Aleksandra Mucha kl. II c Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w

Aleksandra Mucha kl. II c
Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Dobrodzieniu.
Dobrodzień- małe miasteczko w województwie opolskim, które swoim
romantyzmem i urokiem zachwyca mieszkańców, jak i turystów na przełomach
wieków. Pierwsze wzmianki w dokumentach na temat tej pięknej miejscowości
pojawiły się w 1267r., kilka lat przed nadaniem przez księcia opolskiego
Bolesława I przywilejów miejscowemu sołtysowi. W 1374r. Dobrodzień
otrzymał z rąk księcia Władysława Opolczyka prawa miejskie. Od tej pory w
dokumentach i księgach Dobrodzień figurował jako miasto, a nie osada. Nazwy
tego uroczego miasteczka zmieniały się na przełomie lat. Przez Dobrocin i
Dobrodzien aż po Guttentag i obecną nazwę, Dobrodzień. Legenda mówi, że w
984r. zatrzymał się tutaj św. Wojciech w drodze do Krakowa. W końcu XIV w.
miasto przeszło na własność rycerza Władysława Jagiełły- Spytka z Melsztyna.
Później zajęli je książęta niemodlińscy, a następnie Jaroccy. Anna Jarocka, z
Donu von Gaschin stale zwiększała obciążenia feudalne mieszczan, czym
zasłużyła na miano dobrodzieńskiej Czarnej Damy. Legenda o pani Jarockiej
mówi, ze mieszkała ona w pałacu w Dobrodzieniu. W księżycowe noce
przechadza się ona po swej posesji następnie udając się do przypałacowego
parku. Czasem można spotkać ją snującą się między drzewami i szukającą
możliwości odzyskania swojej własności, jaką był niegdyś Dobrodzień.
Obecnie Dobrodzień jest dość znane, ponieważ leży na skrzyżowaniu
dwóch ważnych szlaków handlowych: Opole- Częstochowa i Gliwice- Poznań.
Dobrodzień liczy ponad 4500 mieszkańców. Natomiast cała gmina liczy sobie 11
tysięcy ludzi.
Guttentag jest znany z przemysłu meblowego. Znajduje się tutaj ponad
100 warsztatów stolarskich. Z Dobrodzienia pochodzi znany w całej Polsce, a
także za granicą pan Piotr Kler, właściciel i założyciel firmy „KLER S.A.”
zatrudniającej ponad 300 pracowników.
Dobrodzień jest znany nie tylko z rozwoju gospodarki. Ma on również
swoich zasłużonych. W tym miasteczku przebywała i przez pewien okres czasu
mieszkała Edyta Stein. Mniej znanym, ale bardzo ceniony wśród mieszkańców
miasta jest również Paul Hadrossek. Urodził się on 12 maja 1912r. w
Dobrodzienia, a zmarł 18 listopada 1971r. 1 sierpnia 1937r. pan Hadrossek
otrzymał święcenia kapłańskie z rąk kardynała Bertrama. Następnie otrzymał
zatrudnienie jako kapłan w opiece duchownej w Niemodlinie. Był on również
nauczycielem. Oprócz tego dawał wykłady poza szkołami, w których uczył,
publikował i podróżował. Przed śmiercią był jeszcze w Afryce.
Najwspanialszą stroną Dobrodzienia są zabytki. Te historyczne miejsca są pełne
uroku. Można zobaczyć tutaj zabytkowy drewniany kościół p.w. św. Walentego.
Kościół pochodzi z I połowy XVII w., a dokładniej z 1630r. Zabytek został
zbudowany po wojnie trzydziestoletniej i wielkim pożarze w 1625r. Kościół
został także uratowany z wielkiego pożaru miasta w 1846r. Pożar zniszczył
wówczas prawie całe miasto. Ocalały jedynie nieliczne zabudowania na obszarze
miasta. Obecnie kościółek nie jest otwarty na codzień. W święto zmarłych
odbywają się w nim nabożeństwa. Kilka miesięcy temu budynek został
odnowiony. Teraz kościółek dalej cieszy oczy mieszkańców oraz turystów.
Następnym zabytkiem wartym zobaczenia jest most,. Jest to najstarszy
zachowany zabytek Dobrodzienia. Został zbudowany w 1610r. z kamienia
łupanego. Most znajduje się we wschodniej części miasta. Stanowi on
przepiekaną ozdobę miejskiego parku. Zabytek został przed kilku laty
gruntownie odnowiony. Jest on wyłożony kostką brukowa, co sprawia wrażenie,
że znajdujemy się w epoce średniowiecznej.
