Diagnoza Wola Osowińska - Gminny Ośrodek Kultury w Borkach z

Diagnoza lokalna
identyfikująca oczekiwania,
potrzeby i zasoby kulturalne
mieszkańców gminy Borki
Wola Osowińska 2015
Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach Programu Dom Kultury + Inicjatywy Lokalne 2015
Wstęp
Niniejszy raport jest prezentacją wyników badań, które zostały przeprowadzone wśród
mieszkańców gminy Borki w kwietniu i maju 2015 roku. Inicjatorem
i głównym wykonawcą badań był Gminny Ośrodek Kultury
w Borkach z siedzibą w Woli Osowińskiej. Pracownicy i dyrekcja
GOKu przy wsparciu studentów i pracowników merytorycznych
Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie oraz animatora
z Narodowego Centrum Kultury – Karola Ostalskiego uczestniczyli
w tworzeniu ankiet kulturowych oraz przeprowadzeniu badań.
Badania koncentrowały się wokół kultury i uczestnictwie w niej przez
mieszkańców gminy Borki. Miały one za zadanie zaktywizowanie społeczeństwa lokalnego oraz
umocnienie pozycji obecnych liderów społecznych, jak i wyłonienie nowych. Działalność takich
osób jest o tyle ważna, ze wspomaga okolicznych mieszkańców w podejmowaniu inicjatyw
i realizacji różnorakich przedsięwzięć.
Zgodnie z założeniami, raport ten jest wskazówką dla mieszkańców
gminy Borki przy składaniu wniosków w projekcie „Spełniający
marzenia” realizowanego w ramach programu Dom Kultury +
Inicjatywy lokalne. Może on także stanowić inspirację dla dalszej
działalności Gminnego Ośrodka Kultury w Borkach z siedzibą w Woli
Osowińskiej.
Diagnoza składała się z dwóch zasadniczych części. Pierwsza część
obejmowała 13 spotkań, które przeprowadzili studenci Uniwersytetu
Marii Curie Skłodowskiej z Lublina i pracownicy Gminnego Ośrodka
Kultury w Borkach z/s w Woli Osowińskiej, a uczestniczyło w nich w sumie 105 osób. Podczas
spotkań w 11 miejscowościach i 2 gimnazjach przeprowadzone zostały rozmowy indywidualne
i grupowe, a uczestnicy wypełnili ankiety kulturowe. Druga część diagnozy to dwa spotkania
warsztatowe – jedno z młodzieżą a drugie z seniorami. Dlatego też
można powiedzieć, że jest to diagnoza o charakterze
partycypacyjnym. Dobór osób w badaniu nie był gwarantem pełnej
reprezentatywności wyników, jednak dość szeroki przekrój społeczny
pozwolił na sformułowanie wiarygodnych wniosków.
Raport został podzielony na dwie części. Pierwsza z nich
to podsumowanie badań i warsztatu przeprowadzonego z młodzieżą.
Wyniki badań i wnioski dotyczące seniorów zostały zawarte
w drugiej części Raportu.
2
Badania miały dać odpowiedź na trzy zasadnicze pytania:
1. Jakie zainteresowania posiadają poszczególne grupy?
2. Jakie są potrzeby kulturowe badanych grup?
3. Czy i w jakim stopniu Gminny Ośrodek Kultury w Borkach z/s w Woli Osowińskiej zaspokaja
obecnie te potrzeby?
Każda z dwóch części została podzielona na trzy podpunkty. Pierwszy z nich zawiera opis
zainteresowań i sposobów spędzania wolnego czasu przez badane grupy. Drugi jest
przedstawieniem stosunku mieszkańców gminy do GOKu. Trzecie z podpunktów zawiera natomiast
konkretne pomysły na inicjatywy, które zostały wykreowane podczas spotkań.
Wprowadzeniem do Diagnozy niech będzie kilka słów o gminie Borki i jej specyfice. Jest ona
położona w południowo-zachodniej części powiatu radzyńskiego w województwie lubelskim.
Graniczy z gminami: Czemierniki, Ostrówek, Kock, Serokomla, Wojcieszków, Ulan Majorat i Radzyń
Podlaski. Leży przy drodze krajowej nr 19 Białystok – Lublin – Rzeszów, pomiędzy Radzyniem
Podlaskim a Kockiem, w odległości 65 km od Lublina i 10 km od Radzynia Podlaskiego.
