Jakość nasienia - Hybrid Turkeys Resources
Transkrypt
Jakość nasienia - Hybrid Turkeys Resources
KARTA INFORMACYJNA Jakość nasienia [email protected] www.hybridturkeys.com JAKOŚĆ NASIENIA Rysunek 1 Dobra jakość Rysunek 2 Nasienie żółte/o zmienionej barwie Sztuczna inseminacja to jedyny dzisiaj sposób na hodowlę indyczek reprodukcyjnych, pozwalający unikać chorób i utrzymywać wysoki poziom zalężenia jaj, sięgający 95% lub więcej podczas głównej fazy cyklu nieśności. By system mógł pomyślnie funkcjonować, potrzebny jest kompetentny i doświadczony personel oraz indory produkujące nasienie wysokiej jakości. Ta karta informacyjna skupia się na komponentach nasienia dobrej jakości oraz skutkach, jakie może mieć stosowanie słabego nasienia (należy również odnieść się do karty informacyjnej „Odpowiednie postępowanie z indorami podczas pozyskiwania nasienia”). Należy pozbyć się indorów, które produkują: Na dwa tygodnie przed sztuczną inseminacją samic należy przetestować spermę indorów pod względem wizualnych cech, takich jak ilość, stężenie i ruchliwość plemników, by ocenić ich zdolność do zapłodnienia. Dokładna i spostrzegawcza osoba pobierająca nasienie może zapobiec wykorzystaniu nasienia słabej jakości, co przełożyłoby się na spadek płodności i zysków hodowcy. Jak wygląda nasienie dobrej jakości? Taka sperma jest gęsta i biała i ma konsystencję śmietany (patrz Rys. 1). Jeżeli nasienie wygląda normalnie pod względem koloru i konsystencji, można być stosunkowo pewnym, że stężenie i ruchliwość plemników w nasieniu są wystarczające do zapewnienia wysokiej płodności. Sperma nie powinna zawierać krwi, resztek kału czy uryny i/lub rzadkiej/wodnistej chłonki (Rys. 2-5). Wszystkie te zanieczyszczenia są szkodliwe, a czasami mają wręcz tragiczne skutki dla plemników i układu rozrodczego indyczki. Sperma żółtawa lub o zmienionej barwie nie powinna być wykorzystywana, ponieważ zawiera więcej nieprawidłowo ukształtowanych plemników z ograniczoną zdolnością do zapłodnienia lub jej brakiem. Nasienie słabej jakości może powstawać w pierwszej fazie po osiągnięciu dojrzałości płciowej, na początku produkcji, i/lub pod koniec sezonu reprodukcyjnego. KARTA INFORMACYJNA | JAKOŚĆ NASIENIA | 2 • słabą lub wodnistą spermę** • spermę o zmienionej barwie (zanieczyszczone próbki od jednego samca zniszczą całą zebraną pulę nasienia)** • niski wolumen spermy (mniej niż 0,2 ml) **Może być produkowane w okresach natężenia stresu. Należy brakować, jeśli powtarza się to po 2-3 poborze nasienia. Plemniki mają tendencję do sklejania się, tworząc splątaną masę w gęstym, czystym nasieniu. Rozcieńczalniki zapobiegają temu zjawisku poprzez rozrzedzanie stężonego nasienia jak również zwiększenie metabolicznej aktywności plemników i poprawę ich ruchliwości. Z praktycznego punktu widzenia to pozwala zwiększyć liczbę potrzebnych indorów i ogólne koszty. Najczęstszą praktyką jest mieszanie nasienia z rozcieńczalnikiem w proporcji 1 część spermy do 1 części rozcieńczalnika. Nieznaczna ilość rozcieńczalnika powinna zostać dodana do fiolki przed pobraniem nasienia, by zapobiec zbijaniu się plemników w jedną masę lub wysychaniu na ściankach fiolki podczas pobierania. By uzyskać więcej informacji, należy odnieść się do Karty informacyjnej Hybrid: Odpowiednie przechowywanie i postępowanie z nasieniem. Przeciętnie w 1 ml nasienia dobrej jakości znajduje