plastyka - kl. 3 gimnazjum

Transkrypt

plastyka - kl. 3 gimnazjum
BEATA MIKULIK
Rozkład materiału z planem wynikowym
(32 godziny dydaktyczne)
Lp.
czas
1.
Temat,
Sposób realizacji,
Środki i materiały
cele główne,
metody i formy
dydaktyczne
założenia
pracy, technika
−pogadanka
Lekcja organizacyjna.
−podręcznik (PrzedKryteria oceniania.
mowa, Widzieć świat, −praca z tekstem
−rozmowa nauczająca
Higiena twórczości. Wi­
s. 7–9)
−ćwiczenia
dzieć i patrzeć – inter­
−dowolne użytkowe
pretacja rzeczywistości
przedmioty codzienne −praca sprawdzająca
(ćwiczenie kontrolne)
w dziełach sztuki –
−materiał ilustracyjny
wprowadzenie do nauki
ukazujący różne formy −ćwiczenie plastyczne
(szkice rysunkowe)
plastyki w gim­nazjum.
dzieł użytkowych
(zbiorowa, indywidual­
i nieużytkowych
na forma pracy)
Test diagnozujący
–płyta CD
umiejętności i wiadomo­ −test diagnozujący,
ści uczniów po szkole
przybory do pisania,
podstawowej.
ołówek, kredki, gum­
ka, kartki do szkico­
wania
−zdjęcia
−reprodukcje dzieł
malarskich, rzeźb,
plakatów
−ulotki reklamowe
Umiejętności po przeprowadzonej lekcji
Zakres podstawowy
Zakres rozszerzony
−znajomość oznaczeń dotyczących bez­
piecznego i celowego posługiwania się
materiałami plastycznymi
−znajomość elementów prawa autor­
skiego, głównie w zakresie korzystania
z materiału ilustracyjnego znajdującego
się m.in. internecie
−wskazywanie różnic miedzy spostrze­
ganiem rzeczywistości i natury a spo­
sobem patrzenia na dzieła sztuki
−znajomość różnych dziedzin plastyki,
rozróżnianie gatunków dzieł sztuki,
−określanie funkcji sztuki na przykła­
dach dzieł
−znajomość w podstawowym zakresie
dziejów sztuki oraz pojęć i terminów
plastycznych poznanych w szkole pod­
stawowej
−znajomość oznaczeń związanych z bez­
piecznym posługiwaniem się materiałami
plastycznymi jako środkami chemiczny­
mi, umiejętność określania ograniczeń
w stosowaniu niektórych materiałów na
podstawie oznaczeń i ostrzeżeń na opako­
waniach
−znajomość elementów prawa autor­
skiego, głównie w zakresie korzystania
z materiału ilustracyjnego znajdującego
się m.in. w internecie oraz dotyczącego
własności intelektualnej
−umiejętność dostrzegania elementów
dzieła plastycznego, wskazywania jego
znaczenia w odróżnieniu od przedmiotów
i zjawisk życia codziennego, natury
−znajomość różnych rodzajów dzieł sztuki,
wskazywanie dziedzin plastyki, do któ­
rych one należą
−znajomość podziału sztuki na użytkową
i nieużytkową
−określanie funkcji sztuki na przykładach
dzieł artystów i w odniesieniu do własnej
twórczości
−znajomość większości wiadomości
z dziejów sztuki oraz większości pojęć
i terminów plastycznych związanych
z poszczególnymi elementami dzieła
sztuki ze szkoły podstawowej, wskazy­
wanie ich i omawianie ich znaczenia na
wybranych przykładach
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 1
Lp.
czas
2.
Temat,
Środki i materiały
cele główne,
dydaktyczne
założenia
Omówienie testu dia­
−podręcznik (Krótkie
gnozującego.
przypomnienie wiadoW świecie kontrastów
mości, s. 11–15)
i podobieństw.
−dowolne reprodukcje
Powtórzenie i przypo­
dzieł, w których do­
mnienie pojęć języka
minującym środkiem
plastyki dotyczących
wyrazu artystycznego
barwy, plamy, faktury,
są barwy, kompozycje
kompozycji światło­
w szerokiej, wąskiej
cienia i perspektywy
gamie barw; prace
w dziełach plastycznych. o zróżnicowanej
fakturze; przykłady
Praca plastyczna:
różnych rodzajów
„Kolorowa dżungla”
kompozycji
lub
−reprodukcje dzieł
„Jabłko. Jabłoń. Sad”
ilustrujące różne ro­
dzaje perspektywy ze
szczególnym uwzględ­
nieniem perspektywy
zbieżnej oraz ukazu­
jące przestrzenność
przedmiotów za pomo­
cą modelunku świa­
tłocieniowego oraz
cieniowania, różnice
walorowe w obrazach
–płyta CD
−blok rysunkowy A3,
farby akwarelowe,
pędzle, naczynia
na wodę, papier
kolorowy, klej,
nożyczki
Sposób realizacji,
Umiejętności po przeprowadzonej lekcji
metody i formy
Zakres podstawowy
Zakres rozszerzony
pracy, technika
−znajomość i rozumienie podstawowych −umiejętność wskazywania barw o okre­
−pogadanka
pojęć dotyczących barw, plamy barw­
ślonych własnościach, układów plam,
−praca z tekstem
nej, faktury, kompozycji, wskazywanie
zróżnicowanej faktury, rodzajów kom­
−prezentacja repro­
ich na wybranym, prostym przykładzie
pozycji, zasady równowagi w dziełach
dukcji
różnych artystów i we własnej pracy
−rozmowa nauczająca −znajomość podstawowych rodzajów
i zasad perspektywy zbieżnej, po­
plastycznej (samodzielne analizowanie)
−ćwiczenie plastyczne
wietrznej, malarskiej oraz rozumienie −umiejętność wskazywania poznanych
(malowanie akwarela­
pojęcia waloru, cieniowania i modelun­
rodzajów perspektywy oraz sposobów
mi i technika kolażu)
−prezentacja prac
ku światłocieniowego
ukazywania przestrzenności przedmio­
tów w różnych dziełach sztuki
uczniów
−zrozumienie i umiejętność określenia
−znajomość zasad perspektywy powietrz­
(indywidualna i zbio­
zasad perspektywy powietrznej i ma­
nej i malarskiej oraz wskazywanie róż­
rowa forma pracy)
larskiej
−wskazywanie perspektywy powietrznej nych rodzajów perspektywy w kompozy­
cjach malarskich artystów różnych epok
i malarskiej w wybranym, prostym
−rozumienie i znajomość podstawowych
przykładzie
zasad kompozycji, ich znaczenia w dzie­
−rozumienie i znajomość podstawowych
łach malarskich, umiejętność omówienia
zasad kompozycji, wskazywanie nie­
ich na przykładach
których zasad w istniejących dziełach
−zastosowanie elementów perspektywy −świadome korzystanie z zasad perspekty­
wy i światłocienia, uzyskiwanie równo­
powietrznej, malarskiej i wybranego
rodzaju kompozycji we własnej pracy
wagi w kompozycji oraz stosowanie róż­
plastycznej
nych rodzajów kompozycji we własnych,
−stworzenie prostej pracy na zadany
oryginalnych pracach plastycznych
temat, obrazującej własności barw,
−stworzenie oryginalnej, złożonej kompo­
różnice faktury, dążenie do uzyskania
zycji plastycznej obrazującej omawiane
równowagi kompozycyjnej
zagadnienia, w pełni zgodnej z tematem,
−stworzenie prostej kompozycji ukazują­ wykorzystującej możliwości zadanej
cej przestrzenność świata
techniki
−świadome i celowe tworzenie kompozy­
cji, w której będzie ukazywana prze­
strzeń, z wykorzystaniem poznanych
wiadomości o perspektywie
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 2
3.
Sztuka starożytnej Gre­ −podręcznik (Sztuka
cji. Między sztuką a fi­
starożytnej Grecji,
lozofią życia. Harmonia
s. 16–23)
architektury.
−zeszyt ćwiczeń
−wybrane reprodukcje
Praca plastyczna:
dziel sztuki greckiej
„Projekt kolumn i ka­
różnych okresów, duża
riatyd w fantastycznej
reprodukcja Erechte­
budowli”
jonu z kariatydami,
plansza z porządkami
architektonicznymi
–płyta CD
−duży arkusz papieru
pakowego, pastele su­
che, kartka A4, miękki
ołówek, gumka
−pogadanka
−prezentacja repro­
dukcji
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenia
−ćwiczenie plastyczne
(szkice ołówkiem,
rysowanie pastelami
suchymi)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, gru­
powa, zbiorowa forma
pracy)
−określenie orientacyjnego czasu
trwania kultury greckiej, znajomość
elementów wierzeń (wybranych postaci
bogów przedstawianych w sztuce)
−znajomość charakterystycznych rodza­
jów, form i planów budowli greckich
−rozpoznawanie budowli greckich
−posługiwanie się formą kariatydy we
własnej pracy plastycznej (praca pla­
styczna o charakterze odtwórczym)
−wykonanie prostego szkicu kolumn
w różnych porządkach architekto­
nicznych i wykorzystanie ich w pracy
plastycznej
−znajomość wpływu religii i filozofii na
sztukę grecką
−znajomość charakterystycznych rodza­
jów i form, planów budowli greckich,
samodzielne opisywanie, analizowanie
i wskazywanie zabytków
−omówienie zasady kontrapostu w rzeź­
bie, opisywanie proporcji ciała i ideału
piękna, cech rzeźby okresu archaicznego,
klasycznego i hellenistycznego; znajo­
mość twórczości Fidiasza
−twórcze zainspirowanie się formą karia­
tydy i kolumny oraz stworzenie własnej,
oryginalnej pracy plastycznej wykorzy­
stującej możliwości zadanej techniki
−wykonanie ciekawego szkicu kolumn
w różnych porządkach architektonicz­
nych, umiejętność operowania zróżnico­
waną kreską, posługiwanie się walorem
i światłocieniem, zachowanie właściwych
proporcji w rysunku
4.
Ideał piękna w rzeźbie
greckiej.
Ceramika i malarstwo.
−pogadanka
−prezentacja repro­
dukcji
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenia
−ćwiczenie plastyczne
(rysunek markerem
i cienkopisem)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, zbioro­
wa forma pracy)
−znajomość cech wybranych rzeźb grec­
kich z różnych okresów
−znajomość zasady kontrapostu
−znajomość sposobu przedstawienia
człowieka (idealizacja, proporcje ciała)
w rzeźbie greckiej
−znajomość stylów waz greckich
−określenie cech malarstwa i mozaik
−stworzenie kompozycji rytmicznej,
inspirowanej motywem meandra
−znajomość cech rzeźb greckich z róż­
nych okresów, umiejętność omawiania
ich, wskazywania stosowanych środków
wyrazu artystycznego
−znajomość cech charakterystycznych
stylów i ich chronologii w malarstwie wa­
zowym
−określanie cech, analizowanie dzieł ma­
larskich i mozaik
−stworzenie ciekawej, starannej kompo­
zycji rytmicznej inspirowanej motywem
meandra, świadome posługiwanie się
rytmem, zrównoważenie elementów
czarnych i białych
Praca plastyczna:
„Interpretacja graficzna
motywu meandra”
−podręcznik (Sztuka
starożytnej Grecji,
s. 23–31)
−zeszyt ćwiczeń
−słownik terminolo­
giczny sztuk
pięknych
−wybrane reprodukcje
rzeźb greckich z róż­
nych okresów, repro­
dukcje rzeźb Fidiasza,
Myrona i Polikleta
−zdjęcia waz greckich
w różnych stylach oraz
mozaik
–płyta CD
−blok A4, marker
czarny
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 3
Lp.
czas
5.
