ZŇoto â•fi druga strona medalu

Artykuł pobrany ze strony
http://www.ekonsument.pl/news-show-66826.php
Złoto
05.08.2014, Maciej Skinderowicz
Złoto ze względu na swój wygląd i unikalność występowania na Ziemi od tysięcy lat było oznaką boskości,
królestwa i bogactwa. Stosowane od dawna w sztuce, zdobnictwie, jubilerstwie i jako środek płatniczy.
Obecnie jest wykorzystywane w technologi kosmicznej, w nanotechnologii, w medycynie a najbardziej
powszechnie stosowane jest w elektronice. Dzisiaj mało kto się zastanawia skąd i w jakich warunkach
wydobywa się złoto.
Rynek elektroniczny stanowi obecnie 6,8% (302,7 ton o wartości rynkowej 12,5 mld euro) zapotrzebowania
na złoto, które z racji znakomitych właściwości przewodzących a zarazem bardzo dużej odporności na
utlenianie jest najlepszym metalem mającym zastosowanie w tym przemyśle. Sektor finansowy to 47% rynku,
produkcja biżuterii to 43% a inne technologie, w których stosuje się złoto obejmują 3,2% rynku.
Co raz większa ilość produkowanej elektroniki, w tym głównie popularyzacja komputerów oraz telefonów
komórkowych przyczynia się do ciągłego wzrostu popytu na złoto.
Złoto w elektronice - liczby
Na świecie jest:
- 5,9 miliardów użytkowników telefonów komórkowych;
- 1 miliard użytkowników smartfonów;
- 1,6 miliarda użytkowników komputerów
1 gram złota wystarcza na wyprodukowanie 17 telefonów lub 8 komputerów
Telefon zawiera 0,035% złota
Komputer zawiera 0,0084% złota
Wydobywanie złota
Najwięcej złota wydobywa się w chińskich kopalniach (370 ton rocznie). W czołówce jest Australia (250 ton),
USA (230 ton) oraz Rosja (205 ton). Złoto również pochodzi z krajów afrykańskich. RPA (170 ton), Ghana
(89 ton), Mali (50 ton rocznie).
Według raportu "Czy w twojej komórce jest złoto pozyskiwane przez dzieci? Praca dzieci w Ghanie i Mali a
polityka pozyskiwania surowców w branży IT" ponad 20% złota z Ghany i około 10% z Mali pochodzi z
niedużych kopalni, które działają nieformalnie. Część złota jest pozyskiwana w fatalnych warunkach przez
dzieci w wieku 5 do 14 lat. Błotne osuwiska oraz zapadające się kopalnie są podstawowym zagrożeniem w
przemyśle wydobywczym. Warunki pracy są bardzo ciężkie nawet dla osób dorosłych. Zagrożeniem dla
pracowników oraz dla środowiska naturalnego jest kontakt z rtęcią, której używa się w procesie pozyskiwania
i oczyszczania złota.
Złoto i rtęć
Rtęć jest wykorzystywana do tworzenia amalgamatu. Czynność ta jest wykonywana bez jakichkolwiek
zabezpieczeń. Drobinki złota miesza się z rtęcią w zawiesinie wodnej. Następnie pocierając, ręcznie formuje
się małe kulki. Nadmiar rtęci jest wyciskany za pomocą chusteczek. Tak uformowane bryłki amalgamatu są
podgrzewane aby odparować resztki rtęci. Opary tego trującego metalu są wdychane przez pracowników
kopalni.
Rtęć jest bardzo toksycznym metalem, który kumuluje się w organizmie i wpływa negatywnie na większość
narządów oraz uszkadza układ nerwowy. Opary rtęci wchłaniane do płuc wywołują choroby układu
oddechowego i mogą doprowadzić do śmierci poprzez niewydolność oddechową. W procesie pozyskiwania
złota, rtęć również przedostaje się z wodą do środowiska powodując jego skażenie.
Nieznane źródło
Wzrost zapotrzebowania na złoto w przemyśle elektronicznym przyczynia się do zakupu kruszcu z różnych
źródeł, często niesprawdzonych.
Złoto wydobywane przez dzieci w Ghanie i w Mali jest przetapiane z innym złotem pozyskiwanym w kraju.
Następnie złoto jest łączone z kruszcem pochodzącym z kopalń z różnych krajów (64%), z rynku finansowego
(13%) oraz ze złotem odzyskiwanym w procesie recyklingu (23%). Czyli złoto które pojawia się w ośrodkach
handlu w Dubaju lub w Szwajcarii, może praktycznie pochodzić z całego świata. Łańcuch pozyskiwania
surowca nie jest kontrolowany. W fazie końcowej nie można stwierdzić czy dany telefon lub komputer
zawiera w sobie złoto wydobywane przez dzieci w Afryce.
Pięć największych producentów smartfonów obecnych na rynku europejskim (Samsung, Apple, Research in
Motion, Nokia i HTC) oraz pięć największych producentów komputerów obecnych na rynku europejskim
(HP, Acer, Lenovo, Asus i Dell) nie może stwierdzić, czy ich produkty zawierają złoto z Ghany i z Mali. Tym
samym producenci nie mogą zagwarantować, że złoto nie jest pozyskiwane przez dzieci.
Prawo pracy, prawa dzieci
Konwencja nr 123 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca najniższego wieku dopuszczenia do pracy
pod ziemią w kopalniach oraz konwencja nr 138 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca najniższego
wieku dopuszczenia do zatrudnienia ustanawia:
minimalny wiek dopuszczenia do zatrudnienia wynosi 15 lat;
minimalny wiek zatrudnienia w pracy niebezpiecznej wynosi 18 lat
Konwencja nr 182 Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca zakazu i natychmiastowych działań na
rzecz eliminowania najgorszych form prac dzieci definiuje dziecko jako osobę poniżej 18 roku życia.
Konwencja została ratyfikowana zarówno przez Ghanę oraz Mali
Odpowiedzialne pozyskiwanie i produkcja
Wydobywanie złota w dużych kopalniach na masową skalę niesie ze sobą poważne zanieczyszczenie
środowiska. W celu wypłukiwania złota stosuje się toksyczne substancje chemiczne. Wydobycie w małych
kopalniach, w krajach rozwijających się stwarza problemy pracownicze oraz przyczynia się do wyzysku
dzieci.
Aby rozwiązać powyższe problemy trzeba brać pod uwagę zarówno prawa pracowników jak i ochronę
środowiska. Powstaje co raz więcej organizacji, instytucji, inicjatyw, oraz regulacji, które zajmują się
powyższymi kwestiami. Niektóre z nich to:
EICC (Electronic Industry Citizenship Coalition), GeSI (The Global e-Sustainability Initiative), Fairtrade i
Fairmined, Fairphone, Minamata Convention on Mercury