Rozstrzygnięcie nadzorcze Nr PN

WOJEWODA LUBELSKI
Rozstrzygnięcie nadzorcze Nr PN-II.4131.304.2016
Wojewody Lubelskiego
z dnia 5 sierpnia 2016 r.
stwierdzające nieważność uchwały Nr XXVIII/85/2016 Rady Gminy Wilków z dnia 14 lipca
2016r. w sprawie określenia szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania
odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, w części
obejmującej jej:
- § 1 ust. 1 pkt 1 w brzmieniu: „w ilości nie przekraczającej dwukrotności minimalnej pojemności
pojemników i worków przewidzianych dla danego rodzaju nieruchomości – wynikającej z regulaminu
utrzymania czystości i porządku w gminie”
- § 4 ust. 1,
- rozdział 2 ust. 10 w brzmieniu: „oraz potwierdzi odbiór odpadu na przygotowanej przez
dostarczającego, zgodnie z obowiązującym wzorem, karcie przekazania odpadu” Regulaminu
korzystania z punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych zlokalizowanego w Rogowie,
stanowiącego załącznik do uchwały.
Na podstawie art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016
r., poz. 446)
stwierdzam nieważność
uchwały Nr XXVIII/85/2016 Rady Gminy Wilków z dnia 14 lipca 2016r. w sprawie określenia
szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od
właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, w części obejmującej jej:
- § 1 ust. 1 pkt 1 w brzmieniu: „w ilości nie przekraczającej dwukrotności minimalnej pojemności
pojemników i worków przewidzianych dla danego rodzaju nieruchomości – wynikającej z regulaminu
utrzymania czystości i porządku w gminie”
- § 4 ust. 1,
- rozdział 2 ust. 10 w brzmieniu: „oraz potwierdzi odbiór odpadu na przygotowanej przez
dostarczającego, zgodnie z obowiązującym wzorem, karcie przekazania odpadu” Regulaminu korzystania z
punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych zlokalizowanego w Rogowie, stanowiącego
załącznik do uchwały.
Uzasadnienie
Uchwała Nr XXVIII/85/2016 Rady Gminy Wilków została doręczona organowi nadzoru w dniu 15
lipca 2016r.
Przedmiotową uchwałę Rada Gminy Wilków podjęła na podstawie art. 6r ust. 3 ustawy z dnia 13
września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2016r. poz. 250).
W myśl powołanego przepisu ustawy, rada gminy określi, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa
miejscowego, szczegółowy sposób i zakres świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych
od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, w zamian za uiszczoną przez właściciela
nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w szczególności częstotliwość odbierania
odpadów komunalnych od właściciela nieruchomości i sposób świadczenia usług przez punkty selektywnego
zbierania odpadów komunalnych.
Id: 12EA5182-13E5-4280-B9E2-31BEC9DA7DD8. Przyjety
Strona 1
Mocą ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w
gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 87) do art. 6r zostały dodane między innymi
ust. 2d oraz ust. 3a, które weszły w życie z dniem 1 lutego 2015 r.
Zgodnie z brzmieniem art. 6r ust. 2d: „W zamian za pobraną opłatę za gospodarowanie odpadami
komunalnymi gmina zapewnia właścicielom nieruchomości pozbywanie się wszystkich rodzajów odpadów
komunalnych, przy czym rozumie się przez to odbieranie odpadów z terenu nieruchomości, o których mowa
w art. 6c ust. 1 i 2, przyjmowanie odpadów przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych
oraz zapewnianie przyjmowania tych odpadów przez gminę w inny sposób”. „W uchwale, o której mowa w
ust. 3, dopuszcza się ograniczenie ilości odpadów zielonych, zużytych opon, odpadów wielkogabarytowych
oraz odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne odbieranych lub
przyjmowanych przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości
w zamian za pobraną opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi” (art. 6r ust. 3a).
W związku z powyższym należy stwierdzić, iż w obecnym stanie prawnym uchwała wydawana na
podstawie art. 6r ust. 3 ww. ustawy winna uwzględniać wytyczne wynikające z art. 6r ust. 2d oraz ust. 3a.