Gmina Borki składa się z 15 sołectw: Borki, Krasew, Maruszewiec Nowy, Maruszewiec Stary,
Nowiny, Olszewnica, Osowno, Pasmugi, Sitno, Stara Wieś, Tchórzew, Tchórzew Kolonia, Wola
Chomejowa, Wola Osowińska, Wrzosów. Zamieszkuje ją około 6500 osób. Za terenie gminy
prowadzonych jest około 2,2 tys. gospodarstw domowych.1
Na terenie gminy Borki funkcjonuje jedna szkoła ponadgimnazjalna – Zespół Szkół Rolniczych
w Woli Osowińskiej, dwa zespoły placówek oświatowych, w skład których wchodzą przedszkole,
szkoła podstawowa i gimnazjum – ZPO w Borkach i ZPO w Woli Osowińskiej. Ponadto dzieci uczą
się także w Szkole Podstawowej w Tchórzewie, gdzie mieści się także przedszkole. Warto także
dodać, ze na terenie gminy Borki znajdują się obecnie trzy Publiczne Szkoły Podstawowe
prowadzone przez osoby fizyczne, tzw. małe szkoły – w Krasewie (tutaj działa także przedszkole),
w Osownie i w Woli Chomejowej.
Koordynator projektu
„Spełniający marzenia” realizowanego
w ramach programu
Dom Kultury + Inicjatywy lokalne
1
Strategia Rozwoju Lokalnego 2008 - 2015 Gmina Borki, s. 8.
3
Część I Młodzież gimnazjalna
1. Zainteresowania i spędzanie czasu wolnego
Podczas spotkań w szkołach – w Gimnazjum przy ZPO w Borkach i w Gimnazjum przy ZPO w Woli
Osowińskiej studenci UMCS w Lublinie przeprowadzili ankiety, które wypełniło 37 uczniów.
Pierwsze pytanie dotyczyło posiadania czasu wolnego. 92% gimnazjalistów (34 osoby) udzieliło
twierdzącej odpowiedź na pytanie: Czy posiada Pan/Pani czas wolny w ciągu dnia? 8% odpowiedzi
(3 osoby) było negatywnych.
Drugie pytanie brzmiało: Ile czasu wolnego posiada Pan/Pani w ciągu tygodnia? Odpowiedzi były
następujące:
0-10 godzin - 10 osób – 27%
11-20 godzin – 7 osób – 19%
21-30 godzin – 4 osoby – 11%
31-40 godzin - 1 osoba – 3%
41-50 godzin – 2 osoby – 5%
bardzo mało – 2 osoby – 5%
dosyć dużo – 1 osoba – 3%
dużo – 3 osoby – 8%
około 2 dni – 1 osoba – 3%
mało – 1 osoba – 3%
brak odpowiedzi – 5 osób – 13%
Trzecie pytanie dotyczyło sposobów spędzania wolnego czasu. 23% ankietowanych wskazało
odpowiedź z przyjaciółmi. Uprawiając sport wolny czas spędza 19%, przed telewizorem – 17%,
przed komputerem i z rodziną po 16%. 9% gimnazjalistów spędza czas zajmując się ogrodem
lub domem. Padały też inne odpowiedzi, a wśród nich: gra na instrumencie, rozwijanie
zainteresowań, czy pomaganie rodzicom przy różnych pracach.
Zainteresowania były tematem czwartego pytania. Ankietowani udzielili następujących
odpowiedzi:
ogród/dom – 3 osoby – 4%
turystyka – 5 osób – 6&
sport – 24 osoby – 29%
filmy – 11 osób – 13%
motoryzacja – 6 osób – 7%
muzyka – 20 osób – 24%
informatyka 6 osób – 7%
Inne:
książki – 3 osoby – 4%
rolnictwo – 2 osoby – 2%
plastyka – 1 osoba – 1%
e-sport – 1 osoba – 1%
taniec – 1 osoba – 1%
sztuka – 1 osoba – 1%
4
Drugą częścią składową badania były warsztaty
przeprowadzone przez animatora z Narodowego Centrum
Kultury. Zostały one przeprowadzone 8 maja w siedzibie
GOKu. Młodzież jest przede wszystkim aktywna pod
względem sportowym. Ważne dla gimnazjalistów jest
głównie spędzanie czasu w gronie rówieśników. Sprzyjają
temu wszelkie gry zespołowe. Dużym zainteresowaniem
cieszą się siatkówka czy piłka nożna. Do aktywności
fizycznej można też zaliczyć bieganie, pływanie, jazdę
na rowerze i rolkach. Kilka osób spędza swój wolny czas
jeżdżąc konno, tańcząc czy ćwicząc na siłowni. Chłopcy wskazywali także, że interesującym
sportem dla nich jest wędkarstwo. Lubią oni jeździć nad stawy bądź nad pobliską rzekę i tam
wspólnie łowić ryby.
