19 Поэт-трибун - Stowarzyszenie Polaków na Krymie

19 Поэт-трибун - Stowarzyszenie Polaków na Krymie

DZIENNIK
KRYMSKI
№19
Comiesięczne wydanie Stowarzyszenia Polaków na Krymie
Ежемесячное издание Крымского общества поляков
Grudzień 2010
Декабрь 2010
Поэт-трибун
155 лет со дня смерти Адама Мицкевича
Е
жегодно 26 ноября мы отмечаем День памяти великого польского поэта Адама Мицкевича,
современника А.С. Пушкина, В. Гюго,
Д. Байрона, Т. Шевеченко. Проходят
годы, а с ними уходят образы великих
людей, но молодежь должна знать и
нести эту культуру дальше.
Крымское общество поляков (КОП)
и Всеукраинский информационнокультурный центр (ГоВИКЦ) совместно провели конференцию-реквием
памяти А. Мицкевича. Весь сценарий был написан и поставлен нашей
молодежью: Екатериной Солоповой,
Светланой Борисюк и др. Нужно было
видеть зал, оформленными девушками: горели свечи, работал мультимедийный проектор и звучала музыка.
В этой атмосфере очень тепло и доброжелательно прозвучали доклады
и сообщений о жизни и творчестве
великого поэта. Поэзия Адама Мицкевича звучала на украинском, польском, русском и крымско-татарском
языках.
«Какая музыка, аллитерация и мелодичность!» — прокомментировал
Виктор Иванович Гуменюк и прочитал на польском языке отрывок из
поэмы «Пан Тадеуш».
Профессор Таврического национального университета им. В.И. Вер­
над­ского В.И. Гуменюк увлекается
польской поэзией, особенно Адамом
Мицкевичем. Он перевел с польского
на украинский язык поэму «Дзяды».
Это очень большой труд. До него от-
Участники конференции-реквиема памяти Адама Мицкевича
Uczestniсy konferencji-rekwiemа pamięci Adama Mickiewicza
1
Poeta-trybun
155 lat z dnia śmerci
Adama Mickiewicza
C
orocznie 26 listopada zauwarzamy Dzień pamięci wielkiego
polskiego poety, wspólczesnika
A. Puszkina, D. Bajrona, W. Giugo i T.
Szewczenka.
Minują roki i znikają obrazy wielkich ludzie, ale powinna ich znać i
piełnić. Stowarzyszenie Polaków na
Krymie (SPK) u Ogólno-Ukraiński centrum informacijno-kulturalny (OUCJ)
wspólnie przeprowadzili konferencjęrekwiem pamięci Adama Mickiewicza.
Scenariusz był napisany i inscenirowany
naszą mlodzieżą Katarzynoj Solopowoj,
Swietłanoj Borysiuk i inn. Potrzebne
było widzieć tę salą, którą scenografowali naszy dziewcząta: palili świeci,
pracował mutlimedialny projektor i
brzmiała muzyka.
W ten atmosferze bardzo ciepła i
życzliwe przedżwię cieły referaty i komunikaty o życie i twarczoszci wielkiego poety. Poezja Adama Mickiewicza
brzmiała na 4-ch językach: polskom,
rosyjskim, ukraińskim i krymsko-tatarskim. „Jaka muzyka, aliteracja i mełodijność,” — prokomentował Wiktor
Gumieniuk i przeczytał na językie polskom fragment z poemy „Pan Tadeusz”.
Profesor Tauryckiego Uniwersytetu
Narodowego im. Wiernadskiego W.I.
Gumieniuk pasjonuje się poezję polską,
osobiśćie A. Mickiewiczem. On przetłumaczył z polskiego na język ukraiński
poemę „Dziady”. To była bardzo wielka
praca. Przed niego byli fragmentaryczny przekłady tej poemy — Iwan Franko
i inn. Ale tylko W. Gumieniuk po-raz
pierwszy w Ukrainie zrobił cały przekład wszystkich 4-ch częściej „Dziadów”. Ten pracę ocinił bardzo wysoko
Dmitro Pawłyczko, a polska literaturoznawiec Liucyna Pszcołowska nazwała
рывочные переводы этой поэмы делали Иван Франко и другие знаменитые
литераторы. Но только В.И. Гуменюк
впервые в Украине сделал полный перевод всех 4-х частей «Дзядов». Этот
труд высоко оценил Дмитро Павлычко, польская литературовед Люцина
Пщчоловска назвала его одним из
лучших зарубежных переводов.
