1 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOśCI ŚWINY 2011
Transkrypt
1 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOśCI ŚWINY 2011
Załącznik do Uchwały nr IX/65/11 Rady Miejskiej w Bolkowie z dnia 22 czerwca 2011 r. PLAN ODNOWY MIEJSCOWOśCI ŚWINY 2011- 2018 Opracowano: Urząd Miejski w Bolkowie 1 SPIS TREŚCI WSTĘP ................................................................................................................................ 3 1. Charakterystyka miejscowości ....................................................................................................................5 1.1. Ogólne informacje o miejscowości Świny................................ ................................ .............................. 5 1.2. Historia miejscowości ................................ ................................ ................................ ........................... 7 1.3. Klimat................................ ................................ ................................ ................................ ................... 9 1.4. Ludność................................ ................................ ................................ ................................ .............. 10 1.5 Funkcja miejscowości ................................ ................................ ................................ .......................... 11 1.6 Opis i charakterystyka obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb kulturalno społecznych mieszkańców................................ ................................ ................................ ......................... 11 2. Inwentaryzacja zasobów ...........................................................................................................................12 2.1. Infrastruktura techniczna................................ ................................ ................................ .................... 12 2.2. Infrastruktura społeczna................................ ................................ ................................ ..................... 13 2.3. Dziedzictwo kulturowe ................................ ................................ ................................ ....................... 14 2.4. Zasoby ludzkie ................................ ................................ ................................ ................................ .... 15 2.5. Aktywność gospodarcza................................ ................................ ................................ ...................... 16 2.6. Atrakcje turystyczne ................................ ................................ ................................ ........................... 16 2.7. Środowisko przyrodnicze ................................ ................................ ................................ .................... 16 3. Ocena mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń................................................................................ 18 3. 1 Analiza SWOT ................................ ................................ ................................ ................................ ..... 18 3.2. Wyniki analizy ................................ ................................ ................................ ................................ .... 20 4. Wizje i cele rozwoju .................................................................................................................................. 21 4.1. Wizja rozwoju miejscowości ................................ ................................ ................................ ............... 21 4.2. Identyfikacja celów................................ ................................ ................................ ............................. 22 4.3. Kierunki rozwoju miejscowości Świny ................................ ................................ ................................ . 22 5. Planowane działania w perspektywie 7 lat ( 2011-2018) ........................................................................... 25 5.1. Harmonogram realizacji projektów................................ ................................ ................................ ..... 30 5.2. Zgodność z dokumentami strategicznymi wyższego rzędu................................ ................................ ... 30 6. Wdrażanie i monitorowanie założeń Planu ...............................................................................................31 6.1. Monitoring rzeczowy ................................ ................................ ................................ .......................... 31 6.2. Monitoring finansowy ................................ ................................ ................................ ........................ 32 7. Teksty źródłowe........................................................................................................................................ 33 2 Wstęp Plan Odnowy Miejscowości Świny został opracowany na podstawie dostępnych dokumentów programowych, strategicznych, rozwoju miejscowości Świny oraz regulacji prawnych. Plan ten jest narzędziem niezbędnym w procesie planowania zadań służących rozwojowi obszarów wiejskich. Dokument obejmuje charakterystykę miejscowości Świny, w tym określa jej lokalizację, historię i funkcję. Opisuje obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb kulturowo- społecznych mieszkańców. Identyfikuje również zasoby przyrodnicze, kulturowe i infrastrukturalne, występujące na terenie Świn. Plan odnowy miejscowości Świny dotyczy lat 2011-2018. Podstawową jego część stanowi opis zasobów wsi i tkwiącego w niej potencjału oraz możliwości organizacyjnych mieszkańców. Dzięki diagnozie stanu w ramach analizy SWOT (przedstawienie mocnych i słabych stron, jak i szans i zagrożeń miejscowości), określa kierunki rozwoju miejscowości Świny oraz wyznacza zadania polegające na poprawie jej sytuacji w poszczególnych obszarach rozwoju. W dokumencie zaprezentowano również harmonogram realizacji projektów, system wdrażania oraz sposoby monitorowania. Obowiązek stworzenia planu wynika z zapisów Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, służącego wsparciu obszarów i społeczności wiejskiej. Plan Odnowy Miejscowości jest dokumentem programowym, który integruje potrzeby społeczności lokalnej w zakresie ładu kulturowego, ekologicznego, społecznego oraz gospodarczo- infrastrukturalnego. W swoich ustaleniach bazuje na dokumentach będących podstawa polityki regionalnej zarówno na poziomie krajowym, wojewódzkim, powiatowym jak i gminnym. Zgodność Planu Odnowy Miejscowości ze strategicznymi dokumentami jest warunkiem koniecznym jego skutecznej realizacji. Struktura planu zawiera następujące elementy wynikające z logiki programowania: ü diagnozę sytuacji społeczno – gospodarczej wsi; ü analizę SWOT; ü wizję rozwoju wsi; ü priorytety i działania; ü sposoby wdrażania i monitorowania. 