Młodym ludziom przede wszystkim zależy na utrzymywaniu relacji z rówieśnikami. Wszyscy
zgodnie twierdzą, ze najfajniej spędza się czas wspólnie
ze znajomymi czy przyjaciółmi. Najczęściej spotkania tego
typu są skoncentrowane wokół ogniska. Gimnazjaliści
spędzają swój czas wolny grupowo podczas spacerów
czy wspólnie oglądając filmy.
Wśród zainteresowań młodzieży przewijała się muzyka.
Kilka osób, szczególnie dziewczyn, przyznało się do tego,
że grają na różnych instrumentach i chodzą do szkoły
muzycznej. Warto zauważyć, że zainteresowaniem cieszy
się nie tylko muzyka, której słuchamy na co dzień w radiu, ale także muzyka poważna. Dwie
uczennice Gimnazjum w Borkach brały ostatnio udział w konkursie o Fryderyku Chopinie. Pozostali
zgodnie twierdzili, że chętnie słuchają muzyki, głównie popu czy rocka.
Popularnym i ważnym (głównie wśród chłopców)sposobem spędzania czasu jest granie w gry
komputerowe. Chodzi zarówno o tradycyjne gry indywidualne, jak i coraz bardziej popularne
gry wieloosobowe, które pozwalają na wspólne
rozgrywki przez Internet. Chłopcy z Gimnazjum w
Borkach mają nawet kilka grup, które grają w
popularnego ostatnio lola.
Wśród zainteresowań dziewcząt pojawiły się także
gotowanie czy pieczenie słodyczy. Padło nawet
stwierdzenie, że młodzi ludzie obecnie spotykają się
i wspólnie pieką czy gotują, co pozwala nie tylko
na rozwijanie zainteresowań ale także sprzyja
spotkaniom ze znajomymi.
Ponadto młodzież spędza swój czas wolny przed tv, czytając książki. Jedna z uczestniczek
warsztatów hobbystycznie robi zdjęcia.
Z racji, że gmina Borki jest gminą wiejską, młodzież jest zobligowana do pomocy rodzicom
w gospodarstwie. Dlatego też część swojego wolnego czasu spędzają na procach w gospodarstwie.
5
2. Stosunek do Gminnego Ośrodka Kultury
w Borkach z/s w Woli Osowińskiej
Podczas warsztatów młodzież została poproszona o wypisanie
na karteczkach skojarzeń z naszym ośrodkiem kultury. Każdy mógł
się wypowiedzieć, dlatego też skojarzeń było mnóstwo. Przede
wszystkim GOK w Borkach z/s w Woli Osowińskiej kojarzony jest
z ludowością. Wśród młodzieży panuje przekonanie, że działania
GOKu są nastawione głównie na kultywowanie starodawnych
obyczajów. Z racji, że niektórzy młodzi ludzie z naszej gminy
należeli do zespołów prowadzonych przez GOK, kojarzy on się im
z tańcami ludowymi, strojami ludowymi, kultywowaniem
tradycji, obrazami i sztuką ludową czy inscenizacją wesela
ludowego.
Młodzież może korzystać z pomieszczeń Gminnego Ośrodka Kultury po zajęciach w szkole, dlatego
też kojarzony jest on ze świetlicą, możliwością skorzystania z komputera. Ogólnie dostępna jest
także siłownia, z którą również kojarzony jest GOK.
Działalność GOKu nie pozostaje bez echa również wśród gimnazjalistów. Dlatego kojarzony on jest
także z zajęciami wokalnymi czy tanecznymi, w których uczestniczyło kilka osób.
Młodzież świadoma jest tego, jakie przedsięwzięcia są realizowane
przez Gminny Ośrodek Kultury. Organizowane są pokazy ginących
zawodów.
Dlatego
też
kojarzony
jest
on ze zwiedzaniem, pokazywaniem pieczenia
chleba, tkactwem, starymi urządzeniami.
Budynek GOKu jest ogólnodostępny. Znajduje się
on w centrum wsi. Tutaj także zlokalizowany jest
punkt pocztowy. Taka sytuacja powoduje
skojarzenia ze spotkaniami czy zebraniami, również takimi, które
są organizowane przez urzędników.
