Filatelista 1975.05
Transkrypt
Filatelista 1975.05
Ceno 2.50 zi DWUM K POLSKIEGO ZWIIIIKU FILATELISTÓW W NUME ZE: Kobi a znaczek pocztowy w Polsce • Elimin z obrotu fałszerstw znaczkowy 30 kwietnia wejdzie do obiegu seria G znaczków z okazji stulecia zorganizowanego przewodnictwa górskiego w Polsce (p. opis serii — str. 104-1001 Nr 5(151) Rok XXII WARSZAWA, 1-15 MARCA 1975 Tadeusz Grodecki KOBIETA A... ZNACZEK POCZTOWY W POLSCE Trwa Międzynarodowy Rok Kobiet. 8 marca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Kobiet. Wlączamy się do tych wszystkich doniosłych uroczystości patrząc na zagadnienie kobiece z własnego „filatelistycznego podwórka", pod dość specyficznym kątem: rola kobiet w powstawaniu polskiego znaczka pocztowego. Temat zresztą wdzięczny, gdyż rola naszych pań w tym zakresie jest chyba nawet większa niż to sobie wyobraża ogól zbieraczy, a znacznie, znacznie większa niż w innych krajach. Zaczęliśmy od wizyty w Ministerstwie Łączności. Pani Naczelnik Naczelnikiem Wydziału Emisji Znaczków jest pani Irena Zielińska. Młoda, nie tylko wiekiem ale co ważniejsze — usposobieniem, charakterem, sylwetką nawet, ma za sobą ogromny staż pocztowy. Przeszła przez wszystkie działy, poczynając od okienka pocztowego, aby już w 1955 roku rozpocząć pracę w Wydziale Emisji Znaczków, którego naczelnikiem zostana 10 lat później. Objęta nie byle jakie dziedzictwo. Obu jej poprzedników, w uznaniu zasług i zdolności, „porwały" do współpracy organizacje międzynarodowe w Genewie i New Yorku. Pani Naczelnik nie przestraszyła się odpowiedzialności i dziś po dziesięciu latach ma na swym koncie poważne osiągnięcia. Na czym polega praca Wydziału Emisji? Właśnie Wydział opracowuje plany emisyjne wydawnictw Ministerstwa Łączności, które po zatwierdzeniu przez wyższe instancje — realizuje. Za tym krótkim stwierdzeniem kryją się setki ,najróżniejszych konsultacji i uzgodnień. W niektórych latach wpływa do 500 propozycji tematów znaczków. W Wydziale odbywa się pierwsza selekcja. Prowadzone są rozmowy z inicjatorami, dotyczące tematyki i scenariuszy poszczególnych wydań. Przeważnie wpływa nie koncepcja, a tylko (temat (np. wydajcie znaczek na XXV-lecie zakładów) i trzeba dopiero „wyczarować" wygląd przyszłej serii. Projekty przekazywane są specjalnej Komisji. Później współpraca z grafikami w zakresie opracowania projektów i z drukarnią na temat wykonania technicznego. Wydział Emisji współpracuje z około 100 grafikami. Z tego ok. 40 pracuje suk- cesywnie od lat, często opracowując różne wydania. Oczywiście naczelnik Zielińska współpracuje również stale z filatelistami, jako świadomymi odbiorcami wydziałowych „plonów". Dowodem uznania za tę współpracę jest fakt odznaczenia jej Złotą Odznaką Honorową PZF. Wydział Emisji współpracuje również z Muzeum PiT we Wrocławiu w zakresie przekazywania materiałów i udziału w wystawach filatelistycznych — opracowaniu scenariusza i kart do ekspozycji. Projektanci znaczków W okresie 30 lat PRL aż kilkanaście plastyczek ,projektowało znaczki polskie. Niektóre zostały projektantkami z różnych specyficznych względów. Tak np. w 1964 roku, w setną rocznicę urodzin Stefana Żeromskiego, córka Monika Żeromska zaprojektowała znaczek (nr 1379), na którym umieściła portret ojca jej własnego pędzla. W 1972 roku Janina Klopocka, plastyczka, działaczka Związku Polaków w Niemczech zaprojektowała znaczek (nr 2013) i 2 karty (Op 520 I i II) z okazji 50-lecia Związku Polaków w Niemczech. Znana z pięknych ekslibrisów Alina Kalczyńska jest projektantką 2 znaczków w 1965 roku, wydanych z okazji 70-lecia Ruchu Ludowego (nr 1436-37). Byty plastyczki jednego znaczka lub jednej serii, jak M. Jarczezvska, która w 1948 r. (wspólnie z K. Witkowskim) projektowała serię z okazji Wyścigu kolarskiego dookoła Polski (nr 456-58), B. Awiderska — projektantka w 1952 roku 2 znaczków (nr 637-38) „Rozbudujemy Stocznię Gdańską", K. Górska — projektantka w 1954 roku jednego ze znaczków w serii „500-lecie powrotu Pomorza" (nr 735 — widok Malborka). Najmłodsza stażem „znaczkowym" Maria Wieezorek-Heidrich debiutowata w 1972 roku znaczkiem z okazji XXV Kongresu Międzynarodowego Związku Spoidzielczego (nr 2034). W roku ubiegłym projektowała znaczek z okazji oddania do użytku Łazienkowskiej Trasy Mostowej w Warszawie. Ma w swym dorobku również kartki pocztowe, in. in. z okazji XI Walnego Zjazdu Delegatów PZF w 1973 roku (Cp 596). Mamy też grono projektantek, które liczbą zrealizowanych prac mogą rywalizować z większością przedstawicieli pici brzydkiej. Już w 1953 roku zaczęta współpracę Wydziałem Emisji Hanna Przeździecka, 99 .-^~., `-•Dwie spośród licznych kartek pocztowych projektowanych przez Helenę Matuszewski): z lewej — kartka z 1970 roku propagująca ksigaki Państwowych Zakladów Wydawnictw Szkolnych, z prawej — kartka z tegoZ roku, z okazji Zjazdu Ligi Kobiet Nie wykorzystane solejce 60 H. Matuszewskiej konkurs ONZ na Znaczek (Międzynarodowy Rok Kobiet) Powstanie Warszawskie (rocznica) POIS Dwa nie zrealizowane projekty do serii „Bajki'• wydanej w 1968 r.: z lewej — „Boruta", u góry „Bazyliszek" Znaczek na konkurs ONZ (rola obserwatorów ONZ) Pasek 5 winietek „Stare M oman" — psendosnacsków eks imama Omany (p. Filatelista nr 6/1979, str. 145) 100 której aż 3 znaczki zostały wyróżnione w naszych konkursach na najładniejszy znaczek. Czytelnicy nasi uznali jej znaczek „List miłosny" wg obrazu J. H. Pragonarda (nr 885) za najładniejszy znaczek XV-lecia PRL, na drugim miejscu typując również znaczek H. Przeadzieckiej z okazji wystawy „400 lat Poczty Polskiej" wg obrazu jej ojca, malarza Apoloniusza Kędzierskiego. Drugie miejsce w naszym konkursie w 1962 roku zajął znaczek H. Przeździeckiej opracowany wg obrazu Aleksandra Kamińskiego „Stanowcza chwila" (nr 1205). H. Przeździecka projektowała ok. 20 znaczków. Podobny dorobek ma Siawa Gospodarek, debiutująca 3 lata później. Projelctowala w 1956 r. znany blok „Chopin-Liszt" (nr 840), znaczek z ks. Dzierżonem (nr 842), serię „Zabytkowe ratusze" (nr 901-05), serię „XV-lecie UNICEF" (nr 1127-29) i szereg innych. Krystyna Tarkowska debiutowała w 1963 roku serią z okazji XXVIII Mistrzostw Świata w Szermierce (nr 1257-62). Ma w swym dorobku kilka ciekawych serii, jak np.: Polskie wykopaliska archeologiczne (nr 1579-81), 100-lecie urodzin Lenina (nr 1849-51), Witraże polskie (nr 1955-62) oraz sporo kartek pocztowych. Krystyna Rogaczewska rozpoczęła pracę w 1967 r. od serii „Martyrologia i Walka Narodu Polskiego" (nr 1609-11). Pozostając przy tej tematyce projektowała również dalsze serie w 1967 (nr 1671-72), w 1988 r. (nr 1738-42), w 1.969 (nr 1803). Ale projektowała i szereg innych emisji, a m.in. „Polskę na morzu 1939-1945" (nr 1.882-84). Nazwiska niektórych projektantek spotykamy tylko na kartach pocztowych, jak np. W. Tomaszewskiej — seria 9 kart „Na szlaku Kopernika" w 1973 r. (Op 557 — Cp 565), lub K. Kozubskiej — kartka z okazji 500-Ieeia Białej Podlaskiej (Cp 614). Rekord pracy projektanckiej dzierży obecnie niewątpliwie Helena Matuszewska Ma „na swym koncie ponad 100 zrealizowanych przez Pocztę Polską projektów na znaczki i kartki pocztowe. Zwróciliśmy się do niej z prośbą o udzielenie nam informacji o sobie i swojej pracy nad projektami znaczków. Pani Helena Winogradow-Matuszewska ma wszechstronne wykształcenie, co. pozwala jej patrzeć na powierzony projekt pod różnymi kątami. Legitymuje się dyplomami aż 3 uczelni: 1. W latach 1947-50 ukończyła Wyższą Szkolę Higieny Psychicznej. 2. Jeszcze przed ukończeniem WSHP rozpoczęta studia w Akademii Sztuk Pięknych, gdzie uzyskała dyplom w 1956 roku. 3. Studiowała równocześnie na Wydziale Filozoficzno-Spolecznym UW, który ukończyła w 1952 r., specjalizując się w zakresie psychologii wychowawczej. Z Wydziałem Emisji Znaczków M. L. związała się w 1966 roku projektując serię „Dożynki" (nr 1545-47). Debiut nadspodziewanie udany. Znaczek 40 gr (nr 1545) z tej pierwszej pracy zajął pierwsze miejsce w naszym dorocznym konkursie na najładniejszy znaczek roku. Pani Matuszewska projektowała szereg emisji uznanych przez ogól zbieraczy za wyjątkowo atrakcyjne. Była to m.in.: seria bajek (nr 1681-88), z której reprodukujemy dwa... nie wykorzystane szkice („Boruta" i „Bazyliszek"), znaczek z okazji udziału Górnika Zabrze w finale rozgrywek o Puchar Zdobywców Pucharów (nr 1861), seria „Kopernik — życie i działalność" (nr 1867-69), „Arrasy wawelskie" (nr 1894-1902), „100 rocznica Komuny Paryskiej" (nr 1919), „Rysunki dziecięce — 25-lecie UNICEF" (nr 1932-39), Sapporo (nr 1996-2000), a ostatnio „hafty", jak mówi pani Matuszewska (czyli „Socphilex Dr). Artystka została wyróżniona w 1.971 roku w konkursie Poczty ONZ na znaczek z okazji Światowego Miesiąca Serca (który ogłoszono w 1972 roku). Od tego czasu Pani Matuszewska była wielokrotnie zapraszana do udział u w konkursach na znaczki ONZ (ostatnio np. z okazji Międzynarodowego Roku Kobiet). O jeszcze jednym fragmencie swej twórczości artystka nie bardzo chciała z nami rozmawiać, ze względów... filatelistycznych. Jednak wydaje nam się, że nie można go pomijać w całokształcie sylwetki plastyka. Pisaliśmy przed paru laty, że PWPW drukowała szereg „znaczków" dla szejkanatów. Świat filatelistyczny zdyskredytował superprodukcję szejkanatów jako wydawnictwa „pod filatelistów", nie mające nic wspólnego z potrzebami pocztowymi. Ale oczywiście nie pozbawia to tych nalepek walorów artystycznych. PWPW zrealizowało ok. 50 wspólnych projektów p. Matuszewskiej i p. Tarkowskiej. Reprodukujemy pasek 5 znaczków poświęconych Beethovenowi. Spośród licznych kant projektowanych przez p. Matuszewską reprodukujemy 2 „kobiece", jako podwójnie związane z tematem naszego artykułu: Cp 453, popularyzującą książki PZWS — na znaku opłaty młodziutka „Kobieta" z... elementarzem i Op 462, wydana z okazji V Krajowego Zjazdu Ligi Kobiet 101 Szkice do tegorocznej serii H. Matuszewakiej „Telewizyjne filmy dziecięce", planowanej do wydania w lecie W roku bieżącym obiecuje nam nasza rozmówczyni 3 serie: 1. Centrum Zdrowia Dziecka, która figuruje wśród naszych zapowiedzi (nr 24/74, str. 554) jako „Telewizyjne filmy dziecięce". 