Temat,
Środki i materiały
cele główne,
dydaktyczne
założenia
Sztuka starożytnego
−podręcznik (Sztuka
Rzymu – obraz rozwoju
starożytnego Rzymu,
imperium.
s. 32–40)
Funkcje budowli.
−zeszyt ćwiczeń
Monumentalizm i re­
−materiał ilustracyjny
alizm w rzeźbie.
dotyczący architektu­
Cechy malarstwa pom­
ry i innych dziedzin
pejańskiego
sztuki starożytnego
Rzymu
Praca plastyczna:
−materiał ilustracyjny
„Współczesny łuk
przedstawiający łuki
triumfalny”
triumfalne z różnych
lub
okresów
„Pomnik konny”
–płyta CD
−kartka A3, węgiel
rysunkowy, pastele
olejne, klej, nożyczki
−zdjęcia i reprodukcje
przedstawiające konie
Sposób realizacji,
metody i formy
pracy, technika
−pogadanka
−prezentacja materiału
ilustracyjnego, repro­
dukcji i zdjęć
−praca z tekstem
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenia
−ćwiczenia plastyczne
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, zbioro­
wa forma pracy)
Umiejętności po przeprowadzonej lekcji
Zakres podstawowy
Zakres rozszerzony
−ogólna znajomość obszaru i przedziału
czasowego kultury starożytnego Rzy­
mu
−znajomość źródeł sztuki rzymskiej
−znajomość planu rzymskiego miasta
oraz typów budowli, zdobyczy kon­
strukcyjnych, materiałów budowlanych
−orientacyjne określenie cech malarstwa
pompejańskiego
−zaprojektowanie łuku triumfalnego,
upamiętniającego ważne współczesne
wydarzenie, poświęconego znanej
osobistości, nawiązującego do trium­
falnego łuku starorzymskiego,
−zaprojektowanie uproszczonego pom­
nika monnego
−znajomość obszaru Cesarstwa Rzym­
skiego i przedziału czasowego kultury
starożytnego Rzymu
−znajomość źródeł sztuki rzymskiej,
związków mitologii greckiej i rzymskiej,
wpływu religii na sztukę
−znajomość planu rzymskiego miasta,
cech architektury, najbardziej charakte­
rystycznych budowli rzymskich, materia­
łów budowlanych
−określanie znaczenia zdobyczy architek­
tonicznych starożytnego Rzymu
−samodzielne opisywanie, analizowanie
całych dzieł architektonicznych i ich
elementów
−znajomość cech realistycznego przedsta­
wienia postaci ludzkiej oraz syntezy,
deformacji i ekspresji jako środków
wyrazu dla niego charakterystycznych
−określenie tematów, motywów malarstwa
pompejańskiego, iluzjonistycznego spo­
sobu przedstawiania rzeczywistości oraz
środków wyrazu artystycznego stosowa­
nych dla przedstawienia przestrzeni
na płaszczyźnie
−zaprojektowanie łuku triumfalnego
z zachowaniem odpowiednich proporcji,
interesującej kompozycji tekstu i de­
koracji rzeźbiarskich, nawiązującego
do triumfalnego łuku starorzymskiego,
upamiętniającego współczesne ważne
wydarzenie, poświęconego ważnej
osobie
−zaprojektowanie monumentalnego po­
mnika konnego, zachowanie odpowied­
nich proporcji w przedstawieniu postaci
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 4
6.
−pogadanka
O różnorodności otacza­ −podręcznik (Oko−prezentacja repro­
jących nas dzieł sztuki.
liczności powstania
dukcji
Czynniki wpływające na a forma dzieła sztuki,
przemiany formy dzieł.
Styl epoki i styl szkoły. −praca z tekstem
Co by było, gdyby
Styl artysty, Materiał, −rozmowa nauczająca
malarz rzeźbił farbami,
technika a forma dzie- −dyskusja
−ćwiczenia (porówny­
rzeźbiarz malował gliną,
ła sztuki, s. 41–49)
wanie dziel pla­
a architekt rysował
−zeszyt ćwiczeń
stycznych z różnych
w przestrzeni?
−wybrane reprodukcje
przedstawiające postać okresów, wykonanych
różnymi technikami
Praca plastyczna:
ludzką w rzeźbie,
i z różnych materia­
„Wiejska chata, współ­
kościoły, malarstwo
łów w grupach)
czesny wieżowiec, dom
religijne i portretowe
przyszłości”
z różnych epok i okre­ −ćwiczenia plastyczne
(wycinanka i rysunek
sów o zróżnicowanej
kredkami ołówkowy­
formie i technice
mi i flamastrami)
wykonania
−prezentacja ćwiczeń
–płyta CD
i prac plastycznych
−słownik terminów
(indywidualna, grupo­
plastycznych
wa i zbiorowa forma
−zeszyt lub kartki do
pracy)
pisania, trzy kartki
A4 do rysowania,
papier kolorowy, klej,
nożyczki, kredki
ołówkowe, flamastry
−znajomość pojęcia formy dzieła,
techniki jego wykonania, materiału,
z którego jest zrobione, przeznaczenia
−określenie wpływu czasu powstania
dzieła, religii, panujących poglądów,
stosunków społecznych na sposób
przedstawiania człowieka w różnych
okresach w sztuce
−określanie wpływu materiału i techniki
wykonania na formę budowli, rzeźb,
obrazów
−określanie znaczenia wpływu upodo­
bań estetycznych epoki na formę dzieł
malarskich rzeźbiarskich, graficznych
−znajomość środków wyrazu, którymi
operują artyści tworzący dzieła w okre­
ślonych dziedzinach sztuki
−znajomość niektórych ograniczeń twór­
czych podczas pracy artystów repre­
zentujących różne dziedziny sztuki
−ukazanie przemian form budowli
o zbliżonej funkcji we własnej pracy
wykonanej różnymi technikami
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 −znajomość pojęć: forma dzieła, technika
i materiał, przeznaczenia oraz umiejęt­
ność wskazania ich na dowolnych przy­
kładach
−znajomość czynników wpływających na
powstawanie dzieł w określonym czasie
−określanie przemian formy w sztuce
w ramach jednego tematu
−określanie możliwości i ograniczeń arty­
stycznych wynikających z zastosowanej
techniki wykonania, materiału dzieła,
ich wpływu na formę dzieł malarskich,
rzeźbiarskich, graficznych
−znajomość specyfiki pracy architekta,
artysty-rzemieślnika, projektanta wzorów
do produkcji masowej
−znajomość cech wspólnych różnych dzie­
dzin plastyki i wzajemnych związków
między nimi
−dostrzeganie różnorodnych ograniczeń,
z jakimi spotykają się artyści w określo­
nych dziedzinach sztuk plastycznych
−wyobrażenie sobie i ukazanie przemian
form budowli o zbliżonej funkcji w prze­
myślanych, interesujących kompozycjach
plastycznych wykonanych różnymi tech­
nikami
5
Lp.
czas
7.
Temat,
cele główne,
założenia
O sztuce romańskiej.
Obronny charakter
architektury.
Praca plastyczna: „Fan­
tastyczny zamek”
lub
„Bryła kościoła”
(projekt budowli z brył
geometrycznych)
8.
O sztuce średniowiecz­
nej – jak religia ogra­
niczała i wyzwalała
pomysłowość twórców.
Przegląd zdobyczy
sztuki romańskiej i go­
tyckiej.
Praca plastyczna:
„Rozeta” (ramy kompo­
zycyjne)
lub
„Rozmowa”
Środki i materiały
dydaktyczne
−podręcznik (Sztuka średniowieczna.
Sztuka romańska,
s. 50–58)
−zeszyt ćwiczeń
−reprodukcje wybra­
nych dzieł z omawia­
nych okresów
–płyta CD
−kartka z bloku A3,
pastele suche
−podręcznik (Sztuka
średniowieczna. Sztuka romańska, Sztuka
gotycka, s. 50–71)
−zeszyt ćwiczeń
−reprodukcje dzieł róż­
nych dziedzin sztuki
gotyckiej i romańskiej
–płyta CD
−kartka A4, pastele
olejne, akwarele, pędz­
le, naczynia na wodę,
złoty papier kolorowy,
klej, nożyczki, kalka
do kopiowania niebie­
ska lub fioletowa
Sposób realizacji,
metody i formy
pracy, technika
−pogadanka
−prezentacja reprodukcji
−praca z tekstem
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenia
−ćwiczenie plastyczne
(rysunek suchymi
pastelami)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, zbioro­
wa forma pracy)
−pogadanka
−prezentacja repro­
dukcji
−praca z tekstem
−rozmowa nauczająca
−dyskusja
−ćwiczenia
−ćwiczenia plastycz­
ne (praca techniką
mieszaną – pastelami
olejnymi i akware­
lami)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, grupo­
wa i zbiorowa forma
pracy)
Umiejętności po przeprowadzonej lekcji
Zakres podstawowy
Zakres rozszerzony
−określanie przybliżonego czasu trwania
i najważniejszych cech stylu romań­
skiego
−znajomość najbardziej charakterystycz­
nych form i planów budowli romań­
skich
−znajomość wybranych zabytków z róż­
nych gatunków, umiejętność wskazania
w nich niektórych cech sztuki romańskiej
−narysowanie barwnej pracy plastycznej
przedstawiającej zamek nawiązujący
do form architektury romańskiej
−określanie związków sztuki z religią,
wpływu religii na sztukę
−określania cech sztuki romańskiej i go­
tyckiej na przykładzie kościoła
−rozpoznawanie stylu zabytków śre­
dniowiecznych i dokonywanie prostego
porównania cech stylowych
−świadomość podporządkowania rzeźby
i malarstwa architekturze w średnio­
wieczu
−znajomość najważniejszego dzieła Wita
Stwosza
−stworzenie rozety inspirowanej gotyc­
kim witrażem
−znajomość pojęcia ram kompozycyj­
nych
–stwarzanie kompozycji na złotym tle
ukazującej rozmowę
−określanie czasu trwania sztuki romańskiej
−znajomość cech stylu romańskiego
i umiejętność wskazania i omówienia ich
na wybranych przykładach
−znajomość związku rzeźby i malarstwa
romańskiego z architekturą
−narysowanie pracy barwnej przedstawia­
jącej fantastyczny zamek – zainspirowa­
nej architekturą romańską, o oryginalnej
kompozycji z zastosowaniem światło­
cienia, konsekwentnym określeniem
kierunku padania światła
−określanie związków sztuki z religią i wpły­
wu wiary na sztukę średniowieczną oraz
podawanie związanych z tym przykładów
−rozpoznawanie i porównywanie cech
stylowych sztuki romańskiej i gotyckiej,
znaczących elementów konstrukcyjnych
budowli na różnych przykładach
−znajomość zabytków malarskich i rzeź­
biarskich oraz ich podporządkowania
architekturze, znajomość malarskiej
i rzeźbiarskiej dekoracji kościoła
−określanie, porównywanie cech stylowych
malarstwa i rzeźby średniowiecznej
−znajomość średniowiecznych iluminacji
−znajomość sylwetki Wita Stwosza
−stworzenie oryginalnej kompozycji wie­
loosiowej rozety inspirowanej gotyckim
witrażem
−znajomość pojęcia ram kompozycyjnych
i umiejętność podawania przykładów kom­
pozycji w ramach w sztuce średniowiecznej
– stworzenie ciekawej kompozycji
przedstawiającej rozmowę, ilustrującej
brak perspektywy w malarstwie i zasto­
sowanie złotego tła
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 6
9.
Wpływ humanistycz­
nego widzenia świata
na twórczość artystów
renesansu.
Harmonia i symetria
w architekturze
i rzeźbie.
Praca plastyczna:
„Projekt attyki”
lub
„Budowla z kopułą”
−podręcznik (Sztuka
nowożytna. Odrodzenie. Architektura.
