Listopad-Grudzień 2012
Transkrypt
Listopad-Grudzień 2012
WITRYNA Witamy w drugim numerze Witryny. Zapraszamy do zapoznania się z naszymi nowymi działami i artykułami. Życzymy miłej lektury! Wszystkich zainteresowanych współpracą z naszym pismem prosimy o kontakt za pomocą maila [email protected], poprzez naszą stronę na facebooku czy bezpośrednio – podczas zabrań redakcji na długiej przerwie w każdy wtorek. Redakcja 1. 2. 3. 4. 5. Spis treści : Podróże małe i duże – Paryż Kalejdoskop wydarzeń – Rok Wiary Co jest grane?– Muse Świat gier – WoW: Mists of Pandaria To warto przeczytać a. Hobbit b. Zwiadowcy – Ruiny Gorlanu 6. Sporty ekstremalne: a. Rolki agresywne b. Cross c. Stunt 7. Czy wiesz, że… 8. Strona 1 WITRYNA 8. Mikser artykułów intrygujących – Argyria 9. Wakacje okiem sportowca 10. Ekonomia – Dni otwarte NBP 11. Zwierzaki – Koń domowy Listopad-Grudzień ● Numer 2 ● Podróże małe i duże Paryż wakacji jest miasto Mikołajki i jego Jednym z miejsc, które dobrze wspominam z ostatnich Moją propozycją na jesienny wyjazd jest Paryż. Wiele w nim atrakcji. Jedną z nich jest okolice. wieża Eiffla, którą zna chyba każdy. Jej wizerunek widnieje wszędzie: na pocztówkach, kubkach, koszulkach, talerzach i wielu innych wyrobach. Zwiedzanie należałoby rozpocząć właśnie od niej. Mając przed oczami panoramę miasta, która rozciąga się ze szczytu wieży, możemy zacząć planowanie wycieczki. Gdy skończymy zachwycać się wieżą Eiffla, proponuję zwiedzenie Luwru, w którym znajdują się wspaniałe dzieła - od obrazów aż po rzeźby. Znajdziemy tu między innymi znaną Mona Lizę Leonarda Da Vinci, Umierającego jeńca Michała Anioła czy Natchnienie poety Nicolasa Poussina. To niezapomniane przeżycie zobaczyć je na żywo. Po obejrzeniu tych cudeniek udajmy się zobaczyć Łuk Triumfalny. Jest to ogromna budowla wzniesiona w1836 roku dla upamiętnienia tych, którzy polegli za Francję w czasie wojen napoleońskich i wojen rewolucji francuskiej. Warto też bliżej poznać znaną z bajki Dzwonnik z Notre Dame katedrę Notre - Dame. Po zwiedzeniu zabytków można wybrać się na spacer aleją Pól Elizejskich. Idąc nią, należy wstąpić do jednej z restauracji i spróbować pysznych potraw. Francuzi polecają ślimaki lub tagiatelle z grzybami. Po posiłku czas na dalszą część spaceru. Wypożyczonym rowerem można udać się na Pola Marsowe, by pospacerować chwilę. Atrakcją wieczoru może być położony nieopodal Paryża Disneyland Resort Paris. Jest to jeden z najbardziej znanych parków rozrywki. Atrakcje dla siebie znajdą tu i starsi, i młodsi uczestnicy wycieczki. Miasto oferuje nam wiele rozrywek, a te przedstawione powyżej to tylko część z wielu. Nie sposób przedstawić wszystkich w jednym artykule. O reszcie z nich przekonajcie się sami, udając się w jesienną podróż do Paryża. Paryż jest na tyle duży, żeby się zgubić, ale i na tyle mały zarazem, żeby móc coś dla siebie znaleźć. (Carlos Ruiz Zafón) Matylda Kupka Ib Strona 2 WITRYNA Listopad-Grudzień ● Numer 2 ● Kalejdoskop wydarzeń Rok Wiary Jednym z miejsc, które dobrze wspominam z ostatnich Jest bardzo wielu ludzi, którzy deklarują się jako wakacji jest miasto Mikołajki i jego okolice. wierzący, choć dawno nie spełniają obiektywnych kryteriów wiary. Wierzą po swojemu w to, co im odpowiada, a pomijają prawdy wymagające i niewygodne. 