WPROWADZENIE DO WIEDZY O JĘZYKU (wykłady dla I roku

WPROWADZENIE DO WIEDZY O JĘZYKU
(wykłady dla I roku studiów I stopnia,
filologia klasyczna i włoska, studia stacjonarne)
Zajęcia trwają przez semestr, kończą się egzaminem w sesji zimowej. Studenci są
zobowiązani do znajomości materiału omawianego na wykładzie oraz wskazanych lektur.
Warunkiem zaliczenia wykładu jest regularne uczęszczanie na zajęcia (dopuszczalne
dwie nieobecności).
PLAN ZAJĘĆ:
1. 5 X – PRZEDMIOT I ZAKRES JĘZYKOZNAWSTWA. JAK MOŻNA BADAĆ JĘZYK?
F. de Saussure, Kurs językoznawstwa ogólnego, przeł. K. Kasprzyk, Warszawa 2002, Wstęp, rozdz.
2-6; cz. I. Zasady ogólne, rozdz. 3.
2. 12 X – KLASYFIKACJA ZNAKÓW.
3. 26 X – ISTOTA I WŁASNOŚCI ZNAKU JĘZYKOWEGO.
F. de Saussure, Kurs językoznawstwa ogólnego, przeł. K. Kasprzyk, Warszawa 2002, cz. I. Zasady
ogólne, rozdz. 1 i 2; cz. II. Językoznawstwo synchroniczne, rozdz. 1-4.
4. 2 XI – FUNKCJE ZNAKÓW. ELEMENTY AKTU KOMUNIKACJI.
K. Bühler, Zasady badań nad językiem, przeł. D. Niklas, w: Semiotyka dziś i wczoraj, red. J. Pelc
i L. Koj, Wrocław 1991.
R. Jakobson, Poetyka w świetle językoznawstwa, przeł. K. Pomorska, w: tenże, W poszukiwaniu
istoty języka, t. 2., Warszawa 1989.
5. 16 XI – PROBLEM ZNACZENIA. ,,TRÓJKĄT SEMIOTYCZNY”. ,,ZNACZENIE”
NAZW WŁASNYCH. SŁOWNICTWO JAKO MAGAZYN POJĘĆ OPISUJĄCYCH
ŚWIAT.
G. Frege, Sens i znaczenie, w: tenże, Pisma semantyczne, przeł. B. Wolniewicz, Warszawa 1977.
R. Tokarski, Słownictwo jako interpretacja świata, w: Współczesny język polski, pod red. J.
Bartmińskiego, Wrocław 2001.
6. 23 XI – JĘZYK JAKO HIERARCHICZNY SYSTEM DWUKLASOWY. SŁOWNIK
I GRAMATYKA. PODSYSTEMY JĘZYKA.
R. Grzegorczykowa, Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 2007, s. 72-78.
F. de Saussure, Kurs językoznawstwa ogólnego, przeł. K. Kasprzyk, Warszawa 2002, cz. II, rozdz.
5-6.
7. 30 XI – GATUNKOWE ZRÓŻNICOWANIE WYPOWIEDZI.
M. Bachtin, Problem gatunków mowy, przeł. D. Ulicka, w: tenże, Estetyka twórczości słownej,
Warszawa 1986.
A. Wierzbicka, Genry mowy, w: Tekst i zdanie, red. T. Dobrzyńska, E. Janus, Wrocław 1983.
8. 7 XII – JĘZYK W DZIAŁANIU: AKTY MOWY.
J. L. Austin, Performatywy i konstatacje, przeł. M. Hempoliński, w: Brytyjska filozofia
analityczna, red. M. Hempoliński, Warszawa 1974.
D. Zdunkiewicz, Akty mowy, w: Współczesny język polski, pod red. J. Bartmińskiego, Lublin 2001.
9. 14 XII – KOMUNIKACJA NIE WPROST. POJĘCIE IMPLIKATURY.
H. P. Grice, Logika i konwersacja, przeł. J. Wajszczuk, „Przegląd Humanistyczny” 1977 nr 6; lub
Logika a konwersacja, przeł. B. Stanosz, w: Język w świetle nauki, red. B. Stanosz, Warszawa
1980.
10. 4 I – REGUŁY KOMUNIKACJI. PROBLEMY ETYKIETY JĘZYKOWEJ. ETYKA
SŁOWA.
M. Marcjanik M., Etykieta językowa, w: Współczesny język polski, red. Bartmiński J. Lublin 2001.
J. Puzynina, Problemy aksjologiczne w językoznawstwie oraz Kultura słowa
w
kulturze
współczesnej Polski, w: taż, Słowo – wartość – kultura, Lublin 1997.
11. 11 I – JĘZYK JAKO NOŚNIK KULTURY I INTERPRETATOR ŚWIATA.
J. Anusiewicz, Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki, Wrocław 1995.
A. Wierzbicka, Akty i gatunki mowy w różnych językach i kulturach, w: taż, Język – umysłkultura, Warszawa 1999.
A. Wierzbicka, Moje podwójne życie: dwa języki, dwie kultury, dwa światy, „Teksty Drugie” 1997
nr 3.
12. 18 I – JĘZYK I SPOŁECZEŃSTWO. ZRÓŻNICOWANIE JĘZYKA NARODOWEGO.
S. Grabias, Język w uwarunkowaniach społecznych. Socjolekty, w: tenże, Język w zachowaniach
społecznych, Lublin 1997.
Język i społeczeństwo, red. M. Głowiński, Warszawa 1980.
13. 25 I – ROZMAITOŚĆ JĘZYKÓW ŚWIATA.
A. Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa 1989.