Wstęp. Informacje ogólne. Strategia i wizja rozwoju Gminy a

Transkrypt

Plan gospodarki odpadami – Gmina Leśnica
Rozdział 1 str. 1
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
ROZDZIAŁ 1
Wstęp. Informacje ogólne.
Strategia i wizja rozwoju Gminy a ochrona środowiska.
Spis treści:
1.1.
Cel opracowania planu gospodarki odpadami.
3
1.2.
Metodyka opracowania
4
1.3.
Informacje o Gminie.
7
1.3.1.
Ogólna charakterystyka. Położenie administracyjne Gminy
1.3.2.
Położenie geograficzne, rzeźba terenu, krajobraz.
1.3.3.
Zagospodarowanie terenu
1.3.4.
Budowa geologiczna i hydrogeologiczna.
1.3.5.
Społeczność lokalna.
1.3.6.
Charakterystyka pozarolniczego sektora gospodarczego
1.3.7.
Rolnictwo
1.3.8.
Infrastruktura techniczna.
1.3.9.
Transport i komunikacja.
1.3.10.
Gospodarka odpadami
1.3.11.
Gospodarka wodno – ściekowa
1.3.11.1.
Zaopatrzenie w wodę
1.3.11.2.
Odprowadzanie ścieków
1.3.12.
Zabytki architektury i stanowiska archeologiczne
1.3.13.
Turystyka i rekreacja
7
8
9
10
11
14
16
18
20
23
24
24
25
26
29
1.4.
Strategia i wizja rozwoju Gminy.
32
1.5.
Uwarunkowania rozwoju i priorytety Gminy w aspekcie ochrony
środowiska.
34
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
LEMITOR Ochrona Środowiska Sp. z o.o., 51-162 Wrocław, ul. Jana Długosza 40
Rozdział 1 str. 2
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
1.
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 3
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Cel opracowania planu gospodarki odpadami.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej stwierdza, że Rzeczpospolita Polska
zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju,
ustala także, że ochrona środowiska jest obowiązkiem m.in. władz publicznych,
które poprzez swoją politykę powinny zapewnić bezpieczeństwo ekologiczne
współczesnemu i przyszłym pokoleniom. Zapisy te są konsekwentną realizacją
podpisanych
przez
nasze
Państwo
konwencji
i porozumień międzynarodowych. Idea rozwoju zrównoważonego (ekorozwoju)
wynika z konieczności sprostania wyzwaniom nowego tysiąclecia, jest
pogodzeniem
rozwoju
gospodarczego
i
społecznego
w
harmonii
z poszanowaniem przyrody - jako granicę podejmowanych działań przyjmuje
zagrożenie środowiska naturalnego.
Na poziomie gminy rozwój zrównoważony jest kierunkiem rozwoju społeczno –
gospodarczego, który w zaspokajaniu potrzeb społeczności lokalnej nie
prowadzi do degradacji środowiska przyrodniczego. Rozwój zrównoważony nie
oznacza zahamowania procesów gospodarczych w gminie, wprost przeciwnie –
oznacza harmonijny, zrównoważony rozwój w wymiarze ekologicznym,
ekonomicznym i społecznym.
Gmina posiada opracowane w 1997r. „Studium Uwarunkowań i Kierunków
Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Leśnica”, określające strategię
rozwoju gminy w zakresie polityki przestrzennej.
Gmina Leśnica posiada również uchwaloną w 2001r. „Strategię
Zrównoważonego Rozwoju Miasta i Gminy Leśnica” określającą diagnozę stanu
istniejącego oraz propozycje działań służących poprawie stanu istniejącego,
koncepcję rozwoju Gminy i plan rozwoju Gminy.
Zgodnie z Ustawą z dn. 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska
(Dz. U. Nr 62, poz. 627 z późniejszymi zmianami) polityka ekologiczna państwa
ma na celu stworzenie warunków niezbędnych do realizacji ochrony
środowiska. Organ wykonawczy województwa, powiatu i gminy, w celu
realizacji polityki ekologicznej państwa, sporządza natomiast odpowiednio
wojewódzkie, powiatowe i gminne programy ochrony środowiska.
Zgodnie z Ustawą z dn. 27 kwietnia 2001r. o odpadach (Dz. U. Nr 62,
poz. 628 z późniejszymi zmianami) dla osiągnięcia celów założonych w polityce
ekologicznej państwa opracowywane są również plany gospodarki odpadami plan krajowy oraz odpowiednio plany wojewódzkie, powiatowe i gminne,
stanowiące część odnośnych programów ochrony środowiska.
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 4
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Zgodnie z Ustawą z dn. 27 lipca 2001r. o wprowadzeniu ustawy - Prawo
ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U.
Nr 100, poz. 1085 z późniejszymi zmianami) sejmiki województw uchwalą nowe
wojewódzkie programy ochrony środowiska do dnia 30.06.2003r., rady
powiatów – powiatowe programy ochrony środowiska do dnia 31.12.2003r., zaś
rady gmin zobowiązane są do uchwalenia gminnych programów ochrony
środowiska do dnia 30.06.2004r.
Gminny plan gospodarki odpadami jest realizacją ustawowego obowiązku
organu wykonawczego Gminy Leśnica, a w powiązaniu ze Strategią Rozwoju
Gminy daje trwałą podstawę gminnej strategii zrównoważonego rozwoju.
2.
Metodyka opracowania
Punktem odniesienia dla planowania polityki ochrony środowiska, w tym
gospodarki odpadami, była ocena:
aktualnego stanu środowiska,
aktualnych działań na rzecz ochrony środowiska.
Koncepcja Planu przewiduje sformułowanie zbioru celów ochrony środowiska
(długoterminowych i krótkoterminowych) oraz działań niezbędnych dla ich
osiągnięcia. Na tle głównych dziedzin rozwoju i związanych z nimi kierunków
presji na środowisko oraz na podstawie diagnozy i prognozy stanu środowiska
określono cele długoterminowe. Cele te stanowią podstawę dla określenia celów
krótkoterminowych, z których następnie wynikają działania główne,
realizowane przez poszczególne instytucje, organizacje i grupy zadaniowe jako
projekty i działania proekologiczne (inwestycyjne i nie inwestycyjne). Cele
krótkoterminowe i działania główne formułowane są w oparciu o kryteria
wyboru priorytetów ekologicznych. W myśl sformułowanych przez Ministerstwo
Środowiska „Wytycznych sporządzania programów ochrony środowiska na
szczeblu regionalnym i lokalnym” (2002r.) niniejszy program obejmuje:
zadania własne (przedsięwzięcia, które będą finansowane w całości lub
częściowo ze środków będących w dyspozycji gminy);
zadania koordynowane (pozostałe zadania, związane z ochroną
środowiska i racjonalnym wykorzystaniem zasobów naturalnych, które są
finansowane ze środków przedsiębiorstw oraz ze środków zewnętrznych,
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 5
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
będących w dyspozycji organów
wojewódzkiego i centralnego).
i
instytucji
szczebla
powiatowego,
Niniejszy Plan Gospodarki Odpadami uwzględnia cele i kierunki działań
opisane w dokumentach sformułowanych:
- na szczeblu państwowym:
w Strategii Zrównoważonego Rozwoju Polski do 2025 roku,
w II Polityce Ekologicznej Państwa, zaktualizowanej i uszczegółowionej w
„Polityce Ekologicznej Państwa na lata 2003 2006 z uwzględnieniem
perspektywy na lata 2007 2010” (grudzień 2002r.),
w Programie wykonawczym do II Polityki Ekologicznej Państwa
na lata 2002 2010,
w Krajowym Planie Gospodarki Odpadami (październik 2002r.),
w
Krajowym
Programie
Oczyszczania
Ścieków
Komunalnych
(projekt - październik 2003r.),
w Strategii Rozwoju Energetyki Odnawialnej (2000r.),
w Narodowej Strategii Edukacji Ekologicznej (2001r.),
w Krajowym Programie Zwiększania Lesistości (aktualizacja 2003r.),
w Programie Promocji Systemów Zarządzania Środowiskowego
w Polsce (luty 2003r.).
- na poziomie wojewódzkim:
w Strategii Rozwoju Województwa Opolskiego na lata 2000 2015 (Opole
2000r.),
w Planie zagospodarowania przestrzennego Województwa Opolskiego
(Opole 2002r.),
w Programie Ochrony Środowiska Województwa Opolskiego na lata
2003 2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007 2010 (2003r.)
w Planie Gospodarki Odpadami w Województwie Opolskim (2003r.),
w Kompleksowym Programie Gospodarki Odpadami Niebezpiecznymi
w Regionie Południowej Polski (IGO, IETU, Chemcontrols),
- na poziomie powiatowym:
Planie Gospodarki Odpadami
Opolskie, styczeń 2004r.),
dla
Powiatu
Strzeleckiego
(Strzelce
- oraz na szczeblu lokalnym:
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 6
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
w Strategii Zrównoważonego Rozwoju Miasta i Gminy Leśnica (2001r.),
w
Studium
Uwarunkowań
i
Kierunków
Zagospodarowania
Przestrzennego Gminy Leśnica (1997r.),
w Projekcie założeń do Planu Zaopatrzenia w Ciepło, Energię Elektryczną
i Paliwa Gazowe Gminy Leśnica (2004r.),
w Planie ochrony Parku Krajobrazowego Góra Św. Anny (1999r.).
Jednocześnie dążenie Polski do członkostwa w Unii Europejskiej nakłada na
nas obowiązek dostosowania się do norm przez nią przyjętych, także
w zakresie ochrony środowiska. Należy zaznaczyć, że proces dostosowywania
polskiej legislacji do wymagań UE został praktycznie zakończony, a unijne
przepisy ochrony środowiska i nowe obowiązki zostały zapisane w krajowych
aktach prawnych.
Powyższe założenia zgodne są wojewódzkimi priorytetami ochrony środowiska,
określonymi w Programie Ochrony Środowiska Województwa Opolskiego na lata
2003 2006
z
uwzględnieniem
perspektywy
na lata 2007 2010 oraz, sformułowanymi w Strategii Rozwoju Województwa
Opolskiego, strategicznymi celami w zakresie ochrony i kształtowania
środowiska w województwie jak również w Wojewódzkim planie gospodarki
odpadami.
Plan gospodarki odpadami opracowano zgodnie z ustawą – o odpadach oraz
Rozporządzeniem wykonawczym Ministra Środowiska z dnia 9 kwietnia 2003 r.
w sprawie sporządzania planów gospodarki odpadami (Dz. U z 2003 r. Nr 66
poz. 620) i określa on w szczególności.
cele i proponowany system gospodarki odpadami,
zadania strategiczne wraz z harmonogramem działań,
środki
niezbędne
do
osiągnięcia
celów,
w
prawno-ekonomiczne i środki finansowe.
tym
mechanizmy
Politykę ekologiczną państwa przyjmuje się na 4 lata, przy czym przewidziane w
niej działania uwzględniają perspektywę kolejnych 4 lat. Projekty planów
gospodarki odpadami są opiniowane odpowiednio przez organ wykonawczy
jednostki wyższego i niższego szczebla oraz zarządy RZGW. Powiatowy plan
sporządza organ wykonawczy powiatu, a uchwala rada powiatu. Z wykonania
planu organ wykonawczy powiatu sporządza co 2 lata raporty, które
przedstawia radzie powiatu.
Postęp we wdrażaniu polityki można będzie mierzyć wskaźnikami tempa
wdrażania modelu zrównoważonego rozwoju oraz wskaźnikami stanu
środowiska i efektywności wdrażania polityki ekologicznej.
Zgodnie z II Polityką Ekologiczną Państwa oraz Wojewódzkim planem gospodarki
odpadami w niniejszym programie powiatowym przyjęto 3 etapy osiągania celów
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 7
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
w zakresie ochrony środowiska i gospodarowania odpadami:
aktualny etap realizacji celów krótkookresowych (lata 2004 2007),
etap realizacji celów średniookresowych (lata 2004 2011),
etap realizacji celów długookresowych (strategicznych) w ramach Strategii
Zrównoważonego Rozwoju Polski Do 2025 Roku.
Niniejszy Plan wykonano zgodnie z wymaganiami lub zaleceniami zawartymi w
pozycjach:
„Poradnik: powiatowe i gminne plany gospodarki odpadami” (Ministerstwo
Środowiska, wrzesień 2002),
„Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 09.04.2003r. w sprawie
sporządzania planów gospodarki odpadami”.