3 Opracowany Plan Odnowy Miejscowości jest dokumentem otwartym, w związku z czym może ulegać zmianom w zależności od zaistniałych potrzeb społecznych, finansowych oraz dostępności do funduszy Unii Europejskiej. Rysunek 1. Widok Zamku Świny 4 1. Charakterystyka miejscowości 1.1. Ogólne informacje o miejscowości Świny Położenie administracyjno- geograficzne Miejscowość Świny położona jest w gminie miejsko- wiejskiej Bolków w powiecie jaworskim. Powiat zaś zlokalizowany jest w południowo- zachodniej części województwa dolnośląskiego. Sąsiaduje z powiatem legnickim, złotoryjskim, jeleniogórskim, kamiennogórskim, wałbrzyskim, świdnickim oraz średzkim. Rysunek 2 Powiat jaworski na tle województwa dolnośląskiego 5 Gmina Bolków w powiecie jaworskim, sąsiaduje z gminąMęcinka oraz Paszowice. Dokładne położenie gminy przedstawia poniższy rysunek. Rysunek 3 Gmina Bolków na tle powiatu jaworskiego Wieś Świny położona jest na południowy wsch. od miasta Bolków. Przy szosie w kierunku Jawora. Rysunek 4 Miejscowość Świny na tle Gminy Bolków 6 1.2. Historia miejscowości Od niepamiętnych czasów w miejscowości Świny warownią władał mężny ród Świnków, z którego pochodził między innymi arcybiskup gnieźnieński Jakub Świnka. Z upływem wieków słowiańsko brzmiące nazwisko uległo germanizacji, i tak przechodziło stopniowo w Świn i Swein, a pod koniec XV stulecia przekształciło się ostatecznie w Schweinchen. Pierwszym właścicielem dworu był Jaxe De Swyn. Dokumenty z lat 1288 i 1313 wskazują odpowiednio na Jana, Piotra oraz Gunczela Świnkę jako posiadaczy zamku, którym w latach następnych zarządzali Konrad (1316), Peter oraz Henricus (13161351). Postacią szczególnie wyróżniającą się był Henricus de Swyn. Rycerz ten u boku Henryka Jaworskiego, uczestniczył w wyprawie krzyżowej na Rodos. Na miejscu drewnianego grodu w połowie XIV wieku ród Świnków postawił masywną wieżę mieszkalną, wykonaną z łamanego kamienia otoczoną murem obwodowym. Rysunek 5 Pomnik z okazji 900 lecia miejscowości Świny. Zamek w tym okresie był sukcesywnie zmieniany. Dokonywali tego dzieła kolejni przedstawiciele rodziny: Gunczel oraz Nickel, bracia von Swein, a później miedzy innymi kolejny Gunczel, Burgmann i Jahann. W połowie wieku XV powstał nowy dwuszczytowy budynek mieszkalny i nowe mury obronne. Największa, a zarazem ostatnia przebudowa zamku na renesansowa rezydencję miała miejsce w latach 1614-1620. Odnowiono wówczas gotycki zamek, a wieża otrzymała nowy dach pokryty czerwoną dachówką. Od strony północnozachodniej powstał wówczas renesansowy pałac na planie prostokąta, zamknięty po obydwu stronach cylindrycznymi wieżami. Całość otoczona została nowym murem obronnym z bastejami w celu przystosowania zamku do obrony przed bronią palną. Wejście na teren zamku prowadziło przez most zwodzony, a zamkowa brama była wykończona portalem, nad którym umieszczono herb rodu Świnków. W roku 1664 zamek przeszedł na własność Ernesta a następnie jego syna Georga von Schweinichen, ostatniego z linii Świnków na Świnach, który zmarł w 1702r. 7 Następnie w roku 1713 przy podziale majątku trafił on w ręce Sebastiana Heinricha von Schweintiz, potomka innego znanego rodu słowiańskiego. W czasie wojny siedmioletniej(1761) zamek został ograbiony przez rosyjskich żołnierzy, którzy rozbili i splądrowali nawet grobowce Świnków w pobliskim kościele zamkowym pw. Św. Mikołaja. Po tym fakcie obiekt podupadł tak mocno, że w efekcie został opuszczony. W roku 1769 prawo do budowli nabył pruski minister stanu Johann Henrich hr. Von Churschwandt. Następnie wdowa po nim sprzedała Świny austriackiej rodzinie . Niezamieszkały zamek szybko popadł w ruinę, a dzieła zniszczenia dopełnił w 1868 roku huragan i wielki pożar. Z początkiem XX wieku nastąpił wzrost świadomości historycznej i zauważono potrzebę ratowania upadającego zamku. W 1905 roku został oddany przez hrabiego Stanisława Hoyosa w opiekę lokalnemu związkowi „Heimatverein Bolkenhain”. Zamek został poddany gruntownej renowacji- odgruzowano i wzmocniono mury, w latach 30-tych przykryto dachem zamkową wieżę. W 1941 roku, podczas II wojny światowej, niechętni Hitlerowi gospodarze musieli sprzedać zamek państwu. Rok później, obiekt został przekazany wojsku, które zorganizowało w nim magazyn produkowanych w podziemnych fabrykach Bolkowa części do samolotów. Prace remontowe kontynuowano po II wojnie światowej. Od roku 1991 zamek jest własnością prywatną. Z zamkiem w Świnach związane są liczne legendy. Jedna z legend mówi, że nazwa Świny wywodzi się od miejsca, w którym rycerz Biwoj powalił potężnego odyńca, będącego postrachem całej okolicy. Inna powiada, że na szczycie zamkowej wieży była czarodziejska komnata, gdzie kasztelanka Agnieszka wśród zgromadzonych tam obrazów zobaczyła swego przyszłego męża. Znana jest również opowieść o rycerzu Śwince i pięknej Adelajdzie Zedlitz, córce kasztelana zamku w Bolkowie. Ponieważ Świny od Bolkowa leżą w odległości około 3 km, zwyczajowe prawo nakazywało w razie niebezpieczeństwa przychodzić sobie nawzajem z pomocą. Gdy w 1345 r. Czesi nagle napadli na zamek w Bolkowie Henryk Świnka nie ruszył sąsiadom z odsieczą. Ten incydent przerodził się niebawem w konflikt zbrojny między dwiema polskimi załogami. Świnkowie tajnym podziemnym korytarzem dostali się do fortecy bolkowskiej. Ale do walki nie doszło, napastnicy odkryli bowiem zamkniętą w komnacie córkę kasztelana, Adelajdę. Okazało się, że ukrywa ją tam ojciec przed odtrącanym pretendentem do ręki. Młody Świnka z miejsca się zakochał a waśń zbrojna zakończyła się weselem. 