11 października 2012 roku w pięćdziesiątą rocznicę otwarcia Soboru Watykańskiego II rozpoczął się w całym Kościele katolickim Rok Wiary. Ma on wszystkim wierzącym przypomnieć o istocie rzeczywistego i prawdziwego przeżywania naszej więzi z Chrystusem. Papież Benedykt XVI zaprasza wszystkich ludzi do wspólnej, rodzinnej modlitwy, która jednoczy i uzdrawia relacje z drugim człowiekiem. Rok Wiary potrwa do uroczystości Chrystusa Króla (do 24 Listopada 2013 roku). Jan Gońda IIIc Co jest grane? Muse wakacji jest miasto Mikołajki i jego Jednym z miejsc, które dobrze wspominam z ostatnich Muse to brytyjski zespół rockowy, założony w 1994 przez Matthew Bellamy'ego (głos, okolice. gitara prowadząca, keyboard), Chrisa Wolstenholme'a (gitara basowa, keyboard) oraz Dominica Howarda (perkusja). Zespół łączy rock alternatywny, rock progresywny, muzykę poważną, funk i elektronikę, określając nowy podgatunek new prog. W całej swojej karierze muzycy wydali 5 albumów studyjnych i 3 koncertowe. Ich piosenka Survival z albumu The 2nd Law, została oficjalnym hymnem Igrzysk Olimpijskich w Londynie. Tylko w Wielkiej Brytanii Muse otrzymał 7 platynowych płyt, w tym za album Black Hole and Revolutions aż trzykrotnie. W swoich piosenkach Matthew porusza takie tematy, jak: koniec świata, kontrolowanie i manipulowanie przez ludzi władzy. Julia Michalska IIIc Strona 3 WITRYNA Listopad-Grudzień ● Numer 2 ● W świecie gier World of Warcraft: Mists of Pandaria Jednym z miejsc, które dobrze wspominam z ostatnich wakacji jest miasto Mikołajki i jego Gatunek : MMORPG okolice. Język : polski Autor : Blizzard Entertainment Cena premierowa: 119,99 zł Już jest! Czwarty dodatek do najpopularniejszej gry MMORPG właśnie się ukazał! Widać, że mimo spadającej liczby graczy, twórcy się nie poddają. Rozszerzenie przynosi ze sobą między innymi zupełnie nowy kontynent – tytułową Pandarię. Jest ona utrzymana w starożytnej, azjatyckiej stylistyce. Krainę tę zamieszkują Panderanie – pandopodobne stworzenia stanowiące nową grywalną rasę. Co ciekawe, stworzenia te nie są automatycznie przydzielone do Hordy lub Przymierza – na dziesiątym poziomie możemy wybrać, do której frakcji chcemy je przydzielić. Wprowadzono również nową klasę – mnicha. Nie posługuje się on broniami i nie używa automatycznego ataku. Poprzez zadawanie ciosów zbiera różnego rodzaju energię potrzebną do wykonywania silniejszych kombinacji. Zmnieniono również drzewko talentów, teraz jest w całości dostępne dla danej klasy, niezależnie od wybranej specjalizacji, a talent wybieramy co piętnaście poziomów. Dodano też całkowicie nowy system walk pet’ów (zwierzątek) i tryb challenge (przechodzenie lochów na czas). Oprócz tego pojawiły się nowe areny PvP (gracz kontra gracz) i battleground’y. Starzy wyjadacze ucieszą się z możliwości rozwoju postaci do 90 poziomu doświadczenia. Zatem czy warto kupić Mists of Pandaria? Według mnie, tak, ponieważ wprowadza masę nowych rzeczy. Michał Trzciński IIa To warto przeczytać na nogi, bo nie wiadomo, Jednym z miejsc, Uważaj które dobrze wspominam z ostatnich dokąd wakacji cię jest poniosą… miasto Mikołajki i jego 75 lat temu – 21 września 1937 roku – ukazało się pierwsze wydanie książki „Hobbit, okolice. czyli tam i z powrotem” Tolkiena. Z tekstu powieści wynika, że dzień później – 22 września obchodzą urodziny główni bohaterowie historii – Bilbo Baggins i jego siostrzeniec Frodo. Ekranizacja bestsellerowej książki, najbardziej oczekiwana premiera tego roku, wejdzie na ekrany polskich kin 28 grudnia. Nowozelandczyk Peter Jackson, twórca adaptacji „Władcy Pierścieni”, uznał, że historia w książce jest zbyt bogata, by przedstawić ją w dwóch filmach, jak pierwotnie planował. W rolach głównych wystąpią gwiazdy, które znane są już z „Władcy Pierścieni”. W „Hobbicie” zobaczymy znów Cate Blanchett (Galadriela) i Iana McKellena, który ponownie zagra Gandalfa. W postać Bilbo Bagginsa wcielił się Martin Freeman. W „Hobbicie” wystąpi również Christopher Lee, a Andy Serkins udzieli głosu Gollumowi. Historia opowieści o poczciwym, kochającym święty spokój i zacisze swej norki hobbicie, którego nieoczekiwanie nawiedza grupa krasnoludów, proponując mu udział w niebezpiecznej wyprawie, zaczęła się 75 lat temu. To wówczas nakładem brytyjskiego wydawnictwa George Allen and Unwin ukazała się dedykowana dzieciom opowieść „Hobbit, czyli tam i z powrotem” autorstwa Johna Ronalda Reuela Tolkiena, profesora filologii germańskiej na Uniwersytecie w Oksfordzie, znawcy literatury i języka staroangielskiego. Legendarny początek „Hobbita” wiąże się podobno z nudnym zajęciem – sprawdzaniem studenckich prac semestralnych. Na pustej kartce oddanej przez studenta zmęczony Tolkien miał napisać „W pewnej norze ziemnej mieszkał sobie pewien hobbit”. Tak, wedle anegdoty, zaczęła się historia Śródziemia. Jan Gońda IIIc Strona 4 WITRYNA Listopad-Grudzień ● Numer 2 ● Zwiadowcy. Ruiny Gorlanu Jednym z miejsc, które dobrze wspominam z ostatnich wakacji jest miasto Chciałbym zachęcić Was do przeczytania książki Zwiadowcy. Mikołajki i jego okolice. Ruiny Gorlanu . Opowiada ona o chłopcu o imieniu Will, który pragnął zostać rycerzem. Niestety, nie nadawał się na rycerza, bo był drobny i kruchy. Jednak ukryty talent Willa został dostrzeżony przez tajemniczego Halta – zwiadowcę. Proponuje on Willowi przystąpienie do Korpusu Zwiadowców. Początek nauki u mistrza to jednocześnie początek wielkiej przygody i prawdziwej męskiej przyjaźni. Zwiadowcy to książką doceniona przez ponad 4.000.000 czytelników na całym świecie. Z przyjemnością mogę polecić tę książkę. Zapewniam Was, że przeczytacie ją jednym tchem, jest naprawdę bardzo ciekawa. Pigułka: Autor: John Flanagan Tytuł: Zwiadowcy. Ruiny Gorlanu Liczba stron: 320 Wydawnictwo: Janguar Moja ocena : 9/10 Daniel Bihun IIIb Sporty ekstremalne Rolki agresywne Jednym z miejsc, które dobrze wspominam z ostatnich wakacji jest miasto Ten typ rolek umożliwia wykonanie ewolucji na przeszkodach. Rolki Mikołajki i jego okolice. agresywne mają specjalne płozy z miejscem do ślizgania się i soulplatami, po których można się ślizgać podczas niektórych tricków. Posiadają też bardzo twarde i małe kółka. Na rolkach można robić bardzo dużo różnorodnych tricków. Dzielą się one na: - graby - chwyty rolek rękoma w różny sposób - grindy - ślizganie się po rurkach lub na krawędziach murków - slidy - ślizganie się po powierzchniach niemetalowych. Tak pokrótce przedstawia się filozofia rolkarstwa, jednego z najbardziej ekstremalnych i efektownych sportów. Jeździć możesz wszędzie: na ulicy, po chodniku, w parku, na boisku. Rolkarze wykorzystują przestrzeń miejską, przetwarzając jej atrybuty dla swoich potrzeb. Przed rokiem 1984 – gdy trener pewnej kanadyjskiej drużyny hokejowej wymyślił prototyp dzisiejszej rolki – metalowe poręcze, barierki, ceglane murki, łańcuchy łączące słupki drogowe były zwykłymi przyrządami tworzącymi infrastrukturę miasta. Wraz z wynalezieniem rolek, stały się częścią kultury. Kultury, która mimo że jej ojcem był Kanadyjczyk, najszybciej rozwinęła się w Stanach Zjednoczonych. To właśnie tam rollerblades (bo tak brzmi angielska nazwa rolek) zyskały na początku swego istnienia największą popularność. W Polsce zaczęto jeździć w pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych, najpierw w dużych miastach, pełnych blokowisk generujących odpowiednie miejscówki, potem w coraz mniejszych ośrodkach, by wreszcie w latach 1995–1996 moda na rolki opanowała cały kraj. W następnym artykule zaprezentuję podstawowe tricki i ewolucje. Bartosz Popiel IIa Strona 5 WITRYNA Listopad-Grudzień ● Numer 2 ● Cross Cross to motor przystosowany do poruszania się w ciężkim terenie. W jaki sposób się chronić, byśmy mogli bezpiecznie jeździć na crossie? W tym wydaniu Witryny postaram się opisać wszystkie elementy, dzięki którym będziemy mogli jeździć na crossie. Zapraszam do lektury. Głowa stanowi najważniejszą część ciała, dlatego należy ją chronić, zakładając odpowiedni kask. Najodpowiedniejszy jest kask ze szczęką oraz daszkiem. Ta pierwsza część jest wysuniętym kawałkiem tworzywa, tak aby chronić żuchwę przy upadku. Daszek natomiast chroni nas przed słońcem, nie