresie większości chorób zakaźnych w powiecie średzkim w minionym roku należy ocenić jako zadowalającą. Tab. 1. Zachorowania na wybrane choroby zakaźne w pow. średzkim w latach 2014-2015 Rok 2014 Lp. Rok 2015 Jednostka chorobowa Liczba zachorowań Zapadalność Liczba zachorowań Zapadalność 6 10,52 4 7,00 2. Zatrucia pokarmowe - ogółem - w tym zakażenia Salmonella Biegunka u dzieci do lat 2 98 7324,36 104 7715,13 3. Krztusiec 1 1,75 10 17,50 4. Tężec - - - - 5. Odra - - 1 1,75 6. Różyczka 37 64,87 9 15,75 7. Ospa wietrzna 177 310,35 834 1459,16 8. Świnka (nagminne zapalenie przyusznic) 11 19,29 8 14,00 9. Gruźlica 7 12,27 3 5,25 10. 4 7,01 3 5,25 11. Zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu ogółem Inwazyjna choroba pneumokokowa 4 7,01 9 15,75 12. Inwazyjna choroba meningokokowa - - 3 5,25 13. Wirusowe zapalenie wątroby typu B 5 8,77 2 3,50 14. Wirusowe zapalenie wątroby typu C 11 19,29 4 7,00 15. Borelioza 6 10,52 6 10,50 16. Grypa i podejrzenia grypy – ogółem - w tym u dzieci (0-14 lat) Grypa – ogółem - w tym u dzieci (0-14 lat) Pokąsania przez zwierzęta podejrzane o wściekliznę – profilaktyka wścieklizny 4866 2413 - 8531,90 25394,65 - 4 7,01 5139 2383 2 1 6 8991,18 24931,99 3,50 10,46 10,50 1. 17. 18. 4 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ I.1.1. Zatrucia i zakażenia pokarmowe Odnotowano 4 pojedyncze zatrucia pokarmowe wywołane zakażeniem pałeczkami Salmonella. Zachorowały dwie osoby dorosłe (50 i 77 lat) oraz 2 dzieci (2 i 5 lat). Chorych hospitalizowano. Zarejestrowano także 3 nosicieli pałeczek Salmonella. Przyczyny zatruć nie ustalono. W grupie dzieci w wieku do 2 lat stwierdzono 104 pojedyncze zachorowania na biegunkę. W 61 przypadkach zastosowano leczenie szpitalne. Badania diagnostyczne, przeprowadzone wyłącznie u dzieci hospitalizowanych, wykazały zakażenie: wirusami Rota (21 przypadków), adenowirusami (2 przypadki) oraz Campylobacter jejuni (2 przypadki). I.1.2. Gruźlica W 2015 r. zarejestrowano 3 zachorowania na gruźlicę płucną. Chorych hospitalizowano. W 2 przypadkach stwierdzono prątkującą gruźlicę, w jednym - wyniki badań były ujemne. Chorzy byli w wieku 32, 49 i 52 lata. Nadzorem epidemiologicznym objęto 32 osoby z bliskiej styczności z chorymi. Wszystkie osoby narażone na zakażenie prątkami gruźlicy zostały zbadane przedmiotowo przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, wykonano zdjęcia rentgenowskie płuc oraz - w uzasadnionych przypadkach – specjalistyczne badania krwi (QuantiFERON). W sytuacji podejrzenia o zakażenie prątkami gruźlicy osoby kierowano do dalszej diagnostyki w specjalistycznych poradniach chorób płuc. I.1.3. Wirusowe zapalenie wątroby typu B W 2015 r. odnotowano 2 przypadki wirusowego zapalenia wątroby typu B, jedno o charakterze ostrym, drugie - przewlekłym. Zachorowały 2 kobiety w wieku 23 i 77 lat. W przypadku zachorowania na ostre wzw typu B ustalono, że chora przed zachorowaniem była poddawana zabiegom medycznym z naruszeniem ciągłości tkanek w 2 szpitalach, nie była także szczepiona przeciw tej chorobie. Druga osoba otrzymała wcześniej pełny cykl szczepień przeciw wzw typu B zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych (PSO). Nadzorem epidemiologicznym objęto 17 osób ze styczności z chorymi. Osoby dotychczas nieszczepione przeciw wzw typu B zaszczepiono w poradniach lekarzy rodzinnych. 5 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ I.1.4. Wirusowe zapalenie wątroby typu C W 2015 r. zarejestrowano 4 zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu C. Jeden przypadek hospitalizowano. Ustalono, że u 3 chorych przeprowadzono wcześniej zabiegi medyczne naruszające ciągłość tkanek. W ramach profilaktyki zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B, jednego chorego skierowano do poradni lekarza rodzinnego w celu wykonania szczepienia, pozostali chorzy byli wcześniej szczepieni. I.1.5. Zachorowania na choroby zakaźne wieku dziecięcego W 2015 r. wystąpiło 10 zachorowań na krztusiec. Zarejestrowano 7 przypadków u dzieci do 14 lat, wiek pozostałych chorych wynosił 15, 29 i 36 lat. Najmłodsze dziecko miało 3 miesiące. Hospitalizowano 4 osoby. U wszystkich chorych wykonano badania diagnostyczne w kierunku krztuśca. Ustalono, że chorzy byli wcześniej szczepieni przeciw krztuścowi zgodnie z PSO. W 2015 r. wystąpił blisko pięciokrotny wzrost zachorowań na ospę wietrzną. Zachorowały 834 osoby. Hospitalizowano 3 dzieci w wieku 6 miesięcy oraz 2 i 3 lata. Ustalono, że 6 chorych było wcześniej szczepionych przeciw ospie wietrznej 1 dawką szczepionki. Od kilku lat sytuacja epidemiologiczna świnki kształtuje się korzystnie. W 2015 r. zachorowało 8 osób. Ustalono, że 2 osoby nie były szczepione przeciw śwince. W 2015 r. wystąpił dalszy spadek zachorowań na różyczkę. W sumie zachorowało 9 osób, w tym 8 dzieci (do 10 lat) oraz 1 osoba dorosła. Stwierdzono, że 3 osoby nie były szczepione przeciw różyczce. Od kilku lat na terenie powiatu średzkiego nie występowały zachorowania na odrę. W 2015 r. zarejestrowano 1 potwierdzony przypadek zachorowania u mężczyzny (43 lata). Chorego hospitalizowano z powodu powikłań (zapalenie płuc). Mężczyzna miał styczność z chorym dzieckiem (mieszkańcem Berlina) czasowo przebywającym w Poznaniu, u którego po powrocie do Niemiec lekarz stwierdził odrę. Zarówno chłopiec jak i mężczyzna nie byli szczepieni przeciw odrze. I.1.6. Zachorowania na grypę PIS analizuje sytuację epidemiologiczną grypy w oparciu o tygodniowe zgłoszenia liczby zachorowań oraz podejrzeń zachorowań na grypę, dokonywane przez podmioty 6 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ lecznicze. Szacuje się, że wykazywana przez PSSE liczba tych zachorowań jest znacznie niższa od faktycznej, z powodu braku zgłoszeń z niektórych podmiotów leczniczych. Tab. 2. Liczba zachorowań/ podejrzeń zachorowań na grypę w pow. średzkim w latach 2012- 2015 zarejestrowana na podstawie zgłoszeń z podmiotów leczniczych Lp. Rok Liczba zachorowań ogółem Liczba zachorowań u dzieci (0-14 lat) Liczba hospitalizacji z powodu powikłań Liczba zgonów 1. 2012 2248 1558 29 0 2. 2013 6300 2968 43 2 3. 2014 4866 2413 28 0 4. 2015 5139 2383 68 0 I.1.7. Zachorowania na inwazyjną chorobę meningokokową (IChM) W 2015 r. zarejestrowano 3 pojedyncze przypadki inwazyjnej choroby meningokokowej, wywołane przez Neisseria meningitidis z grupy B, w tym 2 zachorowania na zapalenie opon mózgowych oraz 1 posocznicę. Zachorowania dotyczyły dzieci w wieku 2 i 5 lat. Chorych hospitalizowano. Zgonów nie było. W ramach nadzoru epidemiologicznego chemioprofilaktyką objęto 151 osób, w tym 105 dzieci. I.1.8. Zakażenia HIV i zachorowania na AIDS W 2015 r. zarejestrowano 1 zachorowanie na AIDS oraz 2 nowo wykryte zakażenia HIV. Wszystkie przypadki dotyczyły mężczyzn zamieszkałych w powiecie średzkim. Szczegółowy rejestr osób chorych i zakażonych prowadzi WSSE. I.1.9. Pokąsania przez zwierzęta podejrzane o wściekliznę W 2015 r. zgłoszono 84 przypadki pokąsań przez zwierzęta podejrzane o zakażenie wirusem wścieklizny. Obserwację zwierząt w kierunku wścieklizny prowadziła Państwowa Inspekcja Weterynaryjna. U żadnego ze zwierząt nie stwierdzono wścieklizny. Szczepienia przeciw wściekliźnie podjęto u 6 osób. 7 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ I.2. Nadzór epidemiologiczny nad zakażeniami szpitalnymi i drobnoustrojami alarmowymi oraz ogniskami zakażeń szpitalnych W 2015 r. na terenie powiatu średzkiego funkcjonował 1 zakład opieki zdrowotnej NSZOZ „MEDICUS” w Środzie Wlkp. ustawowo zobowiązany do monitorowania zakażeń szpitalnych oraz przesyłania do PPIS raportów o bieżącej sytuacji epidemiologicznej szpitala. Z raportów wynika, że w szpitalu nie odnotowano zakażeń wywołanych biologicznymi czynnikami chorobotwórczymi, a tym samym - ognisk zakażeń szpitalnych. Przeprowadzono 1 kontrolę tematyczną dotyczącą monitoringu zakażeń szpitalnych, która nie wykazała nieprawidłowości. I.3. Realizacja szczepień ochronnych PIS uczestniczy w realizacji Programu Szczepień Ochronnych prowadząc dystrybucję preparatów szczepionkowych oraz nadzór nad wykonawstwem szczepień. W minionym roku kontynuowano nadzór nad czynnym uodpornieniem mieszkańców powiatu średzkiego, monitorowano także warunki przechowywania oraz dystrybucji szczepionek. PSSE oszacowała liczbę osób, które w 2015 r. powinny zostać zaszczepione w ramach obowiązkowych szczepień ochronnych (4 487) i dla nich zabezpieczyła szczepionki. Wartość materialna szczepionek, które otrzymano z WSSE w 2015 r. na realizację szczepień, wynosiła 168 435,35 zł. W realizacji PSO w 2015 r. brały udział następujące podmioty lecznicze: Szpital Średzki (WSSE sprawuje nad Szpitalem nadzór sanitarno-techniczny, PSSE zajmuje się dystrybucją preparatów szczepionkowych), NZOZ „Chirurgia i Ortopedia Średzka” oraz 11 poradni lekarzy rodzinnych. Dla dobrego wykonawstwa szczepień ochronnych niezwykle istotne jest właściwe zabezpieczenie jakości preparatów szczepionkowych, od momentu ich wyprodukowania do momentu zaszczepienia. Kluczową rolę spełnia zapewnienie właściwego „łańcucha chłodniczego” podczas transportu i przechowywania szczepionek oraz przestrzeganie terminów ich ważności. Podmiot leczniczy od momentu otrzymania preparatów odpowiada za ich jakość. W trakcie kontroli sanitarnych nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie transportu, przechowywania i przestrzegania terminów ważności szczepionek. Na skutek zaleceń PPIS, w 2015 r. 7 z 11 podmiotów leczniczych wprowadziło całodobowy elektroniczny monitoring temperatury w urządzeniach chłodniczych do 8 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ przechowywania szczepionek (z funkcją powiadamiania o zagrożeniach), umożliwiający bezzwłoczne wprowadzenie procedur naprawczych w przypadku wystąpienia awarii zasilania elektrycznego. W 2015 r. zarejestrowano 3 niepożądane odczyny poszczepienne (NOP) o charakterze łagodnym, które dotyczyły dzieci zaszczepionych zgodnie z PSO w poradniach lekarzy rodzinnych. Jedno dziecko hospitalizowano z powodu reakcji alergicznej, pozostałe dzieci leczono ambulatoryjnie. We wszystkich przypadkach nastąpił pełen powrót do zdrowia. W związku z przypadkami NOP przeprowadzono dochodzenie epidemiologiczne w podmiotach leczniczych, które je zgłosiły. Ustalono, że we wszystkich przypadkach użyto szczepionek z aktualnymi datami ważności, szczepionki były przechowywane w lodówkach w temperaturze od +4 do +7˚C, a szczepienia wykonano sprzętem jednorazowym. W powiecie średzkim w 2015 r. poziom zaszczepienia w grupie osób podlegających obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu (w zależności od jednostki chorobowej, przeciw której jest szczepienie) wynosił od 88% do 100%. Jest to wynik zadowalający. Liczba osób uchylających się od obowiązku wykonania szczepień wynosiła 22 i dotyczyła opiekunów prawnych 12 dzieci. 