Młodzi uczestnicy warsztatów zwracają uwagę na niewielką ofertę skierowaną właśnie do nich.
Padło nawet stwierdzenie, że wieje tu nudą, bo działania są zorientowane przede wszystkim
na zachowanie tradycji, co niespecjalnie interesuje ludzi w takim wieku. Z drugiej strony jednak
padały też stwierdzenia że panuje tutaj fajna, miła atmosfera.
Kojarzony jest także z kreatywnością, integracją i konfrontacją.
Młodzież niezbyt chętnie uczestniczy w zajęciach organizowanych przez Gminny Ośrodek Kultury.
Jednak warto zauważyć, że uczniowie okolicznych szkół chętnie uczestniczą w konkursach
plastycznych, które organizuje GOK. We wcześniejszych latach udawało się także aktywizować
młodzież przy organizacji Spotkań z Pieśnią i Tradycją Weselną – brała ona udział w przedstawieniu
Wesela Woleńskiego.
6
3. Pomysły na projekty
Z przeprowadzonych ankiet wynika, że gimnazjaliści najchętniej uczestniczyliby w następujących
aktywnościach:
imprezy, aby poznać innych ludzi – 1 osoba – 2%
koncerty i imprezy związane z muzyką – 7 osób – 17%
sport – 17 osób – 41%
ciekawe warsztaty – 1 osoba – 2%
seanse filmowe – 2 osoby – 5%
występy kabaretów – 4 osoby – 10%
aerobik – 1 osoba – 2%
warsztaty – 1 osoba – 2%
spektakle teatralne – 2 osoby – 5%
nauka jazdy konnej – 3 osoby – 7%
nauka tańca – 3 osoby – 7%
Pomysły na projekty zaproponowane przez młodzież
podczas warsztatów można podzielić na trzy zasadnicze
kategorie: zajęcia i warsztaty, koncerty, sport i rekreacja.
A. Zajęcia i warsztaty
Pomysłów na różnego rodzaju warsztaty było mnóstwo. Młodzi ludzie chcieliby uczestniczyć
w zajęciach, które pokrywają się z ich zainteresowaniami. Dlatego też wymieniali wśród propozycji
różnego rodzaju warsztaty muzyczne. Począwszy od nauki śpiewu, poprzez granie na przeróżnych
instrumentach (takich jak fortepian, gitara, skrzypce, wiolonczela, gitara elektryczna) po naukę
tańca. Podkreślali oni, że głównie interesuje ich taniec nowoczesny. Jednakże nie chodzi im jedynie
o słynny ostatnio breakdance, ale także tańce towarzyskie.
Gimnazjaliści chętnie wzięliby udział w warsztatach fotograficznych, podczas których dowiedzieliby
się jak „współpracować” z aparatem, jak dobrze ustawić ostrość, czy jak później dokonać obróbki
zrobionego już zdjęcia. Ponadto zgłaszali oni również
chęć wzięcia udziału w warsztatach plastycznych czy
teatralnych. Dziewczęta podkreślały, że interesuje ich
praca aktora teatralnego „od kuchni”. Ciekawym
doświadczeniem byłaby wizyta w profesjonalnym
teatrze podczas próby czy też możliwość zajrzenia do
garderoby.
Chłopcy zaproponowali, żeby zorganizować warsztaty
sztuk wali. Co ciekawe, dziewczęta także byłyby chętne
wziąć udział w tego typu zajęciach.
Pomimo obecności języków obcych w szkołach, młodzi ludzie są chętni do rozwijania swoich
umiejętności lingwistycznych. Dlatego tez zgłosili pomysł zorganizowania kursów języków obcych.
Zgodnie stwierdzili, że mógłby to być język inny niż te nauczane w szkołach, np. hiszpański
czy włoski.
7
B. Koncerty
Wśród młodych ludzi dominuje zainteresowanie
hip-hopem czy też rockiem. Dlatego też pomysły
na wykonawców były następujące: Ed Scheeran
(grający muzykę pop), happysad (rock alternatywny),
Kabanos (hip-hop), Sobota (hip-hop) czy też Gang
Albanii (hip-hop). Najważniejszym kryterium dobory
zespołów/wykonawców była atrakcyjność dla młodzieży.