pozwala, aby gogle zsunęły się i pełni rolę dekoracyjną. Ciało można chronić na dwa sposoby, zakładając buzer lub zbroję. Buzer – jest to zestaw ochraniaczy, zabezpieczający plecy, korpus, barki oraz ramiona. W przeciwieństwie do zbroi jest robiony z lekkich materiałów. Buzer nie zapewnia jednak takiej ochrony jak zbroja, która stanowi solidne „opancerzenie”. Zbroja są to ochraniacze umieszczone na siatce i tworzące spójną całość. Ochrania ona następujące partie ciała: plecy (kręgosłup), barki, przedramiona i klatkę piersiową. Zbroję zapina się suwakiem oraz dodatkowo z przodu dużym rzepem. Jeśli zdecydowaliśmy się chronić ciało za pomocą zbroi, pod nią należy założyć bluzę lub polar. Na zbroję, zależnie od pogody, możemy założyć kurtkę, która nie tylko chroni przed zimnem, ale i przed błotem. Następnie wkładamy spodnie przeznaczone do crossa, najlepiej z dodatkowym materiałem w takich miejscach, jak: kolana i wnętrza ud. Na koniec buty, koniecznie z zapięciem na klips, jak w bucie narciarskim oraz przeznaczone do crossa. Dlaczego? Otóż dlatego, że jeśli założymy zwykłe buty (ze sznurowadłami) lub giętkie, to albo łańcuch wciągnie nam sznurówki, albo złamiemy nogę. Buty nie powinny prawie dać się zgiąć w noskach oraz w stopie. Powinny też mieć osłony z metalu lub plastiku na łydkach. W następnym numerze napiszę o tym, jaki motor wybrać. Kask i buty, zwróćmy uwagę na zapięcie buta oraz nosek, który jest usztywniony metalem Zbroja, buzer Aleksander Gwiazda IIIb Gazetka pod kierunkiem p. Emilii Chmielewskiej Strona 6 WITRYNA Listopad-Grudzień ● Numer 2 ● Stunt, czyli akrobatyczna jazda na motocyklach i skuterach historia, tricki i przygotowanie sprzętu. Historia stuntu sięga początków XX wieku. Motocykl był już wtedy kojarzony z wolnością, swobodą, nieskrępowanym robieniem, czego się zapragnie. Szybko dostrzegł to przemysł filmowy i motocykle od samego początku istnienia kina pojawiały się na ekranie. Równie szybko powstała potrzeba pokazywania czegoś nadzwyczajnego na motocyklach, czegoś, czego zwykły człowiek bałby się spróbować. Więc zaczęto zatrudniać kaskaderów motocyklowych, którzy na ciężkich i słabych Harley`ach i Royal Enfield`ach robili rzeczy nie do pomyślenia dla szarego pana Kowalskiego. Właśnie od kaskaderów pochodzi nazwa "stunter" (stuntman) - czyli kaskader oraz "stunt" - czyli jazda kaskaderska. Obecnie "stunt" i "stunter” mają inne znaczenie, o czym później. Ci wszyscy ludzie, występujący jako dublerzy aktorów, pozostawali w cieniu gwiazd filmowych i mało kto znał ich nazwiska. Nowa era nadeszła w latach 70. wraz z Evil Knievel`em, ikoną amerykańskich sportów ekstremalnych. Znany był on głównie za sprawą skoków na duże odległości, jak np. próby przeskoczenia kanionu rzeki Snake River czy wodospadu Twin Falls (które pozostają jednymi z 10 wydarzeń sportowych oglądanych przez największą liczbę widzów w historii amerykańskiej telewizji). Podczas swoich pokazów bardzo dużo jeździł też na jednym kole. Jednakże to nie skoki ani efekciarska jazda na tylnej gumce uczyniły z niego ikonę stuntu. Kamieniem milowym było pokazanie przez Knievel`a, że przy pomocy maszyny można niemal oszukiwać grawitację, można ryzykować i można pokazać coś, czego nikt wcześniej nie widział. Dla wielu stunterów, ojców budowniczych można by rzec, stuntu to właśnie Evel Knievel. Uwierzył w to Doug Domokos, nazywany też "The Wheelie King", czyli król jazdy na jednym kole. Pod koniec lat 70. zaczął on podczas zawodów motocrossowych zadziwiać publiczność i innych zawodników tym, że podczas treningów albo po wyścigach przejeżdżał całą trasę na jednym kole, bez dotknięcia ziemi przednim kołem. Już od początku lat 80. był on dobrze znany w USA i często pokazywano go w telewizji ze względu na jego jazdę. Sławny jest jego przejazd w San Francisco ulicą