Rzeźba, s. 75–84)
−zeszyt ćwiczeń
−dowolne, wybrane
przez nauczyciela
reprodukcje renesan­
sowych zabytków
architektonicznych
i rzeźb (w tym budowli
z attyką)
– płyta CD
−kartka z bloku A3, pa­
stele suche, kolorowe
gazety i czasopisma,
klej, nożyczki
−pogadanka
−praca z tekstem
−prezentacja repro­
dukcji
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenie plastycz­
ne (kolaż z gazet,
rysunek ołówkiem,
pastelami suchymi)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, zbioro­
wa forma pracy)
−określanie źródeł sztuki renesansu
i przybliżonego przedziału czasowego
epoki odrodzenia
−znajomość cech architektury, elemen­
tów i form budowli oraz zasady „złote­
go podziału”
−znajomość zabytków architektonicz­
nych z epoki renesansu i ich twórców
−określanie cech budowli renesanso­
wych
−znajomość europejskich i polskich
zabytków architektonicznych z epoki
odrodzenia
−określanie renesansowego planu miasta
−znajomość wybranych zabytków archi­
tektury polskiej z epoki renesansu
−zaprojektowanie we własnej pracy
plastycznej: attyki nawiązującej do
renesansowej
−zaprojektowanie i wykonanie techni­
ką kolażu projektu budowli nakrytej
kopułą
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 −znajomość źródeł sztuki renesansowej,
wpływu humanizmu, dziedzictwa anty­
ku, odkryć Kopernika oraz określanie
czasu trwania odrodzenia w różnych
krajach
−znajomość cech architektury renesanso­
wej, form i elementów budowli oraz wy­
odrębnianie charakterystycznych części
zabytków
−znajomość zasady „złotego podziału”
i jego znaczenia w architekturze
−znajomość zabytków architektonicznych
i ich twórców oraz analizowanie cech
budowli
−znajomość europejskich i polskich zabyt­
ków architektonicznych z epoki rene­
sansu
−wyodrębnianie charakterystycznych cech
budowli renesansowych
−wskazywanie przykładów miast opartych
na renesansowym planie
−znajomość zabytków polskiej architektu­
ry renesansowej
−zaprojektowanie oryginalnej attyki, na­
wiązującej do renesansowej
−świadome posługiwanie się rytmem
w kompozycji otwartej
−zaprojektowanie i wykonanie techniką
kolażu projektu budowli nakrytej kopułą,
celowe wykorzystanie papieru z koloro­
wych gazet
7
Lp.
czas
10.
Temat,
cele główne,
założenia
Środki i materiały
dydaktyczne
O znaczeniu koloru
−podręcznik (Tajemnice
w malarstwie.
plastyki. O kolorze
Tematy, kolorystyka
i malowaniu obrazów,
i perspektywa w wybra­
s. 72–74, Sztuka nonych dziełach malarstwa
wożytna. Odrodzenie.
renesansowego.
Malarstwo, s. 84–95)
Ośrodki malarstwa re­
−zeszyt ćwiczeń
nesansowego. Renesans −dowolne reprodukcje
w Polsce.
przygotowane przez
nauczyciela dzieł
Praca plastyczna:
o zbliżonej tematyce,
„Portret renesansowy
ukazujące stopniowe
na tle fantastycznego
rozjaśnianie kolorysty­
pejzażu” (pastisz)
ki obrazów
−dowolne, wybrane
przez nauczyciela
reprodukcje dzieł
malarskich oraz rzeźb
z epoki odrodzenia
–płyta CD
−wydruki komputerowe
lub kserokopie: Damy
z gronostajem, Mony
Lisy Leonarda da Vin­
ci, Portretu Federiga
Montefeltro Piera della
Franceski
−kartka z bloku A4,
klej, nożyczki, papier
kolorowy, kredki
ołówkowe
Sposób realizacji,
metody i formy
pracy, technika
−pogadanka
−praca z tekstem
−prezentacja repro­
dukcji
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenia
−ćwiczenie plastycz­
ne (kolaż, technika
mieszana)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, zbioro­
wa forma pracy)
Umiejętności po przeprowadzonej lekcji
Zakres podstawowy
Zakres rozszerzony
−znajomość dawnych i nowych sposo­
bów malowania obrazów i ich znacze­
nia dla ogólnej kolorystyki obrazów,
orientacyjne określanie pojęcia lase­
runek
−znajomość zasad perspektywy linear­
nej, zbieżnej, malarskiej i powietrznej,
wskazywanie niektórych jej elementów
w obrazach renesansowych
−znajomość najważniejszych dzieł
malarskich Leonarda da Vinci, Micha­
ła Anioła, Rafaela i innych twórców
renesansowych
−określanie cech, form i tematyki dzieł
renesansowych
−znajomość wybranych dzieł artystów
renesansowych z różnych krajów Euro­
py, w tym z Polski
−znajomość formy, tematyki, techniki
pracy artystów odrodzenia
−stworzenie techniką mieszaną kompo­
zycji plastycznej, będącej plastyczną
adaptacją znanego dzieła
−znajomość dawnych i nowych sposobów
malowania obrazów, określanie ich zna­
czenia dla głębi tonów i kolorystyki dzieł,
zauważenie związków przemian kolory­
styki z odkryciami naukowymi
−omawianie etapów powstawania dzieł,
dokładne określenie terminu „laserunek”
i jego znaczenia
−znajomość zasad perspektywy linearnej,
zbieżnej, malarskiej i powietrznej, wska­
zywanie i omawianie ich w poznanych
dziełach renesansowych
−znajomość dzieł, form twórczości
i sylwetek Leonarda da Vinci, Michała
Anioła, Rafaela oraz innych malarzy
renesansowych
−umiejętność analizy dzieł pod względem
kompozycji, kolorystyki, sposobu przed­
stawienia przestrzeni
−znajomość formy, cech, tematyki,
techniki dzieł artystów renesansowych
z różnych krajów Europy, w tym z Polski,
oraz analizowanie i porównywanie dzieł
i ich elementów
−stworzenie techniką mieszaną oryginal­
nej pracy plastycznej, będącej adaptacją
znanego dzieła poprzez dodanie zaskaku­
jącego tła
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 8
11.
Manieryzm. Barokowa
architektura i rzeźba.
Ruch, dynamika, prze­
pych w sztuce.
Powtórzenie wiadomości
o kompozycji dynamicz­
nej.
Praca plastyczna:
„Tańczące anioły
i promienie światła”
−podręcznik (Sztuka
nowożytna. Manieryzm. Barok, s. 96)
−zeszyt ćwiczeń
−słownik terminów
plastycznych
−wybrane przez na­
uczyciela, dowolne
reprodukcje dzieł
malarskich okresu
manieryzmu: El Gre­
ca, Michała Anioła,
Breugla oraz rzeźby
i architektury
−dowolne wybrane
przez nauczyciela
reprodukcje budowli
architektonicznych
i rzeźb barokowych
(np. Ekstaza św. Teresy Berniniego)
–płyta CD
−blok rysunkowy A3,
akwarele, piórko
i czarny tusz kreślar­
ski lub pisak czarny
wodoodporny, pędzle,
naczynia na wodę
−pogadanka
−prezentacja repro­
dukcji
−praca z tekstem
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenia
−ćwiczenie plastycz­
ne (praca malarska
akwarelą z konturem
tuszem i piórkiem)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, zbioro­
wa forma pracy)
−znajomość przyczyn pojawienia się
manieryzmu, jego cech i przybliżonego
czasu trwania
−znajomość artystów tworzących dzieła
manierystyczne
−znajomość cech kompozycji dyna­
micznej
−określanie przybliżonego przedziału
czasowego, przyczyn rozwoju i specy­
fiki sztuki baroku
−określanie cech oraz najbardziej
charakterystycznych typów budowli
barokowych
−określanie cech rzeźby barokowej, zna­
jomość największych rzeźbiarzy epoki
i ich dzieł
−określanie miejsca rzeźby i dekora­
cji rzeźbiarskiej w kościele w epoce
ba­roku
−znajomość największych dzieł Gianlo­
renza Berniniego
−umiejętność ukazania ruchu w kompo­
zycji barwnej
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 −znajomość przyczyn pojawienia się ma­
nieryzmu, jego cech, przedziału czaso­
wego oraz wskazywanie odpowiednich
przykładów
−znajomość artystów, dzieł manierystycz­
nych, analizowanie i porównywanie tych
dzieł z renesansowymi
−znajomość cech kompozycji dynamicz­
nej, wykazanie różnic pomiędzy nią
a kompozycją statyczną oraz wskazywa­
nie kompozycji dynamicznych w dziełach
sztuki różnych okresów, w tym maniery­
zmu i baroku
−ukazanie wybranej formy, rodzaju ruchu
w barwnej pracy plastycznej, świadome
dobranie środków wyrazu artystycznego
dla spotęgowania dynamiki kompozycji
−określanie różnorodnych przyczyn naro­
dzin sztuki barokowej, jej zasięgu, czasu
trwania oraz cech stylu barokowego
−określanie cech, typów i planów budowli
w różnych fazach baroku, omawianie
i analizowanie ich elementów na wybra­
nych przykładach
−określanie cech rzeźby barokowej, znajo­
mość najważniejszych artystów i ich dzieł,
omawianie i porównywanie przykładów
−określanie znaczenia rzeźby i dekoracji
rzeźbiarskiej w kościele oraz podawanie
odpowiednich przykładów
−znajomość sylwetki i najważniejszych
dzieł rzeźbiarskich i architektonicznych
Gianlorenza Berniniego, ich omawianie
i analizowanie
−tworzenie oryginalnej kompozycji
dynamicznej, świadome posługiwanie
się środkami wyrazu artystycznego dla
uzyskania wrażenia ruchu i dynamiki
9
Lp.
czas
12.
13.
Temat,
Środki i materiały
cele główne,
dydaktyczne
założenia
Malarstwo barokowe
−podręcznik (Sztuka
Porównanie twórczości
nowożytna. Barok.
Caravaggia, Velázqueza,
Malarstwo, s. 106–117)
Rubensa i Rembrandta. −zeszyt ćwiczeń
−reprodukcje dzieł szta­
Praca plastyczna: „Świa­ lugowego malarstwa
tło w ciemności’, „W
barokowego, malar­
ciemnym pokoju”
stwa iluzjonistycznego
oraz dzieł Caravaggia,
Velázqueza, Rubensa,
Rembrandta
–płyta CD
−kartka z bloku A3,
miękki ołówek lub
węgiel, gumka
Sposób realizacji,
metody i formy
pracy, technika
−pogadanka
−praca z tekstem
−prezentacja repro­
dukcji
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenia
−ćwiczenie plastyczne
(rysunek ołówkiem
lub węglem)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, zbioro­
wa forma pracy)
Cechy sztuki klasycy­
stycznej.
Odzwierciedlenie idei
oświeceniowych w róż­
nych dziedzinach sztuk
plastycznych w epoce
klasycyzmu. Związki
architektury z zabytka­
mi antycznymi. Harmo­
nia i spokój jako główne
cechy malarstwa oraz
rzeźby klasycystycznej.