8 Kalendarium: • X-XI- wzniesiono gród obronny, strzegący traktu z Czech do Polski; • 1108- wzmianka u czeskiego kronikarza Kosmasa o tutejszym zamku; • 1203- gród kasztelański; • 1155- bulla papieża Hadriana IV wspominała o tutejszej kasztelanii, jednak gdy powstał Zamek w Bolkowie jej znaczenie zmalało; • XIII- książe Bolko II świdnicki przekazał zamek rodowi rycerskiemu, który od miejsca przyjął nazwę Świnków, zaś miejscowość nazwano Schweinhaus; • 1842- we wsi znajduje się folwark, młyn wodny, wiatrak, gorzelnia, szkoła ewangelicka oraz cegielnia. 1.3. Klimat Klimat w miejscowości Świny nie różni się od klimatu miejscowości położonych w sąsiadujących pasmach górskich. Wioska położona jest w strefie łagodnego klimatu podgórskich nizin i kotlin, przechodzącego w ostry klimat górski. Okres wegetacji jest krótszy niż na równinnych terenach położonych na wschód od obszaru gminy. Najpowszechniejsze są tutaj układy niżowe towarzyszące zarówno ciepłym jak i chłodnym frontom atmosferycznym. Średnia temperatura powietrza w styczniu nie przekracza -4°C - 6°C. Suma opadów w ciągu roku nie przekracza 800 – 850mm. i jest zależna od wysokości bezwzględnej. Rysunek 6 Świny widok na Zamek 9 1.4. Ludność Obecnie miejscowość Świny zamieszkuje 270 osób. Wśród mieszkańców wioski dominuje ludność w wieku 19 – 60. Grupa ta stanowi 65,56% ogółu ludności. Dzieci do 7 roku życia stanowią 10,37% liczby ludności, osoby w przedziale wiekowym 8 – 15 stanowią 6,67% ogółu ludności, osoby w wieku 16 – 18 lat stanowią 3,70% ludności, natomiast osoby powyżej 60 roku życia stanowią 13,70% mieszkańców Świn. Struktura miejscowości wiekowa Świny ludności przedstawiona została w poniższej tabeli: Rysunek 7 Społeczność lokalna podczas obchodów 900 lecia miejscowości. WIEK LICZBA LUDNOŚCI 0-2 3 4-5 6 7 8-12 13-15 16-17 18 19-65 (mężczyźni) 19-60 (kobiety) >65 (mężczyźni) >60 (kobiety) 7 3 9 1 8 12 6 6 4 94 OGÓŁEM 270 83 10 27 Rysunek 8 struktura wiekowa ludności miejscowości Świny Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UM Bolków stan na 30.05.2011r. 10 Rysunek 9 Struktura płci w miejscowości Świny Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UM Bolków stan na 30.05.2011r. 1.5 Funkcja miejscowości Świny to wieś, która pełni przede wszystkim funkcję mieszkalną i rolniczą. • Funkcja mieszkalna- przeważa zabudowa jednorodzinna, znajdują się tu 54 domy; • Funkcja rolnicza- większość mieszkańców prowadzi własne, rodzinne gospodarstwa rolnicze; • Rozwijająca się funkcja turystyczna- z uwagi na atrakcyjne położenie (bliskość zamku) oraz walory przyrodnicze, wieś ma ogromny potencjał do rozwoju turystyki wiejskiej w szczególności agroturystyki. 1.6 Opis i charakterystyka obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb kulturalno społecznych mieszkańców We wsi Świny można wyróżnić kilka obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, sprzyjających nawiązaniu kontaktów społecznych, ze względu na położenie oraz cechy funkcjonalno- przestrzenne. Jednym z tych obszarów jest świetlica wiejska, która ma ogromne znaczenie dla mieszkańców, szczególnie dla zorganizowanych grup oraz wszystkich aktywnie działających mieszkańców wsi. Świetlica wiejska umożliwia społeczności lokalnej organizowanie imprez i spotkań kulturowych, integrujących społeczność wiejską, co bez wątpienia przyczynia się do nawiązania kontaktów społecznych. Obecnie teren znajdujący się obok świetlicy wymaga zagospodarowania w celu stworzenia rekreacyjnego miejsca spotkań mieszkańców. 11 Innym, równie ważnym terenem jest boisko sportowe położone przy zamku. Jego modernizacja miałaby duży wpływ na zaspokojenie potrzeb szczególnie młodych ludzi. Obszar ten jest miejscem wspólnych spotkań społeczności lokalnej, organizacji imprez sportowych, a także plenerowych. Ze względu na swoje położenie boisko pełni dla mieszkańców wsi ważną funkcję kulturalną. Oprócz wymienionych terenów należy wspomnieć także o Kościele św. Mikołaja. Budowla ta pełni ważną funkcję kulturalną oraz sprzyja nawiązaniu kontaktów społecznych. Realizacja powyższych zadań ma na celu rozwijać wieś poprzez: 1. Poprawę estetyki i podniesienie atrakcyjności miejscowości; 2. Rozwijanie działalności kulturalnej i rekreacyjno- sportowej; 3. Aktywizowanie i integrowanie mieszkańców; 4. Promowanie walorów miejscowości; 5. Poprawę bezpieczeństwa mieszkańców. 2. Inwentaryzacja zasobów 2.1. Infrastruktura techniczna Rozbudowa bardzo ważną infrastruktury rolę w technicznej poprawie odgrywa warunków życia mieszkańców obszarów wiejskich, sprzyja właściwemu rozwojowi niemal wszystkich dziedzin życia gospodarczego i społecznego. Jej rozwój powinien zmierzać w kierunku znacznego zmniejszenia środowiska zanieczyszczenia naturalnego. Na podstawie analizy istniejącego stanu wyposażenia sołectwa w infrastrukturę techniczną można stwierdzić, że jest ona mieszkańców na bardzo w zakresie niskim poziomie. energetyki w wystarczającym stopniu tak samo są Potrzeby zaspokojone jak w zakresie telekomunikacji. Na terenie miejscowości nie ma masztów telefonii komórkowej. Rysunek 10 Świetlica wiejska w miejscowości Świny. 12 W miejscowości Świny znajduje się bardzo słabo rozwinięta sieć wodociągowa. Mieszkańcy zaopatrują się w wodę z istniejącego ujęcia, które wymaga modernizacji oraz rozbudowy. Miejscowość Świny nie jest całkowicie skanalizowana, w większości nieczystości są odprowadzane do przydomowych szamb. Ponadto wioska pozbawiona jest dostępu do sieci gazowniczej. Mieszkańcy używają zastępczych środków, takich jak olej opałowy, koks, węgiel, czy drewno, co źle wpływa na środowisko naturalne wioski oraz jej okolic. W miejscowości nie ma pełnej możliwości segregowania odpadów, co przejawia się głównie brakiem odpowiedniej ilości kontenerów na szkło, czy plastik. Odpady z terenu Świn wywożone są przez wyspecjalizowaną firmę. Gospodarstwa domowe nie są na stałe podłączone do globalnej sieci. Internet dostarczany jest abonentom w Świnach przez TP Neostradę, Netię oraz drogą radiową. Rysunek 11Świetlica wiejska w miejscowości Świny Nie ma możliwości korzystania z zasobów Internetu w publicznym punkcie dostępu znajdującym się we wsi lub jej pobliżu. Istnieją duże, niezaspokojone potrzeby mieszkańców w zakresie stałego, taniego podłączenia do Internetu. 