Lombard Street, która uchodzi za najbardziej krętą ulicę świata. Wheelie King wyjechał na jej szczyt, okrążył parę razy szynobus, który stał na ulicy, następnie zaczął zjeżdżać w dół tą samą uliczką, w pewnym momencie jadąc nawet po schodach, gdyż jakiś samochód zajechał mu drogę, aż ostatecznie na samym dole przejechał po dachu samochodu, który ponownie zajechał mu drogę. Nic specjalnego, powiecie. A co jeśli robił to wszystko na jednym kole, ani na chwilę nie opuszczając przedniego koła na ziemię?! On również ustalił w 1984r. rekord\świata w długości przejazdu na jednym kole, jadąc w tej pozycji 230 kilometrów (ten rekord został pobity dopiero w 1992 roku przez Japończyka, który przejechał niemal 330 kilometrów). Ten sam Wheelie King w 1986 roku jeździł na tylniej osi quada (czyli powiedzmy, że "na jednym kole") z 11 pasażerami. To jest imponujące, nawet gdy czytamy to na początku XXI wieku, a jakie wrażenie wyczyn ten musiał wywierać w latach 80.? Poza tym, weźmy figurę która, obecnie jest jedną z podstawowych dla stunterów dobrej klasy, tzw. cyrkle (po ang. circles), czyli jeżdżenie po okręgu o małej średnicy na jednym kole. Większość z Was uważa, że sztuczka ta znana jest od niedawna. Niespodzianka! Doug Domokos kręcił cyrkle w latach 80. Nie wiem jak na Was, ale na mnie robi to ogromne wrażenie! W następnym artykule opiszę, jak przygotować skuter do stuntu. Konrad Piskorz IIa Strona 7 WITRYNA Listopad-Grudzień ● Numer 2 ● Czy wiesz, że… W ciągu roku odległość Ziemi od Słońca zmienia się. Zimą jest największa i wynosi około 147 mln kilometrów. Natomiast w lecie zwiększa się do około 152 mln kilometrów. Przy tak dużej odległości Ziemi od Słońca, różnica 5 mln kilometrów nie wpływa na charakter pór roku. Krwawnik pospolity jest rośliną leczniczą o działaniu rozkurczowym. Stosuje się go w leczeniu niektórych schorzeń żołądka i jelit. Zawarte w nim olejki eteryczne przyspieszają trawienie i wydzielanie śluzu. Zalecany jest także przy zranieniach. Jednak sok tej rośliny może spowodować nadwrażliwość skóry na światło. Niedźwiedzie polarne pod gęstym, białym futrem mają czarną skórę!!! Każdy włosek ich futra działa jak światłowód. Czarna skóra pochłania światło, dzięki czemu niedźwiedzie potrafią się ogrzać w czasie nawet najcięższej zimy. Do określania względnej twardości minerałów służy skala Mohsa, według której twardość 1 ma talk, natomiast 10 - diament. Na przykład topaz (minerał o twardości 8) potrafi zarysować wszystkie minerały, których twardość mieści się w skali poniżej 8, natomiast rubin (odmiana korundu - minerału o wartości 9) nie może naruszyć diamentu itd. Poza skalą Mohsa znajduje się grafit, którego twardość wynosi 0,5, jest więc bardziej miękki niż talk. Twardość paznokci człowieka w skali Mohsa wynosi ok. 2,5. Obumarłe komórki nerwowe, w przeciwieństwie do innych komórek w ludzkim ciele, nie są zastępowane nowymi. Dlatego od ok 40 roku życia nasz mózg powoli się zmniejsza. Na szczęście liczba komórek nerwowych w naszym mózgu jest tak duża, że wystarcza na całe życie. Kichnięcie może spowodować wyrzucenie z nosa cząstek z prędkością nawet 167 kilometrów na godzinę. Na Merkurym Słońce świeci na czarnym niebie, a jego tarcza jest prawie 3 razy większa, niż widoczna z Ziemi. Maciej Wdowiak IIa Strona 8 WITRYNA Listopad-Grudzień ● Numer 2 ● Mikser artykułów intrygujących Arygia Argyria to zespół objawów wywołany przyjmowaniem związków srebra (najczęściej srebrnym pyłem lub srebrem koloidalnym). Głównym symptomem jest zmiana koloru skóry na niebieski lub niebieskoszary. Przebarwienia mogą obejmować zarówno wybrane obszary skóry, jak i całą jej powierzchnię. Stan ma charakter permanentny, jednak pozytywne efekty przy próbie przywrócenia naturalnego koloru skóry dają terapie laserowe. Choroba dotyczy najczęściej pracowników