Cтоит отметить интересные сообщения Зинуре Асановой о музеях Адама Мицкевича — их всего пять в мире:
в Варшаве, Вильнюсе, Анкаре, Париже
и Ново-Грудне в Белоруссии. Очень
серьезный доклад сделала Екатерина
Солопова, профессионально проанализировав влияние и взаимосвязь
польской и украинской литературы.
Завершился вечер викториной на
лучшее знание жизни и творчества
великого польского поэта, в лирике
которого нашли отражение величие
и красота природы, развитие общества, фольклор, обряды, а также конфликты и трагедии на пересечении
истории Польши и Украины.
Юзефа Кравец
Юзефа Кравец, член КОП, заслуженный
деятель културы Польши
Józefa Krawiec, członek SPK, Działacz
Zasłużony Kultury Polski
Студентки ТНУ представлют
презентацю о Мицкевиче
Studentky TUN reprezentowaję
referat o Mickiewiczie
go jednych z dobrych przekładów zagranicznych.
Potrzebno zauwarzyć czekawe referaty Linure Asanowoj o Muzejach A.
Mickiewicza, a ich tylko 5 świecie: Warszawie, Wilno, Ankarie, Paryrzu i NowoGrudkie. Bardzo poważny referat zrobiła Katarzyna Sołopowa, ktora bardzo
profesjonalne proanalizowała wpływ i
związek polskoj i ukraińskoj literaturzy.
Zakończył się wieczór kwizom na
najdobrę wiedzą życia i tworczości wielkiego polskiego poety, w lirycie którego
znalazli odzwierciedlienie wspaniałość
i uroda przyrody, rozwój społeczności
folklor, obrządy, również jak i konflikty
i tragedji na przecinenie historją Polski
i Ukrainy.
Мост между народами
Польши и Украины
Э
тнические поляки Крыма 15
лет тому назад объединились
в Крымское общество поляков
(КОП) с целью возрождения польской
культуры в Крыму и популяризации
ее среди крымчан. Всеукраинский
информационно-культурный
центр
(ГоВИКЦ) с большим интересом относится к нашей деятельности и является в Крыму проводником политики
добрососедства Украины к своему
историческому соседу Польше. Следует отметить, что за время существования КОП и ГоВИКЦ был успешно
реализован ряд польско-украинских
проектов и инициатив, особенно молодежных программ.
В этом году отмечается 92-ая годовщина Независимости Польши
и этой дате была посвящена прессконференция, которую совместно
провели КОП и ГоВИКЦ. И радует тот
факт, что на пресс-конференцию прислали своих представителей 7 телерадиокомпаний: это и «Черноморка»,
и «12 минут», и ГТРК «Крым» и др.
Пресс-конференция
продолжалась
Józefa Krawiec
Most między
narodami
Polski i Ukrainy
около часа. Все отмечали, что 11 ноября — особый праздник, он завоеван
мужеством и героизмом польского
народа, ведь в продолжении 125 лет
на Польша отсутствовала на политической карте Европы, но народ не смотря ни на что сохранил свою культуру,
язык и самобытность.
Этнические поляки Крыма испытывают особую гордость за свою историческую Родину.
Юзефа Кравец
2
P
ołonia krymska już 15 lat temu
połączyła się do Stowarzyszenia
Polaków na Krymie dla odrodzenia kultury polskiej i popularyzacji jej
wzród krymczaków.
Ogólno-Ukraiński
informacyjnokulturalny centrum (GO OUJKC) z
wielkim interesem odnosi się do naszej
działalności i na Krymie jest prowodnikiem polityki dobrosąsiadstwa Ukrainy
do swiego sąsiada historycznego — Polski. Potrzebno zauwarzyć źe za czas
istnienia Stowarzyszenia (SPK) razem
z GO OUJKC było skutecznie zrealizowano kilka wspólnych projektów polsko-ukraińskich, osobiście programów
młodzieżowych.