2.2. Infrastruktura społeczna Podstawowym założeniem rozbudowy infrastruktury społecznej jest poprawa warunków kształcenia oraz dostępu do wiedzy, usług medycznych i pomocy socjalnej oraz pozostałych elementów sfery społecznej. Działając w ramach priorytetowych zadań, niezwykle istotne jest podnoszenie atrakcyjności wsi jako miejsca do inwestowania i przebywania. Na obecnym etapie rozwoju społecznego i gospodarczego kwestia ta jest ściśle powiązana z organizacją czasu wolnego oraz usług społecznych. W Świnach znajduje się niedawno wyremontowana świetlica wiejska integrującą społeczność miejscowości . 13 2.3. Dziedzictwo kulturowe W Świnach zachowało obiektów zabytkowych się godnych kilka uwagi, których stan jest jednak niezadowalający. Najcenniejszym z nich jest Zamek Świny- ruiny mieszczące się nieopodal Bolkowa na jednym ze wzgórz, na Pogórzu Kaczawskim. Pierwotnie na tym miejscu stał gród, zapewne już w X w. W połowie XIV wieku, na miejscu grodu zbudowano kamienną wieżę mieszkalno- obronną, otoczoną murem. Rysunek 12 Widok ogólny- Zamek Świny W praktyce pełniła ona z powodzeniem rolę quasi-zamku, ale ze względu na panujące ówcześnie zakazy Świnkowie będąc rycerzami nie mogli mieć prywatnego zamku. W XVII w. zamek został przystosowany do bieżących potrzeb wojennych i mieszkaniowych i stał się mieszaniną pałacu z fortyfikacjami. Niestety w 1769 r. został opuszczony i popadł w ruinę, dodatkowo w 1876 r. przyczynił się do tego pożar. Od tego czasu zostały dokonane tylko prace zabezpieczające ruiny. Zamek jest własnością prywatną. W miejscowości znajduje się również kościół filialny Kościół św. Mikołaja w Świnach - kościół musiał istnieć już w 1319 r., wtedy to w dokumentach proboszczem mianowano Jana. Powstał jako świątynia zamkowa, wielokrotnie przebudowywana i remontowana między innymi w latach 1628, 1860, 1963, 1977-78, 1986 i 1993. Jest to późnogotycki kościół z kwadratowym prezbiterium, przykryty sklepieniami Rysunek 13. Kościół pod wezwaniem Świętego Mikołaja Krzyżowo-żebrowymi. Na osi stoi kwadratowa wieża nakryta dwuspadowym daszkiem, okna ostrołukowe. Kościół ten zachował cenny zespół wyposażenia związany z konfesja 14 ewangelicką. Na ścianach ułożone są kamienne płyty nagrobkowe i epitafia z lat 1556-1664 von Schweinichenów i ich żon. Do innych zabytków dziedzictwa kulturowego Świn należą również okazałe zagrody. Najbardziej interesujące z nich to: • Nr 1- budynek mieszkalny, murowany z 3 ćw. XIX wieku; • Nr 3- budynek mieszkalny gospodarczy, murowany z 4 ćw. XIX wieku; • Nr 5, 6, 9, 10 i 11- budynki mieszkalne murowane z 3 ćw. XIX wieku; • Nr 13- budynek mieszkalny, murowany z 4 ćw. XIX wieku; • Nr 16- budynek mieszkalny, murowany z końca XIX wieku; • Nr 21- budynek mieszkalny, murowany z początku XIX wieku; • Nr 42- budynek mieszkalny gospodarczy, murowany z początku XIX wieku; • Nr 46- budynek mieszkalny, murowany z XIX/XX wieku Rysunek 14 Zabudowa w miejscowości Świny. 2.4. Zasoby ludzkie W wsi Świny prężnie funkcjonuje i działa Rada Sołecka. Niedawno, częściowo wyremontowana świetlica wiejska stanowi doskonałe miejsce spotkań mieszkańców Świn. Sprzyja organizowaniu rodzaju spotkań, a różnego także kół zainteresowań będących sposobem miłego i owocnego spędzania czasu wolnego. Jest to alternatywna forma wypoczynku i integracji społeczeństwa. Aktywne organizacje społeczne: - Rada Sołecka Rysunek 15 Sołtys wsi Świny wraz z przedstawicielami uroczystości obchodów 900 lecia 15 2.5. Aktywność gospodarcza Na terenie Świn nie mieszczą się siedziby żadnych firm, zatrudniających większą liczbę osób. W wiosce działa zakład dekarski, stolarski oraz mechanika pojazdowa. Ponadto znajduje się tam prężnie działający zakład wulkanizacyjny. Działa tu również jedno gospodarstwo agroturystyczne, przyciągające corocznie wielu turystów. Bardzo słabo jest tu rozwinięta aktywność handlowa. Mieszkańcy wioski zajmują się rolnictwem, bądź dojeżdżają do miejsc pracy mieszczących się w pobliskich miejscowościach, takich jak Jeleniej Górze, Bolkowie, Jaworze, Legnicy. 2.6. Atrakcje turystyczne Świny to sołectwo położone w malowniczym sąsiedztwie Gór Kaczawskich, przez co posiada dużą wartość turystyczną. Nie jest ona jednak w pełni wykorzystana i zagospodarowana. Wioska stanowi wartościowy zespół krajobrazowo-architektoniczny z zachowaną dawną zabudową i zamkiem. Najważniejsze atrakcje Świn to: • Ruiny Zamku (XIV. XV w.); • Kościół św. Mikołaja (XIV w., przebudowany w XVI, XIX wieku); • Częściowa, dawna zabudowa wiejska. Atrakcyjne położenie oraz bogactwo przyrodnicze Świn sprawiają, że jest to doskonałe miejsce do uprawiania turystyki tak pieszej, jak i rowerowej. Przez wioskę przechodzi zielony szlak turystyczny- szlak Zamków Piastowskich rozpoczynający się na Zamku Grodziec, natomiast kończy na zamku Grodno. Szlak ten cechuje się wysokimi walorami kulturowymi, krajobrazowymi oraz rekreacyjnymi. Ponadto występuje tu jeszcze jeden szlak rowerowy- „czerwony”, także zwany szlakiem zamków. 2.7. Środowisko przyrodnicze Świny leżą na terenie o złożonej budowie geologicznej. Górna część miejscowości stanowi sylurskie łupki serycytowe i serycytowo – chlorynowo – kwarcowe oraz ordowickie fyllity z kwarcytami. Na terenie wioski spotkać również można staropaleozoiczne łupki zieleńcowe, kambryjskie łupki chlorytowo – serycytowe, permskie mułówce i piaskowce czerwonego spągowca. 16 Wieś otoczona jest przez użytki rolne przeznaczone na łąki oraz pastwiska. W okolicy przeważają lasy świerkowe i świerkowo – bukowe. Środowisko fauny i flory Świn nie wyróżnia się spośród innych wiosek znajdujących się w obszarze Gminy Bolków. Pojawiają się tu zwierzęta i ptaki takie jak: sarna, dzik, bocian biały, dzięcioł oraz przepiórka. Świny posiadają znaczne walory krajoznawcze i malownicze położenie, które mogą odgrywać znaczną rolę w turystyce. Rysunek 16 Widok ogólny- Świny 17 3. Ocena mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń 3. 