kopalni srebra w biedniejszych krajach, gdzie nie zachowuje się standardów pracy oraz osób, które nadużywają związków srebra w celach leczniczych. Badania nad wpływem srebra na organizm ludzki zostały przeprowadzone przez Environmental Protection Agency. Wynika z nich, iż poza szarzeniem skóry, podwyższona zawartość srebra w organizmie nie wykazuje działań chorobotwórczych, w szczególności kancerogennych. Ponadto najmniejsza dawka, jaka może wywołać objawy, wynosi 0,014mg srebra na kilogram ciała dziennie przy regularnym stosowaniu. Sonia Demianiuk IIa Strona 9 WITRYNA Listopad-Grudzień ● Numer 2 ● Wakacje sportowym okiem Tegoroczne wakacje były pod względem sportowym wyjątkowo ciekawe. Zaczynając od Mistrzostw Europy, a kończąc na Igrzyskach Olimpijskich i Paraolimpijskich w Londynie. Polscy i zagraniczni sportowcy dostarczyli kibicującym na stadionach, jak i tym przed telewizorami, wielu emocji, których zapewne nigdy nie zapomną. Polsko - ukraiński turniej obejrzało 1 440 896 osób, czyli 46 481 kibiców na jeden mecz. Wszystkie spotkania były bardzo ciekawe i zapierające dech w piersiach. W meczu otwarcia Polacy zmierzyli się z reprezentacją Grecji. Niestety, Biało - Czerwoni nie zdołali awansować do rundy ćwierćfinałowej. Triumfowała wielka Hiszpania, która jako pierwsza drużyna w historii mistrzostw drugi raz obroniła upragnione trofeum. Najlepszym zawodnikiem był Andres Iniesta pochodzący z drużyny La Furia Roja. W wielkim finale Hiszpanie pokonali Włochów aż 4:0 i jest to najwyższa wygrana w finale w historii mistrzostw. Drugą równie ciekawą imprezą sportową były Igrzyska Olimpijskie w Londynie. 10 820 sportowców brało udział w 302 konkurencjach. Cała uroczystość trwała 19 dni i przyciągnęła miliony widzów na stadiony i przed telewizory. Polacy zawiedli nas, zdobywając zaledwie 10 medali, w tym: 2 złote, 2 srebrne i 6 brązowych. Zdecydowanie lepiej zaprezentowali się gospodarze, zdobywając aż 65 medali, z czego 29 to złote, 17 to srebrne i 16 - brązowe. W stolicy Wielkiej Brytanii odbyły się również Igrzyska Paraolimpijskie. Tu nasi niepełnosprawni rodacy pokazali ducha walki i klasę. Zdobyli 36 medali, z których 14 było złotych, 13 srebrnych i 9 brązowych. Mimo wszystko ten wyczyn to nic w porównaniu z Chińczykami, którzy zdobyli 231 medali. W moim przekonaniu Mistrzostwa Europy i Igrzyska Olimpijskie i Paraolimpijskie bardzo wypromowały nasz piękny kraj, jak i cały świat sportów zespołowych i mam nadzieję, że na kolejnych mistrzostwach i olimpiadach nasi zawodnicy dadzą z siebie jak najwięcej i będą godnie reprezentować naszą ojczyznę. Tomasz Oracz IIIc Strona 10 WITRYNA Listopad-Grudzień ● Numer 2 ● Ekonomia Dni otwarte Narodowego Banku Polskiego 7 października miałem przyjemność uczestniczyć w dniach otwartych organizowanych przez Narodowy Bank Polski. Jego głównymi funkcjami jest emitowanie (nie produkcja, a wprowadzanie ich na rynek) monet i banknotów, bycie „bankiem banków” (każdy bank komercyjny ma rachunek w NBP i w razie potrzeby NBP przekazuje temu bankowi gotówkę) i bankiem państwa (trzymanie rezerw finansowych, pomnażanie ich, wydawanie ich w razie potrzeby). Podczas Dni Otwartych bank umożliwił zajrzenie w wiele miejsc, które normalnie nie są udostępnianie zwiedzającym. Sama wycieczka zaczynała się przy wejściu do budynku banku, znajdującym się na placu Powstańców Warszawy, gdzie wszyscy uczestnicy otrzymywali indeksy, do których należało wpisać różne informacje podane na wystawie. Następnie można było zobaczyć ekspozycję prac Andrzeja Heidricha, którego dzieła najprawdopodobniej masz w swoim portfelu – zaprojektował będące aktualnie w obiegu polskie banknoty, ale też był projektantem banknotów sprzed denominacji (zmiany wartości pieniądza poprzez „obcinanie” zer, w 1992 roku w Polsce „zamieniono” 10000 złotych na 1 