Dziecko z zespołem Aspergera i autyzmem w szkole

Dziecko z zespołem
Aspergera i autyzmem w
szkole
Bibliografia w wyborze
Centrum Doskonalenia Nauczycieli
Biblioteka Pedagogiczna w Pile
Opracowanie: Iwona Bukowska
Piła 2016
KSIĄŻKI
1. Autyzm / Ewa Pisula.- Gdańsk : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2012
Sygnatura: 105020,
Najnowsza książka profesor Ewy Pisuli zawiera dogłębną refleksję dotyczącą podstaw
teoretycznych, czyli terminologii związanej z autyzmem i klasyfikacji tego zaburzenia,
wnikliwy komentarz do danych epidemiologicznych, a także niezwykle szczegółową analizę
aktualnego stanu badań w zakresie: szeroko rozumianej charakterystyki autyzmu i jego
przyczyn oraz bieżącej praktyki klinicznej. Liczba badań z udziałem osób dotkniętych
autyzmem może wskazywać, że zaburzenie to zostało dość dobrze poznane. Autorka pokazując, ile już wiadomo i jak można to wykorzystywać w codziennej pracy terapeutycznej
- uświadamia czytelnikowi, jak wiele jest jeszcze niewiadomych, zwłaszcza w dziedzinie
złożonej, wieloczynnikowej etiologii zaburzenia.
2. Autyzm : jak pomóc rodzinie / Peter Randall, Jonathan Parker ; przekł. Sylwia Pikiel.Wyd. 2.- Sopot : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2010.
Sygnatura: 102462,
Organizacja pomocy rodzinom dzieci autystycznych, prezentowana przez Autorów,
imponuje swoim zasięgiem, różnorodnością form wsparcia, elastycznością w rozwiązywaniu
problemów dzieci autystycznych i ich rodzin oraz ogromnym zaangażowaniem wielu
środowisk. Mam nadzieję, że cenny materiał zawarty w tej monografii zostanie wykorzystany
przez środowiska polskie i pomoże w budowaniu godnego życia dzieci autystycznych i ich
rodzin.
3. Autyzm : przyczyny, symptomy, terapia / Ewa Pisula.- Gdańsk : Wydawnictwo
Harmonia, 2010.
Sygnatura: 102182, 102183 P
Co to jest autyzm? Podstawowe informacje o przyczynach, klasyfikacji i częstości
występowania autyzmu Główne symptomy autyzmu Jak wcześnie wykryć autyzm? Na czym
polega interwencja w przypadku małych dzieci z autyzmem? Co mogą zrobić rodzice?
4. Autyzm i AAC : alternatywne i wspomagające sposoby porozumiewania się w
edukacji osób z autyzmem / pod red. nauk. Bogusławy Beaty Kaczmarek, Anety
Wojciechowskiej.- Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2015.
Sygnatura: 110384
Książka Autyzm i AAC. Alternatywne i wspomagające sposoby porozumiewania się w
edukacji osób z autyzmem jest dziełem wielu autorów - naukowców i praktyków. Jest ona
cennym wkładem do badań nad budowaniem takich form postępowania terapeutycznego,
które umożliwią dziecku autystycznemu komunikację społeczną. Prezentowane formy pracy z
dzieckiem i jego otoczeniem budzą nadzieję na zbudowanie drogi, która umożliwi dziecku
autystycznemu odnalezienie się w środowisku społecznym.
5. Autyzm i zespół Aspergera / Claire Grand ; [przekł. Andrzej Bilik].- Warszawa :
Wydawnictwo Studio Emka, cop. 2012.
Sygnatura: 106497
Choć autyzm i zespół Aspergera nie są rzadkością, pozostają mało znane. Większość ludzi
tych upośledzeń nie zna i kiedy nagle się pojawiają, nie potrafi się przystosować i z nimi żyć.
1
Dzieci dotknięte tymi przypadłościami nie rozumieją w czym się różnią od innych, nie wiedzą
jak myślą inni i mają trudności ze znalezieniem miejsca wśród rówieśników. Ta książka
zrozumiała i łatwa w czytaniu została napisana właśnie dla nich. Jej zadaniem jest
wytłumaczyć dziecku z zespołem Aspergera lub dziecku autystycznemu wysokiego poziomu w
czym różni się od innych i zrozumieć kim jest. Pomóc mu żyć z tą odmiennością, pogodzić się z
samym sobą i z innymi, z myślą, dlaczego tak trudno autystykowi mieć przyjaciół. To
przyjazna książka do czytania w rodzinie, przed dzieckiem albo razem z nim - aby móc
wymienić opinie lub nawiązać dialog.
6. Autyzm i zespół Aspergera / Jadwiga Komender, Gabriela Jagielska, Anita BryńskaWyd. 1 (dodr.).- Warszawa : Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2012.
Sygnatura: 104907 P
Zaburzenia spektrum autystycznego są coraz powszechniej diagnozowanymi
przypadłościami wśród dzieci. Wciąż pojawiają się lepsze sposoby rozumienia choroby i
pomocy chorym w przystosowaniu się. Przy właściwej opiece wiele zachowań autystycznych
może być zmienionych na lepsze, nawet do momentu, gdzie mogą one ustąpić. Autorki
opisują wszelkie rodzaje terapii w zakresie mowy, zachowania, wzroku, słuchu, terapie
muzyczne, a także leki i zalecenia dietetyczne. Przedstawiają także zwarty obraz zespołu
Aspergera.
7. Błysk : opowieść o wychowaniu, geniuszu i autyzmie / Kristine Barnett ; przeł.
Magdalena Ziek.- Wrocław : Bukowy Las, cop. 2014.
Sygnatura: 109011
Syn Kristine Barnett, Jacob, ma IQ wyższe niż Einstein i fotograficzną pamięć. W ciągu
dwóch tygodni sam nauczył się podstaw analizy matematycznej. W wieku dziewięciu lat
rozpoczął badania nad nowatorską teorią w astrofizyce, w wieku dwunastu - pracę na
uniwersytecie na wydziale fizyki kwantowej. A przecież jego genialne zdolności łatwo mogły
zostać zaprzepaszczone. Kiedy Jake miał dwa lata, rozpoznano u niego autyzm. Kristine
usłyszała wówczas, że być może jej syn nigdy sam nie zawiąże butów. Błysk jest fascynującą
historią matki i syna. Otoczony przez specjalistów, którzy uczyli go jedynie podstawowych
czynności, tłumiąc prawdziwe pasje, Jake nie robił żadnych postępów, co więcej, wycofywał
się do swojego świata, aż w końcu zupełnie przestał mówić. Wtedy jego mama, na przekór
wszystkim, podążyła za instynktem. Zrezygnowała ze specjalnego programu nauczania i
zaczęła samodzielnie przygotowywać syna do zajęć w zwykłym przedszkolu, wierząc w moc
doświadczeń dzieciństwa i radosnej zabawy. Skupiła się na wszystkim, co było w Jake'u
wyjątkowe, i pozwoliła mu swobodnie rozwijać zainteresowania, koncentrując się na tym, co
umie, a nie na tym, czego nie mógł zrobić. Dzięki ciężkiej pracy, determinacji Jake'aoraz
wsparciu przyjaciół i bliskich, Kristine i Michael przezwyciężyli wszystkie trudności, a efekty
przeszły ich najśmielsze oczekiwania. Wychowali geniusza. „Wszyscy rodzice i nauczyciele
powinni przeczytać tę niezwykłą książkę!” [Temple Grandin] „Błysk to opowieść o
odmieniającej sile bezwarunkowej miłości matki. Jeśli macie dziecko inne niż wszystkie - a
które dziecko takie nie jest? - nie będziecie w stanie odłożyć tej książki nawet na minutę”.
