1 1. RYNEK WEWNĘTRZNY Ukraiński rynek płytek ceramicznych

1. RYNEK WEWNĘTRZNY
Ukraiński rynek płytek ceramicznych był jedyną branżą z rynku materiałów budowlanych, na
którą recesja gospodarcza nie miała znaczącego wpływu. W kryzysowym roku 2009 zmniejszyła
się dynamika jej rozwoju, jednak już w następnych latach ponownie zaczęła wzrastać. Mimo
trudnych warunków gospodarczych, ilość produkowanych płytek w latach 2009-2011
ceramicznych na Ukrainie nieprzerwanie rosła.
Rysunek 1. Dynamika wzrosty produkcji płytek ceramicznych na Ukrainie
w latach 2004-2011 (%)
Źródło: Лимар Ю. В., Алексєєнко І. І., Підвищення ефективності управління грошовими потоками у розрізі
галузі виробництва керамічних плиток та плит,
(http://www.rusnauka.com/6_PNI_2013/Economics/10_130199.doc.htm)
W roku 2011 na Ukrainie wyprodukowano 60 mln m² płytek. Było to o 15% więcej niż w roku
poprzednim. W pierwszym kwartale 2012 roku wielkość wyrobnictwa wyniosła 20 mln m².
Wstępnie ocenia się, że rówież w tym roku ukraińska produkcja płytek zachowa tendencję
wzrostową. Na możliwości rozwoju produkcji pozytywny wpływ mają duże zasoby gliny,
którymi dysponuje Ukraina oraz postępująca modernizacja zakładów produkcyjnych.
Tablica 1. Wielkość produkcji płytek ceramicznych na Ukrainie (mln m²)
2006
22,1
2007
28,6
2008
41,3
2009
44,3
2010
52
2011
60
Źródło: Грінченко А. В., Стан та перспективи розвитку будівельного комплексу України,
(http://archive.nbuv.gov.ua/portal/soc_gum/znptdau/2012_2_4/18-4-17.pdf)
Mimo wzrostu wielkości produkcji, popyt na płytki ceramiczne na rynku ukraińskim jest jeszcze
stosunkowo niewielki. Na jednego mieszkańca przypada 1,3m² płytek rocznie, podczas gdy
w krajach rozwiniętych jest to ok. 5m². Na mniejszy poziom konsumpcji wpływa sezonowy
charakter popytu oraz kryzys na rynku inwestycji budowlanych. W efekcie popyt przesunął się
z dużych przedsiębiorstw na indywidualnych konsumentów. Osoby prywatne realizują głównie
zakupy płytek naściennych, wykorzystywanych wewnątrz budynków.
1
Rysunek 2. Ukraiński rynek płytek ceramicznych w ujęciu wartościowym
Źródło: Украинская Ассоциация Керамики, (http://www.ceramic.com.ua)
Ukraiński rynek płytek ceramicznych rośnie również pod wzgledem wartościowym. W roku
2011 jego łączna wartość wyniosła 284 mln USD. Wraz ze wzrostem produkcji rośnie wartość
ukraińskiego eksportu. Zwiększa się również wartość importowanych płytek ceramicznych,
mimo że dostawy na rynek ukraiński w dalszym ciągu nie osiągnęły wartości z okresu przed
kryzysem.
Rysunek 3. Główni producenci płytek ceramicznych na Ukrainie
3%
3%
7%
4%
АТЕМ
28%
Charkow ska fabryka
płytek
Cersanit Invest
InterCeram a
13%
Zeus Ceram ica
Piastrella
Karpatska keram ika
19%
23%
Pozostałe
Źródło: Украинская Ассоциация Керамики, (http://www.ceramic.com.ua)
Główne regiony, w których znajdują się zakłady wytwórcze płytek ceramicznych to obwody
charkowski, kijowski, doniecki i żytomirski. Ilość ukraińskich producentów tego produktu
według różnych statystyk waha się w granicach 25-35 przedsiębiorstw. Dwa największe
przedsiebiorstwa – Atem („Атем”, www.atem.com.ua) i Charkowska fabryka płytek
(„Харківський плитковий завод”, www.plitka.kharkov.ua) w roku 2011 wytworzyły łącznie
ponad połowę ukraińskiej produkcji płytek. Do grupy znaczących ukraińskich wytwórców tego
produktu należą również: Cersanit Invest („Церсаніт Інвест”), InterCerama („Інтеркерама”,
www.intercerama.dp.ua) oraz Zeus Ceramica („Зевс Кераміка”, www.zeusceramica.com). Ceny
w handlu detalicznym na Ukrainie są bardzo zróżnicowanie i wahają się w zależności od jakości
i kraju pochodzenia produktu. Notowane były przypadki dumpingu w handlu płytkami
ceramicznymi.
