Odpowiednie postępowanie z indorami podczas pozyskiwania

KARTA INFORMACYJNA
Odpowiednie
postępowanie z
indorami podczas
pozyskiwania nasienia
[email protected]
www.hybridturkeys.com
ODPOWIEDNIE POSTĘPOWANIE Z INDORAMI PODCZAS POZYSKIWANIA NASIENIA
Sztuczna inseminacja jest rutynową praktyką w branży
produkcji indyków. Pierwotnie wprowadzono ją w celu
zapobiegania chorobom takim jak Mycoplasma meleagridis.
Okazało się, że sztuczna inseminacja zapewnia wysoki poziom
zalężonych jaj (około 95% lub więcej) podczas głównej części
sezonu rozrodczego, gdy jest przeprowadzana przez
wyszkolony personel.
Doświadczenie personelu w zarządzaniu i obchodzeniu się z
indorami ma zasadniczy wpływ na produkcję nasienia. Dobre
zarządzanie można zdefiniować jako zapewnianie samcowi
wszelkich niezbędnych warunków we właściwym momencie.
Na ilość i jakość spermy może mieć wpływ wiele czynników,
takich jak: warunki bytowania, zmiana personelu, intensywność
i trwanie naświetlania, temperatura, odżywianie i zdrowotność.
Większe gabaryty i masa ciała dzisiejszych indorów sprawiają,
że pobór nasienia jest trudniejszy, bowiem trzeba wykonać
więcej manewrów przed i podczas masażu. By zapewnić
zdrowotność i dobrostan indorom, reżim żywieniowy oraz
kompozycja diety powinny być ułożone w taki sposób, by
minimalizować otyłość. Indor o odpowiedniej masie ciała
będzie łatwiej produkował nasienie wysokiej jakości.
Stymulacja
4
Palcem wskazującym prawej dłoni należy nacisnąć obszar
pod organem kopulacyjnym. UWAGA: Bardzo ważne jest,
by kciuk i palec wskazujący ułożone były w stosownej
odległości za wynicowanym prąciem, tak by uciskać
wypukły przewód nasienny. Siła nacisku będzie także
decydować o wypływie ejakulatu.
Pobór nasienia
Nie należy wykonywać więcej niż dwóch
posuwistych ruchów w okolicy prącia samca.
Przy większej ilości ruchów wzrasta ryzyko
urazu narządu kopulacyjnego, a pozyskana
ilość dodatkowej spermy jest minimalna.
Wypływające nasienie pobierane jest tylko z samego czubka
prącia. Cały proces zasysania nasienia powinien odbywać się
w spokojnym tempie, aby sperma pobierana była wolno i
ostrożnie. Zbyt szybkie tempo zasysania ejakulatu prowadzi do
uszkodzeń witki spermatozoidu, co skutkuje niską płodnością.
By zminimalizować ryzyko zanieczyszczenia ejakulatu
resztkami kału czy moczu, zalecane są następujące kroki:
1
Bardzo ważne jest, aby podejść i schwytać
samca bez niepotrzebnej walki.
Podczas zasysania nasienia nie należy przesuwać
końcówki aparatu wyżej prącia w obrębie kloaki.
2
Jest kilka sposobów obchodzenia się z samcami, by doprowadzić
do ejakulacji nasienia. Najprostsza i najczęściej stosowana
technika wymaga zaangażowania dwóch osób. Pierwsza
osoba (operator) trzyma nogi ptaka i obsługuje aparat do
pozyskiwania nasienia. Druga osoba (dojarz) masuje okolice
kloaki zwierzęcia.
Nie należy podawać paszy indorom na 4-6 godzin przed
pozyskaniem nasienia. Jeżeli nasienie ma być pozyskane
wcześnie rano, karmienie należy przesunąć do momentu
po pobraniu nasienia.
3
Należy zadbać o odpowiednie oświetlenie w pomieszczeniu,
by móc łatwo ocenić wizualnie jakość nasienia.
1
2
3
Należy chwycić ptaka w pozycji pionowej, klatką piersiową
w kierunku podłoża, z szyją pod udem dojarza i nogami na
jego drugim udzie. Nogi indora powinny pozostać złączone
i mocno unieruchomione jedną ręką operatora.
Należy masować miękką część brzucha wolnymi palcami i
kciukiem lewej ręki, by wynicować narząd kopulacyjny.
Jednocześnie należy pchnąć ogon w tył nad grzbietem
samca kłębem kciuka prawej dłoni. Jeśli to konieczne,
należy dalej stymulować samca delikatnie masując dłonią
okolice kloaki w takiej samej sekwencji ruchów.
Cały czas wykonując masaż, operator utrzymuje nacisk
na nasadę ogona, aż kciuk i palec wskazujący lewej dłoni
znajdą się w pozycji gotowej do przyciśnięcia obszaru za
wynicowanym prąciem. Jednocześnie należy utrzymać
nacisk na nasadę ogona kłębem kciuka lewej dłoni.