Sylvia Nasar „Błysk w wyjątkowy sposób pokazuje, z jak wielką siłą matka potrafi kochać
swoje dziecko”. [Andrew Solomon]
9. Codzienność dziecka z zespołem Aspergera : okiem rodzica i terapeuty / Agnieszka
Borkowska, Beata Grotowska.- Gdańsk : Wydawnictwo Harmonia, 2012.
2
Sygnatura: 105483
Jest to rodzaj wyjątkowego poradnika napisanego przez osoby, które na co dzień pokonują
wiele trudności związanych z opisanym problemem. Autorki, prywatnie mamy dzieci z
zespołem Aspergera, przybliżają codzienne życie takich właśnie rodzin. Książka, obok bogatej
wiedzy teoretycznej przekazanej w przystępny sposób, zawiera praktyczne porady
zilustrowane licznymi przykładami zaczerpniętymi z prawdziwych doświadczeń i przeżyć
rodziców dzieci z zespołem Aspergera.
10. Czy moje dziecko ma autyzm? : jak rozpoznać najwcześniejsze oznaki autyzmu /
Osnat Teitelbaum, Philip Teitelbaum ; tł. Sylwia Pikiel.- Gdańsk : Harmonia Uniwersalis,
2012.
Sygnatura: 105059
Autorzy poświęcili prawie dwadzieścia lat pracy, aby poprzez analizę rozwoju
motorycznego dziecka na wczesnych etapach życia stworzyć metody wykrywania sygnałów
ewentualnego autyzmu i zespołu Aspergera. Obserwując u prawidłowo rozwijających się
dzieci takie zachowania, jak: przewracanie się z pleców na brzuch, siadanie, raczkowanie i
chodzenie, a następnie porównując je z zachowaniem dzieci, u których potem
zdiagnozowano autyzm, badacze dokładnie wskazali wzorce ruchowe będące symptomami
autyzmu i zespołu Aspergera.
11. Dotrzeć do dziecka z autyzmem : jak pomóc dzieciom nawiązywać relacje,
komunikować się i myśleć : metoda Floortime / Stanley I. Greenspan, Serena Wieder ; tł.
Dominika Braithwaite.- Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2014.
Sygnatura: 109556,
Wielu rodziców szuka programu leczenia, który traktowałby ich dzieci jak wyjątkowe
jednostki, proponował indywidualną terapię oraz wyzwolił w nich umiejętności
konstruktywnego porozumiewania się i budowania kontaktów z otoczeniem. Chcą
uczestniczyć w leczeniu swoich dzieci. Pragną im pomagać i mieć nadzieję. Niniejsza książka
została napisana z myślą o takich rodzicach. Autorzy przedstawiają podejście do problemu,
które może radykalnie zmienić założenia na temat autyzmu i ASD oraz wpłynąć na
perspektywy rozwoju dzieci z tego typu zaburzeniami. Autorzy pokazują, że dzieci z ASD nie
mają trwale ograniczonego potencjału i często mogą, podobnie jak ich rówieśnicy, prowadzić
pełne i zdrowe życie. Metoda Floortime może być stosowana w każdym wieku - już w
niemowlęctwie, kiedy pojawiają się pierwsze objawy autyzmu - co umożliwia zapobieganie
postępowi tej groźnej choroby.
Celem terapii w ramach modelu DIR/Floortime jest
zbudowanie podstaw zdrowego rozwoju zamiast pracy nad powierzchownymi zachowaniami
i objawami. Dzięki takiej postawie dzieci uczą się opanowywać podstawowe kompetencje,
które na drodze ich rozwoju zostały pominięte lub zaprzepaszczone, a więc umiejętność
budowania serdecznych i sprawiających przyjemność relacji z innymi, celowego i znaczącego
komunikowania się oraz - w różnym stopniu - logicznego i kreatywnego myślenia. Znaczna
liczba dzieci leczonych w ten sposób przełamała wiele barier, opanowując umiejętności
wcześniej uznawane za nieosiągalne dla pacjentów z ASD. Zbudowały one serdeczne i bliskie
relacje z rodziną i rówieśnikami, a także wykształciły złożone umiejętności wysławiania się.
Nie tylko opanowały zdolność przyswajania wiedzy, ale również rozwinęły umiejętności
intelektualne, takie jak spontaniczne myślenie, wyciąganie wniosków czy współodczuwanie.
To bardzo wartościowa książka - dla rodziców, którzy troszczą się o swoje dziecko, dla
profesjonalistów, którzy udzielają konsultacji, oraz dla tych, którzy poszukują terapii
3
skutecznych w zmaganiach z tymi przerażającymi zaburzeniami. Program DIR/Floortime ma
innowacyjny charakter i jest nadzwyczaj skuteczny. Dr n. med. T. Berry Brazelton,
emerytowany profesor pediatrii klinicznej, Harvard Medical School Znalazłeś błąd w opisie
towaru? Zgłoś go, wpisując swoje uwagi poniżej:
12. Dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej : zaburzenia rozwojowo-sensoryczne
oraz edukacyjne występujące w ramach autyzmu, ADHD, trudności szkolnych oraz
zaburzeń dwubiegunowych / Polly Godwin Emmons, Liz McKendry Anderson ; tł. Robert
Waliś.- Warszawa : Wydawnictwo K. E. Liber, 2007.
Sygnatura: 106571
Książka zapewnia czytelnikowi wiele praktycznych i skutecznych porad oraz strategii
działania dotyczących pomocy dzieciom dotkniętym dysfunkcją sensoryczną. Skupiając się na
wczesnej interwencji, pokazuje, że dzieci, u których zdiagnozowano to schorzenie, mogą
osiągnąć swój pełny potencjał w domu, szkole i społeczności. Autorki opisują i analizują
objawy, przyczyny, dodatkowe czynniki oraz zachowania związane z zaburzeniami integracji
sensorycznej, zwłaszcza w ramach autyzmu, ADHD i zaburzeń dwubiegunowych, skupiając się
m.in. na pomocnych ćwiczeniach, tajnikach diagnozy oraz modyfikacji programów
edukacyjnych. Ta zrozumiała i przystępna książka to niezastąpione źródło wiedzy dla rodzin,
nauczycieli i opiekunów mających kontakt z dziećmi doświadczającymi zaburzeń integracji
sensorycznej. Polly Godwin Emmons ma licencjat z biologii i psychologii zdobyty na
uniwersytecie Binghamton, a także dyplom magistra pedagogiki (specjalność: edukacja
podstawowa) uzyskany w Elmira College. Ma także uprawnienia w zakresie pedagogiki
specjalnej dzieci do 12 roku życia. Mieszka w Nowym Jorku z dwójką swoich dzieci i pracuje
jako pedagog specjalny w lokalnej szkole średniej. Liz McKendry Anderson jest magistrem
pedagogiki (specjalność: edukacja podstawowa) w Lesley College i magistrem pedagogiki
specjalnej na uniwersytecie Binghamton. Ma także uprawnienia w zakresie pedagogiki
specjalnej dzieci do 12 roku życia. Była dyrektorką agencji Edukacja dla Wczesnej Interwencji,
a obecnie robi doktorat z pedagogiki na uniwersytecie Binghamton. Mieszka w Nowym Jorku
z mężem Richardem i czwórką dzieci.