2
2. WYMIANA HANDLOWA Z ZAGRANICĄ
2.1 Ukraiński eksport płytek ceramicznych
W eksporcie ukraińskich płytek ceramicznych dominują płytki glazurowane. Wielkość ich
wywozu w ujęciu wartościowym od roku 2010 rośnie. W roku 2012 udział tych płytek wyniósł
68%. W latach 2008-2012 zwiększał się również eksport gresu glazurowanego. Od roku 2009
znajduje się on na trzecim miejscu wśród wywożonych produktów tej kategorii. Jednocześnie w
ostatnich latach stracił na znaczeniu eksport płytek nieglazurowanych. Tendencję spadkową
widać również w wywozie gresu nieglazurowanego, choć tempo zmniejszania się jego udziału
jest wolniejsze. Nadal pozostaje drugim najczęściem eksportowanym rodzajem płytek, a jego
udział pzewyższa 20%.
Rysunek 4. Struktura eksportu ukraińskich płytek ceramicznych w ujęciu wartościowym (%)
Źródło: Украинская Ассоциация Керамики, (http://www.ceramic.com.ua)
Ukraińska produkcja eksportowa płytek ceramicznych skierowana jest głównie do krajów WNP.
Najważniejszym partnerem handlowym jest Rosja, która przyjmuje przeważającą część
ukraińskiego eksportu. Jej udział w latach 2010-2012 zwiększył się i w roku 2012 kraj ten był
importerem ¾ wszystkich wywożonych płytek ceramicznych. Do istotnych odbiorców należą
również pozostałe państwa tego regionu – Kazachstan, Mołdawia, Azerbejdżan i Białoruś.
Wielkość eksportu do tych krajów w analizowanym okresie zmniejszyła się, przede wszystkim
na rzecz Rosji. Pozostałe regiony świata mają marginalny udział w ukraińskim eksporcie płytek.
Niewielka część eksportu (1%-2%) skierowana jest do Kanady. Z krajów europejskich
największy eksport realizowany był do Włoch – w roku 2010 było to 2% ukraińskiego wywozu.
Wśród ukraińskich producentów płytek ceramicznych największą część produkcji przeznaczają
na eksport przedsiebiorstwa: Charkowska fabryka płytek (32% produkcji), InterCerama (23%)
oraz ATEM (13%).
3
Rysunek 5. Struktura geograficzna eksportu ukraińskich płytek ceramicznych
w latach 2010-2012 (%)
4%
3%
7% 5%
5%
Rosja
10%
Kazachstan
2%
8%
10%
8%
8%11%
7%
Mołdawia
Białoruś
Włochy
59%
Azerbejdżan
Kanada
69%
Pozostałe
75%
Pierścień wewnętrzny – 2010 r., środkowy – 2011 r., zewnętrzny – 2012 r.
Źródło: Украинская Ассоциация Керамики, (http://www.ceramic.com.ua)
2.2 Import płytek ceramicznych na Ukrainę
W strukturze importu na ukraiński rynek do 2010 roku dominowały płytki glazurowane. W
kolejnych latach wartość ich przywozu spadła. Od 2011 roku najważniejszym produktem
importowym w tej grupie towarów jest gres glazurowany – tworzy on ponad połowę wartości
importu płytek ceramicznych. Pozostałe typy płytek ceramicznych mają niewielki udział w
dostawach na rynek ukraiński. Łącznie w roku 2012 było to 8%.
Rysunek 6. Struktura importu płytek ceramicznych na rynek ukraiński
w ujęciu wartościowym (%)
Źródło: Украинская Ассоциация Керамики, (http://www.ceramic.com.ua)
4
W latach 2010-2011 głównym dostawcą płytek ceramicznych na rynek ukraiński była Polska. W
roku 2012, pomimo wzrostu polskiego eksportu, pierwsze miejse zajęły Chiny. Ich import w
latach 2010-2011 stopniowo wzrastał i w 2012 roku stanowił prawie 30% wartości wszystkich
wwożonych płytek ceramicznych. Do najważniejszych dostawców na rynek ukraiński z krajów
WNP należą Rosja i Białoruś, choć ich udział w analizowanym okresie zmniejszał się. Wśród
krajów europejskich, znaczny jest również import z Hiszpanii, Włoch, Czech oraz Niemiec, choć
w przeciwieństwie do polskiego, ma on raczej tendencję spadkową. Import płytek ceramicznych
z krajów azjatyckich rośnie. Poza Chinami, dużym dostawcą na rynek ukraiński jest Turcja
(6,6% ogólnej wartości importu w 2012 roku). Import z pozostałych krajów wyniósł łącznie w
2012 roku łącznie 4%.
Rysunek 7. Struktura geograficzna importu płytek ceramicznych na rynek ukraiński
w latach 2010-2012 (%)
4,0%
6,6%
4,3%
4,6%
6,4%
2,5%
3,4%
29,4%
4,3% 11,8% 24,9%
Chiny
Polska
Hiszpania
Rosja
7,5%
6,6%
6,5%
23,6%
10,9%
Białoruś
Włochy
Nowa Zelandia
7,5%10,7%
Turcja
15,3%
14,6% 18,0%
17,4%
21,9%
Czechy
Niemcy
24,0%
Pozostałe
Pierścień wewnętrzny – 2010 r., środkowy – 2011 r., zewnętrzny – 2012 r.