Ze względu na rozbieżność danych liczbowych pochodzących z szeregu
wykorzystanych opracowań powiatowych i gminnych, pisanych w różnych
latach, zdecydowano się na preferowanie jednolitych danych zawartych
w „Roczniku Statystycznym Województwa Opolskiego 2003”, a dopiero
w przypadku ich braku sięgania do innych źródeł.
Niniejszy Plan odzwierciedla stan prawny w zakresie ochrony środowiska,
zarówno w prawodawstwie krajowym, jak i unijnym, na dzień 01.07.2004 r.
3.
1.
Informacje o Gminie.
Ogólna charakterystyka. Położenie administracyjne Gminy
Gmina Leśnica wraz z sześcioma innymi gminami tworzy Powiat Strzelecki,
zajmujący powierzchnię 744km2, co stanowi 7,9% powierzchni województwa
opolskiego. Powiat Strzelecki stanowi pięć gmin wiejsko-miejskich:
Kolonowskie, Leśnica, Strzelce Opolskie, Ujazd i Zawadzkie oraz dwie gminy
wiejskie: Izbicko i Jemielnica. Gmina Leśnica zajmuje powierzchnię 94km2, co
stanowi 12,6% powierzchni Powiatu i ok. 1% powierzchni Województwa.
Gmina Leśnica położona jest w południowo – zachodniej części Powiatu
Strzeleckiego i graniczy od północy z rozległą Gminą Strzelce Opolskie, od
strony wschodniej z Gminą Ujazd, natomiast od południa z Gminą Kędzierzyn –
Koźle, a od zachodu z gminą Zdzieszowice.
Gminę zamieszkuje 8890 osób (Rocznik statystyczny województwa opolskiego
2003r.) przy gęstości zaludnienia wynoszącej 94 osób/km2, jest zatem jedynie
nieco niższa od średniej gęstości zaludnienia w Powiecie (111 osób/km2) i w
Województwie (113 osób/km2).
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 8
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rys.1.3-1. Usytuowanie Gminy Leśnica na terenie Powiatu Strzeleckiego
(źródło: strona internetowa: www.gminypolskie.pl)
Położenie i zasoby środowiska przyrodniczego zdecydowały o rolniczym
charakterze Gminy. Rolnictwo stanowi podstawową funkcję Gminy, natomiast
uzupełniającą rolę pełni wytwórczość i turystyka. Miasto Leśnica należy do
najstarszych w tej części Śląska. Książe opolski Kazimierz I wymienia ją w
dokumencie z 1217 roku jako „Lesnicie”. Duży wpływ na funkcjonowanie
Gminy ma Park Krajobrazowy Góry św. Anny, obejmujący m.in. kilka
rezerwatów oraz monumentalny amfiteatr skalny zwieńczony Pomnikiem Czynu
Powstańczego. Na szczycie Góry św. Anny (najwyższego wzniesienia na Górnym
Śląsku) znajduje się bazylika pod jej wezwaniem. Od wieków jest to miejsce
pielgrzymek dla mieszkańców Śląska i nie tylko.
Dogodne położenie w stosunku do ważniejszych szlaków komunikacyjnych
(przez Gminę przebiega odcinek autostrady A4) oraz do dużych ośrodków
miejskich stanowi o atrakcyjności Gminy dla budownictwa jednorodzinnego
oraz bazy turystyczno – rekreacyjnej.
2.
Położenie geograficzne, rzeźba terenu, krajobraz.
Gmina Leśnica położona jest we wschodniej części Województwa Opolskiego
Zgodnie z podziałem fizyczno-geograficznym Polski J. Kondrackiego teren
Gminy znajduje się na obszarze dwóch jednostek:
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 9
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
mezoregionu Chełmu (341.11) wchodzącego w skład makroregionu Wyżyny
Śląskiej (341.1) – północno – zachodnia część Gminy,
makroregionu Niziny Śląskiej (318.5) – południowa część Gminy.
Takie położenie zadecydowało o specyficznej budowie geologicznej oraz
zróżnicowanym ukształtowaniu powierzchni terenu. Masyw Chełmu stanowi
zachodnią część garbu triasowego wapienia muszlowego, oddzieloną od Garbu
Tarnogórskiego wyraźnym obniżeniem pod Pyskowicami. Długość tego złoża
wapienia wynosi ok. 130km, a szerokość waha się od 15 do 25km. Rzeźbę
terenu kształtują pojedyncze podłużne wzniesienia i płaskowyże, których
wysokość wynosi od 360 do 400 m n.p.m. Główny masyw Chełmu biegnie z
północnego-zachodu w kierunku południowo-wschodnim, przewyższając
otaczającą krainę na długości ok. 25km. Szerokość wzniesienia wynosi
przeciętnie 5km. W sylwecie Chełmu można wyodrębnić kilka kulminacji. W
jednej trzeciej całego garbu, w części północno - zachodniej wznosi się
najwyższa kulminacja - Góra Św. Anny. Tworzy ją szczątkowy bazaltowy nek
wulkaniczny, który swym profilem nadaje górze wygląd nieczynnego wulkanu.
Bardzo oryginalna jest rzeźba powierzchni terenu na stokach zachodnich. Są tu
charakterystyczne wąwozy i parowy, których naliczono ponad 100. Pochodzenie
tych form związane jest z procesem krasowienia skał, który modeluje
powierzchnię stoków. Suche parowy drążone są przez wody opadowe zwłaszcza
wiosną. Wody płynące kruszą i rozpuszczają podłoże, rzeźbią i żłobią glebę oraz
skałę. W partiach leśnych tworzą malowniczą i fantastyczną rzeźbę terenu, a
przede wszystkim niezwykle urozmaiconą.
Część północna Gminy charakteryzuje się urozmaiconą rzeźbą terenu,
wykształcona głównie na wapieniach, natomiast część południowa jest
płaskorówninna rozwinięta na żwirach i glinach, dzięki takiemu ukształtowaniu
krajobraz części północnej jest znacznie ciekawszy niż na południu.
Wysokość nad poziomem morza różnych części Gminy waha się w przedziale od
ok. 180 do 400m n.p.m., stąd względne różnice wysokości na obszarze gminy
dochodzą do 220m. Najwyższym wzniesieniem w Gminie jest Góra św. Anny
(400,4m n.p.m.) tereny położone na wschód i południe od niej są już słabiej
zróżnicowane wysokościowo.
3.
Zagospodarowanie terenu
Gmina Leśnica jest Gminą miejsko - wiejską o powierzchni 94km2 o
dominującym obecnie rolniczym charakterze. W strukturze użytkowania
gruntów gminnych dominują użytki rolne. Zgodnie z „Rocznikiem statystycznym
Województwa Opolskiego 2003r.” (stan na 20.05.2002r.) użytkowanie gruntów
w Gminie przedstawia się następująco:
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 10
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
użytki rolne: 6983ha (73,8% powierzchni Gminy), w tym: 88,1% stanowią
grunty orne (6155ha); 8,4% łąki (587ha); 2,7% pastwiska (187ha) oraz 0,8%
sady (54ha),
lasy i grunty leśne zajmują 1483ha, co stanowi 15,7% powierzchni Gminy.
Udział lasów w zagospodarowaniu powierzchni Gminy utrzymuje się poniżej
średniego zalesienia kraju (ok. 28%), województwa (ok. 27%) i powiatu (ok.
42%).
pozostałe grunty i nieużytki zajmują obszar 997ha, czyli ok. 10,5%
powierzchni Gminy.
Poniżej w tabeli 1.3-1. przedstawiono strukturę użytkowania gruntów w Gminie
Leśnica na tle Powiatu i Województwa.
Tabela 1.3-1. Użytkowanie gruntów na terenie Gminy Leśnica na tle Powiatu
Strzeleckiego i Województwa Opolskiego (źródło: j.w.).
Użytkowanie gruntów
Powierzchnia ogółem
Użytki rolne razem, w
tym:
grunty orne,
sady,
łąki,
pastwiska,
Lasy i grunty leśne
Pozostałe grunty
Gmina Leśnica
ha
%
9463
100
6983
73,8
6155
54
587
187
1483
997
88,1
0,8
8,4
2,7
15,7
10,5
Jednostka administracyjna
Powiat Strzelecki
Wojew. Opolskie
ha
%
ha
%
74428
100
941247
100
36030
48,4
564039
60,0
29190
120
5351
1369
30856
7542
81
0,3
14,9
3,8
41,5
10,1
497331
1727
53309
11672
253586
123622
88,2
0,3
9,5
2,0
26,9
13,1
Struktura użytkowania gruntów w Gminie Leśnica zdecydowanie odbiega od
wartości średnich charakteryzujących Powiat Strzelecki, a w mniejszym stopniu
również Województwo Opolskie.
Areał użytków rolnych jest największy w Powiecie, ok. 1,5-krotnie większy niż
wartość średnia dla Powiatu. Użytki rolne stanowią również większy udział niż
wartość średnia w Województwie.
Zalesienie Gminy jest dla odmiany wyjątkowo niskie, najniższe w Powiecie,
niemal trzykrotnie niższe niż wartość średnia powiatowa i niemal dwukrotnie
niższe niż wartość średnia wojewódzka i krajowa.
4.
Budowa geologiczna i hydrogeologiczna.
Pod względem geologicznym gmina Leśnica wchodzi w skład jednostki Próg
Środkowotriasowy,
stanowiącej
pasmo
wzniesień
pochodzenia
tektoniczno-denudacyjnego, zbudowane z osadów dolnego i środkowego triasu,
rozpościerającego się na znacznej szerokości od Olkusza po Krapkowice.
Stanowi ono charakterystyczny element morfologiczny wyraźnie zaznaczający
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 11
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
się w krajobrazie Wyżyny Śląskiej. Pasmo to silnie rozczłonkowane przez
czynniki erozyjno-denudacyjne rozpada się na szereg płaskowyży, pagórków i
garbów, m.in. Garb Chełmu – z kulminacją w postaci Góry św. Anny.
Gmina Leśnica, podobnie jak cały Powiat, znajduje się w zasięgu jednostki
hydrogeologicznej zwanej triasem opolskim. Trias opolski dzieli się na kilka
jednostek o odmiennie ukształtowanych warunkach hydrogeologicznych.
Głównym zastosowanym kryterium podziału jest wielopiętrowy układ skał
przepuszczalnych i nieprzepuszczalnych. Stopień izolacji skał triasowych ma
kluczowy wpływ na zasilanie, zasobność i odporność na zanieczyszczenia całej
struktury wodonośnej.
Powiat Strzelecki leży na jednym z najzasobniejszych w Polsce obszarów
bogatych w wody podziemne. Na terenie powiatu występuje aż 5 głównych
zbiorników wód podziemnych, w tym GZWP 333 należący do jednych
z najbogatszych pod względem zasobności zbiorników w Polsce i największy
zbiornik wód podziemnych województwa opolskiego. Istniejące warunki
geologiczne, wysokie walory użytkowe zbiornika, przy jednoczesnej słabej
naturalnej odporności na skażenie i stwierdzone już zanieczyszczenie wód
zbiornika ponadnormatywną ilością azotanów, siarczanów, chlorków i
przekroczeniem odczynu pH powodują, że ochrona ilości i jakości wód
zbiornika GZWP 333 jest jednym z najważniejszych celów ochrony środowiska
w Powiecie Strzeleckim.
Na terenie Gminy Leśnica występują 3 zbiorniki wód podziemnych:
GZWP nr 335 – zbiornik Krapkowice – Strzelce Opolskie w utworach triasu
dolnego w ośrodku szczelinowo – porowym o szacunkowych zasobach
dyspozycyjnych 50000m3/24h i średniej głębokości ujęć 100m – 600m
(północna część Gminy - obszar autostrady A4 i teren na północ od niej),
GZWP nr 332 – zbiornik Subniecka kędzierzyńsko - głubczycka w utworach
czwartorzędowych i trzeciorzędowych w ośrodku porowym o szacunkowych
zasobach dyspozycyjnych 130000m3/24h i średniej głębokości ujęć 80m –
120m (południowa część Gminy),
GZWP nr 333 – zbiornik Opole – Zawadzkie w utworach triasu środkowego
w ośrodku szczelinowo – krasowym o szacunkowych zasobach
dyspozycyjnych 200000m3/24h i średniej głębokości ujęć 120m – 240m
(niewielki fragment północnej części Gminy).