W
środkowej części miasta znajduje się kolejny zabytek. Jest to kościół parafialny
p.w. św. Marii Magdaleny. Kościół został wybudowany w 1854r. Został on
zbudowany w miejscu spalonego w wielkim pożarze drewnianego kościółka.
Budową budynku kierował mistrz murarski i wiceburmistrz Wawrzyniec Gąska.
Wewnątrz kościoła znajdują barokowe rzeźby, między innymi św. Apolonii,
Barbary oraz Jana Chrzciciela. W obejściu budynku znajduje się figura św. Jana
Nepomucena.
Następnie,
na dobrodzieńskim rynku znajduje się Ratusz Miejski. Budynek pochodzi z
1848r. Został zbudowany w stylu neoklasycystycznym podczas Wiosny Ludów.
Z pomocą przy budowie Ratusza robotnikom przyszli mieszkańcy Dobrodzienia
oraz książę brunszwicki- właściciel dworu a także król pruski Fryderyk Wilhelm
IV. W czasie budowy Ratusza powiększono także rynek, wytyczono szersze ulice
i zmodyfikowano średniowieczny układ urbanistyczny. Obecnie w Ratuszu
znajduje się Komisariat Policji oraz gabinet burmistrza. Są w nim również
udzielane śluby cywilne.
Najpiękniejszym zabytkiem Dobrodzienia jest prawdopodobnie zespół pałacowoparkowy. Pałac znajduje się we wschodniej części miasta. Został zbudowany w
latach 1848-1849 w stylu neoklasycystycznym. Niegdyś była to siedziba
właścicieli Dobrodzienia. Obecnie w pałacu znajduje się hotel. Są tam
organizowane różnego rodzaju imprezy okolicznościowe, na przykład wesela lub
komunie. Posesja jest otoczona pięknym ogrodem z alejkami.
Jeszcze dalej na wschód znajduje się zabytkowy cmentarz żydowski.
Cmentarz pochodzi z końca XVII w. Świadczą o tym najstarsze zachowane do
dziś nagrobki. Na cmentarzu znajdują się groby między innymi rodziny Steinkrewnych żydowskiej świętej kościoła katolickiego Edyty Stein. Przed kilku laty
cmentarz nie był tak olśniewający jak w obecnej chwili. Był bardzo zaśmiecony
oraz porośnięty dzikimi krzewami i drzewami. Jednak dobrodzieńscy uczniowie
zaniepokojeni faktem, ze tak wspaniały zabytek niszczeje postanowili się nim
zając. Teraz o każdej porze roku cmentarz uwodzi i zaskakuje swoim pięknem
odwiedzających go ludzi.
Po drugiej stronie miasta, na zachodzie znajduje się drugi zabytkowy
cmentarz, cmentarz ewangelicko-augsburski. Został on założony w połowie XIX
w. w pobliżu wybudowanego w 1848r. kościoła ewangelickiego. Pod koniec XIX
w. w Dobrodzieniu utworzono samodzielną parafię ewangelicko-augsburską.
Parafia ta liczyła 347 parafian. Obecnie w Dobrodzieniu jest dużo mniej ludzi
wyznających religię ewangelicką. Jednak Ci, którzy pozostali opiekują się
cmentarzem. Zawsze jest tam bardzo schludnie. Liście są zgrabione, groby
przystrojone.
Kolejnym
zabytkiem Dobrodzienia jest piękny park miejski. Park został założony między
1884r. a 1914, kiedy to osuszono staw. Staw istniał od średniowiecza do końca
XIX w. Był on określony mianem „zamkowego”. Granice parku wytyczone są:
od południa przez drogę przejazdową do folwarku, od zachodu przez obecną
ulicę Piastowską, od północy przez ogrody, które ciągną się wzdłuż obecnej ulicy
Parkowej, a od wschody przez zabudowania zamku. Park obiega jedna alejka, a
w centralnej części przecina go rzeczka- Myślinka. Roślinność parku nie jest
urozmaicona. Porastają go głównie drzewa iglaste i liściaste. Wśród drzew
iglastych można wyróżnić świerki oraz cyprysiki groszkowe. Natomiast drzewa
liściaste to głównie jesiony, ponadto pojedyncze egzemplarze kasztanów oraz
topoli czarnej. W latach 70 XX w. w parku, w środkowej części znajdował się
amfiteatr oraz urządzono malutki staw z wysepką pośrodku. Obecnie park nie
posiada już amfiteatru. Jest jednak plac zabaw dla dzieci oraz ścieżka
dydaktyczna. Mieszkańcy Dobrodzienia bardzo lubią spędzać czas w naszym
małym parku. Jest on piękny o każdej porze roku. Jest to miejsce odpoczynku i
relaksu.