1 Analiza SWOT • SILNE STRONY atrakcyjne położenie w malowniczej okolicy, w urozmaiconym krajobrazowo otoczeniu, wśród lasów. • lokalizacja na terenie sołectwa świetlicy wiejskiej - ośrodka życia społecznego • bogata historia, znaczące walory kulturowe - zachowane zabytki, ciekawe miejsca, zachowany historyczny układ przestrzenny, przyjazna skala urbanistyczna, zachowane tradycyjne budownictwo. • • duża atrakcyjność zasobów przyrodniczych w okolicy wsi, walorów turystycznych, wypoczynkowych oraz zasobów dziedzictwa kulturowego. walory krajobrazowe otoczenia oraz niewielka skala miejscowości – atrakcyjność osiedleńcza dla osób zmęczonych życiem w dużym mieście. • SŁABE STRONY niewystarczające zagospodarowanie terenów położonych w centrum miejscowości. • brak odpowiedniej do potrzeb infrastruktury rekreacyjnej i sportowej dla młodzieży. • brak dogodnej komunikacji publicznej daleko do przystanków. • zły stan dróg lokalnych, brak chodników, niewystarczające oświetlenie dróg. • brak odpowiedniej infrastruktury turystycznej (oznakowania tras i miejsc atrakcyjnych, brak tablic informujących o miejscach wypoczynku, brak małej gastronomii i miejsc noclegowych itp.). • niewystarczająca promocja walorów miejscowości i jej otoczenia • korzystne warunki klimatyczne dla zamieszkiwania i wypoczynku. • słabo rozwinięta sieć wodociągowa i kanalizacyjna • położenie w bezpośredniej bliskości z aglomeracją. • brak gazu • • dobra dostępność usług na obszarze gminy. złe zagospodarowanie ściekami gospodarczymi oraz komunalnymi • mała świadomość ekologiczna mieszkańców; niewystarczająca segregacja odpadów 18 SZANSE ZAGROŻENIA • wzrost konkurencyjności. • odpływ młodzieży za pracą. • upadanie małych i drobnych gospodarstw rolnych. • niewystarczające fundusze na dalszy rozwój infrastruktury technicznej i komunikacyjnej, a także na właściwe zagospodarowanie terenów ważnych dla wizerunku miejscowości i funkcjonowania jej społeczności. • demoralizacja młodzieży • brak stabilności w polityce wspierania rozwoju obszarów wiejskich i gospodarki rolnej. • starzejące się społeczeństwo wsi sprzyjająca polityka regionalna, w tym adresowana do rozwoju obszarów wiejskich. • wzrost bezrobocia • zubożenie części społeczeństwa • zwiększanie się dostępności do kapitałów i środków pomocowych, w tym pochodzących z Unii Europejskiej • • niestabilność prawna brak alternatywnych form spędzania czasu wolnego przez młodzież • promocja miejscowości, zachęcenie do jej odwiedzania lub do zamieszkania w niej • organizacja działań na rzecz dzieci i młodzieży np. warsztaty artystyczne, zajęcia pozalekcyjne itp. • • wykorzystanie potencjału dziedzictwa kulturowego i walorów przyrodniczych w tym dla rozwoju turystyki. istniejące obiekty i atrakcje turystyczne zabytkowa zabudowa wiejska, układ urbanistyczny • możliwość prowadzenia własnej gospodarki ściekami i odpadami • stworzenie miejsca spotkań plenerowych dla mieszkańców wioski; organizacja imprez integrujących mieszkańców • możliwość stworzenia atrakcyjnego krajobrazowo, wygodnego i bliskiego naturze miejsca zamieszkania w przyjaznym środowisku społecznym. • • współpraca z gminą przy realizacji strategii rozwojowej. 19 3.2. Wyniki analizy Po przeprowadzeniu analizy SWOT zakładającej słabe i silne strony oraz szanse i zagrożenia można wywnioskować, iż Świny są wioską posiadającą bardzo dużo możliwości sprzyjających dalszemu rozwojowi, które nie są jednak do końca wykorzystane. Najistotniejszym atutem Świn okazało się samo malownicze położenie miejscowości, piękne, spokojne otoczenie z dala od uciążliwości miejskich, bliskość do większych miast, atrakcyjne krajobrazowo i przyrodniczo środowisko. Wśród silnych stron znajdują się przede wszystkim korzystne warunki klimatyczne sprzyjające mieszkaniu i wypoczynkowi w tej okolicy. Słabością Świn jest brak komunikacji publicznej (autobusu), co w znaczny sposób utrudnia mieszkańcom dojazd do pracy, sklepów czy ośrodków kultury. W wiosce znajdują się drogi, które wymagają remontu i przebudowy, ze względu na ich złą jakość jak i niewystarczającą szerokość. Dużym problemem, który w zasadniczy sposób wpływa na stosunki społeczne, jest brak oferty z zakresu sportu, kultury i rekreacji – nie działają tu żadne stowarzyszenia ani organizacje pomagające w procesie integracji i zagospodarowaniu wolnego czasu. Szansą na poprawę warunków życia mieszkańców Świn są fundusze oraz dotacje pozyskiwane w celu dalszego rozwoju ze środków UE, jednak świadomość mieszkańców dotycząca tego typu możliwości jest niewielka. Kluczem do odnowy i rozwoju obszarów wiejskich jest dostrzeganie i wykorzystywanie wszystkich walorów miejscowości, a także niwelowanie zagrożeń oraz słabości. 20 4. Wizje i cele rozwoju 4.1. Wizja rozwoju miejscowości Świny stanowią sołectwo, którego mieszkańcy bardzo chętnie angażują się do wszelkich działań na rzecz swojej wsi oraz podejmują kroki zmierzające do jej dalszego rozwoju. Mieszkańcy zgłaszają chęć udziału w różnego rodzaju warsztatach oraz szkoleniach poszerzających ich wiedzę w zakresie zdobywania środków finansowych umożliwiających poprawę warunków życia mieszkańców wsi, atrakcyjności miejscowości oraz funkcjonowania. polepszeniu Według jej sposobu mieszkańców szansę na zwiększenie miejsc pracy stanowi agroturystyka, która czerpiąc z zasobów ciszy oraz piękna środowiska naturalnego tych okolic przyciągać będzie turystów uciekających przed hałasem wielkich miast. Poprawę warunków stanowić ma również udoskonalenie gospodarki wodno- ściekowej. W celu integracji mieszkańców Świn zorganizowany zostanie plac, gdzie Rysunek 17 Widok ogólny miejscowości Świny będzie również możliwość organizowania większych imprez plenerowych, kulturowych oraz rekreacyjno-sportowych. Niedawno wyremontowana i wyposażona świetlica wiejska stanowić może miejsce spotkań i sposób wypełnienia czasu wolnego dzieci, młodzieży czy też osób starszych. Rozpowszechnianie i inwestowanie w życie kulturalne mieszkańców obszarów wiejskich, tworzenie warunków do przekształceń w rolnictwie, rozwój wielokierunkowej działalności gospodarczej oraz wyszukiwanie alternatywnych źródeł utrzymania wsi stanowią główne cele rozwojowe. Nie tylko wpływają na poprawę warunków życia mieszkańców wsi, ale również promują turystykę wiejską poprzez wykorzystanie potencjału przyrodniczego oraz historycznego. 