13. Dzieci z zaburzeniami łączonymi : ADHD, trudności w nauce, zespół Aspergera,
zespół Touretta, depresja dwubiegunowa i inne zaburzenia / Martin L. Kutscher, Tony
Attwood, Robert R. Wolff.- Warszawa : Wydawnictwo K. E. Liber, 2007.
Sygnatura: 105109
Od 18 lat Kutscher diagnozuje często współwystępujące schorzenia neuropsychiatryczne
takie jak ADHD, zaburzenia ze spektrum autystycznego, trudności w nauce czy depresję
dwubiegunową. Jego przystępnie i zrozumiale napisany poradnik opisuje ogólne zasady
diagnozowania i terapii tych zaburzeń u dzieci; kolejne rozdziały książki dotyczą różnych
schorzeń i przybliżają czytelnikom przyczyny i objawy zaburzeń, ich wzajemny wpływ na
siebie oraz sposoby leczenia. "Po zapoznaniu nas z najnowszą wiedzą na temat przyczyn
poszczególnych zaburzeń, Kutscher odsłania przed nami konkretne strategie działania i
wskazówki... To stabilny i efektowny fundament, na którym można budować dalszą wiedzę
na temat zaburzeń rozwojowych. Jednak zarazem jest to książka na tyle bogata w treść, że
może stanowić także samodzielne źródło informacji. Z całego serca polecam tę książkę
wszystkim nauczycielom i rodzicom mającym do czynienia z dziećmi o specjalnych potrzebach
edukacyjnych. Będę ją popularyzować". [Heidi Bernhardt, badaczka zajmująca się tematyką
ADHD] Kutscherowi sprawnie udaje się zarówno wywołać współczucie dla chorych dzieci, jak
4
również z optymizmem pokazać, jak wielką rolę mogą odegrać troskliwi rodzice i nauczyciele.
To wspaniałe znaleźć jedną książkę, którą można polecić rodzicom szukającym pomocnych
informacji dotyczących kilku różnych zaburzeń dotykających ich dziecko. [ dr Leslie Packer,
psycholog, specjalistka ds. zespołu Touretteĺa]
14. Dziecko z autyzmem : terapia deficytów poznawczych a teoria umysłu / Barbara
Winczura.- Wyd. 2.- Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2008.
Sygnatura: 98965
15. Dziecko z autyzmem : wyzwalanie potencjału rozwojowego / Hanna Olechnowicz,
Robert Wiktorowicz.- Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
Sygnatura: 105103
Praca ma charakter unikatowy. Zawiera konkretne wskazówki co do diagnozy
psychopedagogicznej i pracy terapeutyczno-wychowawczej z małymi dziećmi z autyzmem.a
rozwoju dzieci stosowaną z sukcesem od 15 lat w Klubie Terapeutycznym dla Dzieci z
Poważnymi Problemami Emocjonalnymi i ich Rodzin działającym przy Ośrodku Badań i Usług
Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Program terapii opiera się na
scenariuszach procedur terapeutycznych, pomagających kształtować podstawowe
kompetencje społeczne u dzieci, umożliwiających budowanie relacji z innymi
ludźmi.Proponowane metody nie wymagają nakładów finansowych ani specjalistycznego
sprzętu - "narzędziem" terapii są opiekunowie lub terapeuci. Do książki dołączona jest płyta
CD z kartami pomocnymi w diagnozie dziecka, zaplanowaniu indywidualnej pracy z nim oraz
obserwacji jego postępów.
16. Dziecko z autyzmem i zespołem Aspergera w szkole i przedszkolu : informacje dla
pedagogów i opiekunów / Gabriela Jagielska.- Warszawa : Ośrodek Rozwoju Edukacji,
2010.
Sygnatura: Br 1692, Br 1699, Br 1752
17. Dziecko z zespołem Aspergera / Magdalena Charbicka.- Warszawa : "Difin", 2015.
Sygnatura: 110414, 111021
Poradnik dla osób pracujących z dzieckiem z zespołem Aspergera, zawierający kluczowe
informacje związane z procesem diagnozy, terapii oraz wsparcia w środowisku
przedszkolnym i szkolnym. Książka, która powstała jest wypadkową wiedzy zawartej w
coraz większej ilości literatury dostępnej na rynku oraz codziennych doświadczeń osobistych i
zawodowych. Starłam się przytoczyć w niej przykłady sytuacji, osób i doświadczeń, z którymi
zmierzamy się każdego dnia jako specjaliści, terapeuci czy rodzice. Na swojej drodze
spotkałam wiele wspaniałych osób, których wkład w tę książkę jest ogromny, chociaż nawet
o tym nie wiedzą. Historie społeczne i materiały do pracy są wynikiem doświadczeń nas
wszystkich i powstały z potrzeb dzieci i młodzieży, z którymi przyszło nam pracować.
18. Gry i zabawy we wczesnej interwencji : ćwiczenia dla dzieci z zaburzeniami ze
spektrum autyzmu i przetwarzania sensorycznego / Barbara Sher ; tł. Emilia Bochenek.Gdańsk : Harmonia Universalis, 2013.
Sygnatura: 106049,
Książka przeznaczona dla terapeutów, nauczycieli przedszkoli i rodzin dzieci z
zaburzeniami integracji sensorycznej (SPD). Autorka kładzie nacisk również na integrację
5
społeczną i uwzględnia specjalne potrzeby dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Gry i
zabawy podzielono na rozwijające dużą i małą motorykę. Pewne novum stanowi rozdział
poświęcony aktywnościom ruchowym w wodzie.
19. Interwencje społeczne dla nastolatków z Zespołem Aspergera : przewodnik
komunikacji i socjalizacji w terapii interakcyjnej / John Harpur, Maria Lawlor, Michael
Fitzgerald ; tł. Ewa Niezgoda.- Warszawa : Fraszka Edukacyjna, 2012.