9 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ II. OCENA JAKOŚCI WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA II.1. Wodociągi publiczne Na terenie powiatu średzkiego znajdują się 23 wodociągi produkujące wodę przeznaczoną do zbiorowego zaopatrzenia ludności, zasilane z ujęć podziemnych. Wszystkie oparte są na jednym ujęciu, które stanowi kilka lub kilkanaście studni działających przemiennie. Studnie na ujęciach wodociągowych są właściwie oznakowane i prawidłowo zabezpieczone przed dostępem osób nieupoważnionych. W ciągu ostatnich kilku lat liczba wodociągów nie uległa zmianie. Tab. 3. Liczba wodociągów w pow. średzkim w zależności od produkcji wody Liczba wodociągów Lp. Ilość produkowanej wody w m3/d Rok 2014 Rok 2015 1. <100 5 5 2. 101-1000 17 17 3. 1001-10000 1 1 23 23 RAZEM Tab. 4. Wodociągi publiczne w poszczególnych gminach powiatu średzkiego w 2015 r. Lp. Gmina Liczba wodociągów Położenie wodociągów 1. Środa Wielkopolska 7 2. Dominowo 3 Środa Wielkopolska, Babin, Brodowo, Jarosławiec, Koszuty, Trzebisławki, Starkówiec Piątkowski Dominowo, Giecz, Murzynowo Kościelne 3. Krzykosy 3 Pięczkowo, Garby, Młodzikowo 4. Nowe Miasto n/ Wartą 5 5. Zaniemyśl 5 Nowe Miasto n/ Wartą, Klęka, Chocicza, Chwalęcin, Wolica Nowa Zaniemyśl, Brzostek, Czarnotki, Jeziory Wielkie, Polwica W 2015 r. każdy z wodociągów został jeden raz skontrolowany przez PSSE w zakresie stanu sanitarno – technicznego. Uchybień nie stwierdzono. 10 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ II.2. Jakość wody do picia II.2.1. Podmioty sprawujące nadzór nad jakością wody W 2015 r. nadzór nad jakością wody do picia w powiecie średzkim sprawowały równolegle: − PSSE (w ramach kontroli urzędowej), − przedsiębiorstwa wodociągowe (w ramach kontroli wewnętrznej). II.2.2. Liczba i badanie pobranych próbek wody Częstotliwość pobierania prób wody w 2015 r. określona została w rozporządzeniach Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi: − z dnia 29 marca 2007 r. (Dz. U. Nr 61, poz. 417 ze zmianami), obowiązującego do dnia 27 listopada 2015 r., − z dnia 13 listopada 2015 r. (Dz. U. 2015, poz. 1989), które obowiązuje do teraz. W 2015 r. w ramach nadzoru sanitarnego pracownicy PIS pobrali 128 prób wody, w tym 21 prób z wodociągu miejskiego w Środzie Wlkp. Badania wody wykonała WSSE. W ramach kontroli wewnętrznej pobrano 121 prób wody. Badania wykonywane były w akredytowanych jednostkach: Laboratorium Badania Wody i Gleby WSSE, Laboratorium Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Chwałkowie, Laboratorium Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Jarocinie oraz Laboratorium Aquanet SA w Poznaniu. II.2.3. Jakość wody Ocenia się, że jakość wody do picia w powiecie średzkim z roku na rok ulega poprawie. W 2015 r. stwierdzono jedynie przekroczenie parametru barwy w próbkach wody pobranych pięciokrotnie z wodociągu publicznego w Zaniemyślu. Ponieważ pogorszenie jakości wody w tym przypadku nie stanowiło zagrożenia dla zdrowia odbiorców, a jedynie jej zmianę organoleptyczną, PPIS wydał decyzję o warunkowej przydatności wody do spożycia. 11 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ III. STAN SANITARNY OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ I MIEJSC WYKORZYSTYWANYCH DO KĄPIELI III.1. Pływalnia Miejska w Środzie Wielkopolskiej W 2015 r. roku sprawozdawczym przeprowadzono 1 kontrolę stanu sanitarnotechnicznego pływalni, w trakcie której nie stwierdzono nieprawidłowości. Obiekt był nieczynny przez okres 2 miesięcy w sezonie letnim z uwagi na remont dachu. W grudniu 2015 r. przy dużym basenie ustawiono trybunę dwurzędową, a brodzik wyposażono w zjeżdżalnię dla małych dzieci. PSSE kontroluje jakość wody na pływalni raz w miesiącu. W 2015 r. pobrano 40 prób wody do badania mikrobiologicznego. Badania wykonała WSSE. Jakość wody w zakresie nie budziła zastrzeżeń. III.2. Miejsca wykorzystywane do kąpieli Na terenie powiatu średzkiego w 2015 r. funkcjonowały 3 miejsca wykorzystywane do kąpieli: na Jeziorze Średzkim (zbiornik retencyjny) oraz 2 na Jeziorze Raczyńskiego w Zaniemyślu. Przedmiotem kontroli sanitarnej PSSE w 2015 r. była ocena przydatności wody do kąpieli w miejscach wykorzystywanych do kąpieli, a także stanu sanitarno-technicznego ich otoczenia. Podczas kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości. Woda pod względem bakteriologicznym i organoleptycznym była przydatna do kąpieli. Częstotliwość poboru prób z miejsc wykorzystywanych do kąpieli reguluje ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o zmianie ustawy – Prawo wodne (Dz. U. 2010 r. Nr 44, poz.253), która nakłada obowiązek wykonania badań na organizatora tych miejsc. W czasie sezonu (trwającego w woj. wielkopolskim od 15 czerwca do 30 września), na stronie internetowej WSSE publikowane były komunikaty o jakości wody w kąpieliskach i miejscach wykorzystywanych do kąpieli z obszaru woj. wielkopolskiego. III.2.1. Miejsce kąpielowe na Jeziorze Średzkim Plaża piaszczysto-trawiasta o powierzchni ok. 150 metrów. Baza rekreacyjna: bar, zaplecze socjalne z sanitariatami, natryskami i przebieralniami, wypożyczalnia sprzętu wodnego, zjeżdżalnia, plac zabaw dla dzieci, natryski na plaży oraz punkt medycznoratowniczy. Obiekt zaopatrywany w wodę do picia z wodociągu miejskiego. 12 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ III.2.2. Miejsce w Zaniemyślu (plaża główna) Plaża główna w Zaniemyślu o powierzchni ok. 150 metrów, otoczona lasem mieszanym. Zaplecze socjalne: nowy budynek z sanitariatami, natryski, przebieralnie, minibar. Obiekt zaopatrywany w wodę do picia z wodociągu publicznego w Zaniemyślu. III.2.3. Miejsce kąpielowe przy Ośrodku Wczasowo-Rekreacyjnym „Niezamyśl” Teren otoczony lasami iglastymi. Plaża piaszczysta o powierzchni ok. 250 metrów. Baza rekreacyjna: zaplecze socjalne z sanitariatami, natryskami i przebieralniami, wypożyczalnia sprzętu wodnego, zjeżdżalnia wodna, korty tenisowe, mini-bar. Obiekt zaopatrywany w wodę do picia z wodociągu publicznego w Zaniemyślu. Baza noclegowa ośrodka wczasowego: 21 pokoi dwuosobowych, 1 pokój trzyosobowy, 27 domków - 4, 5 i 8 osobowych. Łączna baza noclegowa - 179 miejsc. III.3. Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu, odnowy biologicznej oraz inne, w których świadczonych jest łącznie więcej niż jedna z ww. usług Obiekty w tej grupie charakteryzują się dużym zróżnicowaniem: od niewielkich, obsługiwanych przez jedną osobę (większość), przez zakłady średniej wielkości, aż po salony wyposażone w najnowszy sprzęt. W 2015 r. na terenie powiatu średzkiego znajdowały się 93 zakłady świadczące usługi w zakresie fryzjerstwa, kosmetyki, tatuażu i odnowy biologicznej (2014 r. - 95). Wszystkie obiekty skontrolowano. Wykonano ogółem 96 kontroli (2014 r. - 95 kontroli). Tab. 5. Nadzór nad zakładami w 2015 r. Lp. Typy zakładów Liczba obiektów Liczba kontroli Mandaty 1. Fryzjerskie 43 44 - 2. Kosmetyczne 23 24 2 x 100zł 3. Tatuażu 1 1 - 4. Odnowy biologicznej 11 11 - 5. Inne 15 15 1 x 100zł W czasie kontroli sanitarnych obiektów, świadczących m. in. usługi kosmetyczne oraz tatuażu, zwracano szczególną uwagę na posiadanie i stosowanie procedur zapewniających 13 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ ochronę przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi. Zgodnie z art. 16 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2013 r. poz. 947 ze zmianami) osoby, prowadzące działalność w branży niemedycznej i podejmujące czynności, w trakcie których dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek ludzkich, są zobowiązane do opracowania, wdrożenia i stosowania procedur, zapewniających ochronę przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi. Podczas kontroli pracownicy PIS informowali o braku metod potwierdzających skuteczność dezynfekcji lub sterylizacji narzędzi w aparatach kulkowych, które w dalszym ciągu są stosowane w zakładach kosmetycznych. Podkreślano, iż zalecaną metodą sterylizacji narzędzi wielokrotnego użytku jest sterylizacja parą wodną w nadciśnieniu (poprzez autoklawowanie). Na terenie powiatu średzkiego tylko 4 gabinety wyposażone są w autoklawy. W zakładach fryzjerskich w trakcie kontroli zwracano szczególną uwagę na procesy przeprowadzania dezynfekcji sprzętu, sprawdzano procedury higieniczne, sposób postępowania z bielizną oraz odpadami komunalnymi i niebezpiecznymi, a także pomieszczenia porządkowe. W 3 obiektach stwierdzono zły stan sanitarny, brak procedur higienicznych oraz nieprawidłowe przechowywanie odpadów niebezpiecznych. Nałożono 3 mandaty karne na łączną kwotę 300 zł. Aktualnie brak aktu prawnego określającego szczegółowe wymagania sanitarnohigieniczne, jakim powinny odpowiadać zakłady świadczące usługi fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu, i odnowy biologicznej. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 lutego 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych, jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej (Dz. U. Nr 31, poz. 273) przestało obowiązywać z dniem 2 stycznia 2012 r. III.4. Obiekty komunikacji publicznej W 2015 r. pod nadzorem PSSE znajdowały się 2 obiekty komunikacji publicznej: − dworzec PKP – obiekt po generalnym remoncie, z poczekalnią, kasą i toaletami, − 5 przystanków PKS – obiekty wyposażone w wiaty, krzesła plastikowe i kosze na śmieci. W trakcie kontroli nie stwierdzono uchybień. 