Gimnazjaliści zwrócili uwagę na fakt, że wielkość gminy nie powinna mieć znaczenia
w projektowaniu koncertów. Młodzież twierdzi, że jeśliby były organizowane tego typu koncerty,
to byłoby duże zainteresowanie, gdyż zebraliby się chętni z okolicznych gmin.
Warto zwrócić uwagę na opinię młodzieży o obecnie odbywających się koncertach. Twierdzą oni,
że na imprezach organizowanych na terenie gminy występują najczęściej wszystkim dobrze znane
zespoły ludowe, które są dla nich nudne.
C. Sport i rekreacja
Bardzo ważną dziedziną aktywności gimnazjalistów jest uprawienie sportów. Zarówno chłopcy jak
i dziewczęta wyrażali potrzebę zorganizowania zawodów sportowych. Dziewczęta szczególnie
zainteresowane by były utworzeniem drużyny siatkarskiej. Chłopcy ponadto chętnie by rozegrali
turniej piłki nożnej.
Młodzi mieszkańcy gminy Borki odczuwają silną potrzebę przeżyć ekstremalnych. Pojawiały się
pomysły skoku na bungee czy też skoku
ze spadochronem. Chętnie tez wzięliby udział
w rozgrywkach paintballowych czy obozach
survivalowych. Inni proponowali także lot balonem
czy samolotem.
Gimnazjaliści chętnie podróżują. Dlatego też
zaproponowali zorganizowanie wycieczki lub rajdu
rowerowego. Wśród młodzieży są miłośnicy
marszów na orientacje, dlatego też padła
propozycja zorganizowania ich w nocy.
Ciekawym pomysłem na spędzenie czasu wolnego
było także kino pod chmurką. Gimnazjaliści przyznali, że brakuje im kina i fajnie by było się spotkać
w letni wieczór i obejrzeć wspólnie ze znajomymi film wyświetlany na ścianie budynku pod gołym
niebem.
8
Część II Seniorzy
1. Zainteresowania i spędzanie czasu wolnego
Gminny Ośrodek Kultury i studenci UMCS zorganizowali 11 spotkań z seniorami w poszczególnych
wsiach gminy Borki. Miały one na celu zbadanie co chcieliby zrobić mieszkańcy gminy dla siebie
w sferze kulturalnej. Narzędziem pomocnym w badaniu okazały się ankiety kulturowe. W sumie
wypełniło je 96 osób. Na podstawie pierwszego pytania wywnioskować można,
że 59 ankietowanych (czyli 62%) posiada czas wolny w ciągu dnia, zaś 27 ankietowanych (28%)
go nie posiada. 10 osób (10%) nie udzieliło odpowiedzi. Drugie pytanie brzmiało: Ile czasu wolnego
posiada Pan/Pani w ciągu tygodnia? Odpowiedzi były następujące:
0-10 godzin – 35 osób – 37%
11-20 godzin – 14 osób – 15%
21-30 godzin – 3 osoby – 3%
31-40 godzin – 1 osoba – 1%
kilka godzin – 1 osoba – 1%
dużo – 5 osób – 5%
7 dni - 2 osoby – 2%
brak odpowiedzi – 21 osób – 21%
mało – 5 osób – 5%
w zależności od pory roku – 1 osoba – 1%
dwa popołudnia – 1 osoba – 1%
kilka godzin w niedzielę – 1 osoba – 1%
brak – 4 osoby – 4%
wieczorami – 1 osoba – 1%
1 godzina przed spaniem codziennie – 1 osoba – 1%
1 dzień – 1 osoba – 1%
Sposób spędzania wolnego czasu był przedmiotem pytania trzeciego. Ankietowani udzielili
następujących odpowiedzi:
przed telewizorem – 34 osoby – 13%
przed komputerem – 8 osób – 3%
uprawiając sport – 12 osób – 5%
zajmując się domem/ogrodem – 73 osoby – 28%
z przyjaciółmi – 41 osób – 15%
z rodziną – 68 osób – 27%
inaczej – 22 osoby – 9%
• przejażdżki rowerowe – 2 osoby
• prace rękodzielnicze – 2 osoby
• zajmując się ogrodem – 1 osoba
• udzielając się społecznie - 1 osoba
• czytając – 2 osoby
• rozwiązując krzyżówki – 1 osoba
• wyjazdy – 2 osoby
• robótki ręczne – 3 osoby
• próby – 1 osoba
• wszystkim po trochu – 1 osoba
9
•
•
•
•
•
•
pro publico bono – 1 osoba