Źródło: Украинская Ассоциация Керамики, (http://www.ceramic.com.ua)
2.3 Polski eksport płytek ceramicznych na Ukrainę
Polska w latach 2010-2011 była liderem w dostawach płytek ceramicznych na rynek ukraiński.
W roku 2012 wyprzedziły ją Chiny, choć udział Polski w ogólnym eksporcie wzrósł z 21,9% do
24%. Na rynek ukraiński polscy producenci dostarczają głównie płytki glazurowane – jest to
ponad połowa polskiego eksportu i 37% wszystkich importowanych płytek tego typu. Gres
glazurowany, który jest najważniejszym produktem importowym Ukrainy w tej grupie towarów,
w strukturze polskich dostaw znalazł się na drugim miejscu. W ogólnej wielkości importu gresu
glazurowanego oraz nieglazurowanego udział polski wynosi po 13%. 7% polskiego eksportu
stanowią płytki nieglazurowane. Choć ich udział w ogólnej strukturze polskiego eksportu płytek
ceramicznych jest niewielki, to jednocześnie jego wartość stanowi aż 85% dostaw wszystkich
płytek nieglazurowanych na rynek ukraiński. Najmniejszy udział w polskim eksporcie mają
płytki dekoracyjne i gres nieglazurowany (łącznie 3%).
5
Rysunek 8. Struktura polskiego eksportu płytek ceramicznych na Ukrainę w 2011 roku (%)
7%
3%
Płytki glazurowane
Gres glazurowany
36%
54%
Płytki nieglazurowane
Pozostałe
Źródło: Украинская Ассоциация Керамики, (http://www.ceramic.com.ua)
Do grupy największych importerów i dystrybutorów polskiej produkcji należą: Cersanit Invest 22% udział w ogołnej wartości polskiego eksportu płytek ceramicznych („Церсаніт Інвест”),
Termtekh – 22% („ЧП Термтеx”, www.leoceramika.com), Keramaks - 9% („Керамакс ЛТД”),
Keramhall - 8% („Компания Керамхолл”, www.keramhall.com.ua), Karpatska Keramika
Ukraina – 7% („Карпатскаия Керамика Украина”, www.karker.com.ua). Do najważniejszych
polskich eksporterów płytek ceramicznych na Ukrainę należą Ceramika Paradyż i Opoczno
Trade. W roku 2011 realizowały one połowę wartości polskiego eksportu (50,4%). Pojedyncze
udziały pozostałych eksporterów były znacznie mniejsze (Tabela 2).
Tabela 2. Główni polscy eksporterzy płytek ceramicznych na Ukrainę
w ujęciu wartościowym (%)
Nazwa
Ceramika Paradyż Sp. z o.o.
Opoczno Trade Sp. z o.o.
Cotto Petrus Sp. z o.o.
Paradyż Sp. z o.o.
Cerrad Sp. z o.o.
Ceramika Gres S.A.
Cersanit S.A.
Pozostali
Udział w eksporcie
32.7%
17.7%
7.3%
6.4%
6.3%
5.5%
4.4%
19.8%
Źródło: Украинская Ассоциация Керамики, (http://www.ceramic.com.ua)
6
3. Dodatkowe informacje i kontakty
3.1 Organizacje branżowe
Ukraińskie Stowarzyszenie Ceramiki (Украинская Ассоциация Керамики)
al. Pobedy 89-A, 03115 Kijów
tel./faks: (+38 044) 490-22-96
e-mail: [email protected]
http://www.ceramic.com.ua
Stowarzyszenie „Ogólnoukraiński Związek Producentów Materiałów i Produktów
Budowlanych” (Асоціація «Всеукраїнський союз виробників будівельних матеріалів та
виробів»)
ul. Klymenka 5/2, 03680 Kijów
tel./faks: (+38 044) 425-61-73
e-mail: [email protected]
www.avbmv.com.ua
3.2 Organy państwowe nadzorujące działalność rynku
Ministerstwo rozwoju regionalnego, budownictwa i gospodarki komunalnej
ul Welyka Żytomyrska 9, 01601 Kijów
tel. (+38 044) 284-05-54
http://minregion.gov.ua
Państwowy Komitet Ukrainy ds. regulacji technicznych i polityki ochrony konsumentów
ul. Horkoho 174, 03680 Kijów
tel. (+38 044) 268-56-66
http://www.dssu.gov.ua
4. Załączniki

Wykaz importerów i dystrybutorów płytek ceramicznych
5. Źródła



Ю. В. Лимар, І. І. Алексєєнко, Підвищення ефективності управління грошовими
потоками у розрізі галузі виробництва керамічних плиток та плит,
http://www.rusnauka.com/6_PNI_2013/Economics/10_130199.doc.htm
А. В. Грінченко, Стан та перспективи розвитку будівельного комплексу України,
http://archive.nbuv.gov.ua/portal/soc_gum/znptdau/2012_2_4/18-4-17.pdf
Украинская Ассоциация Керамики, http://www.ceramic.com.ua
Opracowano:
Katarzyna Czech
studentka III roku Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
7