2. (wspólnie z p. Tarkowską) — Piastowie Śląscy. 3. Dzień Znaczka 1975 (rzeźby Dunikowskiego). Pani Helena Matuszewska z zamiłowaniem uprawda również grafikę książkową. Ilustrowała wiele książek dla dzieci. 2egnając naszą rozmówczynię życzymy jej, a na jej ręce wszystkim projektantkom polskim, jak największych sukcesów artystycznych. Pierwsza sztycharka Kończymy nasz przegląd kobiet uczestniczących przy produkcji znaczków sylwetką znakomitej naszej sztycharki Barbary Szymańskiej-Kowalskiej. Kiedy debiutowała w 1958 roku przy sporządzaniu sztychów do serii „zabytkowe ratusze" była pierwszą w świecie w swoim zawodzie. Pomyliło się PBcho de la Timbrologie, kiedy przed kilku laty informowało o zaczynającej pracę sztycharce szwedzkiej, uznając ją za pierwszą chronologicznie w tym „męskim" zawodzie. Pierwszeństwo pani Szymańskiej nie podlega dyskusji. Współpracowała przy wszystkich większych emisjach stalorytniczych. Ma na swym koncie tak piękne ryty jak „Macierzyństwo" wg Wyspiańskiego (nr 959), „Zmartwychwstanie" z ołtarza Wita Stwosza (nr 1038), Warszawę z serii „Miasta polskie" (nr 1046), „Zatrutą studnię" wg Malczewskiego (nr 1189), „Dyliżans" wg Brodowskiego i... kilkadziesiąt innych pozycji. Konkluzja — brawo nasze Panie! szkice H. Matuszewskiej I. K. Tarkowskiej do serii „Piastowie lascy", planowanej do wydania w jesieni bieżącego roku Aleksander sekowski ELIMINACJA Z OBROTU FAŁSZERSTW— PROBLEM DOJRZAŁY DO ROZWIĄZANIA Odkąd istnieje filatelistyka, odtąd istnieją fab.erstwa na szkodę zbieraczy i odtąd datuje się problem walki z nimi oraz ochrony filatelistów przed wydatkami na bezwartościowe falsyfikaty wyprodukowane w celach oszukańczych. Z biegiem lat problem narasta, pojawiają się bowiem nowe ,,naklady" fałszerstw wydań dawniejszych jak i nowszych, zwlaszcza wszelkiego rodzaju prowizoriów «ladrukowych i ostemplowań. Ciężar walki z tymi fałszerstwami leży w rękach ekapertów, doświadczonych fa102 chowców dysponujących wiedzą, odpowiednim materiałem oraz sprzętem, które im pozwalają na rozpoznanie oryginalności lub nieoryginalności przedstawionych im do sprawdzenia egzemplarzy. Każdy filatelista powinien więc — we własnym interesie — posiadane egzemplarze droższych znaczków, całostek, całości itp. a zwlaszcza tych, o których wiadomo, że byty częściej falszowane,poddawać badaniu odpowiednich ekspertów. Nabywając takie egzemplarze powinno się żądać od Zbywającego, by uzyskał na nich właściwe gwarancje, co powitano dotyczyć również handlu uspołecznionego. Nie do pomyślenia jest bowiem, by uspołeczniony sklep mógł sprzedawać za pełną cenę towar niepewnej jakości, a ryzyko przerzucać na nabywcę. A więc i od sklepów filatelistycznych należy żądać, by sprzedawany tam towar zarówno własny jak i komisowy — jeśli chodzi o egzemplarze droższe, np. poczynając od wartości 500, a i tańsze — rodzajów często fałszowanych — posiadał gwarancje. Nie rozwiązuje to jednak jeszcze problemu eliminacji fałszenabw z obrotu. Eksperci bowiem przystawiają stempelki gwarancyjne na egzemplarzach uznanych przez nich za niewątpliwie autentyczne, natomiast egzemplarze, których autentyczności nie da się stwierdzić bezspornie (a tak bywa), a nawet będące oczywistymi fałszerstwami — zwracają bez żadnego ocechowania. W rezultacie — fałszerstwa arie są eliminowane lecz bezkarnie krążą szukając „frajerów", którzy połakomią się na okazyjne ich nabycie (panie, bierz pan szybko, bo jak nie to mam jeszcze dwóch amatorów, którzy dadzą mi więcej!) lub są na tyle bezLioez.y, że nie żądają gwarancji (jak pan mówi, że to dobre i że ten a ten to widział i też mówi, że to dobre — to biorę!). W praktyce więc obecne postępowanie ekspertów sprzyja osobom prowadzącym obrót falsyfikatami i to obrót często w pełni świadomy. Ta sam, nie będąc wprawdzie formalnie ekspertem z tego zakresu a jedynie doświadczonym specjaListą w dziedzinie kolonii niemieckich, niemieckich biur pocztowych za granicą oraz niemiedidej poczty morskiej i marynarskiej poczty okrętowej okresu cesarstwa, wleiokrotnie spotykałem się z takimi 'przypadkami Na przykład po parę razy wracało do ma-de z różnych stron Polski do wypowiedzenia opinii kilka egzemplarzy ostemplowanych znaczków Kamerun o nominale 5 manek ze znakiem wodnym. Są one bowiem jako czyste stosunkowo tanie a ostemplowane należą do rzadkości 1 są bardzo drogie. We wszystkich przypadkach byty to ewidentne fałszerstwa: egzemplarze te pochodziły z nakładów, które w ogóle nie dotarli, do kolonii i które nie mogą być oryginalnie ostemplowane. Stemple na nich byty albo odbitkami sfałszowanych datowników placówek pocztowych Kamerunu albo datowników wprawdzie autentycznych ale niemieckich a nie kameruńskich. Za każdym razem informowałem nadsyłających mi te egzemplarze, że są to falszerstwa Po pewnym czasie wracały one znów do mojej opinii co jut oczywiście Świadczy, te ich właściciele dobrze zdając sobie sprawę z ich nieautentyczności usiłowali je, mimo wszystko, sprzedać jako prawdziwe, z Pełną złą wolą. Działo się tak do momentu, gdy zacząłem odmawiać udzielenia jakiejkolwiek opinii jeśli właściciel nie zgodzi się z góry, że w przypadku gdy stwierdzę, iż dany egzemplarz jest niewątpliwym falsyfikatem, to oznakuję go na odwrocie w sposób trwali, jako nitszeretwo. Od tego czasu te i inne fałszerstwa coraz rzadziej trafiają do mojej opinii. Ich właściciele doskonale zdają sobie sprawę, że nie są to orYginalY a ich oznakowanie jako f aLszerstwa uniemożliwiloby ich sprzedaż. Ten chyba dość wymowny przyklad odzwierciedla stan, w ktOryrn ekspert, poprzestający na nie przystawieniu stempelka gwarancyjnego na falsyfikatach ł ich zwrocie w stanie dziewiczej niewinności, w gruncie rzeczy nie chroni filatelistów, lecz ochlania osoby na nich żerujące, stwarzając atmosferę tolerancji dla pokątnego obrotu tanzerstwarni. Od dziesiątków już lat ogól filatelistów wysuwa żądania by z tym skończyć, by fałszerstwa dostające się do rąk ekspertów były przez nich oznaczane trwale i by w ten sposób stopniowo oczyszczać rynek z bezkarnie krążącego na nim oszukańczego „towaru". Rozbijały się one jednak o zgodne na ogół stanowisko większości ekspertów z różnych krajów (a w tym i z Polski), iż niewątpliwe określenie w niektórych przypadkach, czy jest to autentyk czy fałszerstwo jest niesłychanie nudne. Twierdzono, że mogą tu — nawet przy dużej staranności — zachodzić pomyłki ze strony jednych ekspertów, dopiero po dodatkowych badaniach prostowane przez innych. A w przypadku opatrzenia egzemplarza trwałym piętnem fałszerstwa taka pomyłka jest już nie do naprawienia. Opowiadane są wprawdzie cna poparcia taklego stanowiska różne anegdoty w rodzaju tej, jak to „onego czasu" kolegium at trzech wiedeńskich ekspertów młak po dwudniowej dyskusji wydać werdykt, iż badany przez nich egzemplarz jest najprawdopodobniej autentyczny choć nie można w sposób niezbity całkowicie wykluczyć podejrzenia, że może to być felgą to jednak anegdotki, może dowcipne ale w rzeczywistości stanowiące tylko zasłony. W gruncie rzeczy bowiem dotychczasowa praktyka jest tylko asekuranctwem i ucieczką od ewentualnej odpowiedeialności materialnej za autentyk zdyskredytowany 1 pozbawiony wartości handlowej przez oznaczenie go jatko fałszerstwo. A przecież eksperci pobierają honoraria za swe ekspertyzy I to już daje im Środki na pokrycie straty, jeśli by misia zdarzyć się fatalna pomykkai Ten zaklęty krąg wieloletnich dyskusji i kontrowersji został ostatnio przełamany. Mianowicie 23 grudnia 1974 r. na odbytym w Monachium spotkaniu zachodnioniemieckiego związku ekspertów podjęto postanowienie, że poczynając ad 1 lutego 1975 r. eksperci ci będą przyjmowali do badania i gwarancji walory filatelistyczne tylko od tych zleceniodawców, którzy z góry pisemnie upoważnią ich do trwałego oznakowania egzemplarzy fałszywych, stwierdzonych wśród tych walorów. Postanowienie to obejmuje też zlecany do badań i gwarancji materiał aukcyjny nadsyłany zachodnioniemieckim firmom aukcyjnym (a wiemy, że Liczą się one na światowym rynku filatelistycznym) od dysponentów z całego świata. Wielkie brawo! To jest właściwy, praktyczny, nie tylko deklaratywny krok dla tępienia fałszerstw. To jest przykład dla ekspertów z innych krajów. Tym bardziej konieczne jest więc, by 103 polscy eksperci zgrupowani w Sekcji Ekspertów PZF przyjęli nie gorszą postawę i by odpowiedni regulamin uchwalony przez naczelne władze naszego Związku ustalił tak dla nich jak i dla osób fizycznych i prawnych zlecających im walory filatelistyczne do badania i gwarancji, następujące reguły: L Zlecenie zbadania i gwarancji przez eksperta PZF jakichkolwiek walorów filatelistycznych automatycznie oznacza, że zlecający przyjmuje do wiążącej wiadomości, iż stwierdzone wśród nich egzemplarze fałszywe zostaną trwale oznakowane jako falszerstwa (np. całkowite, nadruku, ząbkowania, ostemplowania itp.). 