spacer do lasu/na pola – 1 osoba
dojenie krów – 1 osoba
aerobik – 1 osoba
nauka języka angielskiego – 1 osoba
praca – 1 osoba
Jeśli chodzi o zainteresowania, to mieszkańcy gminy Borki zaznaczali następujące odpowiedzi:
ogród/dom – 80 osób – 40%
turystyka – 17 osób – 9%
sport – 10 osób – 5%
filmy – 28 osób – 14%
motoryzacja – 7 osób – 4%
muzyka – 33 osoby – 17%
informatyka – 3 osoby – 1%
inne – 20 osób – 10%
• wyszywanie – 1 osoba
• robótki ręczne – 1 osoba
• rękodzieło – 1 osoba
• krzyżówki – 2 osoby
• literatura – 4 osoby
• teatr – 1 osoba
• śpiew – 2 osoby
• śpiew i taniec ludowy – 1 osoba
• szydełkowanie – 1 osoba
• polityka – 1 osoba
• kultura – 1 osoba
• pisanie wierszy – 1 osoba
• kulinaria – 1 osoba
• uprawa roślin w ekologii – 1 osoba
• księgowość – 1 osoba
Na warsztatach, które odbywały się 8 maja 2015 roku w siedzibie
GOKu, pojawiło się 19 osób. Część z nich to te same osoby, które
uczestniczyły wcześniej w spotkaniach w poszczególnych wsiach.
Jednak było też kilka nowych osób, które są chętne
do współdziałania. Uczestnicy warsztatów podkreślali, że mają dużo
obowiązków w domu czy gospodarstwie. Dlatego też nie mają zbyt
wiele czasu na działania, które zaspokajałyby ich zainteresowania.
Jednakże starają się przynajmniej raz na jakiś czas wygospodarować trochę czasu na swoje pasje
i hobby. Jeden z panów stwierdził, że jego pasją są konie. Ma swoją stadninę i pomimo prac, które
musi robić wokół swoich „podopiecznych”, traktuje ją jako odskocznię od pracy zawodowej
i chętnie spędza czas wolny jeżdżąc konno. Ponadto konie są niezbędnym dodatkiem do jego
drugiej pasji – działania w grupie rekonstrukcyjnej.
Jak to na wsi bywa, większość działań w ciągu dnia koncentruje się wokół gospodarstwa. Dlatego
też na rozwijanie zainteresowań mieszkańcy przeznaczają głównie wieczory albo weekendy. Panie
10
wieczorami (zwłaszcza zimą) zajmują się robótkami ręcznymi – szydełkują, haftują, robią
na drutach. Wieczory to także czas na odpoczynek przy krzyżówce czy też z książką w ręku.
Głównie panie zwracały uwagę na zainteresowanie literaturą. Jedna z uczestniczek warsztatów
przyznała, że jak ma chwilę czasu to sama pisze wiersze.
Część z obecnych to młodzi rodzice. Dlatego też swój czas
wolny poświęcają dzieciom – wspólnie gotują, grają w gry itp.
Kila osób zauważyło także, że w wolnym czasie przygotowują
się do pracy – opracowują scenariusze lekcji, doskonalą swoje
umiejętności.
Położenie naszej gminy na wiejskim terenie powoduje także
ukształtowanie zainteresowań. Wiele osób interesuje się
ogrodnictwem, uprawą ekologiczną. Trudno jest znaleźć osoby
interesujące się teatrem czy kinem, ponieważ do miasta, w
którym takie instytucje się znajdują jest daleko. Nawet jeśli odległość nie stanowi przeszkody, to
trudno jest znaleźć czas na taką wyprawę. Dlatego też na terenie gminy działają dwa zespoły
teatralne, które pozwalają chętnym wykazać się na tej płaszczyźnie.
Panowie mają także bardziej „męskie” zainteresowania. Jeden z nich wymienił łucznictwo, a inny
powiedział, ze interesuje go zbieractwo. Zbiera on monety, kolekcjonuje stare fotografie itp.
Czas wolny to także czas spotkań z rodziną i znajomymi. Jedna z uczestniczek warsztatów
stwierdziła, że czas dla znajomych ma jedynie w weekend i często wykorzystuje nowe technologie
typu skype do kontaktu z przyjaciółmi, gdyż brakuje jej czasu na tradycyjne spotkania przy kawie.