5.
Społeczność lokalna.
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 12
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Gminę zamieszkuje 8890 osób (Rocznik statystyczny województwa opolskiego
2003r.) przy gęstości zaludnienia wynoszącej 94 osób/km2, jest ona zatem
niższa od średniej gęstości zaludnienia w Powiecie (111 osób/km2) i w
Województwie (113 osób/km2).
Na terenie Gminy Leśnica znajduje się 15 miejscowości, w tym 14 wiejskich i 1
miasto - Leśnica z siedzibą władz Gminy (źródło: Rocznik Statystyczny
Województwa Opolskiego 2003r.), z czego 11 posiada status sołectwa, pozostałe
3 miejscowości to przysiółki. Podział administracyjny Gminy przedstawia się
następująco:
miasto Leśnica,
Sołectwo Czarnocin,
Sołectwo Dolna,
Sołectwo Góra św. Anny,
Sołectwo Kadłubiec,
Sołectwo Krasowa,
Sołectwo Lichynia,
Sołectwo Łąki Kozielskie,
Sołectwo Poręba,
Sołectwo Raszowa,
Sołectwo Wysoka,
Sołectwo Zalesie Śląskie.
Istotnym problemem demograficznym gminy Leśnica jest niski przyrost
naturalny spowodowany widocznym od połowy lat 90 spadkiem liczby urodzeń.
Notowany w ostatnich latach spadek przyrostu naturalnego jest zjawiskiem
niekorzystnym, powodującym „starzenie się” społeczności Gminy. W 2001r.
zanotowano
naturalny
na
poziomie
-4,3/1000
mieszkańców
(dane na 31.12.2001), natomiast już w roku kolejnym - 2002r. wyniósł on
-2,1/1000 mieszkańców (dane na 31.12.2002r.). Analizując sytuację Gminy na
tle Powiatu i Województwa zauważyć można analogiczne tendencje, według
Rocznika Statystycznego w 2002r. w Powiecie zanotowano ujemny przyrost
naturalny -0,6/1000 mieszkańców, nieco niższy tylko niż w przypadku całego
Województwa Opolskiego -0,8/1000 mieszkańców.
Kolejnym czynnikiem wpływającym na kształtowanie się procesów
demograficznych jest odpływ i napływ mieszkańców. Na wielkość tych
parametrów wpływa przede wszystkimi sytuacja na rynku pracy
i atrakcyjność mieszkalna Gminy. Obecnie następuje odpływ ludności z Gminy,
w związku z czym notowane są salda migracji in minus. W roku 2002 saldo
migracji wyniosło -8, a w roku kolejnym już -27, z czego niemal 50% stanowią
osoby emigrujące za granicę. W tym samym okresie średnia dla Powiatu
osiągnęła poziom -620, a w Województwie -4618 osób. Przystąpienie Polski do
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 13
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Unii Europejskiej i związane z tym możliwości podjęcia pracy w krajach
unijnych pozwalają przypuszczać, że obserwowane niekorzystne tendencje będą
się pogłębiać. Poniżej na rysunku 1.3-2 przedstawiono zmiany liczby
mieszkańców Gminy.
Rys. 1.3-2 Ludność Gminy Leśnica
Statystyczny Województwa Opolskiego).
(źródło:
Urząd
Miejski
i
Rocznik
Struktura demograficzna wykazuje cechy charakterystyczne dla terenów
typowo rolniczych. Ponad 68% ogółu ludności posiada wykształcenie
podstawowe i zawodowe, 17% średnie, natomiast osoby z wykształceniem
wyższym stanowią jedynie ok. 5% populacji. Ponadto obserwowany jest
znaczny odpływ ludzi młodych z wyższym i średnim wykształceniem do miast i
za granicę, co wynika z braku miejsc pracy w Gminie.
Liczba bezrobotnych wykazuje obecnie tendencję spadkową. Porównując
jednak dane z Urzędu Statystycznego dotyczące stóp bezrobocia w Gminie,
Powiecie i Województwie zauważyć należy, że w Leśnicy wynosi ona jedynie
14,1% (stan na 20.05.2002r.), podczas gdy w tym samym okresie w Powiecie
kształtowała się na poziomie 17,2%, a w Województwie osiągnęła aż 21,6%.
Wysoki odsetek wśród bezrobotnych w Gminie stanowią osoby z
wykształceniem zasadniczym i podstawowym oraz bez wykształcenia – łącznie
ponad 70% osób pozostających bez pracy. Ponadto znaczną grupę stanowią
wśród niepracujących kobiety - ok. 68% ogółu bezrobotnych.
W tabeli nr 1.3-2 przedstawiono strukturę zatrudnienia w gminie na tle
Powiatu i Województwa. Przedstawione dane dotyczą faktycznego stałego
miejsca pracy, nie uwzględniają osób pracujących w jednostkach budżetowych
prowadzących działalność w zakresie obrony narodowej i bezpieczeństwa
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 14
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
publicznego, a także podmiotów gospodarczych z liczbą pracujących poniżej 9
osób oraz rolników indywidualnych.
Tabela 1.3-2. Struktura zatrudnienia na terenie Gminy Leśnica na tle Powiatu i
Województwa (źródło: Rocznik Statystyczny Województwa Opolskiego 2002).
Zatrudnieni w
podmiotach gospod.
Gmina Leśnica
Powiat Strzelecki
Wojew. Opolskie
zarejestrowanych w
osoba
%
osoba
%
osoba
%
rejestrze REGON
Ogółem, w tym sekcja
536
100
10826
100
186786
100
PKD*:
rolnictwo, łowiectwo,
37
6,9
218
2,0
7788
4,2
leśnictwo
przemysł
79
14,7
3954
36,5
62755
33,6
budownictwo
11
2,1
327
3,0
11069
5,9
handel, naprawy
19
3,5
835
7,7
15184
8,1
transport, łączność
14
2,6
508
4,7
12507
6,7
pośrednictwo finansowe
19
3,5
208
1,9
4664
2,5
obsługa nieruchomości
6
1,1
633
5,8
10620
5,7
administracja publiczna,
38
7,1
1189
11,0
13903
7,4
obrona narodowa
edukacja
150
28,0
1431
13,2
21754
11,6
ochrona zdrowia, opieka
128
23,9
1296
12,0
20608
11,0
społeczna
pozostała działalność
17
3,2
173
1,6
4112
2,2
usługowa
* zgodnie z danymi statystycznymi suma poszczególnych pozycji nie musi stanowić 100%
Gminna struktura zatrudnienia jest zbliżona do średniej powiatowej i
wojewódzkiej. Z powyższego zestawienia wynika, że najwięcej zatrudnionych
pracuje w infrastrukturze społecznej, z czego 28% przypada na edukację,
wysoki odsetek mieszkańców jest również zatrudniony w administracji
publicznej i ochronie zdrowia.
Udział zatrudnionych w przemyśle kształtuje się w Gminie na poziomie 14,7%
niemal dwukrotnie niższym niż w województwie i ponad dwukrotnie niższym w
stosunku do średniej dla Powiatu, gdzie zatrudnienie w przemyśle stanowi
ponad 36%. Stan ten wynika z faktu, iż znaczna część ludności zatrudniona
jest w przemyśle w Gminach sąsiednich m.in.: na terenie Zdzieszowic,
Kędzierzyna – Koźla i Strzelec Opolskich. Rolnicy są drugą grupą zawodową – w
Gminie funkcjonują 762 indywidualne gospodarstwa rolne.
Dochody budżetu Gminy
Według Rocznika statystycznego Województwa Opolskiego 2003r. dochody
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 15
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
ogółem budżetu Gminy w Leśnicy w przeliczeniu na 1 mieszkańca w 2002r.
wyniosły 1496,1 zł. Dochody Gminy są zatem wyższe od średnich dochodów
budżetów gmin Powiatu Strzeleckiego (1092 zł./mieszkańca), jednocześnie
plasują one Gminę nieco powyżej średniej wartości dochodów jednostek
samorządu terytorialnego Województwa Opolskiego (1314 zł./mieszkańca).
6.
Charakterystyka pozarolniczego sektora gospodarczego
Do niedawna w sposób jednoznaczny określano Gminę Leśnica jako gminę
rolniczą. Obecnie, biorąc pod uwagę liczbę osób zatrudnionych w
gospodarstwach rolnych, liczbę osób zatrudnionych poza tym sektorem, w tym
także pracujących poza granicami Polski, jak również liczbę zarejestrowanych i
funkcjonujących form działalności, można stwierdzić, że dokonuje się proces
restrukturyzacji zajęć ludności. Ostatnie lata, mimo pogarszającej się sytuacji
makroekonomicznej przyniosły rozwój sfery rzemiosła, usług i handlu. Wzrosła
zarówno liczba funkcjonujących podmiotów, jak i różnorodność oferowanych
przez nie usług i produktów, ponadto rośnie liczba osób podejmujących prace
wymagające wyższych kwalifikacji, na ogół poza terenem Gminy.
Nierolnicze funkcje gospodarcze są dziedziną wpływającą na stopień urbanizacji
obszaru Gminy oraz generującą miejsca pracy. Według „Rocznika
statystycznego Województwa Opolskiego 2003r.” na koniec 2002r. w Gminie
działało 348 podmiotów gospodarczych, z czego 18 w sektorze publicznym, a
330 w prywatnym.
Wzrost liczby podmiotów gospodarczych w sektorze prywatnym jest zjawiskiem
pozytywnym i pożądanym, mimo to w ciągu ostatnich dwóch lat 2001-2002
liczba podmiotów zarejestrowanych w systemie REGON nie zmieniła się.
Występujące w Gminie branże to głównie handel i naprawy, działalność
wytwórczo-usługowa i obsługa nieruchomości. W Gminie nie występują obszary
nadmiernej kumulacji funkcji gospodarczych, zaś uwarunkowania do ich
rozwoju są korzystne. Największy rozwój nastąpić powinien w dziedzinie usług
decydujących o jakości życia mieszkańców i usług dla rolnictwa, ale również
usług turystycznych i rekreacyjnych.
Mieszkańcy gminy nie zajmujący się rolnictwem i działalnością gospodarczą
znajdują zatrudnienie w najbliższych ośrodkach miejskich, głównie w
Kędzierzynie - Koźlu, Opolu, Strzelcach Opolskich i Górnośląskim Okręgu
Przemysłowym.
Położenie Gminy w pobliżu Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego oraz miast
Województwa Opolskiego stwarza szansę zaopatrzenia tych ośrodków w
produkty żywnościowe, zwłaszcza dla dużych i średnich gospodarstw
specjalistycznych, ukierunkowanych na: rolnictwo ekologiczne, ogrodnictwo,
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 16
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
sadownictwo, uprawę ziół i roślin przemysłowych oraz firm zajmujących się
przetwórstwem.
W ostatnich latach liczba przedsiębiorstw rośnie, jednak wskaźnik aktywności
gospodarczej wyrażony liczbą podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców
wynosi w Gminie 39,1 i jest niższy zarówno od wskaźnika w Powiecie (51,2); jak
i od średniej wojewódzkiej (80,0).
Poniżej w tabeli nr 1.3-3 przedstawiono zestawienie zarejestrowanych
podmiotów gospodarczych w Gminie na tle Powiatu i Województwa według
Rocznika Statystycznego Województwa Opolskiego 2003r.
Tabela 1.3-3 Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze
REGON i ich struktura na tle Powiatu i Województwa.
Podmioty gospodarcze
zarejestrowane
Gmina Leśnica
Powiat Strzelecki
Wojew. Opolskie
w rejestrze REGON
szt.
%
szt.
%
szt.