14 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ III.5. Ustępy publiczne Na terenie powiatu średzkiego znajdują się 2 ustępy publiczne: w Środzie Wlkp. i w Zaniemyślu. W roku 2015 r. przeprowadzono po 2 kontrole w każdym obiekcie. Ustęp publiczny w Środzie Wlkp. nie jest przystosowany dla osób niepełnosprawnych. Czystość bieżąca w obu obiektach nie budziła zastrzeżeń III.6. Hotele, motele oraz inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie W 2015 r. pod nadzorem PSSE znajdowało się 15 obiektów, wszystkie skontrolowano. Standard oferowanych usług jest zróżnicowany, z zachowanym właściwym stanem sanitarnoporządkowym. W listopadzie 2014 r. na terenie powiatu średzkiego otwarto Dom Seniora Fundacji Zakłady Kórnickie w Jarosławcu, gmina Środa Wielkopolska. Zakład prowadzi działalność komercyjną obejmującą całodobową opiekę nad osobami starszymi, tj. zakwaterowanie, całodzienne wyżywienie oraz opiekę medyczną (lekarską, pielęgniarską i rehabilitacyjną). Pierwszą kontrolę sanitarną przeprowadzono we wrześniu 2015 r. Jest to obiekt o wysokim standardzie, przeznaczony dla 58 pensjonariuszy. Nie stwierdzono nieprawidłowości. 15 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ IV. STAN SANITARNY PODMIOTÓW WYKONUJĄCYCH DZIAŁALNOŚĆ LECZNICZĄ IV.1. Obiekty pod nadzorem PSSE W 2015 r. na terenie powiatu średzkiego pod nadzorem znajdowało się 99 obiektów służby zdrowia, działających w ramach: − lecznictwa stacjonarnego - 2 obiekty: NSZOZ „MEDICUS” w Środzie Wlkp. oraz Zakład Pielęgnacyjno – Opiekuńczy „ELCOR” w Jarosławcu, − lecznictwa ambulatoryjnego - 97 obiektów: 24 poradnie/przychodnie lekarskie, 53 gabinety prowadzące indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską, 15 gabinetów opieki pielęgniarskiej lub położniczej, 4 laboratoria diagnostyczne oraz 1 zakład rehabilitacji leczniczej. IV.2. Kontrole sanitarne W ramach nadzoru sanitarnego w 2015 r. skontrolowano 84 obiekty, w których wykonano 119 kontroli. Zakres kontroli obejmował: − stan sanitarno - techniczny placówek, − ocenę opracowanych procedur dotyczących zapobiegania przenoszeniu się zakażeń przy wykonywaniu świadczeń zdrowotnych (m. in. aseptyki, dezynfekcji i sterylizacji, postępowania po ekspozycji na materiał biologiczny, postępowania z odpadami medycznymi) oraz stopnia ich wdrożenia, − ocenę wykonawstwa szczepień ochronnych, − w poradniach lekarzy rodzinnych - prawidłowość nadzoru lekarskiego nad osobami zakażonymi wirusem zapalenia wątroby typu C, osobami ze styczności z zakażonymi wirusem zapalenia wątroby typu B oraz osobami ze styczności z chorymi na gruźlicę. Kontrole nie wykazały nieprawidłowości. 16 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ V. WARUNKI SANITARNO-HIGIENICZNE ŚRODOWISKA PRACY V.1. Działalność kontrolna W 2015 r. w powiecie średzkim pod nadzorem PSSE znajdowało się 208 zakładów pracy, w których pracowało 6770 osób. Największą liczbę stanowiły zakłady małe, zatrudniające do 9 pracowników, stanowiące 48% wszystkich zewidencjonowanych obiektów. Duże przedsiębiorstwa, zatrudniające powyżej 251 pracowników, stanowiły 2,9% ogółu. Tab. 6. Liczba zakładów pracy w powiecie średzkim w 2015 r. w zależności od liczby zatrudnionych osób Lp. Liczba zatrudnionych pracowników Liczba zakładów 1. ≤9 100 2. 10 – 49 81 3. 50 – 249 21 4. ≥ 250 6 V.1.1. Kontrole w ramach bieżącego nadzoru sanitarnego W 2015 r. przeprowadzono 111 kontroli w 74 zakładach zatrudniających 3997 pracowników. Nadzorem sanitarnym objęto 36% zewidencjonowanych obiektów. Zgodnie z wytycznymi GIS w roku sprawozdawczym przeprowadzono szczegółowe kontrole dotyczące warunków pracy oraz narażenia zawodowego pracowników zatrudnionych w zakładach przemysłu drzewnego oraz produkujących artykuły spożywcze, przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy podczas prac związanych z usuwaniem bądź zabezpieczaniem wyrobów zawierających azbest, stosowania i wprowadzania do obrotu substancji chemicznych i ich mieszanin. W trakcie kontroli zwracano uwagę na przestrzeganie przez pracodawców przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne w zakładach pracy, stan sanitarnohigieniczny pomieszczeń pracy oraz zaplecze higieniczno-sanitarne, wykonywanie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia na stanowiskach pracy, przeprowadzenie i opracowanie oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy, przeprowadzenie profilaktycznych badań lekarskich oraz wyposażenie pracowników w środki ochrony indywidualnej. 17 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ W ramach Wielkopolskiej Strategii Ograniczenia Zagrożeń Zawodowych na lata 2013-2020 prowadzono również działania w zakresie ograniczenia zagrożeń zawodowych w przetwórstwie przemysłowym, dotyczących głównie produkcji spożywczej oraz obróbki drewna i metali. V.1.2. Narażenie na czynniki szkodliwe dla zdrowia W 2015 r. w 23 zakładach (na 74 skontrolowane) stwierdzono przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS) i natężeń (NDN) czynników szkodliwych dla zdrowia. Ogółem, w warunkach przekroczenia normatywów higienicznych pracowało 628 pracowników, głównie w zakładach przemysłu drzewnego, meblarskiego i metalowego. Podobnie jak w latach poprzednich, najwięcej pracowników narażonych było na ponadnormatywny hałas (95% ogółu narażonych) oraz pyły przemysłowe (15 % ogółu narażonych). Często pracownicy narażeni byli na oddziaływanie kilku czynników szkodliwych jednocześnie. Pracodawcy podejmowali szereg działań zmierzających do ograniczenia narażenia pracowników. Były to działania zarówno techniczne jak i organizacyjne. Wprowadzano ekrany izolujące, oddzielano stanowiska najbardziej newralgiczne od pozostałych, montowano systemy mechaniczne filtrowentylacji nawiewno – wywiewnej oraz wentylacje miejscowe i odciągi. W związku z przekroczeniami normatywów szczególną uwagę zwracano na przeprowadzanie regularnych pomiarów środowiska pracy oraz zapewnianie pracownikom atestowanych i odpowiednio dobranych środków ochrony indywidualnej. V.1.3. Postępowanie administracyjne Najczęściej stwierdzanymi nieprawidłowościami podczas kontroli, które skutkowały wydaniem decyzji administracyjnych, były uchybienia dotyczące złego stanu sanitarno – higienicznego pomieszczeń pracy i zaplecza socjalno – sanitarnego, braku aktualnych pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia oraz braku sprawnie funkcjonującego systemu pierwszej pomocy w razie wypadku. W pojedynczych przypadkach decyzje dotyczyły utworzenia rejestrów czynników szkodliwych dla zdrowia oraz kart badań i pomiarów, zapewnienia bezpiecznych warunków pracy, przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy, poprawnego oznakowania mieszanin chemicznych. Wystawiono 7 decyzji merytorycznych, 7 decyzji płatniczych, 1 decyzję przedłużającą termin wykonania zaleceń oraz 1 decyzję wygaszającą postępowanie administracyjne. 18 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ V.1.4. Nadzór nad czynnikami rakotwórczymi i mutagennymi w środowisku pracy W 2015 r. na terenie powiatu średzkiego znajdowało się 29 zakładów, w których pracownicy mieli kontakt z substancjami chemicznymi, ich mieszaninami, czynnikami lub procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy. Wykonano 12 kontroli w 11 obiektach. W kontrolowanych zakładach w kontakcie z czynnikiem rakotwórczym lub mutagennym pracowało 69 osób, w tym 22 kobiety i 47 mężczyzn. Byli to głównie pracownicy zakładów przemysłu drzewnego, pracujący w kontakcie z pyłem drewna (buk, dąb) oraz pracownicy zatrudnieni na stacjach paliw. Najczęstsze uchybienia dotyczyły braku rejestru prac w kontakcie z substancjami chemicznymi, ich mieszaninami, czynnikami lub procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym lub mutagennym oraz rejestru pracowników zatrudnionych przy tych pracach. V.1.5.Nadzór nad szkodliwymi czynnikami biologicznymi Do najbardziej narażonych zawodowo na działanie szkodliwych czynników biologicznych należą osoby zatrudnione w ubojniach, laboratoriach diagnostycznych, rolnictwie, zakładach gospodarki odpadami, oczyszczalniach i przepompowniach ścieków. W 2015 r. pod nadzorem PSSE znajdowało się 80 zakładów, w których to narażenie występowało. Przeprowadzono 20 kontroli w 18 obiektach, przede wszystkim w zakładach produkujących artykuły spożywcze, ubojniach oraz zakładach zajmujących się usuwaniem odpadów stałych. Ustalono, że kontakt z czynnikiem biologicznym miało 349 pracowników. Podczas kontroli nie odnotowano większych nieprawidłowości. Stwierdzono natomiast, że pracodawcy podejmują szereg działań profilaktycznych, chroniących pracowników przed narażeniem na działanie czynników biologicznych, zapewniając im środki ochrony indywidualnej, środki do odkażania skóry, opracowując instrukcje postępowania ze szkodliwym czynnikiem biologicznym, a także proponując pracownikom profilaktyczne szczepienia ochronne przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B i tężcowi. V.1.6. Nadzór nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami W 2015 r. na terenie powiatu średzkiego znajdowało się 187 zakładów wprowadzających do obrotu substancje chemiczne w postaci własnej lub jako składniki mieszanin oraz stosujących te substancje. Przeprowadzono 80 kontroli. Podczas kontroli sprawdzano przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. Nr 63, poz. 322 ze zmianami) oraz rozporządzeń wykonawczych. Szczególnie kontrolowano 19 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ przestrzeganie przez pracodawców obowiązku posiadania spisu stosowanych oraz produkowanych substancji i mieszanin chemicznych, wprowadzanie do obrotu prawidłowo oznakowanych produktów oraz posiadanie aktualnych kart charakterystyki produktów. Sprawdzano stosowanie się zakładów do wymogów zawartych w