2. Stosunek do Gminnego Ośrodka Kultury w Borkach z/s w Woli
Osowińskiej
Seniorom Gminny Ośrodek Kultury w Borkach z/s w Woli Osowińskiej kojarzy się z różnego rodzaju
imprezami cyklicznymi takimi jak: Spotkania z Pieśnią i Tradycją Wielkopostną, Spotkania Teatrów
Wiejskich „Teatr w Opłotkach”, Spotkania z Pieśnią i Tradycją Weselną czy Jesienne spotkania
z Folklorem „Dokopiny”.
Osobom dorosłym budynek GOKu kojarzy się także z Pocztą, która tam działa oraz z gotowaniem
kartoflaków. Są one wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych, dlatego są przygotowywane przez
panie z Koła Gospodyń Wiejskich w Woli Osowińskiej przy okazji wielu impreza organizowanych
przez GOK.
Większość z seniorów czynnie uczestniczy w życiu Gminnego Ośrodka Kultury. Są oni członkami
zespołów śpiewaczych, stowarzyszeń, Kół Gospodyń Wiejskich i niejednokrotnie współorganizują
wraz z GOKiem różnego rodzaju imprezy. Mamy nadzieję, że ci,
którzy uczestniczyli w warsztatach i nie angażowali się
kulturalnie do tej pory, poczują potrzebę współdziałania
i przyłączenia się do realizacji zadań ośrodka kultury.
11
3. Pomysły na projekty
W ankietach było zawarte pytanie o propozycje rozszerzenia oferty kulturalnej Gminnego Ośrodka
Kultury. Seniorzy udzielili następujących odpowiedzi:
strojenie potraw – 1 osoba – 1%
koncerty/imprezy muzyczne – 6 osób – 9%
kursy gotowania – 11 osób – 16%
kursy pieczenia – 10 osób – 14%
garmażeria – 4 osoby – 6%
kursy komputerowe – 1 osoba – 1%
spotkanie z interesującymi ludźmi (aktorzy, reżyserzy) – 3 osoby – 5%
kursy – 2 osoby – 3%
sport – 4 osoby – 6%
kurs fryzjerstwa – 1 osoba – 1%
kulinaria – 7 osób – 10%
wycieczki – 3 osoby – 5%
spotkania integrujące zespoły ludowe – wymiana doświadczeń – 1 osoba – 1%
lepsza współpraca z dziećmi z terenu gminy – 1 osoba – 1 %
kurs krawiecki – 1 osoba – 1 %
bardziej dynamiczne działania – 1 osoba – 1%
integracja osób trzeciego wieku – 1 osoba – 1%
zajęcia językowe – 1 osoba – 1%
zajęcia teatralne – 1 osoba – 1%
zajęcia plastyczne – 1 osoba – 1%
aerobik – 2 osoby – 3%
koncerty rockowe – 2 osoby – 3%
florystyka – 1 osoba – 1%
pokazy zespołów folklorystycznych – 1 osoba – 1%
wydarzenia naukowe – 3 osoby – 5%
warsztaty tematyczne – 1 osoba – 1%
kulturalne – 1 osoba - 1%
Spotkania z mieszkańcami w poszczególnych wsiach i warsztaty obfitowały w różnorodne pomysły.
Można podzielić je na pięć grup: warsztaty, spotkania, aktywność, infrastruktura oraz inne.
A. Kursy/Warsztaty
Ogólnie znane jest powiedzenie że „człowiek uczy się przez
całe życie”. Dlatego też seniorzy chcą uczestniczyć w różnego
rodzaju warsztatach, kursach i szkoleniach. Na wielu
spotkaniach pojawił się pomysł zorganizowania kursu
kulinarnego. Miałby on na celu nie tylko zaprezentowanie
obecnej mody kulinarne, ale także pokazanie młodym
gospodyniom jak gotowało się kiedyś, żeby nie zaginęła
sztuka gotowania tradycyjnych potraw regionalnych. Ponadto
w ramach cyklu szkoleń kulinarnych panie chciałyby się
nauczyć sztuki carvingu oraz wykorzystania ziół
w gotowaniu.
12
Kolejnym pomysłem na rozwijanie umiejętności, które przydają się w życiu codziennym, było
zorganizowanie szkoleń w dziedzinie tworzenia wiosek tematycznych, prowadzenia gospodarstw
agroturystycznych czy zagród tematycznych. Zainteresowaniem cieszyłyby się także zajęcia
z kreowania wizerunku wsi i regionu, w ramach których można by zorganizować szkolenia
z tworzenia gier terenowych.