%
Ogółem, w tym sekcja
348
4,3
4226
100,0
84966
100
PKD*:
rolnictwo, łowiectwo,
15
10,9
171
4,0
2927
3,4
leśnictwo
przemysł
38
8,6
423
10,0
8206
9,7
budownictwo
30
30,2
538
12,7
9263
10,9
handel, naprawy
105
3,7
1258
29,8
26420
31,1
hotele, restauracje
13
6,9
128
3,0
2579
3,0
transport, łączność
24
3,2
282
6,7
5299
6,2
pośrednictwo finansowe
11
10,3
147
3,5
3416
4,0
obsługa nieruchomości
36
2,9
532
12,6
15042
17,7
administracja publiczna,
10
2,0
68
1,6
854
1,0
obrona narodowa
edukacja
7
6,6
115
2,7
1992
2,3
ochrona zdrowia, opieka
23
10,3
257
6,1
3931
4,6
społeczna
pozostała działalność
36
4,3
307
7,3
5023
5,9
usługowa
* zgodnie z danymi statystycznymi suma poszczególnych pozycji nie musi stanowić 100%
Na terenie gminy brak podmiotów gospodarczych zaliczanych do przedsięwzięć
„mogących znacząco oddziaływać na środowisko”, określonych w art. 51 ust. 1
pkt. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska (tzw. przedsięwzięcia z grupy I, dla
których właściwym organem ochrony środowiska jest Wojewoda) wg
Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 września 2002 roku w sprawie
określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na
środowisko.
Jako instalacje „mogące znacząco oddziaływać na środowisko” z I grupy, dla
których organem ochrony środowiska jest Wojewoda, należy natomiast
rozpatrywać autostradę A4 oraz Składowisko Odpadów w Krasowej.
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 17
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Najistotniejszymi, ze względu na oddziaływanie na środowisko, zakładami w
Gminie są:
ROLDAM Sp. z o.o. Zalesie Śląskie (suszarnia zboża),
IZOBUD Sp. z o.o. Łąki Kozielskie (zakład produkcji pap),
Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Leśnicy,
PHUP RED Sp. z o.o. Leśnica
Obiektami potencjalnie uciążliwymi dla środowiska są również stacje paliw (na
terenie Gminy znajduje się tylko jedna stacja paliw PKN ORLEN nr 1205 w
Leśnicy) oraz obiekty gospodarki komunalnej, w tym składowisko odpadów
omówione osobno.
7.
Rolnictwo
Gmina Leśnica ma charakter rolniczy. Położona jest w południowej części
Powiatu Strzeleckiego, charakteryzującej się najlepszymi w powiecie
warunkami dla produkcji rolniczej. Korzystna dla rozwoju rolnictwa jest
struktura bonitacyjna gruntów ornych, przeważają grunty w III klasie
bonitacyjnej. Obecność dobrych gleb determinuje strukturę użytkowania
gruntów na terenie gminy. Użytki rolne zajmują tu ok. 73,79% powierzchni
gminy, a grunty leśne jedynie 15,67%.
Tabela 1.3-4. Kierunki użytkowania gruntów wg granic administracyjnych w
gminie Leśnica (Rocznik Statystyczny Województwa Opolskiego 2003)
Wyszczególnienie
ha
% powierzchni
Grunty orne
6155
65,4
Sady
54
0,57
Łąki
587
6,20
Pastwiska
187
1,98
Użytki rolne ogółem
6983
73,79
Lasy i grunty leśne
1483
15,67
Rolnictwo charakteryzuje duża liczba jednostek zróżnicowanych pod względem
wielkości gospodarstw, jak i kierunku i poziomu produkcji, co powoduje
złożoność i zmienność sytuacji ekonomicznej w gospodarstwach rolnych.
Ogółem na terenie gminy funkcjonuje 762 gospodarstw. Struktura obszarowa
gospodarstw w gminie jest stosunkowo korzystna. Gospodarstwa o wielkości do
1ha stanowią 41,3% ogólnej liczby gospodarstw. Gospodarstwa o wielkości
powyżej 1 ha to 58,7% ogólnej liczby gospodarstw w gminie, przy czym pośród
nich najwięcej jest gospodarstw o wielkości powyżej 10ha (22,1%). Duży
procent stanowią również gospodarstwa małe o wielkości 1-2 ha (15,6%). Na
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 18
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
terenie gminy funkcjonuje Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna z siedzibą w
Leśnicy, która użytkuje ok. 500 ha gruntów ornych. Ponadto w Zalesiu Śląskim
znajduje się duże (2000ha) gospodarstwo spółdzielcze.
Na terenie gminy jedynie RSP w Leśnicy, która utrzymuje 1000 tuczników
(250DJP), a więc ponad 240 dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza
(DJP) należy zaliczyć do przedsięwzięć „mogących znacząco oddziaływać na
środowisko”, określonych w art. 51 ust. 1 pkt. 1 ustawy Prawo ochrony
środowiska (tzw. przedsięwzięcia z grupy I) wg Rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia 24 września 2002 roku w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć
mogących znacząco oddziaływać na środowisko.
Obecność na terenie gminy gleb brunatnych umożliwia uprawę wszystkich
zbóż, buraków cukrowych, roślin okopowych i warzyw. Najwięcej uprawia się
zbóż, przy czym największa powierzchnię zasiewów ma pszenica oraz
stosunkowo dużą jęczmień. Ponadto znaczny areał, w porównaniu do danych
dotyczących powiatu, zajmują uprawy buraków cukrowych (tabela 1.3-5.).
Dawniej na terenie Leśnicy dobrze rozwijała się również uprawa warzyw.
Została jednak zaniechana z powodu braku przetwórstwa.
Gminę Leśnica charakteryzuje najwyższy na terenie powiatu strzeleckiego areał
sadów (54ha).
Tabela 1.3-5. Powierzchnia zasiewów wg. Rocznika statystycznego województwa
opolskiego 2003
Jedno-s
tka
admin.
Ogółem
Leśnica
6 242
Powiat
25 476
w tym
zboża podstawowe
rzepak
buraki
w tym
ziemniaki
i
cukrowe
razem
rzepik
pszenica żyto jęczmień
ha
4 442
2 171
354
1 281
158
256
459
16
6 304
2 135
4 614
1 049
652
1 536
108
Ze względu na duży areał upraw zbóż na terenie gminy rozwija się hodowla
trzody chlewnej. Stan pogłowia i obsadę zwierząt gospodarskich na terenie
gminy przedstawiono w tabeli nr 1.3-6.
Tabela 1.3-6. Stan pogłowia i obsada zwierząt gospodarskich na terenie gminy
Leśnica wg. Rocznika statystycznego województwa opolskiego 2003r.
Wyszczególnienie
Bydło, w tym:
krowy
Ilość [szt.]
Obsada [szt./100 ha UR]
2 105
30,14
804
11,51
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 19
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Trzoda chlewna, w tym:
13 078
212,48*
1 237
20,10*
Owce
26
0,37
Konie
34
0,49
15232
218,56
lochy
Drób ogółem
x - dla trzody chlewnej obsadę wyliczono na 100 ha gruntów ornych
Wyposażenie techniczne gospodarstw rolnych jest zadowalające.
Tabela nr 1.3-7. Wyposażenie techniczne gospodarstw rolnych na terenie gminy
Leśnica wg. Rocznika statystycznego województwa opolskiego 2003.
Wyszczególnienie
Leśnica
Ciągniki [szt.]
608
Ilość UR na 1ciągnk [ha]
11,5
Kombajny zbożowe [szt.]
134
Ilość kombajnów zbożowych na 100ha upraw zbóż [szt.]
3,0
Kombajny ziemniaczane [szt.]
101
Ilość kombajnów ziemniaczanych na 1ha upraw
0,6
ziemniaków [szt.]
Kombajny buraczane [szt.]
101
Ilość kombajnów buraczanych na 1ha upraw buraków
0,4
[szt.]
8.
Infrastruktura techniczna.
Sieć wodociągowa i kanalizacyjna
System wodociągowy i kanalizacyjny Gminy został szczegółowo opisany
w rozdziale dotyczącym gospodarki wodno – ściekowej.
Gazociągi
Na terenie powiatu w gaz ziemny wysokometanowy GZ50, poprzez instalację
przewodową, zaopatrywani są jedynie odbiorcy w dwóch miastach: Strzelce
Opolskie i Zawadzkie. Stopień gazyfikacji powiatu jest ok. 2-krotnie mniejszy
od średniej wojewódzkiej.
Gmina Leśnica należy do niezgazyfikowanych obszarów Powiatu Strzeleckiego,
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 20
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
jednak w obszarze administracyjnym Gminy przebiegają gazociągi wysokiego
ciśnienia gazu ziemnego GZ50:
gazociąg relacji Zdzieszowice - Wrocław,
gazociąg relacji Zdzieszowice - Blachownia z odgałęzieniem w kierunku
Strzelec Opolskich,
gazociąg relacji Zdzieszowice - Tworzeń, pełniący funkcję zbiornika gazu.
Dodatkowo przez teren Gminy przebiega gazociąg gazu koksowniczego relacji
Zakłady Koksownicze „ZDZIESZOWICE” - Zakłady Azotowe „KĘDZIERZYN”.
Wśród kluczowych problemów rozwoju województwa „Plan zagospodarowania
przestrzennego Województwa Opolskiego” wymienia niski stopień gazyfikacji
obszarów wiejskich. Jednym z celów polityki przestrzennej województwa jest
pełny dostęp do sieci gazowej, zaś wśród głównych zadań ponadlokalnych plan
zagospodarowania wymienia gazyfikację obszarów wiejskich.
Gazyfikacja terenu Gminy należy również do zadań infrastrukturalnych
wyznaczonych w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Leśnica.
W Projekcie założeń do Planu Zaopatrzenia w Ciepło, Energię Elektryczną i
Paliwa Gazowe Gminy Leśnica (maj 2004r.) zapotrzebowanie na gaz ziemny dla
gminy Leśnica wyznaczono na poziomie od 700 tys. m3/rok (wariant
realistyczny) do 840 tys. m3/rok (prognoza optymistyczna).
Przewiduje się, że zgazyfikowanie Gminy wymagać będzie:
budowy stacji redukcyjno - pomiarowej, zasilanej z gazociągu wysokiego
ciśnienia w kierunku Strzelec Opolskich, stanowiącego odgałęzienie linii
Zdzieszowice - Blachownia,
budowy odgałęzienia wysokiego ciśnienia o długości ok. 50m.
W pierwszej kolejności przewiduje się zgazyfikowanie miasta Leśnica. Obecnie
ZG Opole (oddział Górnośląskiej Spółki Gazownictwa Zabrze) jest w trakcie
opracowywania koncepcji gazyfikacji miasta Leśnica. W przypadku uzyskania
korzystnych wskaźników ekonomicznych, miasto zostanie zgazyfikowane w
perspektywie krótkookresowej.
Zaopatrzenie w energię elektryczną.
Przez teren Gminy przebiegają sieci NN 220kV i WN 110kV. Na terenie Gminy
brak głównych punktów zasilania GPZ (WN/SN), w których dokonuje się
transformacji napięcia na niższe, celem dalszego zasilania stacji
transformatorowych średniego napięcia SN i niskiego napięcia nn. (wszystkie
dane dotyczące sieci elektroenergetycznej według „Planu zagospodarowania
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 21
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Przestrzennego Województwa Opolskiego”).
Linie WN (wysokiego napięcia) (110kV) w Gminie:
linia podwójna (2 x 110kV) Kędzierzyn-Koźle – Chrząstowice – przechodząca
przez gminę Leśnica (okolice Zalesia Śląskiego),
linia podwójna (2 x 110kV) Kędzierzyn-Koźle – Zdzieszowice – przechodząca
przez gminę Leśnica (okolice Zalesia Śląskiego, Lichyni, Leśnicy).
Linie NN (najwyższego napięcia) 220kV:
linia Kędzierzyn-Koźle – Groszowice - przechodząca przez gminę Leśnica
(okolice Zalesia Śląskiego, Lichyni, Leśnicy).
Dostarczona z zewnętrznych sieci energia w formie SN 15kV jest przetwarzana
poprzez
stacje
transformatorowe
15/0,4kV
na
niskie
napięcia
i w takiej formie przekazywana do odbiorców.
Linie 15kV wyprowadzane są z następujących GPZ spoza Gminy Leśnica:
GPZ Zdzieszowice – 2 linie – zasilanie: Leśnica, Góra Św. Anny, Raszowa,
Krasowa, Koszówka, Łąki Kozielskie,
GPZ Piastów w Strzelcach Opolskich – 2 linie – zasilanie: Kadłubiec,
Wysoka, cz. Góry Św. Anny, Poręba, Dolna, Czarnocin, cz. Zalesia Śl,
GPZ Chemik w Kędzierzynie – Koźlu – 1 linia – zasilanie: cz. Zalesia Śl.