rozporządzeniach Parlamentu Europejskiego (WE) nr 1907/2006 (REACH) oraz (WE) nr 1272/2008 (CLP). Przedmiotem kontroli było również stosowanie i wprowadzanie do obrotu przez zakłady produktów biobójczych, głównie pod kątem zakazu stosowania substancji czynnych, które nie mogą wchodzić w ich skład oraz stosowanie i wprowadzanie do obrotu prekursorów narkotyków kategorii 2 i 3. W obiektach wprowadzających do obrotu produkty biobójcze wykonano 16 kontroli, stosujących je w działalności zawodowej – 11 kontroli, stosujących prekursory narkotyków – 9 kontroli. Nie stwierdzono większych nieprawidłowości w tym zakresie. Wystawiono 1 decyzję administracyjną nakazującą poprawienie oznakowania produktów chemii gospodarczej sprowadzanych z Niemiec. V.2. Choroby zawodowe W 2015 r. wydano 4 decyzje administracyjne o stwierdzeniu choroby zawodowej (2014 r. - 6) oraz 5 decyzji o braku podstaw do jej uznania (2014 r. - 1). Choroby zawodowe dotyczyły następujących schorzeń: − przewlekłej choroby narządu głosu spowodowanej nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15 lat, z wtórnymi zmianami przerostowymi fałdów głosowych, − pylicy krzemowej płuc, − przewlekłej choroby obwodowego układu nerwowego wywołanej sposobem wykonywania pracy (zespół cieśni w obrębie nadgarstka), − choroby skóry (pokrzywka kontaktowa). W ramach oceny narażenia zawodowego i postępowania administracyjnego w związku z podejrzeniem choroby zawodowej przeprowadzono 10 postępowań wyjaśniających i wystawiono 4 karty stwierdzenia chorób zawodowych. V.3. Nadzór nad środkami zastępczymi Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 875) wprowadza zakaz wytwarzania i wprowadzania do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej środków zastępczych (tzw. 20 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ dopalaczy). W ramach realizacji zadań wynikających z ustawy PIS prowadziła monitoring wprowadzania na rynek oraz sprzedaży internetowej środków zastępczych. Na terenie powiatu średzkiego w 2015 r. nie odnotowano przypadków wytwarzania i wprowadzania do obrotu środków zastępczych, jak również przypadków zatruć środkami zastępczymi. W ramach nadzoru na środkami zastępczymi przeprowadzono trzy odrębne akcje kontrolne z udziałem Komendy Powiatowej Policji w Środzie Wielkopolskiej: − „Designer Drugs” – skontrolowano 8 obiektów (sklepy z odżywkami dla sportowców, sklepy „4,50”, salony gier, kluby fitness), − „OPERATION PANGEA – INTERNATIONAL WEEK OF ACTION” (międzynarodowa akcja prowadzona pod patronatem Interpolu, skierowana w nielegalny handel produktami leczniczymi, suplementami diety, substancjami zastępczymi i innymi tego typu produktami) – skontrolowano 2 obiekty (centrum rehabilitacyjne oraz siłownię), − akcja letnia – skontrolowano 11 obiektów (sklepy ze środkami ochrony roślin, sklepy z odżywkami i suplementami, centra aktywności zdrowotnej, kluby fitness, punkty z automatami do gier). Na prośbę Komendy Powiatowej Policji uczestniczono w zorganizowanym w Kinie „Baszta” spotkaniu z młodzieżą klas gimnazjalnych oraz szkół średnich. Celem spotkania było uświadomienie młodzieży, jak szybko można uzależnić się od zażywania dopalaczy i jakie mogą być tego skutki. W miesiącach listopadzie i grudniu 2015 r. prowadzono działania związane z utylizacją zdeponowanych środków zastępczych, zabezpieczonych w wyniku wykonania decyzji GIS z dnia 2 października 2010 r., pochodzących od podmiotów, w stosunku do których wyczerpana została droga administracyjna oraz sądowo-administracyjna. Utylizacji produktów będących środkami zastępczymi (potwierdzonych badaniami laboratoryjnymi) oraz środków, co do których istniało uzasadnione podejrzenie, że były środkami zastępczymi (z uwagi na brak badań laboratoryjnych) dokonała PIS. Natomiast produkty zawierające substancje psychotropowe, środki odurzające oraz prekursory narkotyków kat. pierwszej, wymienione w załączniku ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r. poz. 124 ze zmianami) przekazano Wojewódzkiemu Inspektorowi Farmaceutycznemu. 21 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ VI. WARUNKI SANITARNE W SZKOŁACH I INNYCH PLACÓWKACH OŚWIATOWO-WYCHOWAWCZYCH VI.1. Informacje ogólne W 2015 r. na terenie powiatu średzkiego nadzorem sanitarnym objęto 76 stałych placówek nauczania i wychowania, w tym: 4 żłobki, 32 przedszkola, 15 szkół podstawowych, 5 gimnazjów, 10 zespołów szkół, szkołę policealną, szkołę wyższą oraz 8 świetlic terapeutycznych. Skontrolowano 74 obiekty stałe oraz 35 turnusów w czasie trwania wypoczynku. Przeprowadzono 93 kontrole stałych placówek nauczania i wychowania, oceniając ich stan sanitarny pod względem posiadanej infrastruktury, bieżącej czystości i porządku, warunków utrzymania higieny osobistej uczniów, dostępności do profilaktycznej opieki medycznej, przechowywania substancji chemicznych i ich mieszanin, organizacji dożywiania. Dokonano również oceny warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach (ergonomia stanowiska pracy ucznia, higiena pracy umysłowej, możliwość pozostawienia części podręczników i przyborów szkolnych). VI.2. Stan techniczny budynków Od kilku lat na terenie powiatu średzkiego obserwuje się poprawę stanu technicznego obiektów, w których prowadzona jest działalność dydaktyczno – wychowawcza. W 2015 r. nie odnotowano budynków wymagających kapitalnego remontu. Częściowe remonty przeprowadzano na bieżąco. VI.3. Warunki do utrzymania higieny osobistej w placówkach Podobnie jak w roku poprzednim, w 2015 r. wszystkie placówki na terenie powiatu średzkiego zapewniły właściwe warunki utrzymania higieny osobistej, w tym dostęp do bieżącej zimnej i ciepłej wody. Stwierdzono prawidłowy stan techniczny sanitariatów. VI.4. Infrastruktura do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego W 2015 r. skontrolowano 31 szkół pod kątem prowadzenia zajęć wychowania fizycznego. W 5 szkołach stwierdzono brak infrastruktury do prowadzenia zajęć. W sumie 6 szkół prowadzi zajęcia wychowania fizycznego poza placówką. Istotny problem stanowią niewykorzystane w pełni natryskownie szkolne. Na 16 szkół posiadających natryskownie, zaledwie w 2 placówkach są one wykorzystywane po lekcjach 22 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ wychowania fizycznego i to sporadycznie. W pozostałych placówkach natryskownie wykorzystywane są tylko po dodatkowych zajęciach sportowych. VI.5. Warunki pobytu dzieci i młodzieży w placówkach nauczania i wychowania W 2015 r. podczas kontroli we wszystkich stałych placówkach oświatowowychowawczych oceniano dostosowanie mebli do wzrostu uczniów w szkołach i dzieci w przedszkolach, zwracając uwagę na stan techniczny mebli, oznakowanie i zestawienie. Dodatkowej ocenie poddano 27 stanowisk w jednym przedszkolu i jednej szkole podstawowej w 2 oddziałach. Stwierdzono 12 stanowisk niedostosowanych. Podczas bieżącej kontroli szkół dokonano higienicznej oceny rozkładu zajęć lekcyjnych, zwracając uwagę na potrzebę równomiernego obciążenia zajęciami w poszczególnych dniach tygodnia. Oceniono 285 oddziałów, nieprawidłowości stwierdzono w 96 oddziałach w 8 szkołach. Sprawdzono także możliwość pozostawienia w szkołach części podręczników i przyborów szkolnych. We wszystkich szkołach podstawowych i gimnazjach zapewniono miejsca indywidualne (półki, szuflady, szafki) oraz miejsca na wspólnych półkach. Uczniowie starszych klas w niewielkim stopniu korzystali z tej możliwości, uczniowie klas nauczania początkowego pozostawiali część przyborów i podręczników. W okresie od jesieni do wiosny kontrolowano temperaturę w pomieszczeniach pobytu dzieci i młodzieży. Nie stwierdzono uchybień w tym zakresie. VI.6. Posiadanie przez szkoły i inne placówki oświatowo-wychowawcze certyfikowanych mebli i sprzętu sportowego W 2015 r. skontrolowano 29 placówek pod kątem posiadania mebli certyfikowanych i certyfikowanego sprzętu sportowego. Tab. 7. Ocena posiadania przez placówki oświatowe certyfikowanych mebli Lp. 1. Rodzaj placówek Przedszkola 100% 12 > 50% 3 < 50% - 0% - 2. Szkoły podstawowe 5 - 1 1 3. Gimnazja - 2 - - 4. Zespoły szkół 3 2 - - 23 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ Tab. 8. Ocena posiadania przez placówki oświatowe certyfikowanego sprzętu sportowego Lp. Rodzaj placówek 100% > 50% < 50% 0% 1. Przedszkola 12 2 1 - 2. Szkoły podstawowe 3 1 3 - 3. Gimnazja 2 - - - 4. Zespoły szkół 5 - - - VI.7. Nadzór nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami W 2015 r. 3 szkoły (spośród 31 skontrolowanych) posiadały substancje chemiczne i ich mieszaniny. Nadzór sanitarny nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami obejmował m. in. sposób przechowywania w placówkach substancji i ich mieszanin, właściwe ich oznakowanie, posiadanie przez szkoły kart charakterystyki i aktualnego wykazu substancji chemicznych i ich mieszanin, wyposażenie w środki ochrony osobistej i środki do udzielania pierwszej pomocy. W wyniku przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono uchybień w tym zakresie. VI.8. Ocena warunków sanitarno-higienicznych w świetlicach szkolnych W 2015 r. dodatkową oceną objęto świetlice szkolne w szkołach podstawowych. Ogółem skontrolowano 16 świetlic w 14 szkołach. Stwierdzono, że w 12 świetlicach przebywali wspólnie uczniowie klas nauczania początkowego oraz starszych, w 4 znajdowały się oddzielne pomieszczenia dla dzieci młodszych. W 14 świetlicach zapewniona była opieka przed i po lekcjach, w dwóch - także w czasie lekcji. W 6 przypadkach świetlice były miejscem spożywania posiłków. W sumie świetlicach odbywało zajęcia 1531 uczniów. We wszystkich szkołach w ramach zajęć świetlicowych istniała możliwość korzystania z placu zabaw, sali gimnastycznej lub innego miejsca do ćwiczeń fizycznych. Podczas kontroli nie stwierdzono uchybień. VI.9. Dożywianie dzieci i młodzieży Na 31 szkół w powiecie średzkim, w 2015 r. ciepły posiłek zapewniło 14 szkół podstawowych, 4 gimnazja oraz 6 zespołów szkół. Z tej formy dożywiania skorzystało 1586 uczniów, w tym 575 uczniów z posiłków dofinansowanych. 