Dorośli chcą także rozwijać swoje własne zainteresowania. Chętnie wzięliby udział w warsztatach
teatralno-wokalnych czy tańca towarzyskiego. Jedna z pań zgłosiła chęć nauki gry na gitarze, inna
chciałaby nauczyć się języków obcych, a panowie wpadli na pomysł zorganizowania szkolenia
myśliwskiego.
B. Spotkania
Wśród mieszkańców gminy Borki dominuje potrzeba
integracji i spotkań. Dlatego też podczas warsztatów padło
wiele propozycji organizacji różnego rodzaju imprez, które
pozwoliłyby się spotkać, wymienić doświadczeniami,
dowiedzieć czegoś nowego. Panie z Woli Osowińskiej
zaproponowały zorganizowanie pokazów filmowych. Byłaby
to możliwość do obcowania ze sztuką kinowa, a także dyskusji
o wyświetlonych filmach.
Panie działające w teatrach wiejskich zgłosiły chęć zorganizowania spotkania z ciekawymi ludźmi
związanymi z teatrem. Chciałyby one porozmawiać z profesjonalnym reżyserem czy aktorem
i uzyskać wskazówki do dalszej działalności.
Kolejnym pomysłem dotyczącym spotkań była organizacja cyklu biesiad. Pomysł zakładał spotkania
o różnej tematyce (gotowanie, śpiewanie, pisanie scenariuszy) w różnych miejscowościach w całej
gminie.
Jedna z emerytowanych nauczycielek stwierdziła, że warto by zaszczepić w młodzieży i dzieciach
potrzebę czytania poezji. Pomocne w tym byłyby wieczorki z poezją przy świecach.
C. Aktywność
Seniorzy nauczeni są, że ciągle trzeba coś robić, być w ruchu. Dlatego też panie stwierdziły,
że chciałyby pojechać na jakąś wycieczkę. Podkreślały, że warto by coś zwiedzić, obejrzeć jakąś
ciekawą sztukę.
Inną formą aktywności jest aerobik oraz modny ostatnio nordic walking. Głównie panie chciałyby
uczestniczyć w zajęciach prowadzonych przez profesjonalnych instruktorów.
Panie z grupy tzw. 60+ zaproponowały zorganizowanie zumby
trzeciego wieku. Miałyby to być spotkania, które
aktywizowałyby seniorów w różny sposób – od prezentowania
zasad zdrowego żywienia po ćwiczenia ruchowe odpowiednie
dla ludzi w starszym wieku.
D. Infrastruktura
W obszarze infrastruktury dorośli zwracali uwagę
na konieczność budowy placu zabaw w Olszewnicy. Rodzice
i dziadkowie podkreślali, ze nie ma u nich we wsi takiego
miejsca, gdzie dzieci mogłyby się spotkać po szkole i spędzić razem czas.
Podczas spotkania w Osownie został poruszony problem budynku szkoły. Z końcem czerwca
przestaje tam działać szkoła i pomieszczenia nie będą zagospodarowane. W związku z tym
mieszkańcy chcieliby to wykorzystać i stworzyć tam miejsce spotkań, bo budynek jest
13
wyremontowany i szkoda by było go zaniedbać.
W Woli Chomejowej padł pomysł na to, że w ramach projektu można wyposażyć remizę, żeby była
przystosowana do działalności Koła Gospodyń Wiejskich. Jest to o tyle ważne, że obecnie coraz
więcej młodych kobiet chce działać w KGW.
Ponadto (na spotkaniu w Borkach) postulowano konieczność wyposażenia sali do ćwiczeń.
Obecnie w remizie strażackiej dwa razy w tygodniu spotykają się panie
na zajęciach z aerobiku. Stwierdziły one, że fajnie by było wyposażyć to miejsce
w przyrządy do ćwiczeń, co zachęciłoby większą liczbę osób do uczestnictwa
w zajęciach. Była by to także możliwość rozszerzenia oferty o nowe aktywności.
E. Inne
Były także dwa pomysły, które nie dały się zakwalifikować do żadnej
z powyższych grup. Pierwszym z nich było zebranie relacji i spisanie wspomnień
starszych mieszkańców wsi Wrzosów. Miałaby to być swoista lekcja historii
lokalnej. Projekt angażowałby nie tylko dorosłych, ale także młodzież.
Innym pomysłem było stworzenie kalendarza z ciekawymi miejscami gminy
Borki. Byłaby to okazja do zaprezentowania walorów naszej okolicy oraz
promocji na szerszą skalę.
14