W tym roku będą obchodzona
92 rocznica Wiepodległości Polski
i ten datę była poświęcona presskonferencja, która wspólnie przeprowadzili SPK i GO OUJKC na którą
przysłałi własnych przedstawicieli 7
teleradiokompanie:
„Czarnomorka”,
GTRK „Krym”, „12 minut” i innie
Press- konferencja trywała się około
godżiny i było nadano bardzo wielie
pytań o Stowarzyszeniu i jego prace za
15 lat, o Polsce.
Ale wszyscy zauważali że 11 listopada to swięto osobiste; on był zdobyt
odwagą i bohaterstwom polskiego narodu. 125 lat na mapię świata nie było
państwa polskiego, ale narod utrzymał własną kulturę, język ta oryginalność.
Etniczny Polacy Krymu doświadczują chlub osobisty za swoję ojczyzną historyczną.
Józefa Krawiec
Старинные польские города
Starodawni miasta Polski
Краков
Kraków
начало см. в № 16
В
1241 году во время нашествия
татар большая часть городских
построек была уничтожена. На
их месте были воздвигнуты новые, но
уже в готическом стиле. После принятия Магдебургского права в 1257 году
система застройки города несколько
изменилась. Центром стала рыночная
площадь.
В XIII веке город был обустроен новой системой укреплений, городских
стен, башен и крепостных ворот. Эта
система постепенно модернизировалась в течение последующих столетий.
20 января 1320 стало днем первой коронации, остальные происходили в
течение следующих пяти веков. Собор
также стал местом Королевских захоронений. Правление Казимира Великого (Казимир III (1310–1370), покровителя наук и искусств, имело большое
значение для города. Король основал
два новых города, Казимеж и Клепаж,
которые имели прекрасное сообщение
с Краковом. Были построены готические, францисканские и доминиканские церкви. В Казимеже был воздвигнут костел св. Марии, а также костел
Корпус-Кристи и костел св. Екатерины. Были продолжены реконструкции
собора и замка на Вавельской возвышености, и Сукенницы, ратуши и других публичных зданий. В 1364 году, Казимир Великий основал Краковскую
академию, которая позднее стала Ягеллонским университетом.
początek w № 16
соборе — шедевр скульптора Файта
Штосса.
Владислав Ягайло, великий князь
литовский, был коронован королем
Польши в 1386 году и положил начало
великой польской династии, которая
правила Польшей на протяжении более 200 лет. Краков стал столицей монархии, распространяясь на польских
и литовско-русских землях. Королевский двор оказывал огромное влияние на искусство и культурную жизнь.
Выдающиеся гуманисты, ученые и художники приехали сюда из Италии,
Германии и других стран. Известный
скульптор Файт Штосс приехал из
Нюрнберга в 1477 году, чтобы, по заказу горожан, выгравировать большой
алтарь для костела св. Марии. После
Wielki książę litewski Władysław
Jagiełło, koronowany na króla Polski
w 1386 r., zapoczątkował największą
dynastię polską rządzącą krajem przez
ponad 200 lat. Kraków stał się stolicą
monarchii obejmującej rdzennie polskie ziemie i wielkie obszary litewsko-ruskie. Dwór królewski odgrywał
istotną rolę w kształtowaniu życia kulturalnego i artystycznego. Z Włoch,
Niemiec i innych państw przybywali
wybitni humaniści, naukowcy i artyści.
W roku 1477 z Norymbergi przybył
Wit Stwosz, aby na zlecenie mieszczan
wyrzeźbić wielki ołtarz do kościoła
Mariackiego. Po kolejnej przebudowie
w latach 1499-1536 zamek na Wawelu
stał się perłą renesansowej architektury, a kaplica Zygmuntowska — najpiękniejszą kaplicą gro­bową w Polsce. Zamek, ozdobiony kolekcją flandryjskich
arrasów, godnie pełnił rolę rezydencji
władcy nowoczesnego i silnego państwa.
Pod koniec XVI wieku stolicę przeniesiono do Warszawy. Kraków stracił
swoje dotychczasowe znaczenie zachowując jedynie reprezentacyjną rolę
miejsca koronacji i pogrzebów królewskich.