2. Ekspert, stwierdzając w zleconym mu do zbadania materiale egzemplarze niewątpliwie faiszywe, ma obowiązek trwale je oznakować na odwrocie, stosując odpowiednią symbolikę opartą na zwyczajowej międzynarodowej, która powinna być opublikowana w „Filateliście". 3. Ekspert może zwrócić zleceniodawcy powierzony mu do badania egzemplarz bez żadnego oznakowania — zarówno bez stempelka gwarancyjnego jak i bez ozna- kowania jako fałszerstwo — tylko w takim przypadku wyjątkowym, gdy nie jest możliwe stwierdzenie, że egzemplarz ten jest w pełni autentyczny, a zgodnie z wiedzą i sumieniem eksperta nie jest on niewątpliwie falsyfikatem. Lepiej będzie, by próbującym zbywać fałszerstwa jako autentyki z pełną świadomością lub co najmniej podejrzeniem tego faktu uniemożliwić oszukańczą dla nabywcy transakcję z kimkolwiek, lepiej też, by osobom nieuświadomionym, którym wydaje się, że mają cenne rzadkości do upłynnienia za wysoką cenę rozwiać te złudzenia, niż ciągle tolerować napór fałszerstw. Nie można ogółu filatelistów-nabywców pozostawić bez faktycznej ochrony, stawiając ich w sytuacji tych, którzy mają się bronić tylko sami. To jest jedyne słuszne i sprawiedliwe rozwiązanie. Najwyższa pora je zrealizować, zarówno w interesie ogółu zbieraczy — w wykonaniu jednego z podstawowych statutowych zadań PZF, jak i w interesie podtrzymania wysokiego autorytetu moralnego i fachowego naszych ekspertów. POLSKIE Z okazji Międzynarodowej Konferencji Unii Radioamatorskiej Rejon I, która odbędzie się w Warszawie w kwietniu br., Ministerstwo Łączności wprowadzi do obiegu 15 kwietnia 1 znaczek pocztowy wartości 1,50 zł o rysunku symbolizującym kulę ziemską i rozchodzące się fale radiowe oraz zawierającym znak Międzynarodowej Unii Radioamatorskiej (IARU). Znaczek wyprodukowano na papierze kredowanym wielobarwną techniką offsetową, w formacie 40,5 X 40,5 mm i nakładzie 8 mln sztuk. W dniu wprowadzenia znaczka do obiegu znajdą się w sprzedaży koperty FDC opatrzone specjalnym datownikiem pierwszego dnia obiegu, stosowanym w Upt. Warszawa 1. Projektantem znaczka, koperty i datownika jest artysta plastyk Stefan Malecki. Kontynuując wieloletni cykl wydawniczy „Turystyka" Ministerstwo Łączności, dla upamiętnienia 100 rocznicy zorganizowania w Polsce przewodnictwa górskiego, wyda 6 znaczków pocztowych, drukowanych parkami. Na poszczególnych znaczkach przedstawiono (w nawiasie po opisie podajemy zamówiony nakład): 1) na pierwszym znaczku 1 zł — na tle górskiego krajobrazu tatrzańskiego — lim104 • ~-4 To commemorate the International Conference of the Amateur Radio Union, (Zona I) that is to be held in Warsaw in April 1975, the Ministry of Posts and Telecommunication is going to issue one postage stamp on 15-th April 1975 of zl 1.50 face value. It depicts a sympolic representation of the Glebę and spreading radio waves as well as the badge of the International Amateur Radio Union (łARU). The stamp has bean printed on coated papar in multichroene offset technique, in 40,5 X 40,5 mm size; quantity printed 8 million. On the day issue the First Day Covers will be on sale witki a specjal postmark of the first day of issue used at the Post Office Warszawa 1. The stamp, the cover and the postmark have been designed by the artist, Stefan Małecki. Tf Continuing the traditional cycle of issues designated „Tourism" the Ministry of Posts and Telecommunication is going to issue six ~agę stamps, se-tenant in pairs, to coanmemorate the cantenary of Mountain Guides Movement in Poland. Particular stamps depid as foliowa (guantities printed ara given in brackets): bę oraz odznakę przewodnika tatrzańskiegę (8 mln); 3) na drugim znaczku 1 zł — na tle górskiego krajobrazu tatrzańskiego kwiat goryczki wiosennej (Genttana verna) (8 mln); 3) na pierwszym znaczku 1.50 zt na tle górskiego krajobrazu sudeckiego — odznakę przewodnika sudeckiego (9,6 mln); 4) na drugim znaczku 1,50 zł na tle górskiego krajobrazu sudeckiego — gałązkę cisu pospolitego (Taxus baccata L.) (6,4 mln); (różnice w nakładach poszczególnych znaczków wartości 1,50 zł wynikają z ułożenia znaczków w arkuszu). 5) na pierwszym znaczku 4 zł na tle górskiego krajobrazu beskidzkiego odznakę przewodnika beskidzkiego (4 mln); 6) na drugim znaczku wartości 4 zł na tle górskiego krajobrazu beskidzkiego kwiat arniki górskiej (Arnice montana L.) (4 mln). Format znaczków — 27 X 54 mm, bądź odwrotny. Technika druku — wielobarwna rotograwiura. Papier kredowany. Do emisji tej przygotowano trzy koperty FDC i trzy datowniki pierwszego dnia obiegu. Znaczki wartości 1 zl popularyzująca region tatrzański, będą stemplowane datownikiem pierwszego dnia obiegu w Upt. Zakopane 1. Znaczki wartości 1.50 zł, popularyzująće region sudecki będą stemplowane datownikiem pierwszego dnia obiegu w Upt. Jelenia Góra 1. Znaczki wartości 4 zł, popularyzujące region beskidzki, będą stemplowane datownikiem pierwszego dnia obiegu w Upt. Kraków 1. The firet z/ 1.00 stamp depicts a stosie pine on the back.ground of mountainous lanscape and the badge of the Tatry Guide (8 milion); The Second zł 1.00 stamp depieta a flower of gentian (Genttana verna) on the background of mountainous landscape (8 milion); The Liszt zł 1.50 stamp depicts the landscape of the Sudety and the badge of the Sudety Guide (9.6 milion); The second zł 1.50 stamp represents a branch of popular yew trec (Taxus baceata L.) on the bacłcground of the Sudety Mountains landscape (6.4 million); (The difference Sn the number of quantity printed results frorn a different arrangement of stamps in the ‚pazie». The Eirst zł. 4.00 stamp shows the badge of the Beskidy Guide on the backround of the Beskidy landstape (4 milion); The second zł 4.00 stamp presents a flower of amina (Arnice montana L.) on the background of the Beskidy Mountains landscape (4 million). The stamps have been pri~c1 am coated paper, in 25 X 54 mm size; in multichrome rotogravure technique. For this issues three FDC's and three cancellations of the Strat day have been prepared. The stamps of zł 1.00 face value, advertising the Tatry region, will be postmarked on the Strat dny at the Post °Elce Zakopane 1. The stamps of zł 1.50 face value, popularizing the Sudety district, will be postmarked with the first day cancellation at :We P.O. Jelenia Góra 1. Finally, the zł 4.00 stamps, showing the beauty of the Beskidy region will be postmarked with the first day cancellatlen at the P.O. Kraków 1. The stamps, osvers and postmarks have been designed by the artist, Alojzy Balcerzak. The day of issue: 30th April 1975. 105 Projektantem znaczków, kopert i datowników jest artysta plastyk Alojzy Balcerzak. Termin wprowadzenia znaczków do obiegu — 30 kwiecień 1975 r. Zciazzki drukowane są w arkuszach po 50 sztuk. • Stemple okolicznościowe Za zgodą Min. Łączności DOPIT zawiadamiają o stosowaniu: 1-31.00. w Upt. niatystok 1 i Olsztyn 1 nakladex pro_ .: „Dom Ks',421cl" — 25 lat ur 51112bie czytelnika. 4.01. w Upt. Warszawa PKIN — datownika: IVIWF „Espagna 75". 5.111. w Upt. Szczecin 1 — datownika: Wystawa Czechosłowackich Znaczków Pocztowych. 18.111. w Upt. Kołobrzeg 1 — datownika: XXX rocznica wyzwolenia Kołobrzegu. 23.111 w Upt. Koszalln 1 — datownika: XXX rocznica wyzwolenia koszauna. 1-30.N. w Upt. Poznań 2 — naktadki prop.: Dni Olimpijczyka. 7.IV. w Upt. Ostrów Wlkp. ł — datownika: na-lecie szpitalnictwa w Ostrowie Wlkp. 15.W.-15.V. w Upt. Poznań 2 — nakładki prop.: Pamiętaj, chroniąc środowisko — chronisz siebie. 18 i 28.IV. w Upt. Poznań 9 — datownika: Dni Kultury Radzieckiej, 18-19.V. w Iłpt. Warszawa PILOT — datownika: XX-lecie Międzynarodowych Targów Książki. 22.V. w Upt. Chęciny — datownika: VII wieków Chęcin. 6-7.VI. w Upt. Inowrocław — datownika: 100 lat uzdrowiska Inowroclaw. 9 ., 4.. -c KMOWICE1 4,, ),.(., Datownik pierwszego dnia obiegu serii „VI Halowe Mistrzostwa Europy w lekkiej atletyce" 6.111.1075 6 (NWJEJ ›•.\' 1~01d ZAGRANICZNE AFAR ET ISSAS. 2.XI.74 3 znaczki ,.Dzień lasu — drzewa i owoce': 10, 15, 20 fr. AFRYKA WSCHODNIA (Kenia, Uganda, Tanzania). 16.XII.74 — 4 znaczki „Światowy Rok Ludności": 90 c (planowanie rodziny), 70 c (rys. symboliczny), 1.50 s (waga i kasia), 2,50 s (emblemat Roku). ALBANIA. 