się 5-10 mld plemników, z czego 85% to prawidłowo zbudowane komórki z 90% ruchliwością. Ruchliwość plemników można sprawdzić oglądając pod mikroskopem małą kroplę nasienia pochodzącą od każdego indora i na tej podstawie określić zdolność do zapłodnienia. Stężenie plemników (ilość plemników) w nasieniu można łatwo określić za pomocą wirówki i/lub spektrofotometru. Dostępny jest również bardziej zaawansowany sprzęt, ale nie jest on praktyczny w przypadku codziennego użytku na fermie. JAKOŚĆ NASIENIA Rysunek 5 Nasienie zanieczyszczone uryną Rysunek 4 Nasienie z resztkami kału Dozowanie spermy na jedną indyczkę może być zróżnicowane i wynosi od 200 mln do nawet ponad 400 mln plemników w dawce. Niektóre odmiany wymagają większej ilości spermatozoidów, by osiągnąć spodziewane rezultaty. Mniej niż 1% nasienia wprowadzonego do jajowodu w momencie inseminacji dostanie się do kanalików w których magazynowana jest sperma. Uwaga: Do pewnego stopnia zwiększona ilość nasienia podawana indyczkom ma wyrównać braki w technice inseminacyjnej. Powinno się jednak zniechęcać do tego typu praktyki i nie należy liczyć na osiągnięcie spodziewanych rezultatów. Po wprowadzeniu do pochwy indyczki nasienie może trafić potencjalnie w dwa miejsca. Większość spermy natychmiast przepłynie do pochwowo-macicznego odcinka układu rozrodczego, część natomiast trafi do lejkowatej struktury magazynowej, skąd zostanie uwolniona w momencie owulacji. Udowodniono, że plemniki mogą pozostań żywotne w tych miejscach magazynowania spermy w układzie reprodukcyjnym indyczek nawet do 50 dni lub dłużej. By zapewnić i utrzymać wysoki poziom zalężenia jaj, indyczki powinny być początkowo inseminowane trzy (3) razy w ciągu pierwszych 7-10 dni produkcji, a potem co tydzień. Z badań wynika również, że udało się uzyskać i utrzymać wyższą płodność, gdy jedna lub więcej pierwszych inseminacji zostało dokonanych, w miarę możliwości, przed rozpoczęciem produkcji jaj. Rysunek 3 Nasienie z krwią Jeżeli nie udaje się osiągnąć wysokiego poziomu zalężenia jaj, ma to swoje konsekwencje dla wielu obszarów branży, począwszy od operacji na fermie reprodukcyjnej, które przyniosą straty finansowe. Następnie problem ujawni się w zakładzie wylęgowym, ponieważ czyste jaja zajmować będą przestrzeń w inkubatorze. W końcu ucierpią producenci komercyjni, ponieważ będą musieli płacić wyższe ceny za pisklęta, by mieć udział w zniwelowaniu kosztów wygenerowanych przez niezapłodnione jaja wylęgowe. Spodziewany poziom zalążenia jaj i zyski producenta mogą zostać zrealizowane tylko pod warunkiem, że dobrze wyszkolony personel rozumie wszystkie biologiczne czynniki będące podstawą odpowiedniego poboru nasienia od indorów, stosuje odpowiednie proporcje rozcieńczania spermy i właściwe techniki jej magazynowania oraz w prawidłowy sposób podaje nasienie do jajowodu indyczki. © Hybrid Turkeys Przedstawione tutaj informacje stanowią jedynie zalecenia, które mogą różnić się zależnie od regionu geograficznego. Celem tej karty informacyjnej jest wsparcie hodowców w doskonaleniu produkcji indyka. Jeżeli nie zaznaczono inaczej, przedstawione w niniejszym dokumencie informacje stanowią własność Hybrid Turkeys. Powielanie lub publikacja tego materiału przy użyciu jakichkolwiek środków wymaga zgody Hybrid Turkeys. [email protected] www.hybridturkeys.com KARTA INFORMACYJNA | JAKOŚĆ NASIENIA | 3