W Gminie znajduje się 58 stacji transformatorowych 15/04kV, w tym:
24 słupowe,
19 wieżowych,
12 wnętrzowych,
1 kontenerowa.
9.
Transport i komunikacja.
Drogowa sieć komunikacyjno – transportowa
Na obszarze Gminy brak dróg krajowych, natomiast przez jej teren przebiega na
odcinku o długości 9km autostrada A4 oraz jedna droga wojewódzka:
DW nr 426 (Sławięcice - Zalesie Śl. - Olszowa - Zawadzkie).
Przez teren Gminy przebiegają drogi powiatowe:
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 22
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
DP
DP
DP
DP
DP
DP
DP
DP
DP
DP
DP
DP
DP
nr
nr
nr
nr
nr
nr
nr
nr
nr
nr
nr
nr
nr
1-805
1-401
1-438
1-439
1-434
1-435
1-472
1-471
1-808
1-468
1-412
1-818
1-827
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
Strzelce Op. - Leśnica - Raszowa,
Zdzieszowice - Leśnica - Zalesie Śl.,
Leśnica - Góra Św. Anny,
Olszowa - Czarnocin - Zalesie Śl.,
Januszkowice - Krasowa - Łąki Kozielskie - Cisowa,
Zalesie - Cisowa,
Leśnica - Krasowa,
Leśnica - Żyrowa,
Zdzieszowice - Góra Św. Anny - Wysoka - Kalinów,
Leśnica - Poręba,
Dolna - Czarnocin,
Dolna - Rożniątów,
Ligota Dln. - Wysoka - Kadłubiec.
Sieć komunikacyjną uzupełniają drogi gminne:
DG nr 105877 O Dolna – Olszowa,
DG nr 105906 O Zalesie Śląskie ul. Ujazdowska,
DG nr 105926 O Raszowa ul. Kuszówka,
DG nr 105893 O Lichynia – Czarnocin,
DG nr 105835 O Leśnica – Osiedle Wargały,
DG nr 105837 O Lesnica – Osiedle Pokój,
DG nr 105933 O Raszowa – ul. Słowackiego.
Powyżej przedstawiony, suchy opis układu drogowego Gminy nie oddaje istoty
szeregu zmian, jakie wprowadziła na przełomie XX i XXI w dotychczasowy
stabilny układ budowa odcinka "C" Prądy - Nogowczyce autostrady A4.
Z punktu widzenia oddziaływania na poszczególne komponenty środowiska
najistotniejsze znaczenie ma autostrada A4 przebiegająca przez teren gminy
Leśnica, w tym przez Park Krajobrazowy „Góra Św. Anny”. Z komunikacyjnego
punktu widzenia autostrada A4 nie ma dla Gminy dużego znaczenia, bowiem
ma ona charakter „tranzytowy”. Najbliższe połączenia z autostradą stanowią 2
węzły zlokalizowane w sąsiedniej gminie Ujazd: Olszowa i Nogowczyce - jedyne
w powiecie strzeleckim spośród 6 węzłów w województwie.
Brak bezpośredniego połączenia z autostradą oraz brak dróg krajowych
powodują, że układ drogowy gminy Leśnica ma jedynie charakter lokalny.
Ogólnie rzecz ujmując obserwuje się stały wzrost natężenia ruchu na drogach
krajowych i wojewódzkich. Na podstawie porównania GPR 2000 i GPR 1995
wzrost ruchu w latach 1995 2000 wyniósł w Województwie Opolskim dla dróg
krajowych 24% (w skali kraju 31%), zaś dla dróg wojewódzkich 20% (w skali
kraju 32%). Wraz z budową i modernizacją kolejnych odcinków autostrady A4
należy spodziewać się znacznego wzrostu natężenia ruchu na autostradzie.
Jednocześnie autostrada przejmuje częściowo ruch pojazdów odbywających się
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 23
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
drogą międzynarodową E-40.
W praktyce rzeczywiste natężenie ruchu i tendencje zachodzących zmian dla
ciągów komunikacyjnych znajdujących się na terenie Gminy Leśnica będzie
można określić precyzyjniej dopiero po opublikowaniu wyników Generalnego
Pomiaru Ruchu planowanego na rok 2005.
Wyniki Generalnego Pomiaru Ruchu z roku 2000 prowadzonego przez
Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Opolu nie objęły
nieczynnego wówczas odcinka autostrady A4. Według szacunkowych pomiarów
przeprowadzonych przez POŚ „Lemitor” w okresie marzec - czerwiec 2003
średnie
dla
gminnego
odcinka
autostrady
SDR=12200
pojazdów
samochodowych ogółem (Góra Św. Anny - SDR=12000 13300; Kadłubiec SDR=10300 12900). W najbliższych latach można się spodziewać wzrostu
natężenia ruchu na autostradzie do poziomu SDR ok. 15 tys. pojazdów.
Najistotniejszego znaczenia komunikacyjnego dla gminy Leśnica nabiera
stopniowo droga wojewódzka nr 426 (obecny przebieg: Strzelce Opolskie Olszowa - Klucz - Sławięcice), stanowiąca dojazd do węzła autostradowego
Olszowa. Jeszcze w roku 2000 była to droga powiatowa o niedużym natężeniu
ruchu (odcinek Strzelce Opolskie - Olszowa SDR=2036 wg pomiarów Wydziału
Ruchu Drogowego i Dróg Powiatowych Starostwa Powiatowego w Strzelcach
Opolskich), obecnie ma status drogi wojewódzkiej, zaś Plan Zagospodarowania
Przestrzennego Województwa Opolskiego przewiduje zmianę kategorii drogi z
wojewódzkiej na krajową. W najbliższym okresie można się spodziewać wzrostu
natężenia ruchu na tej drodze do poziomu SDR ok. 5 10 tys. pojazdów.
Z drugiej strony maleje znaczenie ciągu komunikacyjnego Strzelce Op. Leśnica - Raszowa. Jeszcze niedawno była to droga zaliczana do wojewódzkich
(DW nr 426), aktualnie jest to nowy przebieg drogi powiatowej DP nr 27-805.
Wyniki Generalnego Pomiaru Ruchu z roku 2000 prowadzonego przez Zarząd
Dróg Wojewódzkich w Opolu wykazały dla ówczesnej DW nr 426
SDR=782 1488.
Dla pozostałych ciągów komunikacyjnych nie przewiduje się istotnych zmian
natężenia ruchu. Jak wynika z pomiarów Wydziału Ruchu Drogowego i Dróg
Powiatowych Starostwa Powiatowego w Strzelcach Opolskich prowadzonych w
latach 2000 2002 średniodobowe natężenie ruchu na drogach powiatowych w
gminie Leśnica nie przekracza SDR=3000. Największy ruch wykazywały drogi
powiatowe (lub ich odcinki):
nr 27-401 Zdzieszowice - Leśnica (SDR=1970 2624),
nr 27-401 Leśnica - Zalesie (SDR=1099 1413),
nr 27-435 Zalesie - Cisowa (SDR=1153 1542),
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 24
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
pozostałe drogi cechował SDR<1000.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa opolskiego przewiduje
wśród zadań zakwalifikowanych do wojewódzkich:
modernizację DW nr 426 do pełnych parametrów klasy G i zmianę kategorii
drogi z wojewódzkiej na krajową,
a także zadania
wojewódzkie:
powiatowe
przewidziane
do
przekwalifikowania
na
przekwalifikowanie drogi powiatowej nr 27-435 do rangi drogi wojewódzkiej,
modernizację do pełnych parametrów klasy Z, w tym budowę obejścia
miejscowości Zalesie Śląskie,
przekwalifikowanie drogi powiatowej nr 27-805 do rangi drogi wojewódzkiej,
modernizację do pełnych parametrów klasy Z.
Transport kolejowy
Na terenie Gminy brak linii kolejowych o istotnym znaczeniu.
Przebiegająca przez środek Gminy linia kolejowa Fosowskie - Strzelce Opolskie
- Kędzierzyn Koźle nie jest eksploatowana.
Południowa granica Gminy pokrywa się na odcinku 1km z częścią linii
magistralnej nr 136 Opole - Kędzierzyn.
10.
Gospodarka odpadami
Szacunkowy
Odpadami.
bilans
odpadów
przyjęto
na
podstawie
Planu
Gospodarki
W tabeli 1.3.-8 podano bilans odpadów komunalnych.
Tabela 1.3-8. Bilans odpadów komunalnych.
Odpady komunalne z
Teoretyczna ilość
Odpady segregowane
terenu Gminy
odpadów
Tworzywa
Szkło
Makulatura
przyjmowane na
komunalnych z
sztuczne
Składowisko Krasowa
Gminy
Mg/rok
Mg/rok
Mg/rok Mg/rok
Mg/rok
2002 r. - 2024,35
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 25
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
2003 r. - 1940,5
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 26
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Mg/rok
2002 r. - 228
2003 r. – 218
Mg/rok
Mg/rok
Mg/rok
Mg/rok
291
1,30
0,18
0,33
Podstawowym sposobem unieszkodliwiania odpadów komunalnych jest ich
składowanie na Gminnym składowisku odpadów komunalnych w Krasowej.
W Gminie prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów w oparciu o system
workowy tj. bezpośrednio u źródła, jak również w oparciu o system
pojemnikowy. Pojemniki o pojemności 1100dm3 na surowce wtórne ustawione
są w zestawach po cztery pojemniki na: makulaturę, szkło białe, szkło
kolorowe, tworzywa sztuczne.
Segregowana jest tylko niewielka część odpadów stanowiących surowiec
wtórny, a znajdujących się w strumieniu odpadów komunalnych:
szkło – 5,83%,
tworzywa sztuczne – 1,83%,
papier – 1,38%.
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 27
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Zaznaczyć należy, iż możliwą jest również indywidualna segregacja odpadów
przez wytwórców. Zwłaszcza odpadów w postaci złomów metali (przede
wszystkim kolorowych). Odpady te są dostarczane indywidualnie do punktów
skupu surowców wtórnych. Powodem tego jest to, iż cena jednostkowa skupu
złomu metali, zwłaszcza kolorowych, jest atrakcyjna dla dostawcy tego rodzaju
odpadów.
Na terenach wiejskich prowadzone jest także kompostowanie odpadów
ulegających biodegradacji, zwłaszcza odpadów z terenów zielonych oraz
organicznych odpadów kuchennych. Kompostowanie takie prowadzone jest
indywidualnie w prywatnych kompostownikach i ma na celu wytworzenie
kompostu do własnych potrzeb rolników. Skala tego zjawiska trudna jest do
oszacowania.
Należy założyć również, iż odpady w postaci papieru i tektury oraz drewna są
spalane w domowych paleniskach.
Ogólna ilość odpadów przemysłowych innych niż niebezpieczne i komunalne
wytwarzanych w Gminie wynosi 682,5Mg.
Ogólna ilość odpadów niebezpiecznych wynosi 59,7Mg rocznie.
Głównymi odpadami niebezpiecznymi wytwarzanymi w Gminie są odpady
olejów przepracowanych związane nierozerwalnie z eksploatacja maszyn i
środków transportu, odpady zawierające azbest oraz odpady powstające w
wyniku remontów środków transportu i odpady zużytych źródeł światła.
W tabeli 1.3.-9 podano bilans odpadów wytwarzanych przez jednostki
gospodarcze w gminie Leśnica.
Tabela
1.3.-9.
Szacunkowy
bilans
odpadów
wytwarzanych
przez
przedsiębiorstwa.
Rodzaj odpadów
Ilość wytwarzanych odpadów
Odpady komunalne
200Mg/rok
Odpady inne niż niebezpieczne
700Mg/rok
Odpady niebezpieczne
60Mg/rok
Na terenie Gminy Leśnica brak jednostek prowadzących odzysk odpadów.
Na terenie Gminy Leśnica brak czynnych oraz nieeksploatowanych typowych
składowisk odpadów przemysłowych.
11.
1.
Gospodarka wodno – ściekowa
Zaopatrzenie w wodę
Zaopatrzenie w wodę w Gminie odbywa się przede wszystkim poprzez pobór
wód podziemnych dla potrzeb wodociągu gminnego.