29.XI.74 — 6 znaczków ,,30-lecie Republiki": 25 (goinierze i robotnicy), 35 q (przemysł chemiczny), 50 q (rolnictwo), 80 q (kultura), 1 I (technologia), 1,20 1 (wychowanie mlocizieży), blok znaczkowy 2,05 i (pochód). ANDORA. (poczta hiszpańska). 4.XII.74 — 2 znaczki Boże Narodzenie 1974 — plaskorzetby z kościoła w Merltxell": 2 pt („Narodzenie .), 5 pt („Hold Trzech Króli'). ANGOLA. 25.X.74 — 20 znaczków nowej serii stałej „ślimaki morskie": 25, 30. 50, 70 c, 1, 1.50, 2, 2.50, 3. 3.50, 4, 5, 6, 7. 10, 25. 30, 35. 40 i 50 esc. AUSTRIA. 24.1. — I dalszy znaczek serii stalej Piękno Austrii": 1 sz (wieś Kahlenberg w pobliżu Wiednia), 241. — I znaczek ,,Rok ochrony pomników": 2,50 sz (górna część statuty św. Krzysztofa z kościoła w Kafarmarki). BARBUDA. 20.X1.74 — 4 znaczki.300-lecie urodzin W. churchilla',5 c, 85 c, 75 c i 1 dol. (różne podobizny Chu-rchina). Wydano również blok znaczkowy ze wszystkimi znaczkami. B1LUNEL 30.X1.74 — 2 znaczki .300-lecie urodzin W. Churchilla.: 12 i 75 s (podobizny Churchilla i sultana sruneu. 106 CHILE. 22.x1.74 — 4 znaczki po 200 esc drukowane w formie czworoblokow na jednym arkuszu z okazji 400-lecia odkrycia archipelagu Juan-Fernandez (I — mapa archipelagu 1 statek, 2 — palmy, 3 górskie kozice. 4 — ptak). 9.XII. — 1 znaczek „150. rocznica bitwy pod Junin i Ayacucho": 100 esc (podobizny dowódców Bernard° crxigginsa 1 Simona Bolivara, mlecz, wieniec laurowy). COOKA WYSPY. 20.X1.74. 5 znaczków „100-lecie urodzin W. Churchilla": 5 c (pałac Blenheim), 10 c (parlament), 25 c (majątek ziemski Chartwali), 30 c (palec Buckingtram), 50 c (katedra św. Pawia). Wydano także blok z powyższymi znaczkami. CSRS. 27.XI.74 — 5 znaczków ..Sztuka — malarstwo": kcs (Ludvik Kuba — autoportret), 1,20 kcs (Vaclav Brozik — PorMet Franciszka Ondricka). 1,60 kos (Otakar Kubka — wazon z kwiatami), 1,80 kcs (Janko Alexi — kobieta z dzbanem), 2 kcs (Karci Skreta — Bachanalie). 18.X11. — 1 znaczek„Dzień Znaczka 157V: 1 kcs (trąbka pocztowa i gaiązka CYPR. 2.XII.74 — 3 znaczki _Boże Narodzenie 1974”: 10' on (Madonna z Dzieciątkiem — fresk), 50 rn (Hold Trzech Króli fresk). 100 m (ucieczka do Egiptu — fresk). CZAD 30 XI.74 — 4 znaczki lotnicze „100-lecie UPU'': 30 tr (transport poczty przez lodzie kanu), 90 fr (pociąg pocztowy), 100 fr (samolot odrzutowy), 150 fr (satelita łączności). DOMINIKA. 541.74 — 2 znaczki „100-lecie UPU": 10 c (statek pocztowy z r. 1851 i statek nowoczesny), 2 dol. (dwuplatowiec z 19113 r. i odrzutowiec). EGIPTU REP. ARABSKA. XI. 1974 — 1 znaczek „100-lecie ubezpieczeń chorobowych": 30 m (emblemat I różne zabiegi medyczne). K(.1974 — 1 znaczek „Nowy Rok 1975": 10 m (kwiat). FRANCJA. 2.XI1.74 — 2 znaczki z dopłatą na Czerwony Krzyż: 60+15 c (lato), 80+15 c (zima). Dalsze znaczki (jesień i wiosna) ukażą się w terminie późniejszym. 13.1. — 1 znaczek z dopłatę „100-lecie urodzin dr Alberta Schweitzera": 80+20 c (podobizna dr Schweitzera). GAMBIA. 16...)0174 — 3 znaczki „Światowy Rok Ludności": 4 P. 37 b i 50 b (symb. rysunki 1 emblematy Roku). GWATEMALA. 29.X.74 — 1 znaczek lotniczy „Simon Boliwar": 3 c (podob izna Bolivara i mapa Ameryki). GWINEA. X1.1974 — 1 blok „Owoce tropikalne": 4 s (cytryny), 4 s (pomarańcze), 5 s (banany), 5 s (mango), 12 s (ananas). INDIE. 1.X1.74 — 1 znaczek „as-lecie UNICEF": 25 p (ren, obrazu Arnity Shah — Troje dzieci). 16.XI. — 1 znaczek „25-lecie istnienia wojsk obrony kraju": 25 P (odznaka wojskowa). 8.3(11. — 1 znaczek „Pomoc dla dzieci": 25 p (twarz dziecka), 12.XII. — 1 znaczek „100-lecie urodzin G. Marconiego": 2 t (portret Marconiego). XII. — 1 znaczek „18 Międzynarodowy Kongres Mleczarski": 25 p (krowy, emblemat Kongresu). [RAN. 7.X1.74 — 3 znaczki „Tydzień Dziecka.: 3 x 2 M (rysunki dzieci). 25.X1. — 1 znaczek „Światowy Rok Ludności": 8 ri (emblemat Roku). JAPONIA, 11.X1.74 — 2 znaczki serii stałej: 200 yen (posąg bojownika Haniwa w m. Ota), 500 yen (glowa jednego z 12 posągów bogów ze swiatynt Shinyakushijt). 15.X1. — 1 dalszy znaczek cyklu „Ochrona przyrody fauna": 20 yen (nietoperz). 26.XI. — 2 znaczki „Lokomotywy parowe", 20 yen (lokomotywa D-51), 20 yen (lokomotywy C-57). 10.XII. — 1 znaczek „Pozdrowienia noworoczne": 10 yen (narcyz na tle ornamentu w formie szachownicy). JEMENSKA REP. ARABSKA. 20.X1.79 — 3 znaczki „105-lecie UPU": 10 b, 30 b i 40 b (emblemat UPU i okol. napisy). JORDANA. 25.X1.74 — 3 znaczki _Pałace na pustyni": 10 P (palac Arnrah), 20 ł (palac Hisham), 30 f (zamek w Kharranch — ruiny). 20.7011. — 2 znaczki „Królewski Klub Motorowy: 30 i 60 f (król Hussein przy kierownicy samochodu). KAMERUN. 20.30/.74 — 1 znaczek lotniczy „Wystawa fil. ARPHILA 75", 50 fr (maska afrykańska i emblemat wystawY)• — 1 znaczek lotniczy ,.5. rocznica lądowania człowieka na Księżycu": 200 fr (Apollo 11 L selenonauta). KOLUMBIA. 14.X1.74 — 4 znaczki lotnicze „100-lecie UPIJ": 1 p, 1,30 p, 2 p i 2,50 p (ptaki z listami w dziobach). XII. — 1 znaczek »100-lecie kolei żelaznej": 1.10 p (lokomotywa wyjeżdżająca z tunelu). XII. — 2 znaczki ,.Bote Narodzenie 1974", 80 c (ch/opak z. pliką nożną), 1 P (dziewczynka z rakieta tenisowa). KONGO REPUBL. LUDOWA. 25.XI.74 — 1 znaczek „20-lecie Konferencji w Brazzaville": 10 fr - (gen. de Gaulle, gmach w którym odbywala się konierencial. 20.X11. — I znaczek „Targi narodowe.: 30 fr (widok targów). 20.7011. — 1 znaczek „Konferencja na szczycie państw Afryki Środkowej i Wschodniej": 40 fr (mapa Afryki ł Płoził . KRL-D, 1974 — 4 znaczki ..Teatr": 2, 5, IO. 40 jun oraz blok 50 jun (różne sceny teatralne). 1974 — I blok „50-lecie włoskiej gazety UNITA": 1.50 w Gnana Wioch. Collosseurn). KUBA. 30.X/.74 — 9 znaczki Otwarcie naziemnej stacji satelitarnej": 3 c (widok ogólny), 13 c (satelita i antena). 1 p (satelita, glob ziemski i flagi). LIBAN, 4.X1.74 — 4 znaczki lotnicze „100-lecie UPU": 5 p (pociąg pocztowy), 20 -p (statek pocztowy), 25 p (budynek UPU w Bernie i budynek Kongresu Unii Pocztowej w Lozannit), 50 P (samolot pocztowy). LUKSEMBURG. 5.X11.74 — 1 blok jubileuszowy „50-lecie znaczków dobroczynnych Caritas": 20+10 fr (Chrystus na Krzyżu — melba z kości sloniowej). MALAWL 4.X11.74 — 4 znaczki „Boże Narodzenie 1974 — obrazy", 4 t (G. Bellini), 8 t (J. Jordans), 1.5 t (P. Greber), 30 t (L. Credi). MALGASKA REP. 26.XI.74 2 znaczki „Psy": 50 Jr, 100 fr. MALI. 18.XI.74 — 1 znaczek lotn. ,,Raoul Follereau — opiekun trędowatych": 200 fr (jego podobizna). MEKSYK. 8.XI.79 — 1 znaczek lotn. „100-lecie urodzin i 50-lecie zgonu polityka i dziennikarza Felipe pamfil° Puerto": N c- (jego podobizna). 29.XI. — 1 znaczek lotn. „50-lecie meksykańskiej ligi baseballowej": 80 c (rękawice, maska). 13.X1/. — 5 znaczki „100-lecie UPU": i c (pomnik UPU w Bernie), lotn. 80 c (skrzynka pocztowa z czasów kolonialnych), 2 p (podobizna dr H. von Stephana). MONTSERRAT. 30.X/.74 — 2 znaczki „100-lecie urodzin W. Churchilla": 35 c (podobizna Churchilla i gmach Parlamentu). 70 c (podobizna Churchilla i palac Vienheim). Wydano również blok z oboma znaczkami. NIGER. 25,XI.74 — 3 znaczki „Walka z glodem": 5 k (dziecko głodne i syte), 12 k (ferma drobiu), 30 k (studnia). NRD. 10.X11.74 — 5 znaczków „Obrazy z Muzeum w Berlinie": 10 Pf (R. Paris — Martwa natura), 15 Pf (W. Lachnit — Zadumana dziewczyna), 20 Pf (H. Hakenbeek — Dom rybaka w Vitte), 35 Pf (R. Bergander Portret dziewczyny). 70 Pf (W. Sitte — Moi rodzice). 17.X11. — 6 znaczków „Minaraiy ze zbiorów Akademii Górniczej we Freibergu"• 10 Pf (jaspis), 15 Pf (kwarc), 20 Pf (topaz), 25 Pf (ametyst), 35 Pf (akwamaryn), 70 Pf (agat). N RF. 15.1. — 4 znaczki .,Wybitne literatki": 30 Pf (Anette Kolb), 40 Pf (Ricarda Hucie}', 50 Pf (Else Lasker-Schtller). 70 P/ (Gertrud Freiin von le Fort). PERU. 11.X1.74 — 2 znaczki lotnicze „Stroje": 5 s i 0,50 s (strój jezdiCa). 28.XI. — 1 znaczek lotn. „100-lecie UPU": 8 s (podobizna Pedro E. Pauleta, wynalazcy torpedy powietrznej). 6.X11. — 3 znaczki ,,Przemysl w Peru": 1,50 s, 3 s, 9,50 s (widok z góry na zak/ady przemvslowe w La Oroya). — 3 znaczki lotn. danie Ayacucho": 3.50 s. 8.50 a, 10 s (obraz Daniela Hernandeza — Kapitulacja). PORTUGALIA. 1.3.X1.74 — 3 znaczki „2000 lat m. Beja": 1,50 esc (herb i napisy), 3,50 esc (ludzie), 7 esc (krajobrazy). 4.X1I. — 3 znaczki „Boże Narodzenie 1974": 1,50 esc (Zwiastowanie), 9,50 e. (Narodzenie), 10 esc (Ucieczka do Egiptu). 8.7011. — 3 znaczki „Ruchy portugalskich sil zbrojnych 25.IV.1974 1,50 esc, 3,50 esc, 5 esc (sym. rysunek). RUMUNIA. 20.301.74 — E znaczki ,,XI Kongres KP Rumunii"• 55 b 1 1 1 (flaga i emblemat). SAHARA. (Zamorska prowincja hiszpańska). XI.1974 — 2 znaczki „Dzień Znaczka — fauna": 2 pt (puchacz), 5 pt (sęp). SALWADOR. 19.X1.74 — znaczków „Dawne monety": 10, 15, 20, 25, 90 c, lotn. 40, 50, 60 c (monety z lat 1828-1053). SENEGAL. 28.XI.74 — 1 znaczek „Międzynarodowe Targi w Dekarze": 100 fr (emblemat Targów, hala wystawowa, naukowcy, rolnicy). ST. LUCIA. 