21 4.2. Identyfikacja celów Cele strategiczne: Wszelkie podejmowane inicjatywy mają na celu taki rozwój wsi, aby była ona miejscem przyjaznym dla mieszkańców, turystów oraz środowiska naturalnego. Podstawowym celem jest stworzenie wsi zadbanej i uporządkowanej, barwnej i kwitnącej, aktywnej i nowoczesnej, atrakcyjnej do zamieszkania, wygodnej i bezpiecznej z rozwiniętą infrastrukturą techniczną. Cele operacyjne: 1. Rozwój infrastruktury społecznej; 2. Poprawa świadomości mieszkańców; w zakresie ochrony środowiska oraz gospodarowania odpadami w sposób ekologiczny; 3. Skanalizowanie wsi ; 4. Wzrost zainteresowania turystyką na wsi (agroturystyka); 5. Wzrost integracji społecznej ; Rysunek 18 Widok ogólny zabudowań miejscowości Świny 6. Poprawa estetyki wsi; 7. Doposażenie świetlicy oraz stworzenie placu zabaw dla dzieci; 8. Zwiększenie stopnia zaangażowania mieszkańców w sprawy wsi. 4.3. Kierunki rozwoju miejscowości Świny Wizja jest wyrażeniem, które określa główny cel miejscowości, jej „sens życia”. Jest wyrazem dążeń i oczekiwań w stosunku do miejscowości, dla której została sformułowana. Wizja pokazuje pozytywny obraz sołectwa Świny w perspektywie 7 lat. Przeprowadzone analizy i wyznaczone potrzeby mieszkańców, pozwalają na określenie głównych celów planu. Cele te będą wyznacznikiem kierunku wszystkich działań objętych planem. Na podstawie wizji lokalnej zostały zebrane informacje na temat kierunków rozwoju miejscowości Świny. Szczegółowe informacje zawarto w poniższej tabeli. Głównym kierunkiem dokonywanych na obszarze miejscowości zmian powinien być rozwój działalności kulturowej, jak również produkcji i usług. Powinno to sprzyjać funkcjom turystycznym, jakie charakteryzują dany obszar. 22 Funkcje, jakie miejscowość Świny spełniała do tej pory muszą być na nowo zdefiniowane. Gospodarstwa rolne muszą być zdolne do generowania takiego dochodu, który jest konkurencyjny z dochodami z pracy poza rolnictwem. Funkcja mieszkalna nie może ograniczać się do tak zwanej „podmiejskiej sypialni”, bez możliwości samorealizacji mieszkańców w dziedzinie kultury, rekreacji czy sportu. Wizja kierunku rozwoju miejscowości. Diagnoza obecnej sytuacji miejscowości Wizja stanu docelowego Dobrze utrzymane walory krajobrazowe, Rozwój działalności niezniszczone kulturowej, sportowej środowisko naturalne, Co ma ją wyróżniać? Co ją wyróżnia? i turystycznej, dogodne położenie zagospodarowanie. względem głównych szlaków komunikacyjnych. Jakie pełni funkcję? Kim są mieszkańcy? Co daje utrzymanie? Jak są zorganizowani mieszkańcy wsi? Wieś w większość zamieszkują mieszkańcy, którzy prowadzą rodzinne gospodarstwa rolnicze; w niewielkim stopniu pełni ona funkcję turystyczną. Mieszkańcy to częściowo rolnicy, ale również pracownicy miejscowych zakładów pracy, renciści, emeryci, młodzież. Praca w rolnictwie, zatrudnienie w sektorze publicznym jak i prywatnym, własne działalności gospodarcze, zasiłki socjalne, zasiłki dla bezrobotnych, świadczenia emerytalne i rentowe. Rada Sołecka Jakie ma pełnić funkcję? Funkcje turystyczne, kulturowe, sportowe. Tworzenie nowych miejsc pracy poza rolnictwem (rozwój agroturystyki, usług, handlu). Kim mają być mieszkańcy? Zintegrowani mieszkańcy wsi, podnoszący swoje kwalifikacje, zaangażowani w życie wsi, aktywna młodzież. Co ma dać utrzymanie? Stała praca w sektorze rolniczym, usługowym, produkcyjnym we wsi i poza wsią, działalność gospodarcza i usługowa. Jak mają być zorganizowani mieszkańcy wsi? Stowarzyszenia kulturalne, sportowe, wysoka integracja mieszkańców, 23 W jaki sposób mieszkańcy rozwiązują problemy? Doraźne zebrania wiejskie, indywidualne interwencje u władz gminy. Jak wygląda wieś Świny? Wieś w części posiada zabudowę jednorodzinną i wielorodzinną, zauważyć można brak chodników i miejsc do odpoczynku. Jaki jest stan otoczenia i środowiska? Czyste środowisko, w Jaki ma być stan pobliżu wsi lasy i liczne zielenie, wieś otoczenia i środowiska? jest częściowo skanalizowana. Jakie są powiązania komunikacyjne? Miejscowość znajduje Jakie mają być się przy głównych powiązania szlakach komunikacyjne? komunikacyjnych. W jaki sposób mają być rozwiązywane problemy? Jak ma wyglądać wieś Świny? wspólny odpoczynek, wspólna praca na rzecz rozwoju wsi. Okresowe spotkania i zebrania wiejskie, spotkania z władzami gminy, współpraca z sąsiednimi miejscowościami, zwiększenie przepływu informacji między mieszkańcami. Czysto, estetycznie, zagospodarowane posesje, założenie chodników, skanalizowanie pozostałej części miejscowości. Czyste i przyjazne środowisko dla ludzi i przyrody, wykorzystanie naturalnych walorów przyrody i turystycznych. Dobry stan nawierzchni dróg, utworzenie nowych przystanków autobusowych. Młodzież nie posiada możliwości Korzystanie z Co proponuje zagospodarowania Co zaproponuje kompleksowej bazy dzieciom i młodzieży? wolnego czasu w dzieciom i młodzieży? kulturalno- sportowej. sposób zorganizowany na terenie wsi. 24 5. Planowane działania w perspektywie 7 lat ( 2011-2018) Rozwój gospodarczy jest najlepszym sposobem eliminacji większości problemów społecznych takich jak bezrobocie, ubóstwo, przestępczość itp., przed jakimi staje władza lokalna. Rozwój gospodarczy na szczeblu lokalnym oznacza przyrost możliwości, które pozwalają lokalnej władzy i mieszkańcom lepiej zaspokajać większą liczbę potrzeb na wyższym poziomie. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, że jedynie w warunkach rozwoju gospodarczego udaje się osiągnąć tak pożądane zjawisko jak uczestnictwo w przedsięwzięciach istotnych dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców. W ramach Planu Odnowy Miejscowości zakłada się realizację 9 zadań, których szczegóły zostały przedstawione poniżej. Inwestycje te są zadaniami priorytetowymi dla miejscowości Świny. Tytuł projektu Zadanie 1 Utwardzenie placu znajdującego się przy świetlicy w miejscowości Świny. Podmiot realizujący Gmina Bolków Szacunkowy koszt realizacji inwestycji 20.000,00 PLN Źródło finansowania Budżet Gminy Bolków, Fundusz Sołecki Opis projektu - wyłonienie wykonawcy zadania - ułożenie nawierzchni placu Harmonogram realizacji 2015 rok Oczekiwane rezultaty poprawa bazy rekreacyjnej Cele poprawa warunków życia ludności wiejskiej; Przeznaczenie Wykonany plac ma służyć przede wszystkim mieszkańcom wsi i gminy. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych dostarczonych przez Radę Sołecką wsi Świny 25 Zadanie 2 Wykonanie chodnika od mostu przy ulicy Sienkiewicza w Bolkowie do budynku nr 13 w Świnach. Powiat Jaworski Podmiot realizujący 100.000,00 PLN Szacunkowy koszt realizacji inwestycji Budżet Powiatu Jaworskiego Źródło finansowania Wykonanie dokumentacji technicznej Opis projektu Przeprowadzenie procedury przetargowej; Wykonanie chodnika 2012 rok- 2013 rok Harmonogram realizacji Poprawa infrastruktury technicznej Oczekiwane rezultaty Tytuł projektu Cele Przeznaczenie - poprawa warunków życia ludności wiejskiej; - poprawa bezpieczeństwa; - poprawa infrastruktury drogowej. Utworzony chodnik ma służyć przede wszystkim mieszkańcom wsi i gminy , a także turystom odwiedzającym Świny i okolice. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych dostarczonych przez Radę Sołecką wsi Świny Zadanie 3 Wykonanie kanalizacji sanitarnej i wodociągów Gmina Bolków Podmiot realizujący 1.900.000,00PLN Szacunkowy koszt realizacji inwestycji Budżet Gminy Bolków, Program Rozwoju Źródło finansowania Obszarów Wiejskich Wykonanie dokumentacji technicznej Opis projektu Przeprowadzenie procedury przetargowej; Wykonanie kanalizacji sanitarnej i wodociągów 2011 rok- 2013 rok Harmonogram realizacji Poprawa infrastruktury technicznej Oczekiwane rezultaty Tytuł projektu Cele Przeznaczenie - poprawa warunków życia ludności wiejskiej; Wodociąg oraz kanalizacja ma służyć mieszkańcom wsi i podmiotom gospodarczym, Źródło: opracowanie własne na podstawie danych dostarczonych przez Radę Sołecką wsi Świny 26 Zadanie 4 Wykonanie barierki obok rzeki Nysa Szalona, na wysokości posesji nr 1 w Świnach Powiat Jaworski Podmiot realizujący 6.000,00 PLN Szacunkowy koszt realizacji inwestycji Budżet Powiatu Jaworskiego Źródło finansowania Montaż barierki Opis projektu 2013 rok Harmonogram realizacji Poprawa infrastruktury technicznej Oczekiwane rezultaty Tytuł projektu Cele Przeznaczenie - poprawa warunków życia ludności wiejskiej; - poprawa bezpieczeństwa Wykonana barierka będzie służyć bezpieczeństwu mieszkańców wsi oraz turystów. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych dostarczonych przez Radę Sołecką wsi Świny Zadanie 5 Wykonanie drogi od posesji nr 1 w Świnach do Zamku Świny Gmina Bolków Podmiot realizujący 20.000,00 PLN Szacunkowy koszt realizacji inwestycji Budżet Gminy Bolków Źródło finansowania Wyłonienie wykonawcy realizacji zadania Opis projektu Wykonanie drogi z nawierzchni asfaltowej 2014 rok Harmonogram realizacji Poprawa infrastruktury technicznej Oczekiwane rezultaty Tytuł projektu Cele Przeznaczenie - poprawa warunków życia ludności wiejskiej; - poprawa infrastruktury drogowej Wykonana droga będzie służyć mieszkańcom wsi i terenu gminy Bolków oraz turystom Źródło: opracowanie własne na podstawie danych dostarczonych przez Radę Sołecką wsi Świny 27 Tytuł projektu Podmiot realizujący Szacunkowy koszt realizacji inwestycji Źródło finansowania Opis projektu Harmonogram realizacji Oczekiwane rezultaty Cele Przeznaczenie Zadanie 6 Wykonanie placu zabaw Gmina Bolków 6.000,00 PLN Budżet Gminy Bolków, Fundusz Sołecki Wyłonienie wykonawcy realizacji zadania Montaż urządzeń zabawowych 2014 rok Poprawa bazy rekreacyjnej - poprawa warunków życia ludności wiejskiej; Zagospodarowany plac ma służyć mieszkańcom wsi oraz Gminy Bolków Źródło: opracowanie własne na podstawie danych dostarczonych przez Radę Sołecką wsi Świny Zadanie 7 Ustawienie wiaty przystankowej przy posesji nr 1 w Świnach. Gmina Bolków Podmiot realizujący 6.000,00 PLN Szacunkowy koszt realizacji inwestycji Budżet Gminy Bolków Źródło finansowania Wyłonienie dostawcy wiaty Opis projektu Montaż wiaty 2012 rok Harmonogram realizacji Poprawa infrastruktury Oczekiwane rezultaty Tytuł projektu Cele Przeznaczenie - poprawa warunków życia ludności wiejskiej; Wykonana wiata będzie służyć mieszkańcom wsi i terenu gminy Bolków oraz turystom Źródło: opracowanie własne na podstawie danych dostarczonych przez Radę Sołecką wsi Świny 28 Zadanie 8 Wykonanie chodnika prowadzącego od przejazdu kolejowego do skrzyżowania na Pogwizdów przez miejscowość Świny Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Podmiot realizujący Autostrad 300.000,00 PLN Szacunkowy koszt realizacji inwestycji Budżet Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych Źródło finansowania i Autostrad Wykonanie dokumentacji technicznej Opis projektu Przeprowadzenie procedury przetargowej Wykonanie chodnika 2013 rok- 2018 rok Harmonogram realizacji Poprawa infrastruktury technicznej Oczekiwane rezultaty Tytuł projektu Cele Przeznaczenie - poprawa warunków życia ludności wiejskiej; - poprawa bezpieczeństwa; - poprawa infrastruktury drogowej Wykonany chodnik będzie służyć bezpieczeństwu mieszkańców wsi oraz turystów. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych dostarczonych przez Radę Sołecką wsi Świny Zadanie 9 Oświetlenie drogi prowadzącej do kościoła Tytuł projektu wraz z boiskiem. Gmina Bolków Podmiot realizujący 70.000,00 PLN Szacunkowy koszt realizacji inwestycji Budżet Gminy Bolków, Fundusz Sołecki Źródło finansowania W ramach przedsięwzięcia zostaną wykonane Opis projektu następujące elementy: - dokumentacja techniczna; - montaż oświetlenia 2017 rok Harmonogram realizacji Poprawa infrastruktury technicznej Oczekiwane rezultaty miejscowości - poprawa bezpieczeństwa; Cele - poprawa warunków życia ludności wiejskiej. Utworzone oświetlenie ma służyć Przeznaczenie społeczności lokalnej, a także turystom odwiedzającym miejscowość Świny. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych dostarczonych przez Radę Sołecką wsi Świny 29 5.1. Harmonogram realizacji projektów W poniższej tabeli zestawiono przewidywany harmonogram realizacji poszczególnych projektów. Tabela ta pozwoli na określenie stopnia zapotrzebowania na środki zarówno budżetowa, jaki i pozabudżetowe w poszczególnych latach. Lp. Nazwa zadania 1 Utwardzenie placu znajdującego się przy świetlicy w miejscowości Świny. Wykonanie chodnika od mostu przy ulicy Sienkiewicza w Bolkowie do budynku nr 13 w Świnach. Wykonanie kanalizacji sanitarnej i wodociągów Wykonanie barierki obok rzeki Nysa Szalona, na wysokości posesji nr 1 w Świnach Wykonanie drogi od posesji nr 1 w Świnach do Zamku Świny Wykonanie placu zabaw 2 3 4 5 6 7 8 9 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Ustawienie wiaty przystankowej przy posesji nr 1 w Świnach. Wykonanie chodnika prowadzącego od przejazdu kolejowego do skrzyżowania na Pogwizdów przez miejscowość Świny Oświetlenie drogi prowadzącej do kościoła wraz z boiskiem. Źródło: opracowanie własne 5.2. Zgodność z dokumentami strategicznymi wyższego rzędu Wszelkie zapisy zawarte w Planie Odnowy Miejscowości Świny na lata 2011 – 2018 są zgodne z planami zawartymi w dokumentach dotyczących rozwoju Gminy Bolków. Dokument ten jest zgodny z wszystkimi dokumentami wyższego rzędu, a działania w nim ujęte nie powodują negatywnych skutków wobec planów strategii wyższego rzędu. Podstawowym odnośnikiem Planu Rozwoju Miejscowości Świny jest Strategia Rozwoju Gminy Bolków na lata 2004 – 2014. Działania w nim ujęte są zgodne z II oraz III celem strategicznym opisanym w wyżej wymienionym dokumencie. Plan ten jest również zgodny z powiatowymi i wojewódzkimi dokumentami strategicznymi, a także Narodowym Planem Rozwoju na lata 2007 – 2013. 