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 28
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
W tabeli 1.3.-10 przedstawiono krótką charakterystykę ujęć w Gminie Leśnica
Tabela nr 1.3.-10. Ujęcia wody w Gminie Leśnica
Rodzaj
ujęcia
(otworowe,
drenażowe
itd.)
Ilość osób
Qśr, Qmax godz. dobowe
zaopatrywanyc
wg pozwolenia
h z ujęcia
wodnoprawnego, nr data
Qe i Se
jego ważności
Lp
Ujęcie
(lokalizacja,
nazwa
zwyczajowa)
Właściciel
Ilość studni
w tym
czynnych
1
2
3
4
5
Gmina
Leśnica
Zasilane z
Poręby i
Lichyni
2970
Otworowe
4
267
554
440
396
111
4
5
1
Leśnica
2
Poręba*
Góra Św. Anny
Kadłubiec
Wysoka
Ligota
Gmina
Leśnica
6
Zasilane z Poręby i
Lichyni
ROŚ 6210/5/99z
02.04.1999 do
31.12.2010
OS/II/7211/99/90z
29.10.1990 do
31.12.2010
94m3/h i 2250m3/dobę
c. d. Tabela nr 1.3.-10.
1
2
3
3
Zalesie*
Gmina
Leśnica
Otworowe
2
1420
4
Lichynia*
Gmina
Leśnica
Otworowe
2
500
5
Czarnocin*
Olszowa
Klucz
Gmina
Leśnica
Otworowe
1
166
558
187
6
Dolna*
Gmina
Leśnica
Otworowe
2
366
Gmina
Leśnica
Zakup
hurtowy
1125
474
213
Raszowa*
Łąki Kozielskie
Krasowa
*lokalizacja ujęcia
7
6
ROŚ 6210/6/99z
02.04.1999 do
31.12.2010
ROŚ/6223-3/01z
02.05.2001 do
31.12.2010
47,6m3/h i
1142,4m3/dobę
ROŚ 6210/7/99z
02.04.1999 do
31.12.2010
ROŚ 6210/8/99z
02.04.1999 do
31.12.2010
ROŚ 6210/4/99 z
02.04.1999 do
31.12.2010
28m3/h
ZGKiM Zdzieszowice
Długość sieci wodociągowej w Gminie: 54,4km.
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 29
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
W tabeli nr 1.3.-11 podano bilans wydobycia wody z ujęć w Gminie Leśnica za
rok 2003.
Tabela nr 1.3.-11. Bilans wydobycia i zużycia wody w gminie Leśnica.
Potrzeby
Rok
Produkcja
Sprzedaż
Straty
Straty
technologiczne
%
m3
m3
m3
m3
2003
405 331,00 304 133,40
40 533,10
60 664,50 14,97%
2.
Odprowadzanie ścieków
Odprowadzanie ścieków w Gminie odbywa się za pomocą sieci kanalizacyjnej w
następujących miejscowościach: Leśnica i Góra Św. Anny. Długość sieci
kanalizacyjnej w Gminie – 6,83km.
Ścieki z miejscowości skanalizowanych odprowadzane są do oczyszczalni
ścieków w Zakładach Koksowniczy w Zdzieszowicach.
W roku 2003 odprowadzono systemem kanalizacyjnym do oczyszczenia w
oczyszczalni ścieków 132404m3.
Ścieki odprowadzane są również do zbiorników bezodpływowych tzw. „szamb”, z
których powinny być dowożone do punktów zlewczych oczyszczalni ścieków.
Trudną do oszacowania jest ilość ścieków z szamb, wywożona do oczyszczalni
ścieków.
Poniżej w tabeli przedstawiono zestawienie ilości pobranej wody
i odprowadzanych ścieków na terenie Gminy Leśnica.
Tabela nr 1.3.-12. Zestawienie ilości pobranej wody i odprowadzanych ścieków
z terenu Powiatu.
Ilość odprowadzanych ścieków sanitarnych
Sprzedaż wody
podziemnej
Ogółem
Oczyszczonych
Gmina
m3/rok
m3/rok
m3/rok
Leśnica
304133,4
304133,4
132404,0
Indywidualne
4053
4053
brak danych
ujęcia1
Razem
308186,4
308186,4
132404,0
1 – szacunkowo 1% wydobycia całkowitego wody.
Z ilości ścieków wynika, iż następująca liczba ścieków z terenu Gminy
odprowadzana może być nielegalnie:
QN = 844,31 – 362,82 = 481,5m3/24h, gdzie:
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 30
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
1 – ilość ścieków powstających na terenie Gminy Leśnica,
2 – ilość ścieków oczyszczanych w oczyszczalni z terenu Gminy Leśnica,
Z obliczeń wynika, iż z terenu Gminy Leśnica może być odprowadzanych
nielegalnie około 481,5m3/24h ścieków. Można założyć, iż około 50m3/24h
wody zużywane jest na prace w ogrodach lub polach oraz inne prace
porządkowe. Założono również, że ok. 60m3/24h ścieków jest dowożonych
wozami asenizacyjnymi do oczyszczenia.
Wobec powyższego należy przyjąć iż ścieki odprowadzane nielegalnie to
wielkość 371,5m3/24h (135597,5m3/rok).
12.
Zabytki architektury i stanowiska archeologiczne
Miasto Leśnica należy do najstarszych w tej części Śląska. Pierwsza wzmianka
o nim zamieszczona została w 1217 roku w dokumencie księcia opolskiego
Kazimierza I, który wymienia nazwę miejscowości „Lesnicie”. Większość wsi
gminy posiada rodowód średniowieczny. Ukazują się w źródłach pisanych w
różnym czasie świadczącym o kolejności powstawania osad. Jako pierwsza,
najstarsza wieś, Zalesie Śląskie (1223r.), następnie Dolna i Kadłubiec (1302r.),
Łąki Kozielskie (1336r.), Czarnocin i Porębą (1485r.), Raszowa (1532r.) i
najmłodsze wsie Wysoka i Góra Św. Anny (1679r.). Zarówno miasto jak i wsie
sołeckie posiadają układy urbanistyczne o historycznym rodowodzie oraz wiele
obiektów o znaczących wartościach kulturowych wymagających zachowania i
ochrony.
Na terenie Gminy zlokalizowanych jest ponad 100 obiektów zabytkowych.
Większość z nich datuje się na XIX wiek. Stanowią one przykłady budownictwa
sakralnego, mieszkaniowego, publicznego oraz przemysłowego.
W rejestrze zabytków znajdują się następujące obiekty:
na terenie miejscowości Dolna:
neogotycki kościół parafialny p.w. Św. Piotra i Pawła z 1856 roku nr rej.
1131/66
na terenie miejscowości Góra Św. Anny:
kościół franciszkanów p.w. Św. Anny
kaplica klasztorna p.w. Św. Józefa,
kaplice drogi Męki Pańskiej -Brama Wschodnia, Dom Annasza, VI Stacja
Pogrzebowa (Pogrzeb Matki Boskiej, Dróżka Matki Boskiej), Stacja II
(Upadek), Brama Zachodnia (II Upadek), Most „Na cedtonie”, Św. Weronika,
Kaplica – Wieczernik, Włożenie Krzyża, Kaplica Św. Rafała, Święte Schody
(Gradusy), Ukrzyżowanie (Kościół p.w. Św. Krzyża, Serce Marii, Ratusz
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 31
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Piłata, Pojmanie (Zdrada Judasza), Kaplica Płaczące Niewiasty, Upadek,
Pałac Heroda, Obnażenie, Kaplica Ogrójec, Namaszczenie, Dom Kajfasza,
Grób Chrystusa, Dom N.P Marii, Cyrenejczyk,
Kaplice Maryjne – Pożegnanie, Przyjęcie w niebie, Koronacyjna, Królowa
Patriarchów, P.W. Św. Marii Magdaleny, P.W. Św. Heleny,
Kaplica tzw. Dom Pustelnika, Dom mieszkalny przy ul. Powstańców
Śląskich, Karczma przy ul. Leśnickiej .
na terenie miejscowości Lichynia:
kaplica dzwonnica XVII/XIX wiek,
cztery domy mieszkalne przy ul. Daszyńskiego,
na terenie miejscowości Poręba:
Grób Matki Boskiej – Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP „Dróżka Matki
Boskiej”,
na terenie miejscowości Raszowa:
kościół parafialny p.w. Wszystkich Świętych
spichlerz,
na terenie miejscowości Wysoka:
kościół parafialny p.w. Św. Floriana,
na terenie miejscowości Zalesie Śląskie:
kościół parafialny p.w. Św. Jadwigi
dom przy ul Armii 2.
na terenie miasta Leśnica:
Kościół parafialny p.w. Św. Trójcy,
Kościół cmentarny p.w. NP. Marii,
Kapliczka Serce Jezusa,
15 domów mieszkalnych przy ulicach: Chrobrego, Ligonia, Ludowej,
Strzeleckiej i w rejonie rynku.
Liczne obiekty zabytkowe Gminy Leśnica wpisane są do ewidencji zabytków.
Najwięcej, bo 47 obiektów zabytkowych wpisanych do ewidencji, znajduje się
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 32
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
na terenie miasta Leśnicy. Są to: dwie kapliczki oraz 35 domów mieszkalnych i
10 domów usługowych, w tym plebania, młyn, szpital, magazyn, budynek
gospodarczy, Ośrodek Szkolno – Wychowawczy i budynki w Zespole Ośrodka
Szkolno – Wychowawczego (magazyn, internat, pawilon ogrodowy, dyrekcja).
Z terenu wsi Czarnocin do ewidencji wpisano 6 obiektów (kapliczkę, szopkę,
budynek gospodarczy i trzy domy mieszkalne przy ul. Wiejskiej 10). Wieś Dolna
posiada 10 obiektów zapisanych w ewidencji zabytków. Są to: Plebania, dom
pogrzebowy, kapliczka, stajnia podworska, budynek gospodarczy i 5 domów
mieszkalnych znajdujących się przy ul. Wiejskiej.
Z rejonu Góry Św. Anny w ewidencji znajduje się 19 obiektów zabytkowych
(Klasztor Franciszkanów, kaplica Matki Bożej Fatimskiej, dziedziniec
krużgankowy tzw. Rajski Plac, brama wejściowa na Rajski Plac, kaplice II, III i
IV Stacji Pogrzebowych, kapliczka przy kościele Matki Boskiej Wniebowziętej,
Grota Matki Boskiej, 14 kaplic Drogi Krzyżowej, 7 domów mieszkalnych oraz
piec wapienniczy na terenie amfiteatru).
Do zabytków kultury zaliczono z terenu wsi Kadłubiec 4 obiekty – dwie
kapliczki, w tym kapliczka dzwonnica Św. Floriana, wiatrak, i obecny budynek
szkoły. We wsi Krasowa do zabytków kultury wpisanych do ewidencji zalicza się
3 obiekty, kapliczkę oraz dwa domy przy ul. Wiejskiej. We wsi Łąki Kozielskie
są to: kaplica murowana i dwa domy mieszkalne, a na terenie wsi Poręba dom
klasztorny i dom mieszkalny. Wieś Raszowa posiada 10 obiektów zabytkowych
zapisanych w ewidencji (3 kapliczki, 5 domów mieszkalnych i budynek
gospodarczy). W ewidencji zabytków znajdują się również wiatrak i dom
mieszkalny z Wysokiej oraz 11 obiektów z terenu Zalesia Śląskiego (kapliczka,
kaplica cmentarna, 8 domów mieszkalnych).
Materialnymi śladami historycznego osadnictwa na terenie gminy są liczne
stanowiska archeologiczne. Łącznie w ewidencji Wojewódzkiego Konserwatora
Zabytków znajduje się 88 stanowisk:
2 stanowiska w Czarnocinie.
2 na terenie Góry Św. Anny,
4 na terenie Kadłubca,
11 na tereni Leśnicy,
4 na terenie Poręby,
11 na terenie Raszowej,
37 na tereni Wysokiej,
17 na terenie Zalesia Śląskiego.
Cennym elementem dziedzictwa kulturowego łączącym elementy przyrodnicze i
architektoniczne są parki podworskie.