Należy przy tym wskazać, że zakres upoważnienia ustawowego określonego w art. 6r ust. 3 ustawy o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 28 listopada 2014 r., nie
obejmuje określenia w uchwale wydanej na podstawie art. 6r ust. 3 ilości odpadów komunalnych
odbieranych od właściciela nieruchomości. Jednocześnie ustawa stanowi, że ograniczenie ilości odpadów
może być określone jedynie w odniesieniu do odpadów zielonych, zużytych opon, odpadów
wielkogabarytowych oraz odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne.
W § 1 ust. 1 pkt 1 przedmiotowej uchwały postanowiono zaś, że w zamian za uiszczoną przez
właścicieli nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi Gmina Wilków będzie
świadczyć usługi odbioru zmieszanych odpadów komunalnych w ilości nie przekraczającej dwukrotności
minimalnej pojemności pojemników i worków przewidzianych dla danego rodzaju nieruchomości –
wynikającej z regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminie.
W ocenie organu nadzoru powyższa regulacja w zakresie słów: „w ilości nie przekraczającej
dwukrotności minimalnej pojemności pojemników i worków przewidzianych dla danego rodzaju
nieruchomości – wynikającej z regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminie” narusza w sposób
istotny powołany wyżej art. 6r ust. 3a ustawy.
Przepis ten nie zezwala bowiem na ograniczenie ilości zmieszanych odpadów komunalnych,
odbieranych w zamian za opłatę za zagospodarowanie odpadów komunalnych, jak to uczyniła Rada w
uchwale.
Uchwała w sprawie określenia szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie
odbierania odpadów komunalnych stanowi akt prawa miejscowego, wydany z upoważnienia określonego w
art. 6r ust. 3 ustawy, co oznacza, że organ stanowiący musi ściśle uwzględniać wytyczne zawarte w
upoważnieniu. Odstąpienie od tej zasady narusza związek formalny i materialny pomiędzy aktem
wykonawczym a ustawą, co z reguły stanowi istotne naruszenie prawa.
W treści § 4 ust. 1 przedmiotowej uchwały Rada Gminy wskazała, że przedsiębiorca odbierający
odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest zobowiązany do:
1) świadczenia wskazanych przez gminę Wilków w umowie usług,
2) przedstawienia do zatwierdzenia harmonogramu odbioru odpadów uwzględniającego:
a) ilość i pojemność pojemników przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych,
b) częstotliwość odbierania odpadów komunalnych z terenu nieruchomości.
Powyższe postanowienia wykraczają poza zakres ustawowego upoważnienia z art. 6r ust. 3 ustawy.
Należy podkreślić, że zgodnie z tym przepisem Rada winna uregulować szczegółowy sposób i zakres
świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i
zagospodarowania tych odpadów, w zamian za opłatę, nie zaś wszelkie obowiązki przedsiębiorcy
wyłonionego w przetargu na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.
Zgodnie z przepisami ustawy wójt, burmistrz lub prezydent miasta, który jest obowiązany
zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, określa w
Id: 12EA5182-13E5-4280-B9E2-31BEC9DA7DD8. Przyjety
Strona 2
specyfikacji istotnych warunków zamówienia m. in. szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom
odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości (art. 6d ust. 4 pkt 6 ustawy). Następnie z
przedsiębiorcą wybranym w drodze przetargu zawierana jest umowa, która reguluje prawa i obowiązki stron
umowy. W ocenie organu nadzoru, regulacje § 4 ust. 1 uchwały należą do spraw regulowanych w drodze
umowy a nie uchwały Rady.
Stosownie do treści rozdziału 2 ust. 10 Regulaminu, stanowiącego załącznik do przedmiotowej
uchwały, przyjmujący odpady pracownik PSZOK-u wystawi dostarczającemu potwierdzenie przyjęcia
odpadu na ustalonym druku oraz potwierdzi odbiór odpadu na przygotowanej przez dostarczającego,
zgodnie z obowiązującym wzorem, karcie przekazania odpadu.
Powyższa regulacja w zakresie słów: „oraz potwierdzi odbiór odpadu na przygotowanej przez
dostarczającego, zgodnie z obowiązującym wzorem, karcie przekazania odpadu” pozostaje w sprzeczności z
art. 66 ust. 4 w związku z art. 69 ust. 1, 3 i 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2012r. o odpadach (Dz. U. z 2013r.
poz. 21, z późn. zm.).