Sygnatura: 107684
Książka ta to znakomity poradnik dla wszystkich tych, którzy zajmują się planowaniem i
prowadzeniem treningów socjalizacyjnych dla nastolatków z Zespołem Aspergera,
poczynając od rodziców, nauczycieli, a kończąc na doradcach i terapeutach. Ci młodzi ludzie
powszechnie mają ogromne trudności z komunikacją i życiem społecznym, bardzo dotkliwie
odczuwane zwłaszcza w okresie dojrzewania, w grupach rówieśniczych. Autorzy proponują
program interwencji, w ramach których trenowane są umiejętności społeczne, mające
ułatwić porozumiewanie się z rówieśnikami i akceptację przez nich. Pierwsza część książki
obejmuje podstawy metodologiczne, językowe, filozoficzne i naukowe takiego podejścia. W
części drugiej, praktycznej, zarysowane są: formaty sesji; możliwe problemy i rozwiązania;
waga podejścia terapeuty; rola rodziców i przykładowy schemat kursu.
20. Ja i mój świat : lekcje dla uczniów z autyzmem i specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi : etap obrazka : podręcznik. Cz. 1 / [red. Renata Malek ; oprac. Marzena
Bednarz, Joanna Bladowska, Karolina Kluczkowska, Weronika Lubocka, Eliza Ludkiewicz,
Agnieszka Maślaczyk-Trzasko, Angelika Miłosz, Małgorzata Okoniewska, Olga Sniezhko,
Magdalena Sowińska, Lidia Szczepańska, Marzena Żmuda-Trzebiatowska].- Gdańsk :
Wydawnictwo Harmonia, 2014.
Sygnatura: 109881/Cz.1
Podręcznik „Ja i mój świat” został przygotowany z myślą o uczniach ze specjalnymi
potrzebami edukacyjnymi i autyzmem, dla których korzystanie z podręczników dla szkół
masowych jest zbyt trudne. Publikacja pozwala na systematyczne, zaplanowane
wprowadzanie treści edukacyjnych związanych z poznawaniem środowiska społecznoprzyrodniczego. Przy opracowaniu książki uwzględniono potrzeby, możliwości i poziom
rozwoju wszystkich uczniów. Odbiorcą jest dziecko, które nie musi posiadać umiejętności
czytania.
21. Ja i mój świat : lekcje dla uczniów z autyzmem i specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi : program edukacyjny / [oprac. Marzena Bednarz, Joanna Bladowska,
Karolina Kluczkowska, Weronika Lubocka, Eliza Ludkiewicz, Agnieszka Maślaczyk-Trzasko,
Angelika Miłosz, Małgorzata Okoniewska, Magdalena Sowińska, Aleksandra Szakiewicz,
Marzena Żmuda-Trzebiatowska].- Gdańsk : Wydawnictwo Harmonia, 2015.
Sygnatura: 110977 P
Program edukacyjny jest jedną z części publikacji Ja i mój świat. Został przygotowany w
oparciu o obowiązującą podstawę programową kształcenia ogólnego dla uczniów z
niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i sprzężonymi
niepełnosprawnościami. Cele i sposoby uczenia zawarte w programie wywodzą się z założeń
metodycznych stosowanej analizy zachowania oraz metody ośrodków pracy. Przedstawiono
w nim techniki nauczania, które można wykorzystać zarówno w pracy edukacyjnej, jak i
nauce samodzielności i niezależności uczniów. Znajduje się tutaj również charakterystyka
6
struktury zajęć z całym zespołem dzieci oraz opis sposobów jej wprowadzania i
modyfikowania wraz z rozwojem kompetencji uczniów. Zadaniem programu jest ułatwienie
pełnego wykorzystania pakietu Ja i mój świat.
22. Kompleksowe wspomaganie rozwoju uczniów z autyzmem i zaburzeniami
pokrewnymi / red. nauk. Joanna Kossewska.- Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls",
2009.
Sygnatura: 101691, 101692
Książka Kompleksowe wspomaganie rozwoju uczniów z autyzmem i zaburzeniami
pokrewnymi prezentuje twórcze propozycje konkretnych form realizacji edukacyjnej i
wychowawczej funkcji szkoły w odniesieniu do uczniów z autyzmem i pokrewnymi
zaburzeniami, które są cennym materiałem dla psychologów i pedagogów, jak również
podstawą i inspiracją do dalszych poszukiwań najbardziej odpowiednich metod. Mogą one
stanowić punkt wyjścia do tworzenia programów realizowanych w placówkach
terapeutyczno-szkolnych dla uczniów z autyzmem. W niniejszej monografii prezentujemy
twórcze sposoby wykorzystywane przez pracowników Zespołu Szkół Specjalnych nr 13 dla
Dzieci i Młodzieży z Autyzmem w Krakowie, mając nadzieję, że Czytelnik odnajdzie w
przedstawionych propozycjach inspirację do własnych działań podejmowanych wobec osób z
autyzmem. W rehabilitacji niepełnosprawnych można wyróżnić dwa główne podejścia.
Pierwsze skupia się na wspomaganiu osoby niepełnosprawnej w rozwiązywaniu przez nią
sytuacji problemowych, a więc na pokonywaniu barier społecznych. Natomiast drugie –
polega na umożliwieniu osobie niepełnosprawnej przyswajania zachowań i umiejętności
niezbędnych do jak najpełniejszego funkcjonowania w społeczeństwie, czyli jest związane z
likwidowaniem predyspozycji do bezpośredniego wchodzenia w sytuacje problemowe
(Kowalik, 1998). Prezentowana w tym opracowaniu kompleksowa forma wspomagania
rozwoju uczniów z autyzmem i pokrewnymi zaburzeniami wypracowana na przestrzeni
kilkunastu lat doświadczeń przez zespól Ośrodka Terapeutyczno-Szkolnego w Krakowie
mieści się właśnie w tym drugim nurcie działań. Warto nadmienić, że Ośrodek
Terapeutyczno-Szkolny w Krakowie, jest pierwszą tego typu placówką w Polsce, powołaną do
istnienia przez rodziców poszukujących z jednej strony najmniej restrykcyjnego środowiska
szkolnego dla swoich dzieci, a z drugiej – placówki, która będzie najpełniejszą odpowiedzią na
ich szczególne potrzeby poznawcze i emocjonalno- społeczne, wynikające z istoty zaburzenia.
23. Małe dziecko z autyzmem / Ewa Pisula.- Sopot : Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne, 2010.
Sygnatura: 102481
24. Mam dziecko z zespołem Aspergera : poradnik dla rodziców / Grzegorz Całek, Halina
Łuszczak, Halina Jankowska.- Warszawa : Polskie Towarzystwo Zespołu Aspergera, 2014.
Sygnatura: 109762
25. Metoda wczesnego startu dla dziecka z autyzmem (ESDM) : jak wykorzystać
codzienne aktywności, aby pomóc dzieciom tworzyć więzi, komunikować się i uczyć / Sally
J. Rogers, Geraldine Dawson, Laurie A. Vismara ; tł. Anna Owsiak.- Kraków : Wydawnictwo
Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015.