Na terenie gminy zachowały się dwa parki podworskie - oba w granicach Parku
Krajobrazowego Góra Św. Anny:
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 33
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
w miejscowości Lichynia – zajmujący powierzchnię ok. 0,8ha. Otoczony jest
murem. Jest to park naturalistyczny z dominującym gatunkiem 120 letniej
lipy drobnolistnej (Tilia cordata). Nie zachował się pierwotny układ
kompozycyjny parku. Obecnie użytkownikiem parku jest Agencja Własności
Rolnej Skarbu Państwa
w miejscowości Wysoka – naturalistyczny, zajmuje powierzchnię 2,42ha.
Jest pozostałością parku przy dworze rodziny Gaszów. Obecnie stanowi
własność Parafii Rzymsko-Katolickiej w Wysokiej. Charakteryzuje się
urozmaiconą rzeźbą terenu. Drzewostan parkowy tworzą: robinia biała, grab
pospolity, platan klonolistny, dąb szypułkowy, jesion wyniosły. Układ
kompozycyjny parku jest prawie zatarty.
Zasady ochrony i opieki nad zabytkami reguluje przede wszystkim Ustawa z
dnia 23 lipca 2003r o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. nr 162,
poz. 1568). Określa ona formy i sposoby ochrony zabytków, ich
zagospodarowanie, prowadzenie prac i badań naukowych, nadzory
konserwatorskie i kwestie ekonomiczno – finansowe. Istotna jest również
Ustawa z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym (Dz. U. nr 80, poz. 717), która między innymi nakłada
obowiązek uwzględnienia w projektowaniu urbanistycznym wymagań
dotyczących ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury
współczesnej.
13.
Turystyka i rekreacja
Zasadniczy wpływ na możliwość rozwoju turystyki i wypoczynku obszaru mają:
walory przyrodnicze, w tym szczególnie atrakcyjność przyrodnicza
kompleksów leśnych, obszary chronionego krajobrazu, klimatu, rzeźby
terenu, ilość występujących cieków, urozmaicona szata roślinna, w tym
szczególnie roślinność naturalna,
walory kulturowe – występowanie terenów o utrwalonej strukturze
przestrzennej, wartościowej pod względem architektonicznym, liczba
unikalnych obiektów tj. pałace, kościoły itp. oraz założenia zabytkowe.
walory krajobrazowe – liczba naturalnych punktów otwarć widokowych,
udział powierzchni wód otwartych, liczba dominant architektonicznych,
występowanie ciągów komunikacyjnych ze szpalerami drzew lub inna
zielenią towarzyszącą
istniejące zagospodarowanie terenu.
położenie gminy lub części jej terenów w sąsiedztwie zewnętrznych
terenów mających niezrealizowane zapotrzebowanie na turystykę i
wypoczynek
walory specjalistyczne – cechy środowiska naturalnego, które umożliwiają
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 34
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
uprawianie różnorodnych
jeździectwa, żeglarstwa).
form
rekreacji
(myślistwa,
wędkarstwa,
Gmina Leśnica należy do najbardziej atrakcyjnych pod względem turystycznym
rejonów Opolszczyzny. O jej wyjątkowości decydują:
bogate zasoby dziedzictwa kulturowego wyrażające się w ilości obiektów
zabytkowych, historycznych elementów zagospodarowania przestrzeni,
unikalnymi układami przestrzennymi wsi,
walory przyrodnicze Parku Krajobrazowego Góra Św. Anny,
ciekawy krajobraz, zwłaszcza terenów północnych gminy (masyw Góry
Chełmskiej z formami krasowymi w rejonie Parku Krajobrazowego Góra św.
Anny),
powiązania szlakami turystycznymi z sąsiednimi terenami,
obecność największego w Polsce i jednego z największych w Europie
amfiteatru. Obliczony na 7 tys. miejsc siedzących i 23tys. miejsc stojących
umożliwia organizację imprez przyciągających turystów i mieszkańców
Opolszczyzny.
Bardzo ważnym elementem organizacji ruchu turystycznego jest Góra Św. Anny
z klasztorem i bazyliką. Głównymi odbiorcami usług turystycznych tego
obszaru są pielgrzymi oraz turyści polscy i zagraniczni, odwiedzający
sanktuarium Św. Anny
Rozwojowi turystyki na terenie gminy sprzyjają szlaki turystyczne. W rejonie
przebiega ich sześć:
szlak im. Powstańców Śląskich - niebieski, długości 97,7 km rozpoczyna się
w Bytomiu i prowadzi do Gliwic. Na terenie województwa opolskiego
prowadzi od Dąbrówki do granic województwa śląskiego.
szlak III powstania śląskiego - znakowany czerwono, długości 48,2 km,
prowadzi z Kędzierzyna -Koźla do stacji PKP w Jasionie.
szlak im. kapitana Roberta Oszki - żółty, długości 34,0 km prowadzi z
Kędzierzyna - Koźla do Strzelec Opolskich.
szlak spacerowy im. Ksawerego Dunikowskiego - żółty, długości. 3,7 km.
Przebiega wokół Góry św. Anny pętlą: Rynek, wąwóz, Pomnik Czynu
Powstańczego, stara karczma, Dom Pielgrzyma, Bazylika św. Anny, Rynek.
szlak im. Jana Pawła II - czarny, długości 10,0 km. Prowadzi od Zdzieszowic
do Leśnicy.
szlak flory i fauny - zielony długości 14,8 km. Prowadzi z Góry św. Anny
przez Wysoką, rezerwat florystyczny "Ligota Dolna", Oleszkę i Żyrową do
Góry św. Anny.
W rejonie Góry Św. Anny wyznaczono również 4 szlaki, które z racji walorów
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 35
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
przyrodniczo –
dydaktycznych:
krajobrazowych
pełnią
rolę
ścieżek
przyrodniczo
-
ścieżka wokół Góry św. Anny,
ścieżka z Góry św. Anny do Ligoty Górnej przez Żyrową,
ścieżka z Góry św. Anny do Zalesia Śląskiego przez rezerwaty „Boże Oko” i
„Grafik”,
ścieżka z Żyrowej do Góry św. Anny, przez projektowany rezerwat „Lesisko”.
Ponadto w okolicach Góry Św. Anny istnieją również szlaki rowerowe:
trasa nr 15 łącząca Gliwice z Górami Opawskimi,
trasa nr 16 przebiegająca przez Gliwice – Pławniowice – Rudziniec – Góra
Św. Anny – Krapkowice – Krapkowice – Nysa – Paczków - Kłodzko.
Wykonany odcinek: Gliwice – Łabędy – Rzeczyce – Taciszów – Małe Jez.
Pławniowickie – Pławniowice – Rudziniec – Wydzierów – Niezdrowice – Ujazd
– Zimna Wódka – Olszowa – Czarnocin, 39 km
trasa nr 52 z Góry Św. Anny przez: Dobrodzień , Olesno do Wielunia.
trasa nr 54 prowadząca przez Rogów Opolski – Walce – Gościęcin – Polską
Cerekiew – Racibórz.
trasa nr 171 - Wapienniki, skrzyżowanie – Wapienniki – las Boże Oko –
Czarnocin,
trasa nr 172 - Wapienniki, skrzyżowanie – Klucz – Wapienniki,– Olszowa,
trasa nr 173 - Rudziniec – las Borek – skraj Niezdrowic,
trasa nr 174 - Niezdrowice, kościół – skraj Sławięcic – skraj Ujazdu,
trasa nr 177 - Jaryszów – Sieroniowice – Balcarzowice – Nogowczyce –
Jaryszów,
trasa nr 178 - Jaryszów – Kolonia Jaryszów – Buczki – Zimna Wódka, skraj
– Zimna Wódka,
trasa nr 181 - Rogów – Otmęt – Gogolin – Maszyny – Strzebniów – PKP
Jasiona – Źródło Forele – Rozwadza – Zdzieszowice.
trasa nr 185 - Rogów – Krapkowice – Stradunia – Walce.
trasa nr 186 - Zdzieszowice – Obrowiec – Otmęt – Odrowąż – Górażdże –
Kamień Śląski.
Ponadto istnieje projekt trasy rowerowej nr 152, którą wyznaczono drogą na
Górę Św. Anny - Oleszka – Żyrowa – Rozwadza – Zdzieszowice do Solowni.
Barierą ograniczającą rozwój turystyki na terenie gminy jest przede wszystkim
niewystarczająca baza noclegowa, turystyczna i gastronomiczna. Słaba jest
również promocja walorów gminy.
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 36
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
4.
Strategia i wizja rozwoju Gminy.
Rozwoju Województwa Opolskiego wyróżnia na terenie województwa trzy
podstawowe strefy funkcjonalne:
A: strefa uprzemysłowienia i urbanizacji,
B: strefa rolna,
C: strefa rolno - leśna.
Według Strategii Powiat Strzelecki znajduje się strzelecko - górażdżańskim
rejonie przemysłowym strefy A - uprzemysłowienia i urbanizacji.
Rozpatrując kierunki zagospodarowania Plan Zagospodarowania Przestrzennego
Województwa
Opolskiego
lokuje
Powiat
Strzelecki
w OBSZARZE AKTYWIZACJI GOSPODARCZEJ W PAŚMIE AUTOSTRADY A4.
Obszar ten wyznaczony został na całym odcinku autostrady przebiegającej
przez centralną część województwa, zaś jego wyróżnikiem jest wysoka
atrakcyjność dla rozwoju gospodarczego związana z dostępnością do głównych
elementów
układów
transportowych
III
paneuropejskiego
korytarza
transportowego. Rozwój gospodarczy województwa oparty na aktywizacji
gospodarczej obszarów w obrębie autostrady A4 jest elementem strategii
rozwoju województwa na lata 2000 2015.Koncentracja aktywizacji wystąpi
w rejonie 6 wojewódzkich węzłów autostradowych - 2 z nich, węzeł „Olszowa” i
„Nogowczyce”, znajdują się w Powiecie Strzeleckim.
Według Programu ochrony środowiska wraz z planem gospodarki odpadami dla
Powiatu Strzeleckiego aktualnie obserwujemy tendencję zmierzania struktury
funkcjonalno - przestrzennej Powiatu Strzeleckiego ku strefie C o
predyspozycjach do rozwoju leśnictwa, rolnictwa i rekreacji. O przyszłym
charakterze Powiatu zadecydują zatem w ogromnym stopniu dalsze losy
głównych zakładów wydobywczo - przemysłowych oraz przewidywana
aktywizacja gospodarcza obszarów w obrębie autostrady A4, w tym głównie
węzłów autostradowych „Olszowa” i „Nogowczyce”.
Według opracowanego w 1997r. Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego Gminy Leśnica głównym kierunkiem rozwoju
Gminy powinna być:
Poprawa warunków życia mieszkańców i ich stabilizacja, tj. dostosowanie
rozwoju gospodarczego i przestrzennego do zapotrzebowania i ambicji
społeczności gminy, a w drugiej kolejności - do zaspokojenia potrzeb
regionu i kraju (szczególnie w zakresie wykorzystania walorów środowiska
przyrodniczego i kulturowego dla ruchu turystycznego i pielgrzymkowego
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 37
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
oraz rekreacji).
Zakłada się zachowanie i rozbudowę rolniczo - mieszkaniowo turystycznej funkcji gminy z ośrodkiem w Leśnicy.
Studium uwarunkowań określa następujące funkcje rozwojowe Gminy:
1. Funkcja rolnicza - rozwijana w postaci kształtowania terenu
żywicielskiego dla kędzierzyńskiej strefy przemysłowej (cały obszar
Gminy).
2. Funkcja turystyczna - rozwijana w oparciu o tradycyjny ruch pątniczy
do Góry Św. Anny oraz walory krajobrazowo - klimatyczne, sprzyjające
rekreacji krótkookresowej, uwzględnione w założeniach rozwojowych
Parku Krajobrazowego „Góra Św. Anny” (obszar północny Gminy).
3. Funkcja mieszkaniowa - jako pochodna pozostałych wymienionych
funkcji oraz rezerw terenowych, które mogą być wykorzystane dla
zaspokojenia potrzeb przyległych obszarów przemysłowych (obszar
południowy Gminy).
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy
Leśnica wśród cech charakterystycznych Gminy wymienia jej rolniczy charakter
wynikający z dobrej klasy gruntów, brak przemysłu i przetwórstwa rolno spożywczego, znaczące zanieczyszczenie powietrza spowodowane sąsiedztwem
przemysłu Zdzieszowic i Kędzierzyna - Koźla, niewystarczającą bazę hotelową,
turystyczną i rekreacyjną.
