Stowarzyszenie Autorów ZAiKS
Transkrypt
Stowarzyszenie Autorów ZAiKS
Zmarł Henryk Jurkowski Ceniony na całym świecie historyk i teoretyk teatru lalkowego, wykładowca i autor, prof. Henryk Jurkowski zmarł 3 stycznia 2016 roku w wieku 88 lat. Był członkiem Sekcji F ? Autorów Dzieł Literackich naszego Stowarzyszenia od 1956 roku. Urodzony w Warszawie, tu zaczynał edukację w szkole handlowej. Kontynuował naukę na ,,tajnych kompletach'', organizowanych podczas okupacji przez gimnazjum im. Stefana Batorego, równocześnie działając aktywnie w ,,Szarych Szeregach''. W powstaniu walczył na Starym Mieście jako żołnierz Batalionu AK ,,Gustaw''. Po wojnie rozpoczął studia filologiczne na Uniwersytecie Warszawskim. Pociągał go teatr, czego wyrazem był temat jego pracy magisterskiej: ,,Wyznaczniki społeczne postaci komediowych Aleksandra Fredry'', obronionej w 1951 roku. Opiekunem jego doktoratu był Zbigniew Raszewski, teatrolog i znakomity pedagog; temat ? ,,Przemiany teatru lalek od antyku do romantyzmu'' ? wskazywał wyraźnie zainteresowania Jurkowskiego, który całą swoją działalność naukową i pasję twórczą poświęcił właśnie marionetkom i teatrowi lalkowemu. Henryk Jurkowski od 1973 roku pracował jako dydaktyk, w 1980 roku zainicjował i prowadził jako dziekan wydział reżyserii teatrów lalek w Białymstoku, był również wykładowcą Akademii Teatralnej w Warszawie. Był konsultantem literackim i programowym w wielu teatrach lalkowych, reżyserem spektakli teatralnych i telewizyjnych, prowadził kursy dotyczące dramaturgii spektakli lalkowych, wykładał gościnnie na uczelniach teatralnych w Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Bułgarii, Czechach, Niemczech, we Francji i w USA. Od 1959 roku związany był z UNIMA (Union Internationale de la Marionette), najważniejszą międzynarodową organizacją skupiającą ludzi teatru lalkowego. Organizował warszawski kongres UNIMA w 1962 roku, w latach 1972?1980 był jej sekretarzem generalnym i przewodniczącym, od 1992 roku ? honorowym przewodniczącym. Tytuł ten przyznano mu w uznaniu jego ogromnych zasług nie tylko dla samej UNIMA, ale głównie dla świata teatru lalki. Pod auspicjami UNIMA Henryk Jurkowski redagował edycję zaprojektowanej przez siebie World Encyclopaedia of Puppetry Arts, opublikowanej w języku francuskim i tłumaczonej obecnie na hiszpański i angielski. Był również ekspertem i konsultantem grona redagującego The World Encyclopaedia of Contemporary Theatre. W swym dorobku autorskim ma kilka sztuk teatralnych, kilkanaście monografii i opracowań, niezliczone artykuły i eseje, a także... przekłady sztuk autorów radzieckich, m.in. Samuiła Marszaka, którego Żołnierza i biedę w tłumaczeniu Jurkowskiego do dziś grają polskie teatry. Henryk Jurkowski odznaczony był m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Medalem ,,Zasłużony Kulturze Gloria Artis'', Złotym Krzyżem Zasługi oraz francuskim Ordre des Arts et Lettres (Orderem Sztuki i Literatury). W 2013 roku otrzymał prestiżową nagrodę ,,Lorenzo il Magnifico'', przyznaną mu prze organizatorów IX edycji Międzynarodowego Biennale Sztuk Współczesnych we Florencji za ,,całokształt działalności na rzecz kultury teatralnej''. W laudacjach podkreślano jego niezwykłą umiejętność łączenia krytycznej oceny historyka i naukowca z ironią charakterystyczną dla teatru lalkowego. ,,Jego dogłębna analiza tej sztuki, obejmująca wiele obszarów i technik, znacząco wpłynęła na poznanie, zrozumienie i rozwój teatru marionetek''. Wszelkie prawa zastrzeżone 2017 ZAiKS / data wygenerowania strony 04.03.2017 06:27:31 PDF ze strony: http://www.zaiks.org.pl/1100,111,zmarl_henryk_jurkowski 1/1