złotówkę). Przy okazji można było zobaczyć projekt banknotu o największym nominale, który kiedykolwiek miał być (ostatecznie nie był) w Polsce używany – 5.000.000 złotych. Pokazywano też pamiątkowe monety okolicznościowe dotyczące imprez sportowych – od Igrzysk w Montrealu w 1984r. aż do Olimpiady w Londynie i Euro. Demonstrowano także sposoby rozpoznawania, czy banknot jest prawdziwy, czy fałszywy. Metodą na sprawdzenie jest np. obejrzenie, czy posiadany banknot spełnia zasadę recto-verso, czyli to, że korony znajdujące się na obu stronach banknotu tworzą razem całą koronę z tłem. Łącznie na najprostszej dziesięciozłotówce znajduje się aż 15 różnych rodzajów zabezpieczeń, od widocznych gołym okiem do takich, do zobaczenia których potrzeba specjalistycznego sprzętu. Następnym punktem zwiedzania była wystawa monet „Santo Subito”, poświęcona Janowi Pawłowi II, na której można było zobaczyć np. specjalny papieski banknot, jedną z monet o dziwnym, bo kwadratowym kształcie (normalne monety są okrągłe, aby swoimi rogami nie niszczyły portfeli ani portmonetek) i prawdopodobnie największą prawdziwą polską monetę (1000 PLN, złoto próba 999, średnica 5 cm, waga 93,3 grama, 500 sztuk). Na następnym stoisku można było zobaczyć Słownik ekonomiczny języka migowego i wypukłe makiety banknotów (zgodnie z hasłem banku „NBP nie wyklucza”), a potem historię bankowości. Pierwszym bankiem centralnym na świecie był Bank Szwecji, który został założony w 1668 roku, zaś pierwszy polski bank centralny powstał w 1828, już po wyemitowaniu pierwszych polskich monet (Denary Bolesława Chrobrego, ok. 992-995 r.) i banknotów (nazywanych jeszcze biletami skarbowymi, o nominale 4 zł, wydanych w 1794 roku).Siedziba banku mieściła się przy placu Bankowym w Warszawie (stąd się wzięła jego nazwa). Strona 11 WITRYNA Listopad-Grudzień ● Numer 2 ● Można też było obejrzeć najlepiej zaopatrzoną bibliotekę ekonomiczną w Polsce i stoisko dotyczące euro. Państwo polskie musi przyjąć w przyszłości walutę euro, ale przy wstępowaniu do Unii, nie określiliśmy daty jego wprowadzenia. Euro występuje w nominałach od 1 eurocenta aż do 500 euro, zaś monety euro zawierają (w przeciwieństwie do banknotów) informację, skąd pochodzą, np. 2- lub 1-eurowe monety z wizerunkiem orła pochodzą z Niemiec, zaś popularny rysunek człowieka Leonarda da Vinci na rewersie (awers to przednia strona monety, zaś rewers jest stroną tylną) 1-eurówki oznacza włoskie pochodzenie monety. Monety z każdego państwa wchodzącego w skład strefy Euro dzięki temu wyglądają trochę inaczej. Na kolejnych stanowiskach pokazywano, jak działa bankomat, czy, gdzie i w jaki sposób zawierane są transakcje gotówkowe w banku. Następnie można było zobaczyć „siedzibę” Prezesa Narodowego Banku Polskiego, Marka Belki, sale do przyjmowania przez niego gości czy ogłaszania decyzji Rady Polityki Pieniężnej (Sala im. Grabskiego), które wyglądają skromnie jak na prezesa banku centralnego. Kolejną atrakcją była możliwość zmierzenia się ze… sztabką złota. Ten bardzo ciężki (12,5 kilogramów) i drogi (taka sztabka ma wartość ponad dwóch milionów złotych) przedmiot szczególnie upodobały sobie dzieci, pozując z nim do zdjęć. Pod koniec prezentowano grę interaktywną, w której gracz miał za zadanie „utrzymać inflację”, uważając na zdarzenia w państwie. Na sam koniec można było wypełnione indeksy wymienić na brykiety, czyli prostopadłościenne kostki, które „są wynikiem profesjonalnego zniszczenia banknotów o łącznej wartości” od 13.000 (w przypadku brykietu z dziesiątek) do 100.000 (w przypadku setek)). Zwykły banknot „żyje” od 10 miesięcy (w przypadku dziesięciozłotówek) do 12 lat (w przypadku 200 złotych). Można było także wymienić normalne pieniądze na pamiątkowe dwuzłotówki (wydawane od 1966 roku) dotyczące WOŚP, 50-lecia Programu Trzeciego Polskiego