Pomimo znaczącego wpływu emisji zanieczyszczeń z pozagminnych ośrodków
przemysłowych stan przyrodniczy Gminy uznano za dobry, a wyrazem tego jest
włączenie jej północnych obszarów do Parku Krajobrazowego „Góra Św. Anny”.
Walory przyrodniczo - krajobrazowe sprzyjają rozwojowi turystyki, rekreacji i
agroturystyki. W północnej części Gminy zlokalizowana jest Góra Św. Anny obszar
o
ponadlokalnych
walorach
przyrodniczych,
turystycznych,
historycznych i religijnych oraz dwa rejony o funkcji podrzędnej - Czarnocin i
Poręba. Eksponowaniu walorów przyrodniczych i kulturowych sprzyjają: park
krajobrazowy, rezerwaty przyrody, wytyczone szlaki turystyczne i ścieżki
dydaktyczne. W skali lokalnej większe znaczenie ma jako ośrodek wypoczynku i
rekreacji położony w południowej części Gminy park wiejski w Raszowej.
Dobra jakość gleb i korzystny klimat mogą być podstawą rozwoju rolnictwa
ekologicznego, zwłaszcza we wschodniej części Gminy.
Duże nadzieje wiąże się z potencjalną funkcją mieszkaniowa i stworzeniem
zaplecza rekreacyjnego dla mieszkańców sąsiednich, przemysłowych rejonów.
Do najistotniejszych problemów Gminy Studium zalicza: skażenie środowiska
przez okoliczny przemysł, brak właściwej gospodarki ściekowej, brak gazyfikacji
przewodowej, negatywne oddziaływanie autostrady A4, przebiegającej przez
tereny o największych walorach przyrodniczych.
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 38
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Do istotnych ograniczeń rozwoju funkcji turystycznej Gminy autorzy
niniejszego programu proponują zaliczyć dodatkowo zeszpecenie gminnego
krajobrazu przez wysokie emitory (kominy) ZK „Zdzieszowice” i zakładów
przemysłowych Kędzierzyna - Koźla, widoczne z przeważającego obszaru
Gminy, w tym z Góry Św. Anny.
Opracowana w 2001r. Strategia Zrównoważonego Rozwoju Miasta i Gminy
Leśnica przyjmuje następującą wizję rozwoju:
Miasto i Gmina Leśnica z perłą Śląska Opolskiego - Górą Św. Anny - jest
atrakcyjna dla mieszkańców i gości.
Jest miejscem, w którym żyją ludzie zintegrowani, gospodarni, otwarci i
gościnni. Jest miejscem, do którego się chętnie wraca.
Jest to gmina, w której mieszkańcy dbają o środowisko i dziedzictwo
kulturowe, czują się bezpiecznie.
Gospodarka w gminie umożliwia wysoki poziom życia.
Jak wynika z powyższych koncepcji i wizji rozwoju, zarówno lokalnych, jaki i
tych o charakterze ponadlokalnym, gmina Leśnica preferując rozwój rolnictwa
oraz funkcji turystycznych i osiedleńczych nawiązuje do ogólnych tendencji
rozwojowych, ku którym zmierza w ostatnich latach cały Powiat Strzelecki.
Wyjątek stanowi leśnictwo, które odgrywa niedużą rolę w planowanych
kierunkach rozwoju Gminy w związku z jej niewielkim zalesieniem.
Przewiduje się zatem, że gmina Leśnica zachowa swój rolniczy charakter będzie to jednak charakter europejskiej gminy wiejskiej XXI wieku, kierującej
się zasadami zrównoważonego rozwoju, z czystym środowiskiem i nowoczesną
infrastrukturą, umożliwiającymi dynamiczny rozwój i wzrost znaczenia funkcji
pozaprodukcyjnych - osiedleńczych, turystycznych, sportowo-rekreacyjnych i
wypoczynkowych.
5.
Uwarunkowania rozwoju i priorytety Gminy w aspekcie ochrony
środowiska.
Opracowana w 2000r. Strategia rozwoju Powiatu Strzeleckiego zawiera
najistotniejsze priorytety, które powinny być realizowane w krótko- i
długookresowym planie działań powiatu. Jako priorytety rozwojowe w zakresie
ochrony środowiska uznano:
ochronę zbiornika wód podziemnych GZWP 333 (w tym współpracę gmin w
działalności inwestycyjnej, budowę kanalizacji i oczyszczalni ścieków,
segregację odpadów),
edukację proekologiczną,
ochronę krajobrazu poprzez zwiększenie liczby zalesień (zalesianie i
zadrzewianie nieużytków i gruntów słabych klas,
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 39
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
wykorzystanie środków pomocowych na realizację zadań poprawy
infrastruktury technicznej związanej z ochroną środowiska,
wprowadzenie preferencji w inwestycjach obniżających niską emisję
zanieczyszczeń powietrza.
Wśród priorytetów rozwojowych Powiatu Strzeleckiego w innych zakresach
tematycznych (rolnictwo, transport), związanych jednak pośrednio z szeroko
rozumianą ochroną środowiska, należy wymienić:
przetwórstwo rolno - spożywcze spełniające warunki UE,
tworzenie dużych, silnych gospodarstw,
budowę obwodnic drogowych miast,
modernizację i poprawę stanu technicznego dróg powiatowych, gminnych i
wojewódzkich,
alternatywne dla autostrady rozwiązania komunikacyjne,
wykorzystanie istniejącej sieci kolejowej do rozwoju transportu,
budowę ścieżek rowerowych.
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Leśnica do strategicznych problemów ekologicznych Gminy zalicza:
nadmierne skażenie powietrza atmosferycznego przez znajdujące się poza
granicami Gminy zakłady przemysłowe ,
wynikającą stąd nieskuteczność dotychczasowej ochrony wartościowych
elementów ekosystemu i straty w szacie roślinnej,
braki w kanalizacji sanitarnej i brak sieci gazowej,
funkcjonowanie dzikich wysypisk odpadów,
gospodarkę gnojowicą,
znaczne obszary podlegające erozji gleb.
Wśród celów i kierunków rozwoju Gminy, związanych z tematyką ochrony i
kształtowania
środowiska,
Studium
uwarunkowań
i
kierunków
zagospodarowania przestrzennego wymienia:
czystość powietrza atmosferycznego,
czystość wód, głównie podziemnych,
skuteczna ochrona i zagospodarowanie do celów rekreacji, turystyki i
pątniczych obszaru Parku Krajobrazowego Góra Św. Anny i jego otuliny,
wysoka jakość produktywności gleb,
ekologiczna gospodarka ściekami i odpadami,
optymalne wykorzystanie gruntów rolnych,
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 40
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
ochrona zasobów bogactwa kulturowego.
Cele powyższe mają być realizowane poprzez:
wymuszenie ograniczenia ponadnormatywnych
emisji na terenie
Zdzieszowic i Kędzierzyna - Koźla,
inwestycje
infrastrukturalne:
kanalizację
i
oczyszczanie
ścieków
sanitarnych, rozbudowę kanalizacji deszczowej, gazyfikację gminy,
minimalizację erozji na stokach garbu Chełmińskiego (wprowadzenie upraw
łąkowych i zadrzewień, zakaz uprawy mechanicznej),
ograniczanie chemicznych metod uprawy roli na rzecz metod naturalnych i
biologicznych,
preferowanie intensyfikacji gospodarki rolnej i hodowlanej z zachowaniem
równowagi biologicznej, wykluczenie tworzenia nowych gospodarstw o
charakterze fermowym,
wprowadzenie pszczelarstwa,
preferowanie rolnictwa ekologicznego,
ochronę terenów leśnych, połączoną z wykluczeniem intensywnej
produkcyjnej gospodarki leśnej i przyjęciem funkcji lasów ochronnych i
przebudowy drzewostanu z preferowaniem modrzewia,
minimalizację wpływu autostrady na środowisko, w tym doprowadzenie do
jej izolacji akustycznej,
tworzenie rezerwatów przyrody,
kształtowanie terenów rekreacji,
preferowanie rozwoju zaplecza turystycznego,
propagowanie pieszych szlaków turystycznych i promowanie walorów
krajobrazowych Gminy,
preferowanie ogrzewania ekologicznego w domach prywatnych,
wdrożenie zaleceń Planu ochrony Parku Krajobrazowego Góra Św. Anny,
likwidację dzikich wysypisk odpadów,
wprowadzenie utylizacji gnojowicy,
rewaloryzację parków wiejskich,
zalesianie i zadrzewianie terenów niekorzystnych do upraw polowych i
obszarów poeksploatacyjnych,
zachowanie i powiększenie powierzchni zadrzewień i zakrzewień
śródpolnych,
pełne zabezpieczenie ujęć wodnych i zasobów wody podziemnej przed
skażeniem.
Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Leśnica określa jako jeden z czterech
głównych celów rozwojowych:
„Świadomie chronione środowisko przyrodnicze i kulturowe”.
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 41
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Strategia zawiera propozycje działań służących poprawie istniejącego stanu. W
zakresie szeroko rozumianej ochrony środowiska zidentyfikowano następujące
cele i zadania:
zmniejszenie wpływu przemysłu i komunikacji na środowisko,
świadomi ekologicznie mieszkańcy,
zagospodarowane odpady komunalne,
odpowiednio chroniony i kształtowany krajobraz,
rozwiązany problem ścieków,
wykorzystanie odnawialnych źródeł energii.
Dodatkowe wymagania w stosunku do terenów położonych w obrębie Parku
Krajobrazowego „Góra Św. Anny” i jego otuliny wprowadza Plan ochrony Parku
Krajobrazowego Góra Św. Anny (1999r.), są to m. in.:
ochrona gruntów rolnych o najwyższych klasach bonitacji przed zmianą
sposobu użytkowania,
zapobieganie degradacji żyzności gleb,
utrzymanie i rozbudowa mozaikowatości w strukturze pól uprawnych, łąk,
zadrzewień, zakrzewień,
ograniczenie do minimum stosowania chemicznych środków ochrony roślin,
zakaz lokalizowania ferm hodowlanych bezściółkowych i dużych (powyżej 50
DJP) ferm ściołowych,
stosowanie rozwiązań zapewniających bezpieczne zagospodarowanie
ścieków hodowlanych,
zmianę upraw rolnych zlokalizowanych wzdłuż autostrady w pasie o
szerokości ok. 150m na uprawy przemysłowe,
zalesianie gleb o najsłabszych walorach użytkowych,
realizacja dolesień wg projektów granic polno - leśnych,
ograniczanie wyznaczania nowych terenów zabudowy, tworzenie zwartej
zabudowy w sąsiedztwie terenów już zainwestowanych, wzdłuż istniejących
dróg,
zakaz eksploatacji i przetwórstwa kopalin na skalę przemysłową w obrębie
parku,
zakaz lokalizowania obiektów szczególnie szkodliwych dla środowiska lub
mogących pogorszyć stan środowiska (obecnie: przedsięwzięć mogących
znacząco oddziaływać na środowisko z I i II grupy),
rozwój turystyki pieszej, rowerowej, konnej,
wymiana rur wodociągowych azbestowych na PVC w gminie Leśnica,
objęcie całego terenu systemem zbiorczego odprowadzania ścieków.
Powyższe zadania powinny znaleźć swe odzwierciedlenie w miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego.
Gmina Leśnica posiadała miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
Rozdział 1 str. 42
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
uchwalony w roku 1982, stąd wymaga opracowania nowego m.p.z.p.
Plany dla poszczególnych rejonów Gminy są stopniowo sporządzane, do chwili
obecnej uchwalono następujące m.p.z.p. zgodne z aktualnymi przepisami:
w roku 2001 miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla
południowej części Gminy: sołectwa Krasowa, Łąki Kozielskie, Raszowa.
w roku 2003 miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla
północnej części Gminy: sołectwa Dolna, Góra Św. Anny, Kadłubiec, Poręba,
Wysoka.
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––

Wstęp. Informacje ogólne. Strategia i wizja rozwoju Gminy a

Transkrypt

Podobne dokumenty

Serdecznie zapraszamy Góra św. Anny – Dom

TEMATY PROJEKTÓW EDUKACYJNYCH DLA

„Człowiek- najlepsza inwestycja”

www.youcandrive.pl