Nie tylko sam
Dobrodzień posada dużo walorów przyrodniczych. Cała gmina jest bardzo
obdarowana zabytkami. W Bzionkowie- małej wiosce znajdującej się 3 kilometry
na północ od Dobrodzienia znajduje się zespół dworsko-parkowy. Został on
założony w II połowie XIX w. Składa się z zabudowań dworskich oraz części
porośniętej roślinnością drzewiastą. Dawniej należał do rodziny von
Schweinichen. Ze względu na rozmiary oraz pokrój największą wartość
kulturową oraz przyrodniczą stanowią okazy dębów rosnące przed frontem
dworku. Ja osobiście darzę to miejsce wielkim sentymentem, ponieważ moja
rodzina wywodzi się z tej pięknej wioski. Miejsce to najpiękniej wygląda wiosną
i jesienią. Za dworkiem znajduje się piękny park z fontanną, która w chwili
obecnej jest ledwo widoczna. W północnej części znajduje się staw. Obecnie
zespół popada w ruinę z powodu braku stałego właściciela, który mógłby zadbać
o to miejsce i przywrócić mu dawną świetność.
W południowej części gminy, w wiosce Pludry znajdują się stawy,
cenne przyrodniczo i krajobrazowo tereny. Stawy otoczone są malowniczymi,
sosnowymi borami. Występuje w nich wiele chronionych i rzadkich gatunków
roślin, takich jak: widłak goździsty czy kruszyna pospolita. Występuje tu również
wiele chronionych gatunków zwierząt. Można tutaj spotkać różnego rodzaju
jaszczurki i węże. W miejscach nasłonecznionych występuje paź królowej, jeden
z najpiękniejszych i najefektowniej ubarwionych motyli.
W Rzędowicach- małej wiosce znajdującej się nieopodal Dobrodzienia
znajduje się kamień upamiętniający pobyt króla Fryderyka Augusta III. Król
polował często na zwierzynę w lasach i często bywał w swoim pałacu
myśliwskim przy ulicy Piastowskiej. Na kamieniu wyryty jest napis FAR
(Fridericus Augustus Rex) z koroną i napisem w języku niemieckim „Ich
niezapomnianemu Królewskiemu Panu urzędnicy leśni Nadleśnictwa Dobrodzień
1932r.”.
Zalew w dawnej piaskowni to kolejne miejsce warte zobaczenia. Są to
cenne przyrodniczo i krajobrazowo tereny w wiosce Myślinie. Kompleks
nieczynnych piaskowni, na obszarze, których spotkać można wiele gatunków
roślin i zwierząt. W ich najbliższym otoczeniu występują również malownicze
wydmy porośnięte borami sosnowymi.
Obecnie w Dobrodzieniu znajduje się wiele atrakcji. Znajduje się tutaj
między innymi kryta pływalnia „Delfin”. Basen jest dostępny dla wszystkich
ludzi w każdym przedziale wiekowym. W budynku pływalni znajduje się także
sauna parowa, w której można się odprężyć po wzmożonym wysiłku.
W centralnej części miasta znajduje się Dom Kultury wraz z kinem
„Rodło”. Co niedzielę kino emituje jakiś spektakl zarówno dla dorosłej
publiczności jak i tej młodszej.
W miasteczku znajduje się bardzo dużo placów zabaw dla dzieci, co
pozwala na miłe spędzenie niedzielnego popołudnia na świeżym powietrzu.
Jak więc widać gmina Dobrodzień nie jest nudną, pozbawioną życia i
kolorów osadą. To bardzo piękne i interesujące miejsce bogate w zabytki oraz
rozmaitą szatę roślinną oraz zwierzynę. Ja zawsze będę wracać do tego miejsca,
ponieważ to moje miasto- mój dom. To tutaj się urodziłam i mieszkałam od
najmłodszych lat. To tutaj chodzę do szkoły, mam przyjaciół oraz rodzinę. Wiem,
że w przyszłości przeprowadzę się w inne miejsce, jednak zawsze na pierwszym
miejscu w moim sercu będzie Dobrodzień.
Bibliografia:
-Irena Osadnik, „Dobrodzień. Monografia miasta 1374-1939 w świetle literatury
niemieckiej i polskiej” wydawnictwo Dobrodzień MMIV 2004r.
-Różne wydania regionalnej gazety „Echo Dobrodzienia”
-Internet
-Paweł Mrozek, „Historia Dobrodzienia w datach do roku 2004” wydawnictwo
Dobrodzienianin 2004