30.700.74 — 2 znaczki „100-lecie urodzin W. Churchilla": 5 c (Churchill i Montgomery), 1 dol. (Churchill i Truman). ST. PIERRE ET MIQUELON 28.X1.74 — 1 znaczek lOtn. „500lecie urodzin M. Kopernika": 4 in (podobizny Kopernika, Einsteina, Newtona, Galilei i system słoneczny), — 3 znaczki „Kościoły": 6 e (kościół sw. Piotra i mewy), 10 c (kościół w Miquelon, rekin i dom), 20 c (kości& Notce Danie i lodzie rybackie). TAAF. 7011.1979 — 2 znaczki toin. „Statki": 100 fr („Le Franeais") i 200 fr („Le Pourquoi Pas" i podobizna L. Cha, cota kierownika francuskiej ekspedycji arktycznej). TRISTAN DA CUMKA. 30.X1.74 — 2 znaczki „100-lecie urodzin W. churchilla": 7 1/2 p (pala° Blenheirrx), 25 p (Elżbieta II i W. Churchill). Wydano także blok z oboma znaczkami. TUNEZJA. 3.701.74 — 2 znaczki. „Wybory prezydenta"• 25 m (pałac Bardo — siedziba Zgromadzenia, ręka z kartą do glosowania), 100 in (urna wyborcza i podobizna prezydenta). — I znaczek ,.Dzień Znaczka ": 75 ni (tubylec, goUM pocztowy i listy). URUGWAJ. 20.X.1.74 — 1 znaczek „NO-lecie ni, Pan de A01.)car': 150 p (widok na górę o tej samej nazwie). WATYKAN. 18.701.74 — 11 znaczków ,.Rok Święty 1975": 10, 25, 30, 90, 50, 55. 00. 100, 130 I (autentyczne mozaiki i melby), 220 1 (herb Pawła VI), 250 1 (Pawel VI blogoslawl wiernych). WENEZUELA. 29.XI.79 — 1 znaczek „Pomoc dla dzieci": 107 70 c (głowa trojga dzieci i latawiec). WĘGRY. 7.XI/.74 — 1 znaczek o/M-lecie :n. rac": 8 tt (plac, ratusz, kości61 i herb miasta). 24.X.u. — 2 znaczki„Wydarzenia 1979 roku — 30-lecie zgonu antyfaszystów”: ł ft (Robert Kreutz), i ft (Lstvan Pataki). WIELKA BRYTANIA. 6.XI.74 — 3 znaczki (dla Szkocji, Walii i Pn. Irlandii), wszystkie po 4 1/2 p (podobizna królowej i herb trzech regionów). WLOCHY. 8.X1.74 — 3 znaczki „Wioski! fontanny": 90 1 (fontanna we Florencji), 40 I (fontanna w Perugli), 90 I (fontanna w Bolonii). 30.XI. — 1 znaczek „Boże Na- rodzenie 1974": 40 1 (fragment obrazu Presepe di Greccio). — 3 znaczki „ozien Znaczka 1974 — rysunki dzieci przedstawiające Postacie z włoskich komedii" • 40 1 (Pulcinona), 50 1 (tancerze w maskach), 50 1 (błazen). WYBRZEŻE KOSCI MAMOWEJ. 9.X.74 — 2 znaczki łotn. „100-lecie UPIJ": 200 fr i 300 fr (emblemat UPU, herb Wybrzeża, pieszy poslanlec i samolot). 7.7(11 — 1 znaczek „14. rocznica niepodleglości": 35 fr (farmer z traktorem). ZSRR. 20.X1.74 — 5 znaczków „Kwiaty": 1, 2, 4, 10, 12 kop. 11.101. — ł znaczek „250-lecie leningradzkiej mennicy": 6 kop (gmach mennicy). 11.X.11. — 1 znaczek „150-lecie Urodzin I. S. Nikitina — poety": 4 kop (jego podobizna). 25.1111. — 5 znaczków „Historia budowy samolotów w ZSRR": wszystkie znaczki po 6 kop (różne typy samolotów). 25.2111. — 1 blok z 4 znaczkami po 10 kop o tematyce „Igrzyska olimpijskie — Moskwa 1950 r.": 1) gimnastyka — Pałac Centralnego Klubu Wojskowego, 2) biegacze na. tle obiektu sportowego im. Braci Znamienskich w Sokolnikach, 3)pilkarze na tle Centralnego Stadionu im. Lenina na Lutnikach, 4) wioślarze w kanu na tle kanatu Moskiewskiego. Czy stabilizacja? Od kilku miesięcy, światowe rynki filatelistyczne cechuje atmosfera spokoju. Bez zmian aż do znudzenia wiele firm poszukuję lepszych znaczków krajów o mocnej walucie, szczególnie tych państw, gdzie filatelistykę cechuje wysoki poziom kolekcjonerstwa. Zanikły już poszukiwania klasycznych walorów Czechosłowacji, Polski i Rosji. Widocznie nasycone zostały chwilowe zapotrzebowania, jakie w IV kwartale ub. roku ogłaszały berlińskie i zachodnioniemieckie firmy. Walka prasy filatelistycznej z zalewem nowości dała pozytywne rezultaty. Redakcja czołowego katalogu światowego MICHEL podaje w swych dodatkach styczniowych, że rok 1973 ma na swym koncie o przeszio 3000 znaczków mniej niż jego poprzednik. Dalszą poprawę wykazuje także rok 1974. Znikły tu niektóre poczty kraików arabskich przez utworzenie federacji. Poza tym wiele zarządów pocztowych, dla utrzymania stabilności wśród swych odbiorców, skraca powoli listę serii, nie zmniejszając naturalnie łącznego rocznego nominału. Bez marnotrawstwa pracy i papieru efekt ekonomiczny staje się bardziej pewny. Ubolewać należy, że na drogę spekulacji blokami (cięte o małych nakładach) dały się wciągnąć w ubiegłym roku poczty Bułgarii i Rumunii. W rezultacie tego tracą za granicą swych stałych odbiorców nowości, a pozyskanie zaufania nie przychodzi ani łatwo ani szybko. Filatelista rzadko wraca do tematu, który z przyczyn spekulacyjnych porzucił. Znamienny w swych skutkach jest objaw przychylności do kolekcjonerów ze strony dawnych konserwatywnych zarządów pocztowych. Pamiętamy, że jeszcze 15 lat temu poczty W. Brytanii, Francji, Australii, Szwecji, Norwegii, RFN, Danii i Kanady traktowały postulaty i zamiło108 wania filatelistów jako dziecinadę i niewarte poważnej uwagi natręctwo. Dziś te zarządy pocztowe są wzorem obsługi rzesz kolekcjonerów na całym świecie. Naturalnie te biura starają się nie tylko oferować nowości. Troszczą się także o dobre wykonanie i stemplowanie kopert pierwszego dnia obiegu. Unikają marnotrawnej akcji (która przynosi korzyści tylko zagranicznym agentom) — nie dewaluują swych nowości przez mechaniczne stemplowanie. Wspomnieć wypada, że polskie znaczki zyskały ostatnio więcej popularności przez zwycięstwa naszych sportowców w RFN i Meksyku. Srebrny medal na Mistrzostwach Świata w pilce nożnej spowodował duży popyt na polskie pashiątki filatelistyczne związane z piłkarstwem. Nasz pierwszy bloczek piłkarski stale rośnie w cenie i wkrótce należeć będzie do najlepszej polskiej emisji ostatnich lat. Ale wróćmy na rynek światowy. Wielki jubileusz UPU nie wzniecił nadzwyczajnego zainteresowania tym tematem, chociaż wiele zarządów pocztowych wyprodukowało moc różnorodnych pamiątek. Specjalną międzynarodową wystawę zbiorów UPU urządzono w Montevideo, wydając z tej okazji serię UPIJ nieząbkowaną i do tego blok o nominale 1000$, który podobno nie miał prawa frankatury, ale poczta nie odmawiała kasowania go na listach wysyłanych za granicę. Nakład tego bloczka był bardzo ograniczony, bo wynosił tylko 10 tysięcy sztuk. Twierdzą filateliści, że na pokrycie zapotrzebowania Urugwaju jest to ilość wystarczająca. Nie traci ciągle na popularności temat „Kopernik", bowiem co pewien czas wychodzą ciekawe emisje z portretem wielkiego uczonego. Także Poczta Czechosłowacji zamierza w tym roku „nadgonić" temat kopernikowski i wyda we wrześniu serię znaczków „Sukcesy kosmiczne", w której na jednym znaczku będzie portret Kopernika. Oczekiwać tylko należy, kiedy ukaże się dobrze opracowany katalog ze znaczkami o tematyce kopernikowskiej, a wtedy temat nabierze jeszcze większej popularności. Drugi polski temat o zasięgu międzynarodowym to „Fryderyk Chopin". W tym roku spodziewać się można kilku walorów filatelistycznych z portretem kompozytora ze względu na organizowany międzynarodowy konkurs. Furorę zrobiła udana całostka z tematyką chopinowską, wydana przy końcu ubiegłego roku przez Pocztę Czechosłowacji z okazji ładnej wystawy trzydziestolecia PRL, zorganizowanej w Ośrodku Informacji i Kultury Polskiej w Pradze. Pomimo tego, że nakład jej zwiększono o sto procent ponad abonament, zabrakło jej w sprzedaży już po kilku godzinach w dniu jej ukazania się. Jest to najpiękniejsza całostka, jaka za granicą ukazała się z tematyką polską. Kłopotliwą udrękę stanowią dla ekspertów 'ekonomicznych 3 doradców wielkich firm filatelistycznych ceny znaczków w światowych katalogach ustawiane w wielu wypadkach bez rozeznania rynku. Na ten temat krytyczne głosy w prasie fachowej kierowane są pod adresem redakcji katalogów „YVERT" i „SCOTT". Znawcy dowodzą, że utrata wartości franka i dolara jest iw ostatnich latach większa, niż dokonywane ad czasu do czasu podwyżki cen na dobre znaczki i bloczki pocztowe. Autorzy tych uwag dowodzą, na przykładach, że nawet zakupio- ne kilka lat ternu nowości są obecnie realnie niżej cenione w krytykowanych katalogach. • Do tego dochodzi jeszcze jeden ważki argument, że znaczki pocztowe po kilku latach stanowią dobra kultury narodowej i dlatego należy w tej dziedzinie wykazać więcej troski i znajomości ekonomiki. Dlatego nie należy brać za objaw wielkiej hossy, jeżeli wiele walorów zyskuje na aukcjach wyższe ceny niż notowania katalogowe. U nas np. wielką stratę stanowi brak aktualnej wyceny tak dziś poszukiwanych maczków obozów jenieckich. Lepsze walory Grass Bom i Woldenbergu „odpływają" z naszego kraju, bo za granicą ceny rynkowe są trzykrotnie wyższe. Coraz bardziej odczuwa się w skarbkach brak sprawnie działającego ogniwa ekonomicznego w dziedzinie filatelistyki. Jest wiadomością ogólnie znaną, że na międzynarodowych wystawach w działach klasycznych powtarzają się do znudzenia „opatrzone" zbiory. Za to coraz ciekawiej wygląda ekspozycja zbiorów klasy lotniczej. Pojawia się coraz więcej rzadkich dokumentów pierwszych lotów z okresu lat dwudziestych, dziś bardzo poszukiwanych przez różne organizacje i kluby lotnicze. Pewien renesans przeżywa poczta balonowa. Mówi się także, że wznowiona zostanie poczta sterowcowa. Ale o tym innym razom. POLSKA POCZTA LOTNICZA Nasza • akcja skatalogowania polskiej poczty lotniczej przynosi coraz ciekawsze rezultaty. Oto kolejne i to odkrywcze spostrzeżenia nadesłane przez kol. A. Myśliekiego. (Red.) PosLe Abrienna I 4.C31i0F1 bank F,MMISE P. W. K. rwe:, 1".