24 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ VI.10. Wypoczynek dzieci i młodzieży W 2015 r. skontrolowano 35 turnusów wypoczynku dzieci i młodzieży, w tym 5 obiektów w czasie wypoczynku zimowego oraz 30 turnusów latem. Wypoczynek zimowy zorganizowano w 2 obiektach całorocznych usług hotelarskich oraz w 3 obiektach sezonowych. Podczas letniego wypoczynku zorganizowano 23 turnusy w obiektach całorocznych usług hotelarskich, 4 w obiektach sezonowych, 2 jako obozy pod namiotami oraz 1 w miejscu zamieszkania. Ogółem podczas ferii zimowych wypoczywało 155 uczestników, natomiast w czasie wakacji letnich - 901 uczestników. Kontrole sanitarne nie wykazały nieprawidłowości. VI.11. Postępowanie administracyjne W 2015 r. wydano 2 decyzje administracyjne dotyczące: − posiadania przez placówkę przedszkolną sprzętu na placu zabaw posiadającego certyfikat zgodności z normą PN-EN 71:8 przeznaczonego do użytku domowego, nadal toczy się postępowanie administracyjne, − złego stanu technicznego podłogi w sali gimnastycznej w jednym z zespołów szkół, decyzja została wykonana. 25 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ VII. STAN SANITARNY OBIEKTÓW ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU VII.1. Nadzór nad obiektami W roku 2015 r. w ewidencji obiektów w powiecie średzkim znajdowało się ogółem 975 obiektów, w tym: 42 obiekty produkcji żywności, 564 obiekty obrotu żywnością, 194 obiekty żywienia zbiorowego, 148 środków transportu żywności, 19 wytwórni i miejsc przedmiotów użytku i 8 miejsc obrotu kosmetykami. Przeprowadzono ogółem 581 kontroli. W sezonie letnim wykonano 28 tzw. kontroli weekendowych w obiektach sezonowych, zakładach żywienia oraz miejscach obrotu żywnością. Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości: − zły stan sanitarno-techniczny i higieniczny zakładu, − brak segregacji i prawidłowych warunków do przechowywania środków spożywczych, surowca i gotowego wyrobu, − niewłaściwe warunki sanitarno-techniczne do składowania/przygotowywania pieczywa do wypieku, − niewłaściwy stan sanitarno-techniczny urządzeń chłodniczych, − niezachowanie ciągłości łańcucha chłodniczego nietrwałych artykułów spożywczych, − brak wyposażenia pomieszczeń magazynowych w termometry i higrometry, − środki spożywcze po upływie terminu przydatności do spożycia lub dacie minimalnej trwałości, − brak prawidłowego oznakowania środków spożywczych, − brak dokumentacji GHP/GMP oraz systemu HACCP, − brak do wglądu aktualnych orzeczeń lekarskich do celów sanitarno – epidemiologicznych, − brak czystości i porządku w otoczeniu zakładu, − nieprawidłowe składowanie śmieci komunalnych. Wydano 257 decyzji administracyjnych, w tym: 11 decyzji represyjnych, 2 decyzje umarzające postępowanie, 4 decyzje zmieniające wpis do rejestru, 121 decyzji zatwierdzających zakład, 61 decyzji wykreślających zakład z rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli, 58 decyzji płatniczych za negatywne kontrole. W 2015 r. nie było decyzji dotyczących zamknięcia zakładu. Wydano 1 upomnienie. Nałożono 31 mandatów karnych na łączną kwotę 5550,00 zł. 26 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ Tab. 9. Zestawienie podstawowych wskaźników działalności nadzorowej w latach 2013-2015 Lp. Rodzaj danych Rok 2013 Rok 2014 Rok 2015 1. Liczba obiektów wg ewidencji 658 839 975 2. Liczba obiektów skontrolowanych 458 452 475 3. % obiektów ocenionych 4. Liczba kontroli 246 (53,7%) 526 253 (55,9%) 541 216 (45,4%) 581 5. Wskaźnik częstotliwości 0,79 0,64 0,60 6. Liczba decyzji 252 229 257 7. Liczba decyzji wstrzymujących działalność 2 - - 8. Liczba mandatów 14 21 31 9. Wysokość średniego mandatu 232,14zł 178,57zł 179,03zł 10. Liczba wniosków o nałożenie kar pieniężnych - 1 - 11. Liczba pobranych próbek żywności i przedmiotów użytku Odsetek próbek kwestionowanych 102 92 101 2 (1,96%) 1 (1,08%) - 12. Tab. 10. Obiekty o złym stanie sanitarnym w latach 2013–2015 % obiektów o złym stanie sanitarnym Lp. Rok Liczba obiektów Ogółem Sklepy 1. 2013 658 0,45 0,80 Inne wytwórnie żywności 0,00 2. 2014 839 0,24 0,68 33,3 3. 2015 975 0 0 0 Tab. 11. Mandaty karne nałożone w 2015 r. Lp. Typ obiektu Liczba mandatów Łączna kwota (zł) 1. Piekarnie 1 100,00 2. Obiekty obrotu żywnością 21 3450,00 3. Obiekty żywienia zbiorowego 9 2000,00 31 5550,00 RAZEM 27 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ W 2015 r. kontynuowano prowadzenie rejestru dostawców bezpośrednich podlegających rejestracji urzędowej kontroli organów PIS (zarejestrowano 221 dostawców). W ramach bieżącego nadzoru sanitarnego przeprowadzono 216 ocen obiektów wg arkusza ocen stanu sanitarnego, wystawiono 169 zaświadczeń o wpisie do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów PIS. W okresie sezonu grzybowego przeprowadzono 4 kontrole na targowisku w Środzie Wielkopolskiej, dotyczące wprowadzania do obrotu grzybów świeżych. Nieprawidłowości nie stwierdzono. Stan sanitarny grup obiektów w 2015 r. − automaty do lodów - 11 obiektów, 10 kontroli sanitarnych, 5 ocen wg arkusza oceny stanu sanitarnego, 2 decyzje administracyjne oraz 2 decyzje zatwierdzające zakład, − piekarnie - 15 obiektów, 20 kontroli (1 interwencyjna), 13 ocen wg arkusza oceny stanu sanitarnego, 3 decyzje zarządzające, nałożono 1 mandat karny (100 złotych), − ciastkarnie - 4 obiekty, 4 kontrole sanitarne, 3 oceny wg arkusza oceny stanu sanitarnego, 15 prób wyrobów ciastkarskich pobranych w ramach urzędowej kontroli żywności, − przetwórnie owocowo-warzywne - 2 obiekty, 2 kontrole sanitarne, 1 ocena wg arkusza oceny stanu sanitarnego, − zakłady przemysłu zbożowo-młynarskiego - 2 obiekty, 3 kontrole sanitarne, 1 decyzja zarządzająca, − wytwórnie wyrobów cukierniczych – 2 obiekty, 2 kontrole sanitarne, 2 oceny wg arkusza oceny stanu sanitarnego, − wytwórnie koncentratów spożywczych – 1 obiekt, 3 kontrole sanitarne, 1 ocena wg arkusza oceny stanu sanitarnego, 2 próby pobrane w ramach urzędowej kontroli żywności, − wytwórnie suplementów diety – 1 zakład, 2 kontrole sanitarne (w tym 1 kontrola interwencyjną), 1 ocena wg arkusza oceny stanu sanitarnego, w zakładzie na liniach do produkcji leków prowadzono produkcję suplementów diety dla zagranicznych i krajowych odbiorców oraz produkcję wyciągów ziołowych, − cukrownie - 1 zakład, 1 kontrola sanitarna, 1 ocena wg arkusza oceny stanu sanitarnego, w ramach urzędowej kontroli żywności przeprowadzono traceability dotyczące cukru (GMO), dokumentacja nie budziła zastrzeżeń, − inne wytwórnie żywności – 3 obiekty, 3 kontrole sanitarne, 3 oceny wg arkusza ocen stanu sanitarnego, nadzorem objęto 1 wytwórnię napojów alkoholowych, 28 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ − sklepy - 235 obiektów, 250 kontroli sanitarnych, 21 mandatów karnych (łącznie 3450,00 złotych), 10 kontroli sanitarnych interwencyjnych/akcyjnych związanych z zażaleniami konsumentów na jakość środków spożywczych znajdujących się w obrocie, 44 decyzje administracyjne, 24 decyzje zatwierdzające zakład, 64 próby środków spożywczych pobrane w ramach urzędowej kontroli żywności, − kioski - 6 obiektów, 4 kontrole sanitarne, 2 oceny wg arkusza ocen stanu sanitarnego, − magazyny hurtowe - 15 obiektów, 5 kontroli sanitarnych, 2 oceny wg arkusza ocen stanu sanitarnego, 4 decyzje administracyjne, 1 decyzja zatwierdzająca zakład, 4 próby pobrane do badań, − obiekty ruchome i tymczasowe - 43 obiekty, 16 kontroli sanitarnych, − inne obiekty obrotu żywnością – 265 zakładów (w tym 221 dostawców bezpośrednich), 24 kontrole sanitarne, 5 decyzji administracyjnych, 5 prób pobranych do badań, − zakłady żywienia zbiorowego typu otwartego - 118 obiektów, 99 kontroli sanitarnych (2 kontrole interwencyjne w związku z zażaleniami konsumentów na złą jakość posiłków), 56 ocen wg arkusza ocen stanu sanitarnego, 6 mandatów karnych (łącznie 1400,00 złotych), 14 decyzji administracyjnych, 12 decyzji zatwierdzających. − zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego – 94 zakłady na terenie powiatu średzkiego, 35 obiektów objętych nadzorem w 2015 r., 41 kontroli sanitarnych (w tym 3 kontrole interwencyjne dotyczące skarg konsumentów na złą jakość posiłków), 13 ocen wg arkusza ocen stanu sanitarnego, 1 decyzja zarządzająca, 16 decyzji zatwierdzających zakład. 29 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ Tab. 12. Nadzór sanitarny nad zakładami zbiorowego żywienia zamknietego w 2015 r. Liczba zakładów Liczba skontrolo zakładów wanych Lp. Rodzaj obiektów Zakłady 1. zbiorowego ogólem żywienia zamknięte Liczba zakładów Liczba niezgodny kontroli Liczba ch i rekon decyzji troli Liczba mandatów Kwota 76 35 0 41 1 3 600,00 2. Bufety przy zakładach pracy 4 2 0 2 0 0 0,00 3. Stołówki w domach wczasowych 1 1 0 1 0 0 0,00 1 0 0 0 0 0 0,00 1 0 0 0 0 0 0,00 2 2 0 2 0 0 0,00 1 1 0 1 0 0 0,00 4 4 0 4 0 0 0,00 26 12 0 15 0 0 0,00 12 4 0 4 0 0 0,00 9 0 9 0 0 0,00 Bloki żywienia w szpitalach 4. w tym: żywienie w systemie cateringowym Bloki żywienia w domach opieki 5. społecznej w tym: żywienie w systemie cateringowym 6. Stołówki w żłobkach i domach małego dziecka Stołówki szkolne 7. w tym: żywienie w systemie cateringowym Stołówki przedszkolach 8. 9. 