Wiek XVII
Ягеллонская эпоха
Скульптура на саркофаге короля
Казимира Ягеллонского в Вавельском
Czasy Jagiellonów
Владислав Ягайло, король Польши
Władysław Jagiełło, król Polski
3
W połowie XVII wieku czarna
ospa zdziesiątkowała mieszkańców
miasta. Ocenia się, że zmarło ponad
20.000 osób. Niedługo później wojska
szwedzkie zniszczyły i zrabowały Kazimierz, Kleparz, przedmieścia i Stare
восстановления, продолжавшегося с
1499 по 1536, Вавельский Замок стал
жемчужиной архитектуры Ренессанса, славясь Зигмунтовской Часовней
- самой красивой погребальной часовней в Польше. Замок был украшен коллекцией арраских гобеленов
привезенных из Фландрии. Он гордо
был и остается местонахождением
правителей могучей державы .
XVII век
Гусары были известной польской
тяжелой кавалерией с 17-го века, в
1683 году эти солдаты под командованием короля Яна III Собеского,
участвовали в освобождении Вены,
которая была осаждена турками.
В середине 17 века Черная смерть
уничтожила население города. Число
умерших насчитывало свыше 20.000.
Позже, шведская армия разрушила и
разграбила Казимеж и Клепаж, пригороды и старый город. Краков стал
провинциальным центром мелкой
торговли и ремесленников.
Костел св. Анны на рыночной площади
Kościół św. Anny, plac rynkowy
Miasto. Kraków stał się. prowincjonalnym ośrodkiem drobnego handlu i rzemiosła. Artystyczny mecenat sprawował jedynie Kościół. Odbudowane ze
zniszczeń kościoły i klasztory otrzymały nową, barokową szatę. Największym
architektonicznym osiągnięciem tego
czasu jest kościół św. Anny, wzniesiony zgodnie z projektem Tylmana z Gameren, z dekoracją stiukową Baltazara
Fontany.
Wiek XVIII i XIX
Крылатый гусар
Husaria polska
W roku 1702 miasto ponownie zajęły
i spustoszyły wojska szwedzkie. Spłonął
zamek na Wawelu. Wojska pruskie i rosyjskie dopełniły dzieła zniszczenia.
Po pierwszym rozbiorze Polski w
r.1772 południową część Małopolski
zajęły wojska austriackie. 24 marca
1794 r. rozpoczęło się w Krakowie powstanie kościuszkowskie. Ostatecznie
traktat rozbiorowy z 1795 r. przyznał
miasto Austriakom. Następne lata były
dla Krakowa łaskawsze. Okresowo włączone do Księstwa Warszawskiego, po
upadku Napoleona otrzymało status
wolnego miasta. Na miejscu zburzo-
nych murów obronnych utworzono
Planty, powstawały nowe dzielnice
poza dotychczasowym obrębem miasta. Po upadku powstania listopadowego Kraków jako jedyny zachował
autonomię. W roku 1846 znalazł się
ponownie w granicach państwa austriackiego. Pomimo okupacji miasto
cieszyło się stosunkowo dużą swobodą. W tym czasie Kraków stał się symbolem i centrum polskości i duchową
stolicą kraju. Rozwijały się instytucje
naukowe i kulturalne: z Towarzystwa
Naukowego Krakowskiego powstała
Akademia Umiejętności, w 1818 r. założono Akademię Sztuk Pięknych, a w
1854 r. powołano Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych.
Wiek XX
Zbliżająca się wojna z Rosją przyczyniła się do nasilenia ruchów niepodległościowych. W 1910 r. powstało
paramilitarne Towarzystwo „Strzelec”.
W Krakowie działały legalnie prawie
wszystkie partie polityczne. 6 sierpnia
1914 r. wyruszyła z krakowskich Oleandrów Pierwsza Kompania Kadrowa.
Ежемесячное издание Крымского общества поляков
«DZIENNIK KRYMSKI»
Comiesięczna gazeta Stowarzyszenia Polaków na Krymie
«DZIENNIK KRYMSKI»
Руководитель проекта — Николай Древецкий
Номер подготовила — Юзефа Кравец
Верстка — Илья Забродский
Адрес редакции: г. Симферополь, ул. Морозова, 13
Телефон: +38 (066) 290–96–05
E-mail: [email protected]
Web-сайт: http://opk.at.ua
Kierownik projektu — p. Mikołaj Drzewiecki
Numer opracowała — p. Józefa Krawiec
Metrampaż — p. Ilja Zabrodski
Adres redakcji: Symferopol, ul. Morozowa, 13
Telefon: +38 (066) 290–96–05
E-mail: [email protected]
Website: http://opk.at.ua
4