Sygnatura: 109558
7
Najnowsze badania dowodzą, jak ważna jest pomoc rodziców w przypadku terapii dzieci z
zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD). Niniejszy podręcznik, stworzony na podstawie
przełomowego programu wczesnej interwencji, dostarcza praktycznych strategii, z których
możesz korzystać każdego dnia. Niemal wszystkie małe dzieci - również te z ASD - mają
niezwykłą zdolność uczenia się. Dr Sally Rogers, Geraldine Dawson i Laurie Vismara
podpowiadają, jak wykorzystać codzienne czynności, na przykład jedzenie śniadania czy
kąpiel, do kształcenia podstawowych umiejętności rozwojowych. Ucząc się zabawy,
komunikowania się i koncentracji, dzieci mają przy okazji wiele radości i frajdy, rodzice zaś
mogą z satysfakcją obserwować czynione przez nie postępy. Zadbaj o dobry wczesny start dostarcz swojemu dziecku narzędzi potrzebnych do poznawania świata i cieszenia się nim.
26. Pomóż dziecku z... autyzmem / Diana Seach, Michele Lloyd, Miranda Preston ; tł.
Dorota Ściepko.- Warszawa : Wydawnictwo K. E. LIBER, 2006.
Sygnatura: 96694
W niniejszej książce autorki wykorzystują zdobytą wiedzę oraz wieloletnie doświadczenie
podczas pracy i obserwacji uczniów cierpiących na autyzm by przedstawić, na jakie wyzwania
narażone są takie dzieci oraz ich szkolne otoczenie. A co najważniejsze, skupiają się nie tylko
na opisach takich sytuacji, lecz również na praktycznych poradach dotyczących skutecznego
zaspokajania potrzeb edukacyjnych uczniów. Omówienie konkretnych przypadków dzieci
autystycznych ukazuje codzienne problemy tych młodych ludzi, ich rodziców oraz nauczycieli,
przy czym dostarcza różnorakich kontekstów, w których przedstawione zostało należyte
postępowanie.
27. Prawdziwy człowiek : osobista opowieść o dorastaniu i edukacji w autyzmie /
Gunilla Gerland ; tł. Hania Uscka-Wehlou.- Warszawa : ABC a Wolters Kluwer Business,
2015.
Sygnatura: 110731
Prawdziwy człowiek. Osobista opowieść o dorastaniu i edukacji w autyzmie to zapis
osobistych doświadczeń: wrażeń, emocji oraz postrzegania świata i komunikacji z otoczeniem
osoby z autyzmem - przede wszystkim w czasie jej dorastania i edukacji. Pomaga w
zrozumieniu odmiennego sposobu funkcjonowania dziecka autystycznego w rodzinie i
społeczności szkolnej, postrzegania przez nie celu samego uczenia się oraz jego przebiegu.
Ukazuje szereg niemożliwych do wyrażenia trudności, z którymi boryka się dziecko
autystyczne i które najczęściej nie są dostrzegane ani rozumiane przez otoczenie. Książka
pomoże nauczycielom, pedagogom oraz rodzicom w dostrzeżeniu w dziecku ukrytego
autyzmu, co pozwoli na dostosowanie procesu nauczania i wychowania do jego potrzeb oraz
możliwości. Przyczyni się także do rozwoju umiejętności pracy z dziećmi chorymi. Jest
bezcennym źródłem wiedzy i inspiracji. Uczy tolerancji, empatii, otwartości i zrozumienia
inności.
28. Terapia behawioralna dzieci z autyzmem : teoria, badania i praktyka stosowanej
analizy zachowania / Monika Suchowierska, Paweł Ostaszewski, Przemysław Bąbel.- Sopot
: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2012.
Sygnatura: 104629
Pierwsza na polskim rynku wydawniczym książka na temat terapii behawioralnej dzieci z
autyzmem! Autyzm jest jednym z najpoważniejszych i najczęściej diagnozowanych zaburzeń
rozwojowych. Z niemal 100 rodzajów oferowanych terapii do najefektywniejszych należy
8
stosowana analiza zachowania. Jej skuteczność potwierdza 50 lat badań naukowych i
doświadczeń praktycznych. Autorzy omawiają zagadnienia teoretyczne dotyczące autyzmu i
stosowanej analizy zachowania, podstawowe założenia radykalnego behawioryzmu, oceny
behawioralnej i pomiaru zachowań. Opisują także metody nauczania osób z autyzmem i
rozwijania u nich pożądanych zachowań. Podają wiele zaleceń praktycznych dotyczących
korzystania ze strategii proaktywnych w pracy z dziećmi z autyzmem, motywowania ich do
nauki, treningu różnicowania i redukowania zachowań niepożądanych.
29. Terapia grupowa dla dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu : rozwijanie
kompetencji i umiejętności społecznych / Albert J. Cotugno ; [tł. Joanna Jedlińska].Warszawa : Fraszka Edukacyjna, cop. 2011.
Sygnatura: 107334
Książka wyjaśnia, jak krok po kroku zaplanować pracę w rówieśniczej grupie
terapeutycznej, stworzyć bezpieczne i przyjazne środowisko, wyznaczyć dostosowane do
różnych etapów rozwoju grupy cele indywidualne i grupowe, oraz wspierać rozwój
kompetencji i umiejętności społecznych jej członków. Polecamy tę książkę wszystkim
terapeutom, psychologom i rodzicom, którzy poszukują praktycznych wskazówek, w jaki
sposób skutecznie wprowadzić dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu w świat interakcji
społecznych.
30. Uczeń z zespołem Aspergera : praktyczne wskazówki dla nauczyciela / Joanna
Święcicka.- Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2010.
Sygnatura: 102695, 102696 P,
Publikacja ma charakter poradnika zawierającego konkretne, bardzo proste i przejrzyście
sformułowane wskazówki dotyczące pracy z dzieckiem z zespołem Aspergera. Jest
skierowana do wszystkich nauczycieli, zwłaszcza szkół ogólnodostępnych, ale i integracyjnych
lub specjalnych, którym przyszło pracować z tym jakże fascynującym, wymagającym,
zaskakującym, inteligentnym, ale i czasami trudnym dzieckiem. Odbiorcami mogą być
również inni specjaliści: pedagodzy, psycholodzy i logopedzi, którzy nie mają do czynienia na
co dzień z dzieckiem cierpiącym na zaburzenie ze spektrum autyzmu, ale są ciekawi, jak ono
funkcjonuje. Odbiorcami mogą być również rodzice dziecka ze zdiagnozowanym zespołem
Aspergera, którzy potrzebują konkretnego pokierowania i wsparcia. Oprócz typowej
charakterystyki i sposobów funkcjonowania ucznia cierpiącego na zespół Aspergera
zaprezentowane są tu osiowe objawy tego zaburzenia z kręgu autyzmu oraz metody terapii.
Książeczka jest zatem próbą zainteresowania środowisk nauczycielskich problemami tej
grupy uczniów. Termin zespołu Aspergera w ciągu ostatnich kilku lat stał się tematem
niezmiernie modnym i głośnym. Należy spodziewać się, że dzieci ze diagnozowanym
zespołem Aspergera będzie systematyczne przybywać, jeżeli już tak się nie dzieje. Dlatego
wiedza nauczycieli i innych specjalistów z tego zakresu musi się poszerzać, ponieważ dobrze
funkcjonujące dziecko dotknięte tym zaburzeniem nie musi trafić do szkoły integracyjnej czy
specjalnej, ale do zwykłej szkoły masowej, może właśnie, drogi nauczycielu, do twojej klasy.