31 w tym: żywienie w systemie cateringowym 22 8 0 8 0 0 0,00 Zakłady cateringowych 2 2 0 5 0 3 600,00 5 3 0 3 1 0 usług 10. Inne zakłady żywienia 0,00 − bufety przy zakładach pracy – 4 obiekty, 2 kontrole sanitarne, − stołówki w domu wczasowym – 1 obiekt, 1 kontrola sanitarna, − stołówki w żłobkach i w domach małego dziecka – 4 stołówki w żłobku w systemie cateringowym, 4 kontrole sanitarne, − stołówki szkolne - 26 stołówek szkolnych na terenie powiatu średzkiego, 15 kontroli w 12 obiektach (w tym w 4 stołówkach z żywieniem w systemie cateringowym); do oceny teoretycznej sposobu żywienia pobrano ogółem 10 próbek (zestawień dekadowych), z czego 1 próba nie spełniała zaleceń żywieniowych, 30 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ − stołówki w przedszkolach - 31 stołówek na terenie powiatu średzkiego, 9 kontroli sanitarnych w 9 obiektach (z żywieniem w systemie cateringowym), 1 decyzja zatwierdzająca zakład; w 9 stołówkach oceniono sposób żywienia dzieci w wieku przedszkolnym - w 5 ocenianych jadłospisach stwierdzono nieprawidłowości w sposobie żywienia dzieci, − zakłady usług cateringowych - 2 obiekty, 5 kontroli sanitarnych, − inne zakłady żywienia - 5 obiektów, 3 kontrole sanitarne, − środki do transportu żywności - 70 kontroli sanitarnych, 64 decyzje zezwalające na transport żywności; samochody spełniały obowiązujące wymagania sanitarne, a ich wyposażenie uległo znacznej poprawie, większość pojazdów posiadała agregaty chłodnicze i elektroniczny zapis temperatury w części ładunkowej. VII.2. Nadzór nad jakością zdrowotną środków spożywczych Zgodnie z rocznym planem poboru prób pobrano 99 prób środków spożywczych (56 do badań mikrobiologicznych oraz 43 do badań chemicznych). Wszystkie próby pobierano w ramach kontroli urzędowej i monitoringu. Ponadplanowo pobrano 4 próby środków spożywczych oraz 3 próby kosmetyków. Badania wykonano w laboratorium WSSE w Poznaniu. VII.3. Nadzór nad oznakowaniem GMO środków spożywczych W trakcie urzędowych kontroli żywności prowadzono nadzór nad znakowaniem środków spożywczych w zakresie GMO. Nie stwierdzono nieprawidłowości. VII.4. Nadzór nad środkami spożywczymi zgłoszonymi w systemie RASFF Podobnie jak w latach ubiegłych, w 2015 r. prowadzono nadzór nad środkami spożywczymi zgłoszonymi w systemie wczesnego ostrzegania o niebezpiecznej żywności i paszach RASFF. Postępowanie dotyczyło powiadomień alarmowych (8), informacyjnych (4) oraz “news” (1). 31 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ VII.5. Nadzór nad wprowadzaniem do obrotu suplementów diety i środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz nad środkami spożywczymi wzbogacanymi witaminami lub składnikami mineralnymi W ramach nadzoru sprawdzano w obrocie prawidłowość oznakowania ww. środków spożywczych, systematycznie śledzono sprzedaż suplementów diety oraz ich reklamy w internecie. Ogółem oceniono 88 środków spożywczych, które nie podlegały kwestionowaniu. VII.6. Nadzór nad jakością zdrowotną przedmiotów użytku Nadzorem objęto 6 wytwórni przedmiotów użytku oraz 13 miejsc obrotu przedmiotami użytku. Przeprowadzono 10 kontroli. W ramach urzędowej kontroli żywności pobrano do badań 6 prób wyrobów i materiałów do kontaktu z żywnością. Próby nie podlegały kwestionowaniu. VII.7. Wytwórnie kosmetyków W 2015 r. na terenie powiatu średzkiego nie było wytwórni kosmetyków. W ramach bieżącego nadzoru nad kosmetykami sprawdzano, czy w obrocie nie znajdują się kosmetyki, o których informacja umieszczona została w systemie RAPEX. Przeprowadzono 12 kontroli. VII.8. Ocena sposobu żywienia W 2015 r. oceniono teoretycznie 19 jadłospisów, z czego 6 jadłospisów kwestionowano w stołówce szkolnej i 5 stołówkach przedszkolnych z uwagi na: niską częstotliwość podawania świeżych owoców i warzyw na śniadanie, niską zawartość w posiłkach obiadowych surówek warzywnych/owocowych oraz gotowanych owoców i warzyw, niską częstotliwość podawania produktów zawierających białko pochodzenia zwierzęcego (ryby, wędliny, jaja), niewłaściwą kolorystykę podawanych posiłków, a także brak urozmaicenia posiłków. 32 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ VIII. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY VIII.1. Zadania zapobiegawczego nadzoru sanitarnego W 2015 r. zapobiegawczy nadzór sanitarny, działający na terenie powiatu średzkiego, realizował zadania mające na celu zapewnienie warunków higienicznych i zdrowotnych w uzgadnianej dokumentacji projektowej, opiniowanych dokumentach strategicznych, podczas opiniowania w ramach oceny oddziaływania na środowisko oraz podczas uczestniczenia w dopuszczeniu do użytku obiektów budowlanych. W ramach zapobiegawczego nadzoru sanitarnego zajmowano się zagadnieniami związanymi z warunkami higieny środowiska, pracy, procesów nauczania i wychowania, wypoczynku i rekreacji, warunkami zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku, warunkami higieniczno-sanitarnymi, jakie powinny spełniać pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne. Zwracano głównie uwagę na ochronę środowiska – w tym zdrowia ludzi, ochronę przed ponadnormatywnym hałasem, promieniowaniem elektromagnetycznym i zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego oraz na jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, a także na zagadnienia związane z uporządkowaniem gospodarki ściekowej i gospodarki odpadami. VIII.2. Dane liczbowe dotyczące działalności zapobiegawczego nadzoru sanitarnego W 2015 r. w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego wpłynęło 287 wniosków. PPIS zajął stanowisko 239 razy. Wydano 10 opinii sanitarnych do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, 28 opinii co do potrzeby przeprowadzania oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, uzgodniono 17 projektów technologicznych, wykonano 52 odbiory obiektów, wydano 1 decyzję do celów rejestracyjnych podmiotów wykonujących działalność leczniczą, w ramach strategicznych ocen oddziaływania na środowisko sformułowano wnioski do 5 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, wydano 4 opinie sanitarne o potrzebie przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko oraz uzgodniono 2 projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. 33 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ Tab. 13. Liczba zajętych stanowisk oraz przeprowadzonych kontroli w ramach zapobiegawczego nadzoru sanitarnego w latach 2011-2015 Lp. Stanowiska i kontrole Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Rok 2015 1. Wnioski do projektów w ramach strategicznych ocen oddziaływania na środowisko Opinie sanitarne dotyczące uzgodnienia zakresu i stopnia szczegółowości informacji w prognozie oddziaływania na środowisko Opinie i postanowienia dotyczące projektów w ramach strategicznych ocen oddziaływania na środowisko Opinie sanitarne co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko Opinie sanitarne przed wydaniem decyzji środowiskowej Opinie sanitarne dotyczące projektów technologicznych 2 10 15 11 5 3 14 14 12 4 7 4 2 6 2 32 31 24 32 28 11 9 7 10 10 20 21 25 14 17 6 8 4 1 1 2. 3. 4. 5. 6. 7. Decyzje dotyczące leczniczych 8. Decyzje płatnicze 74 72 83 54 65 9. Liczba kontroli 58 54 55 43 52 10. Pozostałe 14 20 55 40 59 227 243 284 223 243 Razem podmiotów VIII.3. Działalność opiniodawcza w zakresie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko VIII.3.1. Zgłaszanie wniosków do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego W 2015 r. do PPIS wpłynęło 5 zawiadomień o zamiarze przystąpienia do sporządzenia projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego lub ich zmian. W odpowiedzi wysłano 5 pism z wnioskami do tych projektów. 34 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ VIII.3.2. Uzgadnianie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko Rozpatrzono 4 wnioski dotyczące uzgodnienia zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko. Wydano 4 opinie sanitarne o potrzebie przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, w których określono zakres informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko. VIII.3.3. Uzgadnianie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego Rozpatrzono 4 wnioski o zaopiniowanie projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz prognoz ich oddziaływania na środowisko – w ramach strategicznych ocen oddziaływania na środowisko. We wszystkich przypadkach organy prowadzące postępowania występowały o opinie zarówno do PPIS jak i do WPWIS. PPIS, po upewnieniu się, że opinie dotyczące przedmiotowych projektów wydane zostały lub zostaną przez WPWIS, odstąpił od zajęcia stanowiska we wszystkich przypadkach. W 2015 r. PPIS uzgodnił 2 projekty następujących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla obszarów obejmujących część obrębu ewidencyjnego Zdziechowice, gm. Środa Wlkp. oraz części obrębów ewidencyjnych Romanowo, Zielniki, Janowo, Dębicz - gm. Środa Wlkp. wraz z prognozą oddziaływania na środowisko. VIII.4. Działalność opiniodawcza w zakresie ocen oddziaływania przedsięwzięć na środowisko VIII.4.1. Wydawanie opinii sanitarnych co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby - co do zakresu raportu o oddziaływaniu na środowisko dla przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko Rozpatrzono 36 wniosków o opinię co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby co do zakresu raportu o oddziaływaniu na środowisko dla przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. 