•.brit Le A ■ienni l'ADUG7 OrZYZEWSRF Przesyłam ilustracje trzech listów lotniczych z lat 1929-1931: — z Międzynarodowego Kongresu Chirurgów 25.VII.29, — z Powszechnej Wystawy Krajowej Poznań 1929, — z pierwszego lotu PLL „LOT" Warszawa-Bukareszt-Sofia-Saloniki, 27.VI.1931. 109 O Y'" It■ • t1.11,r1• xl Na pierwszym z listów znajduje się dodatkowy stempel o treści: Congres Chirurgien/Poste Abrienne, czerwony, nie katalogowany w PZP. Na drugim liście znajduje się stempel dodatkowy w ramce, o treści: Poste Ażrienne, fioletowy oraz dodatkowy stempel czerwony, o treści: Poste Ażrienne, /Exposition Generale Polonaise/ P.W.K. Poznań, również nie katalogowany w PZP. Na trzecim liście znajduje się stempel dodatkowy, odbity na znaczkach i w lewej dolnej części koperty, Ula, o treści: P.L.L. „LOT" /I-y Lot I-er Vol/ Warszawa-Bucuresti-Sofia-Thessaloniki, stempel nadawczy Warszawa 19 Port Lotniczy 27.V1.31, odbiorczy Sofia 29.VI.31. Stempel ten nie jest katalogowany w PZP, natomiast znany jest stempel z lotu Gdańsk — Warszawa — Lwów — Bucuresti — Sophia — Salonique z 293/1.31 (nr 305 i nr 306 PZP). Pragnę zwrócić uwagę na interesujący fakt, że na pierwszych dwóch listach na stemplach stosowano pisownię Aerienne zamiast Aerienne. Podobny błąd pisowni, którego nie umiem wyjaśnić, spotyka się na innych stemplach, np. 39, 59, 80, 91, 108 wg numeracji PZP. pochodzi ze składek, 600 tys. koron stanowi ryczałt wypłacany przez Ministerstwo Łączności za propagowanie znaczków ezechoslowaekich, reszta zaś wpływa z wystaw i innych imprez. Z opublikowanych materiałów przytoczmy jeszcze kilka danych. W okresie sprawozdawczym, obejmującym 5 lat, zorganizowano 222 wystawy konkursowe i 250 pokazów. Aktualnie SCSF dysponuje około tysiącem zbiorów nadających się do natychmiastowej ekspozycji na wystawach różnych szczebli. Na 50 zagranicznych wystawach 465 członków Związku zdobyło łącznie 354 medale, w tym 28 złotych oraz liczne nagrody honorowe. Wypracowano zasady ekspertyzy znaczków i znaków pocztowych, a Związek Filatelistów Czedicich uznany został przez Ministerstwo Sprawiedliwości CSRS za jedyną instytucję uprawnioną do orzekania o. prawdziwości, bądź fałszerstwie w tej dziedzinie. Wiele nowych form pracy, np. coroczne kongresy młodych filatelistów, olimpiady filatelistyczne, odznaki wiedzy filatelistycznej itp. wprowadzono w działalności młodzieżowej. III Zjazd uchwalił nawy regulamin wystaw i ich oceny, oparty na FIP-crwskim, ale z dodatkowymi elementami. Celem tego regulaminu jest umożliwienie wystawiania zbiorów maksymalnej ilości członków oraz zagwarantowania jednolitych kryteriów ocen na różnych szczeblach wystaw. Wystawa „Natlonala 74" M Zjazd SCSF Jesienią ub. roku odbyta się, zorganizowana w gmachu Muzeum Historycznego SR Rumunii w Bukareszcie, Narodowa Wystawa Filatelistyczna „Nationala 74". W 800 gablotach eksponowano ponad 150 zbilorów znaków pocztowych, zarówno klasycznych (m. in. Anglii 1840 — 1880, Rumunii XIX-wiecznej, poczty austriackiej w Trainsylwanii i na Węgrzech itp.), a także listów przedznaczkowyph i ostemplowań, jak i znaczków okresu minionego 30-lesie oraz zbiorów tematycznych. Szczegóły na temat tej imprezy przynosi nr 12/74 bukareszteńskiej „Filatelie". Obszerne materiały z III Zjazdu Związku Filatelistów Czechosłowackich, który odbyt się 23 listopada ub. roku w Pradze, przynosi nr 2'75 „Filatelie". Prezes Związku, a zarazem wiceprezes FIP — Ladislaw Dworzaczek, informuje o przebiegu najwyższego związkowego forum, osiągnięciach SCSF w minionej kadencji, a także najważniejszych podjętych uchwałach. Związek Anioła w 845 klubach dorosłych i 374 kotach młodzieżowych 58 tys. członków. Budżet organizacji wynosi okoto 3 mln koron rocznie, z czego 2 miliony Kolejny numer encyklopedii filatelistycznej, publikowanej w postaci wkładki do zogrzebskiego miesięcznika „Filatelija", zawiera w nr 11-12/74 dwa hasła: „Hong Kong" i „Kuwejt". Opracowanie zawiera encyklopedyczne informacje o tych obszarach pocztowych, ich ustroju politycznym, geografii, historii, walucie, a także — obszerniej potraktowane dzieje obrotu pocztowego i znaczków. CO PISZĄ INNI 110 Hong-Kong i Kuwejt Wiek atomu i filatelistyka Pod tym tytułem opublikował Józef Ciżek w nr 2 i 3/75 praskiej „Filatelie" artykuł poświęcony fizyce atomowej i jej twórcom na znakach pocztowych. Autor przypomina uczonych, których prace miały w przeszłości istotny wpływ na rozwój fizyki nuklearnej oraz badaczy tej dziedziny wiedzy. Przypomina ich zasługi dla nauki oraz omawia poświęcone im znaczki pocztowe. Prezentuje także — na ilustracjach — inne walory: całostki, ostemplowania i frankatury mechaniczne na temat atomistyki. (M) LOT Z OKAZJI X MISTRZOSTW ŚWIATA W PIŁCE NOŻNEJ Zarząd Oddziału Warszawa-Zachód PZF, chcąc upamiętnić udział Polaków w X Mistrzostwach Świata w piłce nożnej, postanowił sfinansować projekt oraz stosowanie kasownika okolicznościowego z okazji przelotu polskiej reprezentacji piłkarskiej na X Mistrzostwa Świata w piłce nożnej do Stuttgartu w dniu 10.06.1974 r. Ponadto Zarząd Oddziału Warszawa-Zachód otrzymał zezwolenie Ministerstwa Łączności i ZG PZF na dokonanie nadruku na pocztowych kopertach lotniczych (emitowanych przez Ministerstwo Łączności). Do tego celu wykorzystano koperty lotnicze, emitowane z okazji ŚWF „Polska 73", które zaopatrzono dodatkowym nadrukiem o treści: X Mistrzostwa/Swiataiw Piłce Nożnej/ 13 czerwiec — 7 lipiec 1974 Rok/Fussball-Weltmeisterschaf t/Przelot Polskiej Reprezentacji Piłkarskiej (znak Mistrzostw). Do Wojskowych Zakładów Graficznych przekazano 5200 sztuk kopert w celu dokonania nadruku. Komisyjnie odebrano 5081 sztuk kopert (pozostałe zostały uszkodzone podczas druku), z czego 50 sztuk przeznaczono do dyspozycji Zarządu Oddziału. Pozostałą partię, w liczbie 5031 sztuk kopert, przekazano Upt. Warszawa 1, w celu odciśnięcia okolicz- nościowego datownika i przesiania samolotem wiozącym polską reprezentację piłkarską na X MS do Stuttgartu. Ogółem, z listami prywatnymi, wysłano w dniu 10 czerwca 1974 roku 6083 listy, które zostały zabrane na pokład specjalnego samolotu czarterowego do Stuttgartu. W Stuttgarcie wszystkie listy przekazano do urzędu pocztowego na teranie Międzynarodowego Portu Lotniczego, gdzie je zaopatrzono na odwrotnej stronie kopert datownikiem: Stuttgart Flughafen (znak portu) International Airport 10.6.74 — 17a 7023. Listy wracaly w różnych terminach, wiele przesyłek zostało całkowicie zniszczonych w drodze lub zaginęło. Na wielu przesyżkach, na stemplu Stuttgartu jest stempel Warszawa 44. Zarząd Oddziału Warszawa-Zachód odebrał komisyjnie swoje przesyłki z Urzędu Pocztowego Warszawa 44. Komisja stwierdziła, że do stanu wysłanego brakuje 233 sztuki kopert, 477 zostało zniszczonych w drodze (na miejscu zniszczono je komisyjnie). Kopert dobrych stwierdzono 4321 sztuk. Uchwałą Zarządu Oddziału Warszawa-Zachód przekazano dla zawodników oraz ekipy polskiej biorącej udział w X Mistrzostwach Świata w piłce nożnej — 50 sztuk kopert nieodpłatnie. Eugeniusz Kuś NOTATKI ze ŚWIATA Poszukiwania naiwnych •11,311111,~~111"111WIEL,M16.11.11101,•■■ soi,. • ■■ k 111..,,,,111k:W1111.— !! I ',ak • "41,:..1b.. :4.9k Podobnie jak popyt na dzieła sztuki przedstawia się sprawa pogoni za rarytasami filatelistycznymi. Ceny rzadkich okazów pną się stale w górę. Nie brak w tym trendzie sztucznej hossy. Zauważyć bo można nawet z ogłoszeń. Na przykład w piśmie „III Collezionista" ogłasza firma rzymska, ukryta za skrytką pocztową, program „BP", co oznacza BOOMPROGRAMME. Oferta bazuje na przykładzie znaczka włoskiego z 1908 roku (express), który „wczoraj kosztował 95$, dzisiaj już 112$, a jutro może 500$. Firma trudni się pośrednictwem, za które liczy sobie tylko 5% ceny znaczka. Naturalnie, im wyższy zakup, tym większa prowizja. Taka taktyka stwarza szkodliwą hossę, której owocem jest zwykle krach na rynku filatelistycznym. Sytuacje podobne przeżywaliśmy po wojnie już kilka razy (San Marino, Watykan, Izrael, szwajcarskie bloki, et,c). Wyspy Owcze wydają znaczki Wyspy Owcze to archipelag ponad 20 skalistych wysepek na Oceanie Atlantyckim między Szkocją a Islandią. Są autonomiczną prowincją Danii. Oryginalna nazwa wysp — Foroyar. Wyspy Owcze zamieszkuje 40 tys. ludzi. Rząd duński zaakceptował wniosek administracji Wysp na wydawanie we własnym zakresie znaczków pocztowych, których pierwsza seria ukazała się na początku tego roku. Nie są to pierwsze znaczki tych wysepek, bowiem pierwszy prowizoryczny znaczek ukazał się zaraz po I wojnie w 1919 r., a dalsze pięć wydano także z istotnych potrzeb podczas II wojny światowej (w czasie okupacji brytyjskiej). Naturalnie, te okazy należą obecnie do poszukiwanych walorów filatelistycznych, ponieważ nakłady ich były bardzo male i wiele z tych znaczków o niezachęcającym wyglądzie uległo zużyciu przy wymianie korespondencji. Wystawa LUPO 75 Co kilka lat filateliści szwajcarscy organizują oryginalne