31. Wysokofunkcjonujące dzieci ze spektrum autyzmu : jak sprostać wyzwaniom i
pomóc dziecku dobrze się rozwijać : poradnik dla rodziców / Sally Ozonoff, Geraldine
Dawson, James C. McPartland ; przekład Aleksandra Haduła.- Kraków : Wydaw.
Uniwersytetu Jagiellońskiego, cop. 2015.
Sygnatura: 33015, 110755
9
Książka jest niezbędnym przewodnikiem dla rodziców, którzy poszukują informacji o
zaburzeniach ze spektrum autyzmu u dzieci wysokofunkcjonujących. Wybitni eksperci w
dziedzinie badań nad autyzmem pokazują w nim, jak sobie radzić z niezwykłą
niepełnosprawnością dziecka i jak wykorzystywać jego zdolności. Prawdziwe historie i
anegdoty z życia uczą, jak pomóc dzieciom swobodniej porozumiewać się z rówieśnikami,
opanować zasady poprawnego zachowania i odnosić sukcesy w szkole. Publikacja wyjaśnia
także, na jakiej podstawie diagnozuje się ASD i które rodzaje terapii oraz wsparcia
edukacyjnego są naprawdę skuteczne.
32. Wzrastajcie z nami, a nie obok nas : program pracy edukacyjno-terapeutycznej dla
dzieci z niepełnosprawnością sprzężoną i dzieci z autyzmem / Maria Raszewska, Krystyna
Szoć.- Gdańsk : Wydawnictwo Harmonia, 2010.
Sygnatura: 103844
Program ten przeznaczony dla dzieci z autyzmem, nastawiony jest na działania
terapeutyczno-edukacyjne wychodzące naprzeciw potrzebom tych dzieci i ułatwiające im
funkcjonowanie w środowisku.
33. Zabawy dla dzieci z autyzmem / Magdalena Sabik, Anna Szczypczyk.- Gdańsk :
Wydawnictwo HARMONIA, 2012.
Sygnatura: 106013, 108616
Publikacja to zbiór zabaw terapeutycznych dla dzieci (np. dla dzieci z autyzmem). Może
ona być pomocna dla nauczycieli i terapeutów, a także rodziców, którzy chcą w interesujący i
zarazem pożyteczny sposób spędzać czas ze swoim dzieckiem. Książka podzielona jest na
rozdziały zgodnie z charakterem proponowanych zabaw. Znajdują się tu gry i zabawy:
ruchowe, manipulacyjne i konstrukcyjne, plastyczno-techniczne, muzyczno-rytmiczne,
tematyczne i edukacyjne. Przy każdej zabawie znajdują się informacje o potrzebnych
rekwizytach oraz sposobie przeprowadzenia aktywności. Dodatkowo zamieszczono
wskazówki, o jakie jej elementy należy szczególnie zadbać, aby zabawa miała charakter
terapeutyczny, a także propozycje modyfikacji zabawy, aby była ona dostosowana do
możliwości dziecka i cały czas dla niego ciekawa.
34. Zaburzenia Sensorycznej Integracji u dziecka z zespołem Aspergera / Grzegorz
Borkowski.- Warszawa : Warszawska Firma Wydawnicza, 2013.
Sygnatura: 106714
Swoją, pracę poświęciłem sześcioletniemu dziecku z zespołem Aspergera. Mateusz, z
którym pracuję od dwóch lat metodą stymulacji sensorycznej jest pacjentem Centrum Terapii
Autyzmu Alpha w Lublinie. W wyniku przeprowadzonych badań zauważyłem u mojego
podopiecznego obniżoną zdolność do zaplanowania i wykonania nowej, celowej aktywności
ruchowej w nieznanej sytuacji. Problemy z planowaniem motorycznym wiążą się u Mateusza
z trudnościami w wykonywaniu czynności samoobsługowych, trudnościami w opanowaniu
gier z piłką i ogólną niską sprawnością fizyczną. Moja praca składa się z dwóch rozdziałów. W
pierwszym część teoretyczna wprowadza czytelnika w problemy integracji sensorycznej oraz
zaburzenia z nią związane. Dokonuję w niej charakterystyki wieku przedszkolnego, w którym
znajduje się obecnie mój podopieczny. Zaś w drugiej części pracy przedstawiam ocenę
rozwoju funkcji zmysłowo-ruchowych Mateusza.
10
35. Zespół Aspergera : jak z nim żyć, jak pomagać, jak prowadzić terapię / Christine
PreiBmann ; przeł. Joanna Arentewicz.- Sopot : Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne,
2012.
Sygnatura: 105088,
Książka ta powstała w celu propagowania praktycznej wiedzy o zespole Aspergera, aby
ułatwić zrozumienie osób dotkniętych tym zaburzeniem ľ zarówno ich otoczeniu, szczególnie
zaś terapeutom, jak i im samym. Christine Preißmann dzięki swoim doświadczeniom
zawodowym (terapeutki) i osobistym (osoby cierpiącej na zespół Aspergera) proponuje
konkretne rozwiązania problemów, które pojawiają się w terapii i w życiu codziennym
chorych. Terapeutów uwrażliwia na specjalne potrzeby pacjenta autystycznego, wskazuje
tematy warte omówienia i charakteryzuje bardzo złożoną rolę, jaką psychoterapeuci mają do
odegrania w jego życiu. Chorym zaś doradza, jak ułatwiać sobie codzienne funkcjonowanie, a
także namawia ich do podejmowania wyzwań stawianych przez rzeczywistość. Podkreśla
przy tym ogromne znaczenie wcześnie rozpoczętej terapii, która z braku innych metod
leczenia zespołu Aspergera może wyraźnie pomagać w zdobywaniu coraz większej
samodzielności i satysfakcji z życia na miarę własnych możliwości.
36. Zespół Aspergera : kompletny przewodnik / Tony Attwood ; tł. Anna SawickaChrapkiewicz.- Gdańsk : Wydawnictwo Harmonia Universalis, 2013.
Sygnatura: 106549
Lektura dla wszystkich prywatnie i zawodowo zainteresowanych zespołem Aspergera (ZA),
rzetelne źródło wiedzy, a przy tym wciągająca, znakomicie napisana książka. Tony Attwood,
wybitny specjalista tematu zaburzeń ze spektrum autyzmu, opisuje specyfikę funkcjonowania
osób z ZA i tłumaczy, jakie problemy mogą napotkać one za swojej drodze, jak udzielać im
skutecznego wsparcia i rozwijać ich mocne strony.
37. Zespół Aspergera : zrozumieć, aby pomóc / Agnieszka Kozdroń.- Warszawa : "Difin",
2015.