35 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ Wydano 6 opinii o potrzebie przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko i określono zakres raportu dla tych przedsięwzięć. Dotyczyły one głównie obiektów inwentarskich. Dla 22 przedsięwzięć wydano opinie o możliwości odstąpienia od potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. Opinie te dotyczyły m. in. farm fotowoltaicznych, budowy sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej, budowy mieszkaniowej, rozbudowy istniejących zakładów pracy. VIII.4.2. Wydawanie opinii sanitarnych przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia W 2015 r. PPIS rozpatrzył 10 wniosków o opinię przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Wydano 10 opinii sanitarnych, które dotyczyły: Farmy Wiatrowej Wielkopolska 2, zakładu zbiórki i przetwarzania odpadów w m. Chocicza, gm. Nowe Miasto n/Wartą, ferm drobiu w m. Kruczyn i Boguszyn, gm. Nowe Miasto n/Wartą, w m. Kępa Wielka, gm. Zaniemyśl, w m. Trzebisławki i Starkówiec Piątkowski, gm. Środa Wlkp., eksploatacji kruszywa naturalnego (piasków oraz piasków kwarcowych) ze złoża ŁĘKNO JP gm. Zaniemyśl oraz budynku inwentarskiego w m. Murzynowo Kościelne, gm. Dominowo. VIII.5. Uzgadnianie projektów technologicznych W 2015 r. uzgodniono w formie opinii sanitarnej - na wnioski inwestorów lub projektantów - 17 projektów technologicznych różnych inwestycji realizowanych na terenie powiatu średzkiego. Wśród uzgadnianych projektów dominowały projekty technologiczne obiektów obrotu i produkcji żywności, głównie zakładów małej gastronomii oraz sklepów spożywczych. Wśród uzgadnianych projektów były także projekty salonów fryzjerskokosmetycznych, aptek oraz lokali przeznaczonych na działalność leczniczą. VIII.6. Kontrole sanitarne W 2015 r. w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego wykonano łącznie 52 kontrole obiektów. Odebrano 26 obiektów, dla których nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie oraz skontrolowano 26 innych obiektów, dla których wymagane 36 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ było stwierdzenie spełnienia określonych wymagań higienicznych i zdrowotnych. Nie wykonano żadnej kontroli w trakcie realizacji inwestycji. VIII.6.1. Kontrole sanitarne obiektów, dla których nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie, lub których projekty wymagały uzgodnień w zakresie sanitarno-higienicznym Wśród odbieranych inwestycji, dla których nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie wymienić należy: 2 hale sportowe (przy Szkole Podstawowej nr 3 oraz Wielkopolskiej Wyższej Szkole Społeczno-Ekonomicznej w Środzie Wlkp.), rozbudowywane zakłady produkcyjne: POLIPAK Sp. z o.o., PHYTOPHARM KLĘKA S.A, FLUDRA Sp. z o.o., nowe stolarnie w Środzie Wlkp. i m. Rusiborek, nową sortownię i pakownię jaj w Zielnikach, stację paliw i myjnię samochodową dwustanowiskową wraz z infrastrukturą towarzyszącą w Środzie Wlkp., w rejonie ul. ks. Marcelego Weychana, rozbudowę i przebudowę budynku żłobkowo-przedszkolnego w Środzie Wlkp., rozbudowę budynku szkoły podstawowej publicznej w m. Słupia Wielka, rozbudowę budynku szkoły w Sulęcinku. Jako ciekawostkę wymienić można realizację Punktu Le'Drive przy pawilonie handlowym INTERMARCHE (czwarty punkt w Polsce). VIII.6.2. Kontrole sanitarne obiektów, dla których wymagane jest spełnienie określonych wymogów sanitarno-higienicznych Spośród pozostałych skontrolowanych 26 obiektów, dla których nie nałożono obowiązku uzyskania pozwolenia na użytkowanie, dużą grupę stanowią obiekty obrotu i produkcji artykułów spożywczych lub obiekty związane z żywieniem zbiorowym, dla których - na podstawie opinii z odbiorów - wydawane były decyzje zatwierdzające zakład. Następną pod względem liczebności grupę inwestycji stanowią gabinety fryzjerskie i kosmetyczne realizowane w Środzie Wlkp., Zaniemyślu, Chociczy i Boguszynie. Pozostałe skontrolowane inwestycje stanowią: Mini Żłobek WESOŁA KRAINA w Środzie Wlkp., dwie Apteki Ogólnodostępne w Środzie Wlkp., Apteka Ogólnodostępna Drybańscy Spółka Jawna w Zaniemyślu, Prywatny Gabinet Ginekologiczny P. Moniki Englert-Golon w Środzie Wlkp., pracownia RTG w NZOZ Chirurgia i Ortopedia Średzka Sp. z o.o., Gimnazjum z Oddziałami Przysposabiającymi do Pracy w Środzie Wlkp., przy ul. Kosynierów 2b. 37 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ VIII.7. Wydawanie decyzji do celów rejestracyjnych podmiotów wykonujących działalność leczniczą W 2015 r. wydano 1 decyzję do celów rejestracyjnych dla podmiotu wykonującego działalność leczniczą, tj. dla pracowni RTG, znajdującej się w NZOZ Chirurgia i Ortopedia Średzka Sp. z o.o., w Środzie Wlkp., ul. Czerwonego Krzyża 2. VIII.8. Wydawanie opinii sanitarnych dla inwestycji wspomaganych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ze środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej W 2015 r. PPIS, na wniosek rolników, wydał 2 opinie sanitarne dla inwestycji wspomaganych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ze środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej, potwierdzające spełnienie wymagań higieniczno-sanitarnych w: istniejącym budynku w m. Orzeszkowo 32, gm. Dominowo, (umożliwiających przeprowadzanie w nim procesów obróbki warzyw okopowych na linii do mycia i sortowania ziemniaków, marchwi i cebuli) oraz nowo dobudowanym budynku przechowalni warzyw – chłodni, znajdującej się na terenie gospodarstwa rolnego w m. Pętkowo 6, gm. Środa Wlkp., na działce o nr ewid. 63/3. 38 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ IX. DZIAŁALNOŚĆ W ZAKRESIE OŚWIATY ZDROWOTNEJ I PROMOCJI ZDROWIA W 2015 r. w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia, adresowanej do szerokiego kręgu odbiorców - mieszkańców powiatu średzkiego, znajdowały się następujące zagadnienia: − profilaktyka nowotworowa, − profilaktyka tytoniowa i schorzeń układu oddechowego, − profilaktyka w zakresie HIV/AIDS, − profilaktyka chorób zakaźnych, − profilaktyka chorób układu krążenia, − opieka nad matką i dzieckiem, − racjonalne odżywianie, − propagowanie szczepień ochronnych, − promowanie zdrowego stylu życia. Zasięg programów edukacyjnych realizowanych przez PSSE na terenie powiatu średzkiego, miał charakter: − ogólnopolski (inicjatywa Ministerstwa Zdrowia i GIS), − wojewódzki (inicjatywa WPWIS), − powiatowy (inicjatywa PPIS oraz innych instytucji). W promocji zdrowego stylu życia bardzo ważną rolę odgrywają media. PSSE współpracuje z Głosem Powiatu Średzkiego oraz Gazetą Średzką, które publikują relacje z imprez czy wydarzeń realizowanych lub inicjowanych przez PIS, a także artykuły o charakterze oświatowo-zdrowotnym. Działania podejmowane przez PIS w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia publikowane są na stronach internetowych PSSE oraz jej partnerów programowych. IX.1. Profilaktyka zakażeń HIV i zachorowań na AIDS W 2015 r. PSSE uczestniczyła w realizacji Krajowego Programu Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV poprzez: − organizację akcji „Bezpieczne Walentynki 2015” w 18 szkołach gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych (100%), uczestniczyło w niej 70 uczniów, 39 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ − organizację projektu „Młodzieżowi Liderzy Zdrowia – kontra HIV” w postaci sześciogodzinnych warsztatów dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych, uczestniczyło 11 uczniów z 3 szkół ponadgimnazjalnych, − udział w popularyzacji ogólnopolskiego internetowego konkursu wiedzy na temat HIV i AIDS dla kobiet w ciąży lub planujących ciążę, zorganizowanego w ramach kampanii edukacyjnej „Jeden test. Dwa życia. Zrób test na HIV. Dla siebie i swojego dziecka”, − organizację etapu powiatowego wojewódzkiego konkursu „Nie daj szansy AIDS” na fotografię pod tytułem „Uzależnienia sprzyjają HIV”, w etapie szkolnym wzięło udział 57 uczniów, wpłynęły 4 prace z 4 gimnazjów, laureaci etapu powiatowego uczestniczyli w podsumowaniu konkursu w poznańskim Multikinie, podsumowanie etapu powiatowego odbyło się w dniu 16 grudnia 2015 r. w PSSE, nagrody dla laureatów i uczestników konkursu ufundowali Starosta Średzki oraz PPIS, − organizację X Powiatowej Olimpiady Wiedzy o HIV/AIDS pt. „Uzależnienia sprzyjają HIV” dla uczniów klas ponadgimnazjalnych, w której wzięło udział 95 uczniów z 3 szkół, w finale uczestniczyło 8 uczniów, − organizację kampanii informacyjnej pt. „HIVokryzja. Wyleczmy się” i kampanii edukacyjnej pt. „Coś Was łączy? Zrób Test na HIV” skierowanej do szkół i mediów. IX.2. Promowanie zdrowego stylu życia IX.2.1. Poprawa sposobu żywienia i jakości zdrowotnej żywności – program edukacyjny pt. „Trzymaj Formę!” Celem programu „Trzymaj Formę!” jest edukacja w zakresie trwałego kształtowania prozdrowotnych nawyków wśród młodzieży szkolnej poprzez promocję zasad aktywnego stylu życia i zbilansowanej diety, w oparciu o odpowiedzialność indywidualną i wolny wybór jednostki. Program jest realizowany w ramach Krajowego Programu Zapobiegania Nadwadze, Otyłości i Chorobom Przewlekłym. W roku szkolnym 2014/15 realizowany był w 12 gimnazjach (69%) w grupie 1482 uczniów (94%) oraz 20 szkołach podstawowych (klasy V i VI) w grupie 1061 uczniów (100%) oraz 563 rodziców. W ramach programu organizowano zawody sportowe, pogadanki, tzw. „burzę mózgów”, dyskusje dydaktyczne, ćwiczenia, warsztaty dydaktyczne, zajęcia praktyczne, plakaty, wystawy. Prawie wszystkie szkoły stosowały uczenie wspomagane komputerem. 40 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ Szkoły organizowały konkursy, gry, zabawy, festyny, rajdy piesze i rowerowe. Wszystkie szkoły wykorzystywały otrzymane pomoce. IX.2.2. Program edukacyjny „Moje dziecko idzie do szkoły" Głównym celem autorskiego programu WSSE jest kształtowanie prawidłowych nawyków i umiejętności prozdrowotnych u dzieci rozpoczynających naukę w szkole, a także u ich rodziców i opiekunów. W 2015 r. programem objęto 841 rodziców dzieci z grup/klas „0” oraz 909 dzieci w wieku 5 i 6 lat (94%). Program realizowano w 16 szkołach z klasami „0” (90%) oraz 19 przedszkolach (92%) powiatu średzkiego. IX.2.3. Projekt PL0432 „Bądźmy zdrowi, wiemy - więc działamy” Bezpośrednim celem projektu jest zmniejszenie liczby dzieci i młodzieży narażonych na nadwagę, otyłość i choroby dieto-zależne na terenie województwa wielkopolskiego. Celem ogólnym jest poprawa stanu zdrowia populacji dzieci i młodzieży w Polsce. Grupa docelowa to nauczyciele i pielęgniarki środowiska szkolnego, dzieci sześcioletnie i ich rodzice, a także młodzież w szkołach gimnazjalnych i ich rodzice. W ramach realizacji Projektu zorganizowano: − szkolenie dla 21 uczniów z 9 gimnazjów (69%), − etap powiatowy konkursu na plakat, w którym wzięło udział 278 uczniów z 6 gimnazjów (46%), w etapie powiatowym uczestniczyło 6 osób, − 3 festyny dla dzieci pięcioletnich i sześcioletnich w przedszkolach i szkołach podstawowych, w których uczestniczyło 256 osób, w tym 96 rodziców i pracowników szkół i przedszkoli. Programem objęto bezpośrednio 555 osób. IX.3. Ograniczanie zdrowotnych następstw palenia tytoniu i innych używek Powszechność problemu palenia tytoniu oraz negatywne skutki nikotynizmu stanowią istotne czynniki, dla których PIS podejmuje działania o charakterze informacyjno – edukacyjnym. Mają one na celu ograniczenie zdrowotnych następstw palenia oraz kształtowanie postaw i zachowań przeciwtytoniowych wśród uczniów szkół, wykształcenie umiejętności dokonywania świadomych i przemyślanych decyzji, a także wpływania na zachowania innych osób. 41 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ IX.3.1. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu W ramach programu w 2015 roku: − realizowano Przedszkolny Program Edukacji Antytytoniowej pt. „Czyste Powietrze Wokół Nas", opracowany dla dzieci wieku 5-6 lat i ich rodziców – w roku szkolnym 2014/15 programem objęto 15 przedszkoli i 20 szkół (97%), uczestniczyło w nim 699 dzieci, w tym 284 sześciolatków i 344 pięciolatków, 71 dzieci z innych grup wiekowych i 687 rodziców, − realizowano program „Nie pal przy mnie, proszę”, opracowany dla uczniów klas I-III, w roku szkolnym 2014/15 w programie uczestniczyło 20 szkół podstawowych (91%), 1278 uczniów (68%) oraz 609 rodziców, − realizowano program „Znajdź właściwe rozwiązanie”, opracowany dla uczniów starszych klas szkół podstawowych i uczniów gimnazjów, w roku szkolnym 2014/15 program realizowało 11 gimnazjów (85%) i 19 szkół podstawowych (90%), uczestniczyło w nim 841 uczniów gimnazjów (52%) i 504 rodziców oraz 875 uczniów starszych klas szkół podstawowych (51%) oraz 40 rodziców, łącznie programem objęto 1716 uczniów i 544 rodziców, − zorganizowano etap powiatowy konkursu „Palić, nie palić – oto jest pytanie?” oraz imprezę podsumowującą, w etapie szkolnym wzięło udział 226 uczniów (35%) z 14 szkół podstawowych (64%), w imprezie podsumowującej konkurs uczestniczyło 50 osób, patronat nad konkursem objęli PPIS i Starosta Średzki, Starostwo Powiatowe w Środzie Wlkp. ufundowało 3 nagrody dla laureatów i „słodkie paczki” dla pozostałych uczestników konkursu o łącznej wartości 626 zł, podsumowanie etapu powiatowego zorganizowano w Szkole Podstawowej Nr 3 w Środzie Wlkp., uczniowie przygotowali inscenizację tematyczną, zwycięską pracę przesłano do etapu wojewódzkiego, zdobywcy I miejsca oraz pozostałym uczestnikom wręczono dyplomy i nagrody podczas uroczystości podsumowującej etap powiatowy, podsumowanie etapu wojewódzkiego odbyło się w Multikinie w Poznaniu, − zorganizowano obchody „Światowego Dnia Bez Tytoniu” oraz obchody „Światowego Dnia Rzucania Palenia”, − z okazji „Światowego Dnia bez Tytoniu” (31 maja) oraz „Światowego Dnia Rzucania Palenia” (trzeci czwartek listopada) zorganizowano punkty informacyjno-edukacyjne, gdzie wykonywano badania na zawartość dwutlenku węgla w wydychanym powietrzu oraz przeprowadzano rozmowy na temat szkodliwości różnego rodzaju używek i 42 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ rozdawano materiały oświatowe i gadżety kampanijne, zainteresowanie kampanią wykazało 151 osób, 81 osobom wykonano badanie na zawartość dwutlenku węgla w wydychanym powietrzu, − realizowano projekt „Młodzieżowi Liderzy Zdrowia” – 17 listopada 2015 r. zorganizowano sześciogodzinne warsztaty dla uczniów gimnazjów, w których brało udział 21 uczniów z 9 gimnazjów (69%), każdy uczestnik otrzymał dyplom „Młodzieżowy Lider Zdrowia”, − prowadzono zajęcia edukacyjne dla 846 uczestników obozów, kolonii i obozów sportowych. IX.3.2 Projekt „Wiem - nie biorę! Jestem bezpieczny” Jest to autorski projekt WSSE, stanowiący część programu Komendy Wojewódzkiej Policji w Poznaniu pt. „Dopalacze niszczą życie”, realizowanego pod patronatem Wojewody Wielkopolskiego i Marszałka Województwa Wielkopolskiego. Celem projektu jest wzrost świadomości społecznej na temat wpływu narkotyków i nowych substancji psychoaktywnych na funkcjonowanie organizmu ludzkiego. W 2015 r. program realizowano wspólnie z pracownikami Komendy Powiatowej Policji w Środzie Wlkp. przeprowadzając szkolenia dla kadry pedagogicznej, dyrektorów szkół oraz pracowników OPS i gminnych zespołów interdyscyplinarnych, uczniów szkoły ponadgimnazjalnej oraz gimnazjum. W sumie przeszkolono 74 osoby. IX.3.3. Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych Celem programu jest ograniczenie używania tytoniu, alkoholu i innych substancji psychoaktywnych przez kobiety w wieku prokreacyjnym, tj. między 15 a 49 rokiem życia. W ramach realizacji programu: − zorganizowano kampanię „Nie pozwól odlecieć swojemu szczęściu”, w akcji przekazano materiały oświatowo-zdrowotne do wszystkich gabinetów ginekologicznych, szkół, przedszkoli oraz lekarzy rodzinnych w powiecie średzkim, − realizowano program edukacyjny „ARS, czyli jak dbać o miłość?”, który powstał w ramach „Profilaktycznego programu w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych”; celem programu jest dotarcie z przekazem edukacyjnym do uczniów szkół ponadgimnazjalnych i ograniczenie skutków zdrowotnych używania środków psychotropowych (alkoholu, tytoniu i narkotyków); 43 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ program został objęty honorowym patronatem Ministra Edukacji Narodowej; programem objęto 561 uczniów szkół ponadgimnazjalnych (32%), przeprowadzono 1 szkolenie dla koordynatora szkolnego, − zorganizowano 5 spotkań na terenie Środy Wielkopolskiej, w których uczestniczyły 322 osoby, w trakcie spotkań przeprowadzano rozmowy, badano stężenie dwutlenku węgla w wydychanym powietrzu, organizowano konkursy, rozdawano materiały oświatowozdrowotne i gadżety. IX.4. Profilaktyka nowotworów IX.4.1. Profilaktyka raka szyjki macicy Profilaktyka ma na celu zmniejszenie występowania i umieralności na raka szyjki macicy. Adresatami projektu były osoby dorosłe oraz uczniowie szkół ponadgimnazjalnych. W ramach realizacji przedsięwzięcia tematykę - wytyczne przesłano do wszystkich szkół ponadgimnazjalnych na początku roku szkolnego oraz przeprowadzono dystrybucję materiałów oświatowych. IX.4.2. Profilaktyka raka piersi Profilaktyka ma na celu zmniejszenie umieralności kobiet z powodu raka piersi, wzrost świadomości kobiet w zakresie samobadania piersi oraz znaczenia wykonywania badań profilaktycznych piersi, a także zachęcenie kobiet do samobadania piersi oraz wykonywania regularnych badań profilaktycznych piersi. Grupę docelową stanowiły osoby dorosłe i starsi uczniowie szkół ponadgimnazjalnych. W ramach realizacji przedsięwzięcia umieszczono informację na temat „Europejskiego Dnia Walki z Rakiem Piersi (15.X.) i regulaminu wojewódzkiego konkursu pt. „Dbam o swoje piersi” na stronie internetowej PSSE, powiadomiono media o organizowanym konkursie i obchodzonym „Europejskim Dniu Walki z Rakiem Piersi”, przesłano pisma do szkół, ośrodków medycyny szkolnej oraz podmiotów leczniczych (71 obiektów), udało się mocno nagłośnić konkurs na fotografię, ukazały się 3 artykuły w Głosie Powiatu Średzkiego. 44 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ IX.5. Profilaktyka chorób zakaźnych IX.5.1. Akcja informacyjno-edukacyjna „Zaszczep w sobie chęć szczepienia” Informację o akcji z prośbą o rozpropagowanie przesłano do 12 poradni lekarza rodzinnego, 6 praktyk pielęgniarskich, 48 placówek oświatowych, 6 urzędów gmin oraz Starostwa Powiatowego w Środzie Wlkp. IX.5.2. Przeciwdziałanie występowaniu wszawicy w szkołach na terenie województwa wielkopolskiego Celem głównym było zwiększenie świadomości na temat sposobów zapobiegania rozprzestrzenianiu się wszawicy, utrzymania higieny osobistej oraz zmniejszenie liczby przypadków wszawicy wśród dzieci. Grupę docelową stanowił ogół społeczeństwa. W ramach realizacji tego przedsięwzięcia na stronie internetowej PSSE umieszczono informację na temat sytuacji prawnej i sposobów zwalczania wszawicy, do wszystkich szkół i przedszkoli (48 placówek) przekazano „Stanowisko Departamentu Matki i Dziecka Ministerstwa Zdrowia w sprawie zapobiegania i zwalczania wszawicy u dzieci i młodzieży”. IX.5.3. Profilaktyka chorób przenoszonych przez kleszcze Celem głównym było zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat sposobów zabezpieczania się przed kleszczami, postępowania po ukąszeniu i zagrożeń wynikających z ukąszenia przez kleszcze. Grupę docelową stanowił ogół społeczeństwa. Informację przesłano do wszystkich szkół powiatu średzkiego. IX.6. Profilaktyka w okresie ciąży i połogu Jest to akcja informacyjna Ministerstwa Zdrowia adresowana do kobiet w okresie ciąży, porodu i połogu. Na prośbę WSSE prowadzono dystrybucję ulotek dotyczących konieczności podjęcia wczesnej opieki profilaktycznej, praw kobiet, terminu i zakresu wykonania badań profilaktycznych, współpracy z położną podstawowej opieki zdrowotnej oraz zalet karmienia piersią. Ulotki zgodnie z założeniami trafiły do punktów szczepień w poradniach lekarzy rodzinnych oraz gabinetów i poradni ginekologicznych (18 placówek). 45 POWIATOWA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ IX.7. Interwencje nieprogramowe IX.7.1. Obchody Światowego Dnia Zdrowia W 2015 r. Światowa Organizacja Zdrowia zwróciła uwagę na „Bezpieczeństwo żywności”, a hasło ubiegłorocznych obchodów brzmiało „Z pola na stół – uczyń jedzenie bezpiecznym”. Działania skierowane były do ogółu społeczeństwa. Realizacja działań związanych z tematyką Światowego Dnia Zdrowia trwała cały rok, ale główne przedsięwzięcia podjęto w okresie od 11 marca do 30 kwietnia 2015 r., kiedy to przesłano do szkół wytyczne i materiały tematycznie związane z hasłem. IX.7.2. Profilaktyka poparzeń Barszczem Sosnowskiego Celem głównym było zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat zagrożeń wynikających z kontaktu z rośliną zwaną Barszczem Sosnowskiego. Grupę docelową stanowił ogół społeczeństwa. Informację z linkiem do materiałów przesłano wszystkim szkołom z prośbą o promocję akcji. IX.7.3. Akcja „Bezpieczne życie seniorów” W ramach akcji współpracowano z Komendą Powiatową Policji w Środzie Wlkp., Państwową Powiatową Strażą Pożarną w Środzie Wlkp., uczestniczono w 2 spotkaniach dla członków Stowarzyszenia Diabetyków Średzkich oraz podopiecznych Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Środzie Wlkp., podczas których wygłoszono wykład na temat bezpieczeństwa farmakologicznego oraz profilaktyki palenia tytoniu (w spotkaniach uczestniczyło 85 osób). 46