Radia, Bolesława Prusa i Olimpiady w Londynie. Strona 12 WITRYNA Listopad-Grudzień ● Numer 2 ● Osobną atrakcją była możliwość zobaczenia w akcji funkcjonariuszy Straży Bankowej oraz tresury psów. Na początku odbywającego się na dziedzińcu banku pokazu, można było zobaczyć, jak psy radzą sobie z chodzeniem przy nodze, tresurą, ale i z obezwładnianiem czy pościgiem. Drugą, bardzo emocjonującą częścią, była prezentacja działania Straży Bankowej. Scenariusz: Konwój z pieniędzmi podjeżdża do rozładunku. Nagle z drugiej strony nadjeżdża czarna furgonetka z bandytami w środku, którzy ostrzeliwują furgonetkę, żądając wydania pieniędzy. Po krótkiej wymianie ognia przeciwnicy leżą na ziemi. Następnym elementem pokazu był napad na bank. Przestępcy zjeżdżają na linach z dachu banku i próbują wejść do zamkniętego skarbca. Mimo „fachowości” złodziei, ani próba otwarcia sejfu, ani wysadzenia jego drzwi w powietrze nie powiodły się, a w trakcie pojawiają się funkcjonariusze Straży Bankowej, którzy obezwładniają bandytów. Ogólnie te dni otwarte bardzo mi się podobały, głównie dlatego, że mogłem dowiedzieć się na nich wielu ciekawych rzeczy z mojej ulubionej dziedziny wiedzy, czyli ekonomii. Bardzo ciekawe były opowieści przewodników, na co dzień pracowników NBP, którzy dzielili się swoją fachową wiedzą, pomagając w zrozumieniu wystaw. Serdecznie zachęcam do pojawienia się na Dniach Otwartych za rok! Kacper Borowiecki IIIc Strona 13 WITRYNA Listopad-Grudzień ● Numer 2 ● Zwierzęta Koń domowy – ssak nieparzystokopytny z rodziny koniowatych. Koń został udomowiony prawdopodobnie na terenie północnego Kazachstanu w okresie kultury Botai tj. około 3,5 tys. lat p.n.e. Przodkami koni orientalnych, od których pochodzą konie gorącokrwiste, były prawdopodobnie koń Przewalskiego i tarpan. Konie zimnokrwiste pochodzą natomiast od konia leśnego z północnej Europy. Koń Przewalskiego jest obecnie jedynym przedstawicielem gatunku koni dzikich. Rasa konik polski wykazuje bardzo duże podobieństwo do tarpana, lecz nie jest genetycznie tą samą rasą (chociaż poza Polską koniki polskie bywają określane mianem tarpan). Ciekawostki o koniach: Koń rekordzista żył 62 lata (1760-1822) i miał na imię Old Billy, Koniom wystarczają niespełna 3 godziny snu na dobę, Klacze karmiące rozpoznają swoje źrebię po zapachu, Ponad 90% wyźrebień ma miejsce w środku nocy, Ciąża u koni trwa 340-350 dni, Dorosły koń ma 40 zębów, Średnia długość życia konia pełnej krwi angielskiej wynosi około 20 lat, a koni półkrwi nieco więcej. Podstawę wyżywienia konia stanowią owies i siano, Dawni rycerze na lewym boku nosili miecz, który przeszkadzałby, gdyby wsiadali na konia z prawej strony. Przyzwyczajenie z czasem stało się tradycją i do dziś wsiadamy na konia z lewej strony, Hipologią nazywamy naukę o koniach, Inochód jest to krok konia polegający na tym, że zwierzę wyrzuca najpierw obie prawe, a potem obie lewe nogi, Konie w stadzie nigdy nie śpią wszystkie, zawsze przynajmniej jeden koń czuwa i alarmuje pozostałe zwierzęta w razie niebezpieczeństwa, Mniejsze konie są z reguły bardziej wytrzymałe i odporne, Konie uczestniczące w wyścigach płaskich w galopie przekraczają prędkość 48km/h. Klaudia Łukasiewicz IIIc Strona 14 WITRYNA Listopad-Grudzień ● Numer 2 ● Autorzy Artykułów Gazetka pod kierunkiem p. Emilii Chmielewskiej - Sobiera Daniel Bihun IIIb Kacper Borowiecki IIIc Sonia Demianiuk IIa Jan Gońda IIIc Aleksander Gwiazda IIIb Matylda Kupka Ib Klaudia Łukasiewicz IIIc Julia Michalska IIIc Tomasz Oracz IIIc Konrad Piskorz IIa Bartosz Popiel IIa Michał Trzciński IIa Maciej Wdowiak IIa Oprawa graficzna: Kacper Borowiecki IIIc Zapraszamy do współpracy. Cała redakcja „Witryny” życzy czytelnikom Wesołych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku! Strona 15 WITRYNA Listopad-Grudzień ● Numer 2 ●