w swych założeniach imprezy o zasięgu międzynarodowym. W tym roku w dniach 25-27.1V. odbędzie się w Lucernie trzecia wystawa lotnicza po wojnie. Zbiory lotnicze eksponowane będą na 500 ekranach, z czego 1/3 wystawy rezerwowana jest dla młodzieży. Do ekspozycji można zgłaszać zbiory, które na wystawach o zasięgu krajowym zdobyły minimum srebrny medal. Wystawa nie jest konkursowa, ale każdy wystawca otrzyma na pamiątkę srebrny medal. Imprezę propaguje specjalna całostka lotnicza, która rozkupiona została natychmiast po ukazaniu się jej w sprzedaży. Wystawie patronuje FISA. Propaganda w USA Pięć milionów dolarów zamierza wydać w 1975 roku Poczta USA na cele propagandowe zbierania znaczków. W USA jest podobno 13 milionów zbieraczy znaczków. Akcja propagandowa Poczty biegnie pod sloganem: „twój urząd pocztowy jest Właściwym miejscem, gdzie czeka na ciebie radosna niespodzianka kolekcjoner112 ska". Tą akcją Poczta stara się przyciągnąć adeptów filatelistyki, konkurując sprawnie ze zbyt drogimi firmami prywatnymi. Poczta miejska w Holandii Od kilku lat dwa miasta w Holandii Leiden i Apeldoorn mają własną miejską pocztę, która rozwija się coraz sprawniej i jest znacznie tańsza,. Drukowane są specjalne znaczki. Z okazji Mistrzostw Swiata w piłce nożnej każde z tych miast wydało jedną serię składającą się z ośmiu znaczków, poświęconych piłkarzom drużyn finałowych. Obie serie stanowią całość reprezentacji piłkarskich 16 państw. Nie trzeba się dziwić, że te emisje znalazły szybko nabywców. Reunion bez znaczków Decyzją władz centralnych zaprzestano z dniem 31.X11.74 wydawania znaczków dla wyspy Reunion, leżącej na wschód od Madagaskaru, a mającej ca pół miliona mieszkańców. Kursować będą tylko znaczki francuskie. Na okres przejściowy do 29.111.75 r. ma jeszcze prawo obiegu 6 znaczków wydanych w ostatnich 2 /atach. Przez okres 124 lat niewiele wydano tamże znaczków, bo niecale 600 sztuk. Po wojnie stosowano już tylko przedruki na francuskich znaczkach „FRANC CFA". 01-Fa "-Trystawg Światowa Wystawa Filatelistyki Tematycznej THEMABELGA światowa Wystawa Filatelistyki Tematycznej, pod patronatem FIP, „THEMABELGA" odbędzie się w grudniu w Brukseli. W chwili gdy numer ten dojdzie do rąk czytelników będzie już wiadomo, które ze zgłoszonych wstępnie z Polski zbiorów i literatury zostaną przyjęte i znajdą się w konkursie z najlepszymi zbiorami światowymi. Ambicją bowiem organizatorów o czym już wspominaliśmy — jest zgromadzić na tej wystawie, nie imponującej może powierzchnią ekspozycyjną, samą „śmietankę" filatelistyki tematycznej. W ramach propagandy wystawy, 17 lutego br. został wydany przez pocztę belgijską okolicznościowy znaczek pocztowy, a centralny urząd pocztowy Brukseli używa już od początku br. datownika stanowiącego jej zapowiedź. A. 5. 0/0 L I WO,C1 ZNACZKÓW POLSKIG11-11j Kol. M. Cieślak z Warszawy nadesłał kartę Cp 411 bez jednego koloru — brak napisu „Polska" i nominalu. ULUIII W KANADZIE W numerze 24 z 1974 r. „Filatelisty", na str. 565-586 w dziale „Polonica" przeczytałem interesującą notatkę kol. W. Gruszczyka o wystawie „Polska Walcząca" jaka odbyta się na' terenie Kanady w dniach 14.V11.-2.IX.1974 r. =I!2! Ca "to i ("IWO cnn. KONIEC ERY FASZYSTOWSKIEJ W PORTUGALII 18 grudnia 1974 roku poczta portugalska wydala okolicznościową emisję 3 znaczków, dla uczczenia zamachu stanu z 25 kwietnia ub. roku, który położyl kres, po 42 latach rządów, władzy faszystów w n ada 8 --(;(0At., ł uom c. t■ Qc ■•■ 04„, 1:j> .0+At ;;3481,TAniA ight, 4 Autor podał, iż na wystawie stosowano propagandowy wirnik z polskim napisem i, jak sądzi, jest to najprawdopodobniej jedyny przypadek słów polskich na oficjalnym kasowniku kanadyjskim. W swoim zbiorze mam odbitkę kanadyjskiego stempla stosowanego w Toronto 18 maja 1974 r., na którym widnieje napis .,MONTE CASSINO. DOCUMENTARY and PHILATELIC EXHIBITION at the DOM KOMBATANTA". Jest to przykład wcześniejszego stosowania stów polskich (Dom kombatanta) na kanadyjskim stemplu. Z. Szalkowskl tym kraju. Do serii ukazała się oficjalna koperta 1 dnia obiegu, zaś 4 placówki pocztowe: Coimbra, Funchal, Lizbona i Porto stosowały okolicznościowe datowniki z rysunkiem zerwanych kajdan i rąk, z których jedna zaciśnięta jest w robotniczym pozdrowieniu, druga pokazuje znak „V" symbolizujący zwycięstwo (fot.). KOZACY SOBIESKIEGO Z okazji wystawy zorganizowanej w starym wiedeńskim ratuszu przez Związek Filatelistów Ukraińskich w Austrii, upt. 1150 Wien stosował 24 stycznia 1975 roku okolicznościowy datownik z numerami rozróżniającymi 1-18 i okolicznościowym tekstem. Rysunek kasownika (fot.) przedstawia, jak donosi Biuletyn Informacyjny nr 1/75 poczty austriackiej, atakującego Kozaka wg starego rysunku. Kozacy w służbie polskiej uczestniczyli w odsieczy wiedeńskiej króla Jana Sobieskiego w 111 • .4•VMSN, 1683 roku, podczas drugiego oblężenia Wiednia przez Turków. Jest to więc w pewnym sensie także polonicum. , EGAS MONIZ — LAUREAT NAGRODY NOBLA Seria 3 znaczków, poświęconych 100-rocznicy urodzin wybitnego fizjologa, profesom Egasa Mmiza, wydana przez pocztę portugalską 27 grudnia ub. roku była kasowana w Coimbrze, Funchal, Liz,s,SCIMS 00 , 2e r~dJ2 LIMA nominału, przedstawiały różne sceny z życia dzieci. Druga emisja składa się z 6 znaczków — ilustracji do rosyjskiej bajki ludowej, opracowanej przez Aleksego Tołstoja. Wreszcie trzecia — 6 znaczków i duża przywieszka przypominają 450 rocznicę Wojny Chłopskiej w Niemcżech. STEMPEL MISTRZOSTW SWATA W SANECZKARSTWIE Z okazji Mistrzostw zorganizowanych w br. w Szwecji, poczta tego kraju stosowała okolicznościowy datownik w Upt. bonie i Porto kasownikami okolicznościowymi I-go dnia z podobizną uczonego oraz datą uzyskania przez niego przed 25 laty Nagrody Nobla. ARKUSIKI NRD Poczta Niemieckiej Republiki Demokratycznej wydała w końcu ub. roku oraz na początku roku bieżącego 3 emisje znaczków, drukowanych w arkusikach. Pierwsza z nich ukazała się 26 listopada 74 r. Poświęcono ją rysunkom młodych pionierów. Zarówno 4 znaczki po 20 fen. jak i czterokrotnie większa część centralna bez Rammarstrand. Zawiera on okolicznościowy napis i przedstawia saneczkarza w masie ślizgu. Kasownik był w użyciu od 10 do 16 lutego br. rcl CZYTELNICY Kol. Maciej Dębski z Laz, p-ta Mroków pisze: Nawiązując do artykułu Mariana Kościelniaka pt. „Agencja p-t. Wderzbica", zamieszczonego w n-rze 23 z 1974 r. „Filatelisty" pragnę podzielić się pewnymi uwagami, jakie nasunęły nil się przy czytaniu tego artykułu. 114 Reprodukowany w artykule datownik dwuobrączkowy Wierzbica jest unarodowionym datownikiem niemieckim, używanym przez agencję w Wierzbicy k/Radomia w czasie okupacji. Unarodowienie datownika polegało na usunięciu słowa „ueber" (przez), umieszczonego pod dolną poprzeczną kreską datownika. O ile mi wiadomo, agencja pt. Wierzbka używała tego datownika aż do czasu otrzymania datownika polskiego, natomiast stempelek „Wierzbica" w ramce, którego odbitka również jest reprodukowana w artykule, nie był używany przez tę agencję, z czego z tycia Wystawy ,,WARSZAWA XXX W FILATELISTYCE" 30 stycznia br. odbyto się a sali im. J Gagarina w Pałacu Kultury 1 Nauki otwarcie Wystawy „Warszawa XXX w fiorganizowanej latelistyce", przez Zarząd Okręgu Warszawskiego PZF przy współudziale Klubu Zainteresowań „Varsaviana". Otwarcia dokonał Komisarz Wystaw „Warszawa XXX" inż. Jankowski wraz z prezesem Zarządu Okręgu Warszawskiego PZF lat. Tadeuszem witkowskim. W otwarciu wzięto udział okoto 200 zaproszonych gości. W sali udekorowanej ogromnymi reprodukcjami okolicznościowych stempli warszawskich 49 wystawców pokazalo w 120 ramach swój dorobek filatelistyczny. Ekspozycje otwierata „Syrena — herb Warszawy", specjalizowany zbiór badawczy Longina Tobiasa z Łodzi zawierający wszelkie odmiany i usterki znaczków, których akcentem głównym jest Syrena. Dalej zapoznaliśmy się z „Historią rozwoju poczty w Warszawie od 1787 r." Jerzego Dobrzeniecidego, zawierającą listy i dokumenty pocztowe z okresu przedznaczkowego oraz warszawskimi znakami pocztowymi aż po dzień dzisiejszy w chronologicznym układzie „Losy Warszawy" przedstawi! zbiór Stanisława Bieńkowskiego prezentujący mieizY innymi list z okresu Księstwa Warszawskiego. listy z czasów Królestwa Kongresowego oraz listy ze znaczkiem Polska 1. a dalej dziejs naszej stolicy uwidocznione na wszelkiego rodzaju znakach pocztowych Do unikalnych naletaly dvia zbiory: „Harcerska Poczta Powstańcza" Ryszarda Jaku- bowskiego, prezentująca oryginalne listy z Powstania często poopalane, wyciągnięte 7 gruzów oraz .,Poczta Getta Warszawskiego" Jana Gabryszewskiego przedstawiająca li- można by wysnuć wniosek, że byt on w użyciu przez placówkę pt Wierzbica k/Chelma Lubelskiego. Niestety, nie mogę udokumentować powyższych informacji, ponieważ nie mam już kopert z datownikami agencji pt. Wierzbica k/Radomia. Pamiętam tylko, że najpóźniejsza data pochodziła z m-ca grudnia 1945 r. W późniejszych latach Widywałem koperty z tej agencji datowane już normalnymi stemplami, w jakie były zaopatrywane placówki pocztowe