−pogadanka
−praca z tekstem
−prezentacja repro­
dukcji
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenia
−ćwiczenie plastyczne
(rysunek węglem)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, zbioro­
wa forma pracy)
Praca plastyczna:
„Studium postaci
z natury”
−podręcznik (Sztuka
nowożytna. Klasycyzm, s. 117–127)
−zeszyt ćwiczeń
−dowolne, wybrane
przez nauczyciela
reprodukcje dzieł
z różnych dziedzin
sztuki klasycystycznej
−reprodukcje dzieł
architektury starożyt­
nej, które stanowiły
inspirację dla architek­
tów klasycystycznych
−reprodukcje rekon­
strukcji Pompei i Her­
kulanum
Umiejętności po przeprowadzonej lekcji
Zakres podstawowy
Zakres rozszerzony
−określanie najważniejszych cech malar­ −określanie najważniejszych cech ma­
larstwa barokowego, znajomość dzieł
stwa barokowego
artystów z różnych krajów i Polski, anali­
−znajomość wybranych obrazów Cara­
zowanie ich dzieł
vaggia, Velázqueza, Rubensa, Rem­
−znajomość sylwetek Caravaggia, Ve­
brandta
lázqueza, Rubensa, Rembrandta, określa­
−umiejętność określenia zasadniczego
nie podobieństw i różnic między dzieła­
tematu i nastroju dzieł
mi, twórczością poszczególnych artystów,
−stworzenie pracy plastycznej, w której
najistotniejszą rolę spełnia cieniowanie, analizowanie dzieł i ich elementów
wydobywanie przedmiotów z ciemnej −stworzenie oryginalnej, nietypowej
przestrzeni za pomocą światła
pracy plastycznej, w której najważniejszą
rolę spełnia cieniowanie, wydobywanie
przedmiotów za pomocą światła z ciem­
nej przestrzeni, zastosowanie zróżnico­
wanej faktury w rysunku
−określanie źródeł oraz przybliżonego
czasu trwania sztuki klasycystycznej
−znajomość najważniejszych cech sztuki
barokowej i największych zabytków
różnych dziedzin sztuki
−określanie form architektury klasycy­
stycznej
−znajomość najbardziej znanych zabyt­
ków nawiązujących do dzieł antycz­
nych
−znajomość cech kompozycji statycznej,
rytmicznej, otwartej, zamkniętej
−określanie cech rzeźby klasycystycznej
−znajomość najbardziej charakterystycz­
nych form i tematów rzeźbiarskich oraz
wybranych dzieł
−określanie formy i tematyki malarstwa
klasycystycznego
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 −określanie różnorodnych źródeł oraz
przedziału czasowego sztuki klasycy­
stycznej
−znajomość cech sztuki klasycystycznej,
znajomość największych zabytków z róż­
nych dziedzin sztuki, ich analizowanie
i porównywanie
−znajomość rodzajów budowli klasycy­
stycznych oraz ich elementów nawiązują­
cych do architektury antycznej
−opisywanie, analizowanie, porównywanie
zabytków klasycystycznych z analogicz­
nymi dziełami antycznymi
−znajomość cech kompozycji statycz­
nej rytmicznej, otwartej, zamkniętej,
pokazywanie ich na przykładach dzieł
architektury
−określanie wielu cech rzeźby klasycy­
stycznej oraz ich omawianie i analizowa­
nie na wybranych przykładach
10
−przykłady monumen­
talnej rzeźby klasycy­
stycznej
−reprodukcje malarstwa
klasycystycznego
o tematyce mitologicz­
nej, religijnej, portrety,
weduty
–płyta CD
−blok A3, cienkopis
czarny, ołówek, węgiel
rysunkowy, gumka
14.
O romantycznym wi­
−podręcznik (Sztuka
dzeniu świata
nowożytna. RomanNajważniejsze cechy
tyzm, s. 127–133)
malarstwa romantyzmu. −zeszyt ćwiczeń
Ekspresja w dziełach.
−dowolne, wybrane
Środki wyrazu arty­
przez nauczyciela
stycznego potęgujące
reprodukcje roman­
tajemniczy, podniosły
tycznych europej­
nastrój.
skich i polskich dzieł
malarskich (Géricault,
Prace plastyczne:
Goya, Delacroix, Mi­
„Tajemniczy, opusz­
chałowski), reproduk­
czony ogród”,
cje obrazów Caspara
„Ruiny starego zamku”
Dawida Friedricha
(jako inspiracja do
pracy plastycznej)
–płyta CD
−kartka z bloku A4 lub
duży arkusz papie­
ru pakowego, farby
plakatowe, pędzle,
naczynia na wodę
−pogadanka
−prezentacja repro­
dukcji
−praca z tekstem
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenia
−ćwiczenia plastyczne
(praca malarska farbą
plakatową)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna lub gru­
powa, zbiorowa forma
pracy)
−znajomość najbardziej znanych twór­
ców okresu klasycyzmu
−znajomość zasady równowagi w kom­
pozycji
−umiejętność stworzenia pracy plas­
tycznej z natury przedstawiającej
człowieka
−znajomość form i tematów rzeźbiarskich
charakterystycznych dla rzeźby klasycznej
oraz podawanie odpowiednich przykładów
−określanie stosowanych środków wyra­
zu artystycznego, podejścia do tematu
w malarstwie klasycystycznym oraz ich
omawianie i analizowanie w wybranych
dziełach artystów klasycyzmu
−znajomość ważnych twórców i ich dzieł,
porównywanie i analizowanie ich dzieł
−znajomość zasady równowagi w kompo­
zycji i umiejętność wskazywania jej na
przykładach dzieł klasycystycznych
−stworzenie pracy plastycznej z natury,
zachowanie odpowiednich proporcji
postaci, miękkiego modelunku, stopnio­
wanie różnic walorowych w rysunku
−określanie romantycznych cech dzieł
malarskich (zastosowanych środków
wyrazu artystycznego, tematyki)
−znajomość elementów psychologicz­
nego oddziaływania barw i nastroju
wywoływanego przez zastosowanie
określonych barw
−dokonanie opisu omawianych dzieł
i zauważanie podobieństw i różnic
między obrazami
−stworzenie barwnej pracy plastycz­
nej, nawiązującej poprzez tajemniczy
nastrój do dzieł romantycznych
−określanie zasięgu i czasu trwania nurtu
romantycznego w sztuce
−określanie romantycznych cech dzieł
malarskich, analizowanie i porówny­
wanie zastosowanych środków wyrazu
artystycznego, poruszanych tematów
w obrazach malarzy romantycznych
−znajomość psychologicznego oddziały­
wania barw, wskazywanie jego znacze­
nia w poznanych dziełach
−opisywanie, omawianie, analizowanie
elementów dzieł romantycznych
−porównywanie różnych elementów, tema­
tyki i formy obrazów romantycznych
−stworzenie ciekawej, przemyślanej kom­
pozycji barwnej, nawiązującej do dzieł
romantycznych poprzez zastosowane
środki wyrazu artystycznego
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 11
Lp.
czas
15.
Temat,
cele główne,
założenia
Realizm jako sposób
obrazowania oraz kie­
runek w sztuce. Polskie
malarstwo XIX wieku.
Anegdoty o malarzach
polskich.
Praca plastyczna:
„Ptaki na tle pejzażu”
lub
karykatura (wydobycie
charakterystycznych
cech osoby)
Sposób realizacji,
metody i formy
pracy, technika
−pogadanka
−podręcznik (Sztuka
−prezentacja repro­
nowożytna. Realizm,
dukcji
s. 133–140)
−praca z tekstem
−zeszyt ćwiczeń
−wybrane przez nauczy­ −rozmowa nauczająca
ciela reprodukcje dzieł −ćwiczenia
−ćwiczenie plastyczne
malarskich okresu
(praca techniką mie­
realizmu ze sztuki eu­
szaną – akwarelami
ropejskiej i polskiej oraz
i pastelami olejnymi)
przykłady polskiego
malarstwa historycznego −prezentacja prac
uczniów
−wybrane przez na­
uczyciela reprodukcje (indywidualna, zbioro­
wa forma pracy)
obrazów artystów
polskich XIX w. inne
niż w podręczniku (po
jednym na ławkę) oraz
reprodukcje obrazów
Wojciecha Kossaka,
Henryka Siemiradz­
kiego, Jana Stanisław­
skiego,
–płyta CD
−anegdoty o mala­
rzach z książki Eryka
Lipińskiego Wesoło
o malarzach
−zdjęcia znanych osób,
np. z kolorowych gazet
−albumy przyrodnicze
ze zdjęciami ptaków
−blok A3, pastele olejne,
akwarele, pędzle,
naczynia na wodę,
ołówek, gumka, czarny
marker, kartka i przy­
bory do pisania
Środki i materiały
dydaktyczne
Umiejętności po przeprowadzonej lekcji
Zakres podstawowy
Zakres rozszerzony
−określanie formy i tematyki malarstwa
okresu realizmu
−zauważanie wpływu przemian społecz­
nych na tematykę dzieł
−znajomość wybranych, najważniej­
szych artystów epoki
−znajomość znanych polskich malarzy
XIX wieku i ich wybranych dzieł
−rozpoznawanie nurtu malarstwa, te­
matu i środków wyrazu artystycznego
w omawianych dziełach
−znajomość pojęć: deformacja, synteza,
ekspresja, realizm
−określanie znaczenia twórczości pol­
skich artystów XIX wieku, określanie
ich stosunku do historii i rzeczywisto­
ści pod zaborami
−komponowanie barwnej pracy plastycz­
nej – pejzażu ze sztafażem
−zastosowanie syntezy i deformacji
w przedstawieniu portretowym
−określanie formy i tematyki malarstwa
okresu realizmu, znajomość najważniej­
szych dzieł i sylwetek artystów
−omawianie, analizowanie obrazów,
wskazywanie charakterystycznych cech
obrazów realistycznych
−znajomość wpływu przemian społecz­
nych na tematykę dzieł, podawanie
odpowiednich przykładów
−wyjaśnianie pojęcia sztafażu w pejzażu
−znajomość cech twórczości polskich
malarzy XIX wieku, reprezentowanych
przez nich kierunków, nurtów, dzieł,
stosowanych środków wyrazu artystycz­
nego oraz wskazywanie odpowiednich
przykładów i analizowanie obrazów
−określanie cech malarstwa historycznego
i jego znaczenia w historii Polski
−znajomość pojęć: synteza, deformacja,
ekspresja, realizm i umiejętność wskazy­
wania ich w dziełach malarskich i rysun­
kowych
−zakomponowanie oryginalnej barwnej
pracy plastycznej – pejzażu ze sztafażem
– nawiązującej do dzieł malarzy reali­
stów
−celowe posługiwanie się syntezą i defor­
macją dla podkreślenia charakterystycz­
nych cech wyglądu i osobowości osoby
portretowanej
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 12
16.
Test sprawdzający wia­
domości po I semestrze
nauki
−test
−przybory do pisania,
ołówek, gumka
−praca sprawdzająca
−ćwiczenie kontrolne
(indywidualna forma
pracy)
17.
Omówienie testu po
I semestrze nauki.
