Stowarzyszenie Autorów ZAiKS

Zmarł Henryk Jurkowski Ceniony na całym świecie historyk i teoretyk teatru lalkowego, wykładowca i autor,
prof. Henryk Jurkowski zmarł 3 stycznia 2016 roku w wieku 88 lat. Był członkiem Sekcji F ? Autorów Dzieł
Literackich naszego Stowarzyszenia od 1956 roku.
Urodzony w Warszawie, tu zaczynał edukację w szkole handlowej. Kontynuował naukę na ,,tajnych
kompletach'', organizowanych podczas okupacji przez gimnazjum im. Stefana Batorego, równocześnie
działając aktywnie w ,,Szarych Szeregach''. W powstaniu walczył na Starym Mieście jako żołnierz Batalionu
AK ,,Gustaw''. Po wojnie rozpoczął studia filologiczne na Uniwersytecie Warszawskim. Pociągał go teatr,
czego wyrazem był temat jego pracy magisterskiej: ,,Wyznaczniki społeczne postaci komediowych
Aleksandra Fredry'', obronionej w 1951 roku. Opiekunem jego doktoratu był Zbigniew Raszewski, teatrolog i
znakomity pedagog; temat ? ,,Przemiany teatru lalek od antyku do romantyzmu'' ? wskazywał wyraźnie
zainteresowania Jurkowskiego, który całą swoją działalność naukową i pasję twórczą poświęcił właśnie
marionetkom i teatrowi lalkowemu.
Henryk Jurkowski od 1973 roku pracował jako dydaktyk, w 1980 roku zainicjował i prowadził jako dziekan
wydział reżyserii teatrów lalek w Białymstoku, był również wykładowcą Akademii Teatralnej w Warszawie. Był
konsultantem literackim i programowym w wielu teatrach lalkowych, reżyserem spektakli teatralnych i
telewizyjnych, prowadził kursy dotyczące dramaturgii spektakli lalkowych, wykładał gościnnie na uczelniach
teatralnych w Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Bułgarii, Czechach, Niemczech, we Francji i w USA.
Od 1959 roku związany był z UNIMA (Union Internationale de la Marionette), najważniejszą międzynarodową
organizacją skupiającą ludzi teatru lalkowego. Organizował warszawski kongres UNIMA w 1962 roku, w
latach 1972?1980 był jej sekretarzem generalnym i przewodniczącym, od 1992 roku ? honorowym
przewodniczącym. Tytuł ten przyznano mu w uznaniu jego ogromnych zasług nie tylko dla samej UNIMA, ale
głównie dla świata teatru lalki. Pod auspicjami UNIMA Henryk Jurkowski redagował edycję zaprojektowanej
przez siebie World Encyclopaedia of Puppetry Arts, opublikowanej w języku francuskim i tłumaczonej
obecnie na hiszpański i angielski. Był również ekspertem i konsultantem grona redagującego The World
Encyclopaedia of Contemporary Theatre. W swym dorobku autorskim ma kilka sztuk teatralnych, kilkanaście
monografii i opracowań, niezliczone artykuły i eseje, a także... przekłady sztuk autorów radzieckich, m.in.
Samuiła Marszaka, którego Żołnierza i biedę w tłumaczeniu Jurkowskiego do dziś grają polskie teatry.
Henryk Jurkowski odznaczony był m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Medalem
,,Zasłużony Kulturze Gloria Artis'', Złotym Krzyżem Zasługi oraz francuskim Ordre des Arts et Lettres
(Orderem Sztuki i Literatury). W 2013 roku otrzymał prestiżową nagrodę ,,Lorenzo il Magnifico'', przyznaną
mu prze organizatorów IX edycji Międzynarodowego Biennale Sztuk Współczesnych we Florencji za
,,całokształt działalności na rzecz kultury teatralnej''. W laudacjach podkreślano jego niezwykłą umiejętność
łączenia krytycznej oceny historyka i naukowca z ironią charakterystyczną dla teatru lalkowego. ,,Jego
dogłębna analiza tej sztuki, obejmująca wiele obszarów i technik, znacząco wpłynęła na poznanie,
zrozumienie i rozwój teatru marionetek''.
Wszelkie prawa zastrzeżone 2017 ZAiKS / data wygenerowania strony 07.03.2017 22:46:23
PDF ze strony: http://www.zaiks.org.pl/1100
1/1