wg zunifikowanego wzoru. sty wysylane 1 otrzymywane w Getcie z oryginalnymi stempelkami Komitetu Gminy ZY• dowskiej. Bogactwo rozmaitych znaczków pocztowych, na Kolumna których widnieje Zygmunta oglądaliśmy w badawczym, specjalizowanym zbiorze „Kolumna Zygmunta III" Jana Oblaka z Olsztyna. Na Wystawie widzieliśmy teł znany zbiór specjalizowany „Poczta Komitetu Obywatelskiego Warszawy w 1915 r." Jana Koł paka oraz ciekawy ze względu na historyczne jego wartości zbiór „Listy łolnierskle" Zygmunta Baranowskiego, jak również fragment bo• gatej kolekcji odznak 1 medali dotyczących warszawskiej filatelistyki Zygmunta Karania Nie zapomniano również c wydawnictwach filatelistycznych, jakie ukazywaly się Warszawie po wyzwoleniu. które ze swego zbioru udostepnit Tadeusz Grodecki. Na zakończenie uroczystości otwarcia Wystawy grono czion• ków Kola PZF przy Operetce Warszawskiej uraczylo bezinteresownie zebranych koncertem wokalnym w wykonaniu kol. kol. Ryszarda Fablńsklegb prezesa Kola, a zarazem konferansjera występu i solisty oraz Elżbiety Ryll-Górskie) jej partnera Ryszarda Woltkowskiego Akornoaniowal M listopada 1974 r zmarł Kolega Tadeusz ŻYDOWICE Wieloletni czlonek Zarządu b. Oddziału PZF w Toruniu. odznaczany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenie Polski, Złotą Odznako Honorowa PZF, Złotą Odznakę 1 medalem 75-lecia Ruchu Filatelistycznego a Polsce oraz wielu innYm' wyróżnieniami Cześć Jego Pamięci! Zarząd Oddziału PZF w Toruniu Zarząd Kola PZF Toruń-Miasto przy pianinie prof. Janusz Kohl. Jerzy Dobrzenieekl 0/BYDGOSZCZ WYSTAWA WE WŁOCŁAWKU Włocławek Kolo ‚Manometry" przy Mei a-K.FM' we Włocławku zorganlzowalo w dniach 18-20 stycznia lokalną wystawę filatelistyczna, przy wydatnej pomocy Wydziału Oświaty 1 Wychowania Urzędu Powiatowego we Włocławku oraz Dyrekcji Zakładu. W sali kameralnej Domu Kultury na 1.50 ekranach eksponowalo swe zbiory 33 wystawców. sąd konkursowy w składzie — przewodniczący W. Bartoszewicz, członkowie — R. Belczyk, M. Gaura, L. Papielew!ki przyznal: 4 dyplomy w randze medalu złotego, 4 pozłacanego, e — srebrnego, a zbiorom młodzieżowym: żeton złoty — 1, srebrne — 4. Dyplomy na medale data otrzymali. Zbigniew Wachowski (Bydgoszcz) — Wloclawiana. M. Sytek (Toruń) — Toruniano. Alfred Bolifiski (Włoctawek) — Bloki i arkusiki PRL. Holger Nielitz (NRD) Apollo — Apokalypse". WYMIANA PI z tagtfartiea. Wymiana może się odbywać , zachowaniem przepisów celtych 1 regulaminu-instrukcji PZF. (Litery w nawiasach ozna• żaja w jakim języku kores7ondować). Wanilij Jeremienko, p.o.b. 21. 172351 Szachan, gor. Karaganda. /srin (r, p). tematyczne. Borys Kowiazin, ul. Centralnaja 13, 524300 Kuszwa, Swierilowskoj oblasti, ZSRR. V. V. Lyseako, ul, Pszewalukio 18, m 33, 232009 Vilnius, Lit. SRR, ZSRR (kosmos). P. I. Ronis, ul. ?runu 84 rn I. 28000 Chmielnickij. ZSRR (kosmos i malarstwo). Dumitru Costea, str. Luptel. bioz C, Sc. B. ap. 22, Sib1u, Rumunia (a, f, n, wl, hiszp. rum), pełne serie, wymiana wg katalogu. V. A. fewierki, ul. M. Dorkiego 233 m 8, 344022. Rostou na Donn, ZSRR (r, n. a). Pskowski Oddzial WOF-o sos. Piskowiczi dom 4, m 15. 181251 Pskow, ZSRR oferujr bardzo szeroki zakres wymiany. A. D. Prokopiuk, ul. Sachar. nota 64. Worosziłowgraci 1 ZSRR. Mad. Szwedow, p.o.b. 157. 121018 Moskwa G-19, ZSRR (lotnictwo, kosmos). Sigitas Kargelis, ul. Vszitilisa 16, miasto Vardaips, Viikaviskis rajonas, Litewska Sak, ZSRR. Lidia Maslij, Moskowski, prospekt 2/2 m 117, Charków' 3, ZSRR. Al. Trojan, ul. Filatowa 25. m. Zolotoje 5, Worosallowgradoko) oblasti, ZSRR. Mieczysław Borowski, ul . Leninskaja, 216/3, 443001 Kujbyszew, ZSRR. S. V. Serom, p.o.b. 982, Pocztami., 480000 Alma-Ata ZSRR V. Maslennikow, ul, Asfaltsala 4 m 1. 343716 Kirowsk Donieckoj oblasti, ZSRR. Valerij Dolgin, proso. Stawy 2 k. 1 m 105, 196212 Leningrad ZSRR (tematyczne). Wkul. Duchowie., ul. Czajkowskiego i m 75. Perwomajsk, 929037, ZSRR tematy °me). A. L. Vinogradov, ul. 'Slchwincskaja 12 m 6. 609070 Gorkij, ZSRR (r, M. A. S. Greczicho, Smolonskaja 1-1-195, 210029 Witebsk ZSRR (tematyczne). P. V. Sinilszczikov, ul. Cleluskincev 6 m 5 630004 Nowo. sibirsk. ZSRR. M. V. Szczerba, ul. Gagarino Z4 m 13, 488019 Czinikent, ZSRR Igor Zdanowlez, ul. Skriablna 3-2-17, 109377 Moskwa. ZSRR (P, a, n, f. r) V. Zujkov, Alitus, ul. Sosv Armil 51 m 3, ZSRR(tematyuna). M. Goldberger, ul. Sadownicza 8 m 1, Lwów 99, ZSRR (r, n, rum). WiodzInderz Cłuk, p1. Centralny 4/5 290009. Luzów. ZSRR (polski). Robert Wileński, pr. Witeb sklj 61-3-46, 196233 Leningrad ZSRR (r, p, n), tematyczne . Rafiner Ortner, 755 Wilbben. Hartmannsdorferstr. 41, NRD (n.). Jablefiski Bogumił Nikoli, tewskaja MMMC, Kazankowskił rejon, Stelo Nowosielie, ZSRR (tematyczne). (F-3121 rikfirUoTs Vretnr110] Kupię przedwojenne stemple sportowe. Roman Puchularski, Częstochowa 2, skrytka 162. (D-282/2) Likwiduję ONZ, komplet, czyste oraz rocznikami, pojedyncze serie 1 na FDC (8 do 10 x względnie katalog Yvert) Malarstwo. kosmos, Polonica I PRL- Poszukują znaczków, bloków. pocztówek i grafiki obozowej Rudolf Czajecki, 30-960 Kraków, skrytka pocztowa ni 222, tel 2211-49. Na oferty odpo(D-265) wiadam do 10 dni. Kuplę lub wymienię brakUla-)e kasowniki okolicznościowe, znaczki i inne walory do tematu Curie-Skiodowska. Nawiata korespondencie. Mani' slaw Duczyński, skrytka pocztowa 63, 05-400 Otwock (D-266) Kupię albumy Zamorza Europy (również przedwojen. ne), kolonii francuskich, kra. iósz azjatyckich, Inne. Borkowski, skrytka pocztowa 51, 00-987 Warszawa. (D-260) Czysty komplet PRL znaczki. bloczki, arkusiki, marnodruki ONZ czysty komplet oraz FDC sprzedam w Mości lub wedlug listy braków. Antoni Budan, skrytka pocztowa 16, 64-900 Tracianka. (D-272) Lokalne prowizoria dopłat 1919 roku na Ostach. wycinkach. kupię. Dmochowski. 11-462 Kraków. ,Lotnicza 7 (F-254/3) „Filator• lepiszcze filatelistyczne znamienne tym. te na eire lepiszraz położonej kro, cza możemy przyle tysizzt. ca różnych znaczków bez uszkodzenia kleju znaczkowego. Konieczny znaczek na od. powiedz. Emil Walcher, skrytka pocztowa 275. 90-910 Lód. 1. (F-373/4) Filatelistę, kasowniki FDC. winietki okolicznościowe, serie oolskie, luzaki, GG prawie komplet niekasowany Wegler NRD, po dwadzieścia roczników kasowanej, niekasowane? Demokracji, niekasowaną ~gong, Francję odstąpię lub zamienię na niektóre pozych Polski Znaczek na odpowiedź Marian Barket, Rzeszów. Gwardii Ludowej 6. (F-294/21 Odstąpię NRD lata 1979-1974 Staszewski, 50-983 Wroclaw 14. skrytka 1905. (F-3013) Nowości Związku Radzieckie. zo odstąpię lub wymienia na znaczki Innych krajów. Zygmunt Zeleniewski, skrytka pocztowa 296. 15-950 Bialystok 1 (F-307) Odstąpię zbiory Estonia, Japonia, Szwajcaria, RFN czyste, stemplowane. Czerwony Krzyż, Malaria, Medycyna. Flora, Fauna, Sport, Ptaki. Motyle, Ryby, Kosmos, Malm. stwo, Nagrody Nobla, czyste. FDC PRL, NRD, RFN, polskie i zagraniczne stemple okolicznościowe, całostki czyste PRL Szukam PRL czyste 1 stemplowane. R. Jaczek, 80-958 Gdańsk I. skrytka pocztowa 101. (F-309) Kupie calostki polskie, posiadam nadruki lokalne na znaczkach GG. Wojciechowski. skrytka 2155, 50-985 Wrocław. (F-310) Kupię stare monety. Oferty pisemne kierować na: SM, kler, Olsztyńska 124 to 71. ZI-600 Radom (F-3I1) Redaguje kolegium w «ladzie: Fab.an Bura, Tadeusz Grodecki (red nacz.) Wiesława Kawecka. Cezary Rudziński. zygmunt Szymański Adres R20 41[10 . ul. Widok 22, 00-4.121 Warszawa, tel. 2740-13. Artykulow niezamowionych redakcja nie zwraca. Wydawca, RSW .Prasa-Kslakka—Ruch" — Młodzieżowa Agenda Wydawnicza, ul. Koszykowa 6A, 00-569 Warszawa. Telefony: 28-09-73, 21-21-29 Biuro Reklam I Ogłoszeń, ul. Wilcza 62, 00-679 Warszawa, tel. 28-07-82, konto PKO 1 0,114 W-wa, nr I-6-100396 .,P". Cena ogloszeil) 5 z1 za Mowo w ogloszeniach drobnych i 18 zt za cm kw. w ogłoszeniach handlowych. Drobnych ogloszed o charakterze handlowym nie przyjmujemy • Cena prenumeraty krajowej kwartalnie — .1 15.—. pólrocznie — z! 30.—. rocznie — zł 60.—. Instytucje i zaklady pracy mające siedzibę w miastach wojewódzkich I powiatowych zamawiają i o'Macają prenumeratę wyMaznie w miejscowych OddziaMeh 1 Delegaturach RSW .,Prasa-Książka-Ruch" w terminie do 25 listopada na rok następny. Instytucje i zakladY pracy z siedzibą w miejsc°. wośMach. gdzie nie ma Oddziałów i Delegatur RSW „Prasa-Książka-Ruch". jak również prenumeratorzy in. dywidualni, oplacaJą prenumeratę tylko we właściwych dla doręczeń poczto• wych placówkach pocztowo - telekomunikacyjnych lub u doręczycieli — w terminie do 10 dnia miesiąca poprzedzającego okres prenumeraty. Prenumeratę ze deceniem wysyłki za granicę. która jest droższa o 40% od prenumeraty krajowej. przyjmuje RSW -Prasa-Ksiątka-Ruch". Biuro Kolportażu Wydawnictw Zagranicznych w Warszawie. ul. Wronia 33. konto PKO nr 1-6-100024. Egzemplarze zdezaktualizowane na uprzednie pisemne zamówienia prowadzi CKPIW, 00-839 Warszawa. ul. Towarowa 28. Nakład 18.831 ObjętoM 1 ark. Format /35. Papier Bush V kl 70 g. 70)(100 RSW Zak1 Graf W-wa. ul. Srebrna 16. z. 126-75,0 INDEKS 33902 35804 B-85