30 6. Wdrażanie i monitorowanie założeń Planu Monitoring wspomaga proces zarządzania i dostarcza informacji o postępie realizacji i efektywności wdrażania zadań wynikających z Planu, począwszy od pojedynczego zadania, poprzez cel i priorytet, a skończywszy na osiąganych efektach. W zależności od charakteru dostarczanych danych, monitoring dzielimy na rzeczowy i finansowy. 6.1. Monitoring rzeczowy Wprowadzanie w życie Planu Odnowy Miejscowości Świny wymaga od jednostek organizacyjnych systematycznego kontrolowania osiąganych celów. Brak tego jakże ważnego elementu może skutkować komplikacjami prowadzącymi do opóźnień wykonywanych prac, a nawet ich odsunięcia w dłuższym przedziale czasowym. Za rozwiązanie może posłużyć prowadzenie zorganizowanej i systematycznej oceny postępu prac, stopnia zaawansowania oraz czasu, w jakim zostały one wykonane. Jedynie praca nad celami operacyjnymi może zaowocować osiągnięciem założonego celu strategicznego, tym samym przesądzając o ostatecznym sukcesie. Monitoring rzeczowy dostarcza danych obrazujących postęp we wdrażaniu Planu oraz umożliwiających ocenę jego wykonania w odniesieniu do celów zawartych w Planie. Dane skwantyfikowane, obrazujące postęp we wdrażaniu oraz rezultaty tych działań, zostały podzielone na trzy kategorie: Wskaźniki produktu Odnoszą się one do rzeczowych efektów działalności. Liczone są w jednostkach materialnych. Wskaźniki rezultatu Odpowiadają one bezpośrednim i natychmiastowym efektom wynikającym z wdrażania Planu. Takie mierniki mogą przybierać formę wskaźników materialnych. Wskaźniki oddziaływania Obrazują one konsekwencje Planu wykraczające poza natychmiastowe efekty dla bezpośrednich beneficjatów. Oddziaływanie może odnosić się do efektów związanych 31 bezpośrednio z podjętym działaniem, chociaż pojawiają się po pewnym czasie, jak i do efektów długookresowych, oddziałujących na szerszą populację i pośrednio tylko wynikających ze zrealizowanego działania. Przykładowe wskaźniki oddziaływania to liczba innowacji wprowadzonych w gospodarstwach rolnych, które otrzymały wsparcie w czasie 18 miesięcy po zakończeniu projektu. Jednostką, która ponosi odpowiedzialność za wykonanie Planu Odnowy Miejscowości Świny jest nieformalna grupa, w skład której wchodzą mieszkańcy wioski, Członkowie Rady Sołeckiej wraz z sołtysem, przedstawiciele lokalnych władz samorządowych. Głównym zadaniem grupy jest koordynowanie, monitorowanie, a także realizowanie przyjętego Planu. Stanowi on dokument otwarty, tzn. może ulegać modyfikacjom wynikającym ze zmian istotnych uwarunkowań zewnętrznych lub wewnętrznych, jedynie jednak za zgodą i z udziałem społeczeństwa lokalnego. 6.2. Monitoring finansowy Monitoring finansowy dostarcza danych dotyczących finansowych aspektów realizacji Planu, będących podstawą do oceny sprawności wydatkowania przeznaczonych na niego środków. Burmistrz Bolkowa prowadzi ciągły monitoring finansowy podjętych działań, sporządza raporty, które prezentuje Radzie Miejskiej podczas planowych Sesji Rady. 32 7. Teksty źródłowe 1. Marek Stadnicki, Zamki, pałace i dwory powiatu jaworskiego, wyd. Muzeum Regionalne w Jaworze, Jawor 2008. 2. Janusz Czerwieński, Dolny Śląsk przewodnik, Wrocław 2009 3. red. Marek Staff, Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. VI, wyd. I-Bis S.C. 33 Spis rysunków Rysunek 1. Widok Zamku Świny................................................................................................4 Rysunek 2 Powiat jaworski na tle województwa dolnośląskiego................................................5 Rysunek 3 Gmina Bolków na tle powiatu jaworskiego ..............................................................6 Rysunek 4 Miejscowość Świny na tle Gminy Bolków.................................................................6 Rysunek 5 Pomnik z okazji 900 lecia miejscowości Świny. ........................................................7 Rysunek 6 Świny widok na Zamek.............................................................................................9 Rysunek 7 Społeczność lokalna podczas obchodów 900 lecia miejscowości. ........................... 10 Rysunek 8 struktura wiekowa ludności miejscowości Świny.................................................... 10 Rysunek 9 Struktura płci w miejscowości Świny.................................................................... 11 Rysunek 10 Świetlica wiejska w miejscowości Świny. ............................................................. 12 Rysunek 11Świetlica wiejska w miejscowości Świny............................................................. 13 Rysunek 12 Widok ogólny- Zamek Świny............................................................................. 14 Rysunek 13. Kościół pod wezwaniem Świętego Jana Chrzciciela ........................................... 14 Rysunek 14 Zabudowa w miejscowości Świny....................................................................... 15 Rysunek 15 Sołtys wsi Świny wraz z przedstawicielami uroczystości obchodów 900 lecia.... 15 Rysunek 16 Widok ogólny- Świny ......................................................................................... 17 Rysunek 17 Widok ogólny miejscowości Świny..................................................................... 21 Rysunek 18 Widok ogólny zabudowań miejscowości Świny .................................................. 22 34