Stosownie do treści przywołanego art. 66 ust. 4 ww. ustawy obowiązek prowadzenia ewidencji
odpadów nie dotyczy:
1) wytwórców:
a) odpadów komunalnych,
b) odpadów w postaci pojazdów wycofanych z eksploatacji, jeżeli pojazdy te zostały
przekazane do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy
prowadzącego punkt zbierania pojazdów;
2) osób fizycznych i jednostek organizacyjnych niebędących przedsiębiorcami, które wykorzystują
odpady na potrzeby własne, zgodnie z art. 27 ust. 8;
3) podmiotów, o których mowa w art. 45 ust. 1 pkt 1;
4) rodzajów odpadów lub ilości odpadów określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 5.
W art. 67 ust. 1 pkt 1 tej ustawy określono, iż ewidencję odpadów prowadzi się z zastosowaniem
następujących dokumentów:
1) w przypadku posiadaczy odpadów:
a) karty przekazania odpadów,
b) karty ewidencji odpadów,
c) karty ewidencji komunalnych osadów ściekowych,
d) karty ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego,
e) karty ewidencji pojazdów wycofanych z eksploatacji.
Kartę przekazania odpadów sporządza posiadacz odpadów, który przekazuje odpady (art. 69 ust. 1).
Posiadacz odpadów, który przejmuje odpady od innego posiadacza, jest obowiązany potwierdzić przejęcie
odpadów na karcie przekazania odpadów wypełnionej przez posiadacza, który przekazuje te odpady,
niezwłocznie po jej otrzymaniu (art. 69 ust. 3). Dopuszcza się niesporządzanie karty przekazania odpadów,
jeżeli jeden z posiadaczy odpadów nie jest objęty obowiązkiem prowadzenia ewidencji odpadów (art. 69 ust.
4).
Z brzmienia cytowanych przepisów wynika jednoznacznie, że wytwórca odpadów komunalnych jest
zwolniony z obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, w tym także karty przekazania odpadu. W
przypadku przekazywania odpadów do pszok-u ustawodawca konsekwentnie zezwala na niesporządzanie
przez niego ww. dokumentu. Innymi słowy, wytwórca odpadów komunalnych nie musi w tej sytuacji
wypełniać karty przekazania odpadu.
Skoro zatem ustawodawca zwalnia wytwórcę odpadów komunalnych z tego obowiązku, to rada nie
może w stanowionym przez siebie akcie rozstrzygać w odmienny sposób. Takie działanie rady należy uznać
za sprzeczne z prawem. Jeśli zatem wymienione przez Radę Gminy w rozdziale 2 ust. 10 Regulaminu
regulacje są normowane powszechnie obowiązującymi przepisami ustawowymi, brak jest podstaw prawnych
do regulowania tych kwestii w uchwale rady gminy.
Id: 12EA5182-13E5-4280-B9E2-31BEC9DA7DD8. Przyjety
Strona 3
Podkreślić przy tym należy, że każde wykroczenie poza udzielone upoważnienie jest naruszeniem
normy upoważniającej i zarazem naruszeniem konstytucyjnych warunków legalności aktu wykonawczego –
aktu prawa miejscowego. Należy bowiem pamiętać, że regulacje zawarte w akcie prawa miejscowego mają
na celu jedynie uzupełnienie przepisów powszechnie obowiązujących rangi ustawowej, kształtujących prawa
i obowiązki ich adresatów, a nie ich zastępowanie.
Uchwała Rady, będąca aktem prawa miejscowego, jest jednocześnie źródłem powszechnie
obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej na obszarze danej gminy (art. 87 ust. 2 Konstytucji ), musi
zatem respektować unormowania zawarte w aktach prawnych wyższego rzędu (wyrok Naczelnego Sądu
Administracyjnego z dnia 28 lutego 2003 r., I SA/Lu 882/02, Fin. Kom. 2003, Nr 4).
W tym stanie rzeczy, stwierdzenie nieważności uchwały
zakresie, jest uzasadnione.
Nr XXVIII/85/2016, we wskazanym
Na niniejsze rozstrzygnięcie nadzorcze przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Lublinie, złożona za moim pośrednictwem w terminie 30 dni od daty jego doręczenia.
w/z WOJEWODY LUBELSKIEGO
Robert Gmitruczuk
WICEWOJEWODA
Otrzymują:
1) Wójt Gminy Wilków,
2) Przewodniczący Rady Gminy Wilków.
Id: 12EA5182-13E5-4280-B9E2-31BEC9DA7DD8. Przyjety
Strona 4