Sygnatura: 109563
Książka ma na celu przybliżenie zespołu Aspergera wszystkim tym, którzy w procesie życia
mają lub mieć będą kontakt z tymi wyjątkowymi osobami. Autorka daje praktyczne
narzędzie, które w jednym miejscu skupia wiedzę adresowaną do pedagogów, rodziców,
terapeutów i wszystkich osób zainteresowanych zaburzeniami autystycznymi. Jako mama
chłopca z zespołem Aspergera, wie, jak wiele czasu opiekunowie tracą na dotarcie do
praktycznej wiedzy, jak wiele energii wydatkują by zrozumieć własne dziecko, nierzadko są to
lata. Właśnie dlatego napisała tą książkę, by w jednym miejscu w prosty i praktyczny sposób
odpowiedzieć na pytania nurtujące rodziców, pedagogów, nauczycieli i terapeutów, a
związanych z dziećmi z zespołem Aspergera od najwcześniejszego okresu ich życia, z krótką
charakterystyką rodzin w których jeden z partnerów cierpi na zespół Aspergera. Książka
podzielona została na trzy rozdziały. Pierwszy zawiera ogólną charakterystykę zespołu
Aspergera. Drugi fragment książki adresowany jest do pedagogów, którzy już od edukacji
przedszkolnej mają do czynienia z dziećmi z zespołem Aspergera. Autorka przedstawiła
zagadnienia związane z trudnościami i niepowodzeniami edukacyjnymi dziecka z diagnozą
zespół Aspergera oraz omówiła praktyczne metody oddziaływań dydaktyczno –
wychowawczych na dziecko z zespołem Aspergera w placówkach edukacyjnych. Trzecia część
książki skierowana jest do rodziców i zawiera wszystkie te treści, które od momentu
podejrzenia zaburzeń rozwojowych, przez proces diagnostyczny i terapeutyczny, aż do
11
osiągnięcia przez dziecko samodzielności, są istotne i ważne w procesie wychowania do
dorosłości.
38. Zespół Aspergera a seksualność : od dojrzewania poprzez dorosłość / Isabelle
Hénault ; przedm. Tony Attwood ; przekł. Katarzyna Bereda-Rosołek.- Gdańsk : Harmonia
Universalis, 2015.
Sygnatura: 110796
Celem autorki niniejszej książki jest zbudowanie pozytywnego punktu widzenia na
seksualność oraz rozwiązanie trudności, które zbyt często postrzegane są jako zachowania
problematyczne lub perwersja. Chociaż powyższe zdarzają się w populacji dotkniętej
zespołem Aspergera, w tej publikacji zagadnienie seksualności potraktowane zostanie w
szerszym ujęciu: rozpatrzone zostaną czynniki takie jak intymność, przyjaźń, pożądanie,
komunikacja, płeć, preferencje, tożsamość, potrzeby, emocje i rozwój, a omawiane tematy
będą odpowiednie dla okresu dojrzewania i wieku dojrzałego.
39. Zrozumieć świat ucznia z zespołem Aspergera / Agnieszka Borkowska.- Gdańsk :
Harmonia, 2010.
Sygnatura: 103493, 103494
Autorka opisuje problemy, jakie napotyka w szkole zarówno uczeń z zespołem Aspergera,
jak i nauczyciel podczas pracy z tym dzieckiem. Problemy, które często wynikają nie ze złej
woli obu stron, a z braku porozumienia i wiedzy o odrębności odbioru świata przez osobę z
całościowymi zaburzeniami rozwoju.
ARTYKUŁY
1. Adaptacja przedszkolna dziecka z autyzmem - opis przypadku / Monika Rosińska. //
Oświata Mazowiecka. - 2011, nr 2, s. 27 - 29.
2. Arkusz obserwacji dziecka pod katem zachowań ze spektrum autyzmu // Doradca
Nauczyciela Przedszkola. - 2012, nr 10, s. 27 - 28.
3. Autyzm jako proces. Przeciwdziałanie eskalacji zaburzeń / Hanna Olechnowicz. //
Rewalidacja. - 2007, nr 2, s. 3 - 14.
4. Autyzm problem wciąż nieznany / Małgorzata Błądek. // Problemy OpiekuńczoWychowawcze. - 2013, nr 2, s. 16 - 20.
5. Autyzm u dziecka - jak go rozpoznać? / Anna Szczypczyk // Bliżej przedszkola. - 2015, nr
10 , s. 20 - 21.
6. Autyzm. Czy wszystko o nim wiemy? / Anna Waligórska, Michał Waligórski. //
Psychologia w Szkole. - 2011, nr 3, s. 134 - 140.
7. Biologiczne uwarunkowania autyzmu / Marzena Górecka, Tomasz Hanć. // Remedium. 2010, nr 2, s. 24 - 25.
12
8. Blaski indywidualnego nauczania ucznia dotknietego autyzmem / Anna Bąk-Średnicka.
// Języki Obce w Szkole. - 2011, nr 4, s. 75 - 80, bibliogr.
9. Dlaczego on tak ciągle się kołysze i macha rękami? Stereotypowe zachowania ruchowe
w autyzmie / Barbara Winczura. // Rewalidacja. - 2012, nr 2, s. 4 - 25.
10. Dobre praktyki - metody pracy z dzieckiem z Zespołem Aspergera czyli terapeutyczna
rola plastyki w procesie edukacji / Anna Majchrzak. // Gazeta Szkolna. - 2010, nr 48 s. 8.
11. Dzieci z autyzmem / Izabela Gelleta - Mac. // Wychowanie w Przedszkolu. - 2008, nr 4,
s. 36 - 39.
12. Dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu / Paulina Gołaska, Anna Nowotnik. //
Wychowanie w Przedszkolu. - 2013, nr 1, s. 23 - 27.
13. Dziecko autystyczne z zespołem Aspergera / Małgorzata Biadasiewicz. // Szkoła
Specjalna. - 2001, nr 2, s. 91 - 95, bibliogr..
14. Dziecko z autyzmem w grupie integracyjnej / Nina Zawidniak. // Życie Szkoły. - 2010,
nr 10, s. 30 - 36.
15. Dziecko z zespołem Aspergera w rzeczywistości społecznej i edukacyjnej / Małgorzata
Kowalczyk. // Nauczanie Początkowe. Kształcenie zintegrowane. - 2014/2015, nr 2, s. 37 - 46.
16. Dziecko ze spektrum autyzmu w przedszkolu / Joanna Czapla // Doradca Nauczyciela
Przedszkola. - 2014, nr 26, s. 48 - 53, bibliogr.
17. Dziewczęta i kobiety z zespołem Aspergera - sukces czy porażka w szkole lub pracy? /
Agnieszka Rynkiewicz. // Edukacja i Dialog. - 2009, nr 5, s. 18 - 22 .
18. Izolują się czy są izolowane? O dzieciach, które mają trudności w kontaktach
społecznych / Anna Kordzińska - Grabowska. // Wychowanie w Przedszkolu. - 2015, nr 3(5),
s. 41 - 44
19. Jak rozpoznać zespół Aspergera / Anna Biernacka // Doradca Nauczyciela Przedszkola.
- 2012, nr 10, s. 54 - 58.