Powtórzenie wiadomo­
ści o artystach wymie­
nionych w Poczcie wielkich artystów (Fidiasz,
Wit Stwosz, Michał
Anioł, Leonardo da
Vinci, Rafael, Caravag­
gio, Peter Paul Rubens,
Rembrandt, Diego Ve­
lázquez, Jacques Louis
David, Francisco Goya,
Eugène Delacroix, Piotr
Michałowski, Gustave
Courbet)
−podręcznik
−reprodukcje dzieł ar­
tystów wymienionych
w Poczcie wielkich
artystów (do realizmu)
–płyta CD
−komputer z dostępem
do internetu
−pogadanka
−praca z tekstem
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenia (prezen­
tacje, omówienia
twórczości artystów)
−prezentacja ćwiczeń
(indywidualna, gru­
powa, zbiorowa forma
pracy)
−znajomość podstawowych pojęć doty­
czących opisu dzieła sztuki i wyróżnia­
jących jego elementy
−znajomość podstawowych informacji
dotyczących sztuki starożytnej Grecji
i Rzymu, średniowiecznej sztuki
romańskiej i gotyckiej, renesansowej,
manieryzmu, baroku, klasycyzmu,
romantyzmu, realizmu
−znajomość przybliżonego przedziału
czasowego oraz podstawowych cech
sztuki poszczególnych okresów, a tak­
że najważniejszych zabytków
−znajomość zależności dzieła od oko­
liczności powstania, czasu, stylu epoki
oraz wpływ ograniczeń technicznych
na formę dzieła
−znajomość wybranych dzieł twórców
z Pocztu wielkich artystów (do rea­
lizmu)
−powtarzanie, utrwalanie wiadomości
na temat twórców, określanie cech
epok, czasu powstania i specyfiki two­
rzonych przez nich dzieł
−stworzenie krótkiej prezentacji
o twórczości wybranego (wybranych)
artystów, również w formie (lub z ele­
mentami) prezentacji multimedialnej
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 −znajomość pojęć określających elementy
dzieła sztuki i umiejętność zastosowania
ich w opisie i interpretacji wybranego
dzieła
−znajomość sztuki starożytnej Grecji
i Rzymu, średniowiecznej sztuki romań­
skiej i gotyckiej, renesansu, manieryzmu,
baroku, klasycyzmu, romantyzmu, reali­
zmu w zakresie pozwalającym na okre­
ślenie dokładnego przedziału czasowego,
omawianie cech sztuki wymienionych
okresów na podstawie analizy zabytków
różnych dziedzin plastyki
−znajomość sylwetek twórców z Pocztu
wielkich artystów (do realizmu), okre­
ślanie znaczenia ich twórczości w sztuce
europejskiej
−umiejętność powtarzania, utrwalania
wiadomości na temat twórców, omawia­
nie, określanie cech epok, okresów, usta­
lanie chronologii twórczości artystów,
omawianie i porównywanie specyfiki ich
twórczości
−wygłoszenie krótkiej słownej prezentacji
twórczości wybranego (wybranych) arty­
stów i stworzenie plastycznej prezentacji
multimedialnej na ten temat
13
Lp.
czas
18.
Temat,
cele główne,
założenia
O fotografii – między
sztuką a dokumentacją.
Kadrowanie – interpre­
tacja rzeczywistości.
Malarstwo impresjoni­
stów i postimpresjoni­
stów.
Wpływ okryć z zakresu
optyki i fotografii na
twórczość artystów,
cechy kierunku.
Vincent van Gogh, Paul
Cézanne, osobowości,
które wpłynęły na sztu­
kę XX wieku
Środki i materiały
dydaktyczne
−podręcznik (Tajemnice
plastyki. O fotografii,
s. 141–144, Sztuka
nowoczesna. Impresjonizm, Postimpresjonizm, s. 145–152)
−zeszyt ćwiczeń
−przygotowane przez
nauczyciela reporta­
że fotograficzne, np.
z czasopism
−różne rodzaje foto­
grafii (dokumentalna,
rodzinna, artystyczna,
filmowa)
−zdjęcia przyrodnicze
Praca plastyczna:
−wybrane reprodukcje
„Przedmiot i jego po­
obrazów impresjoni­
większenie – struktura
stów
i forma, światła i cienie” −zdjęcia pociągów
lub
–płyta CD
„Dworzec kolejowy –
−2 kartki A4 lub kartka
wycinek rzeczywi­stości” A3, farby akwarelowe,
pędzle, naczynia na
wodę
Sposób realizacji,
metody i formy
pracy, technika
−pogadanka
−praca z tekstem
−prezentacja zdjęć
−rozmowa nauczająca
−dyskusja
−ćwiczenia
−ćwiczenie plastyczne
(praca malarska far­
bami akwarelowymi)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, zbioro­
wa forma pracy)
Umiejętności po przeprowadzonej lekcji
Zakres podstawowy
Zakres rozszerzony
−znajomość cech i rodzajów fotografii
−znajomość funkcji fotografii
−określanie cech fotografii jako dziedzi­
ny sztuki
−znajomość pojęć dotyczących fotogra­
fii: kadr, ujęcie, cięcie fotograficzne,
fotomontaż
−znajomość cech, form i sposobów inter­
pretowania rzeczywistości w fotografii
−określanie sposobów komponowania
zdjęć
−określanie znaczenia odkryć z optyki,
kadrowania w fotografii i sposobów
malowania w romantycznym malar­
stwie dla rozwoju impresjonizmu
−określanie cech, kierunków i różnic
między nimi, sposobów malowania,
kolorystyki, podejścia do tematu w ma­
larstwie impresjonizmu
−znajomość wybranych artystów i ich
dzieł
−stworzenie pracy plastycznej inspiro­
wanej tematyką, kolorystyką i sposo­
bem malowania impresjonistów
−umiejętność kadrowania obrazu,
stworzenie prac plastycznych nawiązu­
jących do kadrowania fotograficznego
−znajomość cech, rodzajów fotografii oraz
przemian tej dziedziny, wskazywanie
odpowiednich przykładów
−znajomość funkcji fotografii i ich prze­
obrażania się
−określanie cech fotografii jako dziedziny
plastyki
−rozpoznawanie stosowanych środków
wyrazu artystycznego w dziełach foto­
graficznych
−znajomość specyfiki kompozycji fotogra­
ficznych
−znajomość pojęć: kadr, ujęcie, cięcie,
zbliżenie fotograficzne, fotomontaż oraz
wskazywanie ich przy omawianiu zdjęć
−znajomość nośników, na które kopiowane
są zdjęcia
−znajomość cech, form i sposobów inter­
pretowania rzeczywistości w fotografii
−omawianie zdjęć i wskazywanie w nich
zastosowanych środków wyrazu arty­
stycznego
−wskazywanie różnic między kompono­
waniem zdjęcia i obrazu
−określanie cech kierunków, wskazywanie
różnic i przeobrażeń w malarstwie od
impresjonizmu do postimpresjonizmu
– sposobów malowania, kolorystyki,
podejścia do tematu, wskazywanie tych
cech na przykładach dzieł
−znajomość istotnych artystów i dzieł oraz
analizowanie i porównywanie elementów
dzieł
−stworzenie ciekawej pracy plastycznej
inspirowanej tematyką, kompozycją,
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 14
kolorystyką, sposobem malowania impre­
sjonistów i postimpresjonistów
−świadome nawiązywanie do stylistyki
kierunków
−kadrowanie obrazu, świadome wybiera­
nie fragmentu kadru we własnej pracy
plastycznej
19.
Płynność linii, precyzja
rysunku, delikatność
barw. O secesji i twór­
czości polskich malarzy
przełomu XIX i XX
wieku.
Praca plastyczna:
„Kwiaty i liście”
−podręcznik (Secesja
i malarze polscy przełomu XIX i XX wieku,
s. 145–160)
−zeszyt ćwiczeń
−wybrane przez na­
uczyciela reprodukcje
obrazów malarzy
polskich przełomu
XIX i XX wieku,
głównie Wyspiańskie­
go, Malczewskiego,
Wojtkiewicza
–płyta CD
−kartka z bloku tech­
nicznego A4, kolorowe
tusze, pędzelki, czarny
tusz, piórko, naczynia
na wodę lub kolorowe
i czarne flamastry,
ołówki, gumki
−pogadanka
−prezentacja reproduk­
cji
−praca z tekstem
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenia
−ćwiczenie plastyczne
(rysunek koloro­
wymi tuszami lub
flamastrami, rysunek
czarnym tuszem
i piórkiem lub czar­
nym flamastrem)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, zbioro­
wa forma pracy)
−określanie zasadniczych cech stylu
secesyjnego
−znajomość wybranych zjawisk w ma­
larstwie polskim przełomu XIX i XX
wieku
−znajomość wybranych dzieł Stanisława
Wyspiańskiego, Jacka Malczewskiego,
Witolda Wojtkiewicza
−stworzenie barwnej lub czarno-białej
kompozycji roślinnej o płynnych
liniach, silnych kontrastach barwnych
lub walorowych, nawiązującej do orna­
mentów secesyjnych
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 −określanie cech, przyczyn powstania i za­
kresu zainteresowań stylu secesyjnego
−omawianie elementów stylowych secesji
na przykładach dzieł
−znajomość zjawisk artystycznych w ma­
larstwie polskim przełomu XIX i XX
wieku, symbolizmu, secesji
−znajomość wybranych dzieł Stanisława
Wyspiańskiego, Jacka Malczewskiego
i Witolda Wojtkiewicza, umiejętność
analizy i interpretacji ich dzieł
−stworzenie barwnej lub czarno-białej,
oryginalnej kompozycji roślinnej
o płynnych liniach, silnych kontrastach
barwnych lub walorowych, świadoma
interpretacja cech stylu secesyjnego
15
Lp.
czas
20.
Temat,
cele główne,
założenia
Malarstwo 1. połowy
XX wieku.
Widzenie świata
artystów fowizmu,
ekspresjonizmu, kubi­
zmu, abstrakcjonizmu
i surrealizmu. Nurty
w malarstwie polskim.
Praca plastyczna:
„Drzewo i człowiek
widziane przez fowistę,
ekspresjonistę, kubistę,
abstrakcjonistę,
surrea­listę”
(do wyboru)
Środki i materiały
dydaktyczne
−podręcznik (Sztuka
nowoczesna. Malarstwo 1. połowy XX
wieku, s. 161–178)
−zeszyt ćwiczeń
−wybrane przez
nauczyciela reproduk­
cje dzieł fowistów,
ekspresjonistów,
kubistów, abstrakcjo­
nistów, surrealistów,
np. Matisse’a, Picassa,
Chagalla, Dalego,
Kandinskiego, Male­
wicza
–płyta CD
−kartka z bloku A3 lub
kolorowy brystol A1,
pastele suche, pastele
olejne, kolorowe gaze­
ty, klej, nożyczki
Sposób realizacji,
metody i formy
pracy, technika
−pogadanka
−prezentacja repro­
dukcji
−praca z tekstem
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenia
−ćwiczenie plastyczne
(kolaż z gazet, praca
pastelami olejnymi
lub suchymi)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, zbioro­
wa forma pracy)
Umiejętności po przeprowadzonej lekcji
Zakres podstawowy
Zakres rozszerzony
−określanie zasadniczych cech fowizmu, −określanie cech malarstwa fowistów, eks­
presjonistów, kubistów, abstrakcjonistów,
ekspresjonizmu, kubizmu, abstrak­
surrealistów 1. połowy XX wieku i nur­
cjonizmu i surrealizmu 1. połowy XX
tów malarstwa polskiego 1. połowy XX
wieku oraz nurtów malarstwa polskie­
wieku, określanie różnic, podobieństw,
go 1. połowy XX wieku
analizowanie dzieł i stosowanych środ­
−znajomość wybranych obrazów
ków wyrazu artystycznego
Matisse’a, Picassa, Chagalla, Dalego,
−znajomość i umiejętność analizowania,
Kandinskiego, Malewicza
−znajomość dzieł malarzy polskich,
omawiania wybitnych dzieł, sylwetek,
m.in. Stanisława Ignacego Witkiewi­
specyfiki twórczości wybranych arty­
cza, Władysława Strzemińskiego, Jana
stów, m.in. Matisse’a, Picassa, Chagalla,
Dalego, Kandinskiego, Malewicza
Cybisa
−znajomość specyfiki twórczości artystów
−stworzenie kompozycji nawiązującej
polskich 1. połowy XX wieku, m.in.
do stylistyki jednego z omawianych
Stanisława Ignacego Witkiewicza (zwró­
nurtów
cenie uwagi na pojęcie czystej formy),
Władysława Strzemińskiego (znajomość
zasad unizmu)
−określanie związków nurtów europej­
skich z nurtami twórczości artystów
polskich, porównywanie, analizowanie
dzieł malarskich
−stworzenie oryginalnej kompozycji,
której stylistyka w celowy i zamierzony
sposób nawiązuje do omawianych nurtów
−omówienie i wyjaśnienie zastosowanego
w pracy plastycznej sposobu nawiązania
do najważniejszych cech wybranego
kierunku
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 16
21.