Dlaczego tak ważna jest siła nacisku (wywieranego
kciukiem i palcem wskazującym) podczas ściskania
obszaru za prąciem?
Nasienie powinno wolno spływać narządem kopulacyjnym w
dół aż do czubka, gdzie następuje jego pobranie. To pozwoli
również dojarzowi na sprawdzenie, czy zebrana sperma nie
zawiera żadnych zanieczyszczeń. Ściskając ten wrażliwy obszar
ciała indora, należy robić to ostrożnie, by nie wywołać krwawienia.
Jeżeli dojdzie do krwawienia, oznacza to, że dojarz wywarł
zbyt duży nacisk lub wykonał zbyt wiele posuwistych
ruchów w okolicach prącia. W takiej sytuacji należy
natychmiast przerwać pobór nasienia i pozwolić odpocząć
zwierzęciu przez kolejne 3-4 dni.
KARTA INFORMACYJNA | ODPOWIEDNIE POSTĘPOWANIE Z INDORAMI PODCZAS POZYSKIWANIA NASIENIA | 2
ODPOWIEDNIE POSTĘPOWANIE Z INDORAMI PODCZAS POZYSKIWANIA NASIENIA
Ważna zasada: Należy współpracować z
samcem. Jeżeli osoba pobierająca nasienie
wywiera na zwierzę zbyt duży nacisk, działa
przeciwko niemu i najprawdopodobniej
spowoduje uraz.
Po masażu i pozyskaniu nasienia indor powinien być powoli i
delikatnie uwolniony i umieszczony na podłożu, by zapobiec
jakimkolwiek zranieniom czy urazom.
By uzyskać maksymalną ilość nasienia dobrej jakości, należy
pobierać spermę od indorów co najmniej raz na tydzień, choć
optymalnie powinno to być dwa razy tygodniowo. Dłuższe
okresy bez pozyskiwania nasienia mogą doprowadzić do
zmniejszenia jego produkcji i spadku jakości plemników. Jest to
sytuacja wysoce niekorzystna, jeżeli nasienie ma być rozcieńczane
lub przechowywane przed użyciem. Jeżeli nasienie wygląda
normalnie pod względem koloru i konsystencji, można być
stosunkowo pewnym, że stężenie i ruchliwość plemników w
spermie są wystarczające do zapewnienia wysokiej płodności.
Charakterystyka nasienia
Nie wolno łączyć takich próbek z pulą nasienia pobranego
od wielu indorów, ponieważ mogą one mieć wpływ na
trwałość i potencjał zapłodnieniowy całego zasobu
pozyskanej spermy. W przypadku wątpliwości, daną
próbkę lepiej jest wyrzucić.
Brakowane ptaki, które stale produkują jeden z następujących
typów nasienia (więcej niż podczas 2-3 pobrań nasienia):
• słabą lub wodnistą spermę
• spermę o zmienionej barwie
• niski wolumen spermy (mniej niż 0,2 ml)
Wnioski
Zdrowy indor jest podstawą udanego programu hodowlanego.
Ważne jest, aby zwłaszcza podczas pozyskiwania nasienia
doświadczony personel obchodził się z ptakami delikatnie.
Odpowiednie postępowanie sprawi, że samce będą w stanie
produkować maksymalną ilość i jakość nasienia, wspierając w
ten sposób produkcję zalężonych i wylęgalnych jaj, a w efekcie
produkcję najlepszej jakości piskląt.
Dobrej jakości nasienie ma gęstą konsystencję i
perlisty, biały kolor.
Kiedy samce zaczynają produkować nasienie, w niektórych
przypadkach sperma może mieć żółty kolor. Jeżeli sytuacja
powtarza się po 2-3 pobraniach, te indory powinny być
brakowane. Żółte nasienie ma wysoką zawartość uszkodzonych
i/lub niedorozwiniętych plemników co prowadzi do niższej
płodności. Nigdy nie należy wykorzystywać żółtego nasienia.
Nasienie z obniżoną liczbą plemników ma szarawy kolor i
wodnistą konsystencję.
© Hybrid Turkeys
Przedstawione tutaj informacje stanowią jedynie zalecenia, które
mogą różnić się zależnie od regionu geograficznego. Celem tej karty
informacyjnej jest wsparcie hodowców w doskonaleniu produkcji indyka.
Jeżeli nie zaznaczono inaczej, przedstawione w niniejszym dokumencie
informacje stanowią własność Hybrid Turkeys. Powielanie lub publikacja
tego materiału przy użyciu jakichkolwiek środków wymaga zgody
Hybrid Turkeys.
[email protected]
www.hybridturkeys.com
KARTA INFORMACYJNA | ODPOWIEDNIE POSTĘPOWANIE Z INDORAMI PODCZAS POZYSKIWANIA NASIENIA | 3