20. Jak uczyć dzieci z autyzmem rozumieć myśli, uczucia i intencje innych ludzi? Implikacje
terapeutyczne dla teorii umysłu / Barbara Winczura. // Rewalidacja. - 2010, nr 1, s. 29 - 47.
21. Kompetencje społeczne rodzeństwa osób z autyzmem / Dorota Danielewicz, Jarosław
Rola. // Szkoła Specjalna. - 2011, nr 1, s. 32 - 41.
22. Koncepcja diagnozy rozwojowej w terapii dzieci z autyzmem i pokrewnymi
zaburzeniami / Joanna Ławicka. // Szkoła Specjalna. - 2007, nr 4, s. 296 - 305.
13
23. Kształtowanie kompetencji społecznych u dziecka z zespołem Aspergera w placówce
przedszkolej / Agnieszka Kozdroń // Bliżej przedszkola. - 2015, nr 7-8 , s. 28 - 30.
24. Kwestionariusz do oceny kompetencji emocjonalnospołecznych (KOKE-S) wysoko
funkcjonujących autystów i dzieci z zespołem Aspergera / Maria Piszczek. // Rewalidacja. 2010, nr 1, s. 48 - 63.
25. Mocne strony autyzmu : zespół Aspergera / Agnieszka Rynkiewicz. // Edukacja i
Dialog. - 2009, nr 2, s. 52 - 56.
26. Od wczesnej diagnozy do kompleksowej terapii małego dziecka z autyzmem / Aneta
Wojciechowska. // W: Świat małego dziecka. T. II / Red. nauk. Hanna Krauze-Sikorska, Michał
Klichowski, Kinga Kuszak. - Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2013. - S. 255 - 274
Sygnatura: 107 884
27. Podróż wgłąb autyzmu / Natalia Gumińska. // Dyrektor Szkoły. - 2015, nr 11, s. 60 - 63.
28. Psychospołeczna sytuacja rodziny dziecka z autyzmem - etapy adaptacji do
niepełnosprawności dziecka / Marta Pągowska. // Szkoła Specjalna. - 2010, nr 4, s. 258 - 266.
29. Rozwój komunikacji językowej u dzieci z zespołem Aspergera / Sylwia Błaszczyk Kowalska, Ewa Gacka. // Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2015, nr 10, s. 3 - 13.
30. Stwarzanie warunków do podnoszenia godności życia dorosłego ucznia z autyzmem
na przykładzie projektu edukacyjnego "Uczeń jako twórca" / Zofia Dzierka, Ilona Kika-Ryszka,
Joanna lach. // Rewalidacja. - 2008, nr 1, s. 39 - 46.
31. Szanse dzieci z autyzmem w integracji / Małgorzata Sekułowicz. // Forum Oświatowe.
- 2006, nr 2, s. 105 - 112, bibliogr..
32. Uczeń z zespołem Aspergera / Magdalena Alenowicz. // Życie Szkoły. - 2015, nr 3 (5),
s. 22 - 27.
33. Uczeń z zespołem Aspergera w klasie / Agnieszka Łucjanek // Dyrektor Szkoły. - 2015,
nr 7, s. 50 - 53
34. Uczeń z zespołem Aspergera w szkole / Agnieszka Łucjanek // Dyrektor Szkoły. - 2015,
nr 6, s. 56 - 58
35. Wczesna diagnoza dziecka z zespołem Aspergera / Sylwia Błaszczyk -Kowalska //
Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze. - 2014, nr 10, s. 42 - 45.
36. Wczesne objawy zaburzeń ze spektrum autyzmu u dzieci. Przegląd badań / Paulina
Gołaska. // W: Świat małego dziecka. T. II / Red. nauk. Hanna Krauze-Sikorska, Michał
Klichowski, Kinga Kuszak. - Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2013. - S. 237 - 254
Sygnatura: 107 884
14
37. Wielokierunkowe podejście do diagnozy i wspomagania osób z autyzmem
(optymalizacja) / Jacek Błeszyński. // Szkoła Specjalna. - 2009, nr 1, s. 18 - 24.
38. Wpływ dramy na rozwój komunikacji u dzieci z zespołem Aspergera [Dokument
elektroniczny] / Karina Szafrańska. // Logopeda. - 2009, nr 1, s. 60 - 89.
39. Wsparcie osób wysoko funkcjonujących z autyzmem i zespołem Aspergera w edukacji
masowej i integracyjnej / Andrzej Wolski. // Rewalidacja. - 2012, nr 2, s. 26 - 65.
40. Wspieranie rozwoju dziecka z zespołem Aspergera i zaburzeniami integracji
sensorycznej / Agnieszka Kozdroń // Bliżej przedszkola. - 2014, nr 12 , s. 24 - 26.
41. Współwystępowanie autyzmu i zespołu Downa - kontrowersje i trudności
diagnostyczne / Paulina Gołaska. // Remedium. - 2012, nr 11, s. 24 - 25.
42. Wybrane problemy wspomagania rozwoju dzieci z autyzmem / Jacek J. Błeszyński. //
W: Wspomaganie rozwoju. T.7 : Psychostymulacja, Psychokorekcja / Red. Barbara M. Kaja,
Aldona Moleszak. - Bydgoszcz: Wydaw. Uniw. Kazimierza Wielkiego, 2007. - S. 55 - 66
Sygnatura: 97 517, 97 531
43. Wykorzystanie profilu psychoedukacyjnego PER-P Schoplera w praktyce szkolnej zasady procesu badawczego dziecka z autyzmem i przydatne wskazówki / Katarzyna Patyk. //
Szkoła Specjalna. - 2009, nr 4, s. 293 - 301.
44. Zaburzenia komunikacji w autyzmie - podstawowe trudności diagnozy i terapii
logopedycznej/ Elżbieta Sadowska. // Poradnik Językowy. - 2011, nr 9 , s. 36 - 51.
45. Zaburzenia psychiczne u dzieci w wieku przedszkolnym. Autyzm. Zespół Aspergera /
Izabela Gelleta - Mac. // Wychowanie w Przedszkolu. - 2009, nr 5, s. 16 - 20.
46. Zastosowanie komunikacji alternatywnej i wspomagającej w pracy z dzieckiem z
autyzmem - z doświadczeń młodego nauczyciela / Magdalena Cychowska. // Szkoła
Specjalna. - 2010, nr 5, s. 375 - 379.
47. Zespół Aspergera - zaburzenie, diagnoza, terapia / Radosław Mysior. // Dyrektor
Szkoły. - 2014, nr 7, s. 54 - 57.
48. Zespół Aspergera / Renata Kreczman-Madej. // Cogito. - 2011, nr 4 , s. 22 - 23.
49. Zespół Aspergera i wysokofunkcjonujący autyzm : inny mózg, inny umysł / Agnieszka
Rynkiewicz. // Edukacja i Dialog. - 2009, nr 6, s. 20 - 24.
50. Zrozumieć Autyzm / Ewelina Kamińska, Anna Kolenda. // Integracja. - 2008, nr 2, s. 66
- 70.
15
16