Rzeźba XIX wieku.
−podręcznik (Sztuka
Przeobrażenia w rzeźbie
nowoczesna. Rzeźba
XX wieku. Znaczenie
XIX wieku, s. 152–154,
realizmu, deformacji
Rzeźba 1. połowy XX
i syntezy formy
wieku, s. 178–182,
w rzeźbie.
Rzeźba po II wojnie
światowej, s. 202–205)
Praca plastyczna:
−zeszyt ćwiczeń
„Jak rzeźbiarze przy­
−reprodukcje wybra­
gotowują się do pracy?
nych rzeźb XIX i XX
Szkice głowy i dłoni
wieku (np. reproduk­
z różnych stron” (szkice
cje rzeźb Augusta
analityczne i syntetycz­
Rodina, Aristida
ne, skróty perspekty­
Maillola, Constantina
wiczne w rysunku)
Brăncuşiego, Jacquesa
Lipchitza oraz arty­
stów polskich, m.in.
Katarzyny Kobro,
Gustawa Zemły, Aliny
Szapocznikow, Mag­
daleny Abakanowicz
−dowolny atlas anato­
miczny dla artystów
−kartki z bloku A4,
miękki ołówek,
gumka
−pogadanka
−prezentacja repro­
dukcji
−praca z tekstem
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenia
−ćwiczenia plastyczne
(szkice ołówkiem
z natury)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, zbioro­
wa forma pracy)
−znajomość wybranych sylwetek i dzieł
niektórych artystów: Augusta Rodina,
Aristide’a Maillola, Katarzyny Kobro,
Magdaleny Abakanowicz
−określanie chronologii dzieł
−znajomość specyfiki dzieł przedstawia­
jących i nieprzedstawiających
−określanie stosowanych w rzeźbie
środków wyrazu (realizm, synteza,
deformacja)
−odniesienie szkiców części ciała
w różnych ujęciach do przestrzenności
rzeźby
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 −znajomość sylwetek artystów i dzieł
rzeźbiarskich XIX i XX wieku: Rodina,
Maillola, Brăncuşiego, Lipchitza oraz
artystów polskich: Kobro, Zemły, Abaka­
nowicz, Szapocznikow
−analizowanie dzieł, określanie chronolo­
gii ich powstania
−znajomość związków formy rzeźb
z dziełami innych dziedzin sztuki z tego
samego okresu
−określanie wielu środków wyrazu arty­
stycznego podczas analizowania rzeźb
−świadome określanie przeobrażeń rzeźby
– od realizmu poprzez deformacje i syn­
tezę formy do abstrakcji
−znajomość cech rzeźby organicznej i eks­
presyjnej
−określanie wpływu zastosowania nowych
materiałów na kształt rzeźb
−wykonanie ciekawych, analitycznych
i syntetycznych szkiców części ciała,
umiejętność wybrania charakterystycz­
nych ujęć, analizowanie znaczenia ry­
sunków wstępnych wykonywanych przez
artystów dla późniejszej formy rzeźby
17
Lp.
czas
22.
Temat,
cele główne,
założenia
Środki i materiały
dydaktyczne
Sposób realizacji,
metody i formy
pracy, technika
Przyczyny i formy prze­ −podręcznik (Sztuka
−pogadanka
mian w architekturze
nowoczesna. Architek- −prezentacja reproduk­
na przykładzie sześciu
cji zdjęć
tura – sześć najsławnajsławniejszych budow­ niejszych budowli
−ćwiczenia
li stulecia 1850–1950.
−dyskusja
stulecia 1850–1950,
Architektura współcze­
−rozmowa nauczająca
s. 183–187, Sztuka
sna. Wpływ nowych
−ćwiczenie plastyczne
współczesna. Archimateriałów na kształt
(projekt wycinany
tektura współczesna,
budowli. Nowe funkcje
z kolorowych folii
s. 232–238)
budowli.
samoprzylepnych
−zeszyt ćwiczeń
lub −wybrane przez
Praca plastyczna:
– wykonanie modelu
nauczyciela zdjęcia
„Projekt stacji kosmicz­
budynku z papiero­
obiektów architekto­
nej, lotniska, centrum
wych opakowań)
nicznych od połowy
handlowego, budynku
−prezentacja prac
XIX w. do współ­
szkoły przyszłości”
uczniów
czesności, budowle
(do wyboru)
z różnych materiałów (indywidualna, gru­
powa, zbiorowa forma
–płyta CD
−brystol A2, kolorowe pracy)
folie samoprzylepne,
papiery kolorowe, klej,
nożyczki
lub
−papierowe opakowania
po artykułach spo­
żywczych, tektura na
podstawę, klej, taśma
klejąca, nożyczki do
papieru, farby plaka­
towe, pędzle
Umiejętności po przeprowadzonej lekcji
Zakres podstawowy
Zakres rozszerzony
−określanie cech i form architektury
nowoczesnej i współczesnej
−określanie wpływu materiału budowla­
nego na formę budowli
−określanie związków formy i funkcji
budowli
−określanie przyczyn przemian w archi­
tekturze
−znajomość najważniejszych budowli
−znajomość przemian w architekturze
i wskazanie jednej z przyczyn tych
przemian
−stworzenie projektu budynku przyszło­
ści, dostosowanie formy budowli do
spełnianej funkcji w tworzonej pracy
plastycznej
lub
−tworzenie makiety przestrzennej formy
budowli o nowej funkcji, próba dosto­
sowania formy do tej funkcji
−określanie cech i form architektury no­
woczesnej i współczesnej, geometryzacja
kształtów
−określanie wpływu materiału budowla­
nego na formę budowli, wskazywanie
związków na przykładach wybranych
budowli
−określanie związków formy i funkcji
budowli, nowe funkcje budowli
− określenie przyczyn przemian w archi­
tekturze
−znajomość największych budowli i ich
twórców, omawianie i analizowanie form
tych budowli
−znajomość przemian w architekturze,
umiejętność powiązania ich ze zmianami
upodobań estetycznych, pojawianiem się
budowli o nowych funkcjach, nowymi
materiałami, rozwojem miast
−stworzenie projektu budynku szkoły
przyszłości, dostosowanie formy budowli
do spełnianej funkcji, wykazanie się fan­
tazją i pomysłowością w tworzonej pracy
plastycznej
lub
−tworzenie makiety przestrzennej budow­
li o nowej funkcji, próba dostosowania
formy do tej funkcji, wykazywanie się
pomysłowością i stosowaniem oryginal­
nych rozwiązań przestrzennych
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 18
23.
Medialny charakter
−podręcznik (Tajemnice
współczesnych wyda­
sztuki. Awangarda
rzeń artystycznych.
i sztuka tradycyjna.
O łamaniu kanonów
Reklama i plakat. Proestetycznych i twórczym
mocja sztuki współmyśleniu.
czesnej, s. 188–193,
Joseph Beuys.
Poczet Wielkich Artystów. Joseph Beuys,
Praca plastyczna:
s. 225–227)
„Plakat o wystawie zna­ −zeszyt ćwiczeń
nego malarza”
−dowolne, przygoto­
wane przez nauczy­
ciela przykłady zdjęć
billboardów, plakatów
(np. polskiej szkoły
plakatu), ulotek rekla­
mowych
−materiał ilustracyjny
dotyczący twórczości
Josepha Beuysa
–płyta CD
−ołówki, kredki
ołówkowe, flamastry,
cienkopisy, kartki A4,
A3 do szkicowania
−brystol A1 lub A2,
markery, farby plaka­
towe, papier kolorowy,
klej, nożyczki, pędzle,
naczynia na wodę
−dostęp do komputera
i internetu z wy­
branym programem
graficznym
−dostępne wydruki
dzieł (zgodnie z pra­
wem autorskim)
−pogadanka
−prezentacja repro­
dukcji
−praca z tekstem
−ćwiczenia
−ćwiczenie plastyczne
(plakat wykonany
techniką mieszaną)
−kolaż z dzieł artysty
lub projekt plakatu
wykonany techniką
grafiki komputerowej
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, gru­
powa, zbiorowa forma
pracy)
−określanie znaczenia awangardy
w sztuce
−określanie różnic między twórczością
tradycyjną i awangardową
−znajomość wybranego dzieła Josepha
Beuysa
−określanie cech plakatu jako złożonego
znaku graficznego
−określanie znaczenia promocji sztuki
współczesnej dla popularyzacji plastyki
−znajomość pojęć: galeria, wernisaż,
katalog
−zaprojektowanie i wykonanie plakatu
na temat wystawy znanego artysty,
wykorzystanie kolażu, próba tworzenia
złożonego znaku graficznego połączo­
nego z tekstem
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 −określanie złożonej roli awangardy i jej
wpływu na losy sztuki, podawanie przy­
kładów
−interpretowanie, podejmowanie pró­
by zrozumienia twórczości artystów
awangardowych oraz ich motywacji
arty­stycznych
−porównanie twórczości tradycyjnej
i awangardowej
−znajomość sylwetki Josepha Beuysa
−określanie cech plakatu jako złożonego
znaku graficznego
−znajomość wybranych dzieł lub twórczo­
ści artysty polskiej szkoły plakatu
−określanie znaczenia promocji sztuki
współczesnej dla popularyzacji plastyki
−znajomość wybranej wystawy, przegoto­
wanie opisu dzieł, napisanie recenzji
−znajomość pojęć: galeria wernisaż,
katalog oraz określanie ich znaczenia
dla działań promocyjnych dotyczących
wydarzenia artystycznego
−zaprojektowanie i wykonanie plakatu
o ciekawej formie na temat wystawy zna­
nego artysty, wykorzystanie elementów
kolażu w pracy, posługiwanie się orygi­
nalnymi, złożonymi znakami graficzny­
mi, odpowiednie liternictwo i kompozy­
cja tekstu
19
Lp.
czas
24.
Temat,
cele główne,
założenia
Wycieczka. Oglądanie
wybranej wystawy lub
ekspozycji muzealnej
Ćwiczenie:
„Wrażenia z wystawy.
Najciekawsze dzieło”
(recenzja lub wymyślo­
ny wywiad z artystą)
25.
Malarstwo po II wojnie
światowej (przegląd
kierunków).
Praca plastyczna:
„Obraz abstrakcyjny
malowany techniką
drippingu”
Środki i materiały
dydaktyczne
Sposób realizacji,
metody i formy
pracy, technika
Umiejętności po przeprowadzonej lekcji
Zakres podstawowy
Zakres rozszerzony
−umiejętność kulturalnego, właściwego,
aktywnego odbioru wystawy
−wskazywanie wielu elementów z zakresu
reklamy i promocji sztuki związanych
z oglądaną ekspozycją
−dobra znajomość pojęć: galeria, muzeum,
ekspozycja, wernisaż, katalog, aranżacja
ekspozycji, plakat, billboard, wskazywa­
nie różnych przykładów
−wskazywanie przedsięwzięć medialnych
związanych z promocją sztuki
−napisanie krótkiej, oryginalnej wypo­
wiedzi na temat wystawy o charakterze
recenzji lub wymyślonego wywiadu
z twórcą dzieł, dokonanie wyboru dzieła,
które podobało się najbardziej, uzasad­
nienie wyboru
−pogadanka
−orientacyjne określanie najważniej­
−określanie cech kierunków w malarstwie
−podręcznik (Sztuka
−prezentacja repro­
szych cech kierunków w malarstwie
po II wojnie światowej (action painting,
współczesna. Madukcji,
po II wojnie światowej (action painting,
op-art, neofiguracja, hiperrealizm, ten­
larstwo po II wojnie
op-art, neofiguracja, hiperrealizm,
dencja zerowa), omawianie i porównywa­
światowej, s. 194–201) −praca z tekstem
−rozmowa nauczająca
tendencja zerowa)
nie dzieł w ramach jednego lub różnych
−zeszyt ćwiczeń
−ćwiczenia
kierunków
−znajomość wybranych dzieł Jacksona
−słownik terminów
−ćwiczenie plastyczne
−znajomość sylwetek Jacksona Pollocka
Pollocka i Francisca Bacona
plastycznych
(malunek wykonany −stworzenie kompozycji techniką drip­
i Francisca Bacona, omawianie i analizo­
−słownik kierunków,
farbami plakatowymi
pingu
wanie, interpretowanie ich dzieł
ruchów i kluczowych
techniką drippingu)
−stworzenie bogatej, wieloelementowej
pojęć sztuki 2. połowy
−prezentacja prac
kompozycji plastycznej techniką drippingu
XX wieku
uczniów
−reprodukcje dzieł
(indywidualna, gru­
action-painting,
op-artu, neofiguracji, powa, zbiorowa forma
hiperrealizmu, tenden­ pracy)
cji zerowej, obrazów
Jacksona Pollocka,
Francisca Bacona
–płyta CD
−katalog wystawy
−kartki, zeszyty lub
notatniki, przybory
do pisania
−oglądanie ekspozycji
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenie
−umiejętność kulturalnego odbioru
wystawy
−wskazanie niektórych, wybranych
elementów promocji związanych
z ekspozycją
−znajomość uproszczonych wyjaśnień
pojęć: galeria, muzeum, ekspozycja,
wernisaż, plakat, billboard
−wskazanie dowolnego medialnego
działania promocyjnego związanego
z ekspozycją
−napisanie krótkiej notatki z wystawy
o charakterze recenzji, opisu lub wy­
wiadu, dokonanie wyboru dzieła, które
zdaniem ucznia było najciekawsze
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 20
−papier pakowy, farby
plakatowe w tubach
i słoiczkach, pędzle,
naczynia do rozrabia­
nia farb, naczynia
na wodę
26.
Sztuka polska po II
wojnie światowej.
−podręcznik (Sztuka
polska po II wojnie
światowej, s. 205–215)
Praca plastyczna: „Ob­ −zeszyt ćwiczeń
raz abstrakcyjny – świat −słownik terminolo­
wewnętrznych przeżyć”
giczny sztuk pięknych
−słownik kierunków,
ruchów i kluczowych
pojęć sztuki 2. połowy
XX wieku
−reprodukcje dzieł
malarskich i rzeźbiar­
skich powojennych
malarzy polskich,
m.in. Andrzeja Wró­
blewskiego, Tadeusza
Brzozowskiego, Jana
Lebensteina, Jerzego
Nowosielskiego,
Tadeusza Kantora,
Magdaleny Abakano­
wicz, Adama Myjaka,
Gustawa Zemły, Aliny
Szapocznikow
–płyta CD
−dwie kolorowe kartki
z bloku A3, pastele
suche lub olejne
−pogadanka
−prezentacja repro­
dukcji
−rozmowa nauczająca
−ćwiczenia
−ćwiczenie plastyczne
(rysunek pastelami
suchymi lub olejny­
mi)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, gru­
powa, zbiorowa forma
pracy)
−określanie głównych zjawisk w pol­
skim malarstwie powojennym
−znajomość wybranych dzieł malarskich
artystów starszego pokolenia o charak­
terze przedstawiającym i nieprzedsta­
wiającym
−znajomość wybranych dzieł rzeźbiar­
skich polskich rzeźbiarzy powojennych
−wyjaśnianie pojęcia abakan
−znajomość dwóch rodzajów abstrakcji
−zakomponowanie abstrakcyjnej pracy
plastycznej o silnym zabarwieniu uczu­
ciowym
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 −określanie i omawianie zjawisk ważnych
w polskim malarstwie powojennym,
wskazywanie nurtów, omawianie środ­
ków wyrazu artystycznego stosowanych
w dziełach
−znajomość sylwetek wskazanych arty­
stów tego okresu
–znajomość nowych materiałów i form
rzeźbiarskich, wyjaśnienie pojęcia aba­
kan
−określanie specyfiki dwóch rodzajów
abstrakcji
−zakomponowania oryginalnej, wieloele­
mentowej pracy abstrakcyjnej o silnym
zabarwieniu u czuciowym, świadome
nawiązanie do nurtu abstrakcji gorącej
21
Lp.
czas
27.
28.
Temat,
Środki i materiały
cele główne,
dydaktyczne
założenia
Gdy zacierają się granice −podręcznik (Sztuka
i otwierają nowe obszary współczesna. Nowy
sztuki.
świat sztuki, s. 216–221)
Pop-art, happening,
−zeszyt ćwiczeń
konceptualizm.
−wybrane reprodukcje
dzieł konceptualnych
Prac plastyczna:
i przykładów polskie­
„Obraz z liter i słów,
go malarstwa współ­
inspirowany twórczością
czesnego
Romana Opałki”
−zdjęcia, dokumentacja
lub
fotograficzna happe­
projekt happeningu
ningów
−reprodukcje dzieł popartu, konceptualizmu
−słownik kierunków,
ruchów i kluczowych
pojęć sztuki drugiej
połowy XX wieku
−słownik ortograficzny
–płyta CD
−brystol A2, kartki
z bloku A4, czarny
flamaster, linijka,
przybory geometrycz­
ne, ołówki, gumki lub
kredki ołówkowe
O asamblażach, perfor­ −podręcznik (Nowy
mance, environment,
świat sztuki. Asaminstalacjach.
blaż. Environment
i instalacje. PerforĆwiczenie – projekt
mance, s. 221–227)
asamblażu
−zeszyt ćwiczeń
−słownik terminów
plastycznych
−słownik kierunków,
ruchów i kluczowych
pojęć sztuki drugiej
połowy XX wieku
Sposób realizacji,
metody i formy
pracy, technika
−pogadanka
−prezentacja repro­
dukcji
−praca z tekstem
−rozmowa nauczająca
−dyskusja,
−ćwiczenia
−ćwiczenie plastyczne
(rysunek czarnym
flamastrem lub szkice
ołówkiem i kredkami)
−omówienie, prezenta­
cja projektów
(indywidualna, gru­
powa, zbiorowa forma
pracy).
Umiejętności po przeprowadzonej lekcji
Zakres podstawowy
−określanie cech konceptualizmu
−znajomość wybranego dzieła Josepha
Beuysa
−umiejętność określenia cech happeningu
−znajomość różnych zjawisk sztuki
współczesnej i ich cech
−znajomość twórców znanych happenin­
gów
−umiejętność określania cech pop-artu,
znajomość roli artysty
−umiejętność stworzenia pracy plastycz­
nej nawiązującej do dzieł konceptu­
alnych, zainspirowanej twórczością
Romana Opałki
lub
−umiejętność zaplanowania sekwencji
scen, obrazów, happeningu stworzenie
scenariusza ze szkicami
Zakres rozszerzony
−umiejętność określenia cech konceptuali­
zmu oraz omawianie ich na wybranych
przykładach
−znajomość sylwetki, dzieł, postaw arty­
stycznych Josepha Beuysa
−umiejętność określenia cech happeningu,
wskazywanie twórców happeningów
−umiejętność określenia roli happenera
−znajomość różnych zjawisk sztuki współ­
czesnej i omawianie ich cech, podawanie
przykładów
−umiejętność określania cech pop-artu,
związku z kulturą masową
−znajomość roli artysty, dawanie odpo­
wiednich przykładów,
−umiejętność stworzenia pomysłowej,
starannej pracy plastycznej nawiązującej
do dzieł konceptualnych, inspirowanej
twórczością Romana Opałki
lub
−umiejętność zaplanowania sekwencji
scen, obrazów i ich otoczenia zachowu­
jących charakter happeningu poprzez
oryginalność, nietypowość skojarzeń
i niejasność przekazu, stworzenie cieka­
wego scenariusza z rysunkami
−pogadanka
−określanie cech asamblażu
−określanie cech asamblaży, wskazywanie
−prezentacja materiału −znajomość pojęć: asamblaż, environ­
przykładów oraz ich analizowanie
ilustracyjnego
ment, instalacja, performance, określa­ −znajomość pojęć: asamblaż, environment,
−praca z tekstem
nie ich znaczenia
instalacja, performance, określanie do­
−rozmowa nauczająca −określanie roli artysty i stopnia uczest­
kładnych cech, różnic oraz wskazywanie
−ćwiczenia
nictwa odbiorcy w działaniach sztuki
odpowiednich przykładów
−ćwiczenie plastyczne
współczesnej
−znajomość roli artysty i widza (odbiorcy)
(rysunkowy projekt
−zaprojektowanie kompozycji asamblażu w sztuce współczesnej, świadomość
asamblażu)
z zaproponowanych przedmiotów
zacie­rania się granic między dziedzinami
−prezentacja projektów
plastyki
(indywidualna, grupowa,
−określanie znaczenia dokumentacji foto­
zbiorowa forma pracy)
graficznej
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 22
29.
−reprodukcje asam­
blaży Władysława
Hasiora, przykłady
environment, instala­
cji, performance
–płyta CD
−fragment komedii
Nie lubię poniedziałku
(scena na wystawie
rzeźby)
−rozmaite przedmioty,
taśma klejąca
(do asamblaży)
−kartki z bloku A4,
kredki ołówkowe,
ołówki, gumki, kartki
i przybory do pisania
Land art, wideo-art
−podręcznik (Nowy świat
i sztuka publiczna.
sztuki. Land art (sztuka
ziemi). Sztuka wideo,
Praca plastyczna:
multimedia. Sztuka
obiekt sztuki publicznej,
publiczna, s. 227–231)
dzieło land artu
−zeszyt ćwiczeń
−zdjęcia obiektów sztuki
publicznej, sztuki wi­
deo oraz dzieł land artu
–płyta CD
−słownik terminów
plastycznych
−Słownik kierunków
ruchów i kluczowych
pojęć sztuki drugiej
połowy XX wieku
−zdjęcia fragmentów
ulic, miast oraz dowol­
nego pejzażu (wydruk
komputerowy A4)
−kartka z bloku A4,
pas­tele olejne, klej,
nożyczki
−zaprojektowanie oryginalnej formy asam­
blażu z zaproponowanych przedmiotów
−pogadanka
−określanie cech dzieł sztuki publicznej, −określania cech dzieł land artu, sztuki
wideo i sztuki publicznej, rozpatrywanie
−prezentacja materiału
sztuki wideo i land artu, projektowanie
rozmiarów przedsięwzięcia, wymowy
ilustracyjnego
rozmiarów przedsięwzięcia i zasięgu
dzieła, zasięgu jego odbiorców, analizo­
−praca z tekstem
jego odbiorców
wanie przykładów, porównywanie dzieł
−rozmowa nauczająca −znajomość wybranych dzieł i ich
−ćwiczenia
−znajomość twórców i ich dzieł, umiejęt­
twórców
ność opisywania cech obiektów
−ćwiczenie plastycz­
−stworzenie projektu dzieła land art lub
−stworzenie oryginalnego projektu dzieła
ne (projekt obiektu
sztuki publicznej metodą kolażu
land art lub sztuki publicznej, dostoso­
wykonany techniką
wanie formy projektu do otoczenia
kolażu)
(np. kolorystyka)
−prezentacja prac
uczniów
(indywidualna, grupowa,
zbiorowa forma pracy)
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 23
Lp.
czas
30.
Temat,
cele główne,
założenia
Środki i materiały
dydaktyczne
Odtwarzanie i przetwa­ −podręcznik (Tajemnice
rzanie rzeczywistości
sztuki. O fotografii,
czy tworzenie innych
s. 141–144, Tajemnice
światów w kadrach foto­
sztuki. Teatr. Film,
graficznych, filmowych
s. 239–248)
i scenach teatralnych.
−zeszyt ćwiczeń
−kadry z filmów wy­
Praca plastyczna:
brane przez nauczy­
fotomontaż surreali­
ciela
styczny
−zdjęcia sztuk teatral­
lub
nych, m.in. teatrów
scenografia dla teatru
plastycznych Tadeusza
plastycznego
Kantora, Józefa Szajny
lub
–płyta CD
projekt kilku ujęć krót­ −fragmenty filmów
kiego filmu, czyli jak
i sztuk ważnych w hi­
„poruszyć” komiks?
storii kina lub teatru
−dostęp do komputera
z wybranym progra­
mem graficznym
−telefon komórkowy lub
inne urządzenie elek­
troniczne pozwalające
na nagranie filmu
−4 karki z bloku A3,
kredki, ołówkowe,
ołówki, gumki,
cienkopisy, wybrane
zdjęcia z czasopism,
klej
Sposób realizacji,
metody i formy
pracy, technika
−pogadanka
−prezentacja materiału
ilustracyjnego
−rozmowa nauczająca
−dyskusja
−ćwiczenia
−ćwiczenie plastyczne
(fotomontaż, kolaż ze
zdjęć, projekt sce­
nografii tradycyjną
technika plastyczną
lub techniką grafiki
komputerowej, plan
kadrów filmu, szkice,
rysunki ujęć, nakrę­
cenie filmu)
−prezentacja wybra­
nych prac
(indywidualna, gru­
powa, zbiorowa forma
pracy)
Umiejętności po przeprowadzonej lekcji
Zakres podstawowy
Zakres rozszerzony
−określanie specyfiki teatru, fotografii,
filmu
−znajomość pojęć dotyczących foto­
grafii, teatru, filmu: dagerotyp, kadr,
ujęcie, fotomontaż, scenografia, scena
−znajomość wybranych rodzajów foto­
grafii, sztuk teatralnych, filmów
−znajomość różnych nośników, na któ­
rych można zapisać zdjęcia, filmy
−nawiązanie do surrealizmu w wykona­
nym fotomontażu
−zaprojektowanie scenografii do wy­
branej sztuki teatralnej tradycyjnymi
technikami plastycznymi lub przy
wykorzystaniu programu graficznego
−zaprojektowanie kolejnych ujęć, ka­
drów fragmentu filmu
−określanie specyfiki, omawianie i porów­
nywanie teatru, fotografii, filmu, szuka­
nie związków ze sztukami plastycznymi
−znajomość charakteru teatru przed i po
wielkiej reformie
−znajomość kierunków w sztuce XX wieku,
które wpłynęły na teatr i film
−znajomość pojęć dotyczących fotografii,
teatru, filmu; dagerotyp, kadr, ujęcie,
fotomontaż, scenografia, scena
−znajomość różnych rodzajów fotografii,
sztuk teatralnych, filmów, podawanie
i omawianie wybranych przykładów
−znajomość wybranych twórców filmo­
wych i teatralnych
−znajomość różnych nośników na których
można zapisać zdjęcia, filmy
−wykonanie oryginalnego fotomontażu na­
wiązującego swoją formą do surrealizmu
−zaprojektowanie oryginalnej scenografii
do sztuki teatralnej tradycyjnymi techni­
kami plastycznymi lub przy wykorzysta­
niu programu graficznego
−zaprojektowanie kolejnych ujęć filmu,
ciekawe zakomponowanie kadrów, lub
nakręcenie filmu
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 24
31.
Test sprawdzający wia­ −test
domości po II semestrze −przybory do pisania,
nauki
ołówek, gumka
−praca sprawdzająca
−ćwiczenie kontrolne
(indywidualna forma
pracy)
−znajomość podstawowych treści edu­
kacyjnych po II semestrze nauki (patrz:
test po II semestrze nauki)
−znajomość rodzajów fotografii
−znajomość pojęć: ujęcie, kadrowanie
−znajomość cech, twórców, wybranych
dzieł impresjonizmu i postimpresjo­
nizmu, kolorystyki, tematyki, metody
malarskiej
−znajomość cech rzeźby XIX wieku oraz
rzeźb wybranych artystów
−znajomość cech secesji
−znajomość wybranych dzieł artystów
polskich przełomu XIX i XX wieku
−znajomość cech kierunków malarskich
1. połowy XX wieku: fowizmu, ekspre­
sjonizmu, kubizmu, abstrakcjonizmu
(rodzajów abstrakcji), surrealizmu,
umiejętność wskazania artystów i ich
wybranych dzieł
−określanie cech architektury od połowy
XIX w. do współczesności, wpływu
przemian funkcji stosowanych materia­
łów, geometryzacji formy, znajomość
wybranych, największych budowli i ich
twórców
−znajomość pojęcia awangarda, określa­
nie cech sztuki tradycyjnej i awangar­
dowej
−znajomość cech plakatu oraz jego
współczesnych form
−znajomość form plastycznych stosowa­
nych w reklamie
−znajomość elementów promocji wy­
darzenia artystycznego sztuki współ­
czesnej
−znajomość cech rzeźby XX wieku:
klasycznej, kubistycznej, organicznej,
ekspresyjnej oraz twórców i najwięk­
szych dzieł
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 −znajomość rozszerzonych treści eduka­
cyjnych po II semestrze nauki (patrz: test
po II semestrze nauki)
−znajomość rodzajów fotografii, zmienia­
jących się funkcji tej dziedziny
−znajomość pojęć: ujęcie, kadrowanie
−umiejętność zastosowania w opisie foto­
grafii pojęć ujęcia, kadrowania
−znajomość cech, twórców, dzieł impresjo­
nizmu i postimpresjonizmu, kolorystyki,
tematyki, metody malarskiej, wpływu
fotografii i odkryć z zakresu optyki na te
kierunki oraz posługiwanie się pozna­
nymi wiadomościami i zastosowanie ich
w opisie dzieł, porównywaniu cech obu
kierunków na określonych przykładach
−znajomość cech rzeźby XIX wieku,
wpływu innych dziedzin sztuki na rzeź­
bę, rodzajów i przykładów rzeźb
−znajomość cech i źródeł secesji, symboli­
zmu, wskazywanie ich na przykładach,
−znajomość dzieł artystów polskich prze­
łomu XIX i XX wieku oraz analizowanie
ich dzieł
−znajomość cech, artystów, dzieł kierun­
ków malarskich 1. połowy XX wieku:
fowizmu, ekspresjonizmu, kubizmu,
abstrakcjonizmu (rodzajów abstrakcji),
surrealizmu
−analizowanie i porównywanie dzieł oma­
wianych kierunków
−określanie cech architektury od po­
łowy XIX wieku do współczesności,
znajomość źródeł, przyczyn przemian,
znanych budowli i ich twórców, nowych
funkcji i nowych materiałów w architek­
turze, wskazywanie i porównywanie cech
na zadanych przykładach,
25
Lp.
czas
Temat,
cele główne,
założenia
Środki i materiały
dydaktyczne
Sposób realizacji,
metody i formy
pracy, technika
Umiejętności po przeprowadzonej lekcji
Zakres podstawowy
Zakres rozszerzony
−znajomość kierunków malarskich po
II wojnie światowej, wybranych
przedstawicieli i dzieł action painting,
op-artu, pop-artu, neofiguracji, hiper­
realizmu, tendencji zerowej
−znajomość zjawisk i form sztuki współ­
czesnej
−umiejętność określania cech, artystów,
wybranych dzieł pop-artu, happeningu,
konceptualizmu, asamblażu, environ­
mentu, instalacji, performance, sztuki
wideo i multimedialnej, sztuki pub­
licznej
−znajomość specyfiki teatru i filmu,
przemian w nich zachodzących, związ­
ków z innymi dziedzinami plastyki
−znajomość podstawowych pojęć zwią­
zanych z teatrem i filmem
−znajomość wybranych obrazów teatral­
nych i filmowych oraz niektórych ich
twórców
−znajomość cech plakatu oraz jego współ­
czesnych form – wskazywanie przykła­
dów dzieł twórców, opisywanie znaków
graficznych w plakatach
−znajomość działań, etapów, elementów,
znaczenia promocji wydarzenia arty­
stycznego sztuki współczesnej
−znajomość cech rzeźby XX wieku
o charakterze klasycznym, kubistycznej,
organicznej i ekspresyjnej, znajomość
artystów reprezentujących kierunki i ich
dzieł oraz analizowanie i porównywanie
dzieł
−znajomość kierunków malarskich po
II wojnie światowej, wybranych przed­
stawicieli, dzieł, przyczyn przemian
w malarstwie action painting, op-artu,
pop-artu, neofiguracji, hiperrealizmu,
tendencji zerowej, omawianie i porówny­
wanie dzieł
−znajomość zjawisk i form sztuki współ­
czesnej oraz ich źródeł, problematyki
zacierania się granic między dziedzinami
sztuki oraz granicy między twórcą a od­
biorcą w pop-arcie, happeningu, koncep­
tualizmie, asamblażach, environmencie,
instalacjach, performance, sztuce video
i multimedialnej, sztuce publicznej,
−porównywanie, analizowanie cech, dzieł,
kierunków
−znajomość specyfiki teatru i filmu,
określanie stosowanych w nich środków
wyrazu artystycznego oraz niektórych ro­
dzajów widowisk teatralnych i filmowych
−znajomość znaczenia fotografii i jej
związki z filmem i teatrem
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 26
−dobra znajomość podstawowych pojęć
związanych z filmem i teatrem, zarysu
historii teatru i filmu oraz przemian
zachodzących w tych dziedzinach
−znajomość ważnych obrazów teatralnych
i filmowych oraz ich twórców, zwłaszcza
polskich
32.
Omówienie testu.
Poczet wielkich artystów
część II – powtórzenie
wiadomości o wybra­
nych wybitnych twór­
cach sztuki nowoczesnej
i współczesnej (Vincent
van Gogh, Paul Cézan­
ne, Stanisław Wyspiań­
ski, Pablo Picasso, Stani­
sław Ignacy Witkiewicz,
Jackson Pollock, Francis
Bacon, Henry Moore,
Tadeusz Kantor, Mag­
dalena Abakanowicz,
Joseph Beuys). Analiza
dzieł
−podręcznik (Poczet
wielkich artystów,
s. 149–248)
−zeszyt ćwiczeń
−reprodukcje dzieł
artystów omawianych
w Poczcie wielkich
artystów w podręcz­
niku od postimpresjo­
nizmu do współcze­
sności
−inne reprodukcje dzieł
omawianych artystów
−płyta CD
−komputer z dostępem
do internetu
−pogadanka
−prezentacja repro­
dukcji
−praca z tekstem
−rozmowa nauczająca
−wyszukiwanie infor­
macji w internecie
−ćwiczenia
−pokaz, przedstawienie
prezentacji
−porządkowanie w czasie twórczości
−porządkowanie w czasie twórczości
artystów sztuki nowoczesnej i współcze­
artystów sztuki nowoczesnej i współ­
snej znanych z Pocztu wielkich artystów,
czesnej znanych z Pocztu wielkich
analizowanie specyfiki ich twórczości,
artystów
porównywanie sylwetek, omawianie dzieł
−określanie cech ich twórczości, znajo­
−określanie uwarunkowań twórczości,
mość najważniejszych dzieł
związków z epoką, stylem panującym
−opisywanie wybranych dzieł
w sztuce
−przygotowanie prostej prezentacji tra­
dycyjnej (słownej i pokazu reprodukcji, −przygotowanie bogatej prezentacji mul­
timedialnej lub oryginalnej prezentacji
gazetki lub planszy) z wykorzystaniem
wykonanej